Hayrettin_Cete Fiiller _Sozluk.pdf - PDFCOFFEE.COM (2025)

Hayrettin Cete

Türkçe-İngilizce Fiiller Sözlüğü (anlam endeksli)

Turkish-English Dictionary of Verbs

Pastel Matbaacılık İstanbul - 2000

R E F O R M DIL YAYINLARI

Her hakkı yazarına aittir. Yazılı müsaade alınmadan kısmen veya tamamen hiçbir şekilde (fotokopi, teksir vs) iktibas edilemez, yayınlanamaz. Bu kitaptaki açıklamalar, kısmen de olsa alınıp yayınlanamaz; kitabın düzeni ve yöntemi taklit edilemez. H.C. P.K.102 Fatih 34262 istanbul Tel: (0212) 525 35 25

ISBN 975-95429-1-9

Organizasyon: Dizgi : Film&Montaj : Baskı :

Pastel Matbaacılık Ltd. Şti. Zeynep Çağrıcı Kros Grafik Ltd. Şti. Pastel Matbaacılık Ltd. Şti.

Yapılması gereken sayısız ivedi işlerin yerine getirilmesi için, Sözlüğün hazırlanması, yazılması ve basılmasını uzun yıllar büyük sabırla ve bol "lahavle" çekerek bekleyen eşim'e

GİRİŞ

Birkaç söz Türkiye'de bir yabancı dil bilmenin önemi, İngilizceye karşı gittikçe artan büyük bir ilgi oluşturmuştur. Buna karşın, İngilizce öğrenimi konusunda, hemen hemen hepsi yabancı kaynaklı olan ve ana diline yer vermeyen çok sayıda kitap yayınlanmasına rağmen, bunlar, bu dilin öğretiminde karşılaşılan güçlükleri çözecek nitelikte değildir.

Neden bu sözlük? Bu sözlük, bir ihtiyacın ürünüdür. Gerek yeni başlayan, gerekse ileri düzeyde İngilizce bilenlerin, karşılaştıkları güçlükler hakkında uzun yıllar yakınmaları, mevcut sözlüklerin konularında yeterli olmadıklarını göstermektedir. Bu güçlükleri genellikle üç ana grupta toplamak mümkündür: a) Anlam bakımından okuyucunun aradığı İngilizce karşılık. b) İki dil arasındaki büyük yapı ve kuruluş farkları. c) Telaffuz. İşte, bu sözlük, yukarıdaki sorunlara çözüm getirmek için hazırlanmış olup, şimdiye kadar yayınlanmış sözlük ve başvuru kitaplarında rastlanmayan özellikler ve yenilikler taşımaktadır.

Birinci çözüm: Anlam Endeksi Her dilde olduğu gibi Türkçede birçok fiil günlük anlamından başka birkaç veya birçok anlamda kullanılır. Mevcut sözlükler, bunların İngilizce karşılığını sıra halinde toplu olarak vermektedir. Şöyle ki: işlemek: to work, to function, to operate, to run; to work up, to process, to perform, to commit, to do; to generate, to engrave, to carve, to canvas, to embroider; to elaborate; to handle, to manipulate; to inlay, to ornament; to accrue. göstermek: to indicate, to show, to point out, to demonstrate, to display, to exhibit; to manifest, to offer; to extend, to explore; to appear, to prove. sallamak: to sway, to rock, to wag; to shake; to leave in suspense, to put off; to waggle, to whisk, to wave to, to brandish. olarak yer alıyor. İngilizce konuşan toplumlar arasında uzun yıllar yaşamış olanlar hariç, engin ve her konuda yeterli bir kelime hazinesine sahip olmadan, bunların arasında sağlıklı bir seçim yapmak olanaksızdır. Rastgele ve çoğu zaman yanlış ve uygun olmayan kelime seçiliyor. Bu düşünceden yola çıkılıp, birden fazla anlam taşıyan sözcükler için ayrı ayrı tanım ve örnek getirerek, Anlam Endeksi yöntemi uygulanmıştır. Bu yöntem, Türkçe bir kelimenin, İngilizce karşılığı seçimini çok basit bir işlem haline getirmiştir. Örnek olarak 'işlemek' madde başı altındaki anlam endeksi şu şekilde yer almıştır:

işlemek, to process [proses]. belirli bir duruma getirmek: Bunları nerede işliyorsunuz? Where do you process these? to work. çalışmak anlamında: Sen işlersen mal işler. If you want to get rich you must work hard. to yield [yi:ld]. faiz için: to penetrate, içine girmek anlamında: to treat [tri:t]. incelemek anlamında: to work into. leke vs için: Leke kumaşın içine işlemiş. The stain has worked into the cloth. to embroider [imbroydi]. nakış için: to carve [ka:v]. oymak anlamında: to eat into. pas için: Pas metale işlemiş. The rust has eaten into the cloth. to cut. taş için: to cultivate [kaltiveyt]. toprak için: to run. tren için: Gebze ile Haydarpaşa arasında işleyen There is a train running between Gebze and tren var. Haydarpaşa. to ply [play]. vapur için: Karaköy ve Kadıköy arasında işleyen bir There is a ferry that plies between Karaköy vapur var. and Kadıköy. to fester. yara için:

Sallamak fiilinin Anlam Endeksi: sallamak, oynatmak, hareket ettirmek: to wag. Parmağını bana öyle sallayıp durma. Stop wagging your finger at me. Köpek kuyruğunu neden sallar? Why does a dog wag its tail [teyl]? bir yerini oynatmak: to sway. Yürürken biraz kalçalarını salla. Sway your hips a little when walking. baş için: to shake [seyk]. "Olmaz" der gibi başını salladı. He shook his head as if to say no. ağaç için: to shake. Ağacı biraz sallarsan hepsi düşer. If you shake the tree a bit, they'll all fall. el, bayrak vs için: to wave. Elini salla, yeter. Just wave your hand. Kızıl bayrak sallayan binlerce öğrenci vardı. There were thousands of students waving red flags. Şurada bize el sallayan kim? Who is that waving to us over there? kılıç vs için: to brandish [bremdisj. sarsmak anlamında: to rock. Bu demeç Türkiye'yi sallayacak. This speech will rock Turkey. to shake. Küçük bir deprem bile kasabayı fena sallar. Even a small earthquake will shake the town badly. savsaklamak anlamında: to put off. İkinci Çözüm: Fiillerin Kullanılış Şekilleri ve Yapıları Dile hakim olmak, istenilen sayıda ve anlamda değişik cümle kurma yeteneğine sahip olmak demektir. Bu

vü

da, doğrudan doğruya, kişinin öğrendiği kalıplara ve her şeyden önce bunları meydana getirecek geniş bir fiil hazinesine sahip olmasına bağlıdır. Eserde Sözlük Kısmından başka, bir Ek Kısım da yer almaktadır. Bu bölümde, çekim cetvelleri ile, fiillerin kullanılış şekilleri verilmiştir. Türkçe ve İngilizce, yapı ve kuruluş yönünden tamamen farklı iki dildir. Bu farklara dair bir bilgiye sahip olmadan, ana dili ile İngilizce arasında arzulanan seviyede bir alış verişin yer alması olanaksızdır. Üçüncü Çözüm: Telaffuz İngilizcede 45 ses ve bunu karşılayacak 26 harf vardır. Görülüyor k i , alfabedeki harf sayısı bütün sesleri karşılayacak durumda değildir. Dahası, tarihi sebeplerden dolayı, bugün İngilizce 21 ünlü sese karşı, pek kural tanımayan 191 yazılış şekline sahiptir. Bunun doğal sonucu olarak, İngilizcede okunuş ve yazılış çok karışık bir durum arz etmektedir. Bu şartlar altında, günlük kelimelerinki hariç, çok az kişi sözlükteki her kelimenin nasıl okunacağını bilebilir.

Sözlükte geçen kelimelerin telaffuz şekli: exuberant[igzyu:bırınt] recover [rikavi] socialized [souşılayzd] alert [ılö:t] cleanse (etnik) [klenz]

possessed [pızest]. ricochet [rikışey], forgotten [fıgatın]. catastrophe [kıteıstnfı]. diarrhea [dayıriıyı].

En güvenilir kelimelerin dahi iki türlü okunuşu olabileceğini unutmamak gerekir: content (içerik) [kontent] project (isim olarak) [pracekt]. (memnun) [kıntent] (fiil olarak) [prıcekt]. subject (isim olarak) [sabcıkt] pervert(isim olarak) [pö:vöt]. (fiil olarak) [sabcekt] (fiil olarak) [pırvöıt] Ortada, göz ardı edilemeyScek bir telaffuz sorunu olduğu açıktır. Bu üçüncü soruna da bir çözüm getirilmiş, Madde başı kelimenin İngilizce karşılığı, telaffuzu ile birlikte verilmiştir: teraslanmak to be terraced [terist]. tüketilmek to be consumed [kınsyu:md]. Verilen örneklerde ise, telaffuzu zor olan kelimenin okunuşu, düşüncenin akışına mani olmamak için, cümlenin sonunda verilmiştir: Bunların nesli hemen hemen tükendi. (They are virtually extint [vö:çuli].) Hayatımızı şenlendirdiniz. You have brightened our lives [layvz]. Sözlükte kullanılan telaffuz sistemi, Türkler için en uygun olan Türkçe alfabeye göre dayanmaktadır. Sözcüklerin yazılışı ve telaffuzu, Britanya İngilizcesi ile verilmiştir. Not: Telaffuzlardaki i k i nokta [:] kendi önünde bulunan sesi uzatır.

Neden Fiiller Sözlüğü Fiiller, söz bölüklerinden biri olmakla beraber, eksiksiz bir ifade veya bir cümle, ancak bu sözcüklerle kurulabilir. Bu bakımdan fiillerin dildeki yeri çok büyüktür. Dahası, fiiller yalnız bir eylem anlatmaz, aynı zamanda alacağı şekle göre, (okuma) (tırmanma) gibi bir isim: (gelince) (koşa koşa) gibi bir zarf ve (okumuş) (gelen) gibi bir sıfat görevi de yaparlar. Kitabın birinci kısmı Sözlük bölümünü teşkil edip, bugünkü Türkçe fiilleri içerir. Ayrıca Osmanlı Türkçesinden gelen ve bugün hâlâ geçerli olan: secde etmek, teganni etmek, şeffaf olmak, tasvip etmek vs gibi yüzlerce fiil de sözlüğümüzde yer almıştır. Madde başlarında, fiilin tüm yapıları, (etken, edilgen ve ettirgen şekilleri) verilmiştir. Fiilin olumsuz şekli, özel bir anlam, (örneğin: kendini alamamak gibi deyim niteliğini) kazanmış olduğu taktirde, ayn bir temel giriş oluşturur.

viü

SÖZLÜĞÜN K U L L A N I M I İLE İLGİLİ AÇIKLAMA Sözlükte fiil nasıl aranıp bulunur Türkçede şekil açısından fiiller aşağıdaki beş ana biçimde bulunur. Kök durumu veya yalın hali: almak, gelmek, vermek gibi. Türemiş şekli: spruşturmak gibi. Öbekleşmiş Birleşik Şekli: tadını kaçırmak, gözden düşmek gibi. Yardımcı Fiille Yapılan Birleşikler: protesto etmek, hata yapmak gibi. Özel Birleşik Şekli: çekivermek, gezedurmak gibi. Bu duruma göre fiil arama çok basittir. Fiilin yalın hali (vermek), Kaynaşmış şekli (varsaymak) ve Türemiş şekli (küçümsemek) sözlükte madde başı olarak bulunur. Ancak, Birleşik Fiiller için durum farklıdır.

Yardımcı Fiil Türkçede, birçok dilde olduğu gibi, yardımcı fiiller iki şekilde kullanılır: 1- Etmek, olmak, yapmak salt anlamında kullanıldığı zaman gerçek bir kılış veya oluş bildirir ve asıl veya gerçek fiil sayılır. Bunlar sözlükte diğer asıl fiiller gibi madde başı olarak bulunur. Örneğin: Allah etmesin! Kişi ettiğini bulur. Uç kere üç dokuz eder. ifadelerinin İngilizce karşılığını madde başı etmek altında aramak gerekir. İkinci örnek, asıl fiil niteliği taşıyan olmak: Ne oluyor? Artık olan oldu. Oldum olalı. Bunlar kim oluyor? Reçel böyle olmaz. Olacak şey değil. ifadelerinin İngilizce karşılığını, aynı şekilde olmak madde başı altında aramak gerekir. 2- Salt veya asıl fiil niteliği taşımayan Yardımcı Fiil Salt ve yalnız kullanışları dışında, yardımcı fiiller, sayısız birleşik fiil meydana getiren çok önemli bir unsurdur. Asıl veya gerçek bir fiil niteliği taşımayan bu gibi fiillerin İngilizce karşılığını taban sözcükte aramak gerekir.

Birleşik Fiillerde taban sözcüğü Birleşik Fiilleri meydana getiren yardımcı fiiller şunlardır: olmak, etmek, yapmak, edinmek, eylemek, kılmak, gelmek, gitmek. Bunların çeşitli çatı şekilleri de şöyledir: olunmak, edilmek, ettirmek, yaptırmak, yapılmak. a) Birleşimin ana kavramını taşıyan taban, isim olduğu takdirde, madde başı ve İngilizce karşılığını, bu sözcükte aramak gerek. Örnek: evde olmak, tekrar etmek, anlamı olmak, hesap etmek, namaz kılmak. Yabancı kelimelerin fiilleştirmede en çok kullanılan yöntemdir: ambale olmak, sükse yapmak, empoze etmek, şoke etmek, reverans yapmak gibi. b) Ana kavramı taşıyan kelime sıfatsa, İngilizce karşılığını doğal olarak o kelimede aramak gerek. Örnek: memnun etmek, yaşlı olmak, rahat olmak, kısa gelmek, kolay gelmek gibi.

c) Birçok birleşikte fiil asıl işleyişi ve anlamının tabanı teşkil eder. Örnek: 1- Zarf öbeği kalıbında olan birleşikler: ileri sürmek, geç kalmak, boş vermek. 2- Bir adla kaynaşmış olanlar: kar yağmak, baş kaldırmak, kavga çıkmak, taş atmak, ileri sürmek gibi. Düşünceyi ve olup bitenleri anlatan fiil olduğuna göre İngilizce karşılığı sürmek, atmak, kaldırmak gibi fiillerde aramak gerek. d) İki fiilden oluşmuş birleşikler: gidip gelmek, sayıp dökmek, atıp tutmak, kasıp kavurmak Bu bileşiklerde ikinci fiil, birleşiğin tabanını oluşturur ve İngilizce karşılığı, madde başını oluşturan son fiilde aranır. e) Özel Birleşikler Tezlik (yazıvermek), sürerlik (bakakalmak), yeterlik (kırabilmek) gibi kavramlar belirten özel birleşikler, ya birleşiğin sonundaki vermek, kalmak, bilmek gibi fiillere bakarak, ya da yazıvermek, bakakalmak gibi birleşik şekliyle aranır. f) İkileme durumlarda ve çeşitli sınıflara ait birleşikler için de yukarıdaki kurallar geçerlidir, örneğin: saygı göstermek te göstermek saygılı olmak ta saygılı, elini eteğini çekmek te çekmek, delik deşik etmek te delik deşik, sürüm sürüm sürünmek te sürünmek kelimeleri madde başıdır. İngilizce Karşılıkları Her Türkçe madde başı için en uygun veya en yaygın ingilizce karşılığı verilmiştir. Ancak Türkçe madde başının anlam bakımından, yakın veya eş anlamda olan birden fazla İngilizce karşılığı varsa, bunların hepsi için ayrı ayrı ömek cümleler verilmiştir. Örnek: uyarmak

to warn. [wo:n]. We did warn him but he didn't so much as care. to caution [ko:şın]. Bu hususta sizi uyarmıştık. We had cautioned you about this. varmak to get Oraya varır varmaz size yazacağım. I'll write to you as soon as I get there. to reach [ri:ç]. Havaalanına tam zamanında vardık. We reached the airport just in time. to arrive [irayv]. Oraya saat kaçta varır? What time does it arrive there? Ayrıca bak 'Neden bu Sözlük' (Anlam Endeksi). Uyarmasına uyardık, aldırmadı bile.

Atasözleri ve Deyimler Atasözleri,dey imler ve deyim niteliği kazanmış sözler, madde başı sözcükten sonra, alt bölümde, birleşikler ve deyimler başlığı altında yer alır. Örneğin: Eşek altın yular taksa, yine eşektir sözünün İngilizce karşılığı için, takmak madde başının; Ağzınla kuş tutsan, faydası yok sözünün İngliizce karşılığı için, tutmak madde başının; Kızını dövmeyen, dizini döver sözünün İngilizce karşılığı için, dövmek madde başının alt kısmında yer alan, 'birleşikler ve deyimler' bölümüne bakmak gerekir. Semboller ve işaretler ( ) Örnek cümlenin İngilizce karşılığı, İngilizceye has bir kalıp, ya da bir deyimle ifade ediliyorsa, o

cümle parantez içinde verilmiştir. Örneğin: Ağzını hayra aç (Heaven forbid!) / İki fiil arasına gelen bu işaret, her iki fiilin de aynı derecede kullanıldığım gösterir. Örneğin: be/become. * Yıldız işareti, sayıları bir başlık gerekecek kadar yeterli olmayan birleşik fiillerin önüne gelir. ... Üç nokta, madde başı fiillerin tekrarını önlemek için konmuştur. [ ] Köşeli parantez, uluslararası bir işarettir. İngilizce sözcüklerin telaffuzu bu işaret içinde gösterilmiştir. [ : ] İki nokta işareti, telaffuzlarda kendi önünde bulunan sesi uzatır. Kısaltmalar: smb = somebody, smth = something yerine kullanılmıştır. Çalışmaları yakından takip edenlerin bildiği gibi, çok uzun yıllar süren bir çabanın ürünü olan bu sözlük, yanılmıyorsam, türünde yayımlanan tek eserdir. Bu eser, diğer söz bölükleri küçümsenmemekle beraber, dilin ana unsuru sayılan fiilin her yönünü işlemek suretiyle meydana getirilmiştir. Eserin ikinci bölümünde ise, Türkçe ve İngilizce dili arasında farklar ve mukayeseli kullanılış şekilleri ile fiillerin çekim cetvelleri yer alıyor. Bu bölüm, fiiller bakımından karşılaşılacak her türlü güçlük ve sorunu çözecek düzeyde ve her başvuruyu cevaplandıracak niteliktedir. Sayfa düzeni, bir bakışta bilginin ortaya çıkacak tarzda ve göze çarpıcı bir şekilde düzenlenmiştir. Bugüne dek bu yolda basılmış eserlerden bir hayli farklı olan bu sözlüğün, öğrenciler kadar öğretmenler, meslek sahipleri, mütercimler ve İngilizceyle ilgilenen herkes için faydalı bir başvuru eseri olacağını umuyorum. Çalışmalarımda, eserin tüm Türkçe kısmını ve diğer hususları inceleyerek bu eserin kusursuz bir şekilde çıkması için değerli fikir ve emeğini esirgemeyen meslektaşım sayın Erol Açıkgöz'e derin şükranlarımı sunarım. . Yabancı dil eğitimine katkıda bulunduysak ve kültürümüze faydalı bir eser kazandırdıysak, ne mutlu bize. Eserin hazırlık safhasında bize ışık tutan sayısız yazar ve eser arasında: 1890'da basılan A Turkish and English Lexicon, Sir James Redhouse. A Turkish-English Dictionary, H.C. Hony, 1957. Bianchi. Tarihe rağmen, Mukayeseli Türkçe için, Hançerli. H a r t r a m p f s Vocabularies. Longman Language Activator. Collins Cobuild English Language Dictionary. Standard Handbook of Synonyms, Fernald. Shorter Oxford Dictionary, 2 vols. A Dictionary of English Idioms, 2 vols, B.L.K. Henderson. Tüm İngilizce Cümle Yapıları ve Kuruluşları. Türk Dili Grameri, Jean Deny; 1941 A l i Ulvi Elöve tercümesi. Türkçenin Grameri, Tahsin Banguoğlu, 1974 Kâmûs-ı Türki, Tercüman. Türkçe Sözlük-Türk Dil Kurumu. Grammaire Raisonnee de la Langue Ottomane, J.Redhouse, 1846. Büyük Larousse-Milliyet. Türkçe imlâsı için: Milliyet'in Yazım Kılavuzu, N.Özön, 1986 New Webster's Speller, Harbor House, 1980. zikr etmeyi bir borç bilirim. H.Cete 2000

INTRODUCTION

This dictionary has sprung out of necessity. As the title of the book indicates, it is a dictionary about verbs but it goes beyond what the title actually indicates. It was called into existence almost out of necessity to answer a genuine need. I have often been asked to recommend a dictionary which would comprise the features that the present work has and to my regret couldn't, as there were none in existence. The large number of dictionaries appearing on the market are quite reliable, some are even excellent, but all are deficient in the three aspects that concerns the users most: the problem of meaning the problem of form the problem of pronunciation Leading dictionaries usually ignore one or all three difficulties. This work is, as far as I can ascertain, the only one of its kind ever to appear in print that claims to afford a solution to all three problems. Verbs that have several uses with great differences of meaning. In all languages and certainly in Turkish a lot of verbs are used in many different ways, and dictionaries will usually list them all without further details, leaving users to guess which is which. A typical example among so many is the verb işlemek. A number of dictionaries give its English equivalent as follows: to work, to function, to operate, to run; to work up, to process, to perform, to commit, to do; to penetrate; to engrave, to carve; to canvas, to embroider; to elaborate; to handle, to manipulate; to inlay, to ornament; to accrue. The equivalent for göstermek is given as follows: to indicate, to show, to point out; to demonstrate, to display, to exhibit: to manifest, to offer; to extend, to explore; to appear, to prove. The user is left bewildered, to say the least, and under the circumstances is likely to pick at random a word which in most cases will prove to be the wrong one. 1- The Problem of meaning This dictionary provides a practical solution to this very vexing problem in a very simple way: the index to meanings. Whenever a verb in Turkish corresponds to more than one meaning, those meanings are explained by means of an index. Such definitions are given in Turkish and in red italics. The users may see immediately which English equivalent they are looking for and will select easily the correct one without hesitation. Below is the entry for işlemek as it appears in this dictionary:

xü

işlemek belirli bir duruma getirmek: Bunları nerede işliyorsunuz? çalışmak anlamında: Sen işlersen mal işler. faiz için: içine girmek anlamında: nakış için: oymak anlamında: pas için: Pas metale işlemiş. taş için: toprak için: tren için: Gebze ile Haydarpaşa arasında işleyen tren var. vapur için: Karaköy ve Kadıköy arasında işleyen bir vapur var. yara için:

to process [proses]. Where do you process these? to work. (If you want to get rich you must work hard.) to yield [yi:ld]. to penetrate. to embroider [imbroydi]. to carve [ka:v]. to eat into. The rust has eaten into the metal. to cut. to cultivate [kaltiveyt]. to run. There is a train running between Gebze and Haydarpaşa. to ply [play]. There is a ferry that plies between Karaköy and Kadıköy. to fester.

If an entry has several alternative equivalents with no perceptible difference, all are given and are always provided with examples to illustrate the slight difference. varmak Oraya varır varmaz size yazacağım. Havaalanına lam zamanında vardık. Oraya saat kaçta varır?

to get. I'll write to you as soon as I get there. to reach [ri:ç]. We reached the airport just in time. to arrive [rrayv]. What time does it arrive there?

2- The Problem of Form The essential constructions of an agglutinative language as Turkish are quite unusual in concept to minds brought up in Western languages. In Turkish ideas are cast in forms. Hence the mastery of Turkish is essentially the mastery of the verbal forms and verbal suffixes. The task of this dictionary is two folds. Two very important aspects of the verb are treated here, the lexical and the structural aspect, in two different parts. The Dictionary section contains the vocabulary of the language. The Appendices contain the Tables of Conjugation and provide information about usage, forms and the structure of the verb. The author hopes they will be of benefit to those who need to master the verbal forms of the language, or experience difficulties in deciphering such forms as: gelmeyebilirdi he might not have come gelmedikçe as long as he doesn't come geldiyse if he came (as you claim he did) görmüşcesine as if he had seen it yemez olduk we stopped eating It is not usual for dictionaries to give information which is considered to be the concern of grammer books. In part I I the users will find everything they need to know about the structure of the verb and they should turn to that section for help when in doubt. After discovering the world of the Turkish Vocabulary (including idioms, sayings and proverbs) they will

xiii

discover the fascinating world of the Turkish word-form. 3- The Problem of Pronunciation English spelling, because of historical reasons, does not correspond to and is highly inconsistant with the pronunciation, which itself is notoriously erratic. Hence the necessity of representing the sound of most of the English equivalents in the work. Two reasons made this inclusion imperative. A mistake in pronunciation is no less serious than a grammatical mistake or an error in usage. Furthermore a correct pronunciation is certainly indispensable to anyone who pretends to speak English fluently. Surprisingly enough, even common words are. mispronounced by college students as well as by advanced learners. In this matter this book gives the pronunciations of thousands of words in the work. The pronunciation of the English equivalent is placed immediately after the word. For words appearing in a sentence, the pronunciation is placed at the end of the sentence so as not to intrude in the flow of ideas. The dictionary deals exclusively with the pronunciation of British English, from which American pronunciation may differ. To indicate pronunciation the author has used the Turkish alphabet. The following words with their pronunciation have been taken at random from the book. Not many would pass the test. exuberant [igzyu:binnt] possessed [pizest]. recover [rikavi], ricochet [rikisey]. socialized [sousdayzd]. forgotten [figatm]. alert [ilo:t]. catastrophe [kite:stnfi]. cleanse [klenz]. diarrhea [dayirkyi]. content (satisfied ) [kontent]. project (as a noun) [pracekt]. (substance) [kmtent] (as a verb) [pncekt], subject (noun) [sabcikt]. pervert (as a noun) [po:vot]. (verb) [sabcekt]. (as a verb) [prrvo:t].

ARRANGEMENT OF ENTRIES A major feature of this dictionary is certainly its unique paging. A cursory look will be enough to show that it is a new and different type of dictionary presenting information and material in a way both appealing to the eye and practical. A l l entries follow the same simple order. Headwords are shown in bold types and are listed in a strictly alphabetical order. The active, passive, causative, reciprocal and other forms of the verb follow this order-eg the passive satılmak (to be sold) comes before the active satmak (to sell). The negative form of the verb In some cases, a separate negative entry is given to a verb when it carries a special meaning and usage-eg çıkmamak. Otherwise it will be found in the affirmative entry. How to find a verb For our purpose, Turkish verbs can be divided into three categories: one-word verbs, two-word verbs, and three-word verbs. One-word Verbs Finding a one-word verb is a very simple matter. One-word verbs include the following: simple verbs eg: gelmek derivatives eg: küçümsememek the auxilaries etmek, olmak, yapmak when used as full verbs. When these auxiliary verbs are used as real verbs with full verb meaning they are listed as lexical verbs and appear as main entries.

xiv

Allah etmesin! Kişi ettiğini bulur. Üç kere üç dokuz eder. Ne oluyor? Artık olan oldu. Oldum olalı. Reçel böyle olmaz. Olacak şey değil. Bunu sana kim yaptı? In all these sentences the auxiliary is a genuine verb and will be found as a single verb entry in their alphabetical order.

Two-word Verbs Finding two-word verbs is a different matter. These are compounds consisting of an arrangement of different parts of speech and an auxiliary. These combinations are a very common feature of Turkish. The following: etmek, olmak, yapmak, kılmak, edinmek, eylemek, gelmek, and the causative, passive, and other forms: yaptırmak, olunmak, ettirmek, yapılmak...when used as genuine auxilaries lose their lexical meaning and combine with other parts of speech to form thousands of compounds: hareket ettirmek hareket etmek hareketsiz olmak hasta olmak hasta etmek hastanelik etmek In such cases, the entry word to turn to in the dictionary is the word forming the base of the compound. a- The base-word is an adjective In the following compounds: ambale olmak, şoke etmek, yaşlı olmak, kısa gelmek, haşarı olmak the base word is the adjective and consequently is the entry word. b- The base is a noun The base-word in the following compounds is a noun and constitutes the entry word: hata yapmak, tekrar etmek, anlamı olmak, hasat etmek, yardım etmek c- In phrasal verbs the matter is different. In such cases the base word and consequently the entry word is the second word, which is always a verb: geç kalmak, ileri sürmek, kar yağmak, taş atmak, endişe vermek Three-word compounds In the case of three-word compounds, the base is always the last word: evini barkını satmak, sürüm sürüm sürünmek, yaşını başını almak Proverbs and Sayings Sayings, proverbs and expressions form a great bulk of the Turkish language and are very extensively used in everyday speech. Sometimes it is difficult indeed to guess the meaning of a proverb or saying without knowing the background or the source. One inexhaustible source is of course the stories from the Hodja. Proverbs, expressions, sayings and phrasal verbs are all listed under the Main Entry in a sub-entry under the heading 'birleşikler ve deyimler'. To find the English equivalent of a Turkish proverb one should turn to the verb making up the sentence, eg: Kızını dövmeyen dizini döver. will be listed as a sub-entry under the entry word dövmek.

THE VOCABULARY The dictionary presents the verbal vocabulary of modern Turkish as found in day-to day living, in books and magazines, in newspapers, TV and radio broadcasts. It includes the vocabulary in use since the Republic. It is large enough to ensure that the common and the less common are included as well. The majority of the verbs of foreign origin-particularly the Arabic loan words-of the pre-Republic period have been replaced with purely Turkish forms, but many remain. These have been all listed in the work. They belong to a specialized vocabulary and are irreplacable, or are unquestionably part of our colloquial heritage and day-to-day speech. The dictionary lists also hundreds of verbs that could be considered as technical or scientific. Nevertheless these appear frequently in the daily vocabulary of most cultivated persons and management, so they have been given a place in this work. At the same time the language came under the increasing influence of Western way of life, the result of which was an unreasonable invasion of thousands of words: provoke etmek, prezante etmek, şoke etmek, parti vermek. On the other hand, efforts to coin strange terms for every foreign loan-word has failed, although many have gained acceptance in common usage, others are rarely understood outside specialized circles and have been left out. The planned size of this dictionary has made it possible for a very large selections of Turkish idioms, expressions as well as proverbs that form the bulk of the present day language to be incorporated into the work. It also made possible a very liberal use of examples to illustrate the usage. Guide to symbols and signs *

An asterisk in used to indicate a single phrasal verb or a compound when the number is too small to warrant a heading. / A slash is used between two altematives-eg: be/become. Three dots are placed at the end of examples that are not completed. In the index to meanings the three dots are used in place of the headword. ( ) Brackets are used when an example is better met by an idiomatic expression. Abbreviations: smth= something, smb= somebody. Conclusion This dictionary is primarily aimed at the Turkish speaker but it is just as suited for the needs of the foreign learner of the language. A cursory look will tell that this work makes a clean break with traditional dictionaries, past and present. It is a reference book that is different in many ways. It has been designed to serve not only as a lexicon but also for home study-for the vocabulary, structure and usage of the language. The dictionary will cater for the needs of learners, teachers, professionals and everyone interested in one or the other language. It is hoped that it will serve not only the purpose of those who need to look up a word or an expression but also the needs of those planning to take the TOEFL, the KPDS and similar examinations and need to improve their vocabulary substantially. In view of the great variety of the entries and the size of the dictionary it is inevitable that mistakes and inconsistencies will have crept in here and there. For that, I must ask indulgence. I ' m greatly indebted to my colleague Erol Açıkgöz for his thorough scrutiny of the Turkish text and entries, and for valuable suggestions. The author of a book such as this is necessarily under a heavy debt to previous lexicographers, vocabularies and dictionaries. If this work is applauded the credit goes mainly to them. It would be impossible to name them all (over a hundred) but suffice to mention the following few which have been particularly helpful.

xvi

A Turkish and English Lexicon, Sir James Redhouse, 1890 A Turkish-English Dictionary, H.C.Hony, 1957 Bianchi Handjerli HartrampPs Vocabularies. Longman Language Activator. Collins Cobuild English Language Dictionary. Standard Handbook of Synonyms, Fernald. Shorter Oxford Dictionary, 2 vols. A Dictionary of English Idioms, 2 vols, B . L . K . Henderson. Türk Dili Grameri, Jean Deny, 1941. Türkçenin Grameri, Tahsin Banguoğlu, 1974,. Kâmûs-ı Türki, Tercüman. Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu. Grammaire Raisonnee de la Langue Ottomane, J.Redhouse, 1846. Büyük Larousse-Milliyet. Yazım Kılavuzu, N.Özön, Milliyet. New Webster's Speller, Harbor House, 1980. H.Cete 2000

abandırmak abanmak, eğilerek yaslanmak : dayanarak yaslanmak : yük olmak anlamında : abartılmak abartmak, bir hikayeyi anlatırken : bir isi, bir durumu ... : Bu işi abartıyorsun. bir şeyin önemini...: Başarılarının önemini abartıyor. abideleşmek abideleştirmek ablalık etmek abluka etmek abone olmak acayibine gitmek, duyulan bir şey hakkında: Söyledikleri acayibine gitmedi mi? görülen şey hakkında: Acayibime gitti. mantık bakımından...: acayip olmak Bu işte bir acayiplik var. acayipleşmek acele etmek Lütfen acele ediniz. Yerinizde olsam, acele ederdim. acele etmemek Lütfen acele etmeyiniz. acele ettirmek Lütfen (bana) acele ettirmeyiniz. aceleci olmak aceleleştirmek acelesi olmak Çok acelemiz var. Acelesi yok. aceleye gelmek aceleye getirmek, gereken özenin gösterilmemesi anlamında: birini aldatmaya kalkışmak anlamında:

to make somebody lean [li:n]. to lean over. to lean against [lgeynst]. to live at smb's expenses [ikspenstz], to be exaggerated [igzecireytid]. to exaggerate [igzecrreyt]. to overdo [ouvidu]. You are overdoing it. to play up. He's playing up his achievements [lckvmmt]. to become a lasting symbol. to make smb a lasting memorial [mimo:ryil]. to act as a sister to. to blockade [blokeyd], to subscribe to [sibskrayb]. to sound odd [saund od]. Didn't all this sound strange to you? to seem odd. It seemed odd to me. to seem strange/odd. to be strange [streync]. There's something odd in this. to become/get odd [od]. to hurry up fhari ap], to be quick [kwik]. Please be quick. If I were you I'd hurry up. to take one's time. Please take your time. to rush smb [ra§]. Please do not rush me. to be impetuous [impetyuwis]. to hurry up smb. to be in a hurry [hari]. We are in a great hurry. There is no hurry about it. to be done in a hurry and sloppily. to hurry a job (so that it's badly done), to cheat smb who is in a hurry [ci:t].

acı gelmek

acı gelmek Bu bana çok acı geldi.

to hurt [ho:t] It hurt me a lot.

acı olmak, biber ve biberli şeyler için: Bu tür biber acı olmaz. mecazi anlamda: ı Hiddet tatlıdır ama semeresi acıdır, nasihat acıdır ama meyvesi tatlıdır. sözler için: Doğru söz acıdır. Haksöz ağıdan acıdır. Dost sözü acıdır. tadı bu nitelikte olan için: üzüntü re ıstırap verici anlamında: Bu, bizim için çok acı. yağ için: Bu tereyağı acımış.

to be hot. This kind of pepper is never hot. to be bitter [biti]. Violence is sweet but the fruit is bitter, advice is bitter but its fruit is sweet. to be bitter. Truth is bitter. Truth is bitter. A friend will tell the bitter truth. to be bitter. to be painful [peynful]. This is very painful to us. to be rancid [re:nsid]. This butter has turned rancid. to feel hungry [hangri]. acıkmak Çocuklar acıktı. The children are hungry. Acıkan doymam, susayan kanmam sanır. The hungry will not have enough to eat, the thirsty not enough to drink, [inaf], *karnı acıkmak to be hungry. acıktırmak to make one feel hungry [hangri]. Bu hava insanı acıktırır. This air makes you feel hungry. Acındırma arsız olur, acıktırma hırsız olur. Make people feel sorry for him and he'll become insolent, starve him and he'll turn into a thief. acılanmak, to burn [bo:n]. ağız ıçııı: Ağzım acılandı. My mouth is burning [bo.ning]. to become bitter/hot. tad bakımından: to turn rancid [re:nsid]. tereyağ için: to grieve [gri:v], üzüntüye kapılmak anlamında: acılaşmak, (tat bakımından) süt vs. için: to get sour [sawi]. mecazi anlamda: to get pathetic [pithetik]. Sesi birden anlaştı. His voice became suddenly pathetic. acımak, acı veren yara için: to hurt [ho:t], give smb pain [peyn]. Ayaklarım acıyor. My feet hurt. Şeriatın kestiği parmak acımaz. (A just punishment must not be resented.) ağrı olarak: to ache [eyk]. Çok kötü acıyor. It's aching terribly. birine acımak anlamında: to feel pity, feel sorry for smb [sori]. Bu insanlara acıyorum. I feel sorry for these people. to pity. Sana acıyorum. / pity you. emek ve zaman için: to regret. Orada harcadığım zamana acıyorum. / regret the time I've spent there. merhamet etmek anlamında: to have pity. tadı acı duruma gelmek: to grow rancid [re:nsid]. Bu tereyağı acıdı. This butter has grown rancid. üzüntü duymak: to feel pity [piti]. *canı acımak to feel pain [peyn]. acımamak to have no pity for. Bu gibi insanlara acımam. I have no pity for such people.

acımasız olmak

acımasız olmak Paralı askerler acımasızdır. acımsı olmak acınacak halde olmak acındırmak Acındırma arsız olur, acıktırma hırsız olur. Kendini acındırmayı biliyor acınmak Böyle insanlara acınmaz.

to be merciless [mosilis]. The mercenaries are merciless [mbsinerkz]. to be somewhat bitter [bin]. to be in a pitiable state [pitiyibil], to excite pity [iksayt]. If he excites pity he'll become insolent, if you starve him he'll become a thief. He knows how to excite pity [piti]. to feel sorry for [sori]. You don't feel sorry for those sort of people.

acıtmak, bir yerini: Elimi

acıtıyorsun.

yemeğe acılık vermek: [birleşikler ve deyimler] bir tarafını acıtmak Bir tarafını acıtacaksın. canını acıtmak acil olmak âciz olmak Kendimi bu kadar âciz hissetmemiştim. bir şey yapmaktan...: Bir mektup yazmaktan acizdir. aç olmak Karnım aç değil. aç gözlü olmak aç gözlülük etmek açık olmak, anlam bakımından: Amacı açık olmayan bir emirdi. çay için: düşünce ve etki için: elektrikli cihazlar için: Isıtıcı açık mı? Işıklar açık değil. engeli olmayan yol vs. için: Önde yol açıktır. Yolun açık olsun. hava için: iş, mevki, memuriyet için: kapalı olmayan yerler için: Bugün bankalar açıktır. Evim size her zaman açıktır, müstehcen anlamda: ortada ve belli olan şeyler için: Yalan söylediği açık. örtüsü olmayan şeyler için: birleşikler ve deyimler I alnı açık olmak Benim alnım açıktır. araları açık olmak Araları açıktır. ardına kadar açık olmak Kapıyı ardına kadar açık bırakmışsın. bağrı açık olmak

to hurt [ho:t]. You're hurting my hand. to make bitter. to hurt oneself. You're going to hurt yourself. to cause smb pain [ko:z],[peyn]. to be urgent [ocint]. to be helpless. / had never felt so helpless before. to be incapable of [inkeypibil]. He's incapable of writing a letter. to be hungry [hangri]. I'm not hungry. to be greedy [gri:di]. to act greedily. to be clear [kli;]. It was an order whose aim wasn't clear. to be light [layt]. to be receptive [riseptiv], to be on. Is the heater on [hi:ti]? The lights are not on [layts]. to be clear, to be free. The road ahead is clear. (Pleasant journey [co:ni].J to be clear [kli:]. to be vacant [veykmt]. to be open [oupin]. The banks are open today. (I'm always at home to you.) to be obscene [obsi:n]. to be obvious [obviyis]. It's obvious that he's lying. to be bare [be:]. to have nothing to be ashamed of [i§eymd]. / have nothing to be ashamed of. to be on bad terms [to:mz]. They are not on good terms. to be wide open [waydoupin]. You've left the door wide open. to be with one's shirt open.

açık fikirli olmak

bahtı açık olmak başı açık olmak eli açık olmak göğsü bağrı açık olmak gözü açık olmak Bu işte insanın daima gözü açık olmalı. gün gibi açık olmak halka açık olmak Her yer halka açık olmaz. kapısı açık olmak Kapısı açıktır. kısmeti açık olmak şansı açık olmak O gün şansımız açıktı. Talihiniz açık olsun. umuma açık olmak açık fikirli olmak açık gözlü olmak açık gözlülük etmek açık seçik olmak açık sözlü olmak Bize karşı daha açık sözlü olmalısın. açık yürekli olmak açıkgöz olmak açıkgözlük etmek açıklama yapmak, açıklama olarak: Bir açıklama yapmak zorunda değilim. Bunun mantıklı bir açıklaması olsa gerek, açıklamada bulunmak anlamında: Bakan bir açıklama yapacaktır, hesabım vermek anlamında: Bunun için ona bir açıklama yapman gerek. açıklamak, genel anlamda: Hastalığı davranışını açıklıyor. Bunu bize açıklayabilir misin? açığa vurmak anlamında: Her şeyi açıklayacağım. Tüm hain planlarını açıklayacağım, ayrıntılı bir şekilde: Her kaideyi ayrıntılı bir şekilde açıklamak zorunda mısın? bilgi vermek anlamında: İstifa etmeyeceğini açıkladı. gerekçe olarak: Bu çirkin davranışını açıklamalısın, gizli bir şeyi...: Planlarımızı şu an açıklayamam.

to be lucky [laki]. to be/go barehead [be:hed]. to be open-handed. to be carelessly dressed [drest]. to be on the alert [iIo:t]. You must always be on the alert in this business. to be altogether clear [kli:]. to be open to the public [pablik]. Not every place is open to the public. to keep open doors. (He is hospitable [hospitibil].) to be lucky [laki]. to be in luck. We were in luck that day. Good luck! to be open to all. to be liberal minded [mayndid]. to be shrewd [sru:d]. to be wide-awake [wayd-iweyk]. to be quite evident [kwayt]. to be outspoken You should be more outspoken with us. to be open-hearted [oupinha:tid]. to be shrewd [§ru:d]. to take advantage of the opportunity [opityumiti]. to offer an explanation [ikspleney§in]. I'm not obliged to offer an explanation. There must be a logical explanation for it. to make a statement [steytmint]. The minister will make a statement. to account for/to [lkaunt]. You must account to him for this. to explain [ikspleyn]. His illness explains his behaviour [biheyvyi]. Could you explain this to us? to expose [ikspouz], to reveal [rivi:l]. I'll reveal everything. I'll expose all their treacherous plans. to spell out. Do you have to spell out every rule? to announce [mauns].

He announced that he wasn't going to resign. to account for [lkaunt]. You must account for your shameful behaviour. to disclose [disklouz]. / can't disclose our plans at the moment. Örgütün sırlarını açıklamak çok tehlikeli olur. to divulge [divalc]. It will be very dangerous to divulge the organization's secrets [si:krits]. örnekler vererek: Bunu birkaç örnekle açıklayacağım. to illustrate [ihstreyt]. I'll illustrate this with a few examples. (birine) sırrını açıklamak: to confide [kinfayd].

açıklanmak

açıklanmak Gerçekler açıklanabilir. Tüm kararlar açıklanmalıdır. açıkta olmak, dışlanmak anlamında: iş bulamamak:

to be made public, to be told. The truth can finally be told [faymli]. All the decisions should be made public.

to be out in the cold. to be without a job. Şu anda açıktadır. At the present he is without a job.

açılmak, to be opened. Kapılar ne zaman açılacak? When will the doors be opened? Bir çok malikane halkın ziyaretine açılmıştır. Many mansions have been thrown open to the public [pablik]. to dress indecently [indismtli]. açıl: saçık giyim için: bir yere doğru...: to open (out) onto. Arka pencere bahçeye açılıyor. The back window opens to the garden. (birine) derdini dökmek anlamında: to open one's heart to [ha:t]. çiçek için: to blossom [blosim]. işini genişletmek anlamında: to expand [ikspemd], kapak ve kapı için: to open [oupm]. Kapak açılmıyor. The lid won't open. Kapı sağa açılıyor. The door opens to the right [rayt]. kendine gelmek anlamında: to recover [rikavi]. kıyıdan uzaklaşmak anlamında: a) yüzücü için: to go too far. Fazla açılmayınız. Don't go too far out. to put out to sea, to sail [seyl]. b) gemi için: to clear up. hava için: Deniz üzerinde hava açılıyor. The weather is clearing up over the sea. to begin. okullar için: Okullar ekimde açılır. Schools begin in October. to become vacant [veykmt]. mevki ve memuriyet için: tesisler için resmi açılış: to be inaugurated [ino:gyureytid]. tutukluğu kalmamak anlamında: to break the ice. | birleşikler ve deyimler] arası açılmak to fall out with smb. Bu ikisinin arası neden açıldı? Why did these two fall out [fo:l aut]? to have luck in flak]. bahtı açılmak to begin to get thin on top. başı açılmak boğazı açılmak to develop an appetite [e:pitayt]. çenesi açılmak to loosen [lu:sm] one's tongue. çiçek gibi açılmak to show precocious development of character. denize açılmak to put (out) to sea. Bir kayıkla denize açılmak zorunda kaldı. He had to put out to sea in a boat. to find one's tongue [tang]. dili açılmak gönlü açılmak to cheer up [gi:rap], gözleri faltaşı gibi açılmak to stare in great amazement [ste:]. gözü açılmak to become shrewd [sru:d]. Arabın gözü açıldı. / have learned my lesson [lo:nt]. to be cheered up [cixd]. gözü gönlü açılmak Manzara karşısında gözüm gönlüm açıldı. The scenery cheered me up. to feel relieved [rili:vd]. içi açılmak to develop an appetite [e:pitayt]. iştahı açılmak to start to become free and easy. kabak çekirdeği gibi açılmak kısmeti açılmak genel anlamda:

açkılamak

a) para bakımından: b) evlilik bakımından: Bu kızın bir türlü kısmeti açılmadı. sözü açılmak tepesi açılmak Tepen açılmaya başladı. uykusu açılmak Benim uykum açıldı. yarası açılmak Eski yaram açıldı. açkılamak açmak, genel anlamda: Altın anahtar her kapıyı açar. bayrak için: çevreyi genişleterek...: çiçekler için: Ağaçlar bu yıl erken çiçek açtı. çukur...: Bahçedeki çukuru kim açtı? delik...: düğüm ve dolanmış şeyler için: engel için: Karla kaplı yolları ne zaman açacaklar? geçit, yol, patika vs...: Buradan bir geçit açmamız şart. hamur...: Hamuru incecik açabilirim. hava için: Hava açıldı. ısı ve elektrik için: Işıkları aç. ış yeri için: Uzak bir yerde iş yeri açtı. kalem için: katlanmış bir şeyi...: Atatürk haritayı masanın üzerine açtı. kapı mandalı için: kilit için: konu için: Konuyu açtığın için teşekkür ederim. lamba için: mevsim için: oyunlar, festival vs için: peçe ve duvak için: perde için: renkler için: Bu renk odayı açacaktır. sır ve gizli tutulan bir şey için: Sırrını kimseye açmıyor. soruşturma vs için: su ve musluk için: Musluğu açmayı unutma. şemsiye için:

to have a lucky break [lakibreyk]. to receive a proposal [pnpouzil]. That girl has received no proposal at all. to be mentioned [men§ind]. (for one's head) to grow bald [bo:ld]. Your head has grown bald. (one's sleep) to pass off. My sleep has passed off [pa:st of]. (wound) to open up. The old wound has opened up [wu:nd]. to burnish [bo.nisj. to open. A golden key opens all doors. to unfurl [anfo:!]. to widen [waydin]. to blossom [blosim]. The trees have blossomed early this year. to dig. Who dug the hole in the garden? to make a hole [houl]. to untie [antay]. to clear, to clear smth of smth [kli:]. When will they clear the streets of snow? to clear up. We have to clear a passage through here. to roll out. / can roll out dough paper thin [dou]. to clear up. The sky has cleared up. to turn on, to switch on [swic]. Turn on the lights [layt]. to set up. He set up shop in a far off place. to sharpen [§a:pin]. to unfold [anfold], Ataturk unfolded the map on the table. to unlatch [anle:c]. to unlock [anlok]. to bring up a topic [topik]. Thank you for bringing up the topic. to turn up the lamp [le:mp]. to open. to open. to lift. to open. to lighten [laytin]. This colour will lighten the room. to disclose [disklouz]. He won't disclose his secret to anyone. to stail an investigation [investigeysm]. to turn on [to:n]. Don't forget to turn on the tap [te:p]. to put up, to unfurl [anfbdj.

açmak (adımlanın)

to uncork [anko:k]. şişe, tıpa ve benzeri şeyler için: İkinci bir şişe açalım. Let's uncork a second bottle [batıl], to ring up, to make a call. telefon için: Yanlış açtınız, burası değil. (You've got the wrong number.) to turn on, to switch on [swic]. televizyon ve radyo için: to open up. tıkalı bir şeyi...: Şu boruyu nasıl açacağız? How are we going to open up that pipe [payp]? to inaugurate [ino:gyureyt]. tesisleri (törenle)...: Merkez dün törenle açıldı. The Centre was inaugurated yesterday. to open. toplantı vs için: to bore [bo:r]. tünel vs...: İkinci bir tünel açmak zorundayız. We have to bore a second tunnel [taml]. to spread [spred]. yayarak...: Kollarını aç. Spread your arms. to groove [gru:v]. (yiv gibi) oyarak...: to unravel [anre:vil]. yumak ve dolaşmış şeyleri...: [birleşikler ve deyimler} to quicken one's pace [peys]. adımlarım açmak ağzını açmak to talk, to open one's mouth. Ağzını hayra aç! (Heaven forbid!) Açtı ağzını yumdu gözünü. (He let himself go.) to have one's mouth sealed [si:ld]. ağzını bıçak açmamak Ağzını bıçak açmıyor. He's very depressed [diprest]. Oyuncuların ağzını bıçak açmıyordu. The players had their mouth sealed with grief [si-Id]. to be left out in the cold. ağzım poyraza açmak to stand with legs apart [ıpart]. apış açmak to create [krieyt] a rift between. aralarını açmak arayı açmak to widen the gap [waydin]. arazi açmak to clear land. ateş açmak to open fire. Ateş açma emrim var. / have orders to open fire. to beg. avuç açmak Yakında sokaklarda avuç açacağız. We shall be begging in the streets soon. to add in parenthesis [pırenthısis]. ayraç açmak to bring up a subject [sabjikt]. bahis açmak Şu bahsi açmayalım. Let's not bring up that subject [sabjikt]. to get into trouble [trabil]. başına dert açmak to cause smb trouble [ko:z]. birinin başına dert açmak to bring trouble upon oneself. başına iş açmak Başıma iş açacaksın. You'll get me into trouble. Kendi başına iş açtın. You brought this upon yourself. to go uncovered [ankavird]. başını açmak to break out in open revolt. bayrak açmak bayrakları açmak to become insolent [insihnt]. boğaz açmak to break up the ground (around a tree). çağ açmak to open an epoch [irpok], celseyi açmak to open the session [seşın]. çenesini açmak to start talking. çığır açmak, to open the way to. yeni bir yöntem başlatmak: to blaze a trail [treyl]. yol göstermek: Atatürk mazlum milletler için çığır açtı. Atatürk blazed a trail for the oppressed nations to follow [neyşmz].

açmak (dava)

dava açmak anlaşmazlık nedeniyle: suç nedeniyle: Parayı ödemediğiniz için size dava açacaklar. İsterseniz zarar ziyan davası açabilirsiniz. derdini açmak diş açmak' dükkân açmak ^İkindiden sonra dükkân açmak. el açmak ev açmak fal açmak fikirlerini açmak gedik açmak gönül açmak göz açmamak (birisinin) gözlerini açmak gözünü açmak Aç gözünü, açarlar gözünü.

to sue smb [syu:]. to prosecute [prosikyu:t]. They will sue you for not paying. You can sue for damages, if you want. to confide [kinfayd]. to cut threads, to thread [thred], to set up shop. (to leave doing smth until it's rather late.) to beg. to set up home. to tell smb his/her fortune [f0:9111]. to express one's opinion. to make a breach in [bri:c]. to cheer smb [ci:]. to have no respite [respayt]. to open smb's eyes. to open one's eyes. Keep your eyes open or they'll have them opened for you. Maymun gözünü açtı. I won't be fooled again [fu:ld]. Ağzını açacağına gözünü aç. Don't just stand gaping there, be vigilant [vicihnt]. Her şey göz yumup açıncaya kadar oldu. Everything happened in the twinkle of an eye. to keep one's eyes open. gözünü dört açmak to open one's eye wide [wayd]. gözünü faltaşı gibi açmak to become sunny [sani]. güneş açmak to roll out dough [dou]. hamur açmak to open an account [lkaunt]. hesap açmak to cheer up [ci:]. iç açmak to cheer up smb. içini açmak İşte sana içini açacak bir haber. Here is some news to cheer you up. to cause trouble [trabil]. iş açmak to whet one's appetite [hwet], [e:pitayt]. . iştah açmak to turn the trump card up [tramp ka:d]. kağıt açmak to bare one's heart to smb [be:]. kalbini açmak to sharpen. kalem açmak hat için: to sharpen a reed into a pen [ri:d]. to mount a campaign [maunt], [ke:mpeyn]. kampanya açmak İnsanları uyarmak için bir kampanya açmamız gerek. We should mount a campaign to warn the people. kanal açmak, to open a channel [fe:ml]. iletişimde: to open a canal [kine:l]. tıpta: to loosen the purse strings [lu:sm], [po:s]. kesenin ağzını açmak kesip açmak to cut open. Onu kesip açmak zorundayız. We have to cut it open. to break open. kırıp açmak Kapıyı kırıp açmanız mı gerekiyordu? Did you have to break open the door? to bring up a subject. konuyu açmak Konuyu açmamın sebebi bu değil. This is not why I brought up the subject. to approach smb on a matter [rproucj. konuyu birisine açmak Bu konuyu kendisine açacağım. I'll approach him on this matter. to start a legal investigation [investigeysm]. kovuşturma açmak to turn on the engine [encin]. kontak açmak

açmak (kredi)

kredi açmak kucak açmak Her yerde bize kucak açtılar. kulağını açmak kuyu açmak laf açmak

to give credit. to receive with open arms. We were received with open arms everywhere. to open one's ears. to sink a well. to mention [mensm]. (One topic leads to another.)

Laf lafı açar. lağım açmak, inşaat müh.: to dig a drain. askeri: to tunnel for a mine [tanil]. mendil açmak to beg. Mendil açacak duruma düşeceğiz. We shall be reduced to begging. oruç açmak to break fast. parantez açmak to digress [digres]. Müsadenizle, burada bir parantez açmak isterim. If I may, I'd like to digress here. to add in parenthesis [pirenthisis]. Burada bir parantez açmak isterim. At this stage, I'd like to add something in parenthesis. pas açmak to clean off rust [rast]. Pas açmak için birebirdir. It's just the thing to clean off rust. pergelleri açmak to take long steps. pupa yelken açmak (bir şeye) to take advantage of [idva:ntic]. sancak açmak to unfurl the flag [enfo:l]. savaş açmak to make war on [wo:]. to disclose [disklouz] one's secret. sırrını açmak Açma sırrını dostuna söyler dostuna. Don't disclose your secret to a friend, he'll tell it to his friend [si:krit]. soruşturma açmak to open an investigation [investigeyjin]. söz açmak to bring smth up. Şimdi bu konuda söz açmayalım. Let's not bring up this matter now. to mention [mensm]. Bu konuda söz açtığımı hatırlamıyorum. / don't remember ever mentioning that subject. tarla açmak to bring (land) into cultivation [kaltiveysin]. tünel açmak to tunnel [tanil]. yara açmak, deşmek anlamında: to open up a wound/sore [so:]. yaralamak anlamında: to gash [ge:§] yelken açmak to hoist sails [hoyst]. yeni bir sayfa açmak to turn a new leaf [li:f]. yer açmak to make room for. Doktora yer açınız. Make room for the doctor. yırtıp açmak to tear open [te:]. yiv açmak to groove [gru:v]. yol açmak, birine yol açmak: to make way for. dirsekle yol açmak: to elbow one's way [elbou]. Dirsekle kendime ite kaka yol açtım, Slowly I elbowed my way through [thru]. karayolları için: to open a road. neden olmak anlamında: to cause [ko:z]. Bu, daha fazla kazalara yol açacak. It will cause more accidents. to bring about. Bu, bir sürü soruna yol açar. It will bring about a lot of problems. zorla açmak to force open [fo:s].

açtırmak açtırmak, bir seri..

Kapıyı nasıl açtırabiliriz? Açtırma kutuyu, söyletme kötüyü. bir şeyi, birisine.. Kapıyı birisine açtırabüirim. |birleşikler ve deyimleri çenesini açtırmak ağız açtırmamak Toplantıda kimseye ağız açtırmadı. göz açtırmamak adam etmek adam olmak, büyümek anlamında: iyi yetişmek anlamında: Bunlar adam olmaz. Kürk ile, börk ile adam olunmaz. *kalıbınm adamı olmamak adamak, adak ve niyet için: -e hayatını adamak: -e kendini adamak: Adamakla mal tükenmez. Ada bana, adayım sana. adapte etmek adapte olmak aday olmak addedilmek Bu, olumlu bir adım addediliyor. addetmek, bulmak anlamında: Beklemeyi doğru addetmiyorum, gözü ile bakmak: Ben bunu bir hakaret addediyorum. kendini saymak: Kendini şanslı addetmelisin. olmuş gibi bilmek: Kimse bunu olmuş gibi addetmesin, saymak anlamında: Onu büyük bir şair addediyorlar. addolunmak âdet edinmek âdet etmek âdet olmak, El öpmek âdettir. o duruma gelmek: Saç boyamak adet oldu. Adet yerini bulsun diye. âdeti olmak Emirleri tekrarlamak âdetim değildir. adı...olmak Adı bulgurdur.

to have smth opened. How can we have the door opened? Don't bring up that topic, if you don't want to hear harsh words. to have smb open smth. / can have someone open the door. to give smb the chance to talk [gains], to silence [sayhns]. He silenced everyone at the meeting. to give smb no respite [respayt]. to make a man of smb. to grow into a man. to become somebody. (These people are hopeless [houplis].) Clothes do not make the man. not to be the person one seems to be. to make a vow [vau]. to dedicate one's life [dedikeyt], to consecrate oneself to [konsikreyt]. (Promises do not cost anything.) Help me and I'll help you. to adapt [ide:pt]. to adapt oneself to. to be a candidate [ke:ndideyt]. to be interpreted as [into:pritid]. It is being interpreted as a positive step. to deem [di:m]. / deemed it wrong to wait. to regard as [riga:d]. / regard this as an insult [insalt]. to count oneself [kaunt]. You should count yourself lucky [laki]. to take it for granted. Nobody should take it for granted. to consider as [kinsidi]. They consider him as a great poet. to be considered as [kinsidird]. to form the habit of. to contract a habit [kintre:kt]. to be customary, to be the custom [kastim]. It's customary to kiss hands. to become customary. It became customary to dye the hair [day]. Just for the sake of custom. to be in the habit of. I'm not in the habit of repeating orders. to be called [ko:ld]. It's called 'bulgur'.

adı olmak

adı olmak Zümrütüanka gibi adı var cismi yok. Bu şeyin adı yok mu? *yalnız adı olmak Yalnız adı var. adı sanı olmamak adımlamak, adımla ölçmek: Mesafeyi adımlayabilir misin? bir aşağı bir yukarı gezmek: âdi olmak sıradan anlamında: bayağı ve alçak anlamında: adileşmek adil olmak adlandırmak adlanmak afallamak afallaşmak affedilmek, bağışlanmak anlamında: bir şey yapmaktan...: Ağır işleri yapmaktan affedildi. görevinden: Görevinden affedildi. affetmek, bağışlamak: Kusur kulun, affetmek Allahındır. Birbirimizin hatalarını affetmeliyiz. Hatalarımızı hiç affetmez. Allah taksiratını affetsin. görevinden...: özür dilemek anlamında: Affedersiniz! Affedersiniz, hatalıydım. suçunu bağışlamak anlamında: (birini) bir şeyi yapmaktan...: (birini) yaptığı şeyden dolayı...: affolunmak Bu kesinlikle affolunmaz Böyle bir kabalık affolunmaz. afişe etmek afışlemek aforoz etmek, cemaatten kovmak anlamında: mecazi anlamda: aforoz olmak ağabeylik etmek ağaçlandırmak ağarmak, beyazlamak anlamında: gün için: Biraz sonra gün ağarır.

to have a name. Like the Phoenix, it has a name but no body. Hasn't this thing a name? to exist in name [igzist]. It exists only in name. to be of no account [lkaunt]. to pace [peys], to measure by pacing [meji]. Could you pace off the distance? to pace up and down. to be commonplace [kommpleys], to be vulgar [valgi]. to become vulgar. to be just [cast]. to give a name to. to be named [neymd]. to be dumfounded [damfaundid]. to be stupified [styu:pifayd]. to be forgiven. to be excused from [ikskyu:zd]. He was excused from doing hard work. to be relieved [rili:vd]. He was relieved of his post. to forgive. To err is human, to forgive is divine [divayn]. We must forgive one another's mistakes. He never forgives us our mistakes. May God forgive him! to dismiss. to excuse [ikskyu:z]. Excuse me! (I was wrong, I beg your pardon!) to pardon [pa:din]. to excuse smb from doing smth. to forgive smb for doing smth. to be forgiven. This is absolutely inexcusable [inikskyu:zibil]. There can be no excuse for such rudeness. to expose [ikspouz]. to bill. to to to to to

excommunicate [ekskimyumikeyt]. ban [be:n]. be excommunicated [ekskimyu:nikeytid]. act as a brother towards smb. afforest [e:forist].

to become bleached [bliict]. to dawn [do:n]. The day will soon dawn.

ağartmak saç için:

Babanın saçları ağarmış. renk vs. salmak anlamında: Bu mavi renk kolayca ağarır. lan için: Sonunda ortalık ağardı. I birleşikler ve deyimler | Ağaran baş, ağlayan göz gizlenmez. benzi ağarmak ortalık ağarmak saçı başı ağarmak ağartmak, beyazlatmak anlamında: saç için: | birleşikler ve deyimler | birinin yüzünü ağartmak değirmende sakal ağartmak Ben bu sakalı değirmende ağartmadım. sakal ağartmak, (bir şeyde), ağır gelmek, onuruna dokunmak anlamında: Sözleri bana çok ağır geldi, güçlük bakımından: Matematik bana ağır geliyor. ağır olmak, ağırlık bakımından: Neden bu kadar ağır? İnsan eti ağırdır. davranış bakımından: Ağır ol! güçlük bakımından: hız ve acele bakımından: Ibirleşikler ve deyimler] eli ağır olmak, iş bakımından: güç bakımından: gavur ölüsü gibi ağır olmak kulağı ağır olmak uykusu ağır olmak Onun uykusu ağırdır. ağır başlı olmak ağırlamak Sizi hafta sonu ağırlamaktan memnun oluruz. *misafir ağırlamak *düğün pilavıyla dost ağırlamak ağırlaşmak, ağır başlılık bakımından: ağırlık için: bozulmaya yüz tutma anlamında: Bu kıyma ağırlaştı. dille ilgili: durum ve şartlar için: Hastanın durumu ağırlaştı.

to turn grey. Your father's hair has turned grey. to fade [feyd]. This blue colour fades easily [feydz]. (dawn) to break. Dawn has finally broken. You can't hide white hair and tears. to grow pale [peyl]. (dawn) to break [breyk]. to grow old. to bleach [bli:c], to whiten [waytin], to gray [grey]. to do honour [om] to. to be inexperienced and immature [imityu:]. / am old and full of experience. to work on smth for a long time. to be hurt [ho:t]. I was deeply hurt by his words. to find smth hard. / find maths hard. to be heavy [hevi]. Why is it so heavy? It's hard to move a bedridden person. to take it easy. (Take it easy!) to be hard, to go slow.

to be slow at work. to be heavy fisted. to be very heavy and bulky [balki]. to be hard of hearing. to be a heavy sleeper. He's a heavy sleeper. to be dignified [dignifayd]. to put smb up. We'll be happy to put you up for the week-end. to entertain a guest [gest]. to take credit for smth others have done. to become dignified [dignifayd]. to get heavier, to begin to go bad. This minced meat has started to go bad. to speak with difficulty, to get worse The patient's condition has got worse [kindism].

ağırlaştırmak gıda için: gidiş ve hız için:

13 to spoil [spoyl]. to slacken [sle:krn]. His pace [peys] has slackened. to get harder. to become overcast [ouvika:st]. to become hard of hearing [hi:ring].

Adımları ağırlaştı. geçim bakımından: hava bakımından: kulaklar için: ağırlaştırmak, ağırlık bakımından: to make smth heavier [hevye:]. hız için: to slow down. sağlık bakımından: to aggravate [e:gnveyt]. şiddetlendirici sebeb olarak: to aggravate. Bu yalnız durumu ağırlaştıracaktır. It will only aggravate the situation. ağırlığı olmak to weigh [wey], ağırlık olmak to be a burden [bo:dm]. Kimseye ağırlık olmak istemiyorum. / don't want to be a burden to anyone. ağrına gitmek to offend one's feelings. ağırsamak, soğuk davranmak anlamında: to treat smb coldly. bir işi yük saymak: to find it a burden [bo:din]. ağız birliği etmek to speak according to a prearranged plan. ağız kalabalığı etmek to wander from the subject [sabcikt]. ağız kavgası etmek to bicker [biki]. ağzı pek olmak to be discreet [diskrkt]. ağzı sıkı olmak to be discreet. Kazancı hakkında ağzı sıkıdır. He's discreet about his earnings [o:ningz]. ağzında bir bakla olmak to keep smth back [be:k]. ağzında torba olmak to lose one's tongue [tang], ağlamak to cry [kray]. Ağlar gibi oldu. It looked as if she was going to cry. Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar. Don't expect people to grieve about your misfortune [misfo:cin]. Ağlamayan çocuğa meme vermezler. It's the wheel that squeaks that gets the grease. Bütün millet arkasından ağladı. The whole nation wept after him [neysm]. Kendi düşen ağlamaz. (As you make your bed, so must you lie on it.) Ölüsü olan bir gün ağlar, delisi olan her gün ağlar. One mourns for a dead once, but for a lunatic every day. *Güler misin ağlar mısın? To be at a loss whether to cry or laugh. *Kaçanın anası ağlamaz. It pays to play it safe [seyf]. [birleşikler ve deyimler | anası ağlamak to suffer greatly [safi]. cıyak cıyak ağlamak to wail [weyl]. doya doya ağlamak to have a good cry [kray]. hıçkıra hıçkıra ağlamak to sob. hırsından ağlamak to have tears of rage [reyc], hüngür hüngür ağlamak to cry one's eye out. içi kan ağlamak to grieve bitterly [gri:v]. için için ağlamak to weep inwardly [inwidli]. iki gözü iki çeşme ağlamak to melt into tears [ti:z]. imanı ağlamak to have a hard time. kan ağlamak to be in great distress. Beyler, millet kan ağlıyor. Gentlemen, the nation is in deep distress. katıla katıla ağlamak to choke with sobs [gouk]. sevinçten ağlamak to weep for joy [wi:p]. ağlamaklı olmak to be on the verge of crying [vox].

ağlaşmak ağlaşmak ağlatmak

Dost ağlatır, düşman güldürür. *anasını ağlatmak ağlayacak gibi olmak Ağlayacak gibi oldum. ağlayıp durmak Bu çocuk bütün gün ağlayıp duruyor. ağlayası gelmek Orada ağlayasım geldi. ağnamak (kedi, köpek) ağrımak Başınız hiç ağrır mı? Her tarafım ağrıyor. I birleşikler ve deyimler | başı ağrımak boğazı ağrımak dişi ağrımak göğsü ağrımak karnı ağrımak

to weep together (in common). to make smb cry [kray], (Friends criticize, but enemies flatter.) to ill-treat smb. [iltrirt]. to come close to crying [kraying]. / came close to crying. to keep crying [kraying]. This kid keeps on crying the whole day. to feel like crying. J felt like crying over there. to roll. to ache [eyk]. Do you ever have headaches [hedeyks]? / ache all over.

to have a headache [hedeyk]. to have a sore throat [so:throut]. to have a toothache [tutheyk], to have a pain in the chest [jest]. to have a stomach-ache. Yakında karnın ağrır. You'll have a stomach-ache soon, [stimakeyk]. Çiğ yemedim ki karnım ağrısın. (/ have done no wrong, I have nothing to fear.) kulağı ağrımak to have an earache [ireyk]. sırtı ağrımak to have a pain in the back. Göğsüm ağrıyor. / have a pain in the chest, [peyn]. Kolum ağrıyor. My arm is aching [eyking]. Başım ağrıyor. / have a headache [hedeyk]. to offend one's feelings [lfend]. ağrına gitmek ağrısı olmak to be in pain [peyn]. Bugün ağrım yok gibi. I've almost no pain today. to be a nuisance [nyu:sms]. *baş ağrısı olmak Bu adam bir baş ağrısıdır. This man is a nuisance. ağrıtmak to cause pain [ko:z]. Bilmedik aş, ya karın ağrıtır, ya baş. Food one doesn't know will cause either a headache or a stomach-ache [stimakeyk]. *başını ağrıtmak, ağrı olarak: to give a headache [hedeyk]. Bu koku başımı ağrıttı. This smell has given me a headache. sıkıntı olarak: to give trouble [trabil]. Bu makina başınızı çok ağrıtacak. This machine is going to give you a lot of trouble. ağzı dili olmamak to be quiet [kwayit]. Onun ağzı var dili yok. He is very quiet. to be secretive [sikrktiv]. ağzı pek olmak to be discreet [diskrkt]. ağzı sıkı olmak ah etmek to sigh [say]. ahbap olmak to become friends. ahbaplık etmek to befriend. ahdetmek to vow [vau], ahenkleştirmek to harmonize [ha:minayz]. ahlâk hocalığı etmek to set oneself up as a guardian of morals [monlz]. ahlaksız olmak to be immoral [imonl]. ahlaksızlık etmek to act immorally. ahlamak to sigh [say].

ahmak olmak

ahmak olmak İnsan bu kadar ahmak olamaz. ahmaklık etmek Oraya gitmekle ahmaklık etti.

to be stupid. One can't be that stupid. be stupid of smb (to). It was stupid of him to go there.

ait olmak, ilgili olmak anlamında:

to concern [kmsotn]. Size ait bir şey değil. It doesn't concern you. to belong to. birinin olmak anlamında: O, onun ailesine aitti. // belonged to his family. Bunlar bize ait değil. These do not belong to us. zaman için: to date [deyt], 8. yüzyıla ait. // dates from the 8th century. akaçlamak to drain [dreyn]. akdetmek (treaty) to conclude [kinklu:d]. akıcı olmak to be fluid [flu:wid]. akıl etmek to think of. Onu çağırmayı neden akıl etmedik? Why didn't we think of calling him? akıl hocalığı etmek to advise behind the scenes [si:nz], akıl işi olmamak to be unwise [anwayz]. Bu akü işi değil. This is unwise. akıl kârı olmamak to have no sense [sens]. Bu akıl kârı değil. This has no sense. akıllanmak to become wiser [wayzi]. Hiç de akıllanmadı. (He is none [nan] the wiser.) akıllı olmak to be wise. Akıllı ol da, deli sansınlar. Be wise and let them call you a fool. akıllılık etmek to be clever of smb to. It was clever of him to come. Gelmekle akıllılık etti. to act wisely. / think he has acted wisely [wazli]. Bence akıllılık etti. to act stupidly, be stupid of smb to. Aren't you being stupid? akılsızlık etmek Akılsızlık etmiyor musun? It was stupid of him not to wait. Beklememekle akılsızlık etti. to swarm [swo:m]. akın etmek The students swarmed into the hall to see Öğrenciler, pop yıldızını görmek için salona the pop star. akın ettiler. akıtmak, to let flow, genel anlamda: to shed. kan, gözyaşı vs için: There was no need to shed blood [blad]. Kan akıtmaya gerek yoktu. to leak [li:k]. yağ vs için: The engine is leaking oil [encin]. Motor yağ akıtıyor. to hide one's sorrow [hayd]. *kanını içine akıtmak to lay down unacceptable conditions. *suyu yokuşa akıtmak to occur to (one) [iko:]. akla gelmek It never occurred to me. Hiç aklıma gelmedi. to be unimaginable [animeximbil], akla hayale gelmemek to be reasonable [riizimbil]. akla yakın olmak aklamak, to acquit [lkwit]. beraat ettirmek anlamında: to whiten [waytin]. renk için: to exonerate [igzomreyt]. temize çıkarmak anlamında: aklanmak, to be acquitted [lkwitid]. beraat etmek anlamında: Nobody believed he would be acquitted. Beraat edeceğine kimse inanmıyordu.

aklı başına gelmek

to be exonerated [igzonireyted]. temize çıkmak anlamında: to be whitened [waytmd]. ak olmak anlamında: to come to one's senses [sensiz]. aklı başına gelmek aklı başında olmak to be in one's right mind [maynd]. aklı başında olmamak to be incapable of clear thinking. Bunların aklı başında değil. (They don't know what they are doing.) to be wrapped up in [re:pt]. aklı fikri... de olmak Aklı fikri kitabında. He is wrapped up in his book. aklına gelmek, to think of doing smth. bir şeyi yapmayı düşünmek: to occur to smb [iko:]. hatırına gelmek: Yalan söyleyebilecekleri hiç aklıma gelmedi. // never occurred to me that they could be lying. Aklına geleni yapıyor. He does what comes to his mind. to think of/about. aklına getirmek Bunu aklına bile getirme. Don't even think about that. aklında olmak not to forget. Don't forget. Aklında olsun. to keep..in mind. / have it in mind [maynd]. Aklımda! to have smth wrong with one's mind. aklından zoru olmak akmak, to flow. genel anlamda: This river flows into the Black Sea. Bu nehir Karadeniz'e akar. A lot of water has flowed under O zamandan beri köprünün altından çok su aktı. the bridge since then. to dribble [dribil]. . azar azar...: to ladder., çorap için: to drip. damla damla...: Yüzümden damla damla su akıyordu, Water was dripping from my face [feys]. dışarıya sızarak...: to leak out [li:k aut]. ince şerit halinde...: to trickle [trikil]. Yanaklarından gözyaşları aktı. Tears trickled down her cheeks. kalabalık için: to come in great numbers [nambiz]. kumaşlar için: to fray [frey]. Ceketin kol ağzı yer yer akmıştı. The cuffs had frayed in some places. mum için: to gutter [gati], to run. renkler ve boya için: Sıcak suda renkler akabilir. The colours may run if washed in hot water. to pour down [po:]. sel gibi...: to leak [li:k]. sıvılar için: Dam yine akıyor. The roof is leaking again. to run. su, musluk vs için: Su, saatlerce boşa aktı. The water ran freely for hours [auz]. to ooze [u:z]. sulu çamur şeklinde: to run. tereyağı için: Tereyağı güneşte akmaya başladı. The butter has begun to run in the sun. yağmur için: to trickle [trikil]. Yağmur boynumdan damla damla akıyordu. The rain trickled down my neck. to pass quickly. zaman için: Zaman su gibi aktı. Time has passed quickly [pa:st]. [birleşikler ve deyimler| Akacak kan damarda durmaz. (What is destined to be will be.) Akan sular durur. (There is nothing more to say.) akıp gitmek to slip by. Yıllar akıp gitti. The years have slipped by [slipt).

akort etmek

ağzından bal akmak ağzının suyu akmak bilek gibi akmak borç paçasından akmak burnu akmak Çocuğun bumu akıyor. dere gibi akmak gözünden uyku akmak gürül gürül akmak oluk oluk akmak paçalarından pislik akmak paçasından kibarlık akmak salyası akmak Bebeklerin salyası genellikle akar. su gibi akmak, zaman için: Zaman su gibi aktı. para için: O gece cebimize su gibi para aktı. uyku gözünden akmak yüzünden akmak Yalan söylediği yüzünden akıyor. yüzünden akmak (bir şey) Yüzünden sevgi akıyordu. akort etmek akraba olmak Onun akrabası olur. Uzaktan bir akraba olur. aksamak, hafif topallamak: pürüz bakımından: Aksayan tarafı bulun. aksatmak, gecikmesine yol açmak: gereği gibi yürümemek: Bu, planları daha da aksatacak, mani olmak anlamında: İleride trafiği aksatan ne? aksetmek, ışık için: ses için: ulaşmak anlamında: aksettirmek, ışık, görüntü ve ses için: fikir yansıtmak anlamında: Bu, görüşümüzü aksettirmiyor. aksırmak, aksırtmak aksi olmak, ters anlamında: huy anlamında: aksi tesir etmek aksileşmek Çocuk neden aksileşti?

to talk sweetly. (one's mouth) to water. to flow heavily. to be in deep debt [det], (one's nose) to run. The child's nose is running. to flow like water. to feel sleepy [slkpij. to flow with a gurgling [go:gling] sound. to flow in streams [stri:mz]. to be very dirty. to be pretentiously polite [pilayt]. to dribble [dribil]. Babies usually dribble. to slip by. Time has slipped by [slipt]. to roll. That night money rolled into our pockets. to feel sleepy. to be obvious [obviyis]. It's obvious that he is lying [laying], to be suffused with [sifyu:z]. Her face was suffused with love. to tune [tyu:n]. to be related [rileytid]. She is related to him. He is a distant relative of ours. to limp. to go wrong. Find what is going wrong. to delay [diley]. to set back. It will set back the plan further. to hold up. What is holding up the traffic ahead? to reflect [riflekt]. to echo [ekow]. to reach [ri:cj (one's ears, a person). to reflect [riflekt]. to reflect. This doesn't reflect our view. to sneeze [sni:z]. to make one sneeze. to be contrary [kontnri]. to be perverse [pivo:s], to have the opposite effect [opizit]. to fret. Why was the child fretting [freting]?

aksiliği üstünde olmak aksiliği üstünde olmak aksilik etmek, inatçılık etmek anlamında: güçlük çıkarmak anlamında: aksilik olmak

Bir aksilik oldu. Bu işte bir aksilik var. akşamı etmek akşam olmak Akşam oldu. Hangi gün vardır akşamı olmadık.

to be in a bad mood [mu:d]. to be obstinate [obstimt]. to raise difficulties [difikiltiz], to be wrong. Something has gone wrong. There is something wrong in this. to stay until the evening. It's evening. No good thing lasts forever.

akşamlamak, to last until evening. akşamı bulmak anlamında: to pass the night. geceyi geçirmek: Bu iş için akşamlarız. This task will last until evening. to change trains/planes [pleynz]. aktarma yapmak Orada aktarma yapmanız gerekecek. You will have to change there. aktarmak, to transfer [tremsfo]. genel anlamda: to empty [empti:]. bir kaptan diğer bir kaba: to move from...to. bir yerden bir yere: to quote [kwot]. birinin sözleri: çatı kiremitleri için: to retile a roof [ritayl]. çeviri için: to translate into [treinsleyt]. ' elden ele: to hand on. kan için: to give a blood transfusion [tre:nsfyu:jin]. mal için: to transship [tre:ns§ip]. müzik için: to transpose [tre:nspouz], to plow [plau]. sürülmemiş tarla için: to transfer [treinsfo]. teknoloji için: to pass. top için (oyunda): to make a novel into a motion picture, *perdeye aktarmak to capsize [ke:psayz]. alabora olmak to be creditor [krediti]. alacağı olmak Ondan alacağım var. (He owes me money [ouz].) Alacağın olsun! (I'll show you!) Alacağına şahin, vereceğine karga. He's quick at collecting but slow at paying. to speckle [spekil]. alacalamak to turn motley [motli]. alacalanmak to concern [kinso:n]. alâkadar etmek Bu beni alakadar etmez. It's no concern of mine. alâkadar olmak, to be interested in [intirestid]. ilgilenmek anlamında: to see to. meşgul olmak anlamında: Ben bununla alâkadar olurum. I'll see to it. Alâkadar olmadılar. They were not interested in it. to show interest in. alâkalanmak alâkalı olmak to be related to [rileytid]. alâkası olmak to have to do with. Bunun seninle alakası ne? What has that got to do with you? to have nothing to do with. alâkası olmamak Alakası yok. It has got nothing to do with it.

alâkasız olmak

alâkasız olmak, ilgisi olmayan için: ilgisiz olmak anlamında: Bunlar neden bu kadar alâkasız? alalamak alâmet olmak (bir şeye) Bu hayra alâmet değil. *hayra alâmet olmak *hayra alâmet olmamak Bu, hiç de hayra alâmet değil. Bu felakete alamet. alan talan etmek alan talan olmak alaşağı etmek, devirmek: altını üstüne getirmek: alay etmek, genel anlamda: Onunla alay etmeyeceksin. kırıcı biçimde: taklid ederek: Yürüyüşümle alay eder dururdu. yuhalayarak: Yuhalayıp onunla alay ettiler. alay gibi gelmek alayında olmak (bir işin) Bunlar işin alayında. alazlamak alçak gönüllü olmak alçak olmak, yükseklik bakımından: ahlâk bakımından: alçaklamak alçaklaşmak alçaklık etmek alçalmak, haysiyet bakımından: yükseklik bakımından: eski düzeyine inmek bakımından: Su seviyesi alçaldı. uçak için: alçaltmak, ahlâk ve değer bakımından: yükseklik bakımından: alçılamak aldanmak, çiçekler için: hileye kanmak:

to be unrelated [anrileytid]. to be indifferent [indifırınt]. Why are they so indifferent? to camouflage [kamuflaj]. to augur [o:grr]. It doesn't augur well. to bode well for [boud]. to bode no good. This bodes no good at all. This bodes catastrophy [kite:stnfi:]. to plunder [plandı]. to be plundered. to topple [topil]. to overturn [ouvıtöın]. to make fun of. You are not to make fun of him. to ridicule [ridikyu:l]. to mock. He always mocked my way of walking. to jeer [ci:]. They jeered at him. to seem incredible [inkredibil]. to take it as a joke [couk]. (They are not taking it seriously [si:riyıslı].j to singe [sine]. to be modest [modist]. to be low. to be base [beys]. to treat with contempt [kmtempt]. to act vilely [vayh]. to behave abjectly [e:bjektli]. to degrade oneself [digreyd]. to go down. to subside [sibsayd]. The water level has subsided. to lose altitude [lu:z]. to degrade [digreyd]. to lower. to cover with plaster.

to bloom too early [blu:m]. to be deceived [diskvd]. He who is deceived once will be again. Bir aldanan, yine aldanır. to be taken in. J was taken in by her elegance [eligms]. Zerafetine aldandım. to be mistaken [misteykin]. to judge by appearances [ıpi'rensız]. yanılmak: Don't judge him by appearances. *görünüşe aldanmak Onun görünüşüne aklanmayınız. Appearances are deceptive [diseptiv]. İnsan görünüşe aldanmamak.

aldatıcı olmak

aldatıcı olmak aldatılmak aldatmak, genel anlamda: Aldatan, aldanır. Bizi fena halde aldattılar. avutmak anlamında: Boş vaatlerle kendini aldatma. evlilikte: Karısını aldattığına inanamıyorum. lüle yaparak: Tatlı dil çok adam aldatır. Aldatayım diyen aldanır. kolayca...: Bu insanları aldatmak kolay. yanlış yola sevkederek: aldırış etmek, önem vermek: umursamak: aldırış etmemek, ilgilenmemek anlamında: Emirlerine aldırış edilmedi. önem vermemek: Pek aldırış ettikleri görünmüyor, i umursamamak: Hakkımda söylediklerine aldırış etmem. aldırmak, çocuk için: Bu hasta üç defa çocuk aldırdı. getirtmek anlamında: organ, bademcik vs. için: Bademciklerini aldırmaksın, önem vermek anlamında: satırı aldırmak anlamında: aldırmamak, umursamamak anlamında: Aldırma! Bahçede oynamamıza aldırmaz. Sen onun söylediklerine aldırma. ilgilenmemek anlamında: Ona aldırma. Uyarmasına uyardık, aldırmadı bile. |birleşikler ve deyimleri burnundan kıl aldırmamak nefes aldırmamak soluk aldırmamak aldırmazlıktan gelmek aldırtmak, getirtmek anlamında: bir şeyi...: organ vs için: âlem yapmak

to be deceptive. to be taken in [teykmin], to deceive, to fool [fu:l]. (Cheats never prosper.) They have fooled us [fu:ld], to delude [dilyu:d]. Don't delude yourself with vain hopes. to be unfaithful to [anfeythful]. / can't believe he's unfaithful to his wife. to cheat [ci:t]. Fair words cheat many a man [ci:t]. A cheater will often be cheated. to dupe [dyu:p]. It's easy to dupe these people. to mislead [misli:d]. to care. to pay attention [iten§in]. to ignore [igno:] His orders were ignored [igno:d]. not to care. They don't seem to care much. not to mind [maynd]. / don't mind what they say about me. to have an abortion [ibo:§in]. This patient had three abortions. to send smb for. to have smth removed [rimu:vd]. You should have your tonsils removed. to care about [ke:]. to have smth bought [bo:t], not to mind. Never mind [maynd].' He doesn't mind us playing in the garden. Never mind what he says. not to pay attention [itensm]. Don't pay any attention to him. not to care [ke:]. We did warn him but he didn't care. to be very conceited [kinsktid]. to give no rest, to give no respite [respayt]. to seem not to care [ke:]. to arrange to have smb picked up. to have smb bring smth. to have smb remove smth [rimu:v]. to go on a spree [spri:].

aleminde olmak (kendi)

(kendi) aleminde olmak | birleşikler ve deyimler |

alerjisi olmak alet etmek alet olmak alev içinde olmak

to live quietly [kwayith].

Bunlar bir âlem! (These people are quite a character!) Bunun âlemi var mı? (Is that proper?) Ne alemdeler? How are they getting on? Yalan söylemenin âlemi var mı? What's the point of lying? Böyle yapmanın âlemi yok. There is no sense in doing that sort of thing. to be allergic to [lloxik]. Balığa karşı alerjim var. I'm allergic to fish. to manipulate [minipyuleyt]. to be an instrument [instrumint], to be ablaze [lbleyz]. Bina alevler içinde. The building is ablaze [bilding],

alevlendirmek, ateş

için:

kışkırtmak anlamında: alevlenmek, tutuşmak anlamında: patlak vermek anlamında: Kavga yeniden alevlendi, parlamak anlamında: Gözleri alevlendi. aleyhinde olmak Savaşın lehinde mi yoksa aleyhinde misin? aleyhine olmak Durum aleyhinedir. aleyhte olmak algdamak algılanmak alıcı olmak Bitli hakkının, kör alıcısı olur. alıklaşmak alıkonulmak, bir yerde tutulmak: saklanılmak anlamında: alıkoymak, ayırıp saklamak: Bunu sizin için alıkoyuyorum, bir yerde tutmak anlamında: Sizi daha fazla alıkoymayalım, engel olmak anlamında: Onu bu işten kim alıkoyacak? *işten alıkoymak alıngan olmak Arkadaşınız oldukça alıngandır. alınmak, genel anlamda: Ağızdan alınır. Arkadaşın işe alındı. kırılmak anlamında: Kimse üstüne alınmasın. roman vs için uyarlamak anlamında: Meşhur bir romandan alındı.

to kindle [kindil]. to incite [insayt]. to kindle. to flare up [fle:rap]. The quarrel has flared up again. to kindle. His eyes kindled. to be against [lgenst]. Are you for or against the war? to be to one's disadvantage [disidvamtic]. (The chances are against you.) to be against [lgeynst]. to perceive [pisi:v]. to be perceived. to be a buyer. Even junk will find a buyer [cank]. to be astounded [istaundid]. to be detained [diteynd]. to be set aside [isayd]. to keep. I'm keeping this for you. to detain [diteyn]. Let's not detain you any further. to stop smb doing smth. Who is going to stop him from doing it? to interrupt smb at work. to be touchy [taci]. Your friend is rather touchy. to be taken. To be taken orally. (Your friend has got the job.) to take offence [lfens]. Let no one take offence. to be based on [beyst]. It is based on a famous novel [novil].

alıntı yapmak

|birleşikler ve deyimleri açığa alınmak Soruşturma sonuçlanıncaya kadar açığa alınması gerekecek. alçıya alınmak arkası alınmak askere alınmak elinden alınmak Birçok hakları ellerinden alınmıştır. görevden alınmak müşahade altına alınmak önü alınmak satın alınmak Bunlar, yabancı güçler parasıyla satın alınmış gazetecilerdir. silah altına alınmak sonuç alınmak Bu çabalardan bir sonuç alınamadı.

to be suspended [sispendid]. He'll have to be suspended pending the inquiry [inkwayri]. to be put in a cast [kast]. to be stopped [stopt]. to be drafted. to be deprived [diprayvd]. They have been deprived of many of their rights. to be removed from office [ofis]. to be put under (psychiatric) observation. to be checked [cekt]. to be bought [bo:t]. These are journalists in the pay of foreign powers [fo:rin]. to be called into military service [so:vis]. (for result) to be obtained [lbteynd]. No result was obtained from the efforts. to be completed [krmplktid]. Bu işin sonucu alınamadı. It hasn't been possible to complete the job. to make the team [ti:m], takıma alınmak to be stripped of one's authority [stript]. yetkileri elinden alınmak Tüm yetkileri elinden alındı. He was stripped of all authority [othorili], to quote [kwot]. alıntı yapmak to be accustomed to [lkastimd]. alışagelmek ' Bu kargaşaya alışageldik artık. We got accustomed to this confusion. to be used to [yu:stu]. alışık olmak Bu gürültüye alışık değilim. I'm not used to this noise. Geceleri çalışmaya alışığım. I'm used to working at night. to be usual [yu:jul]. alışıla gelmek Bu pek alışıla gelmiş bir şey değil. This is quite unusual [anyu.Jul], to become customary [kastimiri]. alışılmak to have a habit of. alışkanlığı olmak Taraf değiştirmeye alışkanlığı var. He has a habit of switching sides. to form the habit of. alışkanlık edinmek On yaşındayken o alışkanlığı edindi. He formed that habit when he was ten. to be used to [yu:stu]. alışkın olmak Çok erken kalkmaya alışkınım. I'm used to getting up very early. alışmak, to get used to. alışkanlık bakımından: Gürültüye alışıyorum. I'm getting used to the noise [noyz]. to get used to. yadırgamamak anlamında: Yakında alışırsın. You'll soon get used to it. Bu duruma alışmaya çalışıyorum. I'm tring to get used to it. to fit. anahtar vs. için uymak anlamında: to get used to frequenting a place [yu:stu]. *ayağı alışmak to get used to doing smth. *eli alışmak alıştırmak, to familiarize smb with [fimilyuayz]. alışmasını sağlamak anlamında: Ortama kendimi alıştırmam gerek. / must familiarize myself with the setting. Haberi ona alıştırarak ver. (Break the news gently to him.) to tame [teym]. evcilleştirmek anlamında: to make smth fit. uyar duruma getirmek: *iklime alıştırmak to acclimatize [lklaymitayz].

alışveriş etmek

alışveriş etmek Akraba ile ye iç, alışveriş etme. alışveriş yapmak Alışverişi cuma günü yaparım. *fikir alışverişi yapmak alışverişi olmamak âlim olmak İnsan mürekkep yalamakla âlim olmaz. alkışlamak alkışlanmak allak bullak etmek, kişiler için: durum için: allak bullak olmak, kişiler için: durum için: allem etmek kallem etmek Allem etti kallem etti, bir davetiye buldu. almak (ayrıca bak: almamak), genel anlamda: Mektubumu aldın mı? Kartımı alabilir miyim? Bu çocuk bu huyu kimden aldı? genel anlamda alıp götürmek: Almaz olaydım. İster al, ister alma. Arabayı alabilir miyim? ameliyatla...: a) apandisit için: b) kol, bacak vs için: bedel veya fiyat için: Bunun için kaç para alacak? bir yerden teslim almak: Birisi onu almaya gelecek mi? çalmak anlamında: Biri cebimden cüzdanımı aldı. içine sığmak anlamında: 200.000 kişi alan stadlar var. Otobüs 60 kişi alıyor. Boşa koysan dolmaz, doluya koysan almaz, içki ve yiyecek için: Biraz daha almak isterim. İstediğin kadar alabilirsin. Pilav almaz mısınız? Ben çay alacağım. istekler için: Bir çatal alabilir miyim? işe almak anlamında: Yeni bir bekçi aldılar. kabul etmek anlamında: Ben bunu alamam. kazanmak anlamında: Ayda 50 milyon alıyorlar, kendisine ulaşmak anlamında: Bugün bir koli aldım.

to do business with [biznis]. Do not mix business with pleasure [pleji], to go shopping. / do the shopping on Fridays. to exchange ideas [iksceync]. to have nothing to do with. to be a scholar [skoh]. One doesn't become a scholar just by learning. to applaud [iplo:d]. to be greeted with applause [iplo:z]. to upset. to make a mess of. to get upset [apset]. to become a shambles [§e:mbilz]. to wangle [we:ngil]. He wangled an invitation. [invitey§m]. to get. Did you get my letter? Can I get my card [ka:d]? Where did that boy get that temperament from? to take. / wish I had never taken it. Take it or leave it. Can I take the car? to remove [rimu:v], to amputate [empyuteyt]. to charge [ca:c]. How much will he charge for this? to collect [kilekt]. Is someone coming to collect it? to steal [sti:l]. Someone has stolen my wallet from my pocket. to hold. There are stadiums that hold 200,000 people. The bus holds 60 people. (Try as you could, it just doesn't work.) to have. I'd like to have some more. You can have as much as you like. Won't you have some rice [rays]? I'll have tea. to have. Can I have a fork? to engage [ingeyc]. They have engaged a new night-watchman. to accept [iksept]. / can't accept that. to make. They make 50 million liras a month. to receive [risi:v]. J have received a parcel today [pa:sil].

almak (ablukaya) satın almak anlamında:

to buy [bay]. Bunu kaça aldın? How much did you buy it for? Ev alma komşu al. (Choose your neighbour rather than a house.) Kenarına bak, bezini al. (The sack is known by the sample.) İki adet almak isterim. I'd like to buy two. O parayla Etiler'de bir yer aldılar. They bought some property in Etiler with the money [propeti]. Siz de almayıverin. Well, just don't buy it. Alan razı satan razı. (Since those concerned are content, it's nobody's business [biznis].) bir şehri savaşarak...: to capture [kep:ci]. sel için: to be swept away. Koyunları sel aldı. The sheep were swept away by the flood. temizlik bakımından: to sweep [swi:p]. Köşeyi süpürgeyle alır mısın? Could you sweep the corner please? to cut off. ucundan kesmek anlamında: birini bir yerden almak: to call for smb. Eşim beni saat beşte gelip alacak. My husband will call for me at five. to pick up. Birisi gelip sizi oradan alacaktır. Someone will pick you up from there. yanında götürmek: to take with one. Şemsiyeni almayı unutma. Don't forget to take the umbrella with you. yel için: to be blown away, yolcu için: to pick up. Yolda iki otostopçu aldık. He picked up two hitchhikers on the way. to pluck [plak]. yolmak anlamında: to take. zaman için: Bu, bir haftamı aldı. It took me a whole week. \ birleşikler ve deyimler ] Al sana bir tane daha. Al benden de o kadar. Al! ablukaya almak ad almak, ün kazanmak anlamında: birine verilen ad bakımından: adımını denk almak adımını geri almak adımını tek almak aferin almak ağırdan almak, isteksiz olmak anlamında: yavaş davranmak anlamında: ağzından laf almak, ağzından lokmasını almak (Ağzından yeller alsın!) ağzının ölçüsünü almak ağzının payını almak ağzının tadını almak ah almak ahım almak Alma mazlumun ahım, çıkar aheste aheste.

(Here is another one for you.) (I agree with it [igri:].J (Here!) to blockade [blokeyd]. to become famous [feymis]. to be given as a name, to watch one's step [woe], to step back. to proceed with caution [ko:§in]. to get commendation [kimendey§m]. not to be keen to [ki:n]. to take one's time. to wangle words out of [we:ngil]. to deprive [diprayv] one of his due [dyu]. (Heaven forbid!) to be scolded for what one has said [skoldid]. to get snubbed [snabd]. to have had a bitter experience [ikspiryins]. to be cursed [kd:st]. to provoke the curse [ko:s] of. Don't provoke the curse of the oppressed fiprest].

almak (akıl)

to consult smb [kınsalt]. to fascinate [fe:sineyt]. Bu senaryo aklım aldı. This script has fascinated him. to come to one's senses [sensiz], aklını başına almak to bewitch [biwic], aklını başından almak alaya almak to make fun of [fan]. alçaktan almak to adopt a modest attitude [e:tityu:d]. alçıya almak to put in plaster. alev almak to catch fire [fayı]. Çatı kolayca alev alabilir. The roof may easily catch fire. to take/carry away. alıp götürmek Yiyecek ne varsa alıp götürdüler. What food there was they took away. to buy and sell. alıp satmak Babam araba alıp satar. My father buys and sells cars. to have nothing to do with, alıp vereceği olmamak to be on bad terms with [tö:mz]. alıp verememek to trade [treyd]. alıp vermek alıp yürümek, to catch on [keç]. moda için: Bu saç stili alıp yürüdü. This hair style has caught on [ko:t]. salgın için: to make headway. altına almak to give a good thrashing to. alttan almak to adopt a conciliatory attitude [kınsilyetıri], ana baba duası almak to get one's parents blessing [pe:nnts]. aptes almak to perform ablution [eblu:şm]. aralarına almak to let smb join one's group [coyn]. araya almak to sandwich. arkasına almak to shoulder [şouldı]. arkasını almak to bring to an end. askere almak to enlist [inlist]. askıya almak, belirsiz bir zamana bırakmak: to suspend [sispend]. Tüm silah satışları askıya alındı. All sales of arms have been suspended. yapı ve bina için: to prop up. aşağı almak to take down. aşağıdan almak to adopt a humble attitude [e:tityu:d]. ateş almak, akıl almak aklını almak

ateşli silah için:

to go off. Tüfek birden ateş aldı. Tabanca ateş almadı.

tutuşmak anlamında: avans almak avrat almak avucunun içine almak avuçla almak ayağını altına almak ayağını denk almak ayağını tek almak ayağının altına almak, kişi bakımından: kural ve kanun bakımından: ayak ayak üstüne almak ayaklar altına almak

The gun suddenly went off. to fire [fayı]. The gun failed to fire. to catch fire [ke:ç fayı]. to get smth in advance [idvains]. to take a wife [wayf]. to have smb in the palm of one's hand. to take by the handful. to sit on one's leg. to watch one's step [woc]. to be on one's guard [ga:d]. to give a beating [bi:ting]. to violate [vayileyt]. to cross the legs, to trample on [tre:mpil].

almak (aylık)

You can't trample on these people's rights. to be on salary [se:hri]. to record on tape [teyp]. to have a bath [be:thj. to do smth at the risk of one's life [layf]. to be cursed [ko:st]. to be expelled from school [ikspeld]. to put an animal out to fatten [fe:tm], to take shape [seyp], to get worried [warid]. / got terribly worried. to give something with one hand and take it with the other [athi]. to flare up [fler'ap]. Yakıt deposu birden alev aldı. The fuel tank suddenly flared up [fle.rd]. to buy on credit, to borrow [borou]. Borç alan, dert alır. Borrowed money brings sorrow [sorou].

Bu insanların haklarını ayaklar altına alamazsınız aylık almak banda almak banyo almak başını koltuğunun altına almak bedduasın} almak belge almak (okuldan) besiye almak biçim almak bir düşüncedir almak (birini) Beni derin bir düşünce aldı. bir elle verdiğini öbür elle almak birden alev almak borca almak borç almak

boşa almak, bina için: mekanik yönden: oto için: boşunu almak (ip) boy almak boy aptesti almak boyunduruk altına almak boyunun ölçüsünü almak canını almak

to prop up for repair [ripe:]. to uncouple [ankapil]. to throw out of clutch [klac]. to lake in/up the slack [sle:k]. to grow in height [hayt]. to have a ritual bath [be:th]. to reduce to servitute [sd:vityu:d]. to find out painfully one's shortcomings. to take one's/smb's life. (God damn him! [dem]) Murderous traffic accidents take lives every day. to make desperate efforts [efits]. to take sides against [lgeynst]. to take courage [karic]. to get an answer. What if we don't get an answer?

Allah canını alsın! Trafik canavarı, her gün can alıyor. canını dişine almak cephe almak cesaret almak cevap almak Ya cevap alamazsak? ceza almak, to be punished [pani§t]. ceza olarak: Hepsi ceza alacak. They shall all be punished. to be fined [faynd]. para cezası olarak: to take a matter seriously [siriyisli]. ciddiye almak Arkadaşın, işi çok ciddiye alıyor. Your friend is taking it very seriously. O, hiç bir şeyi ciddiye almaz. He never takes anything seriously. çapraza almak to take the opponent in a clinch [klinf]. çember içine almak to encircle [insd:kil]. darasını almak to deduct the tare [te:]. demir almak to weigh anchor [wey e:nki]. derece almak (yarışta) to place. derecesini almak to take one's temperature [temprifi]. ders almak, to take lessons from [lesin]. bilgi olarak: to learn one's lesson. ibret olarak: Ben dersimi aldım. I've learned my lesson [16:nt], to remove one's stitches [stic]. dikişini almak

almak (dikkate)

dikkate almak, to take into consideration [kmsidirey§m]. hesaba katmak anlamında: to allow [llau]. pay bırakmak: Kumaşın çekeceğini dikkate almalısın. You must allow for the shrinkage [srinkic]. to take orders [o:diz]. direktif almak dizginleri ele almak to take control of [kintroul]. döl almak to breed from. to have smb's blessing. duasını almak (birinin) to have a shower [§awi], duş almak to borrow for temporary use [yu:s]. eğreti almak to prop up temporarily [tempiririli]. eğretiye almak to take a trick. el almak (iskambilde) ele almak, to take a matter up [me:ti]. konu için: Hükümet konuyu ele alacak. The government will take the matter up. to take smth as an example [igza:mpil]. örnek için: Örnek olarak petrolü ele alalım. Let's take oil as an example. elinden almak, to cheat smb out of [ci:t]. kandırarak...: Paramı elimden aldılar. They cheated me out of my money. to wrench [renc]. zorla...: Elinden bıçağı almaya kalkışma. Don't try to wrench the knife out of his hand. Ensesine vur, ekmeğini al elinden. (He's such a mild person, you can hit him and just take his bread out of his hand.) to strip smb of their authority. yetki için: Yetkilerini elinden alamazlar. They can't strip him of his authority. to deprive smb of [diprayv]. hak vs. için: Kimse insan haklarını ellerinden alamaz. No one can deprive them of their human rights. to take in hand. eline almak emir almak to receive orders [o:diz]. emniyet altına almak to make smth safe [seyf]. esir almak to take prisoner [prizim], to surround [siraund]. etrafım almak (bir şeyin) faiz almak to charge interest. fey(i)z almak to be enlightened by [inlaytmd]. fikrini almak to take smb's opinion [lpinyin]. filme almak to film, to shoot [§u:t], filmini almak (röntgen) to x-ray [eksrey], fitili almak to flare up [flerap]. fotoğrafını almak to take smb's picture [pikgi]. gaipten haber almak to fortell the future [fyu:ci]. gem almak to take the bit [bit]. gemi azıya almak, to take the bit between the teeth. gerçek anlamda: to get out of control [kintroul]. mecazi anlamda: to take on board [bo:d]. gemiye almak Gemiye kılavuz kaptan almak için limanda durduk. We stopped in the harbour to take a pilot on board [ha:bi]. geniş bir nefes almak to breathe a sigh of relief [say], [rili:f]. geri almak, genel anlamda: Eşyalarını geri alabilirsin. araba için: Arabayı geri vitese al.

to take back. You can take your things back. to reverse [rivo:s], to back up. Back up the car.

almak (gönlünü;

bir emir için: to countermand [kauntırma:nd], to get back. -e yeniden kavuşmak: O parayı asla geri alamazsın. You'll never get back that money. to recover [rikavi]. Paranın bir kısmını geri alabiliriz. We may recover part of the money. to set back. saat ıçııı: Saati geri almalısın. You should set the clock back. to withdraw one's words [wö:dz]. sözler için Sözlerini geri alması gerek. He should withdraw his remarks. to take back. Bütün söylediklerimi geri alıyorum. I'm taking back all I've said. gönlünü almak, memnun etmek anlamında: Yarım elma gönül hatır alır. to please [plirz]. yatıştırmak anlamında: (A small kindness is enough to win a heart.) Gönlümüzü parayla almaya çalıştılar. to placate [plikeyt]. They've tried to placate us with money. Gönlünü almaya çalışırım. to conciliate [kinsilieyt]. I'll try to conciliate her. görev almak Komisyonda görev almak istemiyorum. to serve [sö:v]. I don't want to serve on the committee. görevden almak to remove from office [rimu:v], göreve almak to appoint [ıpoynt]. götürü almak to buy in the lump [lamp]. göz almak to dazzle [de:zil]. göz hapsine almak to keep under surveillance [söıveyhns]. gözaltına almak, belli bir yerde tutmak: to put smb under house arrest [irest]. nezarete almak anlamında: to take into custody [kastidi]. göze almak, risk için: to take a risk. That's a risk we shall all have to take. Bu riski hepimiz göze almak zorundayız. to chance [ça:ns]. There's the risk of being caught, but Yakalanmak riski var, göze alıyorum. I'll chance it [ko:t]. to dare [de:]. Bunu imzalamayı göze alacağını sanmıyorum. / don't think he'll dare to sign this. ölmeyi...: to risk one's life. Onun için ölmeyi göze alıyor. He's ready to risk his life for it. to be seized with a fit of laughter [la:fti]. gülme almak Beni bir gülme aldı, sorma. / Was seized [si:zd] with a fit of laughter. gümrük almak to collect customs duty [kastimz]. gün almak (-den) randevu almak anlamında: to get an appointment from [lpoyntmmt]. yaş bakımından: to have passed a certain age by a number of days. günahını almak to accuse wrongly [ikyu:z]. gündeme almak to put on the agenda [ıcendı]. güneş almak (oda) to be light and sunny [sani]. güven oyu almak to win a vote of confidence [konfidms]. gusül abdesti almak to perform a total ablution [eblurşm]. haber almak, öğrenmek anlamında: to hear. Haberi sizden almış olmalı. (He must have got the news from you.) Çocuktan al haberi. (Children tell the truth, listen to them.) birisinden anlamında: to hear from. Son zamanlarda ondan haber almadım. / haven't heard from him lately.

almak (haciz altına)

haciz altına almak hafife almak hafiften almak, geciktirmek anlamında: Hırsızlıkla suçlanınca, parayı ödünç aldığını söyleyip işi hafiften aldı. üstünde durmamak anlamında: haftalık almak (ücret) hakkını almak hal almak Gittikçe ilginç bir hal alıyor. Durum kontrol edilmez bir hal alıyor. Sağlığı ciddi bir hal aldı. hastalık almak hava almak, açık havada gezmek anlamında: içine hava girmek anlamında: hiçbir şey almamak anlamında: hatırını almak hesaba almak hevesini almak hıncını almak (birisinden) hınç almak hırsım -den almak hız almak hızını almak himayesine almak hizasını almak ışık almak (film) ibret almak içeri almak içeriye almak Seni içeri almazlar. içine almak, içermek anlamında: kapsamak anlamında:

to sequestrate jsikwestreyd]. to underestimate [andirestimeyt]. to laugh it off/down. When accused of stealing, he laughed it down saying he had borrowed it. not to take smth seriously [siiryisli], to be paid weekly, to get one's due [dyu]. to become, to get. It's becoming more and more interesting. The situation is getting out of control. His health has taken a serious turn [to.n]. to catch a disease [dizi:z]. to get some fresh air [e:]. to let in air. to get nothing. to content smb. [kmtent]. to take smth into account [lkaunt]. to get enough of smth. [inaf]. to wreak one's wrath [ro:th] on smb. to get one's revenge [rivenc]. to take it out on smb. to gather speed [spi:d]. to slow down. to take under one's protection [pntek§m]. to take the level of. to be exposed [ikspouzd]. to draw a lesson from. to let in. to take in. They won't take you in.

to comprise [kimprayz]. to include [inklu:d]. Her şeyi içine almıyor. It doesn't include everything. to hold. sığdırmak anlamında: Dolap bütün eşyalarını (içine) alır. The cupboard will hold all your things. içki almak to drink, to have a drink. Fazla içki almış gibiydi. He looked as if he had a drink too much. ifadesini almak to question [kwescin]. Polis iki şüphelinin ifadesini aldı. The police questioned two suspects [saspekts]. iğreti almak to borrow smth for temporary use [yu:s]. iğretiye almak to prop up temporarily a building. ileri almak (saat) to put forward [fo:wid]. ileriye almak to move forward. ilham almak to be inspired by [inspayrd]. ilmini almak (bir şeyin) to learn by experience [ikspkryins]. inhisar altına almak to monopolize [minopilayz]. inhisara almak to put forward. intikam almak (birisinden) to take revenge on [rivenc]. intikamım almak (birinin) to avenge [ivenc]. Kocasının intikamını aldı. She has avenged her husband [hazbmd].

almak (isabet) isabet almak iskele almak işe almak

30 to be hit. to hoist the gangway [hoyst]. to engage [ingeyc]. They won't engage anyone this year. to take it seriously [siriyisli]. to take into consideration [kinsidireysm].

Bu yıl kimseyi işe almayacaklar. işi ciddiye almak itibara almak izin almak, müsaade olarak: to get permission [pimi§in], günlük izin için: to take the day off. İzin alabilirsem gelirim. // / can take the day off, I'll come. haftalık izin için: Bir hafta izin alsaydın bari. You should have taken the week off. to bear the blame [bleym], kabahati üzerine almak to clean up roughly [rafli]. kabasını almak to lake it into consideration [kinsidireysm]. kale almak to write down. kaleme almak Bir gün hatıralarımı kaleme alacağım. One day I'll write down my memoirs [memwaz]. kalıbım almak to form a mold of. kan almak to let blood [blad], to bleed smb. to take smb under one's protection [pntek§in], kanadı altına almak (birini) to comprise [kimprayz]. kapsamına almak kara listeye almak to blacklist. karantinaya almak to place in quarantine [kwonnti:n]. karar almak, to decide [disayd]. Onu satın almaya karar aldım. I've decided not to buy it. to take a.decision [disijin]. Artık karar alma zamanı geldi. It's time we took a decision [disijin]. Karar sizin. It's up to you to decide [disayd]. to extract the square root [ru:t]. kare kökünü almak karesini almak to square [skwe:]. karı almak to marry. to get one's money's worth [wo:th]. karşılığını almak (para karşılığı) to defy [difay]. karşısına almak kaşık kaşık almak to eat by the spoonful [spumful]. kaymağını almak to skim. kellesini koltuğuna almak to risk one's life [layf]. kertesini almak to take the bearing of [be:ring]. kırık not almak to get a failing mark [feyling]. kıssadan hisse almak to draw a lesson from [dro:]. Kıssadan hisse almalıyız. We should draw a lesson from this. to marry [me:ri]. kız almak Anasına bak kızını al. (Like mother like daughter [do:ti] J Ergen gözüyle kız alma, gece gözüyle bez alma. Marry in haste, repent at leisure [leji]. to lock up. kilit altına almak kilo almak to put on weight [weyt]. Atletler kilo aldı. The athletes have put on weight. kokusunu almak, duygu bakımından: to smell. Yanan bir şeyin kokusunu alıyorum, / smell something burning [homing], to get wind of. sezmek anlamında: Komplonun kokusunu nasıl aldı? How did he get wind of the plot? to pick up the scent [sent]. kokuyu almak kontrol altına almak, kalabalık vs. için: to contain [kmteyn].

almak (kordon altına)

yangın vs. için: Polis, kalabalığı kontrol altına alamadı. İtfaiye, yangım kontrol altına alamadı.

to bring under control [kmtroul]. The police were unable to contain the mob. The fire brigade couldn't bring the fire under control [fayı brigeyd]. to seal off [si:l]. The police sealed off the area [e:ryi]. to be seized with fear [si:zd']. / was seized with fear [fi:].

kordon altına almak Polis bölgeyi kordon altına aldı. korku almak (birini) Beni bir korku aldı. koruma altına almak, değişikliğe karşı: to preserve [prizö:v]. Bu türleri koruma altına almalıyız. We must preserve these species [spi:şiz]. dış etkenlere karşı: to protect [pntekt]. koynuna almak to take to bed. kök almak (matematikte) to extract the root of [ikstre:kt]. kredi almak to get a credit. kredi ile almak to buy...on credit. krikoya almak to jack up [ce:kap]. kucağına almak to take smb on one's lap. kuvvet almak (bir şeyden) to be strengthened by [strengthind]. kündeye almak to throw down. lafı birinin ağzından almak to take the words out of smb's mouth. makaraya almak (birini) to make fun of [fan]. matrağa almak to poke fun at [pouk]. merak halini almak to become a passion [pe:şın]. mesafe almak to advance [idva:ns]. mevzi almak to take up position [pızişın]. meydan almak to spread [spred]. muhafaza altına almak to place under protection [pntekşm]. muhayyer almak to buy on approval [ıpru:vıl]. müşahade altına almak to place under observation [obzıveyşm]. nasip almak (tarikat töreni) to be initiated to [inişiyeytid]. nasibini almak,

eğlence için: to enjoy [injoy]. payına düşeni anlamında: to get one's share of [şe:]. Sen insanlıktan nasibini almamışsın. (There is nothing human in you.) nazarı dikkate almak to take into account [ıkaunt]. nazarı itibara almak to take into consideration [kınsidıreyşın]. nefes almak, dinlenmek anlamında: to catch one's breath [breth]. Biraz nefes alayım. Let me catch my breath [breth]. derin bir nefes almak: to take a deep breath. Derin bir nefes alıp atladım. / took a deep breath and dived [dayvd], ıkıl ıkıl nefes almak: to gasp for breath. rahat nefes almak, a) içi rahatlamak anlamında: to sigh with relief [say]. Onu duyunca rahat bir nefes aldım. / sighed with relief when I heard it [sayd]. b) soluk bakımından: to breathe freely again [bri:th]. sık sık nefes almak: to gasp for breath [breth]. soluk almak anlamında: to breathe. Yeniden nefes almaya başladı. He has started to breathe again. netice almak to get results [rizalts]. iyi netice alamıyoruz. We haven't been getting any good results. nezaret altına almak to take under surveillance [sö:veyhns], nezarete almak (tutuklu olarak) to take smb into custody [kastidi].

almak (nikâh altına)

to take a woman to wife [wayfj. to aim [eym]. to take notes [nouts].

nikâh altına almak nişan almak not almak omzuna almak, bir işi: bir kabahati: bir şeyi: sorumluluğu: onayını almak ortaklığa almak ortalamasını almak ortalığı duman almak Ortalığı duman aldı. ortaya almak kuşatmak anlamında: oyun almak öç almak (birinden) öcünü almak (birinin) Babasının öcünü aldı. ödünç almak öfkesini almak öfkesini birinden almak Öfkeni neden çocuklardan alıyorsun? ölçü almak ölçüsünü almak Ölçünü aldılar mı? ölümü göze almak ön ayak olmak Onun için bir kampanyaya ön ayak olmalıyız. öne almak Toplantının saati öne alındı. önlem almak Daha sert önlemler almamız gerek. önünü almak

to shoulder a job [§ouldi]. to shoulder the blame [bleym]. to put smth over one's shoulder. to shoulder responsibility. to get smb's approval [ipru:vil]. to take smb into partnership. to take the average of [e:viric]. to fill the air [e:]. Smoke filled the air. to put in the middle [midil]. to surround [siraund], to win a game [geym]. to take revenge on [rivenc], to avenge (ivenc]. He has avenged his father. to borrow. to give vent to one's anger [e:ngi]. to take it out of smb. Why are you taking it out of the children? to take the measure of [meji]. to measure. Did they take your measurements? to risk one's life, to initiate [inisjyeyt]. We must initiate a campaign for him [ke:mpeyn]. to bring forward [fo:wid]. The time of the meeting has been brought forward. to take steps/measures [mejiz]. We should take tougher measures [tafij. to prevent [privent]. They are unable to prevent theft. to pattern smth after a design [dizayn].

Hırsızlığın önünü alamıyorlar. örneğini almak örnek almak, to take as an example [igza:mpil]. numune olarak: Altını örnek olarak alırsak. // we take gold as an example. to model oneself on smb. birini kendine: to sweep away cobwebs [kobwebz]. örümcek ağı almak to buy odds and ends. öteberi almak to bevel [bevil], pahını almak to take smb's fingerprints. parmak izi almak patentini almak (bir şeyin) to take out a patent for. payını almak to get one's share [se:]. payını almak (birisinden) to get a scolding. perakende almak to buy smth retail fri:teyl]. pereseye almak to think smth over. peşin almak to purchase cash [po:gis], [ke:sj. plağa almak to make a record of [reko:d]. puan almak to gain a point [geyn]. randevu almak (birisinden) to get an appointment from [lpoyntmint].

almak (randıman) randıman almak rapor almak rehine almak renk almak resim almak rızasını almak (birinin) rol almak

33 to get a yield. to get a medical certificate [sitifikit]. to take as hostage [hostic]. to acquire colour [ikwayi kali]. to take a picture [pikgi]. to get smb's consent [kmsent]. to play the part of. He always played the part of a fatherly figure. to idle a motor [aydil]. to win the return match [me:c]. to obtain a permit/license [laysms]. to accept a bribe [brayb]. to rise in ranks [rayz]. to be exposed to the wind [ikspouzd]. to make it sure [su:]. to bear the blame [be:r], [bleym].

Daima babacan rolleri aldı. rölantiye almak rövanşı almak ruhsat almak rüşvet almak rütbe almak rüzgâr almak sağlama almak samur kürkü sırtına almak satın almak, gene! anlamda: to buy [bay]. Bu parayla burada hiçbir şey satın alamazsın You can't buy anything with that money here. to purchase [po:cis]. *• Böyle bir şeyi kim satın alır? Who will purchase such a thing? to ask for trouble, to invite trouble [trabil]. belayı satın almak: Başına belayı satın aldı. (He has got more than he has bargained for.) to buy smb off. birini satın almak: Bu parayla onu satın alamazsın. You can't buy him off with that money. geri...: to repurchase [ripo:cis]. muhayyer olarak...: to buy smth on approval [ipru:vil]. perakende...: to buy retail [ri:teyl]. peşin...: to buy for cash [ke:sj. Bizim politikamız daima peşin parayla Our policy is to always buy for cash. satın almaktır. taksitle...: to buy on the instalment plan, toptan...: to buy wholesale [houlseyl]. veresiye...: to buy on credit. Biz hiçbir zaman veresiye satın almayız. We never buy on credit. Onlar toptan alıp satarlar. They buy and sell wholesale. to pick. seçip almak İstediğini seçip alabilirsin. You may pick any one you like. sel almak (bir yeri) to be swept away by (flood) [flad]. Birkaç köyü sel aldı. A few villages were swept away by the flood. selâm almak to acknowledge a salute [e:knolic]. selâmını almak (birinin) to return smb's greeting. semere almak (-den) to derive benefit from [dirayv]. ses almak (müzik) to record [reko:d]. sırtına almak, bir işi, sorumluluğu: to shoulder [§ouldi]. to put on. giymek anlamında: Kabahat samur kürk olsa kimse sırtına almaz. (People are loath to accept guilt [louth].) yüklenmek anlamında: to put something on one's shoulder, silah altına almak to call up. On üç yaşında çocuklar silâh altına alındı. Children of thirteen were called up. sipariş almak to get orders. Son zamanlarda sipariş alamıyoruz. We haven't been able to get orders lately. siper almak to take cover.

almak (soğuk)

to catch a cold. You've caught a bad cold. to hurry off to [hari of]. soluğu -de almak Soluğu karakolda aldı. He hurried off to the police station. Serkeş öküz soluğu kasap dükkanında alır. An unruly ox will end up in a butcher shop [anruli]. soluğu dâr almak to breathe with difficulty [bri:th]. soluk almak nefes almak anlamında: Bu, soluk almak kadar doğal bir şey olmalı. to breathe [bri:th].

soğuk almak

Sen fena halde soğuk almışsın.

dinlenmek anlamında: sonuç almak sorumluluğu üstüne almak sorumluluk almak söküp almak Her kelimeyi ağzından söküp almak mı gerek? söz almak, birisinden: konuşmak üzere: İlk olarak delegemiz söz aldı. Sıranız geldiğinde söz alırsınız. sözünü geri almak su almak Maalesef kayık su alıyor. sudan ucuz almak (bir şeyi) suyunu almak şakaya almak şekil almak tadmı almak taharet almak tam puan almak tam yol almak tat almak tazminat almak Bizden bir kuruş tazminat alamazsın. tavır almak Bu politikaya karşı tavır almamızın zamanı geldi. tedbir almak Gerekli tedbirleri alacağız. terkisine almak tertibat almak teslim almak, mektup vs için: devralmak anlamında: teşebbüsü ele almak teybe almak tezkere almak toz almak tozunu almak tozdan temizlemek anlamında: hırpalamak anlamında: ucuz almak Ucuz alan pahalı alır.

That must come as natural as breathing. to have a rest, to get a result [rizalt]. to take full responsibility, to take responsibility, to pull out. Do I have to drag out every word out of you? to obtain a promise [lbteyn], [promis]. to talk. The first to talk was our delegate [deligit]. to speak [spi:k]. You'll speak when it's your turn to. to swallow one's word, to make water. Unfortunately the boat is making water. to get smth for a song. to drain the water from [dreyn], to treat smth as a joke [couk]. to take shape [seyp]. to acquire a taste for [lkwayi]. to cleanse and purify oneself [klenz]. to get full marks. to go at full speed. to find pleasure in [pleji]. to get compensation [kompinseyfin]. You can't get a cent compensation from us. to take a stand. It's time we took a stand against this policy. to take steps. We shall take the necessary steps [nesisiri]. to take smb to the back of one's saddle. to take precautionary measures [priko:§iniri]. to take delivery, to take over. to take the initiative [inisjitiv]. to make a tape recording of. to receive one's discharge papers [discax], to dust, to clean off the dust. to dust down, to beat up the dust [dast]. to beat smb up. to buy cheap [§i:p]. It doesn't always pay to buy cheap.

almak (ucuza) ucuza almak

Onu daha ucuza alabilirdim. uğrayıp almak uhdesine almak uykusunu almak ün almak üstten almak üstüne almak, alınmak anlamında: bir işi üstlenmek: giymek anlamında: Üstüne bir şey al. mesuliyet için: Bütün sorumluluğu üstüme alıyorum. Suç samur olsa kimse üstüne almaz. üzerine almak . kontrolü...: sorumluluğu...: Sorumluluğu üzerime aldım. yetkiyi...: Tüm yetkileri üzerime alıyorum. vakit almak Bu şeyler çok vakit alır. vaktini almak, iş için: İngilizce vaktimin büyük kısmını aldı. birinin...: Vaktinizi aldığım için özür dilerim. vaziyet almak veresiye almak virajı almak yanma almak, çalıştırmak anlamında: götürmek anlamında: Bunu yanına al. yaraşık almak yaşını başını almak yedeğe almak yel almak Ağandan yeller alsın! Yerde yatma sel alır, yüksek yatma yel alır. yer almak, bulunmak anlamında: Bu konu neden gümdemde yer almıyor? gelmek anlamında: Haftada bir yer alır. katılmak anlamında: O tartışmada yer almadım, sayılmak anlamında: En güzel evler arasında yer alıyor, yer kaplamak anlamında: Dolap çok yer alıyor.

to get smth cheap. / could have got it cheaper. to call for. to take charge of [ga:c]. to sleep the night through [thru], to become famous [feymis]. to talk haughtily [ho:tili], to take a remark as referring to oneself. to take upon oneself. to put on. Put something on. to accept responsibility. / take full responsibility. No one will readily admit they are guilty. to take it upon oneself. to assume authority [o:thoriti]. to take responsibility. / took the responsibility on me. to assume authority [isyu:m]. I'm assuming full authority. to take time. These things take a long time. to absorb one's time [ibso:b]. English has absorbed most of my time. to take up one's time [taym]. / apologize for taking up your time. to take a stand. to buy on credit. to negotiate a turn [nigou§ieyt]. to take into one's service [so:vis]. to take with. Take this with you. to be suitable [syu:tibil]. to advance in age [ldvans], to take in tow [tow]. to be blown away (by the wind). (Godforbid!) Don't lie too low, you'll be swept away, don't go too high or you'll be blown away. to be on (the agenda) [icendi]. Why hasn't the matter been put on the agenda? to take place. It takes place weekly. to take part in. / didn't take part in that debate [dibeyt]. to rank [re:nk]. It ranks among the prettiest houses. to take room. The cupboard takes too much room.

almamak yerini almak oturmak anlamında:

to take one's seat [si:t]. Please take your seats. to replace [riplays]. Margarine has replaced butter [batı]. to take smb's place. Toplantıda birisi yerimi almalı. Somebody must take my place at the meeting. to take years. Bu borcu geri ödemen on yılını alır. It will take you ten years to pay off this debt.

Lütfen yerlerinizi alınız. yerine geçmek anlamında: Margarin tereyağının yerini aldı. ' yıllar almak yol almak, ilerlemek

anlamında: Açık denize doğru yol alıyordu. to head [hed]. Ağır giden yol alır. It was heading for the open sea. He who goes slowly goes surely [şu:li]. mesafe bakımından: Habbe kadar yol aldık. to make headway [hedwey]. Aç at yol almaz, aç it av almaz. We have made little headway so far. (Cheap labour will not produce good work). yolcu almak to pick up passengers [pe:smciz]. yorgunluğunu almak to rest from one's fatigue [fiti:g]. yukarıdan almak to be unwilling to compromise [komprimayz]. yük almak to take in cargo. yükünü almak to take all it can hold. zam almak Geçen yıl zam almadık. to get a raise [reyz]. Last year we didn't get a raise. zaman almak İVe kadar zaman alır? to take time. Giderek daha çok zaman alacak. How long does it take? It will take more and more time. birinin zamanını: Bu proje bütün zamanımı alıyor. to take up one's time. This project is taking up all my time. zapturapt altına almak to secure discipline [sikyu:]. zayıf almak to get a failing grade in [feyling]. zevk almak, bir şey yapmaktan...: Bu idmanları yapmaktan zevk almıyorum, hoşlanmak anlamında: Okumaktan çok zevk alıyorum, kişisel beğeni olarak: Müzikten hiç zevk almıyor. almamak Son günlerde mektup alamıyoruz. | birleşikler ve deyimler] ağlamaktan kendini alamamak aklını -den alamamak Sen bu projeden aklını alamaz mısın? ayağını alamamak başını alamamak (-den) hırsını alamamak hızını alamamak kendini alamamak Kendimizi gülmekten alamadık. nefes alamamak adam almamak Burası adam almaz hale geliyor. akıl almamak Bu, akıl almaz bir şey.

to take pleasure in [pleji]. I don't take any pleasure in doing these exercises. to derive pleasure from [dirayv]. / derive a lot of pleasure from reading. to have a taste for [teyst]. She has no taste for music [myu:zik], not to get. We haven't been getting any mail lately. to be unable to refrain from tears [ti:z]. to be unable to take one's mind off smth. Can't you take your mind off this project? to be unable to give up [aneybil]. to be too busy with [bizi]. to be unable to vent one's anger [e:ngi]. to be unable to slow down [aneybil]. (can't help doing smth) We couldn't help laughing [la:fing]. to be unable to breathe [bri:th]. to be overcrowed [ouvikrawdid]. It's becoming rather overcrowded here. to be incredible [inkredibil]. This is quite incredible.

alkollü olmak aklı almamak ateş almamak

37 to find hard to believe. to misfire [misfayi]. Fortunately the gun misfired. not to have the heart to [ha:t], to be unable to believe smth [aneybil]. not to take into consideration [kmsidireysm].

Allahtan tabanca ateş almadı, gönlü almamak havsalası almamak hesaba almamak içi almamak, to be reluctant to do smth [rilaktmt]. bir işi yapmak islememek: yiyecek bakımından : not to feel like eating. itibara almamak not to take into consideration. kafası almamak to be unable to understand. kale almamak not to take into consideration. mantığı almamak to make no sense [sens]. İnsanın mantığı almıyor. It makes no sense whatever. yakışık almamak to be unsuitable [ansu:tibil]. alkollü olmak to be drunk [drank]. alt etmek to beat [bi:t], altı okka etmek to carry smb by his arms and legs. altına etmek to foul one's underclothes [andiklouthz]. altında olmak to be under [andi]. Hepsi onyedi yaşın altındaydı. They were all under the age of seventeen. Huy canın altındadır. (One can't change human nature). |birleşikler ve deyimler) to be in one's way. ayak altında olmak to be handy. el altında olmak kilit altında olmak to be under lock and key [ki:]. mecburiyet altında olmak to be under obligation [obligeysm]. minnet altında olmak to be under obligation [andi]. Kimseye karşı minnet altında değilim. I'm under obligation to no one. müşahade altında olmak to be under observation [obziveyfin]. tedavi altında olmak to be under treatment [trktmint], altüst etmek, to disrupt [disrapt]. düzen bakımından: karışık ve dağınık hal için: to mess, to make a mess of smth. rahatsızlık vermek anlamında: to upset [apset]. to turn upside down. yer bakımından: plan vs. için: to upset. Bu, planlarımızı altüst edecek. This will upset our plans. altüst olmak, düzen için: to be in a mess. O canım oda altüst olmuştu. That lovely room was in a mess. mide için: to be upset. plan vs. için: to be upset. üzüntü ve acı için: to be shocked [sokt], Onu görünce içim altüst oldu. / was shocked when I saw him [so:]. to be upset [apset]. Sinirlerim altüst oldu. I'm very upset. to have an aim [eym]. amacı olmak Hayatında tek amacı var. He has only one aim in life. Amacın nedir? (What are you after?) to aim to do smth. amaç edinmek amaçlamak to aim at doing smth [eym]. İyi bir derece yapmayı amaçlıyor. He's aiming at getting a good grade [greyd]. Eğitim, insan şahsiyetinin gelişmesini Education should aim at the development amaçlamahdır. of the human personality.

amana gelmek

to give in. amana gelmek ambalaj yapmak to wrap up [re:p], ambalajlamak to pack [pe:k]. ambale olmak to be overwhelmed [ouviwelmd]. amel olmak to have diarrhoea [dayiri:yi]. ameliyat etmek to operate (on) [optreyt]. ameliyat olmak to undergo an operation [optreysm]. Amerikalılaştırmak to Americanize [lmerikinayz]. âmil olmak to be instrumental/a factor. amorti etmek, genel anlamda: to amortize [imo:tayz]. tahvil için: to pay off, to redeem [ridi:m]. amorti olmak to be amortized. analık etmek to mother, to be a mother to. O çocuğa onbeş yıl analık etti. She mothered that child for fifteen years. anane olmak to be/become a tradition [tndism]. Büyüklerin elini öpmek burada ananedir. It's the tradition here to kiss the hand of the elders. andetmek to pledge [plec]. andırmak, hatırlamak anlamında: to remind smb of smth [rimaynd]. Bu yerler bana eski okulumu andırıyor. This place reminds me of my old school. bir sesi andırmak: to sound like [saund]. Motor sesini andırıyor. It sounds like an engine [encin], bir şeyi andırmak: to resemble [nzembil]. Bu çocuk babasını andırıyor. That boy resembles his father. andiçmek to take an oath [outh], to swear [swe:]. Doğru söyleyeceğime andiçtim. / swore that I would tell the truth. andiçirmek to swear smb in [swe:]. angaje etmek to engage [ingeyc]. angaje olmak to be engaged [ingeycd]. angajman yapmak to reach an agreement [igri:mint]. anılmak to be remembered. İyi bir adam olarak anılmak istiyor. He wants to be remembered as a good man. anımsamak to remember. anımsatmak to remind [rimaynd]. anırmak to bray [brey]. anıtlaşmak to become a monument [monyumint]. anıtlaştırmak to make smb a lasting symbol [simbil]. anket yapmak to take a poll. anlamak (ayrıca bak: anlamamak), genel anlamda kavramak: to understand [andistemd]. Bir şey anladımsa Arap olayım. (I'll be hanged if I understand a thing.) Ne istediğimi anlayıverdi. He readily understood what I wanted. Şimdiye kadar anlamış olmalısın. You'll have understood by now. Ne söylediğini pek anlamadım. I didn't quite understand what he said. to follow. Söylediklerimi anlıyor musun? Do you follow what I'm saying? Sizi tam olarak anlamıyorum, I don't quite follow you. bilgi bakımından: to know, to tell. Neden bahsettiğini anlamıyorum.. / don't know what you're talking about. Ancak o zaman anlayabileceğiz. Only then shall we be able to tell. Biraz sonra anlarız. We shall know in a minute [minit].

anlamak

39 çözmek

anlamında: Ne söylediğini pek anlamıyorum. Bunun anlamını anlamıyorum. Ne istediğimi anlayıverdi. -den anlamak: Müzikten pek anlamam. Makinelerden pek anlardı, farkında olmak anlamında: Anlayacağın, ciddi sorunları var. Ne demek istediğini anlıyorum. Bir bakışta hasta olduğunu anlardın, sonuç çıkarmak anlamında: Anladığıma göre, geç gelecek. Anladığıma göre, onu satmıyorsun. Anladığım kadar... Anlaşılan, çanta gümrükte kalmış. Gelinim sen anla.

to make out. / can't make out what he's saying. I can't make out the meaning of it. (He readily understood what I wanted.) to know about. / don't know much about music [myu:zik]. He knew a lot about machines [mi§i:nz], to see. For you see, he has serious problems. I see what you mean. You could see at a glance that he was ill. to gather, to understand. From what I understand, he'll be coming late. I gather that you're not selling it. As far as I understand... Apparently, the bag was left at the customs. It was meant for you, I hope that you got the message [mesic]. Senin anlayacağın bunlar iflas etmiş, (In short, these people are bankrupt.) to find out. sorup öğrenmek anlamında: Kim olduğunu anlayalım. Let's find out who he is. Ne islediğini yakında anlarız, We'll find out soon what he wants. takdir etmek anlamında: to appreciate [ipri:s,ieyt]. Durumu çok iyi anlıyorum. I fully appreciate the situation. Eşek hoşaftan ne anlar. It's like casting pearls to pigs (ka:st]. Tok açın halinden anlamaz. A well-fed person can't understand the distress of the hungry [hangri]. Acıyı tatmayan, tatlıyı anlayamaz. He who hasn't suffered bitterness cannot appreciate bliss [ipri:§ieyt]. | birleşikler ve deyimler j Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az. A word is enough to the wise [inaf]. to completely misunderstand smth bayram haftasını mangal tahtası anlamak [misandiste:nd]. birinin dilinden anlamak, to understand smb's tongue [tang]. lisan bakımından: to be familiar with [fimilyi]. bilgi bakımından: to learn by bitter experience. dünyanın kaç bucak olduğunu anlamak to sympathize with [simpithayz]. halden anlamak birinin halinden anlamak to be understanding. Tok açın halinden anlamaz. A well-fed person can't understand the distress of the hungry [hangri]. Hanya'yı Konya'yı anlamak to learn the hard way. Yakında Hanya'yı Konya'yı anlarsın. You'll soon learn the hard way. işten anlamak to be an expert in smth [ekspo:t]. kazı koz anlamak to completely misunderstand. lâf anlamak to be sensible [sensibil]. lâftan anlamak to be reasonable [riizimbil]. to understand instantly. leb demeden leblebiyi anlamak to see the point. maksadı anlamak to listen to reason [rkzin]. söz anlamak to take a joke [couk], şakadan anlamak to understand the opposite [opizit]. ters anlamak to misunderstand [misandisteind]. yanlış anlamak Sizi yanlış anlamış olmalı. He must have misunderstood you. Beni yanlış anlamayın. (Don't get me wrong.)

anlamamak

to partially understand. not to appreciate [ipri:§ieyt]. Acıyı tatmayan, tatlıyı anlayamaz. He who has not suffered bitterness cannot appreciate happiness. not to understand. Anlamadın da neden sormadın? If you didn't understand, why didn't you ask? Ben bu insanları anlayamıyorum. I can't understand these people. Ben bu işi anlayamadım gitti. I just can't understand this. Sanki anlamamış gibi bir hali var. It looks as if he didn't understand. | birleşikler ve deyimler] aslım anlamamak (bir şeyin) to miss the point. Sen bu işin aslını anlamamışsın. Apparently, you have missed the point. not to think much of. -den anlamamak Ben bu ilaçtan hiçbir şey anlayamadım. J don't think much of this medecine. Ben bu işten hiçbir şey anlayamadım. (I can't make head or tail of it.) to be obstinate [obstinit]. lâf anlamamak Bu çocuk lâf anlamıyor. This child won't listen to reason. to be impervious to reason [impo:viyis]. mantıktan anlamamak Bunlar mantıktan anlamaz. These people are impervious to reason. to be unreasonable [anri:znibil]. söz anlamamak Ne söz anlamaz.' (He won't listen to reason [rv.zm].) to pretend not to understand [andisteind]. anlamamazlıktan gelmek Anlamamazlıktan geliyor. He's just being stupid. to make sense, to mean. anlamı olmak Bunun anlamı ne? What does that mean? Bunun anlamı yok. It doesn't make sense [sens]. Oraya gitmenin anlamı yok. (There's no point in going there.) anlamına gelmek, to amount to [imaunt]. aynı şey demek anlamında: Bu, bir ültimatom anlamına gelir, This amounts to an ultimatum [altimeytim]. to signify [signifay]. belirtisi olmak anlamında: Bu savaş anlamına mı geliyor? Does that signify war? to mean [mi:n]. demek anlamında: Bu kelime ne anlamına geliyor? What does this word mean? temsil etmek anlamında: to stand for. yan anlamak anlamamak

FBI ne anlama geliyor? What does FBI stand for? to be significant [signifikint]. anlamlı olmak to be meaningless, anlamsız olmak to give meaning to. anlamlandırmak anlaşamamak, amaç bakımından: to be unable to agree [lgri:]. uyuşma bakımından: not to get along. anlaşılmak, anlam bakımından: to be understood. Metinden anlaşılacağı üzere... As it will be understood from the text... belli olmak anlamında: to be evident [evidint]. Anlaşılan, güçleri yetmedi. Evidently, they couldn't afford it. Anlaşılan, fatura otelde kaldı. Apparently, the bill was left at the hotel. Öyle anlaşılıyor ki... It appears that... [ipi:z]. Bunun nedeni kolayca anlaşılıyor, (It's easy to see why). to become clear [kli:]. ortaya çıkmak anlamında: Şimdi anlaşıldı. Now it is clear.

anlaşılmamak

anlaşılmamak Bu, anlaşılır şey değil. Davranışları anlaşılır gibi değil. anlaşma yapmak anlaşmak, /;/'/" konuda: Hiçbir konuda anlaşamıyoruz. düşünce /takımından: iyi geçinmek anlamında: Şimdilik iyi anlaşıyoruz. [birleşikler ve deyimleri her hususta anlaşmak karşılıklı anlaşmak Bu konuda karşılıklı anlaştık. pazarlıkta anlaşmak prensip üzerine anlaşmak Prensip üzerinde anlaştık. anlatılmak anlatmak, ima etmek anlamında: Sen ne anlatmaya çalışıyorsun? izah etmek anlamında: Ödeyeceğimi açıkça anlattım. Nasıl anlatsam ki? nakletmek anlamında: Bunu hakime anlatır mısınız? söylemek anlamında: Bize her şeyi anlattı. Bunu külahıma anlat. [birleşikler ve deyimleri alttan alta anlatmak ballandıra ballandıra anlatmak derdini anlatmak Sen derdini Marko Paşa'ya anlat. fıkra anlatmak gerile gerile anlatmak kelimesi kelimesine anlatmak lâf anlatmak Gel de bunlara lâf anlat. masal anlatmak meramını anlatmak söz anlatmak Ona söz anlatmak kolay değil. uzun uzun anlatmak üstü kapalı anlatmak zımnen anlatmak anlayışlı olmak anlayışsız olmak İnsan nasıl bu kadar anlayışsız olabilir? anmak, akla getirmek anlamında: İti an, taşı eline al.

to be incomprehensible [inkomprihensibil]. This is quite incomprehensible. His behaviour is totally incomprehensible. to make a deal [di:l], to agree on [lgri:]. We can't agree on any subject [sabcikt], to understand one another, to get on well with. We get on well for the moment [moumint]. to see eye to eye [ay]. to reach mutual understanding [myu:çyil]. We have reached a mutual understanding on this issue [i§yu:]. to strike a bargain [ba:gin], to agree on principle [prinsipil]. We agreed on principle. to be explained. to imply [implay]. What are you trying to imply? to indicate [indikeyt]. / indicated clearly that I would pay. (How can I put it?) to relate [rileyt]. Could you relate this to the judge [cac]. to tell. He told us everything. (I don't believe a word of it.)

to hint at. to relate with extravagant praise [preyz]. to tell one's trouble [trabil]. Go and tell your troubles to someone else. to crack a joke [couk], to relate with great self-importance. to relate smth word for word [rileyt], to try to convince smb [krnvins]. How can one convince these people? to tell tales [teylz]. to express oneself [ikspres]. to convince [kinvins]. It's not easy to convince him. to relate at great length. to hint at. to insinuate [insinyueyt]. to be understanding. to be inconsiderate [inkinsidirit]. How can one be so inconsiderate? to remember. (If you're facing aggression have your stone ready.)

anne olmak

sözünü etmek anlamında: İnsan ölüyü hayırla anmalı. bir olayı veya birini...: O şanlı günü yakında anacağız. anne olmak annelik etmek anons etmek anormal olmak anormalleşmek ant etmek antlaşmak, ant olarak: antlaşma olarak: apaçık olmak Yalan söylediği apaçık. aparmak apazlamak apışmak aptal olmak Bunu yapacak kadar aptaldır. Hiç de aptal değil. aptallaşmak aptallık etmek *bir şey yapmakla aptallık etmek: Onu kabul etmekle aptallık etti. aptesinde namazında olmak ar etmek arabozanlık etmek arabuluculuk etmek aracı olmak aracılık etmek arada gitmek araklamak aralamak, ara bırakmak anlamında: yarı açmak anlamında: aralanmak araları yağ bal olmak aralarında karlı dağlar olmak anılaşmak aralık etmek aramak, genel anlamda: Aramadık yer bırakmadık. Bunu mu arıyorsun? İyi bir muhasebeci arıyorum, arayıp bulmak anlamında: Bu adam kavga mı arıyor? Bizde para pul arama. Arayan mevtasını da bulur, belâsını da. bulmaya

çalışmak anlamında: Onu her yerde aradılar. Polis onları arıyor.

to talk/speak of. One must speak well of the dead. to commemorate [kimemireyt]. We'll commemorate that glorious day soon. to become a mother [mathi], to be a mother to. to announce [inauns]. to be abnormal [e:bno:mil], to get abnormal. to take an oath [outh]. to make a mutual vow [vau]. to come to an agreement [lgrkmint]. to be evident. It's evident that he's lying [laying], to make off with. to scoop up with the hand [sku:p]. to stand helpless. to be stupid [styu:pid]. He is stupid enough to do it. He is anything but stupid. to be stupified [styu:pifayd]. to act like a fool [fu:l]. to be foolish of smb to do smth. It was foolish of him to accept it [iksept]. to be devout [divaut]. to be ashamed [lseymd]. to break up a friendship. to act as a mediator [midiyeyti]. to be an intermediary [intimi:dyiri]. to act as an intermediary. to pass unnoticed [anoutist] (among). to pinch [pine]. to leave a space, to space out [speys]. to leave ... ajar [ica:]. to be opened part way. to be very close [klous] friends. to be far apart [ipa:t]. to become separated from one another [sepireytid]. to leave smth half open. to look for. We've looked for it everywhere. Are you looking for this? I'm looking for a good accountant [lkauntint], to seek [si:k]. Is this man seeking a fight [fayt]? (We have got no money.) One can find God or trouble, it depends on what one is seeking. to search for [so:}]. They searched for it everywhere [so:ct]. The police is searching for them.

aramak (ağzını) özlemek

43 anlamında:

to miss. O günleri çok arıyorum. / terribly miss those days. telefon için: to call. Sizi dün iki defa aradım. / called you twice yesterday [tways]. Sizi sonra ararım. I'll call you later. Arayan satış müdürüydü. It was the sales manager [me:nici]. Lütfen aradığımı söyler misiniz? Could you please tell him that I called? uğramak anlamında: to call in on [ko:l]. Arayan olursa, söyle, beklesin. If anyone calls tell them to wait. I birleşikler ve deyimler | Elinle ver, ayağınla ara. You'll have no chance of getting it back [gains]. Akıllı köprü arayıncaya kadar deli suyu geçer. While the wise ponders, the fool crosses the stream. Siz burada ne arıyorsunuz? What are you doing here? to sound out (a person) [saund]. ağzını aramak Zam hakkında ağzını arayacağım. I'll sound him out about the raise [reyz]. to find fault with [fo:lt]. ayıp aramak to seek a pretext [pri:tekst]. bahane aramak bahtını aramak to seek one's fortune [fo:gin]. başına belâ aramak to ask for trouble [trabil]. Sen başına belâ arıyorsun. You're asking for trouble. to look for trouble [trabil], belâ aramak belâsını aramak to look for trouble. Bu adam belâsını arıyor. That man is looking for trouble. Arayan belâsını da bulur, mevtasını da. (He that seeks finds.) to search in every nook and corner [nuk], bucak bucak aramak to search one's pockets [so:c]. ceplerini aramak (birinin) ceplerini aramak to go through smb's pockets. derman aramak to seek a remedy [remidi]. el yordamıyla aramak to grope for [group]. Karanlıkta düğmeyi el yordamıyla aradım. In the dark, I groped for the switch. fellik fellik aramak to look for smth high and low [hay]. fırsat aramak to seek an opportunity [opityumiti], to look about for smb. gözleriyle aramak (birisini) to stand up for one's right [rayt]. hakkını aramak Haklarınızı arayınız. Stand up for your rights. Neden haklarımızı aramayalım? Why shouldn't we stand up for our rights? to look for a job [cob]. iş aramak to look desperately for a place to hide kaçacak delik aramak [despiritli]. to look for a pretext [pri:tekst]. kaçamak yolu aramak kanş karış aramak to search everywhere [so:c]. Her yeri karış karış aradık. We've looked carefully everywhere. to seek a quarrel [kworil]. kavga aramak to seek one's fortune [fo:cin]. kısmetini aramak macera aramak to seek adventure [ldvenci]. maden aramak to explore [eksplo:]. meydan aramak to look for an opportunity [opityumiti]. mumla aramak eskisini aratmak anlamında: to miss badly. to search everywhere for [sd:c]. özenle aramak anlamında: neden aramak to look for a cause [ko:z]. to bark at the wrong tree. öküzün altmda buzağı aramak to look for a needle in a hay-stack [heysteik]. samanlıkta iğne aramak Sen saman yığınında iğne arıyorsun. You're looking for a needle in a hay-stack.

aranılmak

to search for a pretext [prktekst]. sebep aramak (bahane) to frisk. üstünü aramak to look for pretext [prktekst]. vesile aramak to look for a way. yol aramak to be searched [so:ct]. aranılmak aranmak, eksikliği duvıılmak: to be missed [mist]. isteklisi çak olan mal için: to be in great demand [dima:nd]. Bu kalem çok aranıyor. This article is in great demand [ a : t i k i l ] . to search one's pockets. kendi üstü için: to ask for trouble [trabil]. kaşınmak anlamında: Sen âdeta aranıyorsun. You're just asking for trouble. to be wanted. suçlular için: Wanted. Aranıyor. Cinayetten aranıyor. He's wanted for murder [mo:di]. to get all mixed up [mikst ap], arap saçı olmak to Arabicize [e:nbisayz]. Araplaştırmak arası açık olmak to be on bad terms with [to:mz]. arası bozuk olmak not to be on good terms. arası hoş olmamak not to like. arası iyi olmak to be on good terms with [to:mz]. Are you getting on all right with your Takım arkadaşlarınla aran iyi mi? team mates? not to like smth. arası iyi olmamak (bir şeyle) (7 don't care much for drinks [ke:].) İçkiyle aram pek iyi değil. to do research [risb:c]. araştırma yapmak araştırmak, to check up [cekap]. genel anlamda: We must check up on this. Bu işi araştırmalıyız. to research [riso:c]. bilim bakımından: to investigate [investigeyt]. soruşturmak anlamında: Our man is looking into the matter. Adamımız bu işi araştırıyor. The police is investigating the case [keys]. Polis olayı araştırıyor. aratmak, to fail to fill satisfactorily the shoes of birini...: a predecessor [prkdisesi]. Gelen gideni aratır. (The new is often worse than the older.) bir şeyi...: to have smth searched for [so:ct]. to make one long for. yokluğunu duyurmak: aratmamak, to replace smb satisfactorily. birini...: (for God) to spare one its shortage [so:tic]. yokluğunu duyurmamak: Allah aratmasın. (We should be grateful for it to God.) to make smb look for smth. arattırmak to make it up. arayı yapmak to ride piggyback [rayd]. ardılmak to come in succession [sikse§in]. ardışmak to grow lean [lkn]. arıklamak to cleanse [klenz]. arılamak to become pure [pyu:]. arılaşmak arılaştırmak to purify [pyurkfay]. arındırmak, temi: hale getirmek: to purify [pyurkfay]. to purge [pox]. istenmeyen kişi yada şeyden:

arıtmak

arıtmak, katışıksız hale getirmek: Bu suyu mutlaka arıtmalıyız. rafine hale getirmek: temizlemek anlamında: arınmak arıza yapmak arızalanmak arızalı olmak, kusur bakımından: işlemeyen anlamında: arka olmak arka planda olmak arkadaş edinmek arkadaş olmak Arkadaşım olacak şu adam... İyi arkadaş olduk. Onlar uzun yıllardır can ciğer arkadaştır. arkadaşlık etmek Bu insanlarla arkadaşlık edemem. Kaz kazla, daz dazla arkadaşlık eder. arkalamak, destek olmak anlamında: yüklenmek anlamında: arkası olmak, dizi için: Arkası var. kişi için: arkasında olmak (birinin) arkasında olmak (bir şeyin) Bütün bunların arkasında annesi var. Bunun arkasında kim var? arlanmak armağan etmek arpalık yapmak (bir yeri) arsız olmak Yüz verme arsız olur, az verme hırsız olur. arsızlanmak arsızlaşmak arsızlık etmek arşınlamak, arşınla ölçmek: amaçsız dolaşmak: sokakları arşınlamak: artakalmak artırılmak çoğaltmak anlamında: fiyat vs. bakımından: artırmak, biriktirmek anlamında: çoğaltmak anlamında: değer bakımından...: Tamirat, değerini artıracaktır.

to purify. We must absolutely purify this water. to refine [rifayn]. to cleanse [klenz]. to be purified [pyurifayd], to break down [breyk daun]. to go out of order [o:di]. to be defective [difektiv]. to be out of order [o:di]. to back smb [be:k]. to be in the background [berkgraund]. to make friends. to be/become friends. This man supposed to be my friend... [sipouzd]. We became good friends. They've been bosom friends for many years. to befriend [bifrend], / can't befriend these people. (Birds of a feather flock together [fethi].) to back up, to support [sipo:t]. to shoulder [souldi]. to have a sequel [skkwil]. (To be continued [kintinyud].) to have a backer [beki]. to be behind smb. to be at the bottom of [botim]. His mother is at the bottom of all this. Who is at the bottom of it? to be ashamed [i§eymd], to make a present of [prezint]. to exploit a place (as a source of income). to be shameless [seymles], (Be neither overindulgent [ouvirmdalcmt] nor overstrict with people in your charge [ga:c].) to act shamelessly. to get impudent [impyudmt]. to behave impudently. to measure [meji] by the Turkish yard [to:kisJ. to pace [peys] up and down. to stroll about. to remain over [rimeyn]. to be increased [inkrist]. to be raised [reyzd] to hoard (up) [ho:d]. to increase [inkrks]. to enhance [inha:ns]. The repairs will enhance its value [ve:lyu].

artmak fixât

bakımından:

Fiyatı neden artırdılar. bir davranışta ileri gitmek: müzayedede...: ses bakımından: Bu, sesi daha çok artırdı. üretim, devir vs. için: Bu, güvenlerini artıracaktır. I birleşikler ve deyimler | Allah artırsın! Yörük at yemini kendi artırır. boğazından artırmak dişinden tırnağından artırmak güçlüklerini artırmak hızını artırmak İşten artmaz dişten artar.

to raise [reyz]. Why did they raise the price? to exceed the bounds [iksi:d], [baundz]. to raise the bid [reyz], to amplify [e:mplifay]. // has further amplified the sound [saund]. to boost [bu:st]. This will boost their confidence [konfidins]. May God grant more!

Hard working people deserve rewards [ri:wo:dz]. to economize on food [i:kinimayz]. to pinch and save [pine], [seyv]. to add to one's difficulties [difikiltiz]. to gather speed [gethi]. Better save by living economically than save out of one's job [kkinomikili]. kameti artırmak to become presumptuous [prizamptyuwis], artmak, to increase [inkri:s], artış olarak: to double [dabil], bir misli artmak: to grow. ilgi için: Bu tür şeyler için ilgi artıyor. Interest is growing for those sort of things. to multiply [maltiplay]. çoğalmak anlamında: Son günlerde olaylar arttı. The incidents have multiplied lately. geri kalan miktar için: to remain over [rimeyn]. Herkese yetecek ve artacak bile. There will be enough and to spare [spe:]. to be in the increase [inkri:s]. gittikçe artmak anlamında: Silahlı soygun gittikçe artmaktadır, Armed robbery is in the increase. masraf, fiyat vs. için: to go up, to rise [rayz]. Hayat pahalılığı devamlı artıyor, The cost of living is continuously rising. yavaş yavaş artmak: to build up [bild ap]. Odada gerginlik yavaş yavaş artıyordu. The tension was building up in the room [ten§in]. | birleşikler ve deyimler | önemi artmak to gain importance [impo:tins]. tecrübesi artmak to grow in experience [ikspinyrns]. Yeter de artar. (It's more than enough [inaf].) to submit [sibmit]. arz etmek You should submit this to the director. Bunu müdüre arz etmelisiniz. to present [prizent]. They should present the petition to the governor. Dilekçeyi valiye arzetmeleri gerekir. to make an appearance [lpinns]. arzı endam etmek to desire [dizayi]. arzu etmek A step both desirable and necessary [nesisiri]. Gerekli ve arzu edilen bir adım. arzulamak, to desire [dizayi], arzu etmek anlamında: / have no desire to go on. Devam etmeyi hiç arzulamıyorum. to wish to. istemek anlamında: to long for. özlenen bir şey için: to be keen on [ki:n]. arzulu olmak to wish to do smth. arzusunda olmak to become irritated [iriteytid], asabileşmek to asphalt [e:sfo:lt]. asfaltlamak

asık yüzlü olmak

47 to be sullen faced [salin feyst]. to be hanging.

asık yüzlü olmak asılı olmak asılmak, ısrar etmek anlamında: Asılma! idam edilmek anlamında: Gerçekten asılacaklar mı? Asılacak adam suda boğulmaz. Ne azgın ol asıl, ne miskin ol basıl. tutup çekmek: resim vs. için:

to hang on. Don't hang on. to be hanged [he:ngd]. Are they really to be hanged? He who is to be hanged will not drown. Be neither overly belligerent nor excessively meek [bilicmnt]. to grasp. to hang. There were pictures hanging on the wall. to hang [he:ng]. (Everyone must answer for his own deeds.) Both were hanged by the feet. to bedevil [bidevil]. to be unfounded [anfaundid], to rebel [ribel], to assimilate [isimileyfj. to be assimilated [isimileytid]. to acidify [isidifay]. to join the army [coyn]. to become militarized [militirayzd]. to militarize [militirayz]. to do one's military service [so:vis].

Duvarda asılı resimler vardı, biçimde: Her koyun kendi bacağından asılır. Her ikisi ayaklarından asıldılar. *yakasına asılmak asılsız olmak asileşmek asimile etmek asimile olmak asitlendirmek asker olmak askerileşmek askerileştirmek askerlik yapmak askıda olmak, çözümü beklemek: to be pending. Senin dava hâlâ askıda. Your case is still pending. to be in the sling. kol için: Kolum bir ay askıdaydı. My arm was in a sling for a month. to hang in the balance [be:hns]. akibeti belli olmamak: O gün, ülkenin kaderi askıda idi. That day the fate of the country hung in the balance. to be very hard to obtain [lbteyn]. aslanın ağzında olmak Ekmek aslanın ağzında. It's hard to make a living today. Iş aslanın ağzında. It's very hard to obtain a job [lbteyn]. Para aslanın ağzında. It's so hard to make money today. to be true. ' aslı olmak to be without foundation [faundesin]. aslı olmamak Aslı yok. It is not true. Bunun aslı var mı? (Is that founded on fact?) to be without foundation.' aslı astarı olmamak Bunun aslı astarı yok. (There is no truth in this.) to be devoid [divoyd] of truth. aslı esası olmamak Bu işin aslı esası yok. It is devoid of truth. to be devoid of all truth. aslı faslı olmamak asmak, to hang. duvara: Resmi koridora astılar. They hung the picture in the corridor. sallandırmak suretiyle: to suspend [sispend]. Onu bir ağaca asacağız, We'll suspend it from a tree. to hang [he:ngj. idam etmek anlamında: Onun gibileri asmak gerek. We should hang the likes of him. sarkacak

asrileşmek

Hepsini şafakta astılar. Çingeneye beylik vermişler, önce babasını asmış. ilan vs. için:

They hanged them all at dawn [do:n]. They gave the gypsy power and his first action was to hang his father [cipsi], to put up. I've put the letter up on the board [bo:d], to pin up. I'll pin the note up on the door.

Mektubu ilan tahtasına astım. bir iğne ile tutturmak: Notu kapısına asarım. |birleşikler ve deyimleri Astığı astık, kestiği kestik. (What he says goes.) to hang out the laundry [lo:ndri]. çamaşır asmak çengele asmak to impale smb on a hook [impeyl]. bir kişiyi: to hang up on a hook, bir şeyi: to cut a class. dersi asmak to be absent from work [e:bsmt], işi asmak to lock. kilit asmak to pay attention [itensm]. kulak asmak Ona kulak asarsan, iyi edersin. You had better pay attention to him. not to listen to. kulak asmamak Söylediklerime kulak asmıyorsun. You never listen to me. Bu öneriye kulak asan olmamış. Apparently, no one paid any attention to the suggestion [sicescin]. Söylediklerine kulak asma. (Never mind what he says [maynd].) to play truant [tru.mt]. okulu asmak to take it easy [i:zij. okunu atıp, yayını asmak O, okunu atmış yayını asmış. He has hung his bow, now he's taking it easy. to make faces, to pull a long face [feys]. surat asmak Suratını bir karış astı. He pulled a long face [feys]. to take it easy. ununu eleyip, eleğini asmak Unumuzu eledik, eleğimizi astık. (I'm too old for that sort of thing.) to be/become modernized [modinayzd]. asrileşmek to have smb hanged [he:ngd], astırmak to have smb hang someone. astırtmak astarlamak, to prime [praym], boya için: to line [layn]. kumaş için: aşağılamak, to degrade [digreyd]. değerinden düşürmek anlamında: to humiliate [hyu:milieyt]. küçük düşürmek anlamında: Bizi herkesin önünde aşağıladılar. They humiliated us in public [pablik]. to be humiliated. aşağılanmak to lower oneself. aşağılaşmak aşermek (hamilelikte) to crave for [kreyv]. aşı olmak to be inoculated [inokyuleytid]. aşı yapmak, ağaç için: to graft. hastalığa karşı: to inoculate [inokyuleyt]. aşık olmak to fall in love. aşılamak, to inculcate [inkalkeyt]. bir doktrini, bir kavramı: Bu çocuklara dürüstlük aşılamalıyız. We must inculcate honesty in these kids. to graft. bitki için: to put (ideas) into smb's head. bir fikri, duyguyu vs.'yi...: Sana bu fikirleri kim aşıladı? Who has put these ideas into your head?

aşılanmak

sıcak veya soğuk su için: tıpta: aşılanmak, fikir bakımından: hastalığa karşı: aşılatmak aşındırmak, çürüterek: kimyasal işlem sonucu: kullanma sonucu: yer kabuğu ve toprak için: | birleşikler ve deyimler | bir yerin kapısını aşındırmak birinin kapısını aşındırmak birinin eşiğini aşındırmak aşınmak, inceline bakımından: jeolojik işlem sonucu: kimyasal işlem sonucu: kullanma sonucu: muhasebe bakımından: sürtünme sonucu: El öpmekle ağız aşınmaz. aşırmak, bir eserden parça almak: çalmak anlamında: ötesine geçirmek anlamında: Korku dağları aşırır. tehlikede acele kaçırmak: aşırtmak aşikâr olmak aşinalığı olmak Onunla yalnız göz aşinalığım var. aşk yapmak aşka gelmek aşkın olmak İşim başımdan aşkın. aşmak, baraj için: damızlık hayvan için: engeller için: Bütün bu engelleri aşacağız. Ağır giden dağları aşar. önüne geçmek anlamında: bir yerin ötesine geçmek: süre ve ölçü bakımından: Süreyi aşmamanız gerek. Kırdığı ceviz bini aştı. zorluklar için: Bütün bu güçlükleri aşacağız. | birleşikler ve deyimler [ Ay bacayı aştı. borç bini aşmak haddini aşmak Bu adam haddini aşıyor.

to add hot/cold water, to vaccinate [ve:ksineyt]. to be imbued with [imbyu:d]. to be inoculated [inokyuleytid]. to have smb inoculated. to eat away [i:tiwey]. to corrode [kiroud]. to wear out/off [we:raut]. to erode [iroud]. to continually come and go [kintinyu'h], to visit smb too frequently [fri:kwtntli]. to visit a place often [vizit]. to be eaten away [i:tin]. to be eroded [iroudid]. to be corroded [kiroudid], to be worn out [wo:n aut], to depreciate [diprksjeyt]. to be worn away [wo:n iwey]. (It doesn't cost anything to show respect.) to plagiarize [pleycu'ayz], to pilfer [pilfi]. to pass over. (Fear can get even the best [fi:].J to rescue from [reskyu]. to have smth saved from [seyvd]. to be evident [evidint]. to know smb [nou]. / know her only by sight [sayt], to make love. to be enraptured [inre:pcid]. to be excessive [iksesiv]. (I'm up to the ears in work.) to pass. to cover [kavi]. to surmount [so:maunt]. We shall surmount all these obstacles. (He who goes slowly goes surely [su'li].) to go beyond. to pass over. to exceed [iksi:d]. You must not exceed the time limit. (Her errors are past counting [kaunting] J to overcome [ouvikam]. We'll overcome all these difficulties. It's too late to do anything now. to have a pile of debts [dets]. to go too far. This man is going too far.

atamak işi başından aşmak

İşim başımdan aşmış durumda. paldımı aşmak yetkilerini aşmak Kim olursa olsun, yetkilerini aşamaz. atamak atanmak ateş etmek ateş pahası olmak Her şey ateş pahası. ateşi olmak Ateşi var mı? Onun ateşi var.

to be overwhelmed with work [ouviwelmd]. I'm overwhelmed with work. to try to do smth that is beyond one. to exceed one's power [iksi:d]. Whoever he is, he can't exceed his powers. to appoint [ıpoynt]. to be appointed. to fire on [fayı]. to be very expensive. Everything is very expensive. to have fever [fi:vi]. Does he have fever? to have a temperature [tempriçı]. He has got a temperature.

ateşlemek, kışkırtmak anlamında: alev almak anlamında:

to inflame [infleym], to ignite [ignayt]. It doesn't ignite easily. to ignite. to fire [fayı]. to set on fire. to provoke [pnvouk].

Kolayca ateş almaz. motor için: top. tüfek için: tutuşturmak anlamında: ateşlendirmek ateşlenmek, to get inflamed [imfleymd]. kızışmak anlamında: to become feverish [fkvıriş]. vücut için: to be feverish. ateşler içinde olmak atfetmek, to attribute [itribyu:t]. mal etmek anlamında: Bütün başarıları, bu devreye atfedilebilir, All his successes can be attributed to this period. to ascribe [ıskrayb]. sebep olarak göstermek: Başarısızlığını hastalığa atfetti. He ascribed his failure to his illness. to be dashing [de:şing]. atılgan olmak atılmak, to be thrown, genel anlamda: to dart. fırlamak anlamında: işlen atılmak: to be fired, to be dismissed [dismist]. İşten atılmaya mı çalışıyorsun? Are you trying to get fired? to be carded [ka:did]. pamuk için: to be fired [fayird]. silah için: söze karışmak anlamında: to break into a conversation [konvıseyşm]. yararsız şeyler için: to be discarded [diska:did]. | birleşikler ve deyimler | ateşe atılmak to risk one's life [layf], bir tarafa atılmak to be left aside [isayd]. çöpe atılmak to be thrown away. Çöpe çok fazla yemek atılıyor. Too much food is thrown away. to begin to work. hayata atılmak to rush forward [raş]. ileri atılmak to establish one in business [biznis]. iş hayatına atılmak maceraya atılmak, to get involved in an adventure [ıdvençı]. genel anlamda: to get involved in a risky business, iş, ticaret vs. için: to come forward [fo:wid]. meydana atılmak

atışmak

ortaya atılmak, ileri sürmek anlamında: to be brought up [bro:t]. kendim göstermek anlamında: to step forward [fo:wid]. pabucu dama atılmak to fall from favour [feyvi]. politikaya atılmak to go into politics [pohtiks]. tehlikeye atılmak to court danger [ko:t deynci], ticarete atılmak to go into business, [bizniz]. siyasete atılmak to enter politics. üzerine atılmak to throw oneself upon. yabana atılmak to be sneezed at [sni:zd]. Bu, yabana atılmayacak bir teklif. It's an offer not to be sneezed at. atışmak, to squabble [skwobil]. ağız kavgası etmek anlamında: Önemsiz bir şey için atışmayınız. Don't squabble about trifles [trayfilz], karşılıklı deyiş olarak: to bandy words [be:ndi]. atıştırmak, acele yemek yemek anlamında: to gobble [gobil]. yağmur için: to drizzle [drizil]. atlama taşı yapmak to use smb/smth as a stepping stone, atlamak, genel anlamda: Çitin üzerinden atlama. to jump. bir kısmını bırakmak: Don't jump over the fence [fens], Adımı atladınız. to leave out [lkvaut]. binmek anlamında: You've left out my name. Oradan bir vapura atlayınız. to take. Take a ferry from there. haber kaçırmak anlamında: to miss out on the news [nyu:z]. jimnastikte: to vault [vo:lt]. kelime vs. için: Bu detayları atlayalım. to omit. Let's omit these details [diteylz]. sekerek...: to skip, sıçrayarak: Aslan ateş çemberinden atlayacak, to spring. The lion will spring through the circle. sıradaki bir şey için: Mektubu hiçbir şey atlamadan oku. to skip. Read the letter without skipping anything. Bu kadar adayı atlamak mümkün değil. to pass over [ouvi]. You can't possibly pass over so many candidates. | birleşikler ve deyimler | balıklama atlamak to dive headlong [dayv]. daldan dala atlamak, konu bakımından: to jump from one subject to another [inathi]. iş bakımından: to change one's job often [cob], ilmik atlamak (örgüde) to drop a stitch, ip atlamak to skip rope [roup], paraşütle atlamak to bail out [beyl]. Paraşütle son atlayan yüzbaşı oldu. The captain was the last to bail out. tur atlamak (sporda) to qualify [kwolifay]. ucuz atlamak to get away cheaply [ci:pli], çöp atlamamak not to miss the slightest thing [slaytist]. gün atlamamak not to miss out a day. atlatmak, ettirgen anlamında: to make smb/smth leap [li:p]. Bu, deveye hendek atlatmaya benzer. It's like making the camel jump a ditch. Cahile söz anlatmak deveye hendek It's harder to convince a fool than make atlatmaktan güçtür. a camel leap over a ditch [kinvins].

atlatılmak

birinden kurtulmak anlamında: to get rid of. boş vaatlerle: to stall off [sto:l]. Bizi ne zamana kadar atlatabilecek? How long will he be able to stall us off? (tazele haberi için: to scoop [sku:p]. hastalık bakımından: to recover from [rikavi], ölüm için: to narrowly escape death [iskeyp deth]. polisi vs...: to evade [iveyd]. Polisi hep atlatabileceğini sanıyor. He thinks he'll evade the police forever, şok için: to get over. Bu şoku atlatır. She'll get over that shock too. tehlike için: to be out of danger [deynct]. Eşiniz tehlikeyi atlatmış. Your wife is out of danger. I birleşikler ve deyimler | hafif atlatmak to escape lightly [laytli]. ucuz atlatmak to get away with. vartayı atlatmak to escape from a dangerous situation [sityueyşm]. atlatılmak to be stalled off [sto:ld]. Atlatıldıkları kanısındalar. They feel stalled off. atmak, genel anlamda: to throw. Kuşlara taş atmayınız. Don't throw stones at the birds. Al elmaya taş alan çok olur. (There are always jealous people who will try to harm a good thing [celisj.j abartmak anlamında: to brag [bre:g], ' i i ğ , demir vs. için: to cast [ka:st]. Oltayı buraya atmanın faydası yok. It's no use casting the fishing line here. Bu, dipsiz bir kuyuya taş atmak It's like casting a stone in some bottomless gibi bir şeydir, pool [pu:l], dışarı fırlatmak anlamında: to eject [icekfj. gelişigüzel bir şekilde...: to toss. geri bırakmak anlamında: to put off. Toplantıyı gelecek aya attılar. They put off the meeting until next month, hafifçe...: to toss. Şunu bana atar mısın? Could you toss me that? hızla...: to hurl [hö:l]. Kafasına yumurta ve domates attılar. They hurled tomatoes and eggs at his head, kalb için: to beat [bi:t]. Kalbi hâlâ atıyor. His heart is still beating, lüzumsuz eşya için: to throw away. Şu değersiz şeyleri ne zaman atacaksın? When are you going to throw away this trash? nabız için: to pulse [pals]. nabız gibi düzenli bir şekilde: to pulsate [palseyt]. ok vs. için: to shoot [şu:t]. okuldan...: to expel [ikspel]. örtmek anlamında: to throw over. Omzuna bir şey at. Throw something over your shoulders, renkler için: to fade [feyd]. Bunun renkleri atmaz. Its colours won't fade, sigorta için: to blow [blou]. Sigorta yine attı. The fuse has blown again [fyu:z]. tuz vs. için: to put. Biraz daha tuz atmalısın. You should put some more salt, yalan söylemek anlamında: to tell lies [layz].

atmak (adım)

|birleşikler ve deyimleri Seni buraya hangi rüzgâr attı? Atsan atılmaz, satsan satılmaz. adım atmak Yemekten sonra ya sırt üstü yatmalı ya kırk adını atmalı. doğru adım...: Doğru adım atmamız çok Önemli. geriye adım...: ilk adımını...: yanlış adım...: Yanlış adım atmayalım. adımını atmak Ben oraya adımımı atmam. adımını tek atmak ağ atmak ağzına kemik atmak aşık atmak ateşe atmak ayak atmak, gitmek anlamında: ilk kez gitmek anlamında: ayak atmamak ayak ayak üstüne atmak başından atmak başlık atmak benzi atmak beti benzi atmak bol keseden atmak beyni atmak boy atmak boyası atmak can atmak Hoş görünmek için can atıyor. Türk kahvesi için can atıyordu. cebe atmak

(What on earth are you doing here?) (You just can't get rid of it.) to take a step. (After meals one should either sleep or take a walk [wo:k].) to take the right step [rayt]. It is crucial that we take the right step. to take a step backwards [be:kwidz]. to take the first step [fo:st]. to make a false step [foils]. Let's not make a false step. to step in. I'll never step in there. to proceed with caution [ko:§m], to cast a net [ka:st]. to give smb smth to keep them quiet, to play at knucklebones [nakilbounz]. to put smb/smth in danger [deynci]. to step in/on. to go somewhere for the first time, to stay away from a place [pleys]. to cross one's legs, to get rid of. to write a headline [hedlayn]. to turn pale. to go pale [peyl], to make extravagant promises [promisiz]. to fly into a rage [reyc]. to grow in height [hayt]. (for colour) to fade [feyd]. to be eager [i:gi]. He's most eager to please [pli:z]. to crave for [kreyv]. He was craving for some Turkish coffee. to pocket [pokit]. Who has pocketed the difference [difinns]? to reach for one's pocket [ri:ç].

Farkı kim cebe attı? cebine el atmak cirit atmak, to throw the javelin [ce:vlin]. spor olarak: to do as one pleases [pli:ziz]. serbest davranmak anlamında: When the cat is away, the mice will play. Kedinin olmadığı yerde fareler cirit atar. The place was completely deserted [dizô.tid]. Orada cinler cirit atıyordu. to dribble past [dribil]. çalım atmak to fling mud at [mad]. çamur atmak to invite abuse [invayt ibyu:s]. çamura taş atmak to make an awry face [iray feys], çehresi atmak to trip up. çelme atmak çenesi atmak to die [day], ölmek anlamında: to shiver. titremek anlamında: to scream [skri:m], çığlık atmak to cast off [ka:st]. çıkarıp atmak

atmak (çıma) çıma atmak çifte atmak

Eşeğe cilve yap demişler, çifte atmış. çimdik atmak çirkefe taş atmak Çirkefe taş atma, üzerine sıçrar. çöpe atmak Biz ekmeği çöpe atmayız. darağacına atmak dayak atmak Şoföre temiz bir dayak attılar. demir atmak gemi için: Gemi Boğaz'da demir atmış. mecazi anlamda: denize atmak İyilik yap, denize at. dışarı atmak, genel anlamda: mekanik bir şekilde: Makina artık kapakları dışarı atmıyor, kapı dışarı etmek anlamında: Sizi neden salondan attılar? •zor kullanarak (birini): dikiş atmak Doktor yaraya dikiş attı. düğüm atmak el atmak, bir işe el atmak anlamında: müdahale etmek anlamında: işe girişmek anlamında: elini kulağına atmak fesini havaya atmak fink atmak geri atmak geriye atmak gol atmak göbek atmak mecazi anlamında: gövdeye atmak göz atmak Çevreye göz at. Buna bir göz at. Listeye göz atabilir miyim? gülle atmak, askeri yönünden: spor yönünden: güm güm atmak günahı üzerinden atmak hallaç pamuğu gibi atmak hapse atmak hava atmak

to throw a hawser [ho:zi], to lash out. (A coarse person will offend even while trying to please [ko:s].j to pinch. to provoke an insolent person [insihnt]. Don't provoke an insolent person or you will invite abuse [ibyu:s], to throw away. We don't throw bread away. to store away (in one's mind). to give a thrashing [thre:§ing]. They gave the driver a sound thrashing. to cast anchor [ka:st e:nki]. The ship is at anchor in the Bosphorus [bosfins]. to overstay one's sojourn [soco:n]. to throw away. (A good action is never in vain [veynj.J to throw out. to eject [icekt]. The machine doesn't eject the caps anymore. to kick out. Why did they kick you out of the hall? to eject [icekt]. to stitch [stic]. The doctor stitched the cut. to tie with a knot [tay], [not]. to take a matter up. to lay hands on [ley]. to try one's hand on. to cup one's hand behind one's ear [i:r]. to jump for joy [camp]. to enjoy oneself [incoy]. to throw back. to postpone [poustpoun]. to score (a goal). to perform the belly dance [da:ns]. to be wild with joy [coy], to gulp down [galp]. to have a look. Have a look at the surroundings [siraundingz]. Take a look at this. (Could I check through the list [thru:]?) to bombard, to put the shot. (the heart) to beat violently [vayihntli]. to get rid of the responsibility (for), to throw into utter confusion [kinfyutjm]. to put in jail [ceyl]. to show off.

atmak (havlu)

havlu atmak hayatını tehlikeye atmak ıskartaya atmak içine atmak kötülüğe karşı sessiz kalmak: sıkıntısını belli etmemek: iftira atmak ilmek atmak imza atmak resim üzerine: işten atmak kabahati birinin üzerine atmak kabahati kendi üzerinden atmak kafadan atmak kahkaha atmak Birden kahkaha attı. kalafatı atmak kalbi küt küt atmak kancayı atmak kapağı bir yere atmak kapı dışarı atmak kaş atmak kaşık atmak kazık atmak fiyat için: kement atmak kemik atmak (birisinin önüne) kenara atmak Plan kesinlikle bir kenara atılacak.

to throw in the sponge [spanc]. to risk one's life, to discard.

to endure smth in silence [saylins]. to keep smth to oneself, to slander. to make a loop [lu:p]. to sign [sayn]. to autograph [o:tigraf]. to sack [se:k]. to lay the blame on smb. to exonerate oneself [igzomreyt], to talk through one's hat. to burst into laughter [bb:st]. She suddenly burst into laughter [la.fti], to become loose [lu:s]. (one's heart) to pound [paund]. to make a grab at. [gre:b]. to take refuge in [refyux], to throw out. to raise one's eyebrows as a signal. to eat heartily [ha:tili]. to cheat [ci:t]. to overcharge [ouvi çelik gibi sağlam olmak: çelimsiz olmak çelişik olmak çelişkili olmak çelişmek Rapor, söyledikleriyle çelişiyor. çelmek, çapraz kesmek anlamında: düşürmek anlamında: bir şeyle örtünüp bağlamak anlamında: birbirine ters düşmek anlamında: top için: yolundan çevirmek| anlamında: | birleşikler ve deyimler aklını çelmek ayağını çelmek gönlünü çelmek zihnini çelmek çelmelemek çelınelenmek çemberlemek, çember geçirmek anlamında: kuşatmak anlamında: çemberlenmek çemkirmek çemremek çengellemek çengeli takmak anlamında: çengellenmek

to give a banquet [beinkwit]. to treat oneself to a good meal [mi:l]. to have trouble [trabil]. It seems he's having trouble finding the money. to make smb suffer. Why make the people suffer so much? to make smb suffer [safi]. I'll make him suffer just the same way. to put to the grindstone [grayndstoun]. to have a tooth pulled out. You should have that tooth pulled out. to have a tooth extracted [ikstre:ktidj. / can't eat, I had a tooth extracted. to remove from office frimu:v]. to have one's photo taken [teykin]. to have smth photocopied [foutokopid]. to remove smb from office. to have (an animal) draw one's fortune. to have one's picture taken. to have one's x-ray taken. to die of indigestion [indicescm]. to plant tree cuttings. to become steel [stir]J. to become as strong as steel. to be in poor condition [kindism]. to be ambivalent [e:mbivilint]. to be contradictory [kontndiktiri], to contradict. The report contradicts what he's saying. to cut on the bias [bayis]. to trip smb. to wrap a cloth over one's head. to be in contradiction with [kontndik§in]. to swerve [swd:v]. to divert [dayvckt]. to lead astray [istrey]. to cause smb to trip. to charm [5a: m]. to muddle smb up [madil]. to trip smb with one's foot. to be tripped [tript]. to fit with a hoop [hu:p]. to encircle [insokil]. to be hooped [hu:pt]. to answer rudely. to tuck one's sleeves/clothes [tak]. to hang on a hook [huk]. to hook. to be hung on a hook.

çenilemek

161

çenilemek çentiklemek çentilmek çentmek çepellemek çepellenmek çerçevelemek çerçevelenmek çerezlenmek, çerez türünden birşey yemek: fırsattan faydalanmak: çeşitlemek çeşitlenmek çeşnilenmek çetin ceviz olmak çetinleşmek çetinleştirmek çetrefilleşmek çevik olmak çeviri yapmak çevirmek, değiştirmek

anlamında: Bunları dolara çevirebilir misiniz? Haklı söz, haksızı Bağdat'tan çevirir.

to to to to to to to to

howl [haul], notch. be notched [noct]. make a notch, spoil [spoyl]. get spoiled, frame [freym]. be framed.

to eat appetizers [e:pitayziz], to take advantage of an opportunity [opityu:niti]. to increase the variety [virayiti]. to increase in variety [inkri:s]. to be flavoured [fleyvid]. to be a hard nut (to crack). to get hard. to make a situation hard, to get complicated, to be nimble [nimbil], to translate [treinsleyt].

to change [ceync]. Can you change these into dollars? The right warning will make a wrongdoer change his ways [rongdu:wi], bir dilden bir dile tercüme etmek: to translate [tre:nsleyt]. Bunu Ingilizceye çevirebilir misiniz? Could you translate this into English? döndürmek anlamında: to rotate [routeyt]. dürüst olmayan hareket için: to hatch [he:5]. geri göndermek anlamında: to turn down. dönüştürmek anlamında: to turn into, to convert into [kinvo:t]. O günlerde, okulları hastaneye çevirmişlerdi. Those days, they had turned the schools into hospitals. giyecek için: to turn (a garment) inside out. sayfa ve yaprak için: to turn over. 95. sayfayı çeviriniz. Turn over to page 95. telefon için: to dial [dayil]. Bilinmeyen numaralar için 005'i çeviriniz. Dial 005 for directory inquiries [inkwayrriz]. bir yeri sarmak anlamında: to surround [siraund]. Burasını duvarla çevireceğiz. We shall surround this place with a wall. yolundan alıkonmak anlamında: to hold up. yönetmek anlamında: to manage [me:nic]. \ birleşikler ve deyimler | ahıra çevirmek to make a shambles of [se:mbilz]. alavere dalavere çevirmek to play a dirty trick, aleyhine çevirmek to alienate [eyliineyt]. Bu, herkesi aleyhine çevirmeye yeter. It's enough to alienate everyone against you. arka(sını) çevirmek to turn one's back on. baş çevirmek (birisinden) to turn away from. başaşağı çevirmek to face down [feys]. başında değirmen çevirmek to torment. başını çevirmek to turn away from. başka yöne çevirmek to divert [dayvo:t]. birkaç işi birden çevirmek to have many irons in the fire. O adam birkaç işi aynı zamanda çeviriyor. That man has many irons in the fire.

çevirmek (curcunaya)

162

to raise an uproar [apro:]. curcunaya çevirmek to wander around. çark çevirmek çekip çevirmek to lead by the nose [nouz]. Eşi, onu istediği gibi çekip çeviriyor. His wife leads him by the nose [li:dz]. ev için: to run a house. iş yeri için: to manage (a business) [me:nic]. çember çevirmek to roll a hoop [hu:p], dalavere çevirmek to hatch a plot [he:c]. dikkati başka yere çevirmek to distract attention from. Dikkatinizi konudan başka tarafa çevirmeye They are trying to distract your attention away çalışıyorlar. from the issue [isju:]. to wish to say smth but be unable to. dilinin altında evirip çevirmek Dilinin altında neyi evirip çeviriyorsun? What are you trying to say? to turn one's back on smb. dirsek çevirmek dolap çevirmek to be up to some mischief [misfit]. Sen ne dolaplar çeviriyorsun? What are you up to? durumu tersine çevirmek to turn the tables on smb. Yakında bu durumu tersine çevireceğiz. We shall soon turn the tables on them. to intrigue [intri:g]. dümen çevirmek to scheme [ski:m], entrika çevirmek etrafım çevirmek to enclose [inklouz]. Etrafını duvarla çevireceğiz. We shall enclose it with a wall. to turn over and over. evirip çevirmek fırıldak çevirmek to intrigue [intrkg]. film çevirmek to make a film. geri'çevirmek to turn down. We couldn't turn down such an offer. Böyle bir teklifi geri çeviremezdik. to turn away. We turned away thousands of fans from the gate. Binlerce futbolseveri kapıdan çevirdik. to send back. Send all these back. Bunların hepsini geri çeviriniz. to intrigue with [intri:g]. gizli işler çevirmek The opposition is intriguing with the industrialists. Muhalefet, sanayicilerle gizli işler çeviriyor. to go around in circles [so:kilz]. harman çevirmek to take advantage of smth through lies. ığrıp çevirmek to turn inside out. içini dışarıya çevirmek to reduce to a skeleton [ridyu:s]. iskelete çevirmek Years of privations have reduced him to a skeleton. Yoksulluk onu bir iskelete çevirmiş. to be up to smth. iş çevirmek to riddle with holes. kalbura çevirmek to roast a lamb on a spit [roust]. kuzu çevirmek to change the subject [sabcikt]. lafı çevirmek to manoeuvre [minu:vi]. manevra çevirmek to make smb look foolish. maskaraya çevirmek to make smb look ridiculous [ridikyulis]. maymuna çevirmek to render smb submissive [sibmisiv]. muma çevirmek to concentrate [konsmtreyt], bir noktaya çevirmek to be up to smth. numara çevirmek / wonder if your friend is up to something. Acaba, arkadaşın bir numara mı çeviriyor? to give one the cold shoulder [§ouldi]. omuz çevirmek (birine) to stir a commotion [kimousm], ortalığı çorbaya çevirmek to hint that someone is not wanted, pabuçlarını çevirmek (birinin) to make a mess of smth. paçavraya çevirmek to convert smth into money [kinvo:t]. paraya çevirmek

çevirtmek

163

parmağın ucuyla çevirmek pedal çevirmek, bisiklet için: makine isletmek için: pestile çevirmek piliç çevirmek sayfalan çevirmek Eski dergilerin sayfalarını çevirmeye bayılırım. serseme çevirmek sırt çevirmek Kendi kardeşi sonunda ona sırt çevirdi. Yardımına muhtaç olanlara nasıl sırt çevirirsin?

to do smth with ease and skill [i:z],

to pedal [pedil], to treadle [tredil]. to tire out [tayi], to roast chicken on a spit [roust], to thumb [tham], / enjoy thumbing through old magazines. to daze [deyz], to turn one's back on. His own brother finally turned against him. How can you turn your back on those who need your help? soyup soğana çevinnek to strip smb of everything. sözü çevirmek to change the subject [sabcikt]. şaşkına çevirmek to take by surprise[siprayz]. Sözleri beni şaşkına çevirdi. His words took me by surprise. tersine çevirmek to turn smth inside out. topaç çevirmek to spin a top. üstüne çevirmek (birinin) to turn over to smb. viraneye çevirmek to ruin [ruwin]. voli çevirmek to fish with a cast net [ka:st]. yaz boz tahtasına çevirmek to keep changing and countermanding orders. yüz çevirmek (birisine) to turn away from. Sonunda hepimiz ona yüz çevirmiştik. We all finally turned away from him. yüzüğü geri çevirmek to break off an engagement [ingeycmint]. yüzünü çevirmek to turn away. O manzara karşısında yüzümü nefretle geri çevirdim. / turned away at the sight with disgust. çevirtmek, geri göndermek anlamında: to have smth turned down, tercüme ettirmek anlamında: to have smth translated, çevrelemek to enclose [inklouz]. çevrelenmek to be surrounded [siraundid], iplerle çevrele(n)mek: to rope off [roup]. Bombalanan binayı polisler iplerle çevreledi. The bombed out building was roped off by the police. çevrilmek, yer bakımından: to be surrounded. tercüme olarak: to be translated [tre'.nsleytid]. çeyizlemek to equip with a trousseau [ikwip]. çeyizlenmek to be equipped with a trousseau [tru:sou]. çeyreklemek to bend and stretch a baby's limbs [limz], çıban başı olmak to be/become a serious problem. *Sivilceyi kurcalama çıban edersin. Don't dwell too much on small problems or else you'll make them bigger. çıfıtlık etmek to deceive [disi:v]. çığırmak (türkü için) to sing a folk song. çığırtmak to have smb called [ko:ld]. çığrışmak to cry out against one another. çıkagelmek to turn up suddenly [sadinli]. çıkar yolu olmak there to be a way out. Bunun çıkar yolu yok gibi. There seems to be no way out. Beklemekten başka çıkar yolu yok. There's nothing to do but wait. çıkarı olmak (bir işte) to have an axe to grind [graynd].

çıkarılmak

164

çıkarılmak, dışarı almak anlamında: İskemleler dışarı çıkarılmamalıdır. bir şeyden...: Bu listeden on kalem çıkarıldı. [birleşikler ve deyimleri açığa çıkarılmak çürüğe çıkarılmak (asker için) işten çıkarılmak çıkarmak, (ayrıca bak: çıkarmamak) dışarı almak anlamında: Bir deli bir kuyuya taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış. dışarı atmak: Onu oradan çıkarmaya çalışıyorlar. fırça ile...: gibi göstermek anlamında: giysi için: belirli hastalıklar için: Kızamık çıkarıyor. hatırlamak anlamında: Onun kim olduğunu çıkaramıyorum, işten anlamında: Personelin bir kısmını çıkarmamız gerek. leke için: Bütün lekeleri çıkarır. kayıt için: Listeden bazı isimleri çıkaracağım.

to be taken out. Chairs are not to be taken out. to be removed from [rimu:v]. Ten items were removed from the list. to be removed from office [rimu:vd]. to be invalidated out of the army, to be dismissed [dismist].

to take out [teykaut]. A fool threw a stone into a well, and forty wise men couldn't get it out. to expel [ikspel]. They are trying to expel him from there. to brush off [brasj. to expose smb as [ikspouz]. to take off. to catch. She has caught the measles [mi:zilz]. to place [pleys]. I can't place him. to dismiss. We have to dismiss some of the staff. to remove [rimu:v]. // will remove all stains. to cross out. I'm going to cross out some of the names on the list. to delete [di:li:t]. Metinden birkaç cümle çıkarmışlar. They've deleted a few sentences from the text [sentinsiz]. kavramak anlamında: to make out. kusmak anlamında: to throw up. Yediği kahvaltıyı çıkardı. She threw up her breakfast. misil olarak: a) iki misline çıkarmak: to double [dabil], h) üç misline çıkarmak: to triple. Teklif edileni iki misline çıkarıyorum. I'm doubling what has been offered. matematik bakımından: to subtract [sibtre:kt]. silmek anlamında: to strike off [strayk]. Adını listeden çıkarmışlar. They've striken off your name from the list. sürenin sonunu getirmek anlamında: to last. Bu parayla bir haftayı zor çıkarırız, This money will last hardly a week. to bring out. ürün bakımından: Bu hafta, yeni bir ürün çıkarıyorlar, They're bringing out a new product this week. yayımlamak anlamında: to bring out. Yeni bir dergi çıkanyorlarmış. It seems they're bringing out a new magazine. yerinden...: to extract [ekstre:kt]. Tatlı dil yılanı delikten çıkarır. (Kindness does more than harshness.) bir yerden atmak anlamında: to expel. yıkayarak...: to wash off. Yıkarsan çıkar. It will wash off. Bu marka kan lekelerini çıkarır mı? Does this brand wash off blood stains?

çıkarmak (acısını başkasından)

165

to drag out of. Polis onu salondan zorla çıkardı. The police dragged him out of the hall. ; birleşikler ve deyimler | Kötü söz insanı dininden çıkarır. Harsh words will arouse a man's anger. Tatlı söz yılanı deliğinden çıkarır. Sweet words will charm a snake. to take it out on smb. acısını başkasından çıkarmak to make smb pay for. acısını birisinden çıkarmak Ben, bunun acısını ondan çıkarırım. I'll make him pay for it. to take revenge for [rivenc]. acısını çıkarmak açığa çıkarmak, to bring out (a matter) in the open. konu için: to remove from office. mevki için: to innovate [imveyt]. adet çıkarmak to decree a general pardon [pa:din], af çıkarmak to spill the beans [bi:nz]. ağzındaki baklayı çıkarmak to draw arbitrary conclusions [kinklu:jm]. ahkâm çıkarmak to forget all about it. aklından çıkarmak Sen bunu aklından çıkar. You'd better forget all about it. Bu fikri aklından çıkarabilirsin. You can put this idea out of your head. to put an interpretation to it. anlam çıkarmak Bundan, böyle bir anlam çıkarmak doğru değil. It is not right to put such an interpretation to it. to infer from. Bundan ne anlam çıkarıyorsun? What do you infer from this [infö:]? to put matters straight [streyt]. arabasını düze çıkarmak to get smth out of the way. aradan çıkarmak to disembark troops [disimba:k]. asker çıkarmak askıya çıkarmak to post the banns. ayağını çıkarmak to take off one's shoes. ayakkabı çıkarmak to take one's shoes off. Ayakkabılarınızı çıkarmak zorundasınız. You have to take your shoes off. to make a copy of. aynını çıkarmak baklayı ağzından çıkarmak to let the cat out of the bag. başına dert çıkarmak to cause trouble to [trabil]. başına iş çıkarmak (birinin) to make difficulties for [difikiltiz]. baştan çıkarmak to seduce [sidyu:s]. bela çıkarmak to cause trouble [ko:z]. belaya davet çıkarmak to invite trouble [trabil]. Sen neden belaya davet çıkarıyorsun? (You'd better let sleeping dogs lie [lay].) beyaza çıkarmak to make a clean copy (of). to clear one's character [ke:rikti]. itham bakımından: to do a job easily. bir çırpıda çıkarmak (bir işi) to earn just enough for one's food. boğazını çıkarmak böcek çıkarmak (silkworms) to hatch [he:ç]. bulup çıkarmak to find out. Kısa olanı bulup çıkarmak çok kolay. It's very easy to spot the short one. to ferret out. gizli ve saklı şeyler için: to wear out. canını çıkarmak to be far superior to. cebinden çıkarmak (birini) to wear out [weraut]. cıcığını çıkarmak to put out to pasture [pa:sçı]. çayıra çıkarmak çekip çıkarmak to pull out. Fişi prizden çekip çıkar. Pull out the plug from its socket. to raise from the dunghill, (çamurdan) çekip çıkarmak to have a boil [boyl]. çıban çıkarmak zorla...:

çıkarmak (çıngar) çıngar çıkarmak çiçek çıkarmak

166

to start a quarrel [kworil], to have smallpox. Hepimiz çocukken çiçek çıkardık. We all had smallpox as a child. çile çıkarmak to pass through a severe trial [trayil], çileden çıkarmak to infuriate [infyu:rieyt], çürüğe çıkarmak to scrap. Bu çok eski gemiyi çürüğe çıkaracaklar. They're going to scrap this very old ship. to discharge smb as unfit for service. askerlik bakımından: dağarcığmdakini çıkarmak to say what one has in one's mind. dedikodu çıkarmak to tell tales about [teylz]. deveyi düze çıkarmak to overcome difficulties [difikiltiz]. dırdır çıkarmak to have a slight quarrel. dırıltı çıkarmak to kick up a squabble [skwobil]. dışarı çıkarmak to stick out. Başınızı dışarıya çıkarmayınız. Don't stick your head out. dilini çıkarmak to put out one's tongue [tang]. dininden çıkarmak to infuriate [infyu:rieyt]. Kötü söz insanı dininden çıkarır. Harsh words infuriate people. diş çıkarmak to cut a tooth. duman çıkarmak to give off smoke. ekmeğini çıkarmak to earn enough to get along [6:n]. ekmeğini taştan çıkarmak to make a living under any circumstances. Er olan ekmeğini taştan çıkarır. (A brave man will earn his livelihood from anything.) elden çıkarmak, , kurtulmak anlamında: to get rid of. satmak anlamında: to dispose of [dispouz]. Bu malı bugünlerde elden çıkarmak zor. It's difficult to dispose of these goods nowadays. Şu anda onları elimden çıkarmak istemiyorum. I don't want to part with them at the present [prezmt]. vazgeçmek anlamında: to dispense with. Bu belgeleri elden çıkaramayız. We can't dispense with these documents. engel çıkarmak to raise difficulties [reyz]. evden çıkarmak to evict. fesat çıkarmak, insanları birbirine düşürmek: to set people against one another. ortalığı karıştırmak anlamında: to plot mischief [miscif]. fetva çıkarmak to lay down the "canonical" law. fotokopi çıkarmak to photocopy. foyasını çıkarmak to expose [ikspouz], gazete çıkarmak to publish a newspaper [pablisj. geceyi çıkarmak to live through the night. Bu geceyi çıkarırsa mucize olur. It'll be a miracle if he lives through the night göklere çıkarmak to praise to the skies [preyz]. Yeni öğretmenini göklere çıkardı. He praised his new teacher to the skies. görevden çıkarmak to discharge [discax]. göz çıkarmak to be a sore [so:]. Fazla mal göz çıkarmaz. A little extra of a good thing does no harm. Kaş yapalım derken göz çıkarmayalım. Let's not spoil the lot while trying to better things [spoyl]. gözden çıkarmak to sacrifice [se:krifays]. gözlüğünü çıkarmak to take off one's glasses. gözünü çıkarmak (bir şeyin) to do great harm. güçlük çıkarmak to make difficulties (for) [difikiltiz].

çıkarmak (gümrükten)

167

gümrükten çıkarmak gün ışığına çıkarmak günah çıkarmak gürültü çıkarmak, ses bakımından: tartışma bakımından: haç çıkarmak Maçtan önce daima haç çıkarır. hadise çıkarmak haklı çıkarmak haklı çıkarmak (birini). haksız çıkarmak (birini). haraca çıkarmak hatırından çıkarmak hesap çıkarmak hıncını çıkarmak (birisinden) hır çıkarmak hırsını birisinden çıkarmak hiçten bir mesele çıkarmak hisse çıkarmak (-den) hizmetten çıkarmak hülâsasını çıkarmak hurdaya çıkarmak ıcığını cıcığını çıkarmak ıskartaya çıkarmak istavroz çıkarmak icat çıkarmak içini dışına çıkarmak iki katına çıkarmak

to clear through the customs [kastimz]. to bring to light. to confess one's sins. to make a noise. to kick up a fuss [fas]. to cross oneself. He always crosses himself before the game. to provoke an incident [pnvouk]. to justify [castifay]. to prove smb right [pru:v]. to prove smb to be wrong. to put up to auction [o:k§in]. to forget. to make out the accounts [lkaunts], to take revenge on [nvenc]. to kick up a row [rou]. to wreak one's wrath on smb [ri:k]. to make a fuss about nothing. to take offence at [lfens]. to dismiss from service [sovis]. to extract [ikstre:kt]. to scrap. to examine thoroughly [igze:min]. to discard. to cross oneself. to start unnecessary innovations. to turn smth inside out. to double [dabil]. How can we double the output?

Üretimi iki katına nasıl çıkarabiliriz? iş çıkarmak to do some work. iş bitirmek anlamında: zorluk anlamında: to create difficulties [krieyt]. işin içinden iş çıkarmak to keep raising difficulties. işten iş çıkarmak to raise unnecessary objections. işten çıkarmak to dismiss. to lay off. geçici olarak: Birkaç işçiyi geçici olarak işten çıkaracaklar. They're going to lay off a few workers. to send off. yol vermek anlamında: Bu hafta dört yüz işçiyi işten çıkardılar. Four hundred men were sent off this week. to discharge. İşten çıkarmadan özelleştirme. Privatization without discharging workers. to dismiss. Personelin bir kısmını çıkarmamız gerekecek. We'll have to dismiss some of the staff. iyi bir döğüş çıkarmak to put up a good fight [fayt]. kabahatli çıkarmak to put the blame on [bleym]. kadastrosunu çıkarmak to make a cadastral survey of [so:vey]. kafasından çıkarmak to put smth out of one's head. kalıbını çıkarmak to make a mold of. kamburunu çıkarmak to arch [a:cj. kanun çıkarmak to pass a law [lo:]. Kim çıkardı bu kanunu? Who passed that decree [pa:st]? kâr çıkarmak (bir şeyden) to profit by. karaları çıkarmak to come out of mourning [morning].

çıkarmak (karaya)

168

karaya çıkarmak kargaşa çıkarmak karışıklık çıkarmak kaş yapayım derken göz çıkarmak kavga çıkarmak Herkesle kavga çıkarma huyu var. kazıp çıkarmak kendine şeref payı çıkarmak kepazelik çıkarmak kesip çıkarmak Modelleri kesip çıkarsınlar. keyfini çıkarmak (-yin) keyfini çıkarmak İstanbul'da son günümüz, dolayısıyla keyfini çıkarmaya karar verdi. kınından çıkarmak kıssadan hisse çıkarmak kışı çıkarmak Bu ceket kışı çıkarır. Üç ton odun kışı çıkarmaz. kıyıya çıkarmak kızamık çıkarmak kirli çamaşırlarını ortaya çıkarmak koku çıkarmak Çok kötü bir koku çıkarıyor. kopyasını çıkarmak kulaktan pamuğu çıkarmak lakırdı çıkarmak leke çıkarmak leşini çıkarmak mana çıkarmak (bir şeyden) masrafını çıkarmak, geri almak anlamında: Masrafımızı ancak çıkarabileceğiz. karşılamak anlamında: Proje masrafını çıkaracaktır. maskarasını çıkarmak (birinin) mesele çıkarmak meydana çıkarmak mezata çıkarmak moda çıkarmak müşkülat çıkarmak nafakasını çıkarmak netice çıkarmak sonuca varmak anlamında: Sözlerimden ne gibi bir netice çıkarıyor? olay çıkarmak Bir grup, olay çıkarmak için çok uğraştı. ortaya çıkarmak Gazeteci, onunla ilgili yeni gerçekler ortaya çıkardı. Araştırma, unutulmuş gerçekleri ortaya çıkardı.

to land. to cause confusion [kinfyu:jin]. to stir up trouble [trabil]. to make matters worse while trying to better things. to pick a quarrel [kwonl]. He has the nack of picking a quarrel with everyone. to dig out. to take credit for. to make a scene [si:n]. to cut off/out. Let them cut out the models. to enjoy oneself. to make the most of it. It's our last day in Istanbul, so we've decided to make the most of it. to unsheathe [an§i:th]. to draw a lesson from. to last the winter. This coat will last the winter. (Three tons of wood won't see us through winter.) to land. to have the measles [mi:zilz]. to show up smb's misdeeds, to give off a smell. . It gives off a very bad smell. to copy. to become attentive [itentiv]. to spread gossip. to remove a stain [steyn]. to beat the tar out of. to interpret wrongly. to recover one's expenses. We'll just be able to recover our expenses. to pay for itself. The project will pay for itself. to make smb a laughing-stock. to make a fuss [fas]. to bring smth to light. to put smth up for auction [o:k§in]. to bring into fashion [fe:§in]. to raise difficulties [reyz]. to earn one's living [6:n]. to draw a conclusion [kinklu:jm]. to infer [info:]. What does he infer from my remarks? to stir trouble. A group tried hard to stir up trouble. to dig up. The journalist dug up new facts about him. to reveal [rivkl]. The investigation revealed long forgotten facts. to bring out.

çıkarmak (oyun)

169

Tüm kirli çamaşırları ortaya çıkaracağız. İncelemeler bir sürü yasadışı faaliyeti ortaya çıkardı. oyun çıkarmak, sahne sözkonusu ise: spor sahasında: öfkesini birinden çıkarmak ölüyü mezardan çıkarmak örneğini çıkarmak özet çıkarmak paçavrasını çıkarmak para çıkarmak parasını çıkarmak pastırmasını çıkarmak (birinin) patırtı çıkarmak pazara çıkarmak Herkes aklını pazara çıkarmış, yine kendi aklını beğenmiş. pestilini çıkarmak posasını çıkarmak, çok dövmek anlamında: son damlasına kadar kullanmak: sonuna kadar sömürmek: postunu çıkarmak, hayvan sözkonusu ise: birinin...: rehinden çıkarmak resmini çıkarmak rezalet çıkarmak Herkesin önünde rezalet çıkarmanın anlamı ne? rızkını çıkarmak rölövesini çıkarmak satılığa çıkarmak satışa çıkarmak Devlet tüm fabrikalarını satışa çıkarıyor. ses çıkarmak sesini çıkarmak Neden sesinizi çıkarmıyorsunuz? sırtından çıkarmak (birinin) sızıltı çıkarmak silip çıkarmak sinekten yağ çıkarmak Bu, sinekten yağ çıkarmak gibi şey. sonuç çıkarmak Bundan birçok sonuç çıkarabilirim. Bu yazıdan ne sonuç çıkarıyorsun? sonucu çıkarmak Bundan, haksız olduğum sonucunu çıkarıyorum. Bu sonucu nereden çıkardın? Söylediklerinden arkadaşın olduğu sonucunu çıkarabilir miyiz? sorun çıkarmak Sorun çıkaracaksa, onu geri gönderirim.

We'll bring out all their dirty linen. to bring to light. Investigations brought to light a number of illegal activities [e:ktivitiz]. to put on a performance [piftxmins]. to play a game. to vent one's anger on smb [e:ngi]. to exhume [ekshyu:m], to make a copy of. to make an outline [autlayn]. to leave smb drained of strength [dreynd]. to issue money [isyu:]. to pay its own cost. to give smb a good thrashing. to kick up a row. to put smth up for sale [seyl]. Everyone in the end would rather keep his own point of view. to beat smb to a jelly. to beat the tar out of smb. to make the fullest possible use of smth. to exploit smb/smth to the full. to skin. to beat the daylights out of smb. to take out of pawn, to have one's picture taken, to make a scene [si:n]. What's the point of making a scene in public? to earn one's daily bread [o:n]. to determine the original design [dizayn]. to offer for sale. to put up for sale [seyl]. The state is putting up for sale all the factories. to speak, to speak up. Why don't you speak up? to get smth at smb's expense [ikspens]. to give rise to murmuring [momiring]. to rub off/out [rab], to skin a flint. (It's like being on a fool's errand.) to draw a conclusion [kinklu:jin]. / can draw a lot of conclusions from this. What conclusion do you draw from this writing? to deduce [didyurs], / deduce from this that I was wrong. Where did you deduce it from? May we deduce from what you're saying that he was your friend? to cause trouble [ko:z]. I'll send her back, if she's going to cause trouble.

çıkarmamak

170

to beat the living daylights out of smb. sucuğunu çıkarmak to find smb guilty [gilti], suçlu çıkarmak to exonerate [igzomreyt], suçsuz çıkarmak to make a copy. suret çıkarmak to make a copy of. suretini çıkarmak (bir şeyin) to extrat juice from [cu:s]. suyunu çıkarmak to raise one's hat to smb. şapka çıkarmak (birine) to get the most of. tadını çıkarmak Buranın tadını çıkarmaya bakın. See that you make the most of it while here. Hayatın tadını çıkarmaya çalışın. Try to enjoy life fully. to put smb on the throne [throun]. tahta çıkarmak to be far superior to [syu:piriyi]. taş çıkarmak to be extremely strong. taşın suyunu çıkarmak Taşı sıksa suyunu çıkarır. He is incredibly strong. to create unpleasantness [anplezintnis]. tatsızlık çıkarmak to put (money) into circulation [sö:kyuleyşın]. tedavüle çıkarmak to be clever at obtaining the impossible. tekeden süt çıkarmak temize çıkarmak to clear. Arkadaşını temize çıkarmaya çalışıyorsun, You're trying to clear your friend. adını temize çıkarmak: to clear one's name. Adını temize çıkarmak istemiyor musun? Don't you want to clear your name? kendini temize çıkarmak: to clear oneself of. temizleyip çıkarmak to clean off. toprağından çıkarmak to uproot [apru:t] smb from their land. Yerlileri topraklarından çıkardılar. The natives were uprooted from their land. tulum çıkarmak, to skin. hayvan bakımından: to win all the seats. seçim bakımından: DP'nin, bölgede tulum çıkarması bekleniyor. DP is expected to win all the seats in the region. to take off one's things. üstünü çıkarmak Üstünüzü çıkarıp istirahat ediniz. Take off your things and get some rest. to weave a web of lies [layz], yalan dolan çıkarmak to prove smb to be a liar [layı]. yalancı çıkarmak yalanını çıkarmak (birinin) to give the lie to smb [lay]. yangın çıkarmak to start a fire [fayı], yanlışını çıkarmak to find smb's mistake [misteyk], yasa çıkarmak to enact laws [ine:kt], yazıyı çıkarmak to decipher a handwriting [disayfi]. yıkayarak çıkarmak to wash off [wo:ş]. yırtıp çıkarmak to tear out [teraut]. Kim bu rehberden bir sayfayı yırtıp çıkardı? Who tore out a page from this guide book? yorgunluğunu çıkarmak to rest from one's fatigue [fiti:g]. yüzünü ak çıkarmak to be a source of pride [prayd], yüzünü kara çıkarmak to embarrass smb greatly [imbe:ris]. zevkini çıkarmak to enjoy smth to the full. zmltı çıkarmak to squabble [skwobil]. zıvanadan çıkarmak to make smb go insane [inseyn]. zorluk çıkarmak to make things difficult. çıkarmamak, | birleşikler ve deyimler j çıt çıkarmamak to keep silent [saylint]. Çıt çıkarmamaya çalış. Try not to make any sound [saund]. hatırından çıkarmamak to keep in mind [maynd].

çıkartmak

171

ses çıkarmamak, ağzını açmamak anlamında: göz yummak anlamında: görmemezlikten gelmek: sesini çıkarmamak ihraz etmemek anlamında: çıkartmak, ettirgen anlamda: Bunları buradan çıkartınız. Kiracıyı bu şekilde çıkartamazsınız. etken anlamda: bak çıkarmak Bunu da nereden çıkartıyorsun? Şimdiye kadar iki dergi çıkarttılar. Listeden iki isim çıkartmışsın. | birleşikler ve deyimler | Fazla mal göz çıkartmaz. boşa çıkartmak diş çıkartmak göklere çıkartmak Bu adamı neden göklere çıkarttınız? güçlük çıkartmak günah çıkartmak hesap çıkartmak kamburunu çıkartmak kanun çıkartmak Hükümet böyle bir kanun çıkartamaz. kaşıkla yedirip sapıyla gözünü çıkartmak kesip çıkartmak Dergilerden resim kesip çıkartsınlar. kiracıyı çıkartmak resmini çıkartmak sorun çıkartmak Durup durup sorun çıkartıyor. şapka çıkartmak Buna şapka çıkartılır. taş çıkartmak (birine) Sen ona taş çıkartırsın. çıkılamak çıkılmak Buradan yukarı çıkılır mı? çıkın etmek çıkın yapmak çıkınlamak çıkıntı yapmak Bu kısım açıkça bir çıkıntı yapıyor. çıkış yapmak, gitme bakımından: konuşma bakımından: çıkışmak, boy ölçüşmek anlamında: azarlamak anlamında: para bakımından: Param çıkışmadı.

not to say anything. to condone [kmdoun]. to overlook. to keep quiet [kwayit]. to raise no objection [obcek§m], to have smth removed. Have these removed from here. to have smb evicted. You can't have the tenant evicted this way. How do you make that out? They've published two magazines so far. You've deleted two names from the list. One can't have too much of a good thing. to cause smth to come to nothing. to have a tooth extracted [ikstrerktid], to praise smb to the sky [preyz]. Why did you praise this man to the sky? to raise difficulties [difikiltiz]. to confess [kinfes]. to make out the accounts [ikaunts]. to hunch one's back [hang]. to pass a law [lo:]. The government can't pass such a law. to spoil a good deed by a bad one. to cut out. Let them cut out pictures from magazines. to evict a tenant. to have one's picture taken. to create problems. He is always creating problems. to take one's hat off. You can take your hat off to that. to be far superior to smb. You're far superior to him. to wrap smth into a bundle [bandil]. to go out/up. Could one go up from here? to bundle [bandil], to make a bundle, to tie up in a bundle, to stand out. This part clearly stands out. to check out. to scold. to enter into rivalry with [rayvilri]. to scold [skold]. to be sufficient [sifisint]. My money wasn't sufficient.

çıkıştırmak

172

to make money suffice for [sifays]. çıkıştırmak çıkmak, (ayrıca bak: çıkmamak) to leave. bir yerden ayrılmak, girmek: Ben oradan çıkalı yıllar oldu. / left that place years ago. Biraz önce çıktılar. They left a moment ago. Lütfen buradan çıkınız. Please leave this place. Rüşvet kapulan girince, insaf bacadan çıkar. (When bribes are given and taken, justice goes by the board [castisj.j Zor kapıdan girince, şeriat bacadan çıkar. (There can be no justice where the law of force prevails [privelyz].) Siz daireden saat kaçta çıkarsınız? What time do you leave office? Hastalık kantarla girer, miskalle çıkar. (Illness comes on horseback but goes away on foot.) Sudan çıkmış balık gibiyim. I'm like a fish out of water. to come out. bir yerden gelmek anlamında: İmam evinden aş, ölü gözünden yaş çıkmaz. (It's no use looking for something where it isn't.) Dayak cennetten çıkmıştır. (Corporal punishment is an element of education [ecukeysm].) to start. başlamak anlamında: Yangın nasıl çıktı? How did the fire start? to break out. İkinci dünya savaşı neden çıktı? Why did W.W. II break out? Yangın çıkarsa paniğe kapılmayın, If fire breaks out don't panic [pe:nik]. başvurmak anlamında: to go/see. Bizi es geçip direkt müdüre çıkamazsın. You can't ignore us and go straight to the manager. Ben müdüre kadar çıkacağım, I shall go and see the manager. bir yerden dışarı: to leave, to go out. Hazır çıkmışken, bir şeyler alalım. Seeing that we are out, let's buy a few things. Çıkmak üzereydim. I was about to leave. Bir kulağından girip, öbür kulağından çıktı, It went in one ear and out of the other. diş için: to erupt [irapt]. to be produced from [prodyu:st]. elde edilmek anlamında: Bu üzümden çıkar. It's produced from grapes [greyps], to be subtracted from [stbtre:ktid]. matematik bakımından: to move out [mu:v]. ev için: to go out. flört etmek anlamda: O kız her erkekle çıkmaz, That girl won't go out with just any boy. gerçekleşmek, doğrulamak: to come true. Söylediklerim bir bir çıktı. (I predicted all these correctly). Rüyalarım doğru çıktı. My dreams have come true. to turn out. Dediğin çıktı. It turned out as you said. to sneak out [sni:k]. gizlice...: Toplantıdan gizlice çıkabilir misin? Could you sneak out of the meeting? to slip away. görünmeden...: Kimseye görünmeden arka kapıdan çıktım, / slipped away through the back door. içinden çıkmak anlamında: to come out. Kutudan bu oyuncaklar çıktı. These toys came out of the box. to originate [iricineyt]. kaynak olarak: Bütün bunlar nereden çıktı? Where did all this originate from? Yangın ilk önce nerede çıktı? Where did the fire originate? Bu fikirler kimden çıktı? Where did these ideas originate with? İki eğriden bir doğru çıkmaz. (Two wrong deeds do not make a rightful one.) to land. karaya ayak basmak anlamında: Atatürk 1919'da Samsun'a çıktı. Ataturk landed at Samsun in 1919.

çıkmak

173 leke için: Bu lekenin kolay çıkacağını sanmıyorum. Mürekkep lekeleri öye yıkamakla çıkmaz. Bu leke gerçekten çıkar mı? Yıkarsan çıkar. meydana çıkmak anlamında: Babamın seyahati çıktı, (beklenmedik anda) meydana çıkmak: Yine ne çıktı? Sürekli problem çıkıyor. Hangi taşı kaldırsan, altından o çıkar. Bunların alıcısı çıkmazsa, ben alırım. Karamanın koyunu, sonra çıkar oyunu. Karpuz kabak çıktı. mezun olmak anlamında: Bu fakülteden çıkanlar iş bulamıyor. netice olarak: Beklediğimiz gibi çıkmadı. Vermişsem ne çıkar? Bundan bir şey çıkmaz. Bunun neticesi dediğime çıkar. An beni bir kozla, varsın çürük çıksın, niteliğini kaybetmek anlamında: Arpa ektim, darı çıktı. Bunlar insanlıktan çıktı, pay düşmek anlamında: Kur'a kime çıktı? Ne çıkarsa bahtına. Kısmetinde olan kaşığına çıkar, işini kış tut, yaz çıkarsa bahtına. piyasada görünmek anlamında: Bezelye çıktı. sonuca ulaşmak anlamında: Temiz iş altı ayda çıkar. bir şeye çıkmak: Biz yarın ava çıkacağız. tuvalete gitmek anlamında: ulaşmak anlamında: Bu yol nereye çıkar? yayılmak anlamında: Delikten pis kokular çıkıyor. Ateş olmayan yerden duman çıkmaz. Eğri bacanın dumanı doğru çıkar. anlamında: Bu dergi yılda iki defa çıkar. yerinden çıkmak anlamında: eşya için: Etiket yerinden çıktı. Ok yaydan çıktı. Çivi çıkar ama yeri kalır. bacak ve kemik için: yayımlamak

to wash out. / don't think this stain will wash out easily. Ink stains don't just wash out. come out. Will this stain really come out? (You can wash it off.) to turn up. My father's travel has turned up. to crop up. What has cropped up again? Problems keep cropping up. to turn up. He always turns up everywhere. I'll buy them if no buyer turns up. (Not to be as innocent as one looks.) to turn out. The water-melon turned out to be tasteless. to graduate from [gre:cyu:wit]. The graduates of this faculty can't find a fob. to come up. It didn't come up as we expected [ikspektid]. If I've given it, what of it? It won't make any difference. (It all adds up to what I've said.) Even a trifle as a gift strengthens ties. to lose [lu:z]. (7 was bitterly disappointed.) These people have lost all sense of humanity. to fall to one's lot. Who did the lot fall upon? (Don't expect too much.) One gets what fate brings one. Hope for the best but be prepared for the worst. to appear on the market [ipi:]. Peas have appeared on the market [pi:z]. to take time. It takes time to do a job well. to go. We'll go hunting tomorrow. to go to the toilet [toylit]. to lead [li:d]. Where does this road lead to? come out. A foul smell is coming out of the hole. (There is no smoke without fire.) to rise [rayz]. Smoke will rise straight from a crooked chimney. to come out. This magazine comes out twice a year. to come off. The label has come off. (The die is cast [day].) (A broken heart never quite heals.) to dislocate [dishkeyt].

çıkmak (acısı tepesinden)

174

yetecek ölçüde olmak: Bu kumaştan bir etek çıkar mı? Bundan bir palto çıkmaz. Bir koyundan iki post çıkmaz. yolculuk için: Saat kaçta çıkacağız? yükseklik bakmandan: Beşinci kata çıktılar. Merdiven ayak ayak çıkılır, yükselmek anlamında: Ateşi kırk dereceye çıktı. Fiyatı bu hafta çıktı. |birleşikler ve deyimleri Arpa ektim, darı çıktı. Balık kavağa çıkınca. Artık çok geç, ok yaydan çıktı. Ne doğrarsan çanağına, o çıkar kaşığına. acısı tepesinden çıkmak açığa çıkmak, mevki bakımından: meydana çıkmak bakımından: açığı çıkmak adam içine çıkmak adı çıkmak ' Adamın adı çıkacağına canı çıksın. Adın çıkacağına çanın çıksın. adı -ye çıkmak adı deliye çıkmak Böyle birşey yapmaya kalksam, adım deliye çıkar. adı fenaya çıkmak adı kötüye çıkmak ağzından çıkmak Ağzından çıkanı kulağın işitsin. Özür dilerim, ağzından çıkıverdi. ağzından girip burnundan çıkmak Ağzından söz dirhemle çıkıyor. ahi çıkmak Alma mazlumun ahım çıkar aheste aheste. aklı zıvanadan çıkmak aksilik çıkmak Bir aksilik çıktı. altından çıkmak Altından ne çıkacak bilinmez. altından girip üstünden çıkmak anlaşmazlık çıkmak Aramızda anlaşmazlık çıkmadı. aradan çıkmak arka çıkmak ateşi çıkmak ava çıkmak Belki de ava çıkarız.

to be sufficient for [sifijmt]. Will this cloth be sufficient for a skirt? This is not enough for a coat. You can't get two hides out of a sheep. to set out/off. What time shall we set out? to go up. They went up to the fifth floor [flo:]. (Success is achieved step by step.) to rise [rayz]. His fever has gone up to forty degrees. Its price has risen this week. (I was bitterly disillusioned [disilu:jind].j When pigs have wings. The die is cast, it's too late now. What you put in your pot will come into your spoon. to feel sorry about. to be removed from office [rimu:vd], to become known. to have a shortage in one's account [lkaunt]. to mix with people. to get a bad reputation [repyuteygm]. It's better to lose one's life rather than lose one's good reputation [lu:z], (Give a dog a bad name and hang him.). to have a bad reputation for. to get the reputation for being mad. /// were to do such a thing, I would be thought as being mad [tho:t], to get a bad name. to get a bad reputation. to slip out of one's mouth. Do you realize what you're saying [rkyilayz]? I'm sorry, it just slipped out of my mouth. to get around smb by tricks. It's hard to get anything out of him. (one's curse) to take effect [ifekt]. Don't ever provoke the curse of the oppressed. to go crazy [kreyzi]. to go wrong. Something has gone wrong. to come out from under. (The outcome is uncertain [anso:tin].) to squander a fortune [forcin], (misunderstanding) to arise [irayz]. There was no misunderstanding between us. not to interfere [intifi:]. to back smb up. to have one's fever go up [fi:vi]. to go hunting. Maybe we could go hunting.

çıkmak (aynı kapıya)

175

aynı kapıya çıkmak Aynı kapıya çıkar. aynı yola çıkmak Hepsi aynı yola çıkar. balığa çıkmak baltası kütükten çıkmak baskın çıkmak Bu işten baskın çıkmalıyız. baş köşeye çıkmak başa çıkmak Biz beklenmedik her durumla başa çıkabiliriz. Bu adamla ancak ben başa çıkabilirim. başabaş çıkmak Galiba bu yıl başabaş çıkacağız. başına çıkmak Bir gün başımıza çıkacak. Bu adam başımıza çıktı. başına iş çıkmak Başımıza iş çıkacak. başının altından çıkmak Bütün bunlar onun başının altından çıktı. baştan çıkmak, kandırılmak

anlamında:

kontrolden...:

bildik çıkmak bir kapıya çıkmak ikisi de bir kapıya çıkar. bir yola çıkmak birinci çıkmak boku çıkmak borç gırtlağa çıkmak borçlu çıkmak boş çıkmak piyango söz konusu ise:

burnuna çıkmak canı çıkmak, ölmek

anlamında:

yıpranmak

anlamında:

İnsanın adı çıkacağına canı çıksın. Can çıkmayınca huy çıkmaz. Çıkmadık candan umut kesilmez. Altta kalanın canı çıksın! Canı çıkasıca! Canı çıksın! cılız çıkmak cılk çıkmak, boş

anlamda:

bozuk yumurta

anlamda: için:

cinleri başına çıkmak çarşıya çıkmak çığırından çıkmak Durum çığnndan çıkıyor. çırpıdan çıkmak

to amount to the same thing [imaunt]. It all amounts to the same thing. to lead to the same result [rizalt]. It all leads to the same result. to go out fishing. to be rid of trouble. to get the upper hand (over). We must get the upper hand of this. to put oneself in the place of honour. to cope with [koup]. We can cope with any unforseen situation. Only I can cope with this man. to come out just right. (I think this year we'll break even.) to take liberties with. One day he'll start taking liberties with us. This man is becoming a nuisance [nyusms]. to get oneself into trouble [trabil]. (You're in for trouble.) to be at the bottom of. He is at the bottom of all this [batim]. to be seduced [sidyuist]. to get out of control [kintroul]. to turn out to be an old acquaintance [lkweyntins]. to come to the same thing. Both amount to the same thing. to amount to the same thing [imaunt]. to be first. to have one's ugly side revealed [rivi:ld]. to be up to the ears in debt [det]. to end up as a debtor [deti]. to come to nothing. to hit a blank [ble:nk], to become unbearable [anbembil]. to die [day]. to be exhausted [igzo:stid]. It's better to die than get a bad name. A habit will last a life time. While there's life there's hope. May the devil take the hindmost [hayndmoust]/ May he die, the rogue! May the devil take him! to be puny [pyu:ni], to come to nothing, to be spoiled [spoyld]. to be addled [e:dild]. to get furious [fyuryis]. to go shopping, to get out of hand. The situation is getting out of hand. to get out of line.

çıkmak (çileden)

176

çileden çıkmak to be infuriated [infyu:riyeytid]. çizmeden yukarı çıkmak to meddle with things one doesn't understand. Çizmeden yukarı çıkmayınız. Don't meddle with things you don't understand. çürük çıkmak to prove to be unsound [ansaund]. çürüğe çıkmak to be discharged [discaxd]. dağa çıkmak to take to the hills. dalıp çıkmak to take a quick dip. dediği çıkmak to turn out as one said. Her şey dediğim gibi çıktı. Everything has turned out as I said. denetimden çıkmak to get out of control [kintroul]. Sokak gösterileri denetimden çıkmıştır. The street protests have got out of control. dinden imandan çıkmak to lose all patience [peysms]. dışarı çıkmak to go out. büyük aptes için: to go to the toilet. -den...: to get out. fek sıra ile: to file out [fayl]. ucu...: to stick out. dışarıya çıkmak to go out. Dışarıya çıkmayınız, olmaz mı? Don't go out, will you? to prove to be right. doğru çıkmak Söylediklerimin hepsi doğru çıktı. Everything I said proved to be true. to come true. Rüyalarım doğru çıktı. My dreams have come true. döne döne çıkmak to ascend in a spiral [spaynl]. düzlüğe çıkmak to get out of difficulties. eksik çıkmak to be short [§o:t]. iki adet eksik çıktı. There were two short. On milyon eksik çıktı. It's ten million short. elden çıkmak to be out of one's hands. elinden kaza çıkmak to be in a murderous mood [mu:d]. Elimden bir kaza çıkacak. I'm in a murderous mood [mo:dins]. engel çıkmak (for obstacles) to emerge [imox]. evci çıkmak (for boarding students) to go home on weekends. feraha çıkmak to begin enjoying prosperity. ferman çıkmak to be decreed [dikri:d]., ferz çıkmak (satrançta) to queen a pawn [po:n]. fırsat çıkmak (for an opportunity) to arise [irayz]. Böyle fırsatlar her gün ortaya çıkmaz. Such an opportunity does not arise every day. fırtına çıkmak (for a storm) to break out. Fırtına çıkacak. (There's going to be a storm.) fos çıkmak to fizzle out [fizil]. foyası meydana çıkmak to give oneself away. galip çıkmak to come out victorious [viktoryis]. gerçek çıkmak to turn out to be true. Hikaye gerçek çıktı. The story turned out to be true. geziye çıkmak to go on a trip. girip çıkmak to get in and out. görücüye çıkmak to appear before a match-maker [ipi:]. gözden çıkmak to fall from favour [feyvi].. gözü çıkmak (for eyes) to come out. Gözü çıkacası! May he get stricken blind [strikin].' Yalan söylüyorsam, gözüm çıksın. Strike me blind if I'm lying [strayk]. gün ışığına çıkmak to come to light [layt]. Bu, birçok bilinmeyen gerçeği gün ışığına çıkaracaktır. It will bring to light many unknown facts.

çıkmak (haklı)

177

haklı çıkmak haksız çıkmak hatırından çıkmak huzuruna çıkmak (birinin) Papanın huzuruna çıktık. Kimse mahkemenin huzuruna bu kıyafetle çıkamaz. ıskartaya çıkmak içi dışına çıkmak içinden çıkmak ihramdan çıkmak insan içine çıkmak insanlıktan çıkmak ipliği pazara çıkmak işi çıkmak işin içinden çıkmak Onun sorunu deyip, işin içinden çıkıverdi. işin içinden çıkmaya çalışıyoruz. işten çıkmak izine çıkmak izinli çıkmak kabahatli çıkmak kabak çıkmak Karpuz kabak çıktı. kabuğu çıkmak Bu meyvenin kabuğu kolay çıkıyor. kaburgaları çıkmak kadidi çıkmak kaleminden çıkmak (birinin) kamburu çıkmak kampa çıkmak kan beynine çıkmak kan çıkmak Bu böyle giderse kan çıkar. kan tepesine çıkmak karaya çıkmak tayfalar vs. için: Tayfalar karaya çıkmak istiyor. karlı çıkmak karşı çıkmak karşılamaya çıkmak karşısına çıkmak kat çıkmak kavga çıkmak Kavga elinin köründen çıkar. Kavga sen ben demekle çıkar. kemiği çıkmak kemikleri çıkmak kerevetine çıkmak Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine. kırkı çıkmak Loğusanın kırkı çıkmadı. kısmeti çıkmak

to be justified [castifayd]. to turn out to be in the wrong. to slip one's memory [memiri]. to have an audience [o:diyins]. We had an audience with the Pope [poup]. to come before. No one can come before the court in such an attire [itayı]. to be discarded [diska:did]. to be nauseated [no:sieytid]. to settle out things [setil]. to take off the pilgrim's garment [ga:mmt]. to mix with others. to become bestial [bestyil]. to be shown up. (for a problem) to come up. to cope with a problem [problim]. Saying it was his problem, he got out of the difficulty. We're trying to cope with the problem [koup]. to leave one's job. to take a vacation [vıkeyşm]. to have a day off. to be found in the wrong. to turn out to be unripe [anrayp]. The water-melon turned out to be unripe. to peel off [pi:l]. This fruit peels off easily. to be all skin and bones. to be all skin and bones [bounz]. to be written by (smb). to become hunchbacked [hançbekt]. to go camping [ke:mping]. to make one's blood boil [boyl]. to spill blood [blad]. If this goes on like that, there'll be blood. to blow one's top. to land [le:nd]. to go ashore [ışo:]. The men want to go ashore. to come out the gainer [geym]. to oppose [ıpouz]. to go to meet smb. to appear suddenly in front of [ipi:]. to add a floor to a building [bilding]. (for a fight) to break out [fayt]. A trifle may be the cause of a fight [trayfil]. It takes two to start a quarrel [kwonl]. to have a bone dislocated [dishkeytid]. to be all skin and bones [bounz]. to live happily ever after. And they lived happily ever after. (for forty days) to pass. Forty days haven't passed since she gave birth. (for a girl) to receive a marriage proposal.

çıkmak (kıvrıla kıvnla)

178

kıvnla kıvnla çıkmak to wriggle one's way out [rigil], kıyıya çıkmak to go ashore [i§o]. Yolcular kıyıya çıkacaklar mı? Will the passengers go ashore? kimliği açığa çıkmak (for one's identity) to come to light [aydentiti], kof çıkmak to turn out to be worthless [wo:thlis], kokusu çıkmak to come to light. kolaçana, çıkmak to wander about with an eye to pilfering. komadan çıkmak to come out of a coma [komi]. kontrolden çıkmak to be/get out of control [kintroul]. Yangın kontrolden çıkmıştı. The fire had gone out of control. Olaylar onun kontrolünden çıktı. Things are out of his hands. bir kulağından girip, öbüründen çıkmak to go in at one ear and out of the other. kundaktan çıkmak to quit the swaddle [swodil]. laf çıkmak (for rumours) to go around. mahkemeye çıkmak to stand trial [trayil]. Belki de mahkemeye çıkmayabiliriz. We may not stand trial after all. mânâ çıkmak to be implicit [implisit]. Sözlerinden o mânâ çıkıyor. It's implicit in your remarks. merdiven çıkmak to walk up the stairs [ste:z]. Merdivenden çıkmanız gerekecek. You'll have to walk up the stairs. to come to light. meydana çıkmak Bütün kirli çamaşırları meydana çıktı. All his dirty linen came to light. to prove [pru:v]. Büyük bir hata olduğu meydana çıktı. It proved to be a great mistake [misteyk], to turn out. Güvenilmez biri olduğu meydana çıktı. He turned out to be untrustworthy. to be in. modası çıkmak nöbete çıkmak to mount guard [ga:d]. omuzu çıkmak to dislocate one's shoulder [dishkeyt]. ortaya çıkmak, beklenmedik bir şekilde: to crop up. Bu sorunlar zaman zaman ortaya çıkacak, These problems will crop up from time to time. meydana gelmek anlamında: to come into being. Bu garip gelenek nasıl ortaya çıktı? How did that strange custom come into being? oluşmak anlamında: to develop. Böyle bir durum nasıl ortaya çıkar? How could such a situation develop? bir yerde: to turn up. Cüzdanın bir yerden çıkacağını ümit ederim. I hope your wallet will turn up somewhere. kendini göstermek anlamında: to show oneself, meydana çıkmak anlamında: to turn up. Bir fırsatın ortaya çıkmasını bekleyeceğiz. We'll wait for an opportunity to turn up. to prove [pru:v]. Zamanla bu önlemlerin faydası ortaya çıkacak. In time these measures will prove their usefulness. to emerge [imox]. Çok vahim bir durum ortaya çıkmıştır. A very grave situation has emerged. Bu da durumdan ortaya çıkan diğer husus. That's another element to emerge from the situation [sityueysm]. to turn out. Yalan söylediği ortaya çıktı. It turned out that he was actually lying. to come to light [layt]. Yaptığı bütün kötülükler soruşturmada ortaya çıktı. All his misdeeds came to light during the investigation [investigey§in], öfke topuklanna çıkmak to fly into a rage [reyc]. ölüsü çıkmak to be carried out feet first.

çıkmak (önüne)

179

önüne çıkmak (birinin) pahaya çıkmak paradan çıkmak pestili çıkmak, hamur haline gelmek: yorgun anlamında: piyango çıkmak piyasaya çıkmak, mal için: Kitaplar bu yıl piyasaya çıkmaz. yürüyüş anlamında: raydan çıkmak rayından çıkmak reklamlara çıkmak rezalet çıkmak Rezalet çıkmasını istemiyorum. rüyası çıkmak Rüyalarım çıktı. sabaha çıkmak sadetten dışarı çıkmak sahneye çıkmak, tiyatro bakımından: ortaya çıkmak anlamında: sahip çıkmak, koruyucu olarak: kontrol altına almak anlamında: Lütfen çocuklarınıza sahip çıkınız. sahip olmak anlamında: sandıktan çıkmak Sandıktan ne çıktı? satışa çıkmak Resim ne zaman satışa çıkacak? savaştan çıkmak selam verip borçlu çıkmak selamete çıkmak, esenliğe kavuşmak anlamında: kurtulmak anlamında: ses çıkmak Her kafadan bir ses çıkıyordu. sesi çıkmak sesi ayyuka çıkmak seyahate çıkmak seyire çıkmak seyrana çıkmak sıyrılıp çıkmak (bir şeyden) Güçlüklerden nasıl sıyrılıp çıkacağını bilir. sokağa çıkmak Annem sokağa çıktı. Bu nezle ile sokağa çıkmamalı. sonuç çıkmak Bundan bir sonuç çıkmaz. söz ağızdan dirhemle çıkmak su üstüne çıkmak şirazeden çıkmak

to appear suddenly before smb [ipi:]. to rise in price [rayz], to be obliged to spend money [lblaycd]. to be crushed to pulp [kra§t]. to be worn out. to win a lottery [lotiri], to come out on the market. The book will not be out this year. to go out for a stroll. to go off the rails [reylz]. to go awry [iray]. to appear on advertisements [e:dvitayzmint]. (for a scandal) to occur [iko:]. / don't want any scandal to come out. (one's dream) to come true. My dream has come true. to make through the night. to stray from the subject [sabcikt]. to appear in a play [ipi:]. to come on the scene [si:n]. to stand as the protector of [pntekti]. to get smb under control [kintroul]. Please get your children under control. to lay claim [kleym]. to be elected [ilektid]. (What's the result of the elections?) to be put up for sale [seyl]. When will the picture be put up for sale? to come out of war. to make a suggestion and get landed with the job. to turn out well. to reach safety [seyfti]. (sound) to come out. Everyone was talking at the same time. to speak up. to shout. to go on a trip: to make an excursion [iksko:§m]. to go for a trip. to wriggle out of [rigil]. He knows how to wriggle out of difficulties. to go out. My mother has gone out. He shouldn't go out with that cold. to result [rizalt]. (This will get us nowhere.) to be sparing in one's speech [spi:c]. to come out. to lose one's mental balance [bedins].

çıkmak (şirazesinden)

180

şirazesinden çıkmak işler şirazesinden çıktı. şeytanları tepesine çıkmak

to get out of hand. Things have got out of hand. to lose one's temper. / lost my temper. to ascend the throne [isend].

Şeytanlar tepeme çıktı. tahta çıkmak talip çıkmak, istekli olmak anlamında: to aspire to [ispayi]. evlenme teklifi almak: to have a suitor [syu:ti]. evlenme teklifi yapmak: to be a suitor. tanıdık çıkmak to turn out to be an acquaintance [lkwentms]. Tanıdık çıktılar. It turned out they were people we were acquainted with. tanışık çıkmak to turn out to be an acquaintance. (-den) tarafa çıkmak to side with [sayd]. tatile çıkmak to go on (a) holiday. Bu yaz tatile çıkacaktık. We were supposed to go on holiday this summer. Yaz aylan olsa, tatile çıkardık. If it were summer we would go on a holiday. O, tatile çıktı. He's away on holiday. tayini çıkmak to be appointed to [lpoyntid]. televizyona çıkmak to appear on television [ipi:]. temaşaya çıkmak to go out for a walk. temize çıkmak to be cleared [kli:rd]. Temize çıkmak istemiyor mu? Doesn't he want to be cleared? tepesine çıkmak (birinin) to presume on smb's good nature [neyci]. tiriti çıkmak to become very old and be unable to move. turneye çıkmak to be on tour [tu:]. turşusu çıkmak to be worn out. Maçtan sonra hepimizin turşusu çıkmıştı. We were all worn out after the match. ucuza çıkmak to cost little to produce [pndyu:s]. Bu kutu bize çok ucuza çıktı. This box cost us very little to produce. to come up to one's expectation, umut edildiği gibi çıkmak to overcome [ouvikom]. üst çıkmak to pretend to be innocent [imsint]. üste çıkmak to top. üstün çıkmak üstüne çıkmak to come to the top. vezir çıkmak to queen [kwi:n]. yalan çıkmak to prove false [fo:ls]. yalancı çıkmak to turn out to be a liar [layi]. yana çıkmak (birinden) to side with [sayd]. Onlardan yana çıktığını duydum. / hear that you're siding with them. yanlış çıkmak to come out wrong. Senin hesap yanlış çıktı. Your calculation has come out wrong. yazlığa çıkmak to go out to one's summer house, yerinden çıkmak to get loose [lu:s]. yola çıkmak to set out. bir yere varmak üzere: to set out on a journey [co:ni], to leave. Telefonunuzu alır almaz yola çıktılar. On receiving your call, they left at once. Yarın erkenden yola çıkıyoruz, We are leaving early tomorrow. belirli bir niyetle: to set out to. Galiba bunlar sistemi değiştirmek üzere yola çıktılar, It seems they have set out to change the system. gemi ile...: to set sail [seyl]. Biz cuma günü gemiyle yola çıkıyoruz, We'll set sail on Friday. to be on the way. yolda olmak anlamında: Arkadaşlar yola çıktı bile. Our friends are on the way.

çıkmamak

181 aynı yola çıkmak: Hepsi aynı yola çıkar.

yolculuğa çıkmak Gelecek hafta dış yolculuğa çıkıyorum. yoldan çıkmak, araba için: tren için: doğru yoldan...: yoluna çıkmak yorgunluktan canı çıkmak yukarı çıkmak yumurtadan çıkmak Çıktığı yumurtayı beğenmiyor. yurt dışına çıkmak yürüyüşe çıkmak Yemekten sonra yürüyüşe çıkacağım. Şöyle biraz yürüyüşe çıkacağım. yüz akı ile çıkmak Bu işten yüzümüzün akıyla çıkmamız gerek. yüze çıkmak yüzsüz!ük bakımından: yağ gibi yüze çıkmak yüzeye çıkmak zararlı çıkmak Bu işten çok zararlı çıkarsın. Bu işten zararlı çıkmazsın. Sonunda sen zararlı çıkarsın. zeytinyağ gibi suyun üstüne çıkmak zıp diye çıkmak zıvanadan çıkmak ziyanlı çıkmak Biz bu işten ziyanlı çıktık. zorluk çıkmak çık(a)mamak aklından çıkmamak Bu olay aklından çıkmıyor. başa çıkamamak Bütün bu işlerle başa çıkamam. Bu işte bu adamla kimse başa çıkamaz. beklendiği gibi çıkmamak Beklediğimiz gibi çıkmadı. çıt çıkmamak Çıt çıkmıyordu. dediğinden çıkmamak Eşinin dediğinden dışarı çıkmıyor. düşünce aklından çıkmamak Bu düşünce aklımdan hiç çıkmadı. elinden iş çıkmamak haber çıkmamak hatırından çıkmamak, aklından çıkmamak anlamında: Hatırımdan hiç çıktığı yok. hatırını kırmamak anlamında:

to lead to the same result [li:d]. It all leads to the same result. to take a trip. I'm taking a trip abroad next week. to get off the road [roud]. to get off the rails [reylz]. to go astray [istrey]. to appear before smb. to be worn out with fatigue 'fiti:g], to go upstairs. to emerge from an egg [imox]. (He has become too big for his boots.) to go abroad [ibro:d]. to take a walk. /'// take a walk after the meal [mi:l], (I'll just stretch out my legs a bit.) to come out of smth with honour [om]. We must come out of this job with honour. to surface [so:fis], to be insolent. to extricate oneself (from) [ekstrikeyt]. to come up. to stand to lose. You stand to lose a lot from this. You stand to lose nothing. (You'll end up the loser [baize].) to outwit one's accusers [ikyu:zirz]. to pop out. to fly into a rage [reyc]. to come out the loser [lu:ze]. We've come out the losers out of this. to have difficulties [difikaltiz]. to stick in one's mind [maynd]. (He is obsessed by the incident.) to be unable to cope with [koup]. I can't cope with all this work. Nobody can cope with this man in this. to fall short of. // fell short of our expectations. there to be no sound [saund]. There wasn't a sound to be heard [hb:d]. not to disobey smb's orders. He doesn't disobey his wife's order. (for a thought) not to leave one's mind. The thought never left my mind. to be incapable of finishing a job. not to hear anything from. to keep coming to one's mind. It keeps coming to my mind [maynd]. not to want to offend smb.

çıkmazda olmak

182

işin içinden çıkamamak Bu işin içinden bir türlü çıkamadım. konunun dışına çıkmamak Lütfen konunun dışına çıkmayalım. kokusu çıkmamak Sarımsağı gelin etmişler, kırk gün kokusu çıkmamış. sabaha çıkmamak ses çıkmamak sesi çıkmamak Onun sesi soluğu hiç çıkmaz. sözünden çıkmamak umduğu gibi çıkmamak Maalesef umduğumuz gibi çıkmadı. yataktan çıkmamak çıkmazda olmak Görüşmeler yine çıkmazda. çıldır çıldır etmek çıldırmak Çıldırmak işten bile değil. Sevinçten çıldırmış gibiydiler. Bir gün çıldıracağım. çıldırtmak Bu, insanı çıldırtır. çılgın olmak , İnsan bunu yapması için çılgın olmalı. çılgınlaşmak çılgınlık etmek Bunu söylemekle çılgınlık ediyor. çıngırdamak çınlamak Kulakları çınlasın! Kulaklarım çınlıyor! Bu sabah kulaklarınız çınladı mı? çınlatmak *kulağını çınlatmak (birinin) Bugün büroda kulağını çınlattık. *kubbeleri çınlatmak çıplak olmak, giysi bakımından: bitki, eşya vs. için: çıplaklaşmak çıplaklaştırmak çırak etmek çıraklık etmek çıralamak çırılçıplak olmak çırpılmak çırpınmak, bataklıkta: kanatlar için: çaba harcamak anlamında: Bir çok firma ayakta kalmak için çırpınıyor. çırpışmak

to be unable to work out a solution. (I just can't make head or tail of it.) to keep to the point. Please let's keep to the point. not to smell. (The flaws in somebody's character become apparent only after some time has passed.) not to live until morning. there to be no news. not to say anything. (He always keeps quiet.) not to go against smb's wishes. to fall short of one's expectation. Unfortunately, it fell short of our expectation. to stay in bed. to bog down. The negotiations have bogged down again. to flash [fle:s]. to go out of one's mind. This is enough to drive one crazy [kreyzi]. They were wild with joy [coy]. One day I'll go mad. to drive smb crazy [kreyzi]. (This is maddening.) to be insane [inseyn]. One must be insane to do such a thing. to become insane. to act like a lunatic [lu:mtik]. It's crazy of him to say so. to make a rattling sound [saund]. to ring. (May his ears be burning!) (My ears are burning!) (Did your ear burn this morning?) to make smth ring. to make smb's ears ring. (We were talking about you at the office this morning.) to raise the roof [reyz]. to be nude [nyu:d]. to be bare [be:], to become bare, to denude [dinyu:d]. to set up smb as an apprentice [lprentis]. to serve as an apprentice [so:v]. to kindle a fire [kindil]. to be stark naked [neykid]. to be beaten. to flounder [flaundi], to flutter [flati]. to struggle [stragil]. Many firms are struggling to survive. to flutter [flati].

çırpıştırmak çırpıştırmak, bir işi üstünkörü yapmak: değnekle hafifçe vurmak: çırpmak, çalmak anlamında: hafifçe vurmak anlamında: kanat için: yumurta vs. için: silkelemek anlamında: ucundan kesmek anlamında: | birleşikler ve deyimler | çalıp çırpmak çırpı çırpmak el çırpmak kanat çırpmak çıt etmek

183

to do a job carelessly. to strike lightly with a small stick. to pinch, to tap [te:p]. to flutter [flati]. to beat [bi:t]. to beat, to trim. to pilfer. to mark a line with a chalk line [go:k]. to clap hands [kle:p]. to flap the wings [fle:p], to make a crackling sound [saund]. There wasn't a sound to be heard [ho:d]. to crackle [krekil]. to crackle. to make a crackling sound, to be hinted.

Etrafta çıt yoktu. çıtır çıtır etmek çıtırdamak çıtlamak çıtlatılmak çıtlatmak, to crack [krek]. ses olarak: Herkes sakız çiğner fakat çıtlatmasını bilmez. Anyone can chew gum but not everyone knows how to crack it. to hint, to drop a hint, sezdirmek anlamında: to deflect [diflekt]. çıvdırmak to be deflected, çıvmak to treat smb badly. çıyanlık etmek çiçeklemek, to plant with flowers [flawiz]. dikmek anlamında: to decorate with flowers [dekireyt]. donatmak anlamında: to blossom [blosim]. çiçeklenmek çiftelemek, to lash out. at için: to cast a second anchor [e:nki]. gemi için: çiftlemek, to pair [pe:]. çift duruma getirmek anlamında: to mate [meyt]. hayvanları çiftleşmek: to become a pair. çiftlenmek çiftleşmek to mate. hayvan için: to become a pair, sayı bakımından: to mate [meyt]. çiftleştirmek çiğleşmek, to catch one's eyes. göze batmak anlamında: to behave crudely [kru:dli]. kaba davranmak anlamında: çiğnemek, to run over. araba ile ezmek: Bir kamyon yaşlı bir kadını çiğnedi. A truck has run over an old lady [trak]. to tread under foot [tred]. ayakla ezmek: to chew [cu:]. öğütmek anlamında: to ignore [igno:]. saymamak anlamında: Bizi çiğneyip müdüre doğrudan çıkamazsın. You can't ignore us and go straight to the manager [me:nici].

çiğnenmek

184

Ibirleşikler ve deyimler) ağızda sakız gibi çiğnemek kanunları cipne.mek kuralları çiğnemek lafı çiğnemek lâkırdıyı ağzında çiğnemek sözü çiğnemek sakız çiğnemek çiğnenmek, ezilmek bakımından: hiçe sayılmak anlamında: öğütme bakımından: siyasi haklar için: Bu insanları» anayasal haklan çiğnenmiştir. çilemek çillenmek çimdiklemek çimdiklenmek çimentolamak çimentolaşmak çimlemek çimlendirmek çimlenmek azar azar yemek: çimmek' çingeneleşmek çipilleşmek çirişlemek çirkinleşmek çirkinleştirmek çirkinsemek çirozlaşmak çiselemek çiş etmek çiti yapmak çitilemek çitilenmek çitilmek çitişmek çitlemek çitmek, birleştirmek anlamında: örmek anlamında: çitilemek anlamında: . çivi gibi olmak çivilemek çivilenmek, bir yerde kalmak anlamında: çivi ile tutturulmak anlamında: çiviletmek çivitlemek çivitlenmek çivmek

to keep repeating smth over and over, to break the law [breyk]. to ignore the rules [igno:]. to beat around the bush. to mumble [mambil]. to beat around the bush. to chew gum [gu:]. to be run over. to be ignored [igno:d]. to be chewed [gu:d]. to be trampled. The Constitutional rights of tl been trampled. to sing. to freckle [frekil]. to pinch. to get pinched [pingt]. to cement [siment]. to cement [siment]. to plant with grass. to cover with grass. to germinate [co:mineyt]. to nibble [nibil]. to duck under water. to become stingy [stinci]. (for the eyes) to get bleary. to smear with glue. to become ugly [agli]. to deface [difeys]. to find smth ugly. to spawn [spo:n]. to drizzle. to urinate [yu:rineyt]. to rub clothes while laundering to rub while laundering. to be scrubbed [skrabd]. to be scrubbed. to mesh. to crack seeds. to put together. to darn [da:n]. to scrub while laundering. (for feet and fingers) to freeze. to nail [neyl]. to be glued to a spot [glu:d]. to be nailed. to have smth nailed. to treat the laundry with blue. to be blued [blu:d]. to miss the mark.

çizdirmek

185

çizdirmek çizgilemek çizgilemek çizgili olmak çizik olmak çiziktirmek çizilmek çizmek, berelenmek anlamında: çizgi olarak: Bize birkaç örnek çizebilir misiniz? iptal eden çizgi olarak: Lütfen adımı listeden çiziniz. işaret olarak: resim olarak: Bunlar, çocuklar için çizilmiş. taslak olarak: |birleşikler ve deyimler] altım çizmek çizgi çizmek işten yan çizmek kabataslak çizmek sınır çizmek (bir şeye) yan çizmek yol çizmek zikzak çizmek çocuğu olmak Onun çocuğu olmaz. çocuk olmak çocuk oyuncağı olmak Bizim için bunlar çocuk oyuncağıdır. çocuk yapmak çocuklaşmak çocukluk etmek Çocukluk ediyorsun. çoğalmak çoğaltmak nüsha bakımından: çoğunlukta olmak çok gelmek çok olmak, haddini aşmak anlamında: miktar veya sayı bakımından: Varsa da pek çok yoktur. Bin dost az, bir düşman çok. çoklaşmak çolak olmak çoraklaşmak çoraklaştırmak çorba etmek çöğmek çöğünmek çökel(t)mek

to have smth drawn [dro:n]. to lineate [linieyt]. to mark with lines [laynz]. to be lined [laynd]. to be scratched [skreift]. to scribble [skribil]. to be marked [ma:kt]. to scratch. to trace out [treys]. Could you trace out some patterns for us? to cross out. Please cross out my name from the list. to mark out. to draw [dro:]. These have been drawn for children. to sketch [ske:c]. to underline [andilayn]. to draw a line, to shrink one's work, to outline [autlayn]. to draw the line, to sneak off [sni:k]. to blaze a trail [treyl]. to zigzag. to have a child [gayld]. She can't have a child. to become childish. to be a child's play. These are a child's play for us. to bear a child [be:]. to behave like a child. to act childishly. You're being childish. to multiply [maltiplay]. to increase [inkri:s]. to make copies. to be in the majority [rmcoriti]. to be too much. to go too far. to be a lot. There isn't much, if any at all. One enemy can do more harm than a thousand friends can do good. to become numerous [nyu:miris]. to be crippled in one arm. to get arid. to make the land arid [e:rid]. to make a mess of. to get down gradually [gre:dyuli]. to seesaw [si:so:]. to precipitate [prisipiteyt].

çökermek

186

çökermek *diz çökermek çökertmek, di: üzerine...: moral bakımından: xikihs bakımından: çökmek, çömelmek anlamında: içeri doğru..: Bütün bu binalar depremde çöker. duman vs. için: bir yere kendini bırakmak: Yorgunluktan bir koltuğa çöktüm. parçalanarak: Duvarlar çökmeye başladı. sağlık bakımından: toplumlar için: tortu için dibe inmek anlamında: yapılar için: Bina ha çöktü, ha çökecek. yanaklar için: | birleşikler ve deyimler | acısı yüreğine çökmek

Yanakları

çökmüştü.

avurtları çökmek Acısı içime çöktü. beli çökmek dibe çökmek diz çökmek gönlü çökmek külçe gibi çökmek manen ve maddeten çökmek rehavet çökmek çökmekte olmak çöktürmek *diz çöktürmek çöküvermek, bir sandalyaya...: birden yıkılmak anlamında: çölleşmek çömelmek çöpçatanlık etmek çöplenmek, kendine çıkar sağlamak: yiyecek artıkları için: çöreklenmek çözdürmek, problem vs. için: bağlı bir şeyi: çözmek, bağlı veya sarılı bir şeyi...: düğme iliğinden:

to make (an animal) kneel [ni:l], to make smb kneel. to make smb kneel. to demoralize [dimonlayz]. to cause smth to collapse [kile:ps]. to crouch [krauc]. to cave in fkeyv]. During an earthquake all these buildings will cave in. to fall. to tumble into [tambil]. / tumbled into an armchair, exhausted. to crumble [krambil]. The walls began crumbling. to break down, to collapse [kile:ps]. to settle [setil]. to collapse. The building is on the brink of collapse. to sink. His cheeks were sunken [sankm], to suffer bitterly [safi]. / still suffer bitterly from it. to have sunken cheeks [ci:ks]. to become stooped [stu:pt]. to sink to the bottom [botim]. to kneel (down) [ni:l]. to be demoralized [dimonlayzd]. to collapse from fatigue [fiti.'g]. to collapse in body and in spirit [kile:ps]. to be overcome by lassitude [le:sityu:d]. to be on the decline [diklayn]. to make smth collapse [kila:ps], to bring smb to their knees [ni:z]. to to to to to

flop in to a chair. suddenly collapse. become desert [dezit]. squat (down) [skwot]. arrange a marriage [irenc].

to get pickings (from), to pick up scraps [skre:ps]. to coil oneself up [koyl]. to have a problem solved. to have smth unfastened [anfa:smd]. to untie [antay]. to unbutton [anbatm].

çözülmek

187

düğüm vs. için: Bu düğümü bir türlü çözemiyorum. güç bir mesele için: Bu meseleyi çözmek zorundayız. kemer vs için: matematik ve fen için: saç için: sorunlar için: Hala sorunu çözemediniz mi? Daha çözülmesi gereken birkaç sorun var. sökmek anlamında: Buradan ne olduğunu çözemiyorum. | birleşikler ve deyimler | ayağının bağını çözmek, bir kişi için: evlilikte: bilmece çözmek harama uçkur çözmek ipini çözmek şifreyi çözmek Alman ordusunun şifrelerini çözmüşlerdi. çözülmek, beraberliğini yitirmek anlamında: buzlar için: bağlı olan bir şey: sorun için: *dili çözülmek *dizlerinin bağı çözülmek çözümlemek, analiz etmek anlamında: çözmek anlamında: Burada oturarak hiçbir şey çözümleyemeyiz. çözümlenmek Çözümlenmeyecek sorun yoktur. analiz bakımından: çözünmek çözüşmek çubuklamak çukurlaşmak çullamak, at için: deniz için: çullanmak, birini bezdirmek anlamında: birinin üstüne abanmak çuvallamak çürük içinde olmak Her yerim çürük içinde. çürümek, genel anlamda: Onu çürümeye terk etmek için satın almadık. bere bakımından: Tırmanırken kollarım çürüdü. bozulmak anlamında:

to unravel [anre:vil]. Somehow I can't unravel this knot [not]. to settle [setil]. We have to settle this matter. to unfasten [anfa:sin], to solve, to undo [andu:]. to work out. Haven't you worked out the problem yet? There are still some difficulties to iron out. to make out. / can't make out what it is from here.

to free smb. to divorce one's wife [divo:s]. to do a puzzle [pazil]. to commit adultery [idaltiri]. to severe one's connection with [sivi:]. to decode [dikoud] to break the code. They had broken the German army code. to break up. to thaw [tho:]. to be untied [antayd]. to be solved. to recover one's speech [spkcj. to feel one's knees giving way. to analyze [emilayz]. to solve. We won't solve a thing just sitting here. to be solved. There are no problems without a solution. to be analyzed, to dissolve. to dissociate [disousieyt]. to beat a carpet (with a stick), to become concave [konkeyv]. to cover with a horsecloth [kavi]. to break over a ship. to pester. to pounce [pauns] on. to put in sacks [se:ks]. to be black and blue. I'm black and blue all over [o:louvi]. to rot. We didn't buy it to leave it to rot. to become bruised [bru:zd]. My arms got bruised while climbing. to go bad.

çürütmek

188

diş vs. için: kokuşmuş et vs. için: *hapiste çürümek Hayatin sonuna kadar hapislerde çürürsün. *paslanıp çürümek Cihazlar açık havada paslanıp çürüdü. çürütmek, düşünceler ve iddialar için: İddialarını çürütmeye çalışacağım, bere bakımından: Bu şekilde dizlerini çürüteceksin, genel yumuşama olarak: diş vs. için: | birleşikler ve deyimler [ dirsek çürütmek minder çürütmek ömür çürütmek çürütülmek, düşünceler için: cürüme bakımından:

to decay [dikey], to putrify [pyiKtrifay]. to languish in prison [lemgwisj. You'll languish in prison for the rest of your life. to rust away [rast]. The equipment rusted away in the open. to refute [rifyu:t]. / shall try to refute his allegations. to bruise [bru:z]. You're going to bruise your knees like this. to cause smth to rot [ko:z]. to cause to decay [dikey]. to wear out the elbows. to spend years working at a desk. to waste one's life. to be refuted [rifyu:tid]. to suffer decay [safi].

dadandırmak to cause smb to make free use of [ko:z]. dadanmak, bir şeyin tadım almak: to acquire a taste for [lkwayi]. bir yere sık sık uğramak: to haunt a place [ho:nt]. dağılmak, to disintegrate [disintigreyt]. birliği bozulmak: Üçüncü golden sonra defans dağıldı, After the third goal the defence disintegrated. bölünmek anlamında: to break up [breyk ap]. Ortaklığın dağılması beklenmiyor, The partnership isn't expected to break up. kalabalık için: to scatter [ske:ti]. Çarpışmadan sonra ormana dağıldılar. After the battle they scattered in the wood. to disperse [dispo:s]. İlk ikazdan sonra kalabalık dağılıverdi. After the first warning the crowd dispersed. parçalanmak anlamında: to fall to pieces. sis için: to dissipate [disipeyt]. bulutlar için: to clear away. Bulutların dağılmasını bekleyeceğiz. We have to wait for the clouds to clear away. | birleşikler ve deyimler | to scatter like a covey of partridges, çil yavrusu gibi dağılmak (for one's attention) to wander, dikkati dağılmak to scatter around [ske:ti]. etrafa dağılmak (for one's sleep) to pass off. uykusu dağılmak (for one's mind) to wander. zihni dağılmak dağınık olmak, düşünceler için: to be scattered [ske:tird]. Şu anda kafam çok dağınık. My brain is scattered at the moment. düzensiz anlamında: to be untidy [antaydi]. Kızların odası çok dağınık, The girls' room is very untidy. yayılma bakımından: to be dispersed [dispo:st]. dağıtılmak, birbirinden uzaklaştırmak: to be dispersed. düzeni bozulmak: to be made untidy [antaydi]. pay edilmek anlamında: to be distributed [distribyu:tid]. Çocuklara dağıtılması için biraz gönder. Send some to be distributed to the children. Bunlar bedava dağıtılacak. These will be distributed free of cost. Kazazedelere battaniye ve gıda dağıtıldı. (Food and blankets were handed out to the victims.) Bildiri her yerde dağıtılacaktı. The manifesto was to be circulated everywhere. dağıtmak, bölüştürmek anlamında: to distribute [distribyu:t]. Bunları bayramda dağıtalım. Let's distribute these during the Feast. ceza olarak: to mete out [mi:t].

dağlamak

190 elle dağıtılmak için: Bunları toplantıdan önce dağıtmalıyız, iskambil kağıtları için: kalabalık ve yürüyüş için: • Polisin, kalabalığı dağıtması gerekiyordu, odanın düzenini...: ordu ve örgütler için: Rusya savaştan sonra ordusunu dağıtmamıştı. parçalamak anlamında: Sonunda polis toplantıyı dağıttı. Ölümünden sonra oğulları şirketi dağıttılar. posta için: Postacı mektupları yalnız sabahleyin dağıtır.

to hand out. We should hand these out before the meeting. to deal out [di:l]. to disperse [dispo:s]. The police should have dispersed the crowd. to clutter [klati]. to disband. Russia didn't disband its army after the war. to break up. The police finally broke up the meeting. The sons broke up the company after his death. to deliver. The postman delivers the letters only in the morning. to dole out [doul]. to dissipate [disipeyt]. The sun will soon dissipate the fog. to serve out. Could you please serve out the tea?

sadaka ve iane için: sis için: Yakında güneş sisi dağıtır. yiyecekler için: Lütfen çayı dağıtır mısınız? [ birleşikler ve deyimler | to hit smb hard on the face [feys]. ağzını dağıtmak to beat up smb [bi:t ap]. ağzını burnunu dağıtmak beynini dağıtmak to blow one's brain out [breyn]. çenesini dağıtmak to hit smb hard on the chin. dikkatini dağıtmak to distract [distre:kt]. Uzun bir konuşma dikkatlerini dağıtır. A long talk will distract them. efkâr dağıtmak to cheer oneself up [ci;r], kâğıt dağıtmak to deal cards [ka:dz]. Kağıtları dağıtmak sırası sende miydi? Was it your turn to deal the cards? kesip dağıtmak to carve [ka:v]. Eti kim kesip dağıtacak? Who is going to carve the meat? kucak kucak dağıtmak to hand out by the armful. soğukluğu dağıtmak to break the ice [ays]. Soğukluğu dağıtmak için her şeyi denedik. We tried everything to break the ice. dağlamak, acısı içine işlemek anlamında: to grieve [gri:v], deriye kızgın damga vurmak: to brand. vücudu kızgın demirle yakmak: to cauterize [ko:tirayz], dağlanmak to be branded, dağlatmak to have an animal branded, dâhi olmak to be a genius [ci:nyis], dahil etmek to include [inklu:d]. dahil olmak, içinde olmak anlamında: to be included. Bakım, bu fiyata dahil değil. Maintenance is not included. katılmak anlamında: to join [coyn]. Beni dahil etmeyin. (Leave me out.) karıştırılmak anlamında: to be involved. daim etmek to perpetuate [pipetyueyt]. daim olmak to be constant [konstint], daktilo etmek to type [tayp]. dalamak, böcek vs. için: to sting. köpek vs. için: to bite [bayt]. kaşındırmak anlamında: to chafe [ceyf].

dalaşmak

191

dalaşmak, alışmak anlamında: çekişmek anlamında: Köpekle dalaşmaktansa çalıyı dolaşmak yeğdir.

to bicker [biki]. to wrangle [re:ngil]. (It's better to go through the bush than to contend with a dog.) to bite one another [bayt]. to pit people against one another. to sow discord [sou]. to be plunged [planed]. to immerse [imo:s]. to layer [leyi].

ısırmak anlamında: dalaştırmak atla arpayı dalaştırmak daldırılmak daldırmak toprağa gömmek anlamında: dalgalandırmak, to undulate [andyuleyt], dalga için: to wave [weyv]. bayrak söz konusu ise: dalgalanmak, to fly [flay]. bayrak için: Parti bayrakları her yerde dalgalanıyordu. The party flags were flying everywhere. to undulate [andyuleyt]. dalga için: deniz için: to get rough [raf]. to fluctuate [flaktyueyt]. fiyat vs. için: dalgalı olmak, to be rough [raf]. deniz için: oluklu anlamında: to be corrugated [korugeytid]. saç için: to be wavy [weyvi], to be absent-minded [e:bsint mayndid]. dalgın olmak Öğretmen bugünlerde çok dalgın. The teacher is very absent-minded these days. to be lost in thought [tho:t]. dalgınlaşmak to turn into a flatterer. dalkavuklaşmak to flatter [fle:ti]. dalkavukluk etmek dallandırmak, dallanmasına yol açmak: to cause smth to ramify [re:mifay]. karışık duruma getirmek: to complicate [komplikeyt]. dallanmak, dal vermek: to ramify [re:mifay], karışık duruma gelmek: to become complicated [komplikeytid]. yayılmak anlamında: to branch out. dalmak, kendini bir şeye kaptırmak: to be engrossed in [ingroust]. İşinize tamamen dalmıştınız. You were completely engrossed in your work. Birisiyle tartışmaya dalmıştı. He was engrossed in an argument with somebody. kendini bilmez duruma gelmek: to become unconscious [ankonsis]. suyun içine...: to dive [dayv]. uyumak anlamında: to doze off [douz]. bir yere...: to burst into [bo:st]. Polisi itip salona daldılar. Pushing the policeman aside, they burst into the hall. atılmak anlamında: to plunge [plane]. [birleşikler ve deyimler] çifte dalmak to dive for the opponent's legs. derin bir uykuya dalmak to be fast asleep. Hepsi derin bir uykuya dalmıştı. They were all fast asleep. derinlere dalmak to be deeply engrossed in smth [ingroust]. düşüncelere dalmak to be deep in thought [tho:t]. Kendi düşüncelerine dalmıştı. He was plunged into his own thoughts.

damgalamak

192

düşünceye dalmak gözü dalmak hayale dalmak hülyaya dalmak içeri dalmak Bu şekilde içeri dalmakla kabalık etti. içine dalmak işe dalmak Bakıyorum işe dalmışsın. lafa dalmak Öğretmenle lafa dalmıştım. lakırdıya dalmak murakabeye dalmak okumaya dalmak Bütün gün eski metni okumaya dalmıştım. tefekküre dalmak uykuya dalmak damgalamak, birinin adını kötüye çıkarmak: dağlamak anlamında: damga vurmak anlamında: damgalanmak, adı kötüye çıkmak anlamında: damga vurulmak anlamında: damgalı olmak, / ad bakımından: dağlama bakımından: damga bakımından: damıtılmak damıtmak damlamak, tane tane akmak anlamında: birden girmek anlamında: Damlaya damlaya göl olur. *yüzünden kan damlamak Çocuğun yanağından kan damlıyor. damlatılmak damlatmak Bunu sabahleyin gözünüze damlatın. dangıldamak danışıklı olmak danışmak Bize danışmadan kontratı imzaladı. Bu işi kime danışsak? Bin bilsen de bir bilene danış.

to be lost in thought. to gaze vacantly [geyz veykmtli]. to daydream [deydrkm]. to daydream. to barge in [ba:cj. It was rude of him to barge in like that. to plunge into [plane]. to be engrossed in one's work [ingroust]. You seem engrossed in your work. to become lost in conversation. / became lost in conversation with the teacher. to be lost in conversation [konviseyfin]. to be lost in contemplation [kontempley§in]. to poie over [po:]. / pored over the old text the whole day. to be lost in thought, to fall asleep. to stigmatize [stigmitayz], to brand [bre:nd], to stamp [ste:mp]. to be stigmatized. to be stamped [ste:mpt]. to be stigmatized [stigmitayzd]. to be branded. to be stamped. to be distilled [distild]. to distill.

to drip, to turn up. (Many a little makes a mickle.) to be rosy-cheeked [rouzy ci:kt]]. (The child's cheek is radiating health.) to release drop by drop [rili:s]. to drop. Drop this in your eyes in the morning. to shout [saut]. to be prearranged [priareyncd]. to consult [kinsalt]. He has signed the contract without consulting us. Who should we consult about this? Even if you know a lot do consult someone who knows. to confer [kinfo:]. Hükümet bu konuda sanayicilere danışacak. The government will confer with the industrialists about the subject. *akıl danışmak to consult smb. dank etmek (kafasına) to dawn upon one [do:n]. Gerçekler kafama birden dank etti. The truth suddenly dawned on me. dans etmek to dance. *yanak yanağa dans etmek to dance cheek to cheek [ci:k].

dar etmek (dünyayı birinin başına)

193

dar etmek (dünyayı birinin başına) dar gelmek Elbiselerim dar gelmeye başladı. dar olmak, elbise için: yer için: "Yerim dar demiş"; yerini genişletmişler, "yenim dar demiş". zaman için: Zaman çok dar. Maalesef, şu anda zamanımız çok dar. | birleşikler ve deyimler [ dar fikirli olmak vakti dar olmak yüreği dar olmak dara gelmek

to make life unbearable for [anbe:nbıl]. to grow out of (one's clothes). I've started to grow out of my clothes. to be tight [tayt]. to be narrow. Some people will go to any length so as not to admit their ignorance [igmnns]. to press. Time is pressing. Unfortunately we are pressed for time at the moment.

to be narrow-minded [narou mayndid]. to be short of time. Şu anda vaktim dar. I'm short of time at the moment. to be impatient [impeyşınt]. to be rushed [rast]. Ben dara gelemem. / won't be rushed.

daralmak, azalmak anlamında: dar duruma gelmek anlamında: a) giysi için: b) yer bakımından: güçleşmek anlamında: küçülmek anlamında: [birleşikler ve deyimleri gönlü daralmak içi daralmak nefesi daralmak vakit daralmak Ne yazık ki, vakit daralıyor. daraltılmak daraltmak, yer bakımından: giysi için: sınır bakımından: darda olmak *eli darda olmak Bu günlerde elimiz biraz darda. dargın olmak O gün bugün dargınız. darılmak, gücenmek anlamında: görüşmez olmak: Bunda darılacak ne var? darıltmak darlaşmak giysi için: darlaştırmak darlatmak darlık içinde olmak darmadağın etmek darmadağın olmak

to decrease [dikrks]. to get tight [tayt]. to get narrow, to get hard, to shrink. to be bored [bo:d], to be depressed [diprest]. to be short of breath [breth], to run short. Unfortunately time is running short. to be made narrow. to make smth narrow. to take in. to restrict. not to have enough. to be hard pressed [prest]. We are a little hard pressed these days. not to be on speaking terms. We haven't been on speaking terms since then. to get cross/angry [e:ngri]. to fall out with. What is there to be angry about? to make smb angry [e:ngri]. to get narrow, to get tight [tayt]. to make smth narrow, to make smth narrow, to be in dire straits [dayı], to disorganize [diso:ginayz]. to be disorganized.

dava etmek dava etmek davacı olmak davet edilmek

194 to sue [su:]. to lodge a complaint (against). to be invited [invaytid]. We haven't been invited to the opening.

Biz açılışa davet edilmedik. davet etmek, to invite [invayt]. genel anlamda: Onları davet etmeyi düşünüyor musun? Are you thinking of inviting them? çağırmak anlamında: to call, to summon [samm]. Şimdi Alman delegeyi kürsüye davet ediyorum. / now call upon the German delegate. Herkesi sükûnete davet ediyorum, I call everyone to order [o:di]. neden olmak anlamında: to bring about. Bu, misillemeyi davet edecektir, It will bring about retaliation [ritetlieysm], to provoke [provouk]. yol açmak anlamında: to be invited [invaytid]. davetli olmak Biz davetli değildik. We have not been invited. davranmak, to act. bir şeye girişmek anlamında: Birbirinize kardeşlik zihniyeti ile davranmalısınız. You should act towards one another in a spirit of brotherhood. hazırlanmak anlamında: to get ready to act. to treat [tri:t], muamele etmek anlamında: Sana nasıl davranmalarını istiyorsan, (Do to others as you would wish them to do başkalarına öyle davran. to you.) Bize çok iyi davrandılar, They treated us very well. tavır takınmak anlamında: to behave [biheyv]. Başka türlü davranamazdı. He couldn't have behaved differently. Ibirleşikler ve deyimleri to play fair [fe:]. âdil davranmak Konu satış olunca, şirket âdil davranmıyor. When it comes to sales the firm doesn't play fair. ağır davranmak to act slowly, akıllı davranmak to act wisely [wayzli]. akılsız davranmak to act foolishly, atak davranmak to act rashly. cömert davranmak to act generously [ceninsli]. dikkatli davranmak to act carefully. doğal davranmak to be oneself. Daima doğal davranmaya çalışınız. Try always to be yourself. to abstain [lbsteyn]. çekimser davranmak çekingen davranmak to behave timidly. dürüst davranmak to treat smb fairly [fe:li]. Bize dürüst davranmadılar. They did not treat us fairly. gafil davranmak to act unwarily [anweyrili], gevşek davranmak to be lax [leks], ...gibi davranmak to treat smb like... Bana çocukmuşum gibi davranıyorlar. They are treating me like a child. Bunlara köpek gibi davranamazsınız. You can't treat these people like dogs. ihtiyatlı davranmak to be on the safe side. İhtiyatlı davranıp yerlerimizi ayırttık. To be on the safe side, we booked our seats. to be moderate [modirit], imsakli davranmak to act reluctantly [rilaktmtli], isteksiz davranmak iyi davranmak to be nice to smb [nays]. They were very nice to us. Bize çok iyi davrandılar. to be kind to [kaynd]. You should be kind to these people. Bu insanlara iyi davranın.

davul gibi olmak

195

kaba davranmak hor anlamında: katı davranmak Onlara çok katı davranıyorsun. müsamahalı davranmak Onlara müsamahalı davranmakla hata ettin. nâzik davranmak Bana daima çok nâzik davrandılar. ölçülü davranmak sabırlı davranmak sert davranmak Öğrencilerinize bu kadar sert davranmayınız. silaha davranmak soğuk davranmak Neden bu kadar soğuk davranıyor? sorumsuz davranmak tedbirli davranmak Tedbirli davranıp yerlerinizi ayırmalısınız. tetik davranmak Tetik davranmakla akıllılık etti. tez davranmak yavaş davranmak Yavaş davranmanın zamanı değil. davul gibi olmak dayaklamak dayalı olmak Bütün bunlar aslı olmayan bir söylentiye dayalı. dayamak, bekletmeden vermek anlamında: desteklemek anlamında: merdiven vs. için: [birleşikler ve deyimleri altmışa merdiven dayamak Altmışa merdiven dayadık. başına tabanca dayamak duvara dayamak döşeyip dayamak istifayı dayamak merdiven dayamak (yaş için) O, yetmişe merdiven dayadı. semerini dayamak sırtını dayamak dayanağı olmak dayanağı olmamak dayanamamak Artık daha fazla dayanamıyorum. dayandırılmak dayandırmak, istinat ettirmek anlamında: Fikirlerini daima gerçeklere dayandırır, oturtmak anlamında: yaslandırmak anlamında: dayanıklı olmak, güçlü anlamında:

to behave rudely. to be rough with [raf], to be hard on. You are very hard on them. to be tolerant towards. It was wrong of you to be tolerant towards them. to treat kindly. They always treated me very kindly. to behave prudently [prurdintli]. to have patience with. to be hard upon [ipon]. Don't be too hard upon your students. to reach for one's weapon [wepin]. to be aloof [ilu:f]. Why is he so aloof? to act irresponsibly [irisponsibli]. to play it safe [seyf]. You should play it safe and book your seats. to act fast/quickly. It was clever of him to act quickly. to be prompt in. to dillydally. This is not the time to dillydally. to be swollen [swouhn]. to prop up. to be based upon [beyst ipon]. It's all based upon a false rumour [ru:mi]. to present without delay [diley]. to shore up [so:rap]. to lean smth against. to be nearing sixty. I'm nearing sixty. to hold a pistol to smb's head. to lean smth against. to furnish fully [fo:nisJ. to present one's resignation [rezigney§in]. to be nearing. She's nearing seventy. to stable an animal [steybil]. to depend upon smb. to have a basis [beysis], to have no basis. to be unable to stand. / can't stand it any more. to be based on. to base on [beys]. He always bases his opinion on facts. to rest on. to make smth lean on. to be tough [taf].

dayanıksız

196

kolay hastalanmayan için: to be resistant [rizistint]. sağlam anlamında: to be strong, uzun kullanılış süresi olan: to last long. dayanıksız, güçsüz anlamında: to be weak [wi:k]. kolay hastalanan anlamında: to lack resistance [rizistms]. zayıf veya çürük anlamında: to be flimsy [flimzi], dayanılmak to be based on [beyst], dayanılmaz olmak to be unbearable. Bu acıya dayanılmaz. This pain is unbearable [anbeynbil]. to be in solidarity. dayanışmak dayanmak, çekici bir şeye karşı: to resist the temptation [tempteysm]. destek almak anlamında: to rely on [rilay]. dayanıklı olmak anlamında: to withstand. Bu bitki soğuğa dayanmaz, This plant will not withstand the cold. to withstand. bir durumu kaldırabilmek: Bu sıcağa kar mı dayanır? No fortune can withstand that sort of spending. Hazıra dağlar dayanmaz. (One can't go on living on one's savings.) to bear [be:]. Buna can dayanmaz. Flesh and blood can't bear it any longer. to stand. bir şeye katlanmak: Buna daha fazla dayanmam mümkün değil, This is more than I can possibly stand. bir noktaya gelmek anlamında: to rest. Mesele gelip oraya dayandı. The matter rested there. , saldırıya karşı koymak: to hold out. Garnizon daha ne kadar dayanabilir? How long can the garrison hold out [ge:risin]? Yalnız bir hafta daha dayanabilirler, They can hold out just another week. temeli teşkil etmek anlamında: to be based on [beyst]. Bunlar neye dayanıyor? What are these based on? to lie [lay]. Geleceğimiz, ziraatimizin gelişmesine dayanıyor. Our future lies in developing our agriculture. Her şey yapacağına dayanıyor, (Everything hinges on what you'll do.) uzun süre idare etmek anlamında: to last. Stoklar birkaç ay daha dayanır. The stocks will last a few more months. Yeni ayakkabılarım bir ay dayanmadı. My new shoes did not last out a month. Bu elbise sana uzun zaman dayanır, This dress will last you for a long time. bir kimseye yaslanmak: to rely on [rilay], bir şeye yaslanmak anlamında: to lean on/against [li:n], to stand. Ayaklarını aç ve duvara daya. Open your legs and lean against the wall. Şu kitaplık neden duvara dayanmıyor? Why doesn't that bookshelf stand against the wall? yetmek anlamında: to be enough. I birleşikler ve deyimler | acıya dayanmak to bear up [be:]. Çocuğunun ölüm acısına dayanamadı. She couldn't bear up the loss of her child. arkasına dayanmak to lie back [lay]. arkasını dayanmak to rely on [rilay]. bıçak kemiğe dayanmak to reach the limit [ri:c]. Bıçak kemiğe dayandı. This is the limit. duvara dayanmak to lean against the wall. ısıya dayanmak to resist heat [rizist]. kanuna dayanmak to be based on the law. kapıya dayanmak to pound on the door. Yumurta kapıya dayanmadan. (While there is still time.) Yumurta kapıya dayanınca. (At the last minute.)

dayanmamak

197

mahkemeye dayanmak sıkıya dayanmak sırtım dayanmak bir şeye: birisine: ...yaşma dayanmak

to end up in court, to stand hard work.

Yetmiş yaşına dayandı. yüreği dayanmak Buna yürek dayanmaz. dayanmamak Buna can dayanmaz. Hazıra dağlar dayanmaz. Zora dağlar dayanmaz.

to lean one's back against smth. to rely on the protection of smb. to be nearing. She is nearing seventy. to be unable to bear [be:]. (It's heartbreaking.) to be unable to standAast. It's more than flesh and blood can stand. Ready money won't last long. (Determination will overcome all obstacles.)

dayatmak, dayandırmak anlamında: kişi için: bir şey için: istediğini yaptırmakta direnmek: bir isteğe karşı direnmek: "Ben bunu giymem" dedi, dayattı. "Ben o parayı ödemem" diye dayattı.

to have smb lean on smth [li:n]. to have smth leaned on. to insist on having one's own way. to insist on. He insisted on not wearing it. He insisted that he would not pay. to find fault [fo:lt].

dazlamak debelenmek, to thrash about. çırpınmak anlamında: çırpınıp tepinmek anlamında: to struggle and kick about [stragil]. günah vs. için...: to welter [welti]. debriyaj yapmak to declutch [diklac]. dedikodu yapmak to gossip. dedirmek to have people say. dedirtmek to make one say. Böyle bir şeyi dedirtmem. / won't let anyone say such a thing. | birleşikler ve deyimler | aman dedirtmek to make one yield [yi:ld]. gık dedirtmemek not to give smb a chance to speak. illallah dedirtmek to make smb get fed up. pes dedirtmek to make smb give in. defedilmek to be driven away. defetmek to drive away [drayv]. savuşturmak anlamında: to repel [ripel]. defnedilmek to be buried [berid], defnetmek to bury [beri]. defolmak to go away. Defol! (Beat it!) defolu olmak, to be faulty [fo:lti]. bozuk veya sakat anlamında: Bu malların hepsi defolu. All these goods are faulty. defosu olmak anlamında: to be defective. to be flawed [flo:d]. kusurlu anlamında: to be deformed. deforme olmak değdirmek to have smth touch [tag]. değeri olmak to be worth [wo:th]. Bir değeri var mı? Is it worth anything? değeri olmamak to be worthless. Bu yazının değeri yok. This writing is worthless.

değerinde olmak

198

önem taşımamak anlamında: Bu konudaki düşüncelerinin bir değeri yok. değer taşımamak: Bir değeri yok mu? değerinde olmak Bu ülkede bir teneke su altın değerindedir. Bu, üç puan değerindedir. altın değerinde olmak: değerlendirmek, özünü belirtmek anlamında: Rapor, sanayinin karşılaştığı sorunları çok iyi değerlendiriyor. yararlı bir yolda kullanmak: Vaktinizi en iyi biçimde değerlendirmelisiniz. kıymetlendirmek: üstünde düşünmek anlamında: Başvurunuzu değerlendireceğiz. | birleşikler ve deyimler] bir bakışta değerlendirmek Genel durumu bir bakışta değerlendirebildi. durumu değerlendirmek Durumu, bizim için değerlendirebilir misiniz? fırsatı değerlendirmek Ele gelen bu fırsatı değerlendirmelisiniz. Bir çok turist bu eşsiz teklifi değerlendirdi.

to be of no account [lkaunt]. Her opinion is of no account on this subject. to have no value. Hasn't it any value [ve:lyu:]? to be worth [wo:th]. In this country a can of water is worth its weight of gold. It's worth three points [poynts]. to be worth its weight in gold [weyt]. to evaluate [iveilyueyt]. The report evaluates very well the problems facing the industry. to make profitable use of. You should make the most of your time. to add value to [ve:lyu:]. to think over. We shall think over your application. to size up [sayz ap]. He was able to size up the general situation in a second. to sum up the situation [samap]. Could you sum up the situation for us? to take advantage of [ldvarntic]. You must take advantage of this opportunity. Many tourists have taken advantage of this unique offer [yu:ni:k]. to act on an information [info:meygm]. Acting on an information, the police seized important quantities of arms [si:zd]. to appreciate [rprisieyt]. Real estates here have greatly appreciated. to be valuable [vedyubil]. (You mean so much to me.) (He is dear to us all.) His time is very valuable.

bir ihbarı değerlendirmek Bir ihbarı değerlendiren polis önemli miktarda silaha el koydu. değerlenmek Buradaki gayrimenkuller çok değerlendi. değerli olmak Benim için çok değerlisin. O, hepimiz için değerlidir. Onun vakti çok değerlidir. değersiz olmak, değeri olmayan için: to be worthless, önemsiz anlamında: to be insignificant, değinmek (kısaca) to touch on [tag]. İki önemli noktaya değinmek istiyorum. / want to make a few remarks on two important points. Ülkenin durumuna da kısaca değinmek istiyorum. I also want to touch on the state of the country. Son siparişinize değinmek isteriz. (We would like to refer to your last order.) değiş etmek to exchange [iksceync]. değiş tokuş etmek to barter. değişik olmak to be different. Bunlar o kadar değişik değil. These are not so different. değişiklik yapmak to make changes. Birkaç değişiklik yapacağım. /'// make a few changes. Değişiklik olsun diye dağa çıkalım. (Let's go up the mountain for a change.) değişken olmak to be variable [veriyibil].

değişmek

199

değişmek, başkalaşmak

anlamında: Bu yıl ne kadar da değişti! Zaman değişiyor, biz de. Burada hiçbir şey değişmez, başka biçime gelmek anlamında: Menii daha sık değişmeli. Sıcaklık derecesinin, saatten saate değişmemesi gerek.

to change [ge:nc]. How she has changed this year! Time changes and so do we. Nothing changes here. to vary [ve:ri]. The menu should vary more often [menyu:]. The temperature should not vary from hour to hour [temprigi]. It can't vary with everyone's whim. to exchange smth for smth [iksgeync]. to change [ge:nc]. Our address hasn't changed. No one can change their fate.

Bu, herkesin kaprisi ile değişemez. karşılıklı alıp vermek: aynı kalmamak anlamında: Adresimiz değişmedi. Alın yazısı değişmez. [birleşikler ve deyimler | to fall out with. külahları değişmek Sonra külahları değişiriz. Otherwise we'll fall out [athiwayz]. to change hands. sahibi değişmek Restoranın sahibi geçen yıl değişti. The restaurant changed hands last year. suratı değişmek to change expression [ikspre§in]. Suratı birden değişti. The expression on his face changed suddenly. değiştirilmek to be changed [ge:ncd]. to be exchanged. takas anlamında: Dereden geçerken at değiştirilmez. (You don't swap horses in midstream.) Defolu mallar derhal değiştirilir. Faulty goods are immediately exchanged. değiştirmek, değişikliğe uğratmak: to change [geync]. Üstünde anlaşılan hiçbir şeyi değiştiremem. / can't change anything agreed upon. to alter [o:lti]. Bu kararlar ülkedeki siyasi durumu değiştirecektir. These decisions will alter the political condition in the country. Siyasetimizi ikinci defa değiştiremeyiz. We can't alter our policy a second time. to vary [ve:ri]. Menüyü ara sıra değiştirmeye çalış. Try to vary the menu once in a while. Dağıtım hızını dilediğiniz gibi değiştirebilirsiniz, You can vary the speed of delivery at will. başka bir görünüme sokmak: to change. Para onu çok değiştirmiş. Money has changed him a lot. Kurt huyunu değiştirmez, tüyünü değiştirir, (Evil-doers will always remain evil-doers.) eski bir şeyi yenisiyle...: to trade in [treyd]. Ad değiştirerek Türkiye'den ayrıldı. He has left Turkey under an assumed name. Eski arabasını yenisi ile değiştirdi, He traded his car in for a new one. gözden geçirip...: to revise [rivayz]. Yeni bilgiler ışığında planı değiştirmeliyiz. In the light of the new information, we should revise the plan. to modify [modifay]. iyiye doğru bir değişim sağlamak: Tutumunu ne zaman değiştireceksin? When are you going to modify your attitude? yerine başkasını getirmek: to change. Müdürümüzü neden değiştirdiler? Why did they change our headmaster? Girişi değiştirmemiz gerek. We must modify the entrance. to replace [ripleys]. Onu başka bir şeyle değiştirmeniz mümkün. You can always replace it with something else. | birleşikler ve deyimler j ağız değiştirmek to change one's tune [tyu:n]. çamaşır değiştirmek to change one's linen [ge:nc].

değiştirtmek

200

din değiştirmek el değiştirmek Mülk, bir ayda üç defa el değiştirdi. Bu resim kaç defa el değiştirdi? fikrini değiştirmek Yaşlandıkça fikrini değiştirecektir. Satış konusunda yine fikrini değiştirdi. Fikrimi değiştirmeye çalışma! gömlek değiştirmek, yılan için: fikir için: Gömlek değiştirir gibi fikir değiştiriyor. gönül değiştirmek hava değiştirmek kararını değiştirmek Kararını değiştiren ne oldu? Hiçbir şey kararımı değiştiremez. kılıf değiştirmek kılık değiştirmek Kılık değiştirerek halk arasında dolaşmayı severdi. kıyafet değiştirmek kıyafetini değiştirmek lafı değiştirmek nağmeyi değiştirmek rotayı değiştirmek gemi için: kişi için: seyrini değiştirmek O karar, savaşın seyrini değiştirdi. taraf değiştirmek üstünü değiştirmek Resmi kabul için üstümü değiştirmeliyim. vites değiştirmek yer değiştirmek yerini değiştirmek yön değiştirmek değiştirtmek biçim ve görünüm bakımından: başkasını edinmek anlamında: değmek, a) değerinde olmak Doğrusu değdi. hoşa gitmek anlamında: Değdi doğrusu! eş değer olmak: Geçmiş zaman olur ki, hayali, cihan değer. b) temas etmek anlamında: Açık kaba it değer. Perdeler yere değiyor. Biraz değdi, o kadar. Az kaldı değecekti.

to change one's religion [rilicin], to change hands. The property has changed hands three times in one month. How many times has this picture changed hands? to change one's mind. She'll change her mind as she gets older. She has changed her mind again about the sale. Don't try to change my mind! to shed skin. to change one's opinion. She's very inconstant [inkonstrnt]. to change sweethearts. to move to another climate. to alter one's decision [o:lti]. What made her alter her decision [disijin]? Nothing will alter my decision [disijin]. to alter one's behaviour [biheyvyi:]. to disguise oneself [disgayz]. (He enjoyed to mix among the people incognito.) to disguise oneself. to change one's clothes [klouthz]. to change the subject [sabjikt]. to adopt a softer line/tone [toun]. to change course [ko:s]. to take a different task. to turn the tide [tayd]. That decision turned the tide of the war. to go over. to change. Vd better change for the reception. to shift gears [ci:z]. to exchange places, to shift. to change direction. to have smth changed, to have smth exchanged. to be worth [wo:th]. It was all worth it. to please [pli:z]. It was quite enjoyable. to be worth. (The memory of the past will seem most alluring [ilyu:ring].,) to touch [tag]. (One should not leave one's things unattended.) The curtains are touching the floor. It only touched it a little, that's all. (It was very close [klous].)

değmemek

201

|birleşikler ve deyimler] başı göğe değmek başı taşa değmek canına değmek eli değmek Elin

değmişken...

göz değmek nazar değmek Bu bebeğe nazar değdi. Nazar değmesin! (birine) nazarı değmek zahmete değmek Zahmete değdi mi? değmemek Değmez. Okunmaya değmez. Vaktimi harcamaya değmez. Aldığı aptes ürküttüğü kurbağaya değmez. | birleşikler ve deyimler | ayaklan yere değmemek dişine değmemek Dişe değmedi. günahına değmemek Bu, günahına değmez. habbe değmemek zahmete değmemek Zahmete değmez. değneklemek dehlemek dejenere etmek dejenere olmak dejenereleşmek deklare etmek Deklare edecek bir şeyim yok. delâlet etmek, yol göstermek anlamında: belirtmek anlamında: Bu, bir tek şeye delâlet edebilir. deldirmek deli etmek deli olmak Deli olmak işten bile değil. Bir adama kırk gün deli dersen deli olur. *bir şeye deli olmak *bir şey/kişi için deli divane olmak delik olmak Bu tencere delik. *cebi delik olmak Onun cebi deliktir. *kulağı delik olmak delik deşik etmek delik deşik olmak delilik etmek

to be overjoyed [ouvicoyd], to realize the hardship of life [riyilayz]. to please one greatly. to find time to do smth. While you're about it... to be affected by the evil eye. (for the evil eye) to be cast [ka:st]. The evil eye has been cast upon that baby. (Touch wood!) to cause smb misfortune by the evil eye. to be worth it. Was it worth the trouble? not to be worth. It's not worth while [wayl]. It's not worth reading. It's not worth my while. He has done more harm than good. to be walking on air. to be very little of. There was so little of it. not to be worth. The game is not worth the candle [ke:ndil], to be worthless. not to be worth it. It's not worth the trouble. to cane [keyn]. to urge on [o:c] (an animal). to make smth degenerate [dicemreyt]. to become degenerate [dicemrit]. to degenerate [dicemreyt]. to declare [dikle:]. I have nothing to declare. to guide [gayd]. to indicate. That can only indicate one thing. to have smth pierced [pirst]. to drive smb mad [drayv]. to be mad/crazy [kreyzi]. It drives one crazy. If you call a man mad long enough he will become one. to be crazy about. to be madly in love with. to have a hole. This saucepan has a hole in it. to be penniless. Money burns a hole in his pocket. to be alert [ilo:t]. to riddle with holes [ridil]. to be riddled with holes. to act foolishly.

delilik yapmak

202

delilik yapmak Sakın bir delilik yapmayın.

to commit an insane act [inseyn]. Avoid committing any insane acts [ivoyd].

delinmek delik oluşmak anlamında: akmak anlamında: Göğün dibi delinmiş. Kazan delindi. delirmek delirtmek Bu, insanı delirtmeye yeter. Sözlerin onu delirtmeye yetti. delisi olmak (bir şeyin) Bu çocuk futbol delisidir. delişmenlik etmek delmek, sivri uçlu bir şeyle: delik açmak anlamında: Bu, sıçan olmadan çuval delmeye benzer. Aç köpek fırın deler, ufak delikler dizisi olarak: delerek açmak anlamında: Buradan bir tünel delmemiz gerekecek, matkapla...: *bağnnı delmek *suyu mızrakla delmek demagoji yapmak demek, (ayrıca bak: dememek) düşünmek, sanmak anlamında: Bu işe ne dersin? Sisten gecikmiş olabilir mi dersiniz? Anlaşabilecekler mi, dersin? Gitsek mi? Ne dersin? Artık gelmez diyorduk. Ne dersin, kabul eder mi? Boğaza gezintiye ne dersiniz? Pazartesi mümkün değilse, Salıya ne dersiniz? ad vermek anlamında: Buna yemek denebilirse. Tencere tencereye dibin kara demiş. Bana ne cesaretle hırsız dersin? Ona konserve açacağı denir. Sporcu dediğin disiplinli olmalı. Buna dur demek gerek. İşte ben sorumsuzluk diye buna derim. Hükümet dediğin, böyle olmaz. Türkçede buna ne denir? Ona bizim kalemiz diyebilirsiniz. Biz buna gül deriz. Olmaz, olmaz deme. söylemek anlamında: Ne mutlu Türküm diyene! Ona bir diyeceğiniz var mı? Ne dese beğenirsin?

to be pierced [pirst], to leak [li:k], (It's raining dogs and cats.) The boiler is leaking [boyh]. to go mad. to drive one mad. It's enough to drive one crazy. Your remarks were enough to drive him mad. to be crazy about/over. That boy is crazy about football. to behave wildly. to pierce [pirs], to make a hole in. It's like doing sophisticated work while still an apprentice. A starving person will do everything. to perforate [po:fireyt]. to bore fbo:r]. We shall have to bore a tunnel through here. to drill, to be upset. to pierce the water with a lance [la:ns]. to engage in demagogy [demigoji]. to think. What do you think of that? Do you think he may have been delayed by the fog? Do you think they'll be able to agree? Shall we go? What do you think? We were thinking she wouldn't come any more. Will he accept, do you think? What about a trip to the Bosphorus? If Monday isn't possible, how about Tuesday? to call [ko:l]. //you could call that a meal [mi.l]. It's the case of the pot calling the kettle black. How dare you call me a thief? It's called a tin opener. Sportsmen should have some discipline. We must call it a halt [ho:lt]. That's what I call irresponsibility. That's not what one calls a government. What do you call that in Turkish? You can call if our fortress [fo.tris]. We call it a rose [rouz]. (Don't rule out the impossible.) to say smth, to tell smb smth. How happy is the person who can say he or she is a Turk [to:k]/ (Have you got any message for him?) You'll never guess what he said.

demek

203 Ne dersin? Ben, çok yaşlı derim. Ne diyeceğimi bilemiyorum. Burada onun dediği olur. 'Helva' demesini de bilirim 'lıalva' demesini de. Bak sana ne diyeceğim... Baba, buna ne derdi? Ben sana demedim mi? Acıkan ne yemez, acıyan ne demez.

What can one say? She's too old, I should say. I don't know what to say. What he says goes here. I can speak politely but I also can speak very harshly when necessary [pilaytli]. I'll tell you what... What did father use to say to that? I told you so! The hungry will eat anything, the suffering will say anything. He shook his head as if to say impossible. I told you it won't work. They may say what they like. Since he said he would go, he's sure to do it. What are you saying? Do what the hodja says, not what he does. No one criticizes their own goods [kritisayziz]. Suppose we said yes. You may say what you please, it isn't right. to mean [mi:n]. Does that mean no? That means... What do you mean? What do you mean, "There isn't any"? To do so would mean death. What does that mean now? (What's all this about?) Just what do you mean by not doing the homework? That means we are rich! (It all boils down to...)

"İmkansız" der gibi başını salladı. Sana faydası olmayacağını demedim mi? Ne derlerse desinler! Değil mi ki, "Giderim" dedi, mutlaka gider. Siz, ne diyorsunuz? Hocanın dediğini yap, yaptığını yapma. "Yoğurdum ekşidir" diyen olmadı. "Evet" desek, ne olur? Ne derseniz deyin, bu doğru değil, anlamına gelmek: Bu, "hayır" mı demek? Demek oluyor ki... Sen ne demek istiyorsun? Ne demek "yok"? Bunu yapmak ölüm demek olur. Bu, ne demek şimdi? Bütün bunlar ne demek oluyor? Ödevi yapmamak, ne demek? Desenize zengin olduk! Bu, şunu demeye gelir... | birleşikler ve deyimler | Aman derim! You'd better not do anything like that. Allah'ın dediği olur. (God does what He wills.) Allah birine "yürü kulum" deyince. When it's God's will that somebody shall make great progress. Ben yirmi diyeyim, siz deyiniz otuz. They were about twenty, maybe thirty. Geçmişe mazi, yenmişe kuzu derler. Let bygones be bygones [baygo:nz]. Koyunun bulunmadığı yerde keçiye In the country of the blind the one-eyed is king. Abdurrahman Çelebi derler. Köprüyü geçinceye kadar ayıya dayı derler. Treat a boor with respect until you get what you want. Leb demeden leblebiyi anlamak. To be able to read smb's thoughts [tho:ts]. Ne oldum dememeli ne olacağım demeli. Don't look back on your past success, look forward to the future. Ha deyince bulunmaz. You just can't find it on the spur of the moment. "Hırsızlar" diyen diyene. Everyone was shouting 'thieves' [thi:vz]. Selamünaleyküm demeden. Tactlessly and brusquely [braskli]. Şaka maka derken gerçekten oldu. At first it looked like a joke, now it's a reality. Deme! Really [ri:li]/ Diye diye. By saying repeatedly. Burada dediği dediktir. What he says goes here. Demek gelmiyorsun. So you're not coming. Desene, işler karıştı. Things have got complicated.

demek (ah deyip ah işitmek)

204

ah deyip ah işitmek Ah deme ki düşman oh demesin. aka ak, karaya kara demek aman demek armudun sapı, üzümün çöpü var demek Armudun sapı, üzümün çöpü var diyeceksen bu işi bırakalım. bir dediğini iki etmemek Bir dediğini iki etmezdi. bir dediği iki olmamak Bismillah demek canına tak demek dediği dedik olmak Dediği dediktir. dediğine gelmek demek olmak Bunu yapmak, ölüm demek. Bütün bunlar ne demek oluyor? demeye gelmek demeye getirmek Hayır demeye getirdi. diyeceği olmamak Diyeceğin bir şey yok mu? doğruya doğru, eğriye eğri demek elveda demek Bütün hayallerine elveda diyebilirsin. eyvallah demek Her şeye eyvallah demen mi gerek? gık demek (bir şeyden) höt demek illahlah demek iyiye iyi, kötüye kötü demek kafasına dank demek/etmek Kafama dank dedi. kör kadıya körsün demek oh demek rahatlama belirtisi olarak: beğenme belirtisi olarak: olmayacak duaya âmin demek Olmayacak duaya âmin denmez. Olmayacak duaya âmin dememi istiyorlar.

to be alone and helpless. Don't sigh lest your enemies rejoice [say]. to call a spade a spade [speyd]. to ask for mercy [mo:si]. to find fault with everything. If you're going to find fault with everything let's leave it at that. to fulfill smb's every wish. He never refused her anything. to be highly esteemed. to invoke the name of God. to be fed up. to be very obstinate [obstimt]. He is an obstinate fellow. to come around to one's point of view. to come to mean [mi:n]. To do so would mean death. (What's all this about?) to imply. to imply [implay]. (He as good as told us no.) to have nothing to say. Don't you have anything to say? to call a spade a spade. to bid good-bye. You can bid good-bye to all your dreams. to accept [iksept]. Must you agree with everything that is said? to be sick of smth. to bark at [ba:k]. to be fed up. to be forthright [fo:thrayt]. to dawn upon [do:n]. The truth dawned upon me. to call a spade a spade [speyd].

to sit back and take it easy [i:zi], to breathe a sigh of satisfaction [say]. to say amen for a futile prayer [fyurtayl]. It's no use saying amen for a futile prayer. (They want me to agree to an unrealistic scheme [ski:m].) to stop work. paydos demek pes demek to give in. sap derken, saman demek to talk nonsense. tavşana kaç, tazıya tut demek to run with the hare and hunt with the hounds. uf puf demek to sigh [say], dememek not to say, not to think. Selamünaleyküm demeden. Tactlessly and brusquely [braskli]. Dört çocuk annesi demezsin. You wouldn't suspect she is a mother of four. Ah deme ki düşman oh demesin. Don't sigh lest your enemies rejoice. Acıkan ne yemez, acıyan ne demez. The hungry will eat anything, the suffering will say anything. Para diyor, başka bir şey demiyor. He thinks of nothing but money. Deme! You don't say!

demetlemek

205

Kar kış demeden çalışır. Büyükanne demezsin. Belâ geliyorum demez. Duyduk duymadık demeyin. Kimse ayranım ekşi demez. "Ne oldum?" dememeli, "Ne olacağım?" demeli.

He always works whether it be summer or winter. You wouldn't suspect she's a grandmother. Misfortune gives no warning. Do not claim later you were not aware of it. No one will run down their own goods. Don't look back on your past successes, look forward. Nuh der peygamber demez. He is as stubborn as a mule [myu:l]. Yaparsam bana da adam demesinler. I'll be damned if I do it [de:md]. Ibirleşikler ve deyimler] to be satisfied with what one gets. az çok dememek to have no effect [ifekt]. bana mısın dememek Bana mısın demedi. It had no effect at all. gece gündüz dememek to take no account of the time of the day. gık dememek not to object [obcekt]. Gık bile demedi. He accepted without any objection [obceksin], gözü üstünde kaşı var dememek not to raise any objection, paraya para dememek to spend money lavishly. tıs dememek ses bakımından: not to make the slightest noise. itiraz bakımından: not to raise the slightest objection. demetlemek to tie in bundles [bandil]. çiçek vs. için: to tie in bunches [bang]. demetlenmek to be tied in bundles [bandilz], demirlemek, gemi için: to anchor [e:nki]. Donanma istanbul önlerine gelip demirledi. The fleet anchored before Istanbul [e:nkid]. Gemi iç limanda demirlemiş. The ship is lying at anchor in the inner harbour. to bolt, kapı için: to bar. kol demirini takmak: demirleşmek to turn into iron [ayirn]. demlemek to brew [bru:]. demlendirmek to brew. demlenmek to be infused [infymzd]. demokratikleşmek to become democratic [dimokratik]. demokratikleştirmek to democratize [dimokntayz]. demokratlaşmak to become democratic. demokratlaştırmak to democratize. denemek, sınamak anlamında: to try [tray]. Denemeden bir zarar gelmez. There is no harm in trying. Denenmişi denemek olmaz. There is no need to try that which has been tried. Onu açmayı hiç denemedim. I've never tried to open it. Giyip denemeliyim. I should try it on. bir konuda denemek: to have a try. Zannedersem, deneyeceğim. / think I'll have a try. to have a go. Nasıl çalıştığını bilmiyorum, fakat deneyeceğim. / don't know how it works but I'll have a go. yeni bir şey için: to try out. kalkışmak anlamında: to attempt [itempt]. Kaçmayı deneme! Don't attempt to escape [iskeyp]. deney olarak: to test, to put to the test. Satın almadan makineyi denememiz gerek. We must put the machine to the test before buying it. Motoru iyice denedik. We have thoroughly tested the engine [encin].

denenmek

206

| birleşikler ve deyimler | bir denemek şansım denemek Rekoru kırmak zor ancak şansımı deneyeceğim.

to have a shot/crack at it. to take one's chance. (It's hard to break the record but I'll have a crack at it.) Buy a few and take your chance. to try one's hand at. He even tried his hand at publishing. to put smth to the test, to be tried [trayd].

Birkaç tane alıp şansını dene. bir şey yapmayı denemek Yayıncılık yapmayı bile denedi. bir şeyi denemek denenmek denetimsiz olmak to be without supervision [su:pövijm]. denetlemek, kontrol etmek anlamında: Firmaların faaliyetlerini kim denetledi? to control [kintroulj. Who has controlled the activities of the firms? nezaret etmek anlamında: Çocukları kim denetliyor? to supervise [su:povayz]. Who is supervising the children? teftiş etmek anlamında: to inspect [inspekt]. denetlenmek to be inspected. denetmek to have smb try smth. deney yapmak to experiment [iksperimint]. deneyimli olmak to be experienced [ikspiriymst], deneyimsiz olmak to be inexperienced [inikspiriymst], dengelemek to balance [be:lins], dengelenmek Enflasyon nihayeten dengeleniyor. to level off. Inflation is finally leveling off. dengeli olmak Her iki taraf iyi dengeliydi. to be balanced [bedinst]. Both sides were well-balanced. dengesiz olmak Bu rapor tamamen dengesiz. to be unbalanced [anbe:hnst]. This report is completely unbalanced. dengi olmak Bu insanlar senin dengin değil. to be one's equal [i:kwil]. These people are not your equal. Bu kız bu gencin dengi olamaz. to be a match [me:cj. This girl can't be a good match for that young man. denilmek, Böyle denilebilir. to be said. Raporda şöyle deniliyor:... (You could say so.) The report runs as follows:... Buna da oyun denilmez. to be called [ko:ld]. (You can't call that a game.) denk etmek to make into bales [beylz]. denk olmak Sakal bıyığa denk olmayınca, berber ne yapsın? to be equal [i:kwil]. (You can't expect first class work from inferior material [mitiryil].) denk yapmak to make a bundle. denklemek, balya için: denk duruma getirmek anlamında: eşit yapmak anlamında: denklenmek denkleşmek denkleştirmek, denk duruma getirmek anlamında: Bütçeyi denkleştirmekte zorluk çekiyoruz.

to tie smth in a bundle [bandil]. to balance [be:hns], to make equal [i:kwil]. to be tied up in bundles [bandilz]. to be balanced [be:lmst]. to balance. We have great difficulty in balancing the budget [bacit].

denmek

207 gereken miktarı sağlamak: to manage to find, to put together. Arabanın parasını bir türlü denkleştiremedik. Somehow we couldn't put together the money for the car.

denmek, denilmek anlamında: İşte otel diye buna denir. Buna ne denir? Bu alete balyoz denir. Bunlara pek el çantası denmez, söylenmek anlamında: Doğru söze ne denir? Yok denecek kadar az arkadaşı var. Yok denecek kadar az var. Yeni denebilir. Öyle denebilir. densizlenmek densizleşmek densizlik etmek denşirmek depo etmek depolamak Onları serin bir yerde depolamanız gerek. depolanmak Sıcak bir yerde depolanabilir mi? depolitize etmek deprenmek depreşmek depreştirmek canlandırmak anlamında: Bunların derdini depreştirmeyelim. derç etmek, içine sokmak anlamında: kaydetmek anlamında: derdest etmek derdi olmak Evladın var, derdin var. Büyük başın büyük derdi olur. Derdi ne imiş? derdinde olmak (bir şeyin) Kasap et derdinde, koyun can derdinde. derecelemek derecelendirmek derilenmek derinleşmek, derinlik bakımından: bilgi bakımından: ses bakımından: derinleştirmek derinletmek derk etmek derlemek, bir araya getirmek: sözlük vs için:

to be called [ko:ld]. (That's what one could call a hotel.) What is this called? This tool is called a sledge hammer [slec]. One can hardly call this a hanbag. to be said. What more can one say? (He has few friends.) (There is little, if any.) (It's as good as new.) One could say so. to act tactlessly [te:kthsli], to get tactless. to be tactless. to adulterate [idaltireyt]. to store [sto:]. to store [sto:]. You must store them in a cool place. to be stored [sto:d]. Could they be stored in a warm place? to depoliticize [dipilitisayz]. to struggle to get free [stragil]. to recur [riko:]. to cause a relapse [rile:ps], to renew [rinyu:]. Let's not awaken their sorrow [lweykin]. to insert [inso:t]. to inscribe [inskrayb], to seize [si:z]. to have trouble [trabil]. To have children is to have trouble. The bigger the head the bigger the trouble. What's his trouble? to be preoccupied with [prkokyupayd]. Everyone will view things from their point of view. to grade [greyd]. to be graded. (for the skin) to heal up [hi:l]. to become deep [di:p]. to deepen [di:pin]. to deepen, to deepen, to deepen. to understand [andistemd]. to collect [kilekt]. to compile [kimpayl].

208

derlenmek derlenmek, toplanmak anlamında: düzene girmek anlamında: derman olmak dermanı olmak Dermanım

yok.

dermansız olmak dermek derpiş etmek ders olmak Bu sana ders olsun. Bu, onlara iyi bir ders olur. Bu ceza sizlere iyi bir ders olsun. dersi olmak dert etmek (bir şeyi) Dert etme! *başma dert etmek dert olmak Dert değil! Bu çocuğun derdi ne? Devasız dert olmaz. | birleşikler ve deyimler] başı dertte olmak başına dert olmak (birinin) içine dert olmak yüreğine dert olmak Bu hakaret yıllarca yüreğimde dert oldu. dertlenmek dertleşmek İki satır dertleştik, karşılıklı dertlerini anlatmak: dertli olmak dertop etmek dertop olmak dertsiz olmak deruhte etmek desen yapmak destanlaşmak destek olmak Ona daima destek olmuşum. desteklemek, arka çıkmak anlamında: Gümrük Birliği konusunda hükümeti desteklemeye karar verdiler. Planı destekliyorlar mı, desteklemiyorlar mı? Hepimiz sizi destekleyeceğiz. Adamımızı mutlaka desteklemeliyiz.

to be compiled. to get organized [o:gmayzd]. to be a remedy [remidi]. to have the strength. I haven't got the strength. to be feeble [fi:bil]. to gather [ge:thi]. to bear in mind [maynd]. to learn one's lesson [lesin]. / hope you've learned your lesson. to serve one right [rayt]. It will serve them right. This punishment will serve you light. to have a lesson. to occupy oneself with [okyupay]. Don't give it another thought! to brood over [bru:d]. to be a bother to [bothi]. It's no bother. to be eating smb. What's eating that child? (There's a remedy for every trouble.) to be in trouble [trabil]. to be a thorn in smb's side, to be a thorn in one's flesh, to rankle [re:nkil]. That insult has rankled in my mind for years. to feel troubled [trabild]. to have a heart to heart talk with. We had a friendly chat. to air one's grievances to each other. to be sorrowful [sorouful]. to gather together. to curl oneself up [ko:l]. to be carefree [ke:fri:]. to undertake [anditeyk]. to draw [dro:]. to become legendary [lecindiri]. to stand by smb. I've always stood by him.

to back, to back up [be:k]. They've decided to side with the government on the question of the Customs Union. Are they backing the plan or not? We shall all back you up. We must back up our man without fail [feyl]. to stand by. Kriz sürecinde, eşini daima desteklemiştir. She always stood by her husband during the crisis [kraysis]. Hepimizin, seni destekleyeceğinden emin olabilirsiniz. You can be sure we shall all stand up for you. Her zaman başkanımızı destekleriz. We'll stand by our chairman any time.

destelemek

209

bir kararı...: Alacakları her kararı destekleyecek miyiz? onaylamak anlamında: Böyle bir programı desteklememiz mümkün değil, payanda vurmak anlamında: savunmak anlamında: Kadın haklarını daima desteklemişimdir. spor ve diğer faaliyetler için: Şirketimiz bu gibi faaliyetleri desteklemelidir, tarafını tutmak anlamında: İlle de bir partiyi desteklememiz mi gerek? yardım sağlamak anlamında: Terörist örgütlerini neden destekliyorlar? yıkılmak üzere olan bir şeyi: Bu duvarı yıkılmadan desteklememiz gerek. destelemek destelenmek deşarj olmak deşelemek deşifre edilmek Mesaj şimdiye kadar deşifre edilmemiştir. deşifre etmek deşifre olmak deşilmek deşmek, yara için: konuyu yeniden kurcalamak: | birleşikler ve deyimier | geçmişi deşmek Geçmişi deşmenin zamanı değil. karnını deşmek yarasını deşmek yarayı deşmek devalüasyon yapmak devam etmek, araba söz konusu ise: Lütfen yolunuza devam ediniz. Ne olursa olsun sürmeye devam ediniz, bırakılan yerden...: Bizim bıraktığımız yerden devam edin. çalgı söz konusu ise: Lütfen çalmaya devam ediniz, iş söz konusu ise: İşimize devam etmek zorundayız. İşimize devam edelim. kurs, toplantı vs. için: Derslere muntazaman devam ediyor musun? sürmek/sürüp gitmek anlamında: Devam edeceği kadar eder. Bu hep böyle devam etmeyecek.

to uphold [aphould]. Shall we uphold every decision they take? to endorse [indo:s]. We can't possibly endorse such a program. to prop up. to champion [ce:mpiym]. I've always championed the rights of women. to sponsor [sponsi]. Our firm should sponsor such activities. to side with [sayd]. Must we side with one party? to support [sipo:t]. Why do they support terrorist organizations? to shore up [so:]. We must shore up that wall before it collapses. to tie in sheaves [§i:vz]. to be tied in sheaves. to pour out one's feelings [po:]. to scratch up [skre:c]. to be decoded [dikoudid]. The message hasn't been decoded up to now. to decipher [disayfi]. to be decoded [dikoudid]. to be pierced [pkrst]. to lance [la:ns]. to open up. to rake up the past [reyk]. This is no time to rake up the past. to disembowel [disimbawil]. to touch a sore spot [so:]. to open a wound [wu:nd]. to devaluate [di:ve:lyueyt].

to drive on [drayv]. Please drive on. Just drive on, no matter what. to take up [teyk ap]. Just take up from where we left. to play on. Please play on. to get on with one's work. We have to get on with the work. Let's get on with it. to attend [itend]. Do you attend the courses regularly? to last. It will last as long as it does. This won't last forever. to continue [kmtinyu]. Havalar sıcak olmaya devam edecek. The weather will continue to be hot. En büyük sorunumuz olmaya devam ediyor. It's continuing to be our biggest problem.

devam ettirmek

210

Bu böyle devam edemez. Lütfen işinize devam ediniz. Haydi devam et. B/z kararlaştırdığımız gibi devam edeceğiz. bir şey yapmaya...: Aynı hatayı yapmaya devam ediyorlar. yoluna...: Lütfen yolunuza devam ediniz. yön bakımından: yürüyüş söz konusu ise: Biz durduk, fakat diğerleri devam ettiler. devam ettirmek, sürdürmek anlamında: Bu sevimli geleneği devam ettiriyorlar. devamsız olmak bir aradan sonra: Görüşmeleri devam ettirmeye karar verdik. devamı olmak devamlı olmak Bunu uzun zaman devam ettirebileceğimi sanmıyorum. deve yapmak devede kulak olmak , Onun katkısı, devede kulaktır. devindirmek devinmek devirmek, ağaç için: altını üstüne getirmek: bütünüyle içmek anlamında: kitap için: rüzgar için: Rüzgar caddedeki ağaçları devirdi, oburca yemek anlamında: Bir butu tek başına devirdi, yere yıkmak anlamında: yönetimi elinden almak: Hükümeti devirmeye kararlıydık.

to keep/go on. This can't go on like that. to carry on [ke:ri]. Please carry on with your work. to go ahead [med]. Go ahead. We shall go ahead as we've planned. to keep (on) on doing smth. They keep doing the same mistake. to move on [mu:v]. Would you move on, please? to keep straight on [ki:p streyt]. to walk on. We stopped but the others walked on. to keep up [ki:p ap]. They keep up this charming custom. to be irregular at work [iregyuh]. to resume [rizyu:m]. We have decided to resume the talks. to be continued, to be permanent [po:mimnt]. / don't think I can keep it up for long. to acquire fraudulently [fro:dyulmtli]. to be a drop in the bucket [bakit]. His contribution is a drop in the bucket. to put in motion [mousin]. to move [mu:v]. to fell a tree. to overturn [ouvitom]. to drink down. to finish reading a book. to blow down. The wind blew down the trees on our streets. to devour [divaur]. He devoured a rump by himself [ramp], to knock down [nok]. to overthrow. We were determined to overthrow the government.

| birleşikler ve deyimler | çam devirmek to blunder [blandi]. Bakan konuşmasında büyük bir çam devirdi. The minister blundered badly in his speech. Anlamadığın şeylerden bahsedersen büyük If you talk about things you don't understand çamlar devirirsin. you'll make bad blunders. dağları devirmek to succeed in doing hard things [siksi:d]. gözlerini devirmek to roll one's eyes. (birisine) to look daggers at [de:giz]. hükümeti devirmek to overthrow the government [gavinmint]. kesip devirmek to fell. vurup devirmek to fell. devleşmek to grow enormously [ino:misli], mecazi anlamda: to show prodigy [prodici].

devletleştirmek devletleştirmek devleştirilmek devralmak

211

to nationalize [ne:§inilayz], to get nationalized, to take over. Gelecek yıl görevlerini kim devralacak? Who will take over your duties next year? Ben orada değildim, görevi saat altıda devraldım. I wasn't there I took over duty at six. devretmek to turn over [to:nouvi].. Bakan iş ilişkilerini devretmek zorunda. The minister has to turn over his business interests. to hand over. yetki için: Yetkini kimseye devredemezsin. You can't hand over your authority to anyone. nesilden nesile...: to hand down. Bu ilkeleri gelecek nesillere devretmeliyiz. We must hand down these ideals to our posterity. to transfer [tre:nsfo:]. havale etmek anlamında: devrilmek, to capsize [ke:psayz]. alabora olmak anlamında: Tekne birden devrilip, ters döndü. The boat suddenly capsized. araç vs. için: to overturn [ouvito:n]. Araba bariyere çarpıp devrildi. The car hit the barrier and overturned. Araba devrilince, yol gösteren çok olur. (It's easy to be wise after the event [ivent]). hükümet vs. için: to be overthrown [ouvithroun]. 1972'de askeri bir darbe ile devrilmişti, It was overthrown by a military coup in 1972. iskambil vs. için: to tumble down [tambil]. İskambil kağıdı gibi devrildi, It tumbled down like a house of cards. yatay hale gelmek anlamında: to tip over [tipouvi]. Kâse devrildi ve şekerler etrafa saçıldı. The bowl tipped over and the sweets were scattered around [ske:tud]. Boyu devrilsin! May he drop dead! [ded]. to be transferred [tre:nsfo:d]. devrolmak devşirilmek, toplanmak anlamında: to be gathered [ge:thid]. katlanmak anlamında: to be folded up. devşirmek, toplamak anlamında: to gather [ge:thi]. Kızlar mı pamuğu devşirecek? Will the girls gather the cotton? to pick up [pikap]. Yakında meyveleri devşirecekler. They'll pick the fruit soon. Elim armut devşirmiyor ya! (Don't worry, I can fend for myself.) katlamak anlamında: to fold. deyimleşmek to become an idiom [idyim]. dezenfekte etmek to disinfect [disinfekt]. dıngıldatmak to clang [kle:ng]. dır dır etmek to nag. Sürekli dırdır eden bir karısı var. He has a wife who is always nagging him. dırdırlanmak to grumble [grambil]. dırıltı etmek to nag. dırlanmak to grumble. Dırlanacak ne var? What is there to grumble about? to be out. dışarıda olmak Sözüm meclisten dışarı. (Excuse the term [to:m].) to be outside of [autsayd], dışında olmak to be unusual [anyu:juwil]. *alışılagelmişin dışında olmak Bu istekler oldukça alışılagelmişin dışındaydı. These demands were quite unusual. vazife dışında olmak to be off duty [dyu:ti]. dışlamak to exclude [iksklu:d], parçalamak anlamında: to pull to shreds [sredz]. karıştırarak aramak anlamında: to turn a place upside down.

didiklemek

212

didiklemek, parça parça etmek anlamında: to tear to shreds [te:]. aramak anlamında: to turn a place upside down. to be picked to shreds [§redz], didilmek didinmek to toil up [toyl]. Bütün gün didinip durduk. We toiled up all day long. to pick on each other. didişmek to be obstinate [obstinit]. dik başlı olmak dik kafalı olmak to be hard-headed [ha:dhe:did]. İyi bir elemandır fakat biraz dik kafalı. He's a good staff member, if a bit hard-headed. to be outspoken. dik sözlü olmak (for one's hair) to stand on end. diken diken olmak (tüyleri) diken üstünde olmak to be on pins and needles [nkdilzj. O zamana kadar hepimiz diken üstündeydik. We were all on pins and needles until that time. dikili olmak, bitkiler için: to be planted. dikiş bakımından: to be stitched [stict]. Bunlar, küçük parçalardan dikili olur. They are made up of small patches stitched together. Senin ağzında torba dikili değil ya! (Why don't you speak openly?) to be erected [irektid]. taş vs. için: not to have a cent to one's name. dikili ağacı olmamak Bu zavallı adamın dikili ağacı yoktur. That poor man owns nothing. dikilmek, anıtlar için: to be erected [irektid]. Atatürk heykelleri her yerde dikilmiştir, Statues of Ataturk have been erected everywhere. ayakta durmak anlamında: to stand (still). Öyle dikilip durma. Don't just stand there. bitki için: to be planted, dikim bakımından: to be sewn [so:n], dimdik olmak anlamında: to be upright. Beni görünce oturduğu yerde dikildi. On seeing me, he sat upright. göz için: to be fixed on [fikst]. meydan okumak anlamında: to be defiant [difayint]. tüyler için: to bristle [brisil]. at için: to jib [cib], I birleşikler ve deyimler | to pester. baş ucuna dikilmek başına dikilmek to breathe down smb's neck [bri:th]. dikili ağacı olmamak to own nothing. Onun dikili ağacı yok. He doesn't own anything. to breathe down smb's neck [bri:th]. ensesinin dibine dikilmek to plant oneself in front of. karşısına dikilmek Hiç düşünmeden hırsızın karşısına dikildi. Without thinking, he planted himself in front of the thief [thi:f]. tepesine dikilmek to breathe down smb's neck [bri:th]. dikizlemek to spy on [spay]. dikkat etmek, dikkatli olmak anlamında: to be careful [ke:ful]. ilgisini çekmek anlamında: to pay attention to [itensin]. Burada olup bitenlere hiç dikkat etmez. He never pays attention to what is going around here. uyarı anlamında: to mind [maynd]. Hareketlerine dikkat et! Mind your manners! Boyaya dikkat edin! Mind the fresh paint [peynt].'

dikkat etmemek (bir şeye)

213

İşte senin dikkat edeceğin adam budur. Dikkat et! Kilona dikkat etmen gerek. "Dikkat et", diye bağırdım, fakat onu kurtaramadım. dikkat etmemek (bir şeye) dikkate değer olmak dikkate şayan olmak dikkatli olmak Her an gelebilirler, dikkatli olun.

to watch out [woe]. That's the man for you to watch. Watch out! You've got to watch your weight [weyt]. to look out [luk aut]. I yelled 'look out' but couldn't save him. to take no account [tkaunt], to be noteworthy [noutwo:thi]. to be worthy of notice [noutis]. to be on the look out. They may come any moment now, be on the look out. to be careless [ke:lis]. to be careless. They were unbelievably careless.

dikkatsiz olmak dikkatsizlik etmek İnanılmaz derecede dikkatsizlik ettiler. diklenmek, to stand erect [irekt], dik duruma gelmek: to be defiant [difaymt]. kafa tutmak anlamında: to challenge [ce:linc]. karşı gelmek anlamında: dikleşmek, to become steep [sti:p]. vaınaç bakımından: to get stubborn [stabm]. inatçılık etmek anlamında: to be obstinate [obstinit]. diklik etmek dikmek, to plant. bitkiler için: Biz onları sonbaharda dikeriz. We plant them in autumn [o:tim]. to erect [irekt]. dikine durdurmak anlamında: to throw up [throu]. dikine havaya atmak: to put up. direk vs. için: to sew [sou]. dikiş için: Terzi kendi söküğünü dikemez. We do not often use our knowledge for our own benefit. Bu düğmeyi dikebilir misiniz? Could you sew this button on? to stitch [stij]. dikiş atmak anlamında: Bu küçük parçaları bir arada dikebilirsin. You can stitch these small pieces together. to drink in one swing. içki için: to set up. kurmak, inşa etmek anlamında: to stitch [sticj. yara için: Doktor biraz sonra yarayı dikecek. The doctor will stitch the wound in a moment. to set down a ball (for playing). (top vs için) yere koymak | birleşikler ve deyimler | to plant trees. ağaç dikmek to assign smb to supervise smb [isayn]. başına dikmek (birinin) to erect a tombstone over. basma taş dikmek to cuckold [kakild]. boynuz dikmek to give a decisive reply [disaysiv]. cevabı dikmek dikiş dikmek to sew [sou]. Terzi kendi dikişini dikemez. (The cobbler's son usually goes barefoot.) to put up (a pole) [poul], direk dikmek to covet [kavit]. göz dikmek Başkasının ekmeğine neden göz dikiyorsun? Why do you covet someone else's job? to gaze fixedly [geyz], gözünü dikmek to erect smb's statue [ste:tyu:]. heykelini dikmek to drain the cup [dreyn]. kadehi dikmek

dikte etmek

214

kenarını dikmek (elbisenin) kisvesini kendi dikmek kulaklarım dikmek kuyruk dikmek nalları dikmek nöbetçi dikmek Yabancı banka şubelerine nöbetçi dikilmiştir. ocağına incir dikmek şişeyi dikmek taş dikmek tüy dikmek Bu, hepsine tüy dikti. üstüne tüy dikmek Bu, her şeyin üzerine tüy dikti. dikte etmek Bir mektubu dikte ederken oturamam. diktirmek, anıt için: bitkiler için: dikiş için: dil ebesi olmak dile gelmek, dile düşmek anlamında: konuşma yeteneği bakımından: dilediğini yapmak dileği olmak dilemek Allahım, ancak senden yardım dileriz. Annene iyi geceler dile. Hayır dile komşuna, hayır gele başına. Size acil şifalar dilerim. Başarılı bir ders yılı dilerim. Size bol şans dilerim. Hoş vakit geçirmenizi dilerim. Bize katılmanızı candan diliyorum. Size mutluluklar dilerim. Daha nice mutlu yıllar dilerim. Size ve eşinize ömür boyu mutlu bir evlilik dilerim. Evliliğinizde uzun ve mutlu yıllar dilerim. Ömür boyu mutlu bir evlilik dilerim. Yakında sıhhatinize kavuşmanızı dilerim. Bol şanslar dilerim. Gelecek sefer daha şanslı olmanızı dilerim. Size acil şifalar dilerim. Taziyelerimi kabul etmenizi dilerim. Büyük kaybınız dolayısıyla, taziyemi kabul etmenizi dilerim. Yarışmada üstün başarı sağlamanızı dilerim. Verimli çalışmalar dilerim. Hayırlı yolculuklar dilerim.

to bind the edge of a garment [baynd]. to paddle one's own canoe [kmu:]. to prick up one's ears. to take to one's heels [hi:lz]. to die [day]. to post/station a guard [steyşın]. Guards were posted at branches of foreign banks. to break up smb's home. to drink straight from the bottle. to erect a stone. to cap it all [kep]. That caps it all. to make a situation worse. (This was the last straw). to dictate [dikteyt]. / can't sit when dictating a letter. to have smth erected [irektid]. to have smth planted, to have smth sewn [soun]. to be talkative [toıkıtiv]. to become object of gossip. to start to talk [to:k]. to do what one wishes [wisiz]. to have a wish. to beg. 0 Lord, we beg assitance of You alone. to bid. Bid your mother good night. to wish. Wish prosperity to others so that you may prosper too. Best wishes fora speedy recovery [rikaviri]. / wish you a successful school year. 1 wish you the best of luck [lak]. (Enjoy yourself.) (You are cordially invited to join us.) I wish you every happiness. Many happy returns of the day [ritö:nz]. / wish you and your wife/husband a happy married life [me:rid]. / wish you a long and happy married life. I wish you a happy married life. Best wishes for a speedy recovery [rikaviri]. / wish you the best of luck [lak]. / wish you better luck next time. Best wishes for a speedy recovery. Please accept my sympathy [sımpıthi]. Please accept my sincere condolences in your great loss [ktndoulmsiz]. My best wishes for success in the competition. With sincere wishes for your future success. Best wishes for a good voyage [voyic].

215

dilencilik yapmak |birleşikler ve deyimleri af dilemek affını dilemek

Af finizi dilerim. aman dilemek Savaşçılar ne aman dilediler, ne de verdiler. baş sağlığı dilemek Baş sağlığı dilerim. Ona tarafımdan baş sağlığı dileyiniz. ecir sabır dilemek hacet dilemek iyi şanslar dilemek özür dilemek Gidip ondan özür dilemeliyiz. Hatadan dolayı özür dileriz. Özür dilemek için artık çok geç. Bunun için çok özür dilerim. Sizi rahatsız ettiğim için özür dilerim. Çok özür dilerim. Sizi beklettiğim için özür dilerim. Gecikmeden dolayı özür dileriz. Hatadan dolayı özür dileriz. şans dilemek Sınavlarınızda bol şanslar dilerim. Size bol şans dilerim. dilencilik yapmak dilendirmek dilenmek, sadaka söz konusu ise: istemek anlamında: dili uzun olmak dilim dilim etmek dilimlemek dilimlenmek dilinin altında bir şey olmak Dilinin altında bir şey olsa gerek. dilinin ucunda olmak diline pelesenk etmek dillenmek dillere destan olmak dilleşmek dilmek dilsiz olmak dimdik olmak dinamitlemek dinç olmak dinçleşmek dinçleştirmek dindar olmak dindaş olmak

to apologize [ipolicayz]. to beg one's pardon [pa:din], / beg your pardon. to ask for quarter [kwo:ti]. The fighters neither gave nor asked for quarter. to offer one's condolences [kindoulmsiz], (Please accept my condolences.) to sympathize [simpithayz]. (Please convey to him my sympathies.) to offer one's condolences. to pray for smth. to wish smb good luck [lak]. to apologize [ipolicayz]. We should go and apologize to her. Please accept our apology for the error. It's too late to apologize. to be sorry. I'm terribly sorry about that. Sorry to trouble you. I'm awfully sorry. Sorry to have kept you waiting. to regret, to express regret. We much regret the delay [diley]. We express our regret for the error [ e n ] . to wish smb good luck [lak], / wish you the best of luck in your exams. I wish you the best of luck. to go around begging. to reduce smb to begging. to beg (for), to ask for. to be insolent [insihnt]. to slice (slays), to cut into slices, to be sliced [slayst]. to hold smth back. You must be holding something back. to be on the tip of one's tongue [tang]. to keep on bringing up a subject [sabcikt], to begin to talk [to:k]. to become a byword [baywo:d]. to chat (with) [ce:t], to cut in strips. to be dumb [dam]. to be erect [irekt]. to dynamite [daymmayt]. to be full of vigour [vigi]. to become vigorous [vigins]. to invigorate [invigireyt]. to be pious [payis], to be devout [divaut]. to be co-religionist [kourilicinist].

dindirmek

216

dindirmek, kesmek anlamında: to stop. teskin etmek anlamında: to quieten [kwaytin]. *ağrısım dindirmek to relieve one's pain [peyn]. Bu, ağrılarınızı bir müddet dindirecektir. It will relieve your pain for some time. *kan dindirmek to stem the blood [blad]. *susuzluğunu dindirmek to quench one's thirst [kwenc]. dingildemek, korkmak anlamında: to tremble with fear [fi:]. sallanmak anlamında: to sway. takırdamak anlamında: to rattle [retil]. dinginleşmek to calm down [ka:m]. dinlemek to listen [lisin]. Hiçbir şey dinlemeyecek kadar yorgunum. I'm too tired to listen to anything. Bizi nezaketen dinledi. He listened to us out of politeness. to hear [hi:]. Söyleyeceklerini dinleyelim bakalım. Let's hear what she has to say. to pay attention. Ne söylesen, dinleyen olmuyor. Whatever you say nobody pays attention. (tıpta) kulağını dayamak sureliyle: to auscultate [o:skilteyt]. radyo için: to tune in [tyu:n]. Dinleyici istekleri programını dinliyorsunuz. You're tuned in to the listeners' choice program [coys]. [ birleşikler ve deyimler | Hocanın söylediğini dinle, gittiği yola gitme. Do what the hodja says, not what he does. Kendi söyler, kendi dinler. He mumbles incoherently to himself. başım dinlemek to rest. can kulağıyla dinlemek to listen with rapt attention [iten§m]. dümen dinlemek to answer the helm, gizlice dinlemek to eavesdrop [kvzdrop]. kaçak dinlemek (konuşmaları) to tap (a telephone), kafasını dinlemek to rest oneself. kalbinin sesini dinlemek to obey the dictate of one's heart. kana kana dinlemek (birini) to hang on smb's lips. koyun kaval dinler gibi dinlemek to listen without understanding. kös dinlemek not to pay any attention [iten§in]. lâf dinlemek to listen to what one is being told. nasihat dinlemek to listen to advice [ldvays]. Kimsenin nasihatini dinlemez. He never listens to anyone's advice. öğüt dinlemek to take smb's advice. pür dikkat dinlemek to be all ears. to listen in. radyoyu dinlemek to listen to reason [ri:zin]. söz dinlemek Söz dinlemeyen birine ne söylenir? What do you tell someone who refuses to listen to reason? Söz dinlese yüreğim yanmaz. If only he listened it wouldn't grieve me. itaat etmek anlamında: to obey [oubey]. sözünü dinlemek to take one's advice [ldvays]. Sözümü dinle, kabul etme. Take my advice, don't accept. Sakalım yok ki, sözüm dinlensin. Nobody would listen to me because of my age. yarım kulakla dinlemek not to pay any attention to what is said. dinlememek not to listen. aman zaman dinlememek to be implacable [imple:kibil]. ferman dinlememek to do as one pleases [pli:ziz]. Gönül ferman dinlemez. The heart obeys no law or decree [dikri:].

dinlendirmek kimseyi dinlememek söz dinlememek

217

to heed no one. not to listen to reason, to be perverse. Aç insan, söz dinlemez. A hungry person will not listen to reason. Çocuklar, birden söz dinlemez oldular. The children suddenly became perverse [pivo:s]. Çocukların söz dinlememelerinden bıktım. I'm tired of the children not listening. dinlendirmek, to let rest. raiıar ettirmek anlamında: yorgunluğunu gidermek: to refresh (oneself). Bu buzlu çay sizi dinlendirecektir. This iced tea will refresh you [ayst], to mature [mityu:]. şarap için: arazi için: to let fallow [fe:lou], kafasını dinlendirmek: to rest oneself. dinlenmek, rahat etmek anlamında: to take a rest, to get some rest. Şu anda oyuncular dinleniyor. The players are having a rest at the moment. söz geçirmek anlamında: to be listened to. şarap için: to mature [mityu:]. to make smb listen to. dinletmek Sözümü dinletmesini bilirim. / know how to make myself listened to. Ne yaptımsa, laf dinletemedim. No matter what I did, I couldn't convince him. dinmek, hastalık için: to abate [ibeyt]. to pass off. ağrı için: Ağrı yavaş yavaş diniyor. The pain is slowly passing off. to blow over [blou]. fırtına için: Fırtına yakında diner. The storm will soon blow over. to subside [stbsayd], rüzgar vs. ıçııı: to subside, duygu için: to let up. yağmur, kar vs. için: Bu kar hiç dineceğe benzemiyor, It doesn't seem this snow is going to let up. to stop. genel anlamda: Yarına kadar yağmur dinmiş olur. It will have stopped raining by tomorrow. to club with a rifle butt [klab]. dipçiklemek to be clubbed with a rifle butt [rayfil]. dipçiklenmek to be full of life [layf]. dipdiri olmak to be capable [keypibil], dirayetli olmak to be incapable [inkeypibil]. dirayetsiz olmak diremek, to support [sipo:t]. dayamak anlamında: to resist [rizist]. karşı koymak anlamında: to insist. ısrar etmek anlamında: to put one's foot down. *ayak diremek to be resistant [rizistmt]. dirençli olmak to have no resistance [rizistms]. dirençsiz olmak to winnow [winou]. direnlemek to resist [rizist]. direnmek We sliall resist whatever the outcome. Netice ne olursa olsun direneceğiz. to stand up. You must all stand up to that man. Bu adama karşı hepiniz direnmelisiniz. to put up a fight [fayt]. I'm not going to surrender without putting Direnmeden teslim olmaya niyetim yok. up a fight. They won't be able to hold out for long now. Artık daha fazla direnemezler.

diretmek

218

diretmek, inal etmek anlamında: ısrar etmek anlamında: görüşünde...: Şirket bu konuda görüşünde diretiyor.

to insist. to persist [pisist]. to stand by one's view. The firm stands by its view on this matter.

diri' duruma gelmek: ölümden sonra...: yeniden canlanmak: Gamlı yürek ölmese de ditilmez.

to return to life [rito:n]. to resurrect [rezirekt], to revive [rivayv]. The grieved heart will not die but won't recover either [rikavi].

dirilmek,

*öiüp ölüp dirilmek to go through great pains [peynz]. çok acı çekmek anlamında: to have a close brush with death [bra§]. ölüm tehlikesi geçirmek: diriltmek, to set smth on its legs again. diri duruma getirmek anlamında: to resuscitate [risasiteytjl. hayata döndürmek: to revive [rivayv]. Yeniden canlandırmak: to elbow. dirseklemek to have discipline. disiplinli olmak Öğrenci dediğin, biraz disiplinli olmalı. Students should have some sort of discipline. to lack discipline [le:k]. disiplinsiz olmak diskalifiye etmek to disqualify [diskuolifay]. diskalifiye olmak to be disqualified [diskuolifayd]. dişine göre olmak to be to one's taste [teyst]. dişlemek to nibble [nibil]. dişlenmek to become powerful [pau:ful]. dişli olmak to be powerful. ditmek, to shred. lime lime etmek anlamında: to tear up [te:]. küçük parçalara ayırmak: to tease [ti:z]. (yün ve pamuk için) taramak: to go crazy [kreyzi]. divane olmak to be infatuated with [infe:tyueytid]. divanesi olmak dizdirmek, to have smth typeset [taypset]. dizgi bakımından: to have smth strung on a cord. ipliğe geçirmek anlamında: to have smth arranged in order [ireyncd]. sıralatmak anlamında: to fall on one's knees [ni:z]. dize gelmek dizginlemek, to bridle [braydil]. at için: to curb [ko:b]. frenlemek anlamında: dizginlenmek, to be bridled [braydild]. dizgin takılmak: to be curbed [ko:bd], frenlenmek anlamında: to line up [layn ap]. dizi dizi olmak to arrange in a row [ireync]. dizilemek dizilmek, to line up [layn ap]. sıraya girmek anlamında: Halk kralı görmek için sokaklara dizildi. The crowd lined up the streets to see the King. Mescid yapılmadan körler dizildi, (Some eager people are taking it for granted.) to be lined up. sıraya konmak anlamında: Oyun, ancak bütün pullar dizildikten The play begins only after all the pieces have sonra başlar. been placed on the board.

dizlemek

219

ipliğe geçirilmek anlamında: to be strung (on). to arrange [ireync]. sıralanmak anlamında: Bütün bu kitapların yeniden dizilmesi gerek. All these books must be re-arranged. I birleşikler ve deyimler | to be shot. kurşuna dizilmek O, şafakta kurşuna dizilecek. He is to be shot at dawn [do:n]. saf saf dizilmek to stand in rows [rouz]. to be lined up like peas in a pod. to sink up to one's knees [ni:z]. dizlemek dizmek, to lay out [ley], düzenlemek anlamında: to string/thread, ipliğe geçirmek anlamında: to line up. sıralamak anlamında: to set. yazı için: to thread beads [thred] [bi:dz]. *boncuk dizmek to execute by firing squad [eksikyu:t], *kurşuna dizmek Kaçarken yakalanan asker, kurşuna dizilir. A soldier caught running away is shot. doğmak, to be born [bo:n]. dünyaya gelmek anlamında: Fakir bir köylü anneden doğdu. He was born from a poor peasant mother. Bütün insanlar özgür ve haklar bakımından All human beings are born free and equal eşit olarak doğar. in rights. to originate [iricineyt]. çıkmak anlamında: Kan davası küçük bir kavgadan doğmuştu. The blood feud originated in a petty quarrel. to breed [bri:d]. Merhametten maraz doğar. Misplaced compassion breeds evil [i:vil]. Doğacak sonuçlara katlanmalısın. (You'll have to bear the consequences.) Birlikten güç doğar. (Union makes strength [yu:nym].j Korku, bilgisizlikten doğar. Fear springs from ignorance [igmrms]. to rise [rayz]. güneş, ay vs. için: Öksüz hırsızlığa çıkmış, ay akşamdan doğmuş. If one is born unlucky, anything one does is doomed to failure [feylyi]. to arise from [irayz]. ortaya çıkmak anlamında: İhtilâf doğarsa... Should a disagreement arise... to break [breyk]. gun için: Gün doğmadan, neler doğar. Before the day breaks a lot might happen. Gün doğuyor. Day is breaking. | birleşikler ve deyimler | Doğma büyüme İstanbullu idi. He was a native of Istanbul, born and bred. to be born out of wedlock. evlilik dışında doğmak fırsat doğmak to arise (for an opportunity). Bize altın bir fırsat doğdu. A golden opportunity has arisen for us. to have a presentiment [prizentimmt]. gönlüne doğmak gün doğmak to be a great day for. Bankacılara gün doğdu. It's a great day for the bankers. Karaborsacılara gün doğdu. It's a great chance for the black marketeers. hayata yeniden doğmak to take a new lease of life [li:s]. içine doğmak to have a hunch [hang]. Kabul edeceği içime doğdu. / had a hunch that he would accept. to have a presentiment [prizentimmt]. Birşeylerin yanlış gittiği, içime doğdu. / had the presentiment that something was amiss. to have a sudden impulse to [impals]. içinden doğmak to be born under a lucky star [laki]. kadir gecesi doğmak Sen kadir gecesi doğmuşsun. You're a very lucky person.

doğramak

220

to have a presentiment [prizentimmt]. kalbine doğmak to be bom disabled [diseybild]. sakat doğmak to be bom by Caesarean section [sizeriyin] [sek§in]. sezaryenle doğmak to be bom under a lucky star. şanslı doğmak to rise up very early. üstüne güneş doğmak yeniden doğmak to be bom again [lgeyn]. Kendimi yeniden doğmuş gibi hissediyorum. (I feel like a new man.) doğramak, to cut up [kat ap], keserek: to cut into slices [slaystz], dilim şeklinde: to hash [he:sj. kıymak anlamında: to dice [days], küçük küpler biçiminde: soğan vs. için: to chop up [cop]. Soğanın acısını yiyen bilmez, doğrayan bilir. It's the one who chops the onion, not the one who eats it who knows how bitter it is. to carve [ka:v]. tahta için: | birleşikler ve deyimler] Ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına. What you put in your pot will come into your spoon. to make great promises. bol doğramak kanına ekmek doğramak to cause and benefit from smb's misfortune. ufak ufak doğramak to shred. sonrasını soğan doğramak not to pursue a matter [pisyu]. Sonrasını, soğan doğra! Don't pursue the matter. doğranmak, to ache painfully [eyk], ağrı bakımından: to be chopped [copt]. kesilmek anlamında: to be carved [ka:vd]. tahta için: doğru olmak, to be honest [onist]. dürüst anlamında: to be accurate [e:kyurit]. gerçeğe uygun anlamında: Bu saat doğru mu? Is that clock accurate? kurala uygun veya hatasız: to be correct [kirekt]. Hesap doğru değil. The calculation is not correct. Sen bunu gerçekten doğru mu buluyorsun? Do you really consider it correct? yalan olmayan için: to be true. Doğru! That's true. Bu doğru olamaz. It can't be true. | birleşikler ve deyimler] doğru olanı yapmak to do the right thing [rayt]. Sen doğru olanı yaptın. You did the right thing. doğru yolda olmak to be on the right tract [tre:k]. Polis doğru yolda olduklarını sanıyor. The police think they are on the right track. özü sözü doğru olmak to be honest. Özü sözü doğrudur. He is an honest person. doğrulamak to bear out [be:]. The evidence doesn't bear out the police report. Deliller, polis raporunu doğrulamıyor. to confirm [kinfo:m]. This confirms what she has told us. Bu, bize söylediklerini doğruluyor. to prove right [pru:v]. Time and events have proved that I was right. Zaman ve olaylar beni doğruladı. to verify [verifay], doğruluğunu araştırmak: to be confirmed [kmfd:md]. doğrulanmak

doğrulmak

221

doğrulmak, düz duruma gelmek: düzelmek anlamında: toparlanmak anlamında: doğrultmak, doğru duruma getirmek: düzeltmek anlamında: yön bulmak anlamında: yöneltmek anlamında: Tüfeğini kalabalığa doğrulttu. *belini doğrultmak doğrultusunda olmak Karar, parti politikası doğrultusundadır. doğum yapmak doğurmak, doğum yapmak anlamında: Ona yedi çocuk doğurdu. Anası Kadir Gecesi doğurmuş, neden olmak anlamında: yol açmak anlamında: sebep olmak: | birleşikler ve deyimler | Ala keçi her zaman püsküllü oğlak doğurmaz. Anan seni bugün için doğurdu. Dağ doğura doğura bir fare doğurdu. dokuz doğurmak doğurtmak dokumak, bez ve kumaş bakımından: meyveleri vurarak indirmek: *ince eleyip sık dokumak O, ince eleyip sık dokur. *mekik dokumak Bir tramvay Taksim Galatasaray arası mekik dokuyor. dokunaklı olmak dokundurmak *laf dokundurmak *kılına dokundurtmamak dokunmak, bez ve kumaş için: Bunlar burada artık dokunmuyor, bozmak anlamında: değinmek anlamında: Konuşmasında, yine mevcud düşmanlığa dokundu.

to be straightened [streytind]. to be put right [rayt]. to sit up. to straighten [streytin]. to put right [rayt]. to find one's way. to direct [dayrekt]. He directed his gun towards the crowd. to recover [rikavi], to be in line with [layn]. The decision is in line with the policy of the party [disijm]. to give birth [bö:th] to. to give birth [bö:th]. (She has borne him seven children.) He is a very lucky person [laki]. to engender [incendi]. to breed [bri:d], to lead to [li:d]. A well-done task doesn't always give a good result. (This is the day you were born for.) The mountain has given birth to a mouse. to fret with impatience [impeyşms]. to assist a mother to give birth [bö:th]. to weave [wi:v]. to knock down fruit (from a tree). to split hairs [he:z]. (He is very meticulous [mitikyuhs].) to shuttle [satıl], to travel back and forth. A tram shuttles between Taksim and Galatasaray. to be touching [taçing]. to hint at. to make a barbed remark about, not to let anyone lay a finger on.

to be woven [wouvm]. These are not woven here any more. to disturb [disto:b]. to point out to. In his speech he pointed out again to the existing enmity. değmek anlamında: to touch [taç]. Sana taşla vurana, sen ekmekle dokun. (Answer injury with kindness [kayndnis].) el sürmek anlamında: to touch [taç]. karıştırmak anlamında: to meddle with [medil]. sataşmak anlamında: to tease [ti:z]. Şu adamcağıza dokunmayınız. Don't tease that poor fellow. tesir etmek: to affect, to be touched [tact]. Bu kadının sözleri bana çok dokundu. I was deeply touched by that woman's words.

dokunmamak

222

yiyecek için: Biber bana dokunuyor. \ birleşikler ve deyimler | asabına dokunmak bamteline dokunmak can alıcı noktaya dokunmak faydası dokunmak Bunun, kimseye faydası dokunmaz. Belki de diğerlerine faydası dokunabilir. Gerçeği saklamanın, kimseye bir faydası dokunmaz. gayretine dokunmak hassas teline dokunmak hayrı dokunmak iyiliği dokunmak kalbe dokunmak kanma dokunmak kılına dokunmak kibirine dokunmak midesine dokunmak namusuna dokunmak onuruna dokunmak sinirine dokunmak Bu kadının her hali sinirime dokunuyor. Şu program artık sinirime dokunmaya başladı. Bu pazarlamacı sinirime dokunuyor. tetiğe dokunmak ucu dokunmak ucu birine dokunmak Bu işin ucu bana dokundu. yararı dokunmak yarasına dokunmak yardımı dokunmak zararı dokunmak Bunun, bize çok zararı dokunur. Bunun, kimseye zararı dokunmaz. zülfü yâre dokunmak dokunmamak Yerinizde olsam bunlara dokunmazdım. Sigortaya dokunma, yangın çıkarmak mı istiyorsun? Dokunma! Dokunmayın! Su içene yılan bile dokunmaz. Bana dokunmayan yılan bin yaşasın. | birleşikler ve deyimler | faydası dokunmamak Kimseye faydası dokunmaz. kılına dokunmamak suya sabuna dokunmamak dokunulmak Buraya hiç dokunulmadı. dokutmak

not to agree with [lgri]. Pepper doesn't agree with me. to get on one's nerves [novz]. to touch one on a sore spot [so:]. to touch the right chord [ko:d]. to be of benefit to. This won't be of benefit to anyone. It might well be of service to the others. to help smb to. It won't help anyone to hide the truth. to stimulate to greater effort [stimyuleyt]. to touch smb on their tender spot. to be of help to. to be of use to [yu:s]. to hurt smb's feelings [fklingz]. to make one's blood boil [boyl]. to lay a finger on [ley]. to wound smb's pride [prayd]. to upset one's stomach [stamik]. to touch smb's honour [oni]. to hurt smb's pride [prayd]. to get on one's nerves [novz]. Everything about this woman gets on my nerves. This program is beginning to get on my nerves. (This salesman gives me a pain in the neck.) to squeeze the trigger [skwi:z]. to cause smb damage [ko:z]. to affect smb [lfekt]. (In the end, I was the one who suffered.) to benefit smb. to touch smb on his tender spot. to be of some help. to do harm [ha:m]. It will do us a lot of harm. It would do no one any harm. to step on a bigwig's toe [tou]. to leave alone. //1 were you I would leave these alone. Leave that fuse alone, do you want to start afire here? Hands off! Keep your hands off! You don't attack even an enemy who is drinking. Let the snake that does me no harm live. to be to no one's advantage [idvamtic]. It's to no one's advantage. not to injure smb in any way. to avoid taking sides [saydz]. to be touched [tact]. Nothing was touched here. to have smth woven.

dolamak

223

dolamak, iplik için: kollar irin: [birleşikler ve deyimler| başına dolamak diline dolamak parmağına dolamak dolandırılmak dolandırmak, aldatmak anlamında: Bu insanlar hükümeti dolandırıyorlar. Halkı dolandırmanıza izin veremeyiz. Korkarım, sizi dolandırdılar. dolaştırmak anlamında:

to wind into a spool [waynd], to wrap one's arms (around). to saddle smb with [se:dil], to repeat smth constantly. to be excessively concerned about. to be swindled. to defraud [difro:d]. These people are defrauding the government. to swindle. We can't let you swindle the people. Vm afraid you've been swindled. to show smb around.

dolanmak, çevresinde dönmek anlamında: gelişigüzel gezmek: (iplik için) karışmak anlamında: saıılmak anlamında: \ birleşikler ve deyimler | ayağına dolanmak, engel olmak anlamında: geri tepmek anlamında: ortalıkta dolanmak Bütün gün ortalıkta dolanıp durdu. dolaşık olmak, dolambaçlı anlamında: içinden çıkılmaz anlamında: (ip, saç vs. için) karışık: yol için: dolaşılmak Burada dolaşılmaz. dolaşmak, başka yönden gitmek anlamında: Köpekle dalaşmaktansa, çalıyı dolaşmak yeğdir, haber, söylenti vs. için: Fabrikanın kapanacağı haberi dolaşmaya başladı. (iplik vs. için) birbirine karışmak: yürüyüşe çıkmak: (kan vs. için) akmak anlamında: otomobille...: Otomobille şöyle bir dolaşacağız, bir yerleri gezmek anlamında: Akşama kadar şehri dolaştık, hastalıktan sonra: Çok yakında ayağa kalkıp dolaşabilecektir, gezinmek anlamında: Biz şöyle dolaşıyorduk. Şehrin şurasını burasını şöyle dolaştık, parti işleri için: Parti üyeleri kapı kapı dolaşarak yeni bilgi topladılar. kötü bir amaçla:

to go round. to wander about. to get entangled [intemgild], to wind round [waynd].

to obstruct [lbstraktj. to boomerang [bunnremg]. to hang around. He's been hanging around all day. to be sinuous [sinyus]. to be intricate [intrikit], to be entangled [inte:ngild], to be tortuous [to:tyu:s]. to wander [wondi], to loiter [loyti]. (No loitering here) [loytiring], to walk around. It's worth going around a bush to avoid a dog. to go around. The word went around that the factory was to close [klouz], to get entangled [inte:ngild]. to take a walk [wo:k]. to circulate [so:kyuleyt]. to go for a drive [drayv]. We'll just go for a drive. to walk about. We walked about in the city until the evening. to get about. He'll be able to get about very soon. to wander about, to stroll about. We were just wandering about. We just strolled the city. to canvass [ke:nvis]. Party members have canvassed from door to door to secure new information. to be on the prowl [praul].

dolaşmak (ağızdan ağıza)

224

| birleşikler ve deyimler | ağızdan ağıza dolaşmak arkasında dolaşmak avare dolaşmak Bütün gün avare dolaşıyor. avare avare dolaşmak Arkadaşlarıyla avare avare dolaşıyor. ayağı dolaşmak ayağına dolaşmak geri tepmek anlamında: vapılan kötülük başına gelmek: Ettiği kötülük ayaklarına dolaştı. ayağında dolaşmak ayak altında dolaşmak Lütfen, ayak altında dolaşma! ayakları birbirine dolaşmak ayaklarına dolaşmak (birinin) aylak aylak dolaşmak çarşı pazar dolaşmak çevresini dolaşmak dere tepe dolaşmak dili dolaşmak dillerde dolaşmak söylenti için: Evliliği ile ilgili bir söylenti dillerde dolaşıyor. ' Çirkin bir dedikodu dillerde dolaşıyor. dolaşıp durmak dönüp dolaşmak dört dolaşmak eli ayağı dolaşmak elden ele dolaşmak eteği ayağına dolaşmak geçinip dolaşmak hastaları dolaşmak 5u anda doktor hastalan dolaşıyor.

to circulate [so:kyuleyt], to chase after [geys], to hang about [he:ng]. He just hangs about all day. to fool around [fu:l]. He fools around with his friends. to trip over one's feet.

to backfire [be:kfayi]. to pay for. She paid very dearly for her misdeeds. to be in the way. to get in smb's way. Please do not get in the way. to stumble over one's feet [stambil]. to be a hindrance [hindnns], to saunter about [so:nti], to go shopping. to go round about. to wander over hill and dale. to be tongue tied [tayd], to be in the limelight [laymlayt]. to go about. There is a rumour going about her marriage. There's an ugly rumour going about. to hang about [he.ng]. to walk back and forth. to be in a quandary [kwondiri]. to be unable to do anything right. to pass from hand to hand. to get clumsy [klamzi]. to ramble [re:mbil], to go round the patients. At the moment the doctor is going round the patients. to wander about [wondi], haymana beygiri gibi dolaşmak kapı kapı dolaşmak to go from door to door. Kapı kapı dolaşmana gerek yok. You don't have to go round from door to door. O kapı senin, bu kapı benim, dolaştık. We wandered everywhere. to be promiscuous [promiskyu:s]. kucaktan kucağa dolaşmak kulaktan kulağa dolaşmak to secretly pass on. orası senin, burası benim, dolaşmak to saunter [so:nti] about. önünde ardında dolaşmak to follow smb everywhere. ötede beride dolaşmak to stroll around. peşinde dolaşmak to go around with smb. semt semt dolaşmak to wander around every neighbourhood. sinsi sinsi dolaşmak to be on the prowl [praul]. o sokak senin, bu sokak benim, dolaşmak to walk about from street to street. şurada burada dolaşmak to roam here and there. tebdili kıyafet dolaşmak to travel incognito [inkognitou]. Padişahlar sık sık tebdili kıyafet dolaşırlardı. The sultans very often used to travel incognito. sürre devesi gibi dolaşmak to loaf about with an air of being busy. tepe bayır dolaşmak to go up hill and down dale [deyl].

dolaştırmak

225

üç aşağı, beş yukarı dolaşmak ülkeyi dolaşmak yükseklerde dolaşmak dolaştırmak, tabak ve yemek için: Lütfen sandviçleri dolaştırın, bir yeri gezdirmek anlamında: Sekreterim size etrafı dolaştıracaktır, yürüyüşe çıkarmak anlamında: Köpeği biraz dolaştırır mısın? (ip vs. için) birbirine karıştırmak: *elden ele dolaştırmak Lütfen pastaları elden ele dolaştırınız. dolaştırılmak Burada köpek dolaştırılmaz. '•'•elden ele dolaştırmak: Bu, öyle elden ele dolaştırılacak bir şey değil. doldurmak, dolu duruma getirmek: Küçük çocuk ceplerini şekerle doldurdu. Annen sepeti yiyecekle doldurmuş. ağzına kadar...: Depoyu doldurunuz. akü için: ateşli silah için: Silahını doldur ve sakin ol. benzin deposu için: çukur için: dolma için: Daima pirinçle doldurulur. dilekçe, fiş vs. için: Bunları üç nüsha olarak doldurunuz. Adayların dolduracağı dilekçe yok mu? bir kabı...: Şişeleri bir makine dolduruyor. bir kimseyi (iyi duygularla): Gençlerin kafalarını sevgiyle dolduralım. bir kimseyi (başkası için kötü düşüncelerle): tamamlamak anlamında: yaş için: Kızı yirmi yaşını doldurdu. |birleşikler ve deyimler] ağzına kadar doldurmak ağız ağıza doldurmak Şu bardakları ağız ağıza doldurmayınız. armayı doldurmak boğaz doldurmak (bitkiler için) boş bir yeri doldurmak boşluğu doldurmak boşlukları doldurmak cebini doldurmak

to pace back and forth [peys], to travel around the country [kantri], to aim high [eym], to pass on. Please pass on the sandwiches. to show smb around. My secretary will show you around. to take smb for a walk. Could you take the dog for a little walk? to entangle [intemgil]. to pass round/down. Please pass the cakes round. to be taken for a walk, to walk. Walking of dogs forbidden [ f i b i d i n ] . That is not something that could be passed from hand to hand [pa:st], to fill. The little boy filled his pockets with sweets to load [loud]. Your mother loaded the basket with food. to fill up. Fill it up. to charge (a battery) [ f a x ] , to load [loud]. Just load your gun and keep quiet. to fill the tank [te:nk]. to fill up. to stuff [staf]. It's always stuffed with rice [rays], to fill in. Fill these in triplicate [triplikit]. Isn't there any application for candidates to fill in [kemdideyts]? to fill. A machine fills the bottles [misi:n]. to imbue with [imbyu:]. Let's imbue the mind of the young with love. to turn smb against [lgeynst]. to complete [kimplkt]. to turn [to:n]. Her daughter has turned twenty. to fill up. to fill to the brim. Don't fill these glasses to the brim. to tauten the rigging [tortin]. to heap up earth [hi:p]. to fill a vacancy [veykinsi]. to fill the gap. to fill in the blanks. to line one's pockets [layn].

doldurmamak

226

çile doldurmak denizi doldurmak dilekçe doldurmak diş doldurmak eksiği doldurmak göz doldurmak gününü doldurmak hüküm bakımından: bir'süre için: vadesi gelmek anlamında: kafasını doldurmak (birinin) Bu saçma masallarla kafasını doldurma. kesesini doldurmak kulağını doldurmak (birinin) küpünü doldurmak Yağmur yağarken küpünü doldurmak. postuna saman doldurmak Güvenme dostuna, saman doldurur postuna. tepeleme doldurmak testiyi doldurmak Su akarken testiyi doldur. tıka basa doldurmak Çocuk ceplerini şekerle tıka basa doldurdu. tüfeği doldurmak İnsan temizleyeceği tüfeği doldurmaz. yerjni doldurmak zaman doldurmak doldurmamak Ceviz kabuğunu doldurmaz. Kimse kimsenin çukurunu doldurmaz. Bunlar incir çekirdeğini doldurmaz. Kimse kimsenin mezarını doldurmaz. doldurulmak Bunlar üç nüsha olarak doldurulacak. Daima pirinçle doldurulur. Bizde hâlâ elle dolduruluyor. dolmak, dolu duruma gelmek anlamında: Bugün salon dolmadı. Salon çok erkenden dolmuştu.

to undergo a period of severe trial [trayil]. to reclaim land from the sea [rikleym]. to fill in an application [e:plikey§in]. to fill/stop a tooth, to fill the gap. to look good. to complete one's sentence [sentms]. to finish a term [to:m], to fall due [dyu:]. to stuff smb's head. Don't stuff his head with these silly tales. to feather one's own nest [fethi]. to prime smb [praym]. to line one's pockets [layn]. (Make hay while the sun shines [§aynz].j to betray a friend [bitrey]. Know the people you befriend very well. to heap [hi:p]. to fill one's coffer [kofi]. Fill the pitcher while the water is flowing. to cram [kre:m]. The boy crammed the sweets into his pockets. to load a gun. One doesn't load a gun one is going to clean. to fill a post, to fill the time, not to fill. It's quite unimportant. Everyone is to fill his own grave [greyv]. These are trifling [trayfling]. No one will ever fill the grave of another. to be filled, to be stuffed [staff]. These are to be filled in triplicate. It's always stuffed with rice [rays]. They are still filled by hand here.

to fill (up). The hall hasn't filled today [ho:l]. The auditorium had filled up very early. to get full. Depo hâlâ dolmadı mı? Hasn't the tank got full yet? Yılların ihmali sonucu Haliç çamurla doldu. As a result of years of neglect the Golden Horn has filled up with mud. Dilencinin torbası dolmaz. A beggar's bag never gets full. koku, ses vs. için: to fill up. süre için: to be up [ap]. Süre doldu. Time is up. tamamlanmak anlamında: to be over/up. I birleşikler ve deyimler | Doluya koydum olmadı, boşa koydum dolmadı. (I was unable to find a solution.) Boşa koysan dolmaz, doluya koysan almaz. (However hard you try, it just doesn't work.) Bir tepe yıkılır, bir dere dolar. (One man's loss is another man's gain.) çilesi dolmak to have one's suffering come to an end.

dolu olmak

227

dolup taşmak Merkez bütün gün ziyaretçilerle dolup taştı. gözleri dolmak kulakları dolmak miadı dolmak kontrat vs. için: eşya için: pabucuna kum dolmak süresi dolmak vadesi dolmak vakti dolmak

to be packed with [pe:kt]. The Centre was packed with visitors all day long [vizitiz]. to have one's eyes full of tears [ti:z], to be fed up with hearing the same thing.

to expire [ikspayi]. to become worn out [wo:n aut]. to be very uneasy [ani:zi]. to expire [ikspayi]. to be due [dyu:], to fall due. to be up [ap]. Vakit doldu. Time is up.

dolu olmak, to be full. dolmuş durumda anlamında: Ağzın dolu iken konuşma. Don't talk with your mouth full. Elim dolu, görmüyor musun? Can't you see my hands are full? Depo hemen hemen dolu. The tank is almost full. boş vakti olmamak: to be busy [bizi]. Onun her dakikası doludur, He is a very busy man. boş yeri olmamak: to be full. Bu akşam bütün masalar dolu. All the tables are full tonight. sayıca çok anlamında: to be plenty. Bunlardan piyasada dolu. There are plenty on the market. ateşli silahlar için: to be loaded [loudid]. Tabanca dolu olsa gerek. The gun must be loaded. to be filled with [fild]. - ile dolu olmak: Bazı fıçılar şarapla dolu idi. Some barrels were filled with wine [wayn]. to be full of. Sokaklar, silâhlı askerlerle dolu idi. The streets were full of armed soldiers. Gazeteler Zeki Müren'in ölüm haberiyle dolu idi. The newspapers were full of news about Zeki Miiren's death [deth]. Hayat sürprizlerle dolu. Life is full of surprises [siprayziz]. to be crowded with [kraudid]. Yazın güney sahillerimiz turistlerle dolu olur. Our southern cities are crowded with tourists in summer. to abound with [ibaund]. Bu nehirler bir zamanlar balıklarla doluydu. These rivers used to abound with fish. to be infested with. Ev haşaratla doluydu. The house was infested with insects. to bristle with [brisil]. Mesele zorluklarla dolu. The problem bristles with difficulties. to be fraught [fro:t]. Tehlikelerle dolu bir yolculuktu. It was a voyage fraught with danger. to be beset [biset]. Onun görevi güçlüklerle doluydu. His was a task beset with difficulties. Biz zorluklar ve tuzaklarla dolu bir yolu seçtik. We have chosen a road beset with difficulties and traps. | birleşikler ve deyimler] to be brimful of smth. ağız ağıza dolu olmak (bir şeyle) to be full to the brim. ağzına kadar dolu olmak dopdolu olmak to be filled to the brim. eli kolu dolu olmak to have one's hands full. gözleri dolu olmak to have one's eyes fill with tears.

doluşmak güçlüklerle dolu olmak hayat dolu olmak hıncahınç dolu olmak nefretle dolu olmak

228

to be fraught with difficulties [fro:t], to be full of life [layfj. to be overcrowded [ouvikrawdid]. to be filled with hate [heyt]. İçleri nefretle doluydu. They were filled with hate. to be filled with love. sevgiyle dolu olmak şevkle dolu olmak to be filled with enthusiasm [inthyu:ziye:zm]. O gün hepimiz şevkle doluyduk. We were all filled with enthusiasm that day. to be up to the hilt. tepeleme dolu olmak tıka basa dolu olmak yiyecek bakımından: to be replete [ripli:t] with. kişiler için: to be packed with [pe:kt]. Salon tıka basa doluydu. The hall was packed out. tıklım tıklım dolu olmak to be full to overflowing. ümitle dolu olmak to be filled with hope [houp]. O gün hepimiz ümitle doluyduk. We were all filled with hope that day. üzüntü ile dolu olmak to be full of sorrow [sorou]. yüreği dolu olmak to be full of bitterness (over). zorluklarla dolu olmak to be fraught with difficulties. doluşmak to crowd into [kraud]. domalmak çıkıntı yapmak anlamında: to bulge [bale]. çömelmek anlamında: to squat down in a humped position, domaltmak to make smth bulge. domuzlaşmak , hainlik bakımından: to act maliciously [miligisli]. inatçılık bakımından: to be obstinate [obstimt]. domuzluk etmek to behave like a pig. donakalmak to be petrified [petrifayd]. *dehşetten donakalmak to be petrified with horror [hon]. *korkudan donakalmak to be petrified with fear [fi:]. Hepimiz donakaldık. We were all petrified. Manzara karşısında donakaldım. (I was aghast at the scene [iga:st].) donamak to decorate [dekireyt]. donanmak, bezenmek anlamında: to be decorated [dekrreytid]. giyinip kuşanmak anlamında: to dress up. ışıklarla bezenmek: to be illuminated [ilyu:mineyt]. teçhizat bakımından: to be equipped [ikwipt]. donatdmak giyim bakımından: to be dressed up [drest ap]. süs bakımından: to be adorned [ido:nd]. teçhizat bakımından: to be equipped [ikwipt]. donatmak, bezemek anlamında: to deck out. gemi için: to rig. giydirmek anlamında: to dress, provide smb with clothes [pnvayd]. ışık bakımından: to illuminate [ilyu:mineyt]. garnitür olarak: to garnish [garnisj. sağlamak anlamında: to furnish [fo:nisJ. Sizi ihtiyacınız olan her şeyle donatacağız, We shall furnish you with everything you need. sofra için: to set a table lavishly, süs bakımından: to decorate [dekireyt]. teçhizat bakımından: to equip [ikwip].

donattırmak

229

*gemi donatmak * sofra donatmak donattırmak dondurmak, donmasını sağlamak: (içecek için) buz gibi soğutmak: jile, yağ vs. için: katılaşmasını sağlamak: bir seviyede tutmak anlamında: ücret, fiyat vs. için: *fiyatlan dondurmak Bakanlık tüm fiyatları üç ay için dondurdu. *ücretleri dondurmak Kimse ücretleri dondurmaya cesaret edemez. donmak, buz tutmak anlamında: Havuzdaki su dün gece dondu. hava için: Dışarısı donuyor. katılaşmak anlamında: a-çimento vs. için: Bu havada çabuk donar. b- yağ vs. için: Tabağınızdaki yağ donmaya başladı. soğuktan ölmek anlamında: Bu havada, insan yolda donar, çok üşümek anlamında: Ayaklarım ve ellerim donuyor. Donuyorum. | birleşikler ve deyimler | iliklerine kadar donmak kam donmak korkudan kanı donmak Korkudan kanım dondu. soğuktan donmak takır takır donmak donuk olmak, donmuş anlamında: canlılığı olmayan anlamında: cilâsız anlamında: parlaklığı olmayan: renkler için:. donuklaşmak, cilâ bakımından: renk bakımından: donuna etmek donuna yapmak mecazi anlamda: dopdolu olmak doping yapmak doping etkisi yapmak Hükümetin açıklaması doping etkisi yapacaktır. doruklamak

to rig a ship. to spread a lavish table [le:vi§], to have smth equipped [ikwipt]. to freeze [fri:z]. to chill [gil]. to congeal [kmci:l]. to let set. to fix [fiks]. to freeze [fri:z]. to freeze prices [praysiz]. The ministry has frozen all prices for three months. to freeze wages [weyciz]. No one will dare to freeze the wages. to freeze (over) [fri:z]. The water in the pond froze last night. to freeze. It's freezing outside. to set. It will quickly set in this weather. to congeal [kinci:!]. The fat in your plate has started to congeal. to freeze to death. You'll freeze to death on the way in this weather. to freeze. My feet and hands are freezing. (I feel very cold.) to be frozen to the bone [boun]. to be horrified [horifayd]. to make one's blood run cold. It made my blood run cold. to be blue with cold, to freeze solid. to to to to to

be frozen [frouzin]. be lifeless [layflis]. be lusterless [lastilis], be mat [me:t]. be dull [dal].

to become lusterless. to get dull. to soil one's underwear [andiwe:]. to soil one's underwear [soyil]. to be very frightened [fraytind]. to be chock-full [cokful], to dope [doup]. to have the effect of a shot in the arm. The government's declaration will have the effect of a shot in the arm. to fill to overflowing.

doruklaşmak

230

doruklaşmak dost edinmek dost olmak Ben Evren'lerin bir dostuyum. Eski düşman dost olmaz. Atasına düşman olan evladına dost olamaz. Düşenin dostu olmaz. Mal, adamın hem dostu, hem düşmanıdır.

to reach a peak [pi:k]. to make friends. to be/become friends. I'm a friend of the Evrens. An old enemy will never be a true friend. An enemy to the forefathers will never be a friend to the son. People in trouble have no friends. Wealth can be one's best friend as well as one's worst enemy. Dead men and the absent are always in the wrong.

Ölen ile gidenin dostu olmaz. | birleşikler ve deyimler] can dostu olmak to be a sincere friend [sinsi:]. iyi gün dostu olmak to be a fair weather friend [fe:]. kara gün dostu olmak to be a friend in need [ni:d]. dostluk etmek to be friends (with). dosyalamak to file [fayl]. dosyalanmak to be filed [fayld]. Bütün bu mektupların dosyalanması gerek. All these must be filed away. doygun olmak to be satiated [sey§ieytid]. doymak, to eat/have one's fill. yemek bakımından: Teşekkür ederim, ben doydum. Thank you, I had my fill. Acıkan doymam, susayan kanmanı sanır. The hungry think they'll never have enough to eat, the thirsty not enough to drink. Orada doyuncaya kadar yemek yiyebilirsin. You can eat there to your heart's content. Doğduğun yere bakma, doyduğun yere bak. Home is where one is fed not where one is born. kanmak anlamında: to be satiated [seysjeytid]. Bu insanlar doymak bilmez. These people are insatiable [inseysj:bil]. tatmin olmak anlamında: to be satisfied [se:tisfaydj. [birleşikler ve deyimler | to be quite satisfied, gözü doymak to eat one's fill. karnı doymak Çocukların karnı doydu mu? Have the children eaten their fill? Abdalın karnı doyunca gözü kapıda olur. After an opportunist gets what he wants he'll move somewhere else. İnsanın, bunlarla karnı doymaz ki! You can't satisfy your hunger with these. doymamak to be unsatiated [anseysieytid]. [birleşikler ve deyimler| duvağına doymamak to be widowed young [widoud]. gençliğine doymamak to die young [day]. tadına hiç doymamak not to pall on one [po:l]. insan bu keyfin tadına hiç doymuyor. This delight never palls on one [dilayt]. doyulmak to satisfy one's hunger [se:tisfay]. Hiç iki sandviçle doyulur mu? Is it possible to satisfy one's hunger with two sandwiches? doyulmamak not to have enough of [inaf]. Size doyulmaz. One can't have enough of your company. doyum olmamak (bir şeye) not to have enough of. Tadına doyum olmaz. One can't have enough of it. Oranın güzelliğine doyum olmaz. (You never get tired of the scenery.) Size doyum olmaz. One can never have enough of your company. doyurmak, to fill up. açlığını gidermek: Birkaç sandviç beni doyurmaz. A few sandwiches won't fill me up.

doyurucu olmak

231

beslemek anlamında: to nourish [narisj. geçindirmek anlamında: to feed [fi:d]. inandırıcı olmak: to convince [kinvins], tatmin etmek anlamında: to satisfy [setisfay]. yaşamını sağlamak anlamında: to support [sipo:t]. yeterli olmak: to satiate [seygieyt], kimya bakımından: to saturate [se:crreyt], (birleşikler ve deyimler | gözünü doyurmak (birinin) to give a lot just to satisfy smb. Gözünü toprak doyursun! (What a greedy person!) insanın gözünü bir avuç toprak doyurur. A handful of dust will satisfy the greedy in the grave [greyv]. karın doyurmak to fill one's stomach [stamik]. Kuru lâf katın doyurmaz. Empty promises won't fill one's stomach. Boş lâf karın doyurmaz. Empty words do not fill a stomach. Boş söz karın doyurmaz. (Fair words butter no parsnips [pa:snips].) to eat one's fill. karnını doyurmak Bu parayla biz ancak karnımızı doyurabiliriz. (We can live only from hand to mouth with this money.) doyurucu olmak, to be filling. yemek bakımından: to be satisfactory [setisfektiri]. tatminkâr anlamında: Bu cevap doyurucu olmaktan çok uzak. This answer is far from being satisfactory. to be convincing [kmvinsing]. inandırıcı anlamında: dökmek, to shed. gözyaşı için: to pour [po:]. (bir kaba) boşaltmak anlamında: Elime biraz su döker misiniz? Could you pour some water on my hands? to empty [emti]. bir kabı boşaltmak anlamında: Kül tablasını dökebilir misiniz? Could you empty the ashtray? to cast [ka:st]. bir kalıba döküm yapmak: to spill. kaza ile dökmek anlamında: Gazetenin üzerine sütü kim döktü? Who has spilt the milk on the newspaper? to get measles [mi:ziz], kızamık için: to have spots break out [breyk aut]. teninde kırmızı lekeler çıkmak: to let the hair hang freely. (saç için) salmak anlamında: to flunk [flank]. sınıfta bırakmak anlamında: Hoca sınıfın yarısını döktü. The teacher has flunked half of the class. to erupt [irapt]. sivilce için: to moult [moult], tüy veya deri değiştirmek: to shed, ağaç yaprakları için: to cast off. yılanın derisi için: [birleşikler ve deyimler [ to work hard. alın teri dökmek ayağına su dökmek Ayağına sıcak su mu dökelim, soğuk su mu? (How nice of you to come and see us!) bakla dökmek to tell fortunes by throwing beans [fo:cmz], çıban dökmek to be covered with boils [boylz]. çiçek dökmek to have small pox. dem dökmek to menstruate [menstru:eyt]. denize dökmek to dump into the sea [damp]. Ucuza satmaktansa, elmaları denize döktüler. Rather than sell them cheap, they have dumped the apples into the sea. Nanköre iyilik etmek, gülsuyunu denize Kindness to ungrateful people is wasted kindness [kayndnis]. dökmektir.

dökmek (derdini birine)

232

derdini dökmek (birine) dert dökmek dil dökmek diller dökmek ecel teri dökmek eline su dökmemek O sizin elinize asla su dökemez. göz nuru dökmek gözyaşı dökmek sahte gözyaşları dökmek harman dökmek helme dökmek hesaba dökmek içini dökmek Uzun süredir içimi dökmek istiyordum. işi -e dökmek işi alaya dökmek işi oyuna dökmek işi resmiyete dökmek işi şahsiyete dökmek kağıda dökmek Bütün bunları kağula dökmek gerek. kalıba dökmek kan dökmek kırıp dökmek kirlj çamaşırları ortaya dökmek köküne kibrit suyu dökmek kor dökmek kurşun dökmek

to pour out one's grief to smb [gri:fj. to talk about one's trouble [trabil]. to blandish [ble:ndisj. to try to persuade smb [pisweyd], to be in mortal fear [fi:]. not to hold a candle to [kemdil]. He can't possibly hold a candle to you. to engage in eye-straining work [ingeyc]. to shed tears [ti:z]. to shed crocodile tears [kroktdayl]. to thresh. to become thick or jelly-like. to write out the financial aspect [fine:n§il]. to get it off one's chest [cest]. / wanted to get it off my chest for a long time. to turn smth into. to turn the matter into a joke [couk]. to take it as a game [geym]. to make it official [ifi§il]. to turn a matter into an attack on personalities. to put down in black and white. We must put down all this on paper. to cast [ka:st]. to shed blood [blad]. to destroy. to wash one's dirty linen in public [pablik]. to exterminate [iksto.nineyt]. to fashion a bed of glowing coal [koul]. to pour molten lead into cold water to break an evil spell. kurt dökmek to pass worms [wb':mz]. kurtlarını dökmek to sow one's wild oats. küçük su dökmek to urinate [yurineyt]. lokma dökmek to make pieces of fried batter for distribution. lokmasını dökmek (birinin) to make and distribute pieces of sweet fried batter in memory of a dead person. mayın dökmek to lay mines [mayns]. meydana dökmek to make smth public [pablik]. ortaya dökmek to disclose [disklouz]. para dökmek to pour out money [po:]. Bu projeye dünyanın parasını döktük. We've poured out a lot of money into this project [procekt]. remil dökmek to tell fortune in sand [ftxcin]. resmiyete dökmek (işi) to adopt an official attitude [e:tityu:d]. sahte gözyaşı dökmek to shed crocodile tears [krokidayl]. sayıp dökmek to spill it out. Karşılaştıkları tüm sorunları sayıp döktü. He spilled out all the problems he faced. sevinçten gözyaşı dökmek to weep for joy. soğuk ter dökmek to break out in a cold sweat [swet]. sokağa dökmek halkı: to cause the public to take to the streets. para için: to throw money away. su dökmek to urinate [yurineyt]. büyük su dökmek: to empty the bowels [bawilz].

233

döktürmek

süt dökmüş kedi gibi olmak şahsiyete dökmek şakaya dökmek ter dökmek didinmek anlamında: tüy dökmek, kuşlar için: dört ayaklılar için: yaş dökmek yazıya dökmek Tekliflerini resmen yazıya dökmelerini istedik. yem dökmek yüzsuyu dökmek döktürmek, .5/vı için: döküm bakımından: yazı vs. için: *soğuk terler döktürmek dökülmek, akarsular için: çok eskimiş anlamında: döküm söz konusu ise: harap durumda olmak: meyve için: Fırtınada meyvelerin çoğu döküldü, perişan durumda olmak: saç için: Saçları üstten çok döküldü. sınav için:

Bütün sınıf sınavda döküldü.

sıvı için: taşmak anlamında: yaprak için: yemek ve gıda için: Okulda çok fazla yemek dökülüyor. |birleşikler ve deyimleri ağzından dökülmek Ağzından dökülüyor. başından aşağı kaynar sular dökülmek Başımdan aşağı kaynar sular döküldü. denize dökülmek dişleri dökülmek Dişlerinin yarısı kırılıp dökülmek, kibar görünmeye çalışmak: çok eskimek anlamında: kırıklık duymak: ortaya dökülmek pul pul dökülmek saçı dökülmek saçılıp dökülmek sapır sapır dökülmek

dökülmüş.

to keep quiet with a guilty conscience [konsins] to personalize (a discussion) [po:smalayz], to turn smth into a joke [couk], to sweat [swet], to toil [toyl], to moult, to shed. to shed tears [ti:z], to put into writing [rayting]. We asked them to put their proposals down officially in black and white. to make empty promises. to humiliate oneself [hyuimilieyt], to have smth poured [po:d], to have smth cast [ka:st], to write /speak well and easily. to make smb break out in a cold sweat. to empty into [empti]. to fall apart [ipa:t]. to be cast [ka:st]. to be in ruin, to drop off. Most of the fruit dropped off in the storm. to be miserable [miznbil]. to thin out. His hair has become very thin at the top. to fail, to flunk [flank]. The whole class flunked the exam [flankt]. to be poured [po:d]. to spill over. to be shed. to be thrown away. Too much food is thrown away at school. to talk unwillingly. He is saying it half-heartedly [ha:f ha:tidli]. to have a terrible shock. / got a terrible shock. I felt very ashamed and ill at ease [i:z]. to run into the sea. to lose one's teeth [lu:z]. He has lost half his teeth. to act in a refined way [rifaynd]. to fall apart [ipa:t]. to ache all over [eyk], to be revealed [rividd], to flake off [fleyk], to lose one's hair [lu:z], to spare no expense [spe:]. to fall in great quantities.

dökümünü yapmak

234

sokağa dökülmek işaret verilince, halk sokağa döküldü. tepesinden aşağı kaynar sular dökülmek tohumu dökülmek üstü başı dökülmek üstünden dökülmek Bu palto üstünden dökülüyor. yollara dökülmek O gece hepimiz yollara döküldük. dökümünü yapmak Kartlardaki tüm adların dökümünü yapın. dökünmek *soyunup dökünmek döllemek döllenmek döndürmek, dönmesini sağlamak: eksen el rafın da...: geri çevirmek anlamında: içi dışına çevirmek: kararından...: yönetmek anlamında: Bu işi tek başına döndürüyor. | birleşikler ve deyimler] başını döndürmek Bu gürültü başımı döndürüyor. Başarısı, başını döndürdü.

to rush out into the streets. At the signal, the people took to the streets. to be left stunned [stand]. to reach menopause. to be in tatters. (for clothes) not to suit well [syu:t]. This overcoat is too big for you. to come out into the streets. That night everyone came out into the streets. to list. List all the names on the cards [ka:dz]. to throw water over oneself, to change with comfortable clothes [kamfitibl]. to inseminate [insemineyt]. to be inseminated [insemineytid]. to turn round, to rotate [routeyt]. to send back, to turn inside out. to make smb reverse their decision [desijin], to run. He runs the business by himself. to make one's head spin. This noise is making my head spin. to go to one's head. His success went to his head. to raise an uproar [apro:]. to make a mess of smth. to intrigue [intri:g]. to spin. to intrigue against, to mess up. to go back on one's word, to begin to decline [diklayn]. to mill around.

curcunaya döndürmek çorbaya döndürmek dalavere döndürmek fırıl fırıl döndürmek fırıldak döndürmek ırgat pazarına döndürmek döneklik etmek dönelmek dönenmek dönmek, to turn into [to:n], to become. andırmak, benzemek anlamında: This place has turned into a nursery school. Burası anaokuluna döndü. This thing has turned into a carnival [kamivil]. Bu iş karnavala döndü. (/ feel like a fish out of water.) Sudan çıkmış balığa döndüm. (He was overjoyed [ouvijoyd].) Mal bulmuş mağribiye döndü, to return to [rito:n]. ara verilen bir şeye...: to run. çekip çevirmek anlamında: Mills will not run on carried water. Taşıma suyla değirmen dönmez. Does anyone know how this house is run? Bu ev acaba nasıl döner, bilen var mı? to change [ceync]. değişmek anlamında: The weather has changed. Hava döndü. to convert to [kinvo:t]. din değiştirmek anlamında: to be afoot [ifu:t]. dolan, dalavere söz konusuysa: What's afoot here? Burada neler dönüyor? Something is afoot here. Burada bir şeyler dönüyor. (There is something going in the air.) Ortada bir şeyler dönüyor. We know pretty well what's going on here. Burada neler döndüğünü pekala biliyoruz.

dönmek

235 etrafında hareket etmek: geri çevrilmek anlamında: geri gelmek/gitmek anlamında: Ben oraya katiyyen dönmem. Bunlar tekrar işlerine dönemezler mi? Yakında dönerim. Şimdi burada değil, saat 4'te döner. Saat beşten önce dönmez. Cuma'ya kadar dönmezler. Bir polis memuru ile birlikte döndü. Kimse yaya dönmek istemiyor. Erken yol alan, çabuk döner. Yanlış hesap Bağdat'tan döner. kendi ekseni üzerinde...: Çok hızlı dönüyor. Hikaye bir CIA ajanı etrafında dönüyor. Dökme su ile değirmen dönmez.

sapmak anlamında: söz, anlaşma vs. için: Bir anlaşmadan, dönmeniz mümkün değil. kişiler için: yön bakımından: Işıklarda sağa dönünüz. yol için: Üst geçitten sonra yol sağa dönüyor. |birleşikler ve deyimleri Ölmek var dönmek yok. Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın. Dönüp dönüp aynı şeyi tekrarlıyorsun. adama dönmek aleyhine dönmek arapsaçına dönmek arkasını dönmek Arkamı döner dönmez... birisine arkasını dönmek başı dönmek başladığı yere dönmek Başladığımız noktaya döndük. beyninden vurulmuşa dönmek bostan beygiri gibi dönmek yürüyüş bakımından: iş bakımından: cin çarpmışa dönmek çeteleye dönmek çorbaya dönmek çılgına dönmek çöle dönmek çöpe dönmek davula dönmek

to turn round [to:n]. to be sent back, to come/go back. never go back there. Can't they go back to work? to be back. I'll be back soon. He's out, he'll be back at four. He won't be back before five. to get back. They won't get back before Friday. to return [rito:n]. He returned accompanied by a police officer. Nobody wants to walk back. (The sooner you start the sooner you finish.) (An error will sooner or later come to light.) to spin. It's spinning too fast. to revolve. The story revolves around a CIA agent[eycm\]. (You can't turn the wheel of a mill with water from pails [peylz].) to swerve [swo:v]. to back out. You can't possibly back out of an agreement. to turn into/to become, to turn [to:]. Turn right at the lights. to bend. The road bends to the right after the overpass. There's no turning back even if it means death. We shall go about our task, come what may. You keep repeating the same thing. to become presentable [prizentibil]. to turn to one's disadvantage [disidvamtic]. to turn into a mess. to turn one's back. The moment I turned my back... to turn one's back on. to feel giddy/dizzy. to be back where one was. We are back just where we were. to be thunderstruck [thandistrak]. to walk aimlessly round and round. to get caught in a routine job [ko:t]. to be overwhelmed (by one's troubles). to be very nicked and cut. to become a mess. to be enraged [inreycd]. to turn into waste land [weyst]. to get very thin. to swell.

dönmek (deliye)

236

to be beside oneself [bisayd]. deliye dönmek Annesi, üzüntüsünden deliye dönmüştü. His mother was beside herself with grief. to feel like a fish out of water. denizden çıkmış balığa dönmek dili dönmek to be able to explain one's aim well. Dilim döndüğü kadar anlatmaya çalıştım. / tried to explain as best as I could. dininden dönmek to abjure one's religion [rilicm]. Hâlâ dininden dönen insanlar var. People still abjure their religion [ibeur]. dolap beygiri gibi dönüp durmak to be caught in a monotonous routine. dolap dönmek to be afoot [ifu:t]. Burada bir dolap dönüyor. There's something afoot here. to mill around. dönüp durmak dört dönmek to search everywhere for [so:c]. dut yemiş bülbüle dönmek to be tongue-tied [tangtayd]. eli boş dönmek to return empty-handed. eski alışkanlıklarına dönmek to fall back to one's old habits. to revert to [rivckt]. eski haline dönmek to hover around smb [hovi]. etrafında dört dönmek to spin like a teetotum. fırıl fırıl dönmek geri dönmek, Atılan ok, geri dönmez. (What's done cannot be undone [andan].) Baktın deli, dön geri. Avoid crazy people [kreyzi]. to be back [be:k]. Müdür birazdan geri döner. The manager will be back soon. to return [rito:n]. Bir gün bu güzel yerleri yeniden görmek için One day we shall return to see these beautiful geri döneceğiz. places again. to turn back [to:n]. Önde bir bariyer var, geri dönün. There's a roadblock ahead, turn back. to drive back. araba ile: yürüyerek: to walk back. Yaya dönmek zorunda kaldık. We had to walk back. tersyüz geri dönmek: to return empty-handed. gözleri dönmek to be furious with anger [e:ngi], gözleri kan çanağına dönmek to have bloodshot eyes. gözü dönmek to be blind with anger [blaynd]. halvete dönmek to become very hot. havraya dönmek to become crowded and noisy. hiddetten çılgına dönmek to be mad with rage [reyc]. iğne ipliğe dönmek to become skin and bones [bounz]. ikrardan dönmek to withdraw one's promise. kadınlar hamamına dönmek to become very noisy. kafası dönmek to feel dizzy. kalbura dönmek to be riddled [ridild]. Zavallı adam kalbura dündü. The poor fellow was riddled with bullets. kefekiye dönmek to become riddled with holes. kömürcü çırağına dönmek to get black with grime [graym], köşeyi dönmek to turn the corner [ko:ni]. kuşa dönmek to be messed up while being shortened. mahalle kahvesine dönmek to become disorderly [diso:diIi]. mal bulmuş mağribiye dönmek to be overjoyed [ouvicoyd]. maymuna dönmek to become ridiculous [ridikyulis]. gülünç duruma düşmek: uslanmak anlamında: to become tame [teym]. mezbahaya dönmek to become a scene of carnage [kamic]. muma dönmek to become subdued [sibdyu:d].

dönmek/dönmemek

237

nişandan dönmek to break off an engagement [ingeycmint], öfkeden deliye dönmek to be beside oneself. papaza dönmek to be badly in need of a hair cut. para dönmek (for bribes) to be given. Burada büyük paralar dönüyor. Huge bribes are given here [braybz]. to become battered [be:ttrd]. postekiye dönmek sadete dönmek to return to the point. sağa/sola dönmek to turn to the right/left. sıçana dönmek to get soaked to the skin [soukt]. sözünden dönmek to go back on one's word. Hayatta sözümden dönmemişim. / have never gone back on my word. to retract [ritre:kt]. Artık sözünden dönemezsin. You can't retract now. to be like a fish out of water. sudan çıkmış balığa dönmek suyu çekilmiş değirmene dönmek to become completely useless. şansı dönmek talihi iyiyken kötü olmak: (one's luck) to take a turn for the worse, talihi kötüyken iyi olmak: (one's luck) to take a turn for the better, şaşkın şaşkın dönmek to mill around. şaşkına dönmek to be dumfounded [damfaundid]. tersi dönmek to lose one's bearings [be:ringz]. tersine dönmek to take a bad turn [tb:n]. tersyüzüne dönmek to turn back, topaç gibi dönmek to spin like a top. verilen sözden dönmek to back down. Verdiğim sözden dönmeyeceğim. I'm not going to back down on my promise. Hükümet, işçilere verdiği sözden dönemez. The government can't draw back from what it promised the workers. virajı dönmek to go round a bend. to roll and toss in bed. yatakta dönüp durmak Bütün gece yatakta dönüp durdum. / tossed in bed all night long [tost]. to walk back. yaya dönmek Korkarım, yaya dönmek zorundayız. I'm afraid we have to walk back. yangın yerine dönmek to turn into a madhouse. yemininden dönmek to break a vow [vau]. yıldırımla vurulmuşa dönmek to be thunderstruck [thandistrak]. yüzgeri dönmek to face about [feys]. dönmemek [birleşikler ve deyimleri to stick to one's guns [ganz]. dediğinden dönmemek Delillere rağmen dediklerinden dönmediler. They stuck to their guns in spite of the evidence. dili dönmemek, amacını anlatamamak anlamında: to be unable to explain one's aim well. telâffuz edememek anlamında: to be unable to pronounce [pnnauns] a word. sözünden dönmemek to stand by one's word. Biz sözümüzden dönmeyiz. We shall stand by our word. to keep one's word. İnşallah sözlerinden dönmezler. / hope they will keep their word. dönülmek, geriye doğru: to go back. Zararın neresinden dönülse kârdır. (It's never too late to mend.) to turn. sağa veya sola doğru: Sağa dönülmez. No right turn. Buradan sola dönülmez. You can't turn left from here.

dönüm noktasında olmak

238

dönüm noktasında olmak Türkiye bugün dönüm noktasındadır. dönüş yapmak Ringden uzak birkaç yıldan sonra, bir dönüş yapmak istiyor. Bu merhaleden sonra, hükümet artış dönüş yapamaz. *kesin dönüş yapmak Birçok işçi kesin dönüş yapma hazırlığı içindedir. *U dönüşü yapmak dönüşmek *altma dönüşmek *etrafmda fır dönüşmek dönüştürmek dönüştürülmek Eski saray bir otele dönüştürülüyor. dört köşe olmak dörtlemek döşemek, genel

anlamda

kaplamak:

boru vs için: halı vs. için: bir evi gerekli eşya ile: kaldırım

taşı

yaymak

için:

anlamında:

| birleşikler ve deyimler j boru döşemek çakıl döşemek dayayıp döşemek demiryolu döşemek döşek döşemek halı döşemek kablo döşemek kaldırım döşemek karo döşemek muşamba döşemek parke döşemek döşenmek, azarlamak genel ev

anlamında:

anlamda:

için:

halı vs. için:

to be at a turning-point. Turkey is at a turning-point today. to make a comeback. After years of absence from the ring, he wants to make a comeback. to draw back. The government can't draw back after this point. to make a definite comeback. Many workers are getting ready to make a definite comeback. to make/take a U-turn [yu:to:n]. to turn into. to turn to gold. to hover around [hovi], to transform smth into. to be converted into [kinvo:tid]. The old palace is being converted into a hotel. to be extremely pleased [pli:zd]. to make four. to cover [kavi]. to lay [ley], to spread [spred]. to furnish [fb:nisj. to pave [peyv]. to lay [ley]. to install plumbing [insto:l]. to pave with pebbles [pebilz]. to furnish a house completely. to lay down a railway. to spread a bed [spred]. to lay a carpet [ka:pet]. to lay a cable [keybil]. to lay down paving stones [peyving]. to pave with tiles [taylz]. to lay linoleum. to parquet [pa:kit]. to to to to

scold [skold]. be laid down [led], be furnished [fo:ni§t]. be spread [spred].

döşetmek, bir

to have smth furnished, to have smb furnish smth. to have smb beaten [bi:tin]. to have smb beat smb [bi:t]. to tattoo [te:tu:].

yeri:

birisine:

dövdürmek dövdürtmek dövme yapmak dövmek,

to pound [paund]. to beat [bi:t]. bir kişiyi: to beat up. Onu karanlık bir sokakta fena halde dövdüler. They beat him up badly in a dark street [bi:t].

dalgalar halı,

için:

çamaşır vs.

için:

dövülmek

239

metal için çekiçle vurmak: to forge [fox], tahıl için: to thresh [thre:§]. topa tutmak anlamında: to shell, to pound at. Toplar bütün gün surları dövüp durdu. All day long the guns pounded at the walls. toz durumuna getirmek: to pound [paund]. sopa ile...: to flog. yumurta vs. için çırpmak: to beat [bi:t]. Ibirleşikler ve deyimleri Eşeğe gücü yetmeyen, semerini döver. He that cannot beat his donkey will take his revenge on the saddle [sedil]. Kedinin kabahatim önüne koyarlar, öyle döverler. (One should know exactly why one is being punished [pani§t].j Eli bağlı olanı kim olsa döver. Anyone will hit a person whose hands are tied. başım dövmek to pound one's head in despair [dispe:]. demir dövmek to work iron [ayin]. dizlerini dövmek to repent bitterly. Kızını dövmeyen, dizini döver. (Spare the rod and spoil the child.) evire çevire dövmek to thrash soundly [saundli]. harman dövmek to thresh grain [greyn]. Harman dövmek keçinin işi değil. (Important jobs need qualified people.) havanda su dövmek to beat the air [e:]. Onun tek yaptığı, havanda su dövmektir. All he is doing is merely beating the air. eşek sudan gelinceye kadar dövmek to give smb a good thrashing, kahve dövmek to pound up coffee, öldüresiye dövmek to beat to death. tepesinde havan dövmek to remind smb constantly of smth. dövülmek to be beaten [bi.hn]. Demir tavında dövülür. Strike the iron while it is hot. dövünmek to beat one's breast [brest]. *boşuna dövünmek to cry over spilt milk. dövüşmek to have a fight, to fight [fayt]. İnsan kardeşiyle dövüşür mü? Does one fight against a brother? | birleşikler ve deyimler | kıran kırana dövüşmek to fight with all one's might [mayt], kıyasıya dövüşmek to fight to the bitter end. Kıyasıya dövüşmeye kararlıyız. We are determined to fight it out to the bitter end. sonuna kadar dövüşmek to fight to a finish. teke tek dövüşmek to fight man to man. dövüştürmek to pit fighters against each other. *atla arpayı dövüştürmek to set friends at loggerheads. dramatize etmek to dramatize [dra:mitayz]. dua etmek to pray [prey], Yatmadan önce her gece dua ederim. / pray every night before going to bed. Allah'a..: to pray to God. Savaşın bitmesi için Allah'a dua ettik. We prayed to God that the war might end. yemekten önce şükran duası: to say grace [greys]. işlerin iyi gitmesi için: to keep one's fingers crossed [krost]. Dua edelim ki, eczane açık olsun. / hope the pharmacy is open, let's keep our fingers crossed [krost]. *hayır dua etmek to bless. duba gibi olmak to be/become very fat. dublaj yapmak to dub [dab]. duble etmek (giysiler için) to line [layn] (a garment), duçar olmak to be exposed to [ikspouzed].

duldalamak

240

duldalamak duldalanmak dumanlamak, duman salmak anlamında: balık, et vs. için: dumanlı duruma getirmek: dumanlanmak, dumanlı duruma gelmek: et ve balık için: gözler için: *gözü dumanlanmak *kafası dumanlanmak dumanlı olmak, bulanık anlamında: dumanla örtülü olarak: sisle örtülü olarak: *gözü dumanlı olmak duraklamak, arada bir durmak anlamında: duraksamak anlamında: kısa bir süre için: Konuşmacı biraz durakladı, sonra sözlerine devam etti. durma noktasına gelmek: Bu bölümde iş, hiçbir zaman duraklamaz. duraklatmak duraksamak Görevimi gerektiği gibi duraksamadan yaptım.

to shelter. to take refuge [refyux]. to smoke [smouk], give out smoke. to cure [kyu:]. to fill (a place) with smoke. to get smoky [smouki]. to be smoked [smoukt]. to become cloudy. to be blind with rage [reyc]. to become confused [kinfyu:zd]. to to to to

be be be be

turbid [tö:bid], smoky [smouki]. misty. blind with rage [blaynd] [reyc].

to stop once in a while [wayl]. to falter [fo:lti]. to pause [po:z]. The speaker paused for a while, then went on with his speech. to come to a stop/standstill. There is never a stoppage of work in this section. to bring smth to a stanstill. to hesitate [heziteyt]. I've carried out my task without hesitation [heziteyşın],

duralamak, arada bir durmak anlamında: to stop once in a while [way)], kısa bir süre için durmak: to pause [po:z]. durma noktasına gelmek: to come to a stop. durdurmak, genel anlamında: to stop. Bu kanamayı mutlaka durdurmalıyız. We must absolutely stop that bleeding. Durdurun şunu. Stop it. akış bakımından: to check [çek]. Kazandaki sızıntıyı nasıl durdurabildiniz? How were you able to check the leak in the boiler? Hükümet göçmen akınını durdurmaya kararlıdır. The government is determined to check the flow of immigrants. to suspend [sispend]. geçici olarak: Hükümet tüm ithalatı durdurmuştur. The government has suspended all imports. ödemeler vs. için: to suspend. Tüm ödemeleri durdurun. Suspend all payments. trafik için: to hold up. *işi durdurmak to walk out. Kimse işi böyle durduramaz. Nobody can just walk out like that. Korkarım, yarın işi durduruyoruz. I'm afraid we are walking out tomorrow. durmak beklemek anlamında: to wait [weyt]. Durdu durdu, istediğini aldı. He got what he wanted after waiting long. birinde veya bir yerde olmak: to keep [ki:p]. O bende duruyor. I'm keeping it. Kova, küçük dolapta durur. The pail is kept in the small cupboard.

durmak (bir şeyi yapıp)

241

bulunmak anlamında: O eski ev, orada hâlâ duruyor. dinmek anlamında: Rüzgar durdu. Deniz biraz durdu. Bu yağmurun duracağı yok. görünmek anlamında: Bu daha koyu gibi duruyor, hareketsiz kalmak anlamında: Annelerinin mezarının başında uzun müddet durdular. işlemez olmak anlamında: Tüm faaliyet durmuş durumda, kalmak anlamında: Orada fazla durmayacağız. kısa bir süre için: Nefes almak için biraz durduk. saat için: Saat yine durdu. son vermek anlamında (eylem için) Bu adamın duracağı yok. Neden durduk? Dur!

to be. The old house is still there. to die down [day]. The wind has died down [dayd]. The sea has died down a bit. This rain is not about to die down. to look. This one looks darker. to stand. They stood beside their mother's grave for a long time. to be at a standstill. All activities are at a standstill. to stay. We shan't stay long there. to pause [po:z]. We paused a little for breath [breth]. to run down. The clock has run down again [lgeyn]. to stop. That man is not about to stop. Why did ve stop? Stop! to cease [si:s]. Yağmur durdu. The rain has ceased [si:st]. Ona sataşmadan duramıyorsun, değil mi? (You can't help teasing her, can you?) to last. varlığını sürdürmek anlamında: Dünya durdukça. As long as the world lasts. to pull up. taşıt için: Otelin önünde durur musun? Could you pull up in front of the hotel? Lütfen köşede durur musunuz? Could you please pull up at the corner? yoluna ara vermek anlamında: to stop. Benzincide kısa bir süre için duracağız. We'll slop for a short time at the petrol station. Otobüsün geçtiğimiz durakta durmasını mı istiyordunuz? Did you want the bus to stop at the previous bus stop? Araba, yolun ortasında duruverdi. The car suddenly stopped in the middle of the road. Bazen çay için orada dururuz. We sometimes stop therefor some tea. |devamlılık belirten şekli) Hep bir şeyler yer durur. She is always eating something. to keep/go on doing smth. bir şeyi yapıp durmak Durmadan şunu tekrarlayıp durma. Don't keep repeating that continually. ağlayıp durmak to keep on crying [kraying]. Bu çocuk bütün gün ağlayıp duruyor. That child keeps crying all day long. bakıp durmak to keep on looking. dolaşıp durmak to hang about. dönüp durmak to wander about. Bütün gün dolap beygiri gibi dönüp durdu. He spent the whole day wandering about. düşünüp durmak to brood over [bru:d], kıpırdayıp durmak to fidget [ficit]. Öyle kıpırdayıp durma! Don't fidget. konuşup durmak to keep on talking. yanıp durmak to burn away [bo:n]. yazıp durmak to keep on writing. Bütün gün yazdı durdu. He spent the whole day writing.

durmak (aç)

242

| birleşikler ve deyimler | Dur bakalım, sen neden bahsediyorsun? Arkadaşlar ne güne duruyor? Koşmak şöyle dursun, burada yürümek imkansız. Akacak kan, damarda durmaz. Hak deyince, akan sular durur. Doğru söze akan sular durur. Durup dururken neden ayrılmak istesin? Ingilizceyi şöyle dursun, Türkçeyi doğru dürüst konuşamaz. aç durmak aklı durmak ayak parmakları üzerinde durmak ayakta durmak başında durmak birdenbire durmak boş durmak işsiz kalmak anlamında: çalışmamak anlamında: yapacak bir şeyi olmamak canlı durmak dengede durmak dışında durmak Bu işin dışında durmanı tavsiye ederim. dik durmak ' Boş çuval ayakta dik durmaz. dimdik durmak divan durmak doğru durmak, dik anlamında: uslu anlamında: el pençe divan durmak Bu adamın önünde bütün gün el pençe divan durmak mümkün değil. eli boş durmak ferma durmak geri durmak kaçınmak anlamında: çekilmek anlamında: Lütfen geri durun! güzel durmak ham armut gibi boğazına durmak hareketsiz durmak Çocukların mağazada hareketsiz durmaları zor. hazırol vaziyetinde durmak iki ayağının üzerinde durmak iki ayağının üzerinde durmayı ne zaman öğreneceksin? kafası durmak karşı durmak kenarda durmak ortada durmak

Hold on! What are you talking about? What are friends for? It's impossible to walk here, let alone run. Blood fated to be shed will be shed. When truth has been expressed, there is nothing to add. It's useless to argue against truth. Why should he suddenly want to leave? He can't speak Turkish properly, let alone English. to go without food [fu:d]. to be dumbfounded [damfaundid]. to stand on tiptoe [tiptou]. to stand. to stand watch (over) [woe], to stop short. to be without a job/work, to remain idle [aydil]. to have no work to do. to be true to nature [neyci]. to balance [be:lms]. to keep out. / advise you to keep out of this. to stand upright [aprayt]. An empty sack cannot stand upright. to stand upright. to stand in a respectful position [pizisrn]. to stand upright [aprayt]. to keep quiet [kwayit], to be at the peck and call of smb. / can't possibly be at this man's peck and call all day. to remain idle [aydil]. to set.

to abstain [lbsteyn]. to keep back. Please keep back! to become. to hinder smb's effort, to stand still. It is hard for children to stand still in a store [sto:]. to stand at attention [iten§in]. to stand on one's own feet. When are you going to learn to stand on your own feet? (one's mind) to be dead [ded]. Kafam durdu. My mind is dead. to resist [rizist]. to stand aside [isayd]. to lie around [lay iraund]. Yıllardır ortada duruyordu. It has being lying around for years [laying].

durmak (put gibi) put gibi durmak rahat durmak askerlikte:

243 to stand like a post [poust],

to stand at ease [i:z]. Rahat dur! At ease! hareketsiz anlamında: not to fidget [ficit]. Lütfen rahat durunuz. Please do not fidget. to behave oneself [biheyv], uslu anlamında: to be vigilant [vicihnt], sak durmak to stand on its hind legs, salta durmak to present arms. selam durmak selama durmak to rise respectfully [rispektfuli]. sıkı durmak to hold fast. Sıkı durun! (Sit tight!) to stand like a post [poust]. sırık gibi durmak to stand back to back. sırt sırta durmak to keep/stand aloof [ilu:f]. soğuk durmak to keep one's promise [promis]. sözünde durmak Ödeyeceğini söylediyse, sözünde durur. If he said he would pay he'll keep his promise. to abide by one's word [ibayd]. Ne olursa olsun, daima sözünüzde durun. Always abide by your word, come what may. to keep one's word. Sözlerinde durmaları önemlidir. It's important that they keep their words. to keep one's head above water. su üzerinde durmak susta durmak, to stand on its hind legs [haynd]. hayvanlar için: kişiler için: to stand to heel [hi:l]. toy durmak to stand upright briefly [briifli]. tetikte durmak to be vigilant [vicihnt]. uslu durmak to keep quiet [kwayit]. uzak durmak to steer clear of [kli:]. Bu garip insanlardan uzak dur. Keep clear of these strange people [streync]. to keep away. Kafeslerden uzak durunuz! Keep away from the cages [keyciz]. to keep out of. Belâdan uzak durmaya çalış. Try to keep out of trouble [trabil]. to lie low [lay]. *dikkatlerden uzak durmak Bir müddet dikkatlerden uzak durmalısın. You should lie low for a while [wayl]. to give a matter a lot of thought [tho:t]. üstünde durmak to insist. üzerinde durmak Önemli değildi, ancak müdür bunun üzerinde durdu. It wasn't important but the manager insisted on it. to stress on. Üzerinde durmanız gereken konu budur. This is the subject we should stress on. Detaylar üzerinde çok duruyorlar. They lay too much stress on details [diteylz]. to stand on. Protokol üzerinde neden bu kadar duruyor? Why does he stand so much on protocole? to concentrate on [konsintreyt]. Şekilden fazla, fonksiyon üzerinde daha We should concentrate more on function than fazla durmalıyız. on form [fanksm]. to dwell upon. Şu güven konusu üzerinde biraz duralım. Let's dwell a little on the subject of trust. Bu sorun üzerinde durursan, iyi edersin. You had better dwell on that problem. to enlarge upon [ M a x ] . *üzerinde uzun uzun durmak Bu konu üzerinde uzun uzun durmak isterim. I'd like to enlarge upon this subject. to fulfill one's promise [promis]. vaadinde durmak to look out of place [pleys]. yama gibi durmak

durmamak zınk diye durmak zihni durmak durmamak

244 to stop dead [ded]. (one's brain) to stop working. not to stop. The pain never stopped [stopt].

Ağrı hiç durmadı. [birleşikler ve deyimler] Bu çocuğun eli dursa, ayağı durmaz. That child won't stay still for a minute. Köpek bağlasan durmaz. (It's not even fit for a dog to live in.) Boş çuval ayakta durmaz. An empty sac will not stand upright. Yalan ile iman bir yerde durmaz. (Deceit and faith do not go together.) cebinde para durmamak (for money) to burn a hole in one's pocket. Cebinde hiç para durmaz. Money burns a hole in his pocket [bo:nz]. to be fickle [fikil]. bir dalda durmamak to talk incessantly [insesmtli]. dili durmamak içi durmamak to feel bound to do smth [baund]. sözünde durmamak to break one's promise [promis]. Bu ikinci defa sözünde durmadı. It's the second time he has broken his promise. Ya sözünde durmazsa? (What if he doesn't keep his promise?) Hiç bir zaman sözlerinde durmamışlardır. They have never abode by their promise [lboud]. to back down on one's promise. Neden sözünde durmadın? Why ever did you back down on your promise? üstünde durmamak to let it pass. Üstünde durmaya değmez. It's not worth it, let it pass. to play down. üzerinde durmamak Muhalefet, skandal üzerinde durmadı. The opposition played down the scandal. verilen sözde durmamak to break a promise [promis]. yerinde durmamak not to keep still. Öyle bir çocuk ki, yerinde durmaz. A boy who can't just keep still. yüze duramamak to be unable to refuse [refyu:z]. duraksamak to hesitate [heziteyt]. durulamak to rinse [rins]. durulanmak to be rinsed [rinst]. durulaşmak to be clear [kli:]. durulmak, su vs. için: to become clear and limpid. sükun bulmak anlamında: to quiet down, to become quiet [kwayit]. Ortalık duruldu. The situation has become quiet. uslanmak anlamında: to become calm. yağış, kar vs. için: to subside [sibsayd]. dibe çökmek anlamında: to settle to the bottom [setil]. durultmak to make smth clear. durumda olmak to be in a position to [pizi§m]. Onları yargılayacak durumda değilim. I'm not in a position to judge them [cac]. Söyleyecek durumda değilim. I'm not in a position to say. Fiyatlar bu durumdayken, ucuz sayılır. (Prices being what they are, it's considered cheap.) Herkes yerini almış durumda. (Everyone has taken their places.) | birleşikler ve deyimler | avantajlı durumda olmak to be in an advantageous position. durmuş durumda olmak to be at a standstill. Başkentte hayat durmuş durumda. Life is at a standstill in the capital. elverişsiz durumda olmak to be at a disadvantage [disidva:ntic]. fena durumda olmak to be in bad condition. güç durumda olmak to be in a jam [je:m]. harap durumda olmak to lie waste [lay weyst], iyi durumda olmak to be in good condition [kmdi§in].

durumunda olmak

245

to be in excellent state [eksilint]. to be in a sore state [so:]. The economy is in a sore state. to get worse, to be worse off. The middle class is worse off today. to be in a predicament [pridikimmt]. to be hard pressed [prest]. to be at a loss. to be in a difficult position [pizi§m]. to be hard up. to be in a position to [pizifin]. You're not in a position to argue about it. They are in no position to ask for anything. We are in no position to do such a thing. He is in a position to accept or refuse it. I wouldn't like to be in your position. to confront one another [kmfrant]. to stop suddenly [sadinli]. The bus suddenly stopped on the slope [sloup]. to have/take a shower [§awi]. to hobble [hobil]. to put the bridal veil on [braydil veyl]. to become a bride [brayd].. to be sensitive. These children are very sensitive. to be insensible [insensibil]. This child is insensible to cold. to be insensitive. Bu insanlar hakarete karşı duyarsız. These people are insensitive to insults. to be desensitized [disensitayzd], duyarsızlaşmak to desensitize [disensitayz]. duyarsızlaştırmak to move [mu:v]. duygulandırmak duygulanmak to be moved [mu:vd]. Sözlerinden çok duygulandım. / was deeply moved by his remarks. to be touched [tact]. iyiliğinden çok duygulandık. We were very touched by her kindness. to be emotional [imou§inil]. duygulu olmak to be ambivalent [e:mbivihnt]. *çelişik duygulu olmak duygusal olmak to be sentimental. duygusu olmak to have a feeling [fi:ling]. Tuhaf bir duygum vardı. / had a strange feeling. to be insensitive to. duygusuz olmak duymak, (ayrıca bak: duymamak) to hear [hi:]. ses almak anlamında: Kedi en hafif sesi duyabiliyor. The cat can hear the slightest sound. Bir çığlık duyar gibi oldum. I thought I heard a scream [skri:m]. Ben duymadan içeri girmiş, He went in without me hearing him. to hear. işitmek anlamında: Haberi duyunca surat astı. His face lengthened when he heard the news. Kötü haberi duymuşsundur. You will have heard the bad news. Duyduklarıma göre, gelmeyecek. From what I hear, he is not coming. Senin hakkında kötü şeyler duyuyorum. I've been hearing things about you. çok iyi durumda olmak kötü durumda olmak Ekonomi çok kötü durumda. daha kötü duruma gelmek: maddi durum bakımından: Bugün orta halli aileler daha kötü durumda. müşkül durumda olmak sıkışık durumda olmak şaşırmış durumda olmak zor durumda olmak para bakımından: durumunda olmak Bunu tartışacak durumunda değilsin. Hiçbir şey isteyecek durumunda değiller. Böyle bir şey yapacak durumunda değiliz. Bunu kabul etme veya reddetme yetki ve durumundadır. Senin durumunda olmak istemezdim. duruşmak duruvermek Otobüs yokuşta duruverdi. duş yapmak duşaklamak duvaklamak duvaklanmak duyarlı olmak Bu çocuklar çok duyarlı olurlar. duyarsız olmak Bu çocuk soğuğa karşı duyarsız.

duymak (acı) öğrenmek

246 anlamında:

Bunu kimden duydun? Sağır sultan bile duydu. dokunma vs. duyularla ilgili: Hiç bir şey duymuyorum. sezmek anlamında: haber almak anlamında: idare bunu nasıl duydu? Bunu duyarsa, işimiz bitik. Bütün bu duyduklarım ne demek oluyor? I birleşikler ve deyimler | Duyduk duymadık demeyin! Bir elinin verdiğini öbür elin duymasın. acı duymak ağır duymak Kulakları ağır duyar. ağızdan çıkanı kulağı duymamak Ağzından çıkanı kulağın duyuyor mu? alaka duymak endişe duymak Güvenliğinden bayağı endişe duyuyorum. gereksinme duymak Neden buna gereksinme duyuyorsun? gurur duymak ' Okulumla gurur duyuyorum.

to hear. Who did you hear it from? Everyone has heard and known about it. to feel [fi:l]. / don't feel anything. to sense [sens], to get wind of. How did the management get wind of that? to hear. // he hears of this we have had it. What's all this I've been hearing?

Do not claim later not to have heard. One should not talk about the help given. to suffer [safi]. to be hard of hearing. He is hard of hearing. not to realize what one is saying. Do you hear what you're saying? to be interested in. to be concerned for [kinso:nd]. I'm quite concerned for her safety [seyfti], to need. Why do you need it? to feel proud of [praud]. / feel proud of my school. to take pride in [prayd]. Başarımızla büyük gurur duyuyor. He takes great pride in our achievement. hayranlık duymak to feel admiration for [e:dmirey§m]. Ona büyük hayranlık duyuyoruz. We admire him very much [ldmayi]. haz duymak to feel great pleasure [pleji]. heyecan duymak to get a kick out of [kik]. hicap duymak to feel ashamed [íseymd]. huşu duymak to be in awe [o:]. Manzara karşısında büyük huşu duyduk. We were all awed by the sight. ıstırap duymak to suffer [safi]. ihtiyaç duymak to feel the need for. Bir çocuk, bir adamınki kadar yiyeceğe ihtiyaç duymaz. A child doesn't need as much food as a man. ilgi duymak to be interested in. istek duymak to feel a desire for [dizayi]. kıvanç duymak to take pride in [prayd]. Talebelerimle kıvanç duyuyorum. / take pride in my students [styu.'dmts]. kuşku duymak to feel suspicious [sispi§is]. Onun hakkında neden kuşku duyuyorsun? Why do you feel suspicious about him? to take a dim view of. Şirketin geleceğinden kuşku duymaktayım. / take a dim view of the company's future. memnunluk duymak to take pleasure [pleji] in. minnet duymak to feel an obligation [obligey^in]. nedamet duymak to regret. onur duymak to feel honoured [omd]. özlem duymak to long for. Deniz kenarındaki kasabama özlem duyuyorum. / long for my town on the sea coast. Sakin bir hayata daima özlem duymuştur. She has always longed for a quiet life. övünç duymak to feel proud of [praud].

duymak/duymamak

247

pişmanlık duymak Yaptıklarımdan dolayı pişmanlık duymuyorum. rahatsızlık duymak sahne korkusu duymak saygı duymak Bu hükümete hiç saygı duymuyorum. Hepimiz ona saygı duyardık. sempati duymak yakınlık anlamında: şükran duymak utanç duymak Bir Alman olarak utanç duyuyorum. üzüntü duymak Yaptıklarından dolayı üzüntü duymuyor mu? Yardım edememekten üzüntü duyarım. vicdan azabı duymak yakınlık duymak yokluğu duymak zevk duymak Golf oynamaktan zevk duymuyorum. duymamak Ben bunu duymamış olayım. Sağırdır, sizi duyamaz. Sağır duymaz, uydururmuş. * ağzından çıkanı kulağı duymamak Ağzından çıkanı kulağın duymuyor. *ruhu bile duymamak Ruhları bile duymaz. duymamazlıktan gelmek duyulmak, işitilmek anlamında: Şimdiye kadar böyle bir şey duyulmuş değil. Bu ne duyulmuş ne de görülmüş. Onun birine küfretmesi duyulmuş değil. meydana çıkmak: Kara haber tez duyulur. Kötü haber çabuk duyulur. duyurmak *sesini duyurmak Sonunda sesimi duyurabildim. duyurulmak Bu, kimseye duruyulmayacak. düello yapmak *söz düellosu yapmak düğmelemek düğüm olmak düğümlemek düğümlenmek sorunlar bakımından: Maalesef görüşmeler düğümlendi. *boğazı düğümlenmek Mektubu okurken boğazım düğümlendi. düğün etmek

to feel regret. I feel no regret for what I have done. to feel i l l at ease [i:z], to feel stage fright [frayt]. to feel respect for [rispekt]. / don't feel any respect for this government. We all respected him. to feel sympathy for [simpithi]. to feel attracted to [itre:ktid], to feel grateful [greytful], to feel ashamed [iseymd]. As a German I feel ashamed. to feel sorry for. Doesn't he feel sorry for what he has done? I'd hate not to be able to help [heyt]. to feel remorse [rimo:s]. to feel close to [klous]. to miss. to enjoy. / don't enjoy playing golf. not to hear [hi:]. I'll pretend not to have heard it [hd.d]. He is deaf, he can't hear you [def]. What a deaf person will say is what he or she thinks he or she has heard. not to realize what one is saying [riyilayz]. You don't realize what you're saying. not to notice anything [noutis]. They won't even notice a thing. to turn a deaf ear. to be heard [ho.d]. Such a thing has never been heard of up to now. This is unheard of [anho:d]. He was never heard cursing anyone [ko:sing]. to transpire [tremspayi]. (Bad news travels fast.) (Bad news spreads fast.) to announce [inauns]. to make oneself heard. / managed finally to make myself heard. to be announced [maunst]. Nobody is to hear of this. to have a duel [dyu:wil]. to have a duel of words. to button up [batin]. to become knotted [notid]. to knot [not]. to become knotted. to be tangled [temgild]. Unfortunately the negotiations became tangled. to have a lump in one's throat [throut]. As I read the letter I had a lump in my throat. to rejoice [rijoys].

248

düğün bayram etmek düğün bayram etmek

Kambersiz düğün olmaz. dümdüz etmek dümtek yapmak dürmek dürüm dürüm dürmek dürtmek, hafifçe itmek anlamında: tahrik etmek anlamında: dirsekle...: para için:

to feast [fi:st]. We can't possibly leave him out. to flatten [fletin]. to keep time, to roll smth up. to roll smth up. to prod [prod], to incite [insayt], to elbow. to burn a hole in one's pocket. Money burnt a hole in his pocket. to be tempted to do smth [temptid]. to prod continually [kmtinyuwih]. to goad [goud].

Para onu dürttü. *şeytan dürtmek dürtüklemek harekele geçirmek anlamında: dürtülmek, itilmek anlamında: to be prodded [prodid]. tahrik edilmek anlamında: to be incited [insaytid], dürtüşmek to prod one another [inathi]. dürtüştürmek to keep goading smb. dürülmek to be rolled up. dürüst olmak to be honest [onist]. Eski düşman dost olmaz, olsa da dürüst olmaz. Do not trust an old enemy who has become a friend. Kendine karşı dürüst olmaya çalış. Try to be true to yourself. düşeyazmak to be on the verge of falling [vo:c]. düş kırıcı olmak to be disappointing [disipoynting]. düşkün olmak to be addicted to [e:diktid]. Korkarım arkadaşınız uyuşturucu maddeye düşkündür. I'm afraid your friend is addicted to drugs. to be attached to [ite:ct]. Çocuklarına çok düşkündür. She is very attached to her children. to be in love with. Kızımız bebeğine çok düşkündür. Our daughter is in love with her doll. to be given to. İçkiye düşkündür. He's given to driking. [birleşikler ve deyimler] to be fond of good food. boğazına düşkün olmak canına düşkün olmak to take a great care of oneself. fırsat düşkünü olmak to be an opportunist [opityu:nist]. içkiye düşkün olmak to be addicted to drink [erdiktid]. kadın düşkünü olmak to be a womanizer [wuminayzi]. kıyafetine düşkün olmak to be particular about one's dress [pitikyuli]. kumara düşkün olmak to be addicted to gambling [ge:mbling], nefsine düşkün olmak to be self-indulgent [indalcint]. tatlıya düşkün olmak to have a sweet tooth [swi:t tu:th]. Aşırı derecede tatlıya düşkündür. He indulges too much in sweet things [indalciz]. düşkünleşmek to fall upon hard times [taymz]. düşlemek to dream of [dri:m]. düşman olmak to be/become an enemy [enimi]. Kişi bilmediğinin düşmanıdır. (People hate what they can't understand.) Silah, sahibine bile düşmandır. A weapon can be the enemy even of its owner. Mal, adama hem dost, hem düşmandır. Wealth can be one's best friend as well as one's enemy. Eski dost düşman olmaz. Once a friend, always a friend. Atasına düşman olan, evladına dost olmaz. An enemy to the forefathers cannot be a friend to the son.

düşmek

249

Bu çocuk, bir gün sana düşman olacaktır. Hükümdar bu ulusal savaşın amansız bir düşmanı oldu. [birleşikler ve deyimleri birbirlerine düşman olmak Sakın aldanma, bu ikisi birbirlerine düşmandır. can düşmanı olmak Bu iki aile birbirinin can düşmanı. pilav düşmanı olmak düşmek, aşağıya doğru inmek anlamında: Çatıdan bir şey düştü. Kapıdan atsalar, bacadan düşer. Armut, dalının dibine düşer, iğne atsan, yere düşmez. Armut piş, ağzıma düş. Damdan düşen, damdan düşenin halini bilir. Ha düştü, ha düşecek. ateş, basınç için: Ateşi düştü. birden düşmek anlamında: Bildiriden sonra araba fiyatları birden düştü. bebek için: fiyat için: Şu anda bütün fiyatlar düşüyor. güçsüz ve yoksul düşmek anlamında: Düşmez kalkmaz bir Allah var. Kendi düşen ağlamaz. hapishane vs. gibi yerlere: hesaptan çıkarmak anlamında: Masraflar düştükten sonra... hızlı ve ani bir düşüş için: Bu sabah borsada fiyatlar birden düştü. hükümet sözkonusu ise: kelime için: eksik kalmak Burada üç kelime düşmüştür. kayık vs.den düşmek: Kayıktan nasıl düştü? iktidardan...: payına denk gelmek anlamında: Herkese iki defter düşüyor. Dazlayan daza düşer, kel başlı kıza düşer. sarkmak anlamında: Bu pantolon devamlı düşüyor. satışlar için: Bu mevsim nedense satışlar çok düştü. sıcaklık vs. için:

One day that boy will turn against you. The sovereign became the inexorable enemy of the national struggle [ineksmbil]. to hate each other [heyt]. (Don't be deceived, there is no love lost between these two.) to be mortal enemies. These two families are bitter enemies. to be a great rice eater. to fall down [fo:l]. Something fell from the roof [ru:f]. (You can't get rid of this man.) (A child will resemble his ancestors.) (It's very crowded.) To expect things to fall into one's lap. Only those who have suffered similar misfortunes will understand. It may fall any moment [moummt]. to go down. His fever is down. to slump [slamp]. After the announcement prices of cars have slumped. to be aborted [ibo:tid]. to fall, to go down. All the prices are going down at the moment. to fall on hard times. God alone is immune from the vicissitudes of life [visisityu:d]. Everyone has to bear the consequence of their acts [konsikwms]. to end up in. to deduct [didakt]. After deducing the expenses... [didyu:sing], to tumble down [tambil]. Prices on the stock exchange have tumbled down this morning. to be brought down [bro:t]. to be left out. Three words have been left out here. to fall out of. How did she fall out of the boat [bout]? to fall from power [pawi]. to fall to one's lot. (Everyone will get two books.) Fastidious people will end up getting what they have sought to avoid [ívoyd], to sag. These trousers keep falling. to drop off. Sales have dropped off dramatically this year. to decrease [di:kri:s].

düşmek (açmaza)

250

şehir, kale vs. için: tarih söz konusu ise: Cumaya düşüyor. anlamında: Buraya bir damla yağmur düşmedi. ver bakımından: Karakolun soluna düşüyor. Caddenin biraz aşağısına düşer. Balmumcu ne yana düşer? Yolun bu tarafına düşer. yere çakılmak anlamında: Geçen hafta aynı tipten bir uçak denize düşmüştü. yağmak

yere yıkılmak anlamında: Ayağı kayıp düştü. Merkep bile bir düştüğü yere bir daha düşmez. Üflesen düşecektim. | birleşikler ve deyimler j Haddine mi düştü? Ne hale düştük? Suratından düşen bin parça. Tasası ona mı düştü? Ne yayacağımızı bilemez duruma düştük. Hık demiş burnundan düşmüş. Sana mı düşmüş? açmaza düşmek adamına düşmek Tam adamına düştün. ağma düşmek ağıza düşmek alacağı düşmek arda düşmek ardına düşmek arka üstü düşmek arkasına düşmek aşağı düşmek fiyatlar için: Fiyatlar çok aşağı düştü. aşağıya düşmek ateşi düşmek Ateşi düştü. ayağa düşmek ayakları üstüne düşmek aykırı düşmek başı derde düşmek başının derdine düşmek baygın düşmek ben düşmek birbirine düşmek birisine düşmek

to fall [fori], to fall on. It falls on Friday [fraydi]. to fall, to drop. Not a drop of rain fell here. to lie [lay]. It lies on the left of the police station. It's a little further down the street. Whereabouts is Balmumcu? It's on this side of the road. to crash [kre:sj. Last month an aircraft of the same type crashed into the sea. to fall. He slipped and fell [slipt]. The ass itself will not fall twice on the same spot. You could have knocked me with a feather.

Who does he think he is? What has befallen us? She was very sour-faced [feyst]. Why should he worry? We were at a loss what to do. He is a chip of the old block. Is it incumbent on you [inkambmt]? to fall into a trap. to find the right man. You found the very man for the job [faund], to be trapped [tre:pt]. to be in everybody's mouth [mauth]. to begin to ripen [raypin]. to lag behind. to fall behind. to fall on one's back. to pursue [pisyu:]. to fall. to decline [diklayn]. Prices have declined sharply [praysiz]. to fall down. to have one's fever go down. His fever is down [fi:vi]. to get into the hands of the rabble [re:bil]. to fall on one's feet. to be contrary [kontnri]. to get into trouble [trabil]. to have enough trouble of one's own. to get very tired [tayid]. to develop. to start quarrelling. to fall on smb. It fell on me to announce the news. Haberi vermek bana düştü. to be for smb to. It's not for you to say it. Bunu söylemek size düşmez.

düşmek (bîtap)

251

to be incumbent [inkambint] on smb. It's not incumbent on us to tell them what they must do. Başbakanınızı yargılamak bana düşmez. It's not for me to judge your prime minister. to devolve on [divolv]. devralmak/devretmek suretiyle: Burasını idare etmek artık sizlere düşüyor. From now on it devolves on you to run this place. to get exhausted [igzoistid]. bîtap düşmek to get worn down [wo:n], bitkin düşmek to be concerned with food [kmsd'.nd]. boğaz derdine düşmek to be in a state of depression [dipre§m]. bunalıma düşmek burnu düşmek (koklayanın) to stink. Bu öyle bir koku ki, koklayanın burnu düşer. It stinks awfully [o:fili]. burnundan düşmek Hık demiş, babasının burnundan düşmüş. She's the spitting image of her father. Burnundan düşen bin parça. He is in the worst of moods [mudz], to struggle for one's life [stragil]. can derdine düşmek to fight for one's life [layf]. can kaygısına düşmek to be exhausted [igzo:stid]. cansız düşmek to get warmer, cemre düşmek to plop into. cup diye düşmek to get separated from [sepireytid]. cüda düşmek çamura düşmek to fall into adversity [idvo:siti], çaptan düşmek to decline [diklayn], çarpıp düşmek to fall over smth. Karanlıkta bir sehpaya çarpıp düştüm. / fell over a stand in the dark. (for dew) to fall. çığ düşmek to be improper. çiğ düşmek to find oneself in difficulties. çukura düşmek (mecazi anlamda) to fall into error [en]. dalâlete düşmek to fall on hard times. dara düşmek to find oneself in a difficult situation. (başı) dara düşmek to deduct the tare of [didakt] [te:]. darasını düşmek to be in a destitute condition. darlara düşmek to fall on hard times. darlığa düşmek Güvenme varlığa, düşersin darlığa. Do not rely on wealth, one day you'll fall on hard times. to lose its value [vedyu]. değerden düşmek to go down in value. değeri düşmek to be horrified [horifayd]. dehşete düşmek Herkes dehşete düşmüştü. Everyone was struck with horror [horo:]. to be terrified [terifayd]. Silahlı adamlar karşısında çocuklar dehşete The children were terrified at the sight of the düştüler. armed men [sayt], to fall overboard. denize düşmek Denize düşen yılana sarılır. (A drowning person will clutch at a straw.) to fall into trouble [trabil]. derde düşmek derdine düşmek to be taken up with [teykin]. bir şeyin...: to be occupied with one's own troubles. kendi...: to become the subject of a scandal [sabcikt]. dile düşmek not to cease talking about [si:s]. dilinden düşmemek Vatan, Sakarya dilinden hiç düşmüyor. He never ceases talking about that patriotic stuff [peytriotik staf]. to be on everybody's tongue [tang]. dillere düşmek Ne yapmaları gerektiğini söylemek bize düşmez.

düşmek (dizine)

252

to trail smb [treyl]. dizine düşmek (birinin) to land on one's feet, dört ayak üstüne düşmek to fall on all fours. kedi gibi...: Kedi gibi her zaman dört ayak üzerine düşüyor. He always emerges successfully from difficulties. to be bedridden. döşeğe düşmek to be reduced to [ridyu:st]. duruma düşmek Sokakta dilenecek duruma düştük. We were reduced to begging in the streets. to ask for the hand of a girl on behalf of another. dünür düşmek (bir kıza) to fall to the enemy. düşmanın eline düşmek Liman düşmanın eline düşmemeli. The port should not fall to the enemy. to be crippled by old age [kripild]. elden ayaktan düşmek to fall under one's control [kintroul]. eline düşmek İlk, kale ellerine düştü. First the fort fell under their control. to be at the mercy of [mo:si]. birine muhtaç olmak anlamında: Yakında tefecilerin eline düşersin. You'll soon be at the mercy of the loan sharks. to fall into one's lap. pişmiş armut gibi eline düşmek: to be taken prisoner [prizm]. esir düşmek eteğine düşmek to entreat smb [intri:t]. fakir düşmek to be reduced to poverty [ridyu:st]. Ülke çok fakir bir hale düştü. The country was reduced to extreme poverty. to be heedless [hi:dlis] of. gaflete düşmek to develop an umbilical hernia [ho:nyi]. göbeği düşmek (for a shadow) to fall upon. gölge düşmek to fail from favour [feyvi]. gözden düşmek to get a cataract [ke:tire:kt]. göze ak düşmek to be in a foreign land [fo:rin]. gurbet ellere düşmek to be in a foreign land. gurbete düşmek to get weak. güçten düşmek to be covered with ridicule [ridikyu:l]. gülünç bir duruma düşmek to fail in health [feyl] [helth]. halden düşmek to get weak [wi:k]. halsiz düşmek to land in prison [prizm]. hapse düşmek hasta düşmek to get ill. to fall into error [en], hataya düşmek to be astounded. hayrete düşmek to be deducted from an account [lkaunt]. hesaptan düşmek to be no longer valid. hükümden düşmek to have some dealings with the government. hükümet kapısına düşmek to suffer emotionally [imou§mli]. içine ateş düşmek içine kurt düşmek to have a misgiving. to fall into disagreement. ihtilafa düşmek to become of secondary importance. ikinci plana düşmek (for a job) to fall to smb. iş düşmek (birine) to have to do smth oneself. iş başa düşmek (for smb) to take over. iş dayıya düşmek İş dayıya düştü. It's time for an expert to take over the job. to become the subject of endless discussions. iş medreseye düşmek işi düşmek (birisine) to have recourse to smb [riko:s]. işin arkasına düşmek to follow up a matter [me:ti]. •işportaya düşmek to lose value [ve:lyu:]. itibardan düşmek to be discredited [diskreditid]. kapana düşmek to fall into a trap. karasevdaya düşmek to be hopelessly in love [houplisli]. karıya kıza düşmek to be a womanizer [wummayzi].

düşmek (kayıttan)

253

kayıttan düşmek kazdığı çukura kendi düşmek kendi derdine düşmek kendi kazdığı kuyuya düşmek kır düşmek kırağı düşmek kıymetten düşmek Altın çamura düşmekle kıymetten düşmez. kötü duruma düşmek kötü yola düşmek kredisi düşmek kucağına düşmek (birinin) kuşkuya düşmek kuvvetten düşmek küçük düşmek küme düşmek laf düşmemek ligden düşmek mahkemeye düşmek kişiler için: ihtilâf için: maskesi düşmek medreseye düşmek meydana düşmek münasebet düşmek nikâh düşmek ocağına düşmek (birinin) oltaya düşmek öne düşmek önüne düşmek (birinin) Saçı ak mı, kara mı, önüne düşünce görür. Düş önüme. ortalığa düşmek paçarız düşmek pahadan düşmek pat diye düşmek Adamcağız "pat" diye yere düştü. payına düşmek payına düşeni yapmak Kimse burada tam olarak payına düşeni yapmıyor. Herkes payına düşeni yapmalıdır. peresine düşmek peşine düşmek kişiler için: bir şeyin...: piyasaya düşmek pişmiş armut gibi eline düşmek pusuya düşmek rağbetten düşmek rahmet düşmek saçma ak düşmek safsataya düşmek sapa düşmek

to delete an entry [di:li:t]. to fall into one's own trap. to be preoccupied with one's troubles. to fall into one's own trap [tre:p]. to go grey. to frost. to depreciate [dipri:sieyt]. Gold will lose nothing of its value by falling in the mud. to sink low. to stray from the straight [streyt]. to lose one's standing [lu:z]. to find oneself in the midst of one's enemies. to get suspicious [sispi§is]. to lose strength [lu:z]. to feel humiliated [hyu:milieytid]. to be relegated [religeytid]. not to get the chance to speak [ca:ns]. to drop out of the league [li:g]. to go to court [ko:t]. to be taken to court, to be unmasked. to become the subject of endless debate. to volunteer one's service [vohnti:]. (for an occasion) to arise [ikeyjin]. to be lawfully permissible [lorfuli]. to be at the mercy of [mo:si]. to take the bait [beyt]. to lead the way [li:d]. to show smb the way. He'll sure learn soon what's what. Come along with me. to become a whore [ho:]. to get entangled in smth [inte:ngild]. to fall in value [ve:lyu:]. to slump. The poor man slumped on to the floor [slampt]. to fall to one's lot. to do one's share [se:]. Nobody is here doing their full share [se:]. Everyone must do their share. to happen at the right time. to follow smb around. to try to get smth done. to be on the market everywhere. to fall into one's lap. to be ambushed [e:mbu§t]. to be no longer in demand. to rain. (for one's hair) to begin to turn grey, to use foolish arguments [a:gyu:mints], to be off the main road [meyn].

254

düşmek (sefalete)

sefalete düşmek sevdasına düşmek sığa düşmek sıkıntıya düşmek, zorluk bakımından: Merak etmeyin, sıkıntıya düşmez. para bakımından: sırası düşmek Şimdi sırası düştü. soğuk düşmek sokağa düşmek, bayağı anlamında: bir kadın için: söz düşmemek (birine) suya düşmek Bankayı kurtarma planları suya düştü. Parasızlıktan dolayı proje suya düştü.

Bütün ümitlerim suya düştü. şanına düşmek şehit düşmek Çanakkale'de şehit düştü. din uğrunda: şüpheye düşmek telaşa düşmek tenakuza düşmek tepe taklak düşmek tepe üstü düşmek ters düşmek Bütün bunlar kendi prensiplerine ters düşüyor. Fikirleriniz neden birbirine ters düşüyor? Netice ümit ettiklerimize ters düştü. tezata düşmek tutsak düşmek tuzağa düşmek Tuzağa düşmeyecek kadar akıllıdır. Kurduğu tuzağa kendi düştü. umutsuzluğa düşmek Önemli olan, umutsuzluğa düşmemek. uygun düşmek uymak anlamında: Bu, partinin programı ile uygun düşmez, elverişli olmak anlamında: Her nedense o gaye için uygun düşmedi. Oraya bir kadın atanması pek uygun düşmüştür. yakışmak anlamında: uzak düşmek (birbirinden)

to be reduced to poverty [poviti]. to develop a passion for [pe:§in]. to be driven into shallow water [§e:lou], to get into difficulties. Don't worry, he won't get into difficulties. to be hard up for money. to be the right time. Now is the right moment for it [moumint]. to be out of place. to become very common and cheap, to become a whore [ho:], not to be intitled to speak [intaytild]. to come to nothing. The plans to rescue the bank have come to nothing. to fall through [thru:]. The project fell through because of shortage of money [sp:tic]. to end in smoke [smouk]. All my hopes ended in smoke [smouk], to befit smb's dignity. to be killed in action [e:ksin]. He was killed in action at Gallipoli. to fall martyr [ma:ti]. to become suspicious [sispi§is]. to be alarmed. to contradict oneself. to fall on one's head. to topple over. to run counter to [kaunti]. All this runs counter to his own principles. to be opposed fipouzd]. Why are your ideas always opposed? to be contrary [kontnri]. The result has turned contrary to our expectations [ikspektey§in]. to contradict oneself [kontndikt]. to become a prisoner of war [prizim]. to fall into a trap [tre:p]. He is too wise to fall into that trap. He fell into his own trap. to lose heart [ha:t]. The important thing is not to lose heart [lu:z]. to be compatible with [kimpe:tibil]. This isn't compatible with the program of the party. to be suitable [syu:tibil]. Somehow it wasn't suitable for that purpose. to be appropriate [lproupriyit]. The appointment of a woman there is very appropriate. to agree/go with. to be a long way from (one another).

düşük olmak

255

üstüne düşmek, ilgilenmek anlamında: to be interested in. ısrar etmek anlamında: to persist in [pisist]. iş bakımından: to work hard at. velveleye vermek anlamında: to fuss over [fas]. Üstüne düşmeye gerek yok. There is no need to fuss over it. yön bakımından: to land on. Kediler daima dört ayak üstüne düşer. A cat will always land on its four feet. üstünden düşmek (bir şeyin) to fall off. Bisikletinden düştü. He fell off the bicycle [baysikil], üzerine düşmek, to be incumbent on [inkambmt]. ilgilendirmek anlamında: Bu, tüm personelin üzerine düşen bir görevdir. This is incumbent on all our staff. Rejimi korumak görevi hepimize düşer. It's incumbent on all of us to protect the regime [reyji:m]. endişelenmek anlamında: to be very concerned [kinsdmd]. bir şeyle uğraşmak: to press for. vazife düşmek to be incumbent on [inkambint]. İlk önce üzerinize düşen vazifeyi yapın. You should start first doing the duties incumbent on you. to grow thin. vücuttan düşmek yalancılıktan düşmek to pretend to fall. Yalancılıktan düştü. She pretended to have fallen. to be mistaken [misteykm]. yanılgıya düşmek yanlış düşmek to get the wrong number. Yanlış düştü. You've got the wrong number. yatağa düşmek to take to bed. yenik düşmek to be defeated [difi:tid]. yere düşmek to fall to the ground [graund]. yoksul düşmek to become impoverished [impovirift]. yola düşmek to set off/out. yollara düşmek to set forth. Halk yollara düştü. (The people poured out on to the roads.) yolu düşmek to happen/change on. Oralara yolunuz düşerse... (If you happen to go that way...) yoluna düşmek to set out for. yorgun argın düşmek to be dead tired [tayid]. yüreğine od düşmek to be deeply grieved [grkvd]. yüz üstü düşmek to fall flat on the face [feys]. yüzü koyun düşmek to fall flat on one's face. Adamcağız yüzü koyun düştü. (The poor man tumbled face down.) to get weak. zayıf düşmek zevkine uygun düşmek to find smth to one's taste [teyst]. zıt düşmek to be the opposite of [opizit]. zora düşmek to be in a difficult position [pozi§m]. düşük olmak, sarkmış anlamında: to be sagging [se:ging]. az anlamında: to be low. Fiyatlar düşük. Prices are low. Basınç çok düşük. The pressure is very low [pre§i], kalite vs için: to be inferior [infiriyi]. Kalitesi muhakkak düşüktür. The quality is certainly inferior. to be very talkative [to:ketiv]. *çenesi düşük olmak to be crestfallen [krestfo:hn]. *süngüsü düşük olmak

düşük yapmak

256

düşük yapmak düşünceli olmak, düşünceye dalmak anlamında: kaygılı anlamında: saygılı ve kibar anlamında: düşüncesi olmak düşüncesinde olmak Buradan taşınmak düşüncesinde değiliz. düşüncesiz olmak düşüncesizlik etmek O mektubu yazmakla düşüncesizlik etti. düşündürmek Bu olay beni uzun uzun düşündürdü. Asıl beni düşündüren, mesai değil. düşündürücü olmak Verdikleri cevap düşündürücü. düşünmek, bir şeyi, bir konuyu vs.: Bunu bir süredir düşünüyoruz. Biraz daha düşününce, gitmeye karar verdim. Bu konuyu artık düşünmek istemiyorum. Düşünmeden cevap verme, bir çare bulmaya çalışmak: Daha iyi bir çözüm düşünemiyorum. Onu geri almanın bir yolunu düşünüp bulurum, olmuş gibi addetmek: Sanki ona yardım etmeye mecburmuşuz gibi düşünüyor. görüşü taşımak anlamında: Kimse öyle düşünmeyecek. Yakında farklı düşüneceksin, hayalinde canlandırmak: Düşün bir kere, bu parayla ne yapabiliriz. Gerisini sen düşün. Şöyle bir düşün! Şimdi düşünüyorum da, o zaman çok toyduk. Doğacak fırsatları bir düşün! inanmak anlamında: Bu konuda neler düşündüğümü biliyorsun. O, öyle düşünmüyor, kafasından geçirmek anlamında: Onu satmayı düşünüyorsanız, şimdi satın. Ne düşünüyorsun? Doğrusu, hiç düşünmedim. Onları affetmeyi hiç düşündün mü? kaygılanmak anlamında: Sen beni düşünme. Bu kadar düşünme! sanmak anlamında: Bizi hatırlayacağını düşünmedim. İyi olacağını düşündüm. Düşündüğün gibi değil, tasarlamak anlamında: Yarını düşünmek zorundayım. Ne yapacağımı daha düşünmedim.

to miscarry [miskerri]. to be lost in thought [tho:t]. to be worried [warid]. to be considerate [kmsidirit]. to have an idea [aydiyi]. to have the intention of [internum]. We have no intention of moving from here. to be inconsiderate [inkuisidirit]. to act tactlessly [teiktlisli]. It was tactless of her to write that letter. to set one thinking. This incident set me thinking [insidint]. It's not the working hours that makes me think. to give one pause to think [po:z]. Their answer gives one pause to think. to think. We've been thinking about it for some time. On further reflection I've decided to go. I don't want to think about this any more. Don't answer without thinking. to think. / can't think of a better solution. I'll think out a way of getting it back. to take it for granted. He takes it for granted that we would always help him. to think. Nobody will think so. You'll think differently soon. to think. Just think what we could do with this money. (Put that in your pipe and smoke it.) Just think about it! Come to think of it, we were too green then. Think of the opportunities we shall have. to feel about. You know how I feel about it. That's not how he thinks. to contemplate [kontempleyt]. //you're contemplating selling it, do it now. (A penny for your thoughts [tho:ts].) To tell you the truth, I haven't given it a thought. Have you thought of forgiving them? to worry about [wari]. (Don't bother about me.) You're worrying too much. to think. / didn't think he would remember us. I thought it would be good. It's not what you think. to plan, to decide [disayd]. / have to plan for the future. I haven't decided what to do.

düşünmek/düşünmemek (-den başka bir şey)

257

Böyle bir şey düşünmemiştim. Oraya gitmeyi düşünmüyorum, tereddüt etmek anlamında: O kadar parayı verme hususunda düşünürüm, bir şey yapmayı: Yazı Londra'da geçirmeyi düşünüyorum. Bu parayla hisse senedi almayı düşünüyor. Bir araba almayı düşünüyordum. Onları affetmeyi düşünür müsün? Herhalde evi satmayı düşünmüyorsun, değil mi? Onları davet etmeyi hiç düşünmüyorum. birleşikler ve deyimler] -den başka bir şey düşünmemek derin derin düşünmek düşünüp taşınmak Bu konuyu düşünüp taşındım ve bir karara vardım.

to have in mind [maynd]. / didn't have in mind anything of the sort. to consider [kinsidi]. I'm not considering going there. to hesitate about doing smth [heziteyt], I would hesitate about giving that much money. to be thinking of doing smth. I'm thinking of spending the summer in London. He's thinking of buying shares with the money. I was thinking of buying a car [ka:]. Would you think about forgiving them? You're not thinking of selling the house, are you? I'm not thinking of inviting them [invayting].

to think of nothing but. to be immersed in deep thought [imo:st]. to think over. I've thought the matter over and I've reached a decision [disijin]. to look ahead. ilerisini düşünmek to weigh all considerations [kmsidireyfin]. ilerisini gerisini düşünmek to think over. enikonu düşünmek Konuyu enikonu düşünmek istiyor. He wants to think over the matter [me:ti]. to ponder. etraflıca düşünmek işkembesini düşünmek to think only of one's stomach [stamik]. iyice düşünmek to think twice [tways]. Parayı ona emanet etmeden önce, iyice düşün. Think twice before you entrust him with the money. to think over. Bu konuyu iyice düşünmem gerek. /'// have to think this matter over. Bir karar vermeden önce, iyice düşün. You had better think it over before taking any decision [disijin]. to brood over [bru:d]. kara kara düşünmek Talihsizliğini kara kara düşünüp duruyor. He's brooding over his misfortune [misfo:cin]. Bunun üzerinde kara kara düşünmeye gerek yok. There is no need to brood over this. bir kez daha düşünmek to think twice about [tways]. Yerinizde olsam, bu teklifi kabul etmeden önce // J were you I'd think twice before accepting bir kez daha düşünürdüm. the offer [iksept]. to brood (over) [bru:d]. kötü kötü düşünmek to brood unhappily. kukumav gibi düşünmek to think about a matter long and hard. külahını önüne koyup düşünmek to consider carefully before acting [kinsidi], önünü, ardını düşünmek pis pis düşünmek to brood [bru:d]. sonrasını düşünmek to consider how things may end. sonunu düşünmek to think of the consequences [konsikwinsiz]. Bir işe başlamadan, sonunu düşün. Before you begin a task think of the end. tekrar düşünmek to think again. Bu işi tekrar düşününce, hiç de fena değil. Now that I come to think of it, it's not bad at all. to think the opposite [opizit]. tersini düşünmek Bir zamanlar tersini düşünürdüm. / used to think the opposite. uzun uzadıya düşünmek to think at great length. uzun uzun düşünmek to ponder. üstünde düşünmek to think over smth. Başvurunuz üstünde düşüneceğiz. We'll think over your application [e:plikey§m].

düşünmemek

258

üzerinde düşünmek düşünmemek | birleşikler ve deyimler | - den başka bir şey düşünmemek Sen paradan başka bir şey düşünemez misin? ilerisini gerisini düşünmemek önünü ardını düşünmemek düşünülmek Bir ödül olarak düşünülmemişti. Böyle bir iş için düşünülmedi. Biraz düşünülecek olursa, faydası olur. düşürmek, düşmesine yol açmak: Şapkanızı düşürdünüz. gebelik sö: konusu ise: hükümet söz konusu ise: Bu, altı ay içinde düşürülen ikinci hükümet. fiyat için: Fiyatı neden düşürelim? Faizleri aniden düşürmek ekonomik iyileşme getirmez. solucan söz konusu ise: ' uçak için: Sivil bir uçağı nasıl düşürebilirler? ucuza ele geçirmek: | birleşikler ve deyimler j ağına düşürmek birbirine düşürmek Âlemi birbirine düşürmek istiyor. Âlemi birbirine düşürmeyi iyi biliyorsun. çocuk düşürmek değerini düşürmek dehşete düşürmek Kafatasları turistleri dehşete düşürdü. Gördüklerim beni dehşete düşürdü. elden düşürmek fırsatını düşürmek fiyatı düşürmek Fiyatı fazla düşüremezler. gölge düşürmek Onun taraf tutan müdahalesi, toplantıya gölge düşürdü. hayrete düşürmek hesaptan düşürmek itibardan düşürmek izini düşürmek kapana düşürmek

to consider [kınsidı].

to think of nothing but. Can't you think of anything but money? to be rash [re:§]. to act thoughtlessly, to be intended. It was not intended as a reward [riwo.d]. to be designed for [dizaynd]. It's not designed for such a use. to think of. Come to think of it, it could be of some use. to drop. You have dropped your hat [dropt]. to miscarry [miskeiri]. to bring down. This is the second government to be brought down in six months. to reduce [ridyu:s]. Why should we reduce the price? (A sudden drop in the interest rate will produce no economic recovery.) to pass. to shoot/bring down. How can they shoot down a civilian plane? to get smth at a bargain [ba:gin], to entrap. to set people at loggerheads [logihedz]. He wants to set people against one another. to play off one person against another. You know very well how to play off people against one another. to have a miscarriage [miske:ric]. to devalue [di:ve:lyu]. to strike terror into [ strayk]. The skulls struck terror into the tourists. to shock [§ok]. / was shocked by what I saw. to get a bargain. to seize an opportunity [opityumiti]. to lower the price [prays]. They can't lower the price too much. to cast a shadow [sedou]. His biased interventions cast a shadow on the meeting [bayist], to bewilder. to deduct [didakt]. to discredit. to project (a figure [figi].) to entrap.

düşürmek/düşürmemek

259

kendini küçük düşürmek Kendinizi küçük düşürmeyin. küçük düşürmek Sizi resmen küçük düşürdüler. maskesini düşürmek bir münasebet düşürmek pusuya düşürmek sıra düşürmek solucan düşürmek şüpheye düşürmek tansiyonu düşürmek tarih düşürmek taş düşürmek böbrek için: safra kesesi için: tavına düşürmek telaşa düşürmek tereddüte düşürmek Sözleri bizi tereddüte düşürdü. tuzağa düşürmek umutsuzluğa düşürmek Bu insanları umutsuzluğa düşürüyorsunuz. vurup düşürmek düşürmemek *ağzından düşürmemek *dilinden düşürmemek Bu konuyu dilinden hiç düşürmez.

to demean oneself [dimkn]. Do not demean yourself. to humiliate [hyu:milieyt]. They certainly humiliated you. to unmask. to find a suitable occasion [ikeyjin]. to ambush [e:mbu§]. to find a favourable opportunity [opityu:niti]. to pass a worm [wo:m]. to cast doubt on [daut]. to lower the blood pressure [pre§i]. to compose a chronogram [kimpouz].

to pass a kidney stone [kidni stoun]. to pass a gall stone [go:l], to find the right time for. to put smb in a flurry [flo:ri]. to make smb hesitate [heziteyt]. It was his words that made us hesitate. to entrap/trap. to drive to despair [dispe:]. You're driving these people to despair. to knock down [nok]. not to let smth fall [fed]. to constantly talk about smth. to bring up smth repeatedly [ripktidli]. He repeatedly brings up that subject. not to cease talking about [si:s]. O günleri dilinden hiç düşürmüyor. He never ceases talking about those days. to use smth continually [kmtinyuili]. *elinden düşürmemek düşürülmek to be dropped [dropt]. genel anlamda: to be decreased [dikrkst], fiyat vs. için: to bring down. hükümet için: düz olmak, to be flat. ayakkabı vs. için: to be straight [streyt]. kıvrımlı olmayan anlamında: to be level [levil]. yatay durumda olmak to be even [i:vm]. yüzeyinde çıkıntı olmayan: to improve [impruiv]. düzelmek Bir müddet sonra işler düzeldi. After a while things improved. to come right. Sonunda her şey düzelecek. Everything will come right in the end. Merak etmeyin her şey yakında düzelecek. Don't worry, everything will be all right soon. to pick up. İşler düzeliyor gibi görünüyor. Business seems to be picking up. to work out all right. Sonunda herşey düzelivevdi. Everything just worked out all right in the end. to take a turn for the better. İşler düzelmeye başladı. Things are taking a turn for the better. I birleşikler ve deyimler j to recover one's morale [mora:l]. maneviyatı düzelmek to recover one's morale. morali düzelmek Morali düzeldi gibi görünüyor. He seems to have recovered his morale.

düzeltilmek ortalık düzelmek

260 (for law and order) to return [ritd:n]. Law and order seems to have returned. to be corrected [kirektid], to correct [kirekt]. Kelimelerde düzeltme yapmayınız. Do not correct any words. Ortalık düzeldi gibi.

düzeltilmek düzeltme yapmak düzeltmek,

ayar için: bozulduğunu gidermek anlamında: çıkıntılar için: düzgün duruma getirmek: İslah etmek anlamında: kıvrımlar için: kravat vs. için: Lütfen kravatınızı düzeltiniz. tanzim etmek anlamında: tashih (kitap vs.) için: ufak tefek değişiklikler için: yanlışlar için: yassı hale getirmek anlamında: [birleşikler ve deyimler| aralarını düzeltmek davranışlarını düzeltmek Burada kalmak istiyorsan, davranışlarını düzeltmen gerek. kesip düzeltmek Fitilin ucunu kesip düzeltmek gerek. tezkiyesini düzeltmek yanlışı düzeltmek yatağı düzeltmek düzenbaz olmak düzenlemek, baskın için: Polis depoya bir baskın düzenledi. çek için: Adıma iki çek düzenleyebilir misin? darbe vs. için: Darbeyi düzenleyenin kim olduğu bilinmiyor. düzen vermek anlamında: festival, oturum vs. için: gizlice ve sinsice anlamında: Görevleri, dost olmayan hükümetlerin devrilmesini düzenlemektir. müzik için: Bu parçayı bu şekilde kim düzenledi? plan için: Odalar çok iyi düzenlenmiş. program için: Onlar için bir program düzenlerim, tanzim etmek anlamında: Toplantı için bir gün düzenleyecektir, tertip etmek anlamında: Sendikalar, bir miting düzenlemeye karar verdiler.

to adjust [icast]. to rectify [rektifay]. to smooth [smu:th]. to arrange [rreync]. to improve [impruiv]. to straighten [streytin]. to adjust [icast]. Adjust your tie, please. to arrange [rreync], to proof read [pru:f]. to alter [o:lti]. to correct [kirekt]. to level off. to reconcile [rekmsayl]. to mend one's ways. You should mend your ways, if you want to stay here. to trim. We had better trim the wick. to mend one's ways. to set right. to make the bed. to be an impostor [imposti]. to raid [reyd]. The police raided the storehouse. to make out. Could you make out two cheques in my name? to mastermind [marstimaynd]. It's not known who masterminded the coup [ku:]. to put in order. to hold. to engineer [encini:]. Their task was to engineer the overthrow of non-friendly governments. to arrange [rreync]. Who has arranged this piece this way? to lay out [ley aut]. The rooms are very well laid out [led], to draw up. I'll draw up a schedule for them [sedyurl]. to arrange [rreync]. She is going to arrange a day for the meeting. to organize [o:ginayz]. The trade unions have decided to organize a public meeting.

düzenlenmek

261

düzenlenmek, tanzim edilmek anlamında: Biri gizli, iki ayrı protokol düzenlendi. tertip edilmek anlamında: düzenli olmak, yerli yerinde anlamında: muntazam olmak düzensiz olmak, düzenli olmayan anlamında: intizamsız anlamında: sistemi olmayan anlamında: uyumsuz anlamında: düzgün olmak Yeni yapılan yol çok düzgün. *eli yüzü düzgün olmak düzlemek, yassı hale getirmek anlamında: çıkıntılar söz konusu ise: düzleşmek, çıkıntılar için: kıvrımlar için: yassı hale gelmek anlamında: düzleştirmek, doğrultmak anlamında: yassı hale getirmek: düzletmek düzmek, bir araya getirmek anlamında: düzene sokmak anlamında: oluşturmak anlamında: sahtesini yapmak sıralamak anlamında: uydurmak anlamında: | birleşikler ve deyimler | çeyiz düzmek çulu düzmek sandık düzmek tüylerini düzmek kuş sözkonusu ise: dört ayaklılar için: düzülmek, düzene sokulmak: sıralanmak anlamında: sahtesi yapılmak: *yola düzülmek

to be arranged [ireyncd]. One regarded as confidential, two protocoles were drawn up. to be organized [o:ginazd]. to be in order [o:di]. to be neat [ni:t]. to be in disorder [diso:di]. to be untidy [antaydi]. to be irregular [iregyuli]. to be out of tune [tyu:n]. to be smooth [smu:th]. The newly built road is very smoot to be fairly pretty [fe:li]. to level. to smooth. to become smooth [smu:th]. to become straight [streyt]. to become level. to straighten [streytin]. to level. to make level. to bring together. to put in order. to make up. to forge [fo:c]. to arrange [rreync]. to invent. to prepare a trousseau [tru:sou]. to become well-dressed [drest]. to gather things for the hope-chest. to preen [pri:n]. to smooth its fur [fo:]. to to to to

be put in order [o:di]. be arranged [ireyncd]. be forged [fo:cd]. set out on a journey [cd:ni].

ebadında olmak ebelemek (oyunda) ebedî olmak ebedîleşmek ebedîleştirmek ebrulamak eda etmek, borç bakımından: görev bakımından: ededurmak Sen hesabı kontrol ededur, ben beklerim. edegelmek edememek, bir kimseyle edememek: O hiç kimseyle edemez. bir şeysiz edememek:

to to to to to to

have the dimension of [dimensm]. tag [te:g]. be eternal [ito:ml]. become immortal [imo:til]. immortalize [imo:tilayz]. marble [ma:bil].

to pay [pey]. to perform [pifo:m]. to go on doing smth. You go on checking the account, I'll wait. to do habitually [hibityuli].

not to get along well. He can't get along well with anyone. to feel lost without. I'll feel lost without coffee. Ben kahvesiz edemem. to do without. You can't do without water. İnsan susuz edemez ki. to be unable to do without [aneybil]. Can't you do without crying? yapmadan edememek: Sen ağlamadan edemez misin? (They are children, they must play.) Bunlar çocuk, oynamadan edemezler. (I can't help thinking.) Düşünmeden edemiyorum. to be rude [ru:d]. edepsiz olmak to get rude. edepsizleşmek to behave rudely [biheyv]. edepsizlik etmek to be done/made. edilmek to be acquired [lkwayid]. edinilmek Arkadaş iyi günde kolay edinilir. Prosperity makes friendship easy. edinmek, to acquire [tkwayi]. kazanmak anlamında: to obtain [ibteyn]. sağlamak anlamında: |birieşikler ve deyimler] to form a habit, âdet edinmek to aim at [eym]. amaç edinmek Bizi bölmeyi amaç edinmiş güçler var. There are powers whose aim is to divide us. to make friends. arkadaş edinmek to acquire a taste for [tkwayi]. beğeni edinmek to acquire knowledge [nolic]. bilgi edinmek Bilgi edinmek o kadar kolay mı? Is it that easy to acquire knowledge? to get/obtain information [info:mey§in]. Bilgiyi güvenilir kaynaktan edindim. / got the information from reliable sources. Bizden daha çok bilgi edinmişler. They have been better informed than we are.

efelenmek dert edinmek dost edinmek evlat edinmek

264 to worry about [wari], to make friends, to adopt ftdopt]. We've decided to adopt the child. to form an opinion about [lpinytn]. to contract the habit of [ktntreikt]. to acquire a bad habit [ikwayi]. to make smth one's concern [konso:n]. to make a habit of [he:bit]. to make smth one's concern.

Çocuğu evlat edinmeye karar verdik. fikir edinmek huy edinmek illet edinmek iş edinmek (bir şeyi) itiyat edinmek kendine iş edinmek mal edinmek, gerçek anlamda: to acquire wealth [welth]. zengin olmak anlamında: to become rich. malumat edinmek to get information [inftxmeysin]. meram edinmek to commit oneself to doing smth. meslek edinmek to acquire a profession [pnfesin], servet edinmek to make a fortune [fo:cin]. Parasını borsaya yatırarak bir servet edindi. He made a fortune by investing in the stock exchange. tabiat edinmek to make a habit of [he:bit]. zevk edinmek to take pleasure in [pleji]. efelenmek to become defiant [difaytnt]. efelik yapmak to swagger [swe:gi]. efkârlanmak to become anxious [e:nksis]. efsaneleşmek to become a legend. efsaneleştirmek to make smb legendary [lecindiri]. egemen olmak, bağımlı olmayan anlamında: to be sovereign [sovrin], mecazi anlamda: to be dominant. eğdirmek *baş eğdirmek to bring smb to heel [hi:l]. *boyun eğdirmek to bring smb to their knees [ni:z]. eğelemek to file [fayl]. ğilimi olmak to tend to. eğiliminde olmak to be inclined to. Cevap vermek eğiliminde değilim. / don't feel inclined to answer back. Konuyu unutmak eğiliminde. He's inclined to forget the matter. eğilimli olmak to lean to [li:n]. Bu grup genellikle sola eğilimlidir. That group usually leans towards the left. eğilmek, eşya için: Ağaç yaşken eğilir. to bend. A tree should be bent when still young. {You can't teach an old dog new tricks.) kişi için: to lean [li:n], öne doğru: to lean forward [fo:wid]. üzerine: Biraz eğilirseniz denizi görürsünüz. to lean over. If you lean over a bit you'll see the sea. eğri durum almak anlamında: to curve [kd:v]. konu üzerine...: to pore over [po:]. mecazi anlamda: Eğilen baş kesilmez. to bow [bau]. The head that bows will not get cut off. *yerlere kadar eğilmek to bow excessively to show respect. eğirmek Anadolu'da kadınlar yünü elle eğilirler. to spin (wool into thread.) In Anatolia women spin the wool by hand. *iplik eğirmek to spin yarn.

265

eğirtmek eğirtmek eğitilmek eğitmek,

to have thread spun [span], to be educated [edyukeytid]. eğitim bakımından: meslek bakımından: spor için: özel olarak yetiştirmek: uygulama içeren eğitim: Ateşli silah kullanımında eğitiliyorlar.

eğlemek * gönül eğlemek eğlenceli olmak eğlendirici olmak Çok eğlendiriciydi. eğlendirmek *gönül eğlendirmek eğlenmek, hoş vakit geçirmek anlamında: Soğuğa rağmen eğlendik.

to educate [edyukeyt]. to train [treyn]. to coach [kouc]. to coach, to instruct. They are instructed in the use of fire arms. to delay [diley]. to dally with [de:li], to be amusing [imyu:zing], to be entertaining. It was very entertaining. to entertain, to amuse [imyu:z]. to amuse oneself.

to enjoy oneself. We enjoyed ourselves inspite of the cold. to have a good time. Herkes çok iyi eğlendi. Everyone had a great time. to have fun [fan]. Gayeleri iyi eğlenmekti. Their aim was to have good fun. to make fun of. birisiyle alay etmek:

eğleşmek, bir yerde oturmak: ikamet etmek anlamında: oyalanmak anlamında: eğmek

to stay. to reside [rizayd], to delay, to bend. Ağaç yaşken eğilir. A tree is best bent while it's green.

| birleşikler ve deyimler | baş eğmek

to bow one's head [bau]. The head that bows does not ache [eyk]. to bend one's head. başım öne eğmek Çocuklar başlarını sessizce öne eğdiler. The children bent their heads in silence. Suçlu olmasan, başını öne eğmezdin. You wouldn't hang your head if you weren't guilty [gilti]. to yield to. boyun eğmek Hiçbir zaman isteklerine boyun eğmeyeceğim. / shall never yield to her wishes. çehre eğmek to show disapproval, kadere boyun eğmemek to stand up to fate [feyt], eğri olmak, to be crooked [krukid]. çarpık anlamında: Deveye "Boynun eğri." demişler, The Camel was told that its neck was crooked, "Nerem doğru ki?" demiş. "Which part isn't?", was the reply. Baca eğri de olsa duman doğru çıkar. The smoke of a crooked chimney will come out straight. eğik anlamında: to be bent. yay gibi anlamında: to be curved. *boynu eğri olmak to be destitute [destityu:t]. eğri büğrü olmak to be twisted. eğrilmek, to become bent, eğrilik bakımından: to incline [inklayn]. meyil bakımından: Baş eğmekle baş ağrımaz.

266

eğriltmek su veya ısı nedeniyle:

Sıcak havada eğrilir.

to warp [wo:p]. It will warp in hot weather.

eğriltmek, basınç sonucu: ısı veya su sonucu: Isı, levhaları eğriltecektir. bükmek anlamında: eğri duruma getirmek: ehemmiyeti olmak Ehemmiyeti yok. ehemmiyetli olmak Ehemmiyetli değil. ehemmiyetsiz olmak ehil olmak *işinin ehli olmak ehlileşmek ehlileştirmek, evcilleştirmek anlamında: uysallık bakımından: ehliyetli olmak ehliyetsiz olmak ekelemek ekarte etmek ekili olmak ekilmek, bitki için: tohum için: Açık yaraya tuz ekilmez. ekip oluşturmak Diğerleri gibi sen de bir ekip oluştur. eklemek, birleştirmek anlamında: ek olarak: Kartımı mektuba ekliyorum. ilave olarak: Bir iki şey daha ekleyebilirsin. Önek ekleyerek anlamını değiştirebilirsin, sefer vs. için: Fazla trafiği karşılamak için ek seferler ekleyeceğiz. *sakaldan kesip bıyığa eklemek

to buckle [bakil]. to warp [wo:p]. The heat will warp the boards. to twist, to bend. to have importance. (It doesn't really matter.) to be important. (It's of no consequence [konsikwins].) to be insignificant [insignifikmt]. to be competent [kompitmt]. to be qualified [kwolifayd]. to become tame [teym]. to domesticate [dimestikeyt]. to tame [teym]. to be qualified [kwolifayd]. to be incompetent [inkompitmt]. to sprinkle. to shove aside [§av]. to be planted. to be planted. to be sown [soun]. (You don't rub salt into an open wound.) to team up. Like the others, team up with someone. to join together [coyn]. to attach [ite:c], I'm attaching my card to the letter. to add [e:d]. You can add a thing or two more. You can change its meaning by adding a prefix. to put on. We shall put on extra flights to handle the extra traffic. to make good a shortage by using what is available [lveylibil].

ekli olmak, ek olarak: to be annexed [inekst], to be appended. Böyle bir rapor mektuba ekli değildi. Such a report was not appended to the letter. birleştirmek suretiyle: to be joined [coynd]. takmak suretiyle: to be affixed [erfikst]. eklenmek to be added [e:did]. Deniz kıyısına 5 kilometre daha eklendi. Another 5 kilometres was added to the coast. Diğer şirketler de eklenmeli. The other grievances, too, must be added. ekletmek to have smth added. ekmeğinden etmek to cause smb to lose his job [lu:z]. ekmeğinden olmak to lose one's job [cob]. Ekmeğinden olmanı istemiyorum. I'd hate you to lose your job.

ekmek

267

ekmek, bitki için: tohum için: serpmek anlamında: atlatmak anlamında: | birleşikler ve deyimler j

to plant. to sow [sou]. to sprinkle. to give smb the slip.

Arpa ektim, darı çıktı. It was a very bitter disappointment. Ne ekersen, onu biçersin. One reaps what one sows [souz]. Olsa ile bulsayı ekmişler, yel ile yulaf bitmiş. Wishful thinking begets nothing. Rüzgâr eken, fırtına biçer. He who sows the wind will reap the whirlwind. Serçeden korkan, darı ekmez. There can be no enterprise without risk. Şeytan ile ortak eken, buğdayın samanını alır. He who does business with the devil will get cheated [ci:tid]. dibine darı ekmek to finish off. İki yıl içinde o kocaman servetin dibine darı ekti. (He had run through the immense fortune within two years.) kibrit suyu ekmek to exterminate [ikstb:mineyt]. nifak tohumlan ekmek to sow the seeds of dissension [disensm]. pabucuna tuz ekmek to send smb packing. tuz ekmek to sprinkle salt [solt]. tuz biber ekmek to make things worse. üstüne tuz biber ekmek to be the last straw [stro:]. üzerine tuz biber ekmek to add insult to injury [inciri]. yaraya tuz biber ekmek to rub salt into a wound [wund]. eksik etmemek to have always in stock. Başını acemi berbere teslim eden, cebinden Do not expect good work from inexperienced pamuğu eksik etmesin. workers [inikspi:ryinst]. Allah eksik etmesin! May you never experience any want! eksik olmak to be missing. Takımınızdan kim eksik? Who is missing in your team? Ne eksik? What's missing? to be short. 200 gram eksiktir. It's 200 grams short. to be lacking in. Bunun her şeyi eksik. It is lacking in everything. to be absent [e:bsint]. Eksik olan var mı? Is anyone absent? yetersiz anlamında: to be deficient [difismt]. tamam olmayan: to be incomplete [inkimpli:t]. [ birleşikler ve deyimler | Bir bu eksikti! That's just what we needed! Eksik olsun! I can do without it! Onun yardımı eksik olsun. I can do without his help. aklının çivisi eksik olmak to be cracked [krekt]. bir tahtası eksik olmak to have a screw loose [lu:s]. eksik olmamak (kişi için) to always turn up at a place [pleys]. [birleşikler ve deyimleri Eksik olmayın! Thank you! Dağ başından duman eksik olmaz. Important people are never free from worry. Deniz kenarında dalga eksik olmaz. Some places are never free from trouble. eksik gelmek to be insufficient [insifisint]. eksikliği olmak to be short of. Maalesef, bizim kardo eksikliğimiz var. Unfortunately, we are short of staff. Senden ne eksikliğim var? What have you got that I haven't got?

eksiksiz olmak

268

to be complete [kımpliıt]. to decrease [dikri:s]. to reduce [ridyu:s]. to be sour [sau]. Kimse ayranım ekşi demez. No one will run down their goods. to render sour [sau]. ekşilemek to go sour. ekşimek Süt ekşidi. The milk has soured. to have heartburn [ha:tbo:n]. *midesi ekşimek to render sour. ekşitmek to put on a sour face [sau]. * suratını ekşitmek to make a wry face [ray feys]. *yüzünü ekşitmek to have (a field) sown [soun]. ektirmek el etmek to beckon [bekin]. elastik olmak to be elastic [ile:stik]. elçilik etmek to be a conciliator [kmsilieyti:]. elde edilmek to be obtained [ıbteynd]. Üzümden elde edilir. It is obtained from grapes [greyps]. Kömürden ne elde edilir? What is obtained from coal [koul]? Ya sonunda başarı elde edilemezse? What if it all should end in failure? elde etmek, to gain. kazanmak anlamında: Bundan ne elde edeceksin? What are you to gain from this? edinmek, sahip olmak anlamında: to get. ihaleyi elde ettik gibi. We have as good as got the adjudication. ele geçirmek anlamında: to obtain [ibteyn]. Yılmaz bu belgeleri nasıl elde etti? (How did Yılmaz come by these documents?) | birleşikler ve deyimler j basan elde etmek to achieve success [sikses]. Şimdiye dek hiçbir başarı elde edemediler. They have achieved no success so far. to have the opportunity to [opityumiti]. (yapmak) fırsatını elde etmek Onunla tanışmak fırsatım elde edeceğiz. We'll have the opportunity to meet him. to get one's way. istediğim elde etmek Biz, istediğimizi elde ettik. (We got what we wanted.) to get results [rizalts]. netice elde etmek Bir netice elde ettiler mi? Did they get any result? to get a chance [cams]. şans elde etmek İnsan böyle bir şansı nadiren elde eder. Rarely do people get such a chance. to be unable to help. elde olmamak Elde değil. It can't be helped. to be unable to help. elden gelmemek Elden bir şey gelmez. It can't be helped. Elden ne gelir ki? What can one do? to be electrified [ilektrifayd]. elektriklenmek to electrify [ilektrifay]. elektrilendirmek elemek, to eliminate [ilimineyt]. ayıklamak anlamında: to sift. elekten geçirmek anlamında: O kadar kumu elemeye gerek yok. There's no need to sift all that sand. to sieve [si:v]. Unu ilk önce elemek gerek. You must sieve the flour first. Unumuzu eledik, eleğimizi astık. (I'm too old for that sort of thing.) to select [silekt]. seçmek anlamında: to wind [waynd]. yumak yapmak anlamında: to screen [skri:n]. gözden geçirmek anlamında: to pass through a fine sieve [si:v]. *ince elemek eksiksiz olmak eksilmek eksiltmek ekşi olmak

269

elenmek elenmek, un vs. için: sınav, spor ve yarışına için:

to be sifted. to be eliminated [ilimineytid]. to criticize [kritisayz]. to be criticized [kritisayzd]. to be generous [cenins].

eleştirmek eleştirilmek eli açık olmak eli ağır olmak, to be heavy fisted, vuruş bakımından: to be slow. yavaş iş gören: eli balda olmak Onun bir eli yağda, bir eli balda. He is quite well-off. to be disheartened [disha:tind]. eli böğründe olmak to be in straits [streyts]. eli darda olmak to be imminent. eli kulağında olmak Zamın eli kulağında. (The price increase is just round the corner.) to have a finger in. eli olmak (bir işte) to be stingy [stinci], eli pek olmak eli sıkı olmak to be tight-fisted [taytfisted]. eli uzun olmak to be light-fingered [laytfingid]. elinde olmak to be in one's power [pawi]. Mutlu olmak elimizdedir. It's in our power to be happy. to be in one's hand. Elimde olsa vermezdim. //it were in my hands, I wouldn't give it. sahip olmak anlamında: to be in the possession of [pize§m]. Elinde gizli belgeler varmış. Apparently he is in the possession of confidential documents [konfiden§il]. Davul onun boynunda, tokmak başkasının elinde. (Somebody else is pulling the strings.) | birleşikler ve deyimler | dizginler elinde olmak to be in the saddle [se:dtl]. Dizginlerin kimin elinde olduğu belli değil. It's not clear who is in the saddle. -in dümeni elinde olmak to be in control (of) [kmtroul]. ipin ucu elinde olmak to be in control of things [kintroul]. ipler elinde olmak to be in the saddle [sefdil]. -in ipleri elinde olmak to exercise control over [eksisayz]. kaderi -in elinde olmak to be at the mercy of [mo:si]. elinde olmamak to be beyond one's power [pawi]. Bu, elimde değil. That's beyond my power. to be unable to help. Gülmemek elimde değil. I can't help laughing [la:fing]. Elimde olmayarak oldu. / couldn't help it. Özür dilerim, elimde değil. I'm sorry, I just can't help it. elinden geleni yapmak to do one's best. Elinden geleni yap, gerisini bırak. Do your best and leave the rest. Elinden geleni yapacaktır. He'll do what he can. Elimden geleni yaparım. I'll do the best I can. Payını alabilmen için elimden geleni yapacağım. I'll see to it that you get your share. elinden gelmek to be within one's power [pawi]. Elimden geldiği kadar durumu izah ettim. (I explained the matter as well as I could.) Elimizden gelirse, tabii ki yardım ederiz. (If we can help, of course we shall.) elinden gelmemek not to be in one's power. Elimden hiçbir şey gelmez. (There's nothing I can do about it.) elinden iş gelmek to be skillful. elinden iş gelmemek to be a poor hand at. elinin altında olmak to be within easy reach [ri:c].

ellemek

270

ellemek, to touch [taç]. Please do not touch. to handle [handil]. eline almak anlamında: Bu şekilde ellenmez. That's no way to handle it. to be handled. ellenmek Bu, ellenmeye gelmez. It won't stand handling. elleşmek, to come to blows. döğüşmek anlamında: to shake hands in a bargain. el sıkarak anlaşmak anlamında: to try one another's strength by hand-grips. elle güç denemesi yapmak: to tussle [tasil], itişmek anlamında: to bid farewell [fe:wel]. elveda etmek elverişli olmak to be convenient [kinvknymt]. Our place is more convenient for this thing. Bu işler için yerimiz daha elverişli. to be suitable, to suit [suit]. Would Tuesday suit you for the meeting? Salı, toplantı için sizce elverişli mi? sile dokunmak anlamında:

Lütfen ellemeyiniz.

elvermek, yetmek anlamında: yetecek kadar olmak: Artık yaptıkların elverir. uygun olmak anlamında: elvermemek *gönlü elvermemek Ona gerçeği söylemeye gönlüm elvermedi. elzem olmak Bu şartlar bir banş anlaşması için elzem. Bunlar, projemiz için elzemdir. emanet etmek Bana parayı emanet etmediler. Anahtarı bu adama nasıl emanet edersin? At, avrat, kılıç emanet edilmez.

Çocuklar yetimhaneye emanet edilecekler. Bu ülkeyi bana Tanrı emanet etti. *Allaha emanet etmek Atını bağla, sonra Allalıa emanet et. Allaha emanet olun. emdirmek emeklemek, dizler üzerinde yürümek: Bebeğimiz daha yürüyemiyor, emekliyor. acemilik geçirmek: emekli olmak emilmek emin olmak, emniyetli olmak anlamında: güvenilir olmak: şüphesi olmamak anlamında: Bundan emin olabilirsin.

to suffice [sifays]. to be enough [inafj. What you've done is enough. to be convenient [kmvknyint]. to be impossible. not to have the heart to. / didn't have the heart to tell him the truth. to be essential [esinşıl]. These conditions are essential to any peace accord [tko:d]. to be indispensable. These are indispensable for our project. to trust [trast]. They didn't trust me with the money. How can you trust that man with the key? A woman, a horse and a sword cannot be trusted to others. to consign [kinsayn]. The children will be consigned to an orphanage. to entrust [intrast]. God has entrusted this country to me. to entrust to God. First tie up your horse then entrust it to God. Take care of yourself. to nurse [nö:s]. to go on all fours. Our baby can't walk yet, he goes on all fours. to falter [fo:lti]. to retire [ritayi], to be absorbed [ibso:bd]. to be safe [seyf]. to be trustworthy [trastwö:thi]. to be sure [şu:]. You may be sure of it.

emin ellerde olmak

271

Artık hiçbir şeyden emin olamayız. Hepimiz neticeden oldukça emindik. Kabul edeceklerinden emin olabilirsin. Size yardım edeceğiz, ondan emin olabilirsiniz. Kapıların kilitli olduğundan emin olunuz. emin ellerde olmak Onlan sekretere teslim ettim, emin ellerdedirler. emlemek emmek,

We can no longer be sure of anything. We were all quite certain of the result. to depend on. You can depend on it that they'll accept. We'll help you, you can depend on it. to make sure of [§u:]. Make sure that the doors are locked. to be in good hands. / handed them to the secretary, they're in good hands now. to treat smb with medicine [medsin].

genel anlamda: Mahzenden suyu emmeniz gerekecek, sünger vs. için: Küçük bir sünger hepsini emer. içine çekmek (hava vs. için): kurutma kağıdı için: h i r l p ş i l d p r wp Hpyimlpr

I kanını emmek 1 gerçek anlamda: mecazi anlamda: meme emmek parmağını emmek Bırak, parmağını emsin. sülük gibi emmek süt emmek Helâl süt emmiş, insan, çiğ süt emmiştir. emniyet etmek Çocukları bu adama emniyet edemeyiz. emniyetli olmak empoze etmek Size bir çözüm empoze etmek istemiyoruz. emre âmâde olmak Emrinize amadeyim. emretmek emrinde olmak emrivaki yapmak emsal olmak Bunun emsali var. Emsal olmamak şartıyla. emsali olmamak, eşi görülmemiş anlamında: emsalsiz anlamında: emsalsiz olmak eşsiz anlamında: görülmemiş anlamında: emzirilmek emzirmek *süt emzirmek emzirtmek enayi olmak

to suck [sak]. You'll have to suck the water out of the cellar. to absorb [ibso:b]. A small sponge will absorb it all. to take in [teyk]. to blot. to suck the blood of. to exploit thoroughly [iksployt]. to suck [sak], to suck one's thumb [tham]. Let it suck its thumb. to suck like a leech [li:c]. to suck milk [sak]. He's entirely trustworthy [trastwo.thi]. Man is ungrateful [angreytful]. to entrust smth to smb [intrast]. We can't entrust the children to this man. to be safe [seyf]. to impose on [impouz]. We don't want to impose a solution on you. to be at smb's service [so:vis]. I'm at your service. to order. to be at one's disposal [dispouzil], to present smb with a fait accompli. to be precedent [presidint]. There are precedents for this. Provided that it is not regarded as a precedent. to have no equal [i:kwil]. to be unprecedented. to be matchless [me:clis]. to be incomparable [inkompinbil]. to be nursed [no:st]. to suckle [sakil]. to breast-feed [brestfiid]. to suckle. to be a fool [fu:l].

enayilik etmek

272

enayilik etmek endaze olmak

to behave foolishly. Mürüvvete endaze olmaz.

endişe etmek Sonuçlardan endişe ediyorum. Endişe etmeye gerek yok. ' Yanlış anlaşılmasından endişe ediyorum. endişe içinde olmak endişelendirmek endişelenmek Benim için endişelenmeyi bırak. endişeli olmak Doğrusunu istersen, endişeliyiz. Çok endişeliyim. Hepimiz rehinelerin güvenliğinden endişeliyiz.

Halk, savaşın sonucundan endişeli. endişesi olmak endüstrileşmek endüstrileştirmek enemek enenmek enezeleşmek enfes olmak engel olmak Buna engel olan biz miyiz? Engel olanların başında o gelir. Bana kimse engel olamaz. Konuşmana kim engel olmaya çalışıyor? Onu satmanıza kimse engel olmadı. Arabanız trafiğe engel oluyor. Dışarıya çıkmasına kim engel olacak? Bu, sınır ötesi operasyonuna engel olmaz. engel oluşturmak Bu, aramızda daima bir engel oluşturmuştur. engellemek Ne pahasına olursa olsun, su projesini engellemeye kararlıdırlar. Bu kulübe, deniz görünümünü engelliyor. engellenmek eniklemek ense yapmak enselemek enselenmek enterese etmek Beni enterese etmiyor.

There is no limit to generosity [cenirositi]. to be concerned [kinso:nd]. I'm concerned about the consequences. to worry [wari]. There's no need to worry. (I'm afraid it would be misunderstood.) to be anxious [e:nkjis]. to disturb [disto:b]. to worry about [wari]. Stop worrying about me. to be worried [warid]. We are frankly worried. to be concerned [kmso:nd], I'm deeply concerned. We are all concerned about the safety of the hostages [hosticiz]. to be apprehensive. The people are apprehensive of the outcome of the war. to have misgivings. to get industrialized [indastrklayzd]. to industrialize [indastridayz], to castrate [ke:streyt], to be castrated. to become feeble [fi:bil]. to be delightful [dilaytful]. to stand in the way. Is it us who stand in the way? He heads those who are standing in the way. No one can stand in my way. to prevent [privent]. Who is trying to prevent you from speaking? No one prevented you from selling it. to block. Your car is blocking the traffic. to stop. Who is going to stop her from going out? to hinder. It won't hinder any operation across the border. to constitute an obstacle [obsttkil]. It has always constituted an obstacle between us. to block. They are determined to block the water scheme at any cost. to interfere with [intifi:]. This cabin interferes with the sea view. to be hindered, to whelp. to lead a lazy life [li:d]. to collar [koh]. to be collared, to interest. It doesn't interest me.

enterne etmek

273

enterne etmek eprimek erdemli olmak erdirmek | birleşiklerve deyimler] akıl erdirmek akü erdirememek akıl sır erdirememek sona erdirmek Neden bir toplantı ansızın sona erdirilsin? ergen olmak ergimek erginlemek erginleşmek ergitmek erimek, bitkin hale gelmek anlamında: buzlar için: kumaş için: sıvı duruma gelmek anlamında: stoklar için: şeker vs. için: tereyağ için: | birleşikler ve deyimler | bağrının yağı erimek erim erim erimek içinin yağı erimek mum gibi erimek Çocuklar mum gibi eriyor. yüreğinin yağı erimek Yüreğimizin yağı eriyiverdi. zayıflayıp erimek erinmek

to to to to

intern [intó:n], wear thin [we:], be virtuous [vo:cyis]. cause to reach [ri:c].

to grasp. to be unable to understand [andistemd]. to find it incomprehensible [inkomprihensibil]. to bring to a close [klous]/to an end. Why should a meeting be suddenly brought to a close? to reach the age of puberty [pyu:biti]. to fuse [fyu:z]. to mature [mityu:]. to mature, to melt. to be exhausted [igzo:stid]. to thaw [tho:]. to wear out [we:]. to melt. to run out. to dissolve. to run.

to suffer greatly [safi]. to be worn out. to be anxious [e:nk§is]. to waste away [weyst]. The children are wasting away. to be terribly upset. We were deeply grieved [gri:vd]. to waste away [weyst iwey]. not to feel doing smth. Do not fail to go where you are invited, stay Çağrılan yere erinme, çağrılmayan yere görünme. away from where you are not. to be attained [iteynd]. erişilmek A record hard to attain [reko:d]. Erişilmesi zor bir rekor. to be out of reach [ri:c]. erişilmemek to reach [ri:cj. erişmek, to arrive [irayv]. ulaşmak anlamında: to attain [iteyn]. bir yere varmak: amaca ulaşmak anlamında: Will they be able to attain their goal? Gayelerine erişebilecekler mi? to mature [mityur]. olgunluk duruma gelmek: |birleşikler ve deyimler) to attain one's object [objikt]. amacına erişmek to reach one's goal [goul]. gayesine erişmek to hit the mark, hedefe erişmek to fall short of. erişememek The results fell short of our expectations. Maalesef, özlediğimiz sonuca erişemedik. He hasn't been able to live up to his old reputation. Eski ününe hiç erişememiştir. to enable smb to achieve [ici:v]. eriştirmek to be melted. eritilmek

eritmek

274

eritmek, çok yormak anlamında: harcamak anlamında: tüketmek anlamında: sırı haline getirmek: şeker vs. için: *buzlan eritmek *buzdolabı için: erkekleşmek erken olmak Vakit daha erken.

to exhaust [igzo:st]. to squander [skwondi]. to deplete [diplit]. to melt down. to dissolve. to break the ice [ays]. to defrost [diyfrost]. to show sign of maturity [mityuriti]. to be early [o:li]. It is still early.

ermek, bitkiler için: to ripen [raypm], kavuşmak anlamında: to attain [iteyn]. ulaşmak anlamında: to reach [ri:c]. Sabreden derviş, muradına ermiş. Everything comes to him who waits. Erdiğine erer, ermediğine taş atar. He's a quarrelsome and uncouth person. | birleşikler ve deyimler j aklı ermek to grasp. Kendini savunmak için adam öldürmeye aklım erer. Killing for self-defence, I can understand. Akıl sır erecek gibi değil. This is utterly incomprehensible. ayaklan suya ermek to come to one's senses [sensiz]. başı göğe ermek to be overjoyed [ouvicoyd]. buluğa ermek to reach the age of puberty [pyu:biti]. hidayete ermek to become a Moslem [mozlim]. hitama ermek to be completed. keniale ermek to reach perfection [po:fiksm]. Kemale eren meyve yere düşer. (A mature fruit will fall to the ground.) muradına ermek to attain one's desire [dizayi]. Sabreden derviş, muradına ermiş. He who shows patience will be rewarded. nihayete ermek to come to an end. selamete ermek to reach safety [seyfti]. sona ermek to come to an end. Savaş başladığı gibi sona erdi. The war soon came to an end as it had started. to end. Şu siyasi çekişmeler bir sona erse! If only all this political bickering would end. Maç sona erdiğinde, kimse yerinden kalkmadı. When the match ended no one moved. to be over. Tören saat onbir'den önce sona erecektir. The ceremony will be over by 11 o'clock. Bu grev ne zaman sona erecektir? When will this strike be over [strayk]? to be up. Oyun sona erdi, zaten çok fazla sürmüştü. The game is up, it has lasted too long anyway. to run out. Sigorta poliçeniz sona erdi. Your insurance policy has ran out. Kontrat martta sona eriyor. The lease runs out in March [li:s]. evlilik söz konusu ise: to break up. 25 yıl sonra evlilikleri sona ermişti. Their marriage broke up after 25 years. süresi sona ermek to expire [ikspayi]. zevale ermek to disappear [disipi]. aklı ermemek to be unable to understand [andiste:nd]. Bu işe hiç aklım ermiyor. / can't for the life of me understand that. Buna aklım ermez. (That beats me.) Çalışmadan sınıfını nasıl geçtiğine aklım ermiyor. I just can't understand how he manages to pass without working. eli ermemek not to have time for.

ertelemek

275

ertelemek, /;//' müddet için askıda tutmak: Sizden haber alana kadar satışı erteleyeceğiz. dalıa sonra bir tarihe bırakmak: Sınavı yarına erteleyemez miyiz? maç, düğün gibi önemli olaylar için: Şu toplantıyı ertelersek iyi ederiz, geciktirmek anlamında: Kalkışı yine ertelememiz gerekebilir, duruşma vs. için son vermek: Toplantıyı ertelemeye gerek yok. ertelenmek Bu, ertelenmeyecek kadar önemli bir konu. esası olmamak esaslanmak esef etmek eseflenmek eselemek beselemek Eşeledi beseledi, bileti aldı. esenleme esenleşmek esermek esermek besermek esinlemek esinlenmek esir etmek, köleleştirmek anlamında: tutsak olarak: esir olmak esirgemek Allah esirgesin! Bizden hiçbir şey esirgemezdi. Memurlardan bir kaç lira esirgediler. Bunu onlardan esirgemeyiniz. Çocuklarından hiçbir şey esirgemezdi. Bu dava için hiçbir şey esirgemeyeceğiz. [birleşikler ve deyimler | selamını esirgemek gözünü daldan dudaktan esirgememek lâfını esirgememek Orada tabii ki lâfımı esirgemedim. sözünü esirgememek Sözünü esirgemeyen bir kişidir. esirgenmek Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez.

eski olmak *Okul artık eskisi gibi değil. Eski ise, at. eskileşmek

to defer [difo:]. We shall defer the sale until we hear from you. to put off. Can't we put off the examination till tomorrow? to postpone [poustpoun]. We had better postpone that meeting. to delay [diley]. We may have to delay the departure again. to adjourn [ico:n]. There's no need to adjourn the meeting. to be postponed [poustpound]. It's too important a matter to be postponed. to be without foundation [faunde:§in]. to become established [iste:bli§t]. to be sorry. to feel regret [rigretj. to try all kinds of tricks to get smth. (He wangled a ticket.) to greet [gri:t]. to greet each other. to take care of [ke:]. to produce smth with effort [efit]. to inspire [inspayr]. to be inspired [inspayid]. to enslave [insleyv]. to take prisoner [prizm]. to be captured [ke:pcid]. to protect from [pntekt]. (Godforbid!) to begrudge smb smth [bigrac]. He never begrudged anything from us. They begrudged the employees a few liras. Do not begrudge them this. to deny smb smth [dinay]. He never denied anything to his children. to spare [spe:]. We shall spare nothing for this cause. to refuse to greet smb [rifyu:z]. to disregard danger [disriga:d]. not to mince one's words [mins]. Of course, I didn't mince my words there. not to mince one's words [mins]. (He's the person who'll call a spade a spade.) to be begrudged [bigracd], a) Don't grudge a penny to get a pound. b) You must lose a fly to catch a trout. c) Do not grudge a small fish to get a big one. to be old. The school is not what it used to be. Throw it away, if it is old. to become old.

eskimek

276

eskimek, kullanarak yıpratmak: Giyile giyile paltonun kollun eskidi. yaşlanmak anlamında: eskitilmek eskitmek ,

Kunt gayret, çank eskitir. Bu işte bir iki ceket eskitirim. | birleşikler ve deyimler] dokuz yorgan eskitmek bir gömlek fazla eskitmiş olmak pabuç eskitmek eslemek esmek Rüzgâr bu sabah fazla esiyor. Rüzgâr esmeyince, yaprak oynamaz. |birleşikler ve deyimler] aklına esmek Aklına eseni yapıyor. başında kavak yelleri esmek püfür püfür esmek yerinde yeller esmek Yerinde yeller esiyor. esmerleşmek renk bakımından: ı güneş etkisiyle: esnemek, kumaş vs. için: levha için: uyku belirlisi olarak: Konserde esneyeceksen, gelme.

to wear out [we:]. The coat has worn out at the sleeves. to get old. to be worn out [wo:n]. to wear out [we:]. (Effort with no purpose is wasted effort.) I'll wear out a jacket or two on this job. to live to a great age [eye]. to have had more experience (than). to run here and there to get things done. to pay attention to [itensm]. to blow. The wind is blowing hard this morning. There must be a reason for everything. to come into one's head. She does whatever comes into her head. to be daydreaming. to blow gently [centli]. not to exist [igzist] any more. It no longer exists. to become brown [braun], to become sunburnt [sanbo:nt]. to stretch [strec]. to bend. to yawn [yo:n]. If you're going to yawn during the concert, don't come.

esnetmek, can sıkmak anlamında: esnemesine sebep olmak germesine sebep olmak: espri yapmak esrimek, vecde gelmek anlamında: sarhoş olmak anlamında: esritmek estek köstek etmek estirmek *terör estirmek eş etmek eş olmak eşeklenmek eşekleşmek eşeklik etmek eşelemek, hayvanlar için: kurcalamak anlamında: eşelenmek eşi olmamak

to bore [bo:], to make smb yawn [yo:n]. to make smth stretch, to crack a joke [couk]. to go into ecstasy [ekstisi]. to get intoxicated [intoksikeytid]. to intoxicate. to make all sort of excuses [ikskyu:siz]. to make smth blow. to strike terror [ten]. to match [mec]. to be a match. to make an ass of oneself. to behave like an ass [e:s]. to behave like a fool [biheyv]. to paw [po:]. to rake up [reyk]. to scratch and scrabble [skre:bil]. to be matchless/unique [yuni:k].

eşiğinde olmak

277

eşiğinde olmak Ülke, çöküşün eşiğindedir. Banka iflâsın eşiğindedir. eşilmek eşinmek eşit olmak, denk anlamında: kanun bakımından: Kanun önünde herkes eşittir. eşit olmamak eşitlemek eşitlenmek eşlemek, benzer iki şey için: ses ve görüntü için: eşlenmek eşleşmek, eş olmak: çiftleşmek: eşleştirilmek eşleştirmek Dans için hanımlar ve baylar eşleştiler.

eşlik etmek

to be on the verge of [vox]. The country is on the verge of collapse. to be on the brink of. The bank is on the brink of bankrupcy. to paw [po:]. to scratch and paw the ground [graund]. to be even fi:vin]. to be equal [i:kwil]. In the eyes of the law everyone is equal. to be unequal. to equalize [ikwilayz]. to be made equal. to match [me:c]. to synchronize [smkrinayz]. to be paired [pe:d].

to be partners [pa:tmz]. to mate [meyt]. to pair off [pe:]. to be paired off [pe:d]. The ladies and the gentlemen were paired off for the dance. to keep smb company [kampini]. Bu hafta sonu onlara kim eşlik edecek? Who will keep them company this week-end? to accompany [lkampini]. Parka kadar ona eşlik ederim. I'll accompany her as far as the park. Öğrencilere piyanoda kim eşlik edecek? Who will accompany the students at the piano?

toprağı kazmak anlamında: araştırmak anlamında: eşmek, eşsiz olmak eştirmek, toprağı kazdırmak anlamında: araştırma söz konusu ise: eteklemek, etek öpmek anlamında: dalkavukluk etmek: etelemek betelemek etiketlemek etiketlenmek etki yapmak Sözleriniz, üzerlerinde etki yapmadı.

to scratch the soil [soyl]. to investigate [investigeyt]. to be unmatched [anmerct]. to have smb dig up smth. to have a thing investigated.

to kiss smb's skirt [sko:t]. to flatter. to quarrel with [kwonl]. to label [leybil]. to be labelled. to have effect [ifekt]. Your remarks had no effect on them. to make an impression on [impresin]. Üstünde nasıl bir etki yaptı? What impression did it make on you? Kamuoyu üzerinde kötü bir etki yapacak. It'll produce a bad impression on public opinion. etkilemek to affect [ifekt]. Bu, günlük yaşamın her yününü etkiliyor. It affects every aspect of daily life. Bu kararlar, ülkedeki ekonomik durumu etkileyecektir. These decisions will affect the economic condition in the country. to influence [influwins]. Bütün bunlar, sağlığını etkilemiştir. All this has influenced his health.

etkilenmek

278

Durumu hiç etkilemedi. Bu sizi fazla etkilemesin.

to have an effect [ifekt]. It had no effect on the situation. (Don't let it get you down.) to be affected [lfektid]. Nobody could see the film and not be affected. to be impressive. That was quite impressive.

etkilenmek Bu filmi görüp de etkilenmeyecek kimse yok. etkileyici olmak Pek etkileyici oldu. etkili olmak, etki-bakımındım: to be effective [ifektiv]. Etkili olabilmesi için bir şeyler aktarmalı. To be effective it has to convey something. Haşerelere karşı özellikle etkilidir. It's especially effective against parasites. nüfuz bakımından: to be influential [influengil]. etkimek to act on [e:kt]. etkilenmek to be affected [lfektid]. He doesn't seem to be affected by the news. Haberden hiç de etkilenmiş görünmüyor. to be influenced [influwmst]. / don't think they've been influenced by that song. O şarkıdan etkilendiklerini sanmıyorum. to activate [ektiveyt]. etkinleştirmek to have influence [influwins]. etkisi olmak It has no influence on today's youth. Bugünkü gençliğin üzerinde etkisi yoktur. to have an impact. Böyle bir kararın, öğrencilerin üzerinde derin Such a decision will have a profound impact bir etkisi olacaktır. on the students. *yan etkisi olmak to have side effect [ifekt], etkisiz olmak to be ineffective. etkisizleştirmek to render ineffective. etle tırnak gibi olmak to be very close friends [klous]. etlenmek to grow fat. etmek, değer bakımından: to be worth [wo:th]. Kaç para eder? What's it worth? Etse etse, yüz dolar eder. At most it is worth a hundred dollars. Muzlar ne kadar eder? (How much do bananas cost?) Hepsi 50 dolar eder. (It all comes to fifty dollars.) ihtiyaç karşılamak anlamında: to do without. Bunlar konuşmadan edemezler. These people cannot do without talking. Biz içkisiz edemeyiz. We can't do without drinks. İnsan gıdasız nasıl edebilir? How can people live without food? to make. işlemler için: Dört, iki daha, altı eder. Four and two make six. Üç kere üç, dokuz eder. Three times three make nine. kötülükte bulunmak: Kişi ettiğini bulur. One reaps what one sows [souz]. Edene ederler. (Measure for measure [meji].) Kişinin kendine ettiğini kimse edemez. A man is often his worst enemy. [ birleşikler ve deyimler | Allah etmesin! Godforbid! kendine etmek to harm oneself. Ne ettiysen, kendine ettin, You have only harmed yourself in this. insanın, kendine ettiğini, kimse edemez. A man is sometimes his worst enemy. Kişi ne ederse kendine eder. (As you sow you shall reap [ri:p].J> to be worth. para etmek Beş para etmez. It's not worth a farthing. On para etmez. It's utterly worthless |wo:thlis]. Kaç para eder ki? (What's the use?)

ettirmek

279

bir şeyden etmek Yarım hekim candan, yarım hoca dinden eder. ettirmek etüt etmek, araştırmak anlamında: incelemek: ev işi yapmak ev sahipliği yapmak evcilleştirmek evde olmak Hanım evde mi? Hanım evde değil, 6'da gelir. evermek evhamlanmak evhamlı olmak evirmek evirtmek evlat edinmek evlendirilmek evlendirmek En büyük kızlarını evlendiriyorlar. evlenmek Her kadın ve erkek evlenmek hakkına sahiptir. *evlenmek barklanmak *üstüne evlenmek evli olmak eyerlemek eyerlenmek eylemek Etme, eyleme! Neylersiniz? Allah rahmet eylesin! Akılsız evladın varsa, malı neylersin?

to deprive smb of smth [diprayv]. A little learning is a dangerous thing. to make smb do smth.

to investigate [investigeyt]. to examine [igze:min]. to do the housework. to be host to [houst]. to domesticate [dimestikeyt]. to be at home, to be in. Is the lady in? The lady is out, she'll be back at 6. to give in marriage [me:ric]. to suspect the worst [sispekt], to be hypochondriac [haypoukondriak]. to alter [o:lti]. to invert [invo:t]. to adopt a child. to be married off [me:rid]. to marry off [me:ri]. They are marrying off their eldest daughter. to get married [me:rid]. (Women and men have the right to marry.) to get married and have a family. to marry again (while still married.) to be married [me:rid], to saddle [seidil]. to be saddled. to do/make. Don't! What is one to do about it? God's blessing on him! What's the use of amassing a fortune when you have foolish children? Tatsız aşa tuz neylesin, akılsız başa söz neylesin. Trying to advise a fool is just as useless as salting insipid food. ezberlemek to learn by heart [ha:t]. iki satırı hâlâ ezberleyemediler. They haven't been able yet to learn a few lines by heart. to memorize [memirayz]. Ezberlemek, öğrenmek değildir. Memorizing doesn't mean learning. Önemli formülleri ezberlersen iyi edersin. You'd better memorize the important formulas. to be memorized [memirayzd]. ezberlenmek to let smb be crushed [kra§t], ezdirmek ezik olmak, to be crushed [krast]. genel anlamda: to be bruised [bru:zd], meyve için: ezilmek, to be oppressed [tprest]. baskı altında tutulmak: Atlar tepişir, eşekler ezilir. The weak are always oppressed. to be crushed [kra§t]. üstüne basılarak: Yılanın başı küçükken ezilir, (Destroy the viper while young [vaypi].) to be run over. vasıta tarafından: Ezilmemiş olmanız mucizedir. It's a miracle you haven't been run over.

eziyet etmek

280

|birleşikler ve deyimleri içi ezilmek to feel hungry [hangri], midesi ezilmek to feel hungry. yüreği ezilmek, açlık duymak anlamında: to feel hungry. Yüreğim eziliyor, bir şeyler yiyeyim. / feel suddenly hungry, I'll have something. duygulanmak anlamında: to be very moved [mu:vd]. eziyet etmek, azap çektirmek anlamında: to torment [to:mint], işkence etmek anlamında: to torture [to:91]. kötü muamele etmek anlamında: to ill-treat [tri:t], rahat vermemek anlamında: to harry [he:ri]. eziyetli olmak to be trying [traying]. Bu iş epey eziyetlidir. It's a very trying job. ezmek, baskı altında tutmak anlamında: to oppress [ipres]. Fakirleri ne zamana kadar ezebileceksiniz? How long will you be able to oppress the poor? inim inim inletmek anlamında: to grind [graynd]. işçileri ezen ekonomik tedbirler. Economic measures that grind the workers. yok etmek anlamında: to crush [krasj. Hükümet her türlü muhalefeti ezecek güçte. The government is strong enough to crush all opposition [gavmmint], püre vs. için: to mash [me:sj. bir şey arasına sıkıştırmak: to crush [krasj. yassı hale getirmek anlamında: to squash [skwosj. yara bere için: to bruise [bru:z]. sinek vs. için vurup ezmek: to swat [swot], vasıta ile çiğnemek: to run over. Maalesef, bir kediyi ezmek zorunda kaldık. Unfortunately, we had to run over a cat. Az kalsın, köpeği eziyordum, I almost ran over the dog. ayağı ile çiğnemek: to trample [trempil]. | birleşikler ve deyimler | başını ezmek to crash [krasj. Yılanın başı, küçükken ezilir. You must crush the viper while still young. to trample [trempil], çiğneyip ezmek to walk over hill and dale [deyl], orman dağ ezmek to make sherbet [50:bit]. şerbet ezmek

F faça etmek fakir olmak fakirleşmek fakirleştirmek Hükümetin bu tehlikeli planı ülkeyi fakirleştirecektir. falso yapmak fanfin etmek fark edilmek fark etmek Kırık olduğunu fark etmedim. Fark eder mi? fark etmemek Benim için fark etmez. Hiç fark etmez. Bizim için hiç fark etmez. Duvarla konuşsam, fark etmez. Biraz beklesem de fark etmez. Yeni olsun, eski olsun, fark etmez. fark olmak Aralarında dağlar kadar fark var. Aralarında ne fark var? Konuşmaktan konuşmaya fark var. farkında olmak Bir değişiklik olsa, farkında olurdum. İçinde bulunduğun

tehlikenin farkında değilsin.

Bunun bize neye mal olacağının pekâla farkındayım. farklı olmak Makale, bir araştırmadan farklıdır. Diğerlerinden ne bakımdan farklıdır? Diğerlerinden farklı olarak, ona güvenmiyoruz. Senin tutumun, benimkinden çok farklı. Bu konuda benim fikrim, seninkinden farklı. *bir gömlek farklı olmak farklılaşmak farksız olmak

to tack [te:k]. to be poor [pu:]. to get poor. to reduce to poverty [poviti]. This dangerous plan of the government will reduce the country to poverty [gavmmint]. to play a false note [fo:ls]. to talk in a foreign idiom [idyim], to be perceptible [ptseptibil]. to notice [noutis]. I didn't notice it was broken. to make a difference [difrins]. Does it make any difference? to make no difference. It won't make any difference for me. It makes no difference at all. to be the same [seym]. It's just all the same to us. (I might as well talk to the wall.) (I might just as wait a little.) not to matter [me:tt]. (It doesn't matter whether it's old or new.) there to be a difference [difrms]. There's a world of difference between them. What's the difference between them? It makes a difference how one speaks. to notice [noutis]. If there were any change I would notice it. to be aware of. You're not aware of the danger you're in. to realize [riyilayz]. / realize quite well what it will cost us. to differ (from). An article differs from a research paper. In what respect do they differ from the others? (Unlike the others, we don't trust him.) Your attitude differs widely from mine. My opinion differs from yours on this subject. to be a little superior [syu:piriyi]. to undergo a change [jeync]. to be the same [seym].

farz etmek

282

farz etmek, öyle kabul etmek anlamında: Onu doğru farz ediyorum, var saymak anlamında: Farz edelim ki, onu kaybettim. Bir an için farz edelim ki, kabul ettik, olmuş gibi kabul etmek: Birçok şeyi olmuş bitmiş gibi farz ediyor. farz olmak Bütün Müslümanlar için farzdır. farz olunmak fasılalı olmak fasit olmak faş etmek faturalamak faul yapmak fayda etmek fayda etmemek Fayda etmez. Fayda yok. Son pişmanlık fayda etmez. Ne yaptıysak fayda etmedi. faydalanmak, bir durumdan: Başkalarının aptallıklarından neden faydalanmayalım?

to assume [isyu:m], I assume it to be true. to suppose [sipouz]. Supposing I lost it. Suppose for a moment that we accept [iksept]. to take for granted. He takes too much for granted. to be/become obligatory [obligetiri]. It's obligatory for all Moslems [mozlimz]. to be assumed [isyu:md]. to be intermittent [intimitmt]. to become invalid. to disclose [disklouz], to invoice [invoys]. to foul (against) (faul]. to be of use [yu:s]. not to help, to be of no help. It won't help. It's of no help. (Regret is futile [fyurtayl].,) (Whatever we did achieved nothing.)

to profit. Why shouldn't we profit by the stupidity of others? to benefit. Ondan çok faydalandılar. They have derived great benefit from it. to take advantage of [idva:ntic]. Bu durumdan faydalanmalıyız. We must take advantage of the situation. to avail oneself of [iveyl]. Bu fırsattan neden faydalanmayalım? Why shouldn't we avail ourselves of this opportunity [opityu:niti]? to make use of [yu:s]. bir şeyden: Bundan daha sık faydalanmalısın. You should make more use of it. Arşivlerden faydalanmaya karar verdik. We have decided to make use of the archives. to be useful [yu:sful]. faydalı olmak Joging sağlığa faydalıdır. Jogging is beneficial to health. Bu konuda düşüncelerini bilmek faydalı olur. It would be well to know what he thinks about it. to do some good. faydası olmak Bunun faydası olur mu? Will it do any good? Bunun kimseye faydası olmaz. It won't do anyone any good. to be of no use. Korkunun ecele faydası yoktur. It's no use to fear the inevitable. İtiraf etse de ne faydası olur? Even if he confessed, what use will it be? Ağzıyla kuş tutsa, faydası yok. Even if he were to achieve the impossible, it would be of no use [yu:s]. to help. Biraz faydası oldu. It has helped a bit. Bunun faydası olacağını sanmıyorum. I don't think it will be of any help. Bir aspirin aldım, fakat faydası olmadı. I've taken an aspirin but it hasn't helped. to be of no avail [iveyl]. faydasız olmak Pişmanlık duymak daima faydasızdır. Regrets are always of no avail. to stoke [stouk]. fayrap etmek to be virtuous [vo:tyus]. faziletli olmak

fazla gelmek

283

fazla gelmek, çekilmeyecek durum almak: gereksiz olmak: fazla olmak, aşın olmak anlamında: lüzumsuz anlamında: gücünü aşmak anlamında: Bu adam artık fazla oldu. Bu kadar da artık fazla. fazla mesai yapmak fazlalaşmak feda etmek İnsan sırasına göre kendini feda etmesini bilmeli. feda olmak Feda olsun! fedakârlık yapmak felç olmak felçli olmak felfellemek, bitkin düşmek anlamında: hızını yitirmek anlamında: felsefe yapmak fena etmek, birini...: davranış bakımından: Bunu yapmakla fena mı ettik? hasta etmek anlamında: Bu koku beni fena ediyor. fena olmak, bozulmak anlamında: fenalaşmak anlamında: iyi nitelikte olmayan için: Bir fincan çay fena olmaz. *sonu fena olmak fena yapmak fenalaşmak, kötü bir duruma gelmek: bayılacak gibi olmak: hastalık bakımından: fenalaştırmak fenalık etmek, kötülükte bulunmak: zarar vermek anlamında: fenasına gitmek Bu iş fenama gitti. feragat etmek, devretmek anlamında: tahttan...: vazgeçmek anlamında: ferağ etmek ferahlamak, sıkıntı söz konusu ise: yer söz konusu ise: *yüreği ferahlamak

to become intolerable. to be redundant [ridandmtj. to be excessive [iksesiv]. to be superfluous [syu:po:fluyis]. to go too far. This man has gone too far. (This is altogether too much.) to work overtime [ouvitaymj. to increase [inkrks]. to sacrifice [se:krifays]. One should know when one ought to sacrifice oneself. to be sacrificed [se:krifayst]. It's worth the sacrifice [se:krifays], to make sacrifices. to become paralysed [pe:rilayzd]. to be paralysed. to fall from exhaustion [igzo:scin]. to wobble [wobil]. to philosophize [filosifayz]. to teach smb a lesson, to act wrongly. Did we do wrong by doing this? to make smb feel sick. This smell makes me feel sick. to feel upset [apset]. to feel like fainting [feynting]. to be bad. (/ could do with a cup of tea.) to come to a bad end. to teach smb a lesson. to to to to

deteriorate [ditirireyt]. feel suddenly faint [feynt]. get worse [wo:s]. aggravate [e:gnveyt].

to do a bad turn to. to harm. to irritate [iriteyt]. This business has irritated me. to cede [si:d], to abdicate [eibdikeyt]. to renounce [rinauns]. to cede [si:d]. to feel relieved [relkvd]. to become spacious [spey§is]. to feel relieved.

ferahlandırmak

284

ferahlandırmak, sıkıntı bakımından: yer bakımından: ferahlamak ferahlatmak ferma etmek feryat etmek, çığlık atmak anlamında: haykırmak anlamında: ölümüne ağlamak: Ölüleri için kadınlar feryat ediyorlardı. fesatçılık yapmak feshedilmek feshetmek anlaşma için: meclis vs. için: fethetmek feveran etmek fevri olmak fıçılamak fıkırdamak, fıkır fıkır kaynamak anlamında: cilvelenmek anlamında: fıkırdaşmak fıkırdatmak, ' kaynatmak anlamında: cilve bakımından: fıkramak fırçalamak, saç vs. için: av söz konusu ise: *dişlerini fırçalamak *üstünii fırçalamak fırçalanmak fırçalatmak, eşya söz konusu ise: kişi söz konusu ise: fırıldamak fırıldatmak fırınlamak, fırında pişirmek anlamında: fırında kurutmak anlamında: fırınlanmak fırınlatmak fırlamak, atılmak anlamında: hızla bir yerden çıkmak: ısı için: çıkıntı yapmak anlamında: fiyat için: | birleşikler ve deyimler | Ok yaydan fırlamış. ayağa fırlamak dışarı fırlamak

to relieve [reli:v]. to make (a place) spacious [spey§is], to become relieved, to put smb at ease [i:z]. to set. to scream [skri:m], to cry out [kray]. to wail [weyl]. The women were wailing for their dead. to make mischief [miscif]. to be abolished [fbolist]. to abolish [lbolisj. to annul final]. to dissolve. to conquer [konki]. to boil over fboyl]. to be impulsive [impalsiv]. to barrel. to bubble [babil]. to coquet [kouket]. to laugh and talk in a lively way. to make smth bubble over [babil]. to make people act coquettishfy. to ferment [fd:ment]. to brush [brasj. to go through a wood [wu:d]. to brush one's teeth. to brush down. to be brushed [bra§t]. to have smth brushed [bra§t]. to have smb brush smth [brasj. to spin around, to let smth spin around. to bake [beyk]. to kiln-dry [dray], to be kiln-dried [drayd]. to have smth kiln-dried. to dash [de:s]. to rush out [rasj. to soar [so:], to stick out. to soar [so:]. What is done is done. to jump to one's feet [camp], to bounce out [bauns].

fırlatmak

285

dışarıya fırlamak Adamlar panik içinde dışarıya fırladı. elinden fırlamak Elimden fırlayıverdi. gözleri dışarı fırlamak ok gibi fırlamak yay gibi fırlamak Haberi duyunca, yerinden yay gibi fırladı. fırlatmak, hızla atmak anlamında: Tabağı kocasının kafasına fırlattı. Oyuncağı alıp pencereden fırlattı. füze için: havaya fırlatmak anlamında: Topu havaya fırlatmaktan ibarettir. fısıldamak Eğilip kulağına bir şeyler fısıldadı. fısıldaşmak Bu ikisi aralarında neler fısıldaşıyor? fıslamak fışırdamak fışırdatmak fışkırmak, petrol v s . için: su vs için: Borudan hâlâ su fışkırıyor. bitki için: *sağlık fışkırmak fışkırtmak fışlamak fıtık olmak fıttırmak fidelemek figan etmek figüranlık yapmak fikir teati etmek fikri olmak fikrinde olmak

to rush out [rasj. The men rushed out in panic. to fly out of one's hand [flay aut]. suddenly flew out of my hand. (one's eyes) to bulge [bale], to dart [da:t]. to spring out. He sprang out of his seat at the news. to hurl [ho:l]. She hurled the plate at her husband's head. to fling. He got hold of the toy and flung it out of the window. to launch [lo:ncJ. to toss upward [apwid]. It consists of tossing the ball upward. to whisper. He leaned and whispered something into her ear. to whisper to each other. What are these two whispering to each other? to tell smb in secret. to fizz [fiz]. to make smth fizz. to gush out [gasj. to spurt out [sport]. Water is still spurting out of the pipe. to spring up. to burst with health [he :1th]. to make smth gush [gasj. to go sour [sau]. to get a hernia [ho:nyi], to go mad. to plant with seedlings. to lament. to work as an extra. to exchange views [iksceync]. to have an idea [aydiyi]. to be of the opinion [rpinyin].

| birleşikler ve deyimler | to agree with [lgri:]. aynı fikirde olmak Sizinle aynı fikirde olduğumu söyleyemem. / can't say I agree with you. Tamamen aynı fikirdeyim. (I couldn't agree more.) to disagree [disigri:]. aynı fikirde olmamak Müsaadenizle ben bu fikirde değilim. That's your opinion, I beg to disagree. to be broad-minded [bro:d mayndid]. geniş fikirli olmak to differ. hem fikir olmamak Birçok konuda hemfikir değiliz. We differ on many subjects [sabjikt], to prune the shoots [pru:n]. filizlemek filizlenmek, bitki için: to put out shoots [suits]. to begin to develop. gelişmeye başlamak: to become philosophical [filosifikal]. filozoflaşmak

finanse etmek

286

finanse etmek Gizli örgütleri finanse ediyorlar. fingirdemek fingirdeşmek firar etmek, tutuklu ve esir için: Tutukluların çoğu firar edebilmiş. askerlik söz konusu ise: firavunlaşmak firketelemek fiske fiske olmak fiskelemek, fiske vurmak anlamında: sitem etmek anlamında: fiskos etmek fişlemek fişlenmek fitillemek, patlayıcı maddeler için: kışkırtmak anlamında: fitillenmek fitlemek fitnelemek fiyaka yapmak fiyatlanmak flört etmek fokurdamak fonda etmek fora etmek formda olmak

to finance [finerns]. They finance secret organizations. to behave coquettishly [kouketişli]. to flirt [flört]. to escape [iskeyp]. Most of the prisoners were able to escape. to desert [dizört]. to behave despotically [despotikili]. to pin up (one's hair). to be covered with pimples [pimpilz]. to give smb a flick. to reproach [riprouç], to whisper secretively [sikrirtivli]. to index on cards [kardz], to be indexed on a card [indekst].

to light the fuse [fyurz]. to incite [insayt]. to be equipped with a wick [ikwipt]. to set people against one another. to criticize smb behind their back. to show off. to get expensive. to flirt [flörrt]. to boil up [boyl]. to drop anchor [ernki], to unfurl [anförl]. to be on form. Takım iyi formda görünüyor. The team seems to be on good form. Her iki takım formlarının zirvesinde. Both teams are on top of their form. formsuz olmak be out of form. Kaleci formsuz görünüyor. The goalkeeper seems to be off form. formunda olmak to be in good form. Bugün formumdayım. I'm in good form today. to formulate [formyuleyt]. formüle etmek to have a pull in. forsu olmak Dayısının bakanlıkta büyük forsu var. His uncle has a great pull in the ministry. forum yapmak to hold a forum (on). fosilleşmek to become fossilized [fosilayzd]. fosurdatmak to puff [paf]. fren yapmak to put on the brake [breyk]. frenlemek, taşıt için: to brake [breyk]. tutum için: to curb [körb]. Bu çocukları biraz frenlemek gerek. We should curb these children down a bit. to restrain. Öfkesini biraz frenlemesi gerek. He should restrain his temper a bit. frenlenmek to be held in check [çek]. frenkleşmek to acquire European ways [lkwayi]. frezelemek to mill. fuzuli olmak to be superfluous [syurpörfluyıs]. fütur etmemek not to mind [maynd]. fütursuz olmak to be indifferent.

gaddar olmak gaddarlık etmek gaf yapmak gagalamak, gaga ile vurmak anlamında: azarlamak anlamında: gagalanmak gagalaşmak gaklamak galebe etmek galeyan etmek, kaynamak anlamında: hiddetlenmek: galeyana gelmek galip gelmek *hükmen galip gelmek galip olmak galvanize etmek galvaniz yapmak galvanizlemek gamlanmak gammazlamak gangren olmak garanti etmek Her şeyin hazır olacağını size garanti ederim. Dürüstlüğünü size garanti edebilirim. garantilemek garaz olmak garazı olmak gargara yapmak garip olmak, tuhaf anlamında: kimsesiz anlamında: garipsemek, tuhaf bulmak anlamında: yer bakımından: gark etmek, batırmak, boğmak anlamında: bol bol vermek anlamında: gark olmak, batmak anlamında: bol miktarda olmak:

to be cruel [kru:el]. to act cruelly [kru:eli]. to blunder [blandi], to peck. to scold [skould]. to be pecked [pekt]. to peck one another, to croak [krouk]. to overcome [ouvikam], to boil [boyl], to fly into a passion [pe:§in]. to get worked up. to win. to win by default [difoilt]. to be the winner [wini]. to galvanize [ge:lve:nayz]. to galvanize. to galvanize. to worry about [wo:ri]. to inform against [tgeynst], to become gangrenous [ge:ngri:ms]. to assure [isu:]. / can assure you that everything will be ready. to warrant [wo:nnt]. / can warrant you his honesty [onisti]. to guarantee [ge:nnti]. to hold a grudge [grac]. to bear spite [spayt]. to gargle [ga:gil]. to be odd. to be destitute [destityuit]. to find strange [streync]. to feel out of place [pleys]. to drown [draun]. to overwhelm with favours [feyviz], to be drowned [daund]. to be submerged with [sabmoicd].

garplılaşmak

288

garplılaşmak gasletmek gaspetmek taht vs. için: gâvur etmek gâvur olmak gayesi olmak gayret etmek, büyük bir çaba için: sürekli bir çaba söz konusu ise: yapmaya çalışmak: Elimizden geldiği kadar gayret ederiz. Ha gayret! Ne olur, gayret ediniz. Erken bitirmeye gayret ediniz. Düzeltmeye gayret ediyorum. gayretlenmek gayretli olmak Bu konuda her şeyi öğrenmeye gayretli. gayretsiz olmak gazi olmak gazlamak gazellemek gebe olmak Geceler gebedir. gebermek gebertmek gebrelemek gebrelenmek gecelemek gecikmek Karar almakta biraz geciktiniz. Randevunuza geciktiniz. Otobüs yine gecikti. Yine ödemelerinde gecikti. Geciken adalet, büyük adaletsizliktir. Bu şartlar altında amaca ulaşmamız gecikir. Durumdan faydalanmaya hiç gecikmedi. Trafik nedeniyle geciktim. geciktirmek Sizi bu kadar geciktiren ne oldu? Bu ileride üretimi geciktirecektir. Bu sabah sizi ne geciktirdi? Açılışı birkaç dakika geciktiremez miyiz? geç olmak Geç oluyor. Daha geç sayılmaz. Sanıldığından daha geç.

to become westernized [westunayzd]. to wash the dead (canonically). to seize by force [fo:s]. to usurp [yu:zo:p]. to squander [skwondi]. to become a Christian [kriscin]. to pursue a purpose [pisyu:], [po:pis]. to strive [strayv]. to endeavour [indevi], to do one's best. We'll do our best. You can do it! to make an effort. Do make an effort [efit]. to try [tray]. Try to finish early. I'm trying to fix it. to be filled with zeal [zi:l]. to be eager to [i:gi]. He is eager to learn everything about it. not to be eager. to be a war veteran [wo: vetrrin]. to step on the gas. to wither and fall [fo:l], to be pregnant [pregmnt]. Things may get better tomorrow. (for animals) to die [day]. to kill. to groom (a horse), to be groomed [gru:md]. to spend the night [nayt]. to be late [leyt]. We were a little late in taking a decision. You are late for the appointment. to be behind [bihaynd]. The bus is again behind time. He is again behind in his payments. to delay [diley]. Delayed justice is a great injustice. Under these conditions our cause will be delayed. (He wasn't slow in taking advantage of the situation.) (I was help up by the traffic.) to hold up. What held you up so long? This will hold up production in future. to delay [diley]. What delayed you this morning? Can't we delay the opening for a few minutes? to be late [leyt]. It's getting late. It's not too late yet. It's later than people think.

geçerli olmak

289

Özür dilemek için çok geç. It's too late to apologize [lpohcayz]. Çok geç olmadan bir şeyler yapmalısın. You should do something before it's too late. Güç olacağına, geç olsun. Better late than never. Artık çok geç, ok yaydan çıktı. The die is cast, it's too late now [day]. Horozu çok olan köyün sabahı geç olur. Too many cooks spoil the broth [spoyl]. to hold true. geçerli olmak Bu, senin için de geçerlidir. That holds true for you too. to stand good. Her şeye rağmen teklifimiz geçerlidir. In spite of everything, our offer still stands good. Bu biletler bir ay geçerlidir. These tickets are valid for one month. to be invalid [invedid], geçersiz olmak to be temporary [tempinri]. geçici olmak geçilmek, to be passed [past]. geçmek anlamında: to be given up. terk etmek anlamında: to be prevented [priventid]. *önüne geçilmek Kazaların önüne nasıl geçilecek? How will accidents be prevented? to be too many or too much. geçilmemek (bir şeyden) Sokaklarda işportacılardan geçilmiyor. The streets are so full of peddlers. | birleşikler ve deyimler] to swagger intolerably [intohnbli], çalımdan geçilmemek to burst with pride [prayd]. gururdan geçilmemek to be insufferable [insafinbil]. kurumdan geçilmemek Bu adamın kurumundan geçilmiyor. This man's conceit is intolerable. to be inevitable [inevitibil]. önüne geçilmemek Kaderin önüne geçilmez. Every bullet has its billet. Kazanın önüne geçilmez. Accidents will happen [e:ksidmts]. to be difficult to get on with, geçimsiz olmak to support [sipo:t]. geçindirmek Geçindirmek zorunda olduğu bir ailesi var. He has a family to support. to fend for oneself. *kendini geçindirmek geçinmek, to get on. anlaşmak anlamında: Bu insanlarla geçinemiyorum. / can't get on with these people. Komşularla dostça geçinmek zorundayız, We have to live amicably with the neighbours. to live on [liv]. ihtiyacını sağlamak anlamında: Çocuklarının kazancıyla geçiniyorlar. They live on what their children earn. Bu gelirle, bu insanlar nasıl geçiniyorlar? How can they live on such an income [inkam]? to get along. İnsan yalnız ekmekle nasıl geçinebilir? How can one get along on bread alone? Orada nasıl geçineceksiniz? How will you be able to get along there? to subsist [sibsist]. Hancı tavuğu gibi, yolcu artığıyla geçiniyor. Not unlike the inkeeper's hen, he subsists on left-overs of travellers. Yoksul halk, çöp kutularından topladıkları The wretched people subsist on what they ile geçiniyorlar. collect from waste-bins [kilekt]. | birleşikler ve deyimler | akıllı geçinmek to pass for a wise man [wayz]. almteriyle geçinmek to live by the sweat of one's brow [swet]. çok zor geçinmek to live from hand to mouth. diye geçinmek to pass for. Sen de güçlüyüm diye geçiniyorsun. So you pass for a strong man. to get along very well, gül gibi geçinmek to get on well with. hoş geçinmek

geçirilmek

290

idare ile geçinmek iyi geçinmek Yeni arkadaşlarınla iyi geçiniyor musun? O herkesle iyi geçinir. iyi kötü geçinmek kıt kanaat geçinmek sata sava geçinmek sırtından geçinmek (birinin) zar zor geçinmek geçirilmek I birleşikler ve deyimler | alarma geçirilmek Polis alarma geçirildi. elden geçirilmek Proje yeniden elden geçiriliyor. geçirmek, atlatmak anlamında: O hastalığı ben geçirdim, bulaştırmak anlamında: Bu hastalığı herkese geçirdi. genel anlamda: kaydetmek anlamında: Bunları deftere geçirmeniz gerekirdi. giymek, giydirmek anlamında: süre bakımından: Bu erzakla haftayı geçiririz. takmak anlamında: Onu bir çerçeveye geçirmen gerekmez mi? uğurlamak anlamında: Bir arkadaşını geçirmeye gitti, bir şey yapmakla...: Tatilimizi otobüs beklemekle geçirdik. Bir günü eften püften şeylerle geçirdik, bir yerde...: Pazarı nerede geçireceksiniz? Marmaris'te bir hafta geçirmek nesine? yerleştirmek anlamında: zaman bakımından: Kışın zamanı nasıl geçiriyorlar? Hafta sonunu arkadaşlarla geçirdik. Çok iyi bir vakit geçirdik. \ birleşikler ve deyimler | aklından geçirmek Sizin yerinizde olsam, aklımdan geçirmem. ayağına geçirmek başına geçirmek Burasını başınıza geçirir. baygınlık geçirmek birbirine geçirmek birini geçirmek buhran geçirmek kişi için: ekonomi için:

to live economically [i:kmomikili]. to get along well with. Do you get along well with your new friends? He gets along well with everybody. to scrape along [skreyp], to eke out a living [i:k]. to sell one's belongings to survive [sivayv]. to live at smb's expense [ikspens]. to live from hand to mouth. to be passed [pa:st]. to be put on the alert [ilo:t]. The police has been put on the alert. to be reviewed [rivyu:d]. The project is being reviewed again. to get over. I've got over that illness. to pass on. He has passed on the disease to everyone. to pass through [thru:], to enter [enti]. You should have entered these in the book. to slip on. to see through [thru:]. These provisions should see us through the week. to mount [maunt]. Shouldn't you have it mounted? to see smb off. He went to see a friend off. to spend. We spent our holiday waiting for buses. We've spent the whole day with trifles. to spend. Where will you be spending Sunday? Who's he to spend a week in Marmaris? to insert [inso:t]. to pass the time [taym]. How do they spend the time during winter? We passed the week-end with some friends. (We had a very nice time.) to think of. /// were you I wouldn't think of it. to put on. to hit smb over the head with. (He'll pull the roof down on you.) to feel faint [feynt]. to interlace [intileys], to see smb off. to have a fit of nerves [novz]. to go through a crisis [kraysis].

geçirmek (bunalım)

291

bunalım geçirmek cam geçirmek çember geçirmek deftere geçirmek diş geçirmek Artık kimseye diş geçiremiyor. dosyaya geçirmek elden geçirmek Burada her şey iki defa elden geçirilir. Mart faturalarını elden geçireceğim. Şu an, planı yeniden elden geçiriyorlar. ele geçirmek savaşla zaptetmek anlamında: Ordumuz bu sabah bölgeyi ele geçirdi. Birliklerimiz bu sabah şehri ele geçirdi. sahip olma anlamında: Planı ele geçirmeye çalışıyor. Yılmaz bu belgeleri nasıl eline geçirmiş? yakalamak anlamında: Bu hırsızı bir elime geçirirsem. elekten geçirmek, elemek anlamında: dikkatle incelemek anlamında: enfarktüs geçirmek evi başına geçirmek Ben evi onların başlarına geçiririm. fenalık geçirmek geceyi (bir yerde) geçirmek göğüs geçirmek gönlünden geçirmek görüp geçirmek Görmüş geçirmiş bir adamdır. gözden geçirmek Tüm raporları beraber gözden geçirelim.

to have a break down [breyk daun]. to glaze [gleyz] (a window). to hoop [hu:p]. to enter [enti]. to influence [influwms]. He's unable to influence anyone any more. to file [fayl]. to check [çek]. Everything here is checked twice. to go through [thru:]. I'll go through the March bills. to revise [rivayz]. They are revising the plan at the moment. to occupy [okyupay]. Our troops have occupied that region this morning. to capture Ike.pçi]. Our units have captured the town this morning. to get possession of [pize§in]. He is trying to get possession of the plan. to get hold of. How did Yilmaz get hold of these documents? to lay hands on. Ifl ever lay my hands on that thief [thi:f]. to sift.

to examine very closely [klousli], to have a heart attack [ite:k]. to pull the roof down on. I'll bring the house down about their ears. to feel faint [feynt]. to stay over the night. to sigh [sa:y]. to think of doing smth. to experience [ikspi:ryms]. He is an experienced person. to look through [thru:]. Let's look through all the reports together. Diğer teklifleri de gözden geçireceğiz. to review [rivyu:]. Şirket eski uygulamaları gözden geçiriyor. We shall review the other offers, too. The company is reviewing its old practices. Bunu daha önceden gözden geçirmedik mi? to go over. Şu noktaları bir daha gözden geçirelim. Haven't we gone over this before? Let's go once again over these points. liste söz konusu ise: Son olarak şu listeyi gözden geçireyim. to run/look down. I'll run down the list for a last check. gümrükten geçirmek to clear through the customs [kastimz]. günü geçirmek Günü dolaşarak geçirdik. to spend the day. We spent the day walking about. haddeden geçirmek to roll. harekete geçirmek Bu, zaptedilemez güçleri harekete geçirir. to set/put in motion [mou§m]. It'll put uncontrollable forces into motion. Lehinde olan faktörleri harekete geçirecektir. to bring into play. It'll bring factors on his side into play.

geçirmek (hastalık)

292

hastalık geçirmek, atlatmak anlamında: Çocuklar o hastalığı geçirdiler, bulaştırmak anlamında: Bu hastalığı bize geçirdiler. hayalinden geçirmek hesaba geçirmek Bunları lütfen hesabıma geçirin. heyheyler geçirmek hoş vakit geçirmek Hoş vakit geçirmenizi dilerim. Hoş vakit geçiriyor musunuz? hükmünü geçirmek iç geçirmek içinden geçirmek iğneye iplik geçirmek imbikten geçirmek iyi vakit geçirmek Burada çok iyi vakit geçirdik. İyi vakit geçirdiniz mi? kahkahadan krnp geçirmek kalburdan geçirmek kalıba geçirmek, ayakkabı için: şapka vs için: kap geçirmek kapıya kadar geçirmek Sizi kapıya kadar geçireyim. kayda geçirmek kaza geçirmek Eşiniz ağır bir kaza geçirdi. kılıçtan geçirmek kırıp geçirmek, sert davranmak anlamında: yakıp yıkmak anlamında: hastalık için: kötü bir dönem geçirmek kötü bir gün geçirmek kriz geçirmek, kişi için: Yangın haberi karşısında annem krizler geçirdi.

to get over. The children have got over that illness. to pass on. They have passed that illness on to us. to dream of [dri:m]. to enter in an account. Please charge these to my account [fkaunt]. to have a fit of nerves [no:vz]. to have a good time. Have a nice time. Are you enjoying your stay? to assert one's authority [iso:t]. to heave a sigh [say]. to review in one's mind. to thread a needle [ni:dil]. to distill. to have a good time. We had a wonderful time here. Did you have a nice time? to bring the house down, to sift. to put on a last, to block. to put a cover on. to see smb out. /'// see you to the door. to register [recisti]. to have an accident [e:ksidmt]. Your husband has had a serious accident. to put to the sword [so:d]. to tyrannize [tinnayz], to destroy [distroy]. to rage [reyc]. to have a bad period/season [si:zm], to have a bad day.

to have a fit of hysterics [histeriks]. At the news of the fire, my mother had a fit of hysterics. ekonomi için: to go through a crisis [kraysis]. Ekonomimiz çok ciddi bir kriz geçiriyor. Our economy is going through a severe crisis. ömür geçirmek to spend one's life. piyasayı ele geçirmek to corner the market. Piyasayı ele geçirene kadar satın almaya They'll keep buying until they have cornered devam edeceklerdir. the market. revizyondan geçirmek to overhaul [ouvihod]. sakatlık geçirmek to develop an infirmity [info:miti]. sarsıntı geçirmek to undergo a shock [sok]. Piyasa bir sarsıntı evresi geçiriyor. The market is undergoing a period of shock. sıkıntılı günler geçirmek to have a hard time. Çok sıkıntılı günler geçiriyoruz. We are having a very hard time.

geçirmemek

293

sınavdan geçirmek sırtına geçirmek sinir krizi geçirmek Haberi duyunca az daha sinir krizi geçiriyordu. söz geçilmek sudan geçirmek şanssız bir dönem geçirmek Son günlerde şanssız bir dönem geçiriyor. şişe geçirmek şok geçirmek tırpandan geçirmek tornadan geçirmek uhdesine geçirmek üstüne geçirmek birinin üstüne...: üzerine geçirmek üzerinden sünger geçirmek vakit geçirmek Bu kasabada insanlar vaktini nasıl geçirir? vakti boş şeylerle geçirmek vakti boşuna geçirmek Arkadaşlarıyla vaktini boşa geçiriyor.

to test (smb). to put on. to have a fit of nerves [nd:vz]. On hearing the news, she almost had a fit. to make oneself obeyed [oubeyd], to wash lightly [wosj. to be down on one's luck [lak]. He has been down on his luck lately. to fix on a skewer [skyuwi]. to get shocked [§okt]. to eliminate [ilimineyt]. to turn on a lathe [leyth], to charge smb with the duty of [dyu:ti]. to have smth registered under one's name. to transfer to [tremsfo:]. to have smth registered under one's name. to pass the sponge over [spanc], to pass the time. How does one pass the time in this town? to trifle away one's time [trayfil]. to fool around [fu:l]. (He fools around with his friends.) to waste time. Burada vaktinizi daha fazla boşuna geçirmeyin. Don't waste your time here any longer. yasayı meclisten geçirmek to get a bill through [thru:]. Yasa tasarısını Meclis'ten geçirmek çok zor It shouldn't be too hard to get the bill through olmasa gerek. the National Assembly [ney§iml lsembli]. to mortify [mo:tifay]. yerin dibine geçirmek to see off. yolcu geçirmek zafiyet geçirmek to suffer from general debility, zihinden geçirmek to ponder [pondi]. zimmetine geçirmek to embezzle [imbezil]. geçirmemek, diş geçirememek to be unable to influence [influwins]. hava geçirmemek to be airtight [e:tayt]. hükmünü geçirememek to be unable to assert one's authority [iso:t]. ses geçirmemek to be soundproof [saundpru:f]. söz geçirememek to be unable to make people listen to one. Sen bunlara söz geçiremezsin. They won't listen to you. su geçirmemek to be waterproof [wo:tipruf]. geçirtmek to let smth pass. geçiştirilmek to be passed over in silence [sayhns]. geçiştirmek, to escape smth with little harm, az zararla atlatmak: to get rid of smth. başından savmak anlamında: to get over an illness, hastalık için: to pass over a matter, üstünde durmamak anlamında: to laugh smth off [la:f]. *gülüp geçiştirmek Bunu, insan yalnız gülüp geçiştirir. One can only laugh it off. geçmek, to pass [pa:s] off. ağrı bakımından: Baş ağrılarım oluyor, ancak bunlar genellikle geçiyor. / do get headaches but they usually pass off. Ağrı yavaş yavaş geçiyor. Pain is slowly passing off [peyn].

geçmek

294

Ağrılar bir an geçer gibi oldu. yara için: Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez.

to wear off [we:rof]. It seemed for a moment as though the pain would wear off. to heal [hi:l]. A knife wound heals, wound caused by the tongue won't.

hastalık için: Geçmiş olsun!

I wish you a speedy recovery [rikaviri].

üzücü olay için: My sincere sympathy [simpithi]. to exceed [ikskd]. It can't possibly exceed five kilos. You can't exceed fifty on this road. The number of those who do not want to come doesn't exceed ten. nitelik bakımından aşmak: to surpass [sopa:s], Kabiliyetli çırak ustayı geçer, A capable apprentice will suipass his master. atlatmak anlamında (anlatımda): to skip over. Bu kısmı neden okumadan geçtiniz? Why did you skip over this part? Bu olayı size anlatmadan geçemeyeceğim, (I feel I must relate you this incident.) to transfer [tre:nsfo:]. aktarılmak anlamında: to pass on. miras yolu ite...: Bütün serveti kızlarına geçecektir. All his wealth will pass on to his daughters. to be valid [ve:lid]. belge için: to be transmitted, 'bulaşmak anlamında: to take place [pleys]. cereyan etmek anlamında: Almanya seyahatin nasıl geçti? How was your trip to Germany [co.mmi]? çürümeye yüz tutmak anlamında: to be overripe [ouvrrayp]. Bu karpuzun içi geçmiş, This watermelon is overripe. to affect [lfekt]. etki yapmak anlamında: Bu numaralar bana geçmez. (It's no use spinning that yarn to me.) to blow over. fırtına için: to outdistance [autdistms]. geride bırakmak anlamında: Sonradan çıkan boynuz, kulağı geçer. An able apprentice will soon outdistance his master. to outstrip. Yakında tüm rakiplerini geçecektir. He'll outstrip all his competitors soon. geçerli olmak anlamında: to be valid [ve:lid]. Bunlar burada para olarak geçmez, These don't pass for money here. kaydolmak anlamında: to be entered, konu bakımından: to pass. Artık başka konulara geçme zamanı geldi. It's time we passed to other subjects. Şimdi başkanın seçimine geçiyoruz. We shall now proceed to the election of the president. kulak asmamak anlamında: Geçelim! Let's not talk about it! Geç! Ignore that [igno:]. sınavda başarı göstermek: to pass. sirayet etmek anlamında: to spread [spred]. soy söz konusu ise: to inherit. Bu yetenek bana annemden geçti. / got this ability through my mother. sona ermek anlamında: to be over. Geçti artık. Well, it's over now. Geçmiş olsun! sayı/miktar bakımından aşmak: Bunun beş kiloyu geçmesi imkansız. Bu yolda saatte elliyi geçemezsiniz. Gelmek istemeyenlerin sayısı onu geçmez.

geçmek

295

to pass. Bu da geçer. This will pass too. Bu moda diğerleri gibi geçer. This fashion will pass like the others. Tehlike hâlâ geçmedi. The danger hasn't passed off yet. Gün geçer, kin geçmez. A grudge never passes away [grac]. sözü edilmek: to be mentioned [men§ind]. taraf değiştirmek anlamında: to go over. Halk Partisine geçti, He has gone over to the People's Party. yapma durumunda olmamak: to be past. Artık benden geçti. I'm past that sort of thing. yasa için: to get through [thru], to pass. Bu yasa tasansı Meclis'ten geçmez. This bill won't get through the Assembly. Tasarının Parlamento'dan geçmesi bekleniyor. The bill is expected to pass Parliament. bir yerden başka bir yere: altından...: to pass under. Köprüler altından çok su geçti. (A lot of things have changed since.) araba ile...: to drive across [drayv]. arkasına...: to stand behind, bir yerden...: to go by. delikten...: to pass through [thru]. ipliğin geçmesi için delik yok. There is no hole for the string to pass through. denizi, dereyi...: to cross. Akıllı köprüyü arayıncaya kadar deli suyu geçer. While the wise ponders, the fool crosses the stream. Yeni yolcu gemisi Atlantiği üç günde geçebiliyor. The new liner can cross the Atlantic in three days. Dereyi bu noktadan geçmeniz çok zor. It's very hard to cross the river from this point. gemiyle...: to sail [seyl]. içinden...: to pass through. Bu kalabalığın içinden geçmek kolay olmayacak. It won't be easy to pass through this crowd. karşıdan karşıya...: to cross. Caddeyi karşıdan karşıya geçmeye çalışıyorlar. They are trying to cross the street. karşıya...: to get across. Buradan karşıya geçemezsiniz. You can't get across from here. köprüyü, köprüden...: to go over/across the bridge [brie]. Oraya varmak için köprüden geçmek gerek. To get there you have to go across the bridge. Herkesin geçtiği köprüden sen de geç. (In Rome do as the Romans do.) Köprüyü geçinceye kadar ayıya dayı derler. (Treat a boor with respect until you get what you want.) Sen köprü olursan, herkes üstünden geçer. If you're willing to be a bridge everyone will cross over you. önünden...: to go past. Tren durmadan, süratle istasyondan geçti. The train went past the station without stopping. yanından...: to pass by. Şu kamyonlar bütün gece geçerken, insan How can one get some sleep while those nasıl uyuyabilir? trucks pass by all night [traks]? yolda bir arabayı...: to overtake [ouviteyk]. Böyle bir arabayla beni kimse geçemez. Nobody can overtake me with such a car. bir yoldan...: to take [teyk]. Cenaze alayı Atatürk Bulvarı'ndan geçecek. The funeral procession will take Ataturk Avenue [e:vmyu:]. Can boğazdan geçer. (One cannot live without food.) Erkeğin kalbine giden yol, midesinden geçer. (The way to a man's heart is through his stomach.) Malın iyisi boğazdan geçer. (Real wealth is wealth that can be enjoyed.) Burası yol geçen hanı değil. (Where do you think you are?) Sıçan geçer, yol olur. (It's very hard to eradicate a bad habit.)

geçmek (adı)

296

to cross on foot, to pass. Not a day passes without a quarrel [kwonl]. Pleasant hours pass fast [plezint]. The time to keep silent has passed. It's five past ten. How many days have passed? to elapse [ile:ps]. Daha gün geçmeden niyeti belli oldu. His intention became clear before the day had elapsed. Üstünden beş yıl geçti. Five years have elapsed since. to go by. Bir ay geçti ve hâlâ bir netice yok. One month has gone by and still no result. to spend. Leyleğin ömrü laklakla geçer. Some people spend their life just talking. Hayatını araba yıkamakla geçiremezsin. You can't spend your life washing cars. İlk iki hafta çok zor geçti. (The first two weeks were very hard.) Son günleri sıkıntı içinde geçmiştir. (His last days were burdened with sorrow.) Çok geçmeden hakikati öğreniriz. (We shall learn the truth soon.) Geçmiş ola! It's too late now. Atı alan Üsküdar'ı geçti. It's too late for anything to be done. Ibirieşikler ve deyimleri adı geçmek to be mentioned [mensmd]. ağır geçmek (zaman için) (for time) to drag [dre:g], akıp geçmek to go by. Yıllar akıp geçti. The years have gone by. aklından geçmek to cross one's mind [maynd]. Aklımdan geçmedi diyemem. / can't say that it didn't cross my mind. to dream of [dri:m]. Böyle bir şey aklımdan geçmezdi. / wouldn't dream of such a thing. Kazanacağım, aklımın ucundan geçmezdi. I never dreamt of winning. alay geçmek to mock [mok]. altından geçmek to pass under. aralarından kara kedi geçmek to behave coolly towards each other. Aralarından kara kedi mi geçti? Have they quarrelled? arkasına geçmek to stand behind. Bilmediğin atın arkasına geçme. Do not stand behind a horse you don't know. avurdu avurduna geçmek to grow lean and gaunt [go:nt]. bahsi geçmek to be mentioned [mensmd]. baş sedire geçmek to take the first place, başa geçmek to come to the fore [fo:]. başına geçmek (bir şeyin) to become the head of [hed]. başından geçmek to happen to one. benzi geçmek to turn pale [peyl]. birbirine geçmek, dolaşmak anlamında: to intertwine [intitwayn]. uymak anlamında: to fit into one another. dalga geçmek, alay etmek anlamında: to pull one's leg. Bunlar benimle dalga geçiyor. / think these people are pulling my leg. to poke fun at [pouk]. Herkes seninle dalga geçiyor. Everyone is poking fun at you. işi ile ilgilenmemek: to woolgather [wulge:thi]. yaya...: zaman söz konusu ise: Gün geçmez ki kavga olmasın. Hoş vakit, çabuk geçiyor. Artık susmak zamanı geçmiştir. Saat onu beş geçiyor. Kaç gün geçti?

geçmek (delip)

297

delip geçmek deyip geçmek Çocuk deyip geçme. Sıyrık deyip de geçme. Bunlar, ikinci sınıf deyip de geçme! elden ele geçmek Bunlar nesilden nesile, elden ele geçmiştir.

to pierce [pirs], to underrate [andrreyt]. Don't underrate a child. Don't underrate a graze [greyz]. Don't underestimate them! to be handed down. These have been handed down from one generation to another [cemrey§in].

ele geçmek to be caught [ko:t], yakalanmak anlamında: edinilmek anlamında: to be obtained [lbteynd]. Böyle bir fırsat daima ele geçmez. (Such an opportunity doesn't occur often.) eline geçmek, to get/have. elde etmek anlamında: Bunlar, elimize salıdan önce geçmez. We shan't have them before Tuesday [tyu:zdi]. Bundan benim elime bir şey geçmedi. J got nothing out of this. Eline fırsat geçmişken eğlenmeye bak. Enjoy yourself while you have the opportunity. Eline geçen fırsatı kaçırmışlar. (They've let their chance slip through their fingers [fingiz]. Bunların cumadan önce elimize geçmeleri gerek. (We must have them before Friday [fraydi].) Şimdiye kadar mektup eline geçmiş olmalı. He must have received the letter by now. para kazanmak anlamında: to earn [b:n]. Orada eline ne kadar geçiyor? How much do you earn a month there? yakalamak anlamında: to catch [ke:c]. edinmek anlamında: to get hold of. Bu resim eline nereden geçti? How did you get hold of that picture? to contribute [kintribyu:t]. emeği geçmek Bu başarıda hepimizin emeği geçti. We have all contributed towards the success. to skip. es geçmek to put into action [e:ksin]. eyleme geçmek faaliyete geçmek to go into operation [opireysm]. Birkaç fabrika faaliyete geçti. A few factories have gone into operation. to be miles ahead of [lhed]. fersah fersah geçmek to pass by. gelip geçmek gır gır geçmek alay etmek anlamında: to make fun of [fan], akit başka yerde olmak: to pay no attention to one's work, gülüp geçmek to find it too silly to bother about, gümrükten geçmek to pass through the customs [kastimz]. gündeme geçmek to be put on the agenda [icendi]. güneş başına geçmek to have a sunstroke [sanstrouk]. haddi geçmek to overstep the limit. hakkı geçmek to have contributed to smth [kintribyu:tid]. harekete geçmek to go into action [e:k§m]. hatırından geçmek to cross one's mind [maynd]. Hatırımdan ve hayalimden geçmezdi. It would never have crossed my mind. to be appreciated [ipri§ieytid]. hora geçmek hükmü geçmek to carry weight with [weyt]. etkili olmak anlamında: Hükmün parana geçer. (Your authority goes with your money.) geçerli anlamında: to be valid [ve:lid]. Bunun hükmü geçmiş. It has lost its validity [vediditi]. to rape [reyp]. ırza geçmek to miss (the ball). ıska geçmek

geçmek (içi)

298

içi geçmek, isteksiz olmak anlamında: meyve için: işe yaramaz hale gelmek: uyuyuveıınek anlamında: yıpranmak: içi içine .geçmek içinden geçmek, düşünce için: mermi vs. için: içine geçmek iftihara geçmek ikmalsiz geçmek ileri geçmek imtihanı geçmek insan sırasına geçmek iş başına geçmek iş işten geçmek

to be lethargic. to be overripe [ouvirayp]. to be too old to be of any use [yu:s]. to doze off [douz]. to be worn out [wo:n]. to be uneasy [ankzi].

to occur to one [iko:]. to pass through [thru:]. to penetrate [penitreyt]. to get on the honour roll [om], to pass without any make-up exam. to go to the front. to pass an exam. to pass as a decent person [di:smt]. to take control [kmtroul]. to be too late [leyt]. İş işten geçti. It's just too late to do anything. İş işten geçmeden bir şeyler yapınız. You should do something before it's too late. kadastroya geçmek to be registered in a cadaster [kidasti]. kalkışa geçmek to take off. kapalı geçmek to pass over a point. karşı hücuma geçmek to counter-attack [kauntinte:k]. karşıdan karşıya geçmek to cross [kros]. ' Karşıdan karşıya geçerken sağa sola bak. When crossing the street look right and left. karşıya geçmek to get across. 26''ya binmek için karşıya geçmen gerek. You'll have to get across to take the 26. kendinden geçmek bayılmak anlamında: Kendimden geçeceğimi hissediyorum. Kendinden geçmeden önce ne demişti? coşkuya kapılmak anlamında: kendini kaybetmek anlamında: öfke söz konusu ise: Öfkesinden kendinden geçmiş vaziyetteydi, vecde gelmek anlamında: bilinci işlemez halde olmak: Hâlâ kendinden geçmiş vaziyette. kertesini geçmek, abartmalı anlamında: zaman bakımından: kısa geçmek kontratağa geçmek köprüden geçmek kursağından geçmemek kuşaktan kuşağa geçmek Bu gelenek bize kuşaktan kuşağa geçti. maaşa geçmek makbule geçmek modası geçmek muhalefete geçmek nazı geçmek

to pass out. I feel I'm going to pass out. to lose consciousness [kon§isms]. What did she say before losing consciousness? to be beside oneself with joy. to lose one's self-control [kmtroul], to be beside oneself. He was beside himself with anger [e:ngi]. to be in trance [tre:ns], to be unconscious [ankonsis]. She's still unconscious. to be overdone [ouvidan]. to pass the exact time. to refer briefly [bri:fli]. to counter-attack [kauntirite:k]. to go across a bridge [brie]. to have no appetite [e:pitayt]. to come down. This custom has come down from our ancestors. to be put on the payroll. to be appreciated [rpri:§iyeytid], to go out of fashion [fe:§in]. to join the opposition [opizisin]. to have influence over [influwins].

geçmek (ön plana geçmek)

•299

ön plana geçmek öne geçmek önüne geçmek, geride bırakmak anlamında: önünden gitmek anlamında: önlemek anlamında: Bir türlü bunun önüne geçemedik, yolunu kesmek anlamında: Bu skandalin kötü etkilerinin önüne geçmeliyiz. posta geçmek revizyondan geçmek rüzgâr gibi geçmek sadıra geçmek saflar halinde geçmek saldırıya geçmek Kışkırtılırlarsa

saldırıya geçerler.

Silahlı Kuvvetlerimizin yakında saldırıya geçmeleri bekleniyor. savunmaya geçmek sığ yerinden geçmek sınavı geçmek İnşallah, bu sefer testi geçersin. Giriş sınavını geçmek zorundasın. sınavı güç bela geçmek Güç bela sınavı geçtik. sınavı kıl payı geçmek Sınavı ancak kıl payı geçtiler. sınavı ucu uçuna geçmek Çok kolay bir sınavı ucu ucuna geçti. sınavı zar zor geçmek sınıfını geçmek sırat köprüsünden geçmek sofra başına geçmek sözü geçmek Burada onun sözü geçer. taarruza geçmek tahta geçmek taksim geçmek tarihe geçmek Tarihe Kara Cuma olarak geçti. tarihe adını yazdırmak: tavan başa geçmek tavı geçmek Tavı geçti. tarafına geçmek Yüzlerce asker silahlarıyla asiler tarafına geçti. temasa geçmek Lütfen genel müdürlükle temasa geçer misiniz? teşebbüse geçmek transit geçmek

to come to the fore [fo:]. to take the lead [li:d], to overtake [ouviteyk]. to get ahead [lhed], to prevent [privent]. We just haven't been able to prevent it. to ward off [wo:d]. We must ward off the ill effects of this scandal /ske:ndil], to become head of a lodge [loc], to be overhauled [ouvihodd], to fly. to assume the leadership [isyu:m]. to parade rpireyd]. to attack [ite:k]. If provoked they will attack [provoukd], to take the offensive [lfensiv]. The armed forces are expected to take the offensive soon [a:md], to be on the defensive [difensiv]. to ford [fo:d], to pass an examination [igze:miney§m]. / hope you'll pass the test this time. You have to pass the entrance exam. to squeeze through [skwi:z]. We have just squeezed through the exam. to scrape through [skreyp]. They managed to scrape through the exam. to squeak through [skwi:k]. The exam was easy but she barely squeaked through. to squeak through [thru:]. to pass one's grade [greyd]. to go through fire and water. to sit down to a meal [mi:l], (one's word) to carry weight [weyfj. What he says goes here. to take the offensive [lfensiv]. to succeed to the throne [sikskd]. to improvise [impnvayz]. to go down to history [histiri]. It has gone down to history as Black Friday. to make history. to be overwhelmed [ouviwelmd]. (for the best moment) to pass. The most propitious time has passed [proupisis], to go over to. Hundreds of soldiers have gone over to the rebels with their weapons [wepmz], to contact [konte:kt]. Could you please contact our head office? to take steps to. to go through in transit [tremsit].

gediklenmek

300

üstünden geçmek Bunun üstünden on yıl geçti.

to elapse [ile:ps]. Ten years have elapsed since.

üzerinden geçmek, gözden geeirınek anlamında: Hesapların üzerinden geçeceğiz. zaman söz konusu ise: Üzerinden yıllar geçti. vadesi geçmek yana geçmek Demokrat Parti'den yana geçti. yanından geçmek Üniversitenin yanından geçtim; olağanüstü bir şey yoktu. yarıp geçmek yavaş geçmek (zaman için) yerin dibine geçmek Utancımdan yerin dibine geçtim. yerine geçmek Margarin her yerde tereyağının yerine geçti.

to go over. We shall go over the accounts [ıkaunt]. to pass. Years have passed since. to be overdue [ouvidyu:]. to go over. He went over to the Democratic Party. to pass by. I passed by the university; there was nothing extraordinary there. to run through [thru:]. (for time) to drag [dre:g]. to sink into the earth for shame [şeym]. I felt ready to sink into the earth for shame. to displace [displeys]. Margarine has displaced butter everywhere. to replace [ripleys]. Onun yerine kim geçecek? Who is going to replace her? Bir fit bin büyü yerine geçer. (A malicious hint can do a lot of harm.)

zamanı geçmek, geçerli olmamak anlamında: mevsimi geçmek anlamında: moda için: sona ermek anlamında: Bunun zamanı çoktan geçti, verinde olmamak/olmak: Artık öyle oturmanın zamanı geçti. Birinin ona gerçeği söylemesinin zamanı geldi de geçiyor. zikri geçmek gediklenmek gedilmek geğirmek gelin güvey olmak (kendi kendine) gelinmek Bu noktaya nasıl gelindi?

to be no longer valid [ve:lid], to be no longer in season [si:zin], to be out of date [deyt]. to expire [ikspa:yi]. It has expired long ago. to be of no use [yus]. It's no longer any use just sitting like that. It's time somebody told him the truth. to be mentioned [menşmd]. to become notched [noçt]. to be notched, to burp [bö:p]. to try to settle a matter without the authority to do so. to come to. How have we come to this point?

gelişmek, to grow up. büyümek anlamında: to develop. ilerlemek anlamında: Ekonomi ağır, fakat emin adımlarla gelişmektedir. The economy has been developing slowly but surely [şu:li]. Olayların nasıl gelişeceğini görelim. Let's see how things will develop. to make progress, iyiye gitmek anlamında: to flourish [flariş]. genişlemek anlamında: Ekonomik reformdan sonra, ekonomi gelişti. After the economic reform the economy flourished. Bu örgütler iç savaş esnasında gelişti. These organizations flourished during the civil war. to flourish [flariş]. bitkiler için: Bitkiler bu topraklarda olağanüstü gelişti. The plants have flourished exceptionally on this soil [soyl].

301

geliştirilmek geliştirilmek Görünümü

geliştirilebilir.

Bu bölümde araçlar tasarlanıp geliştirilir. geliştirmek, adale ve vücut için: iş için: genişletmek anlamında: gelivermek Birileri geliverir diye evde oturdum. Araba sürerken aklıma geliverdi. gelmek, (ayrıca bak: gelmemek) bir durum veya düzeye...: Sular dizime kadar geliyordu. erişmek anlamında: Partide böyle yüksek bir mevkiye nasıl geldi? isabet etmek anlamında: Taş başıma geldi. oluşmak

anlamında: Başıma bir şey gelirse... Kaza geliyorum demez. Canına gelecek, malına gelsin.

kabul etmek anlamında: Dediğime geldin mi? kaynak veya köken için: Birçok ketime bize Arapçadan gelmiştir. Sükût ikrardan gelir. Değirmenin suyu nereden geliyor? Emir büyük yerden geldi. Nereden gelirse gelsin. Senden gelecek hayır Allah'tan gelsin. İyiden kötülük gelmez. Bu öneri, ilk önce hükümetten gelmişti. Yiyeceklerimiz, hayvan ve bitkilerden gelir. mal olmak anlamında: Bu size pahalıya gelir. Kaça geldi? ağırlık için: Yalnız 40 kilo geliyor. sıra için: ikinci kim geldi? ulaşmak veya varmak anlamında: Ne iyi ettiniz de geldiniz. Geldik mi? Geldik! Buraya ne yüzle geldi? İyi insan sözünün üstüne gelir. Buraya hiç gelmez olaydım. Artık gelmez diyordum. Nasıl olsa gelmezler. Ne pahasına olursa olsun, gelecektir.

to be improved [impru:vd]. Its appearance can be improved. to be developed. The tools are planned and developed here. to build up [bild], to build up. to expand. to come [any moment). / stayed in, thinking someone would come. It suddenly crossed my mind while driving. to come up to. The water had come up to my knees [ni:z]. to reach [ri:c]. How could he reach such a high position in the party? to hit. The stone hit me on the head. to happen [he:pin]. If anything happens to me. Accidents will happen [e:ksidints]. (It's better to lose one's property than lose one's life.) to come around to. Have you come around to my point of view? to derive [dirayv]. Many of our words derive from Arabic [e:nbik]. Silence means consent [kmsent]. Where does the expense come from [ikspens]? The order came from the top. No matter where it comes from. I'll seek God's help not yours. No evil will come from a good man. This proposal originated first with the government [pripouztl]. Our food comes from animals or plants. to cost [kost]. It will cost you dearly. How much did it cost? to weigh. She weighs only forty kilos [weyz]. to come. Who came in second [sekind]? to come. You have done well to come. (Are we there?) There we are! How has she the face to come here? (Talk of the devil and he is sure to come.) I wish I had never come here. I was thinking you wouldn't come any more. In any case they won't come. He'll come at any cost.

gelmek (ağlayası)

302 /Ve diye kalkıp gelmiş? Varsın gelsin. Saat altı treniyle geldiler. Buraya geleli bir hafta oldu olmadı.

inşallah uygunsuz zamanda gelmedik. Hazır gelmişken bu işi bitirelim. Her an gelebilir. Daha şimdi geldim. Neredeyse gelir. O, akşam sabah demez gelir. Toplantıya yalnız elli kişi geldi. uymak

anlamında:

Bu size tam geldi, bir yerden/bir yere

hareket

etmek:

Gelmeyecek olursam, size bildiririm. O da gelmeliymiş. Gelecek değilim. Onlar doğrudan İzmir'den geliyorlar. Gelmeyen gelmesin. görünmek

anlamında:

Bana saçma geldi. Size pahalı mı geldi? Size belki hoş gelebilir. '

zaman bakımından:

Yaşı altmışa geliyor. Saat beşe geliyordu. Bir gün gelir, bundan pişman oluruz. Gitme zamanı geldi. ziyaret

etmek

anlamında:

Yakında sizin ziyaretinize geleceğim. Ziyaretimize ne zaman geleceksin? Onlar dün bize geldiler. Davetsiz gelen mindersiz oturur. Misafir, kısmeti ile gelir. |Ek alan birleşikler ve deyimler | (.-ası,

-acağı

gelmek:

ağlayası gelmek Ağlayasım geldi. aksıracağı gelmek göreceği gelmek Eski okulumu göreceğim geldi. göresi gelmek Evini ve annesini pek göresi gelmiş. Onları göreceğim geldi. güleceği gelmek Güleceğim geldi. içesi gelmek inanası gelmemek İnsanın inanası gelmiyor. yiyesi gelmemek Hiçbir şey yiyesim gelmiyor.

What is his reason for coming? Let her come if she likes. They came on the six o'clock train. It's been just about a week since we arrived here [rrayvd]. 1 hope we are not intruding. Since we are here, let's finish that job. He may come any minute now. I've just come. He won't be long coming now. He comes at all sorts of time. to turn up. Only fifty people turned up at the meeting. to fit. It fits you perfectly. to come. In case I'm unable to come, I'll let you know. He pretends he should come too. I don't intend to come. They are coming straight from Izmir. Anyone who doesn't like, let them not come. to find. I find it rather silly [ra:thi]. Do you find it expensive? It may appear attractive to you. to near [ni:]. He is nearing sixty. It was nearly five o'clock. One day we'll regret this [rigret]. It's time to go. to pay a visit [vizit]. I'll pay you a visit soon. When are you coming to see us? They came to see us yesterday. The uninvited guest must bring his stool with him. You can always feed an unexpected guest. to feel like [fi:l layk]. to feel like crying [kraying]. / felt like crying. to fee) like sneezing [sni:zing]. to long to see. / long to see my old school. to yearn for/to [yo:n]. She yearns to see her mother and her home. to miss. / miss them a lot. to have the urge to laugh [la.f], (I couldn't help laughing.) to feel like drinking. to be unable to believe [bili:v]. (7 can hardly believe it.) not to feel like eating. / don't feel like eating anything.

gelmek (gibi)

303

tgibi gelmek: a) dokunma duyusu söz konusuysa: Bana nemli gibi geldi. Çantan benimkinden ağır gibi geldi, h) koku duyusu söz konusu ise: Bana benzin gibi geldi. c) duyma duyusu söz konusu ise: Bana umut verici gibi geldi. İlginç gibi geliyor. Telefonda sesi bana halsiz gibi geldi. Bana tren sesi gibi geldi. Hikayen bana palavra gibi geldi. Doğru gibi gelmiyor. anlamında: Bana adil gibi geldi. Bu, bana bir saat gibi gelmedi. Sana yalan gibi geliyor, değil mi? İnsana şaka gibi geliyor.

d) görünmek

Onun bu şekilde ayrılması bana tuhaf gibi geldi. Bana biraz kırgın gibi geldi. gibisine gelmek: Adımı unuttun gibime geliyor. Öyle gibime geliyor ki, bunların hepsi yalan. Her şey düzelecek gibime geliyor. 9-ınazlıktan gelmek: bümemezlikten gelmek Bu tarihi gerçekleri bilmezlikten gelmek mümkün mü? Kuralları bilmezlikten geliyor. duymazlıktan gelmek Uyarımızı duymazlıktan geliyorlar. görmezlikten gelmek Bu olayları görmezlikten gelemeyiz. Haklı isteklerimizi neden görmezlikten geliyorlar? Hepsi durumu görmezlikten geldi. işitmezlikten gelmek Söylediklerimi işitmezlikten geldi. tanımazlıktan gelmek «birine öyle gelmek: Bana öyle geliyor ki, sen haksızsın. Bana öyle geliyor ki, yalan söylüyor. Bana öyle geliyor ki, biz aldatıldık. | birleşikler ve deyimler | Hoş geldin! Sağlıcakla gidip geliniz! Safa geldiniz! Laf ola, beri gele. Gelgelelim tembeldir. Gel de bu adama yardım et!

to feel [fi:l]. It feels damp [de:mp]. Your bag feels heavier than mine. to smell like. It smells like gas [ge:s] to sound [saund]. It sounds promising. It sounds interesting [intiresting]. He sounded weary on the phone [wi:ri]. It sounds like a train [treyn]. Your tale sounds to me like a lot of bunk. to ring true [tru:]. It doesn't ring true. to seem [si:m]. It seemed only fair to me [fe:]. It didn't seem like an hour to me. You don't seem to believe it, do you? This seems to be absolutely incredible. to strike [strayk]. It strikes me as odd that he should leave like that. She strikes me as being a little sore [so:], to seem to one. You seem to have forgotten my name [figetin]. It seems to me that all these are lies. I have a feeling everything will turn out well. to affect [ifekt]. to affect ignorance [igmnns]. Is it possible to ignore these historical facts [igno:]? He is affecting ignorance of the rules. to turn a deaf ear [def]. They are turning a deaf earn to our warning. to turn a blind eye to [blaynd]. We can't turn a blind eye to these events. to ignore [igno:]. Why are they ignoring our lawful demands? to pretend not to see. They all pretended not to see the situation. to pretend not to hear. He pretended not to hear what I had said. to feign not to know [feyn]. to seem to one. It seems to me that you are wrong. to appear to one [ipi:]. It appears to me that she is lying [laying]. to be under the impression [impre§m]. I'm under the impression we've been cheated. Welcome! Godspeed! Welcome! That's beside the mark [ma:k]. However, he is lazy [leyzi]. How could one help this man?

304

gelmek (aceleye)

Gelelim şu konuya. Gel şu saçma fikrinden vazgeç. Sana gelince, burada kalacaksın. Temizlik imandan gelir. Can boğazdan gelir. Ödünç, güle güle gider, ağlaya ağlaya gelir. Geleceği varsa, göreceği de var. Gelen, gidene rahmet okutur. Haydan gelen, huya gider. Meram anlayan biri gelsin. Teneşire gelesi! Yumurta kapıya gelince. İş paraya geldi mi... Dinsizin hakkından imansız gelir. aceleye gelmek acı gelmek Bu bana çok acı geldi. ağır gelmek, güç anlamında: Fizik bana ağır geliyor. kırıcı

anlamında:

ağırlık

Sözleri bana çok ağır geldi. bakımından: Öküze boynuzu ağır gelmez.

akla gelmek akla uygun gelmek aklı başına gelmek aklı somadan gelmek Türkün aklı sonradan gelir. aklına geleni yapmak Aklına geleni söylüyor. aklına gelmek Bu hiç de aklıma gelmedi. Yalan söyleyebilecekleri hiç aklına gelmedi mi? Birden aklıma geliverdi. Bu herifin yardım istemesi aklıma geldikçe! Aklıma gelen sebeplerden bir tanesi. Karısını öldüreceği kimin aklına gelirdi? Bu nereden aklına geldi? Aklıma gelmişken,... Aklıma gelmişken, ona ne verdin? Parti için aklıma bir şey geldi. alışıla gelmek Bu pek alışıla gelmiş bir şey değil. alışkanlık haline gelmek Bu, yavaş yavaş bir alışkanlık haline geldi. amana gelmek anlamına gelmek Bu üçgen ne anlama geliyor? F.B.I. ne anlama geliyor? Bu kelime ne anlama gelir?

Let's turn now to that subject [sabjikt]. Come now, give up this foolish idea. As for you, you're staying here. Cleanliness is next to Godliness. People must eat to live. It's easy to lend but hard to get it back. Let him come and see what's waiting for him. The new is often worse than the old. Soon gotten soon spent. What's the good of talking when no one is taking any notice [noutis]? May he/she die [day]/ When the situation has become desperate. When it comes to money... Set a thief to catch a thief. to be done in a hurry and carelessly. to hurt [hört]. It hurt me a lot. to be hard [hard]. / find physics hard 'fiziks]. to be hurt [hört]. / was deeply hurt by his words. to be heavy [hevi]. An ox doesn't feel the weight of its horns. to occur to one [lkor], to stand to reason [rirzm]. to come to one's senses [sensiz], to think of smth too late [leyt]. The Turks are wise after the deed [wayz]. to act impulsively [impalsivli]. He speaks impulsively. to occur to one [iko:]. That never occurred to me. Did it never occur to you that they could be lying? It suddenly crossed my mind. to think of. To think that fellow asking for help! That's one of the reasons which I can think of. Who would have thought he would kill his wife? What makes you think so? That reminds me,... (By the way, what did you give him?) (I hit upon an idea for the party.) to be usual [yurjuwil]. This is quite unusual. to grow into a habit [herbit]. This has slowly grown into a habit. to bow to [bau]. to stand for. What does that triangle stand for [trayemgil]? What does F.B.I, stand for? to mean [mirn]. What does that word mean?

gelmek (aptesi) aptesi gelmek arkası gelmek asıl işe gelmek

305

to want to go to the toilet [toylit]. to continue [kmtinyu]. to get down to business [biznis]. Şimdi, asü işe gelelim. Now, let's get down to business. asıl konuya gelmek to come to the point. asıl meseleye gelmek to get down to business [biznis]. Şimdi, asü meseleye gelelim. Now, let's get down to business. ayağı ile gelmek to come of one's own accord [iko:d]. ayağı uğurlu gelmek to bring good luck. Ayağın uğurlu geldi. You have brought good luck [lak]. ayağı uğursuz gelmek to bring bad luck. ayağına gelmek to come to one. Baykuşun kısmeti ayağına gelir, God feeds all His creatures [kri:ciz]. iyi olacak hastanın, hekim ayağına gelir. If something is fated to go well, it will. ayağına kadar gelmek to condescend to go and see smb [kondisend]. aynı yere gelmek to return to the same thing. Dönüp dolaşıp aynı yere geliyoruz. We keep returning to the same thing. az gelmek not to be enough [inaf]. baskın gelmek to prove irresistible [irizistibil]. başa gelmek, önde yer almak anlamında: to come to the fore [fo:]. kötü bir duruma uğramak: to befall [bifo:l] one. Alnında yazılı olan, başa gelir. What's written on the forehead the eyes will see. Akla gelen, başa gelir. What comes to the mind will befall one. Az yaşa, çok yaşa, akibet gelir başa. It matters not whether you live little or long, the end is sure to come [so:]. Başa gelmeyince bilinmez. One can't understand a situation until one has experienced [ikspiriynst] it. Başa yazılan gelir. What will be will be. başabaş gelmek to come out just right [rayt]. başbelâsı haline gelmek to become a nuisance [nyu:sins]. başı yerine gelmek to recover oneself [ri:kavi]. başına gelmek to befall one [bifcd]. Ümit etmediği talihsizlikler başına geldi. Unexpected calamities befell him. Orada başına geleceklerden haberi yok. He has no idea what will befall him there. Başına neler geldi? What has befallen him? to happen. Gülme komşuna, gelir başına. Don't laugh at people's misfortune, it may happen to you [misfo:cm]. Hayır dile komşuna, hayır gele başına. Wish prosperity to others so that you may prosper too [prospi]. Başıma gelenleri Allah bilir. (God knows what I've been through [thru:].) Darısı dostlar başına! May good fortune come next to the friends! Darısı başına! May your turn come next! başına bir hal gelmek to have serious trouble [trabil]. başına iş gelmek to have trouble. Dağ başına kış gelir, insanın başına iş gelir. People will have trouble as surely as mountain tops will have snow [mauntin]. başına kaza gelmek to have an accident [e:ksidint]. inşallah, başlarına bir kaza gelmemiştir. / hope they haven't had an accident. başında gelmek to head [he:d]. Bağışlarımız hâlâ liste başında geliyor. Our contribution still heads the list. başta gelmek to come first, bedavaya gelmek to cost nothing.

gelmek (bezine)

306

bezine kan gelmek bıkkınlık gelmek bir gelmek bir araya gelmek 1978 mezunları yılda bir kez temmuzda bir araya gelirler. birinci gelmek boğaz boğaza gelmek bordaya gelmek burun buruna gelmek Birçok defa ölümle burun buruna geldik. burnuna kadar gelmek burnundan gelmek Anasından emdiği süt burnundan geldi. burnundan fitil fitil gelmek can gelmek canı ağzına gelmek canı burnuna gelmek canı burnundan gelmek canı yerine gelmek cesaret gelmek ciğeri ağzına gelmek çalışmaz hale gelmek çekilmez hale gelmek çıkagelmek çişi gelmek çok gelmek dalga dalga gelmek dalgaya gelmek dara gelmek

to look healthy [helthi], to be disgusted [disgastid]. to come out even [i:vin]. to come/get together [tigethi]. The 1978 class gets together once a year in July. to be/come first [fost], to fly at one another's throats [throut], to come alongside [ilongsayd]. to come face to face [feys]. Many times we came face to face with death. to become unbearable [anbe:nbil]. to regret ever doing smth. (He went through the hoops.) to pay through the nose [nouz]. to be revived [rivayvdj. to be frightened to death [deth]. to be fed up. to be worn out. to recover [rikavi]. to gain courage [karic]. to be terrified [terifayd], to be put out of action [e:k§in]. to become intolerable [intohnbil]. to pop up. to want to urinate [yu:rineyt]. to be too much. to come in waves [weyvz]. to miss smth (in a moment of distraction.)

aceleye gelmek anlamında: Ben hiç dara gelemem. mecbur olmak anlamında: dediğine gelmek dem gelmek demeye gelmek Bu, şunu demeye gelir:

to be rushed [ra§t]. /just won't be rushed. to be forced [fo:st]. to come around to one's point of view [vyu:]. to have menstruation [menstru:ey§in]. to boil down to [boy]]. It all boils down to this: to add up to. It all adds up to who will be in control. to fit in with. These dates do not fit in well with our payment plans. to be nearly used up [yu:zd]. to be on the tip of one's tongue [tang]. to be an easy prey. to fall on one's knees [ni:z]. to kiss each other. to come to a stop. The whole traffic came to a stop. to come to a standstill. Production in factories has come to a standstill. to be born. He was born in a small town. He was born amidst poverty. I feel like being reborn.

Bu, kontrolün kimin elinde olacağı demeye gelir. denk gelmek Bu tarihler ödeme planlarımızla denk gelmiyor. dibine gelmek dilinin ucuna gelmek dişe gelmek dize gelmek dudak dudağa gelmek durma noktasına gelmek Tüm trafik durma noktasına geldi. Fabrikalarda üretim durma noktasına geldi. dünyaya gelmek Küçük bir kasabada dünyaya geldi. Fakirlik içinde dünyaya gelmişti. Yeniden dünyaya gelmiş gibiyim.

gelmek (eceli)

307

eceli gelmek

to meet one's end. One dies because one's time has come, not because one is ill. Eceli gelen köpek cami duvarına işer. A dog whose time has come urinates against the wall of a mosque [mosk]. eksik gelmek to be insufficient [insifisint]. elden gelmek to be possible [posibil]. Elden bir şey gelmez. It can't be helped [helpt]. Elden ne gelir ki? What can one do? elinden gelmek, to be able to do smth. çare söz konusu ise: Ben, elimden geleni yapacağım. I'll do what I can. Benim elimden ne gelebilir ki? What can I just do? Elinden geleni yapacaktır. He will do his best. Herkes elinden geldiğince çalışıyor, Everyone is working as best as they can. beceri söz konusu ise: to be good at. Çocuk bakmak elimden gelmez. I'm not good at looking after children. to be skillful. elinden iş gelmek Elinden her iş gelir. (He is a jack of all trades [treydz].) to come empty-handed, elini kolunu sallaya sallaya gelmek to die [day]. elleri yanına gelmek Yalan söylüyorsam, iki elim yanıma gelsin. May I die if I'm telling a lie [lay], to come to the point [poynt]. esas konuya gelmek to be at the threshold of [thresould]. eşiğine gelmek to petition [pitism]. birinin eşiğine gelmek: fazla gelmek, çekilmeyecek durumda olmak: to be intolerable [intolinbil]. gereksiz anlamında: to be redundant [ridandint].' felç gelmek to have a stroke [strouk]. fenalık gelmek to feel faint [feynt]. galeyana gelmek to get worked up [wö:kt ap], galip gelmek to win. gayrete gelmek to show zeal [zi:l]. gazaba gelmek to get angry [e:ngri]. geri gelmek to come/get back. gına gelmek to have had enough [inaf]. Artık gına geldi. I've had enough. gırtlak gırtlağa gelmek to be at each other's throats [throut], gidip gelmek, öteye beriye anlamında: to go to and fro. gezi veya yolculuk için: to make a trip. Hisar'a çabucak gidip geldik. We made a quick trip to Hisar. Öbür dünyaya gidip de gelen yok. No one has been to the other world and returned to tell about it. göğüs göğüse gelmek to come to hand to hand. göz göze gelmek to come eye to eye [ay]. göze gelmek to be victim of the evil-eye. gözünün önüne gelmek to come vividly to mind [maynd]. gurur gelmek to be proud of [praud]. güç gelmek (-e) to seem difficult. gündeme gelmek to come up. Bu mesele toplantıda gündeme gelmedi. This question didn't come up at the meeting. günü gelmek to fall due [dyu:]. Hasta yatan ölmez, eceli gelen ölür.

gelmek (hakkından)

308

hakkından gelmek, zor bir işi başarmak anlamında: Millilerimiz bu işin hakkından gelebilir.

Polis sonunda çapulcuların hakkından geldi, öç almak anlamında: Bu adamı bize bırakın, onun hakkından geliriz. Dinsizin hakkından, imansız gelir. halel gelmek haline gelmek Bu, imtiyaz haline gelmemeli. Şehirde yaşayanlar kemik haline gelmişlerdi. Bir ülke haline gelmemiz yakın. Bu adam başbelâsı haline geldi. hatırına gelmek Adresi şimdi hatırıma gelmiyor, iyi ki hatırıma geldi, onlara bir özür mektubu Göndermemiz gerek. Hatırına bir şey gelmesin! hayır gelmek Hayır dile komşuna, hayır gelsin başına. Kimseden kimseye hayır gelmez. her çekiye gelmek hesafsma gelmek

to be equal to the occasion [ikeyjm]. The national team will be equal to the occasion [iikwil]. to get the upper hand of [api he:nd]. The police got the upper hand of the rioters. to get even with [i:vin]. Leave this man to us, we'll get even with him. Set a thief to catch a thief [thi:f]. to be harmed [ha:md]. to become [bikam]. This shouldn't become a privilege. The inhabitants had become bags of bones. We are close to becoming a country [klous]. That man has become a nuisance [nyu:sins]. to occur [iko:]. His address doesn't occur to me at the moment. That reminds me, we must send them a letter of apology [lpohci]. (Do not misunderstand me!) (for smth good) to come out. Wish prosperity to others so that you too may prosper. (One should rely on oneself [rilay].) to be an opportunist [opityumist]. to suit one's interest [syu:t]. (It suits me fine.) to get excited [iksaytid]. to get into a rage [reyc].

Bu hesabıma gelir. heyecana gelmek hiddete gelmek hizaya gelmek, düzgün sıra olmak anlamında: to get into line [layn]. Lütfen, hizaya gelelim, Please get into line. to get into line. yola gelmek anlamında: Bu, âsi üyelerin hizaya gelmeleri için bir It's a chance for the rebellious members to fırsattır. get into line. hoş gelmek to be agreeable [lgriyibil]. Davul sesi uzaktan hoş gelir. What appears agreeable at a distance may be disagreeable at close quarters [kwo:tiz]. Halka hoş gelen kararlar uygulanıyor. Decisions that are agreeable to the public are put to force. Bu, bana hoş geldi. (I like this one.) Hoş geldiniz! Welcome! husule gelmek to come into existence [igzistins]. içeri gelmek to come in. İçeri gelmesini söyleyiniz. Ask him to come in. içinden gelmek to feel like doing smth. içimden öyle geliyor ki... / have a feeling that... İçimden her şeyi bırakmak geldi. I felt like just giving up everything. içten gelmek to be heartfelt [ha:tfelt]. iktidara gelmek to come to power [pawi]. ileri gelmek, öne gelmek anlamında: to come forward [fo:wid]. sebep olmak anlamında: to result from [rizalt]. Yeterince yemek yememekten ileri geliyor. It results from not eating enough [inaf].

gelmek (ilginç hale)

309

ilginç hale gelmek Hikâye gittikçe ilginç hale geliyor. imana gelmek, en sonunda doğruyu söylemek: en sonunda kabul etmek: Müslümanlığı kabul etmek: inkârdan gelmek insafa gelmek, en sonunda kabul etmek: acımasız tutumundan vazgeçmek: işine gelmek Bu, kesinlikle işime gelmez. Böyle bir ödeme planı işimize gelmez. Onlara "Hayır" demek işimize gelmez. iyi gelmek, giyecek için : yaramak anlamında: Bu ilaç sana çok iyi gelecek. Şunu içiniz, size iyi gelecek. Uzun çalışma saatleri bana iyi gelmiyor. kademli gelmek kafası yerine gelmek kâfi gelmek kan gelmek kantara gelmek karşı gelmek karşı karşıya gelmek Burada her türlü insanla karşı karşıya geliyoruz.

O, bu sorunlarla ilk defa karşı karşıya gelmiyordu. kemik yığını haline gelmek kendi ayağı ile gelmek kendine gelmek, aklını başına toplamak: Lütfen kendinize geliniz. ayılmak anlamında: Yavaş yavaş kendine geliyor. Bugün kendine gelmiş gibi görünüyor.

to become interesting. The story is becoming more and more interesting. to tell the truth at the end. to see reason [ri:zm]. to be converted to Islam [izla:m]. to deny [dinay]. to come to reason [ri:zm]. to show mercy [mo:si]. to suit one's purpose [po:pis]. This will certainly not suit my purpose. to be in one's interests. Such a plan of payments isn't in our interests. (We can ill afford to tell them no.) to suit [syu:t]. to do one good. This medicine will do you a lot of good. Drink this, it will do you some good. to agree with. Long working hours do not agree with me. to bring luck [lak]. to start thinking straight again [streyt]. to be enough [inafj. to bleed [bli:d]. to be capable of being weighed [weyd]. to oppose [ipouz]. to come face to face with [feys]. We come face to face with all kinds of people here. to come to grips with. It was not the first time that he had come to grips with those problems. to become a bag of bones [bounz]. to come on one's own initiative [inisjitiv].

to pull oneself together. Please pull yourself together. to come to oneself. She's coming slowly to herself. He seems to be himself again today. to come round. Onları biraz sulayınız, kendilerine gelecekler. If you water them a bit they will come around. Bunun için, yakında kendinize gelirsiniz. Drink this and you'll soon come around. kertesine gelmek to come to the right point. keyfi gelmek to feel in a happy mood [mu:d]. Gel keyfim gel. It's great to be alive [llayv]. to regain one's good humour [hyu:mi]. keyfi yerine gelmek kısmeti ayağına gelmek to have an unexpected stroke of luck [lak]. kıvamına gelmek to come to the right consistency [krnsistinsi]. uygun anında olmak: to reach the right moment [moumint]. kolay gelmek to come easy. Kolay gelsin! May everything go smoothly [smu:thli].

gelmek (kolayına) kolayına gelmek kollarını sallaya sallaya gelmek kulağa hoş gelmek

310

to be easy for. to come empty handed. to sound nice [saund]. Kulağa hoş geliyor. // sounds nice. kulağına gelmek to reach one's ears [i:z]. küçük gelmek not to fit. lâzım gelmek to be/become necessary [nesisiri]. Lâzım gelebilir. It may become necessary. listenin başında gelmek to head the list. Sen listenin başında geliyorsun. You're heading the list. mandepsiye gelmek to be cheated [ci:tid]. mantıklı gelmek to stand to reason. Oraya bir adam göndermek mantıklı gelmiyor. It just doesn't stand to reason to send a man there. merhamete gelmek to be moved to pity [mu:vd]. meyanesi gelmek to reach the right consistency [kinsistinsi]. meydana gelmek, to consist of [kinsist]. oluşmak anlamında: Kurul beş üyeden meydana gelir, The board consists of five members. to occur [iko:]. ortaya çıkmak anlamında: Bu hafta meydana gelen, onuncu kaza. It's the tenth accident to occur this week. to take place [pleys]. Giyim endüstrisinde değişiklikler In the garment industry changes take place hızlı bir şekilde meydana gelir. rapidly. to come about. Bütün bunlar nasıl meydana geldi? How did all this come about? to happen. Bu, meydana gelebilecek en kötü şey. It's the worst thing that could happen. miadı gelmek, to become worn out. eskimek anlamında: to expire [ikspayi]. süre bakımından: midesi ağzına gelmek, to be revolted by. iğrenmek anlamında: to feel like vomiting. kusarak gibi olmak: nazara gelmek to be touched by the evil eye [irvil]. Kız nazara geldi. The girl has been touched by the evil eye. nöbet gelmek (kriz) to have a seizure [si:ji]. olup bittiye gelmek to be an accomplished fact [fe:kt]. oyuna gelmek to be deceived [diskvd]. öğüreceği gelmek to be very disgusted [disgastid]. öğürtü gelmek to begin to make a retching sound [saund]. ölümle burun buruna gelmek to come face to face with death [deth]. ön plana gelmek to come to the fore [fo:]. önce gelmek (-den) to precede [pri:si:d]. önde gelmek to be first in importance [impo:tins]. önüne gelmek (-in) to come before. paçavra haline gelmek to tear to tatters [te:tiz]. pata gelmek, to draw [dro:]. oyun için: to be in a stalemate. durum için: to be quits [kwits]. ödeşmek anlamında: to get as one's share [§e:]. payına denk gelmek to follow. peşinden gelmek Köpek peşimizden geliyor. The dog is following us. to go wrong. pot gelmek

gelmek (raddeye)

311

raddeye gelmek to come to the point of. O dar yerde boğulma raddelerine gelmişlerdi. They had come to the point of suffocating in that narrow place [safikeyting], rast gelmek, tesadüf etmek anlamında: to run into. Taksim'de aynı Japon grubuna rast geldik. We ran into the same Japanese group at Taksim. to come across [lkros]. Ona şans eseri rast geldim. / came across it by pure chance [gams]. to be at the same level as. sevive için: Duvarın üst tarafı birinci kata rast geliyor. The top of the wall is on a level with the first floor [flo:]. İsteğe uygun olmak: to turn out right. hedefi bulmak anlamında: to hit the mark. to coincide with [koymsayd]. zaman için: saç saça baş başa gelmek to come to blows [blouz]. sadede gelmek to come to the point. Lütfen sadede gelelim. Let's come to the point, please. saplantı haline gelmek to become an obsession [ibse§in], sıkıya gelmek to be hard put to it. sırası gelmek, dizilme durumu için: to be one's turn [to:n]. Konuşma sırası size geldiğinde konuşursunuz. You'll speak when it's your turn to speak. Sıran daha gelmedi. It's not your turn yet. uygun zaman için: to be the right time. Şimdi tam sırası. Now is the right time. Sırası geldikçe hepsini açıklayacağım. I shall disclose everything in due time. Sırası gelmişken. (By the way.) sırtı yere gelmek to be defeated [difktid]. sonu gelmek to be the end of. Dünyanın sonu mu geldi? Is it the end of the world? soyundan gelmek to be descended from [disendid], sözüne gelmek (birinin) to come round to smb's point of view. sulpünden gelmek to be the offspring of. şaka gibi gelmek to be incredible [inkredibil]. İnsana şaka gibi geliyor. This is absolutely incredible. şevke gelmek to become eager [i:gi]. tadı gelmek, tatlanmak anlamında: to acquire a taste [lkwayi]. olgunlaşmak anlamında: to become ripe [rayp]. tam gelmek to fit well. Bunlar bana tam geldi. These fit me well. taneye gelmek to form berries [beriz]. telaşa gelmek to be hurried [harid]. temasa gelmek (biriyle) to meet with smb. teneşire gelmek to die [day]. Teneşire gelesi! May he die! ters gelmek to seem wrong. tıraşı gelmek to need a shave [seyv]. tövbeye gelmek to vow not to sin again [vau], tuhaf gelmek to seem strange [streync]. Bu bana tuhaf geldi. This seems strange to me. ucuza gelmek to come cheap [ci:p]. Elbiseyi dikmek, satın almaktan çok daha Making the dress will be a lot cheaper than ucuza gelir. buying it.

gelmek (uç uca)

312

uç uca gelmek uhdesinden gelmek uğurlu gelmek uğursuz gelmek usanç gelmek uygun gelmek Bana uygun gelir. Bu size uygun gelmez. Size uygun gelecek bir günde buluşalım. Ne tür hediye uygun gelir? uykusu gelmek Uykum geldi. Çocukların uykusu geldi. üst gelmek üstesinden gelmek Ben bunların üstesinden pekâlâ gelirim. Bunun üstesinden gelebilecek misin? Milli takım bu işin üstesinden gelecektir. Üstesinden gelemiyeceğin işe kalkışma. üstün gelmek üstü/ıe fenalık gelmek üstüne gelmek, çıkagelmek anlamında: birinin üstüne: Üstüme gelmeyiniz! vadesi gelmek vakti gelmek Vakit geldi. vaktinde gelmek Çaya tam vaktinde geldiniz. vecde gelmek vız gelmek Bu bana vız gelir. Vız gelir, tırıs gider. vukua gelmek vücuda gelmek yan gelmek yan yana gelmek yatıya gelmek yeri gelmek Yeri gelmişken şunu da ilave edeyim. yerine gelmek, yapılmak anlamında: İstekleriniz yerine geldi. sonu iyi olmak: yola gelmek yumruk yumruğa gelmek Yumruk yumruğa gelmek üzereydik. yüreği ağzına gelmek

to be just enough [inafj. to be able to carry out a task. to bring luck [lak]. to bring bad luck. to be bored by [bo:d], to suit [su:t]. It suits me fine [fayn]. It won't suit you at all. to be convenient [kmvimymt]. Let's meet on a day that is convenient to you. to be appropriate [lproupnyit]. What kind of present would be appropriate? to feel sleepy [sli:pi]. / feel sleepy. The children have got sleepy. to defeat [difi:t]. to cope with [koup]. / can very well cope with them. to deal with [di:l]. Will you be able to deal with that? to be equal to the occasion [ikeyjin]. The national team will be equal to the occasion. (Don't bite off more than you can chew [fu.j.j to come out on top. to be utterly bored [bo:d]. to turn up (at a critical time). to keep on at smb. Don't keep on at me. to fall due [dyu:]. (for time) to be up. Time is up. to be in time. You're just in time for tea. to fall into ecstasy [ekstisi]. to be nothing to. That's nothing to me. I don't care a fig. to occur [ikd:]. to come into being. to take it easy. to come side by side. to come for an overnight stay. to be the right time. (Incidentally, let me also add this.) to be carried out [ke:rid]. Your wishes have been carried out. to come all right. to come to reason [ri:zm]. to come to blows [blouz]. We were about to come to blows. to have one's heart in one's mouth.

gelmemek

313

yüz yüze gelmek, bir araya gelmek anlamında: to meet. Daha yüz yüze gelmedik, We haven't met yet. karşılaşmak anlamında: to come face to face with. Birçok defa ölümle yüz yüze gelmiştik. We came face to face with death several times. yüzü yere gelmek to feel ashamed on smb's behalf [biha:f]. yüzüne kan gelmek to recover one's health [helth]. zam gelmek (for prices) to increase [inkri:s]. İçkilere ikinci defa zam geldi. The price of drinks has increased again. to be the time. zamanı gelmek Bir şey yapmanın zamanı geldi de geçiyor. It's time we did something. Gitme zamanı geldi. It's time to go. Sakla samanı, gelir zamanı. What's worthless today may come in handy some day. zarar gelmek to come to harm [ha:m]. Bu işten size zarar gelmesini istemem. (/ don't want you to suffer because of this.) Bizden size hiçbir zaman zarar gelmez. No harm will ever come your way from us. zor gelmek to be difficult for. zora gelmek to be forced [fo:st]. gelmemek, dayanmamak anlamında: not to bear [be:]. Sarsılmaya gelmez. It won't bear rocking. not to stand. Bunlar taşınmaya gelmez. They won't stand carrying [ke:rying]. Bu yıkamaya gelmez. It won't stand any washing [wo§ing]. Hora gelmez. It won't stand rough usage [yu:zic]. uygun düşmemek anlamında: to suit [su:t]. Bu size gelmez. That won't suit you. bir şey yapmaya..,: not to do. Onlara güvenmeye gelmez. It doesn't do to rely on them [rilay]. Ona yüz vermeye gelmez. It doesn't do to encourage him [inka:ric]. Uyuyan yılanı uyandırmaya gelmez. It's no good awakening a sleeping snake. | birleşikler ve deyimler 1 akla gelmemek not to be anticipated [e:ntisipeyt], akla hayale gelmemek to be unbelievable [anbilkvibil]. ardı arkası gelmemek to be endless. arkası yere gelmemek to be undefeated [andifktid]. Onun arkası yere gelmez. (He has powerful backers.) çekiye gelmemek, ağırlık için: to be very heavy. düzen için: to be untidy [antaydi]. dara gelememek to refuse to be rushed [ra§t]. Ben dara gelemem. / won't be rushed. elden gelmemek not to be possible [posibil]. Elden bir şey gelmez. (It can't be helped.) elinden gelmemek to be unable to help. Elimden bir şey gelmez. (There's nothing I can do.) to be immeasurable [imejmbil]. endazeye gelmemek güvenmeye gelmemek (birine) not to rely on [rilay]. Ona güvenmeye gelmez. It doesn't do to rely on him. hatıra ve hayale gelmemek not to occur to one [ikd:r]. hayır gelmemek to be of no help. Bize artık ondan hayır gelmez. He won't be of any help to us any more. Kimseden kimseye hayır gelmez. (One should rely on oneself.)

gemlemek

314

not to feel like doing smth. içinden gelmemek İçimden hiçbir yere gitmek gelmiyor. / don't feel like going anywhere. to be unable to make ends meet. iki yakası bir araya gelmemek imlâya gelmemek to be chaotic [keotik]. ipe sapa gelmemek to be incoherent [inkouhinnt]. kaleme gelmemek to be indescribable [indiskraybibil]. sıkıntıya gelememek to be unable to withstand hardship. sıkıya gelmemek not to be rushed [ra§t]. Ben sıkıya gelemem. / won't be rushed. to be unable to take a joke [couk]. şakaya gelmemek Bu, şakaya gelmez. This is no joking matter. to be imponderable. tartıya gelmemek yabancı gelmemek to be familiar [fimilyi]. Bu bana hiç de yabancı gelmiyor. It sounds very familiar. to ring a bell. Bu ad yabancı gelmiyor. That name seems to ring a bell. zora gelememek to be unable to withstand hardship. gemlemek, to put the bit in a horse's mouth, gem takmak anlamında: to restrain [ristreyn]. frenlemek anlamında: to champ at the bit [ce:mp]. gemlenmek to be young. genç olmak Daha genç iken başka türlü idi. He was different when he was younger. to be rejuvenated [ricu:vineytid]. gençleşmek to become youthful. genç görünmek anlamında: to rejuvenate [ricu:vineyt]. gençleştirmek to generalize [cemnlayz]. genellemek genelleşmek to become general [ceniril]. genelleştirmek to generalize. to be broad [bro:d]. geniş olmak |birleşikler ve deyimler] eli geniş olmak to be open-handed, havsalası geniş olmak to be tolerant [tohrint]. içi geniş olmak to be easy going. mezhebi geniş olmak to be very tolerant (in matters of morals.) yüreği geniş olmak to be carefree [kerfri:]. genişlemek, to expand [ikspemd], büyümek anlamında: to become spacious [spey§is]. ferahlamak anlamında: geniş duruma gelmek anlamında: to widen [waydin]. yaygın duruma gelmek: to extend. genişletmek, büyütmek anlamında: to extend. Almanlar işgal ettikleri toprakları her gün The Germans are extending their territory genişletiyorlar. of occupation every day. to widen [waydin]. geniş duruma getirmek: Oraya giden bütün yolları genişlettiler, They've widened all the roads leading there. genişletmek anlamında: to enlarge [inlax]. Girişi daha sonra genişletebiliriz. We can enlarge the entrance later. *ufkunu genişletmek to broaden one's views, genleşmek to dilate [dayleyt]. gerçek dışı olmak to be untrue [antra:], gerçek olmak to be true. Düşlerim gerçek oldu. My dreams came true.

gerçekçi olmak

315 Keşke gerçek olmasaydı. Yaz yalan, kış gerçek.

gerçekçi olmak gerçekleşmek Umut ettiğimiz hiçbir şey gerçekleşmedi. Rüyalarımın hepsi gerçekleşti. gerçekleştirilmek gerçekleştirmek Korkarım,

amacını

gerçekleştiremeyecektir.

Belirli projeleri gerçekleştirmek için kurulmuş bir gruptur. Gösteriler, hiç bir şeyi gerçekleştirmez. gerdirilmek gerdirmek *yüzünü gerdirmek gereğini yapmak Payını alabilmen için gereğini yapacağım. gerekeni yapmak Bu konuda şirket gerekeni yaptı. gerekli olmak Çok gerekli mi? Bu bilgi bizim için gerekli değil.

I wish it were not true. Some circumstances are easy to handle, others are rather harder [sô:kimste:nsiz]. to be realistic [riytlistik], to materialize [mitiriyilayz]. None of our hopes materialized. to come true. My dreams have all come true. to be realized [riyilayzd]. to accomplish [ikomplis]. I'm afraid it won't be able to accomplish its purpose [po:pts]. to carry out [ke:ri]. It is a group set up to carry out certain projects. to achieve [tçi:v]. Demonstrations won't achieve anything. to be stretched [streçt], to stretch [streç]. to have one's face lifted. to see to it. I'll see to it that you get your share. to see about. The company has taken care of that already. to be necessary [neststri]. Is it absolutely necessary? to be essential [esmsil]. This information is not essential to us.

gerekmek, icap etmek anlamında: Şaşırmadığımı söylememe gerek yok. Belaya sabır gerek. Neme gerek? Adam adama gerek. Gereği yoktu. Gerekirse... Bize, yazılı bir teminat gerekiyor. Kalmanız gerekmeyecek. Mescide gerek olan, meyhaneye haramdır. Şimdiye kadar cevap vermesi gerekirdi. ille de onlarla gitmeniz gerekmez. Bu alanda tecrübe gerekmiyor. Saat 8'de burada olman gerekmiyor muydu? Bilmemeleri gerekiyor. Gece vardiyasında çalışman gerekecek. Bu saçma sapan formaliteler gerekiyor mu? bir şeyin yapılması...: Kapıların boyanması gerek.

to need (need). / need not tell you that I'm not surprised. (Patience is the best remedy for adversity.) (What's that to me?) A man will always need the help of another. There was no need for it. If need be... We need a written guarantee [ge:nnti:]. You won't need to stay. (One's man meet is another man's poison.) (should). He should have answered by this time. (have to.) You don't necessarily have to go with them. to be required [rikwaytd]. No experience is required in this field. to be supposed to [stpouzd]. Were you not supposed to be here at 8? They are not supposed to know. to be expected [ikspektid]. You'll be expected to work in the night shift. to be necessary. Are these nonsensical formalities necessary? need -ing. The doors need painting.

gereksemek

316

Pencerelerin tamir edilmesi gerekiyor. The windows need repairing [ripeyring]. Bunun izah edilmesi gerek. This needs explaining. Bu işin incelenmesi gerek. This requires looking into. to consider necessary [nesisiri], gereksemek to feel the necessity, gereksinmek to be superfluous [syu:po:fluyis]. gereksiz olmak Bu size belki de gereksiz görülebilir. This might seem quite superfluous to you. to be unnecessary [anesisiri]. Böyle bir hareket gereksiz olur. Such a move will be unnecessary. to call for. gerektirmek Bu davranışlar, sert bir tavır gerektiriyor. This behaviour calls for stern action. to entail [inteyl]. Modern yönetim, modern metodlar gerektirir. Modern management entails modern methods. to involve. Bir süre araştırma gerektirecek. It will involve a lot of research. to require [rikwayi]. Hiçbir özel teknik bilgi gerektirmiyor. // requires no special technical knowledge. to demand [dima:nd]. Bu gibi işler büyük bir dikkat gerektiriyor. This type of work demands great concentration. to necessitate [nesisiteyt]. İnşallah sert önlemler gerektirmez. / hope it won't necessitate stern measures. Bu cinayet, orada ölüm cezasını gerektirir. (This crime carries there the mandatory death sentence [sentms].) gergin olmak, to be stretched [street], gerilmiş durumda olan için: to be strained [streynd]. ilişki için: to be tense [tens], sinirler için: to become tense. gerginleşmek Durum birdenbire gerginleşmişti. The situation had suddenly become tense. gerginleştirmek to strain. Haber, sinirlerimizi gerginleştirdi. The news put severe strains on our nerves. to be slow. geri olmak (saat) Saatiniz on dakika geri. Your watch is ten minutes slow. to play second fiddle [fidil]. geri planda olmak gerilemek, geri çekilmek anlamında: to retreat [ritrkt]. daha aşağı bir dereceye: to retrograde [ritrougreyd]. kötüleşmek anlamında: to worsen [wo:sin]. yavaş bir şekilde: to recede [risi:d]. gerilmek, çekilmek anlamında: to be stretched [street]. ilişkiler için: to become strained [streynd]. sinir için: to become tense. Hepimizin sinirleri yay gibi gerilmişti. Every nerve in our body was taut [to:t]. *Her şeyi gerile gerile anlattı. He pompously related everything. *sinirleri gerilmek to be ready to explode [iksploud]. gerinmek to stretch oneself. germek, ip vs için: to stretch, ilişkiler ve sinir için: to strain, kas için: to tense, kol ve bacak için: to extend. | birleşikler ve deyimler [ çarmıha germek to crucify [kru:sifay]. !

getirilmek

317

göğüs germek Şimdiye kadar birçok krize göğüs gerdik. göğsünü germek (birine) Göğsünü gere gere. haça germek ip germek kanat germek kasları germek kol kanat germek Gençliğimde bana kol kanat germişti. getirilmek Bu, kabul edilebilir bir seviyeye getirilebilir. *küfe ile getirilmek getirmek, genel anlamda: Seni buraya getiren ne? Dosyaları getirmeyi unutma. Bunları buraya kim getirdi? alıp getirmek anlamında: Çarşıdan size bir tane getiririm, düğme, tuş vs. için: Düğmeyi yarı otomatiğe getirin, para vefiyat için: Sence ne kadar para getirir? Sokağa atsan, yine de beş milyon getirir, gelir ve kazanç için: indirimli satışlar ne kadar getirir? Şimdiye kadar ne getirdi? kâr ve faiz için: bir makama atamak anlamında: sebep olmak anlamında: Bu önlemler %4'lük bir büyüme getirecektir. [ birleşikler ve deyimler | Hak getire. arkasım getirememek iki sözü bir araya getirememek iki ucunu bir araya getirememek sonunu getirememek aceleye getirmek acı getirmek açıklama getirmek Başkan olarak bir açıklama getirmem gerek. açmaza getirmek ağız kalabalığına getirmek aklına getirmek Hiç aklıma getirmezdim. aklını başına getirmek altını üstüne getirmek ver bakımından: amana getirmek ayaklarına getirmek başına belâ getirmek Bunu başına kendi getirdi. Dil var bal getirir, dil var bela.

to stand up to. We have faced many a crises up to now. to shield smb. Proudly [praudli]. to crucify [kru:sify]. to extend a piece of rope. to take smb under one's protection. to brace one's muscles [masil]. to take under one's wing. He took me under his wing when I was young. to be brought [bro:t]. This could be brought up to an acceptable level. to be dead drunk [drank]. to bring. What brought you here [bro:t]? Don't forget to bring the files [faylz]. Who has brought these here? to fetch [fee], I'll fetch you one from the market. to move [mu:v]. Move the knob to semi-automatic. to fetch. What do you think it will fetch? It will fetch five million anywhere. to bring in. How much will the sale bring in? What has it brought in up to now? to yield [yi:ld]. to appoint fipoynt], to produce [prodyuis]. These measures will produce a 4 percent growth. There isn't/aren't any. to be unable to carry through. to be unable to express oneself clearly. to be unable to make both ends meet. to fail to complete smth [kimpli:t]. to force smb into a hasty action [e:k§in]. to bring distress. to clarify [kleuifay]. As chairman I must bring an explanation. to lay a trap for. to confuse the issue by a torrent of words. to remind smb of. (It had never entered my mind.) to bring smb to reason [ri:ztn]. to mess smth up. to turn upside down. to make smb give up. to have smth brought to one. to bring trouble upon oneself. He brought it on himself. Some tongues will bring bliss others grief.

getirmek (beraberinde)

318

beraberinde getirmek biçimine getirmek bin dereden su getirmek bir araya getirmek Bu parçaları tekrar bir araya getirmeliyiz. Bu insanları nasıl bir araya getireceksin? Bölünmüş aileleri bir araya getirmeye çalışıyoruz.

Vazoyu bir araya getirmeyi başardık. boğuntuya getirmek burnundan getirmek cinnet getirmek çapma getirmek çırpıya getirmek çocuk oyuncağı haline getirmek dalgaya getirmek dara getirmek demeye getirmek Onu demeye getirdi. En azından onu demeye getirdin. dengine getirmek denk getirmek dile' getirmek dize getirmek Teröristleri dize getirmeden barış sağlanamaz. dışardan getirmek dünyaya getirmek (emdiği sütü) burnundan getirmek eski haline getirmek Bu binayı eski haline getirmek yıllar alır. eşit hale getirmek Kârları eşit hale getirmemiz gerekecek. etkisiz hale getirmek, bomba için: nüfuz vs. için: Bunları etkisiz hale getirmenin yalnız bir tek yolu var. saf dışı bırakmak anlamında: Onları etkisiz hale getirmek için beş dakikanız var. evham getirmek faiz getirmek Hesap, yüzde sekiz faiz getirecek. fiile getirmek fütur getirmek galeyana getirmek gayrete getirmek gazaba getirmek geviş getirmek gına getirmek

to bring along. to find an occasion for [ikeyjin]. to make all sorts of excuses [ikskyu:siz]. to put together. We have to put these pieces back together? to bring together. How will you bring these people together? to reunite [ri:yu:nayt]. We are trying to reunite the broken up families [fe:miliz]. to piece together. We suceeded in piecing together the vase. to swindle money out of smb. to make smb regret to have done smth. to go mad. to create a favourable condition [kmdi.|in]. to put in a line [layn], to turn smth into a plaything. to take advantage of smb's distraction. to rush smb into doing smth. to imply [implay]. (She as good as said so.) You at least implied it. to choose the critical moment for [cu:z]. to balance [be:lms]. to express [ikspres]. to bring smb to heel [hi:l]. There can be no peace before the terrorists are brought to heel. to import. to give birth [bo:th] to. to make smb pay heavily for it. to restore smth to its previous state. It will take years to restore this building to its previous state [prkvyis], to equalize [i:kwilayz]. We'll have to equalize the profits. to defuse [difyu:z], to neutralize [nyu:trilayz]. There is only one way to neutralize their influence [influ:wms], to put out of action [e:ksm]. You've got five minutes to put them out of action. to imagine things [imexin], to yield [yidd] interest. The account will yield eight percent interest. to carry out. to lose courage [karic]. to agitate [exiteyt], to rouse smb to action [rauz]. to infuriate [infyuriyeyt]. to ruminate [ru:mineyt], to be fed up (with).

getirmek (gibisine)

319

gibisine getirmek gidip getirmek görevini yerine getirmek Görevimizi yerine getirmemiz mümkün değil. Ben yalnız görevimi yerine getiriyorum. gözünün önüne getirmek gürültüye getirmek hale getirmek Bu, makineyi yakında kullanılmaz hale getirecektir. halel getirmek haline getirmek harekete getirmek hatıra getirmek Bu mektuplar, acı anılar getiriyor. hatırına getirmek hizaya getirmek, düzgün sıra anlamında: yola getirmek anlamında: Bu insanları nasıl hizaya getireceğiz? husule getirmek iki ucunu bir araya getirmek iki yakayı bir araya getirmek ikrahlık getirmek iman getirmek imana getirmek irat getirmek kadem getirmek kanaat getirmek kâr getirmek karambola getirmek kazanç getirmek

to insinuate [insinyuweyt], to fetch [fee], to do one's duty [dyuti]. It's not possible for us to do our duty. I'm just doing my duty. to visualize [vijyudayz], to distract attention from [itensin]. to bring to... state [steyt]. This will soon render the machine useless. to harm [ha:m]. to reduce to [ridyu:s]. to set in motion [mou§in]. to bring to mind [maynd]. These letters bring to mind sad memories. to remind smb of smth [rimaynd].

to line up. to bring smb into line [layn]. Hou can we bring these people into line? to bring about. to make both ends meet. to make both ends meet. to get disgusted [disgastid]. to convert to Islam [izla:m]. to convert smb to Islam [kmvö:t]. to bring in revenue [revinyu:]. to bring good luck [lak]. to be convinced [kinvinst]. to yield profit [yi:Id]. to carom [ke:nm]. to bring in. Sonunda bütün bunlar ne kadar kazanç getirir? How much will all this bring in at the end? kendine getirmek to put smb on one's feet. Bu ilaç onu bir haftada kendine getirir. This medicine will put him on his feet within a week [medsin], kertesine getirmek to find the best time for doing smth. kırk dereden su getirmek to find all kinds of excuses [iksyu:siz]. kibar hale getirmek to refine [rifayn], kurallar getirmek to lay down rules [ru:lz]. lâfı boğuntuya getirmek to quibble [kwibil]. leke getirmek to blacken smb's reputation [repyuteysm], meydana getirmek to create [krieyt]. Gayeleri açıkça bir tampon devleti meydana getirmektir. Their aim is clearly to create a buffer state [bafi]. to bring about. Bu, devamlı bir değişim süreci meydana getiriyor. This brings about a process of continuous change [kintinyuwis]. Beraberinde sayısız sorunlar meydana getirecektir. It will bring on untold problems with it. misal getirmek to give an example [igza:mpil]. mutluluk getirmek to bring happiness. Para her zaman mutluluk getirmez. Money doesn't always bring happiness. münasebetini getirmek to find the right moment to say smth. oldu bittiye getirmek to present smb with an accomplished fact, oyuna getirmek to deceive [disi:v]. para getirmek to bring in. Bu proje bize büyük para getirecek. This scheme will bring in a lot of money.

getirmek (peresesine)

320

peresesine getirmek punduna getirmek rast getirmek, aranmakta atan bir şey için: başarı için: Allah işinizi rast getirsin. hedef için: ilci defa rast getirdi. uygun zamanı kollamak anlamında: rikkate getirmek salavat getirmek sırasını getirmek sırtım yere getirmek sonunu getirmek Bunlar, başlattıkları hiçbir projenin sonunu getirememişlerdir. Hükümet bu işin sonunu getirmeye karar verdi. söz getirmek sözü bir yere getirmek Bu kadın sözü nereye getirmek istiyor? suya götürüp susuz getirmek Susuz birini suya götürüp susuz getirir. şahadet getirmek şevke getirmek takat getirmek (bir şeye) Buna takat getiremez. tava getirmek tavına getirmek (bir işi) taze kan getirmek Bu yeni liberal önlemler, ekonomiye taze kan getirecektir. tekbir getirmek tuşa getirmek uç ucuna getirmek uğur getirmek Onu uğur getirsin diye takıyorum. usanç getirmek vücuda getirmek yakına getirmek, mesafe bakımından: büyütmek anlamında: yarar getirmek yazı getirmek yenilik getirmek yerine getirmek, eski yerine koymak anlamında: yerine yenisini koymak: direktifleri yerine getirmek: Ordu, direktifleri tereddütsüz yerine getirecektir.

to find the right moment to act. to choose the right moment to do smth. to find smth (one has been looking for.) to grant success [sikses]. May God grant you success! to hit a target [ta:git]. He hit the target twice [tways]. to choose the right moment to act [e:kt]. to make smb feel pity (towards). to ask God to bless the Prophet and his descendants [profit]. to find the right moment [moumint], to gel the better of. to bring to a successful conclusion. They have never brought to a successful conclusion any of the projects they initiated. to see (a job) through [thru:]. The government has decided to see this job through [gavmmint]. to be gossiped about. to lead up to [li:d]. What is this woman trying to lead up to? to be cunning. He is extremely cunning [kaning]. to pronounce the Islamic Credo [krido]. to cheer on [ci:]. to have the strength to. (This is well beyond his strength.) to bring to the proper heat [hi:t]. to bring to the right condition [kmdism]. to bring fresh blood [blad]. The new liberal measures will bring fresh blood into the economy [mejiz]. to proclaim the greatness of God. (The phrase is "Allahu-ekber, Allahu-ekber".) to throw one's opponent [lpoumnt], to make both ends meet. to bring good luck [lak]. I'm wearing it for good luck. to get bored [bo:d]. to bring into being. to bring near. to magnify [me:gnifay]. to benefit. to put one's summer clothes on [klouthz]. to renovate [renoveyt]. to put in its place. to replace [ripleys]. to carry out orders [o:diz]. The army will carry out orders without hesitation [hezitey§m].

getirtmek

321

emirleri yerine getirmek: Emirleri eksiksiz yerine getirmenizi bekliyoruz. Emirleri harfiyen yerine getirmemizi istiyor. Hepsi, yalnız emirleri yerine getirdiklerini iddia ettiler. gereğini yerine getirmek: Gereğini yerine getireceğiz, görevini yerine getirmek: Görevlerini yerine getirmelerine izin verin. Bu durumda görevimizi yerine getirmemiz mümkün değil. hakkı yerine getirmek: harfi harfine yerine getirmek: Talimatlarını harfi harfine yerine getirmemizi bekliyor. .siparişi yerine getirmek: Çok üzgünüz, siparişinizi yerine getiremedik. şartı yerine getirmek: vaadini yerine getirmek: yola getirmek (birisini) zarar getirmek Bu örgütümüze birçok zararlar getirecektir. Az tamah, çok zarar getirir. ziyan getirmek Az tamah, çok ziyan getirir.

to obey orders. We expect you to obey to the letter all orders. to execute [eksikyu:t]. He wants us to execute the orders to the letter. They all claimed they were only executing orders. to do what is necessary [nesisiri]. We shall do what is necessary. to discharge one's duty [disgax]. Let them discharge their duties. We are in no position to do our duty under such circumstances [so:kimste:nsiz]. to do justice [castis], to carry out to the letter. He expects us to carry out his instructions to the letter. to fill an order [o:di]. We are terribly sorry, we couldn't fill your order. to satisfy a condition [kmdism]. to live up to one's promise [promis]. to bring smb to heel, to bring harm. This will bring a lot of harm to our organization [o:gmayzeysm]. Grasp all, lose all [lu:z]. to cause harm [ko:z]. A little greed will cause great loss. to render harmless [ha:mlis]. It's time to render these vagabonds harmless.

zararsız hale getirmek Bu serserileri zararsız hale getirmenin zamanı geldi. getirtmek, to have smth brought [bro:t]. genel anlamda: Onları yakında buraya getirteceğim. /'// have them brought here soon. Daha birkaç tabak getirtebilir misiniz? Could you have some more plates brought in? to send for. doktor için: to order [o:di]. kitap vs. siparişi için: to import [impo:t]. ithal etmek anlamında: gevelemek, to chew [cu:]. çiğneme için: to mumble [mambil]. söz için: |birleşikler ve deyimleri to beat about the bush, ağzında gevelemek to hem and haw [ho:], evelemek gevelemek to beat about the bush. lâfı ağzında gevelemek Lâfı ağzında geveleyip durma. Don't beat about the bush. to beat about the bush. sözü ağzında gevelemek Lütfen sözü ağzında geveleme. (Please come to the point.) to be a chatter-box. geveze olmak to chatter [ce:ti]. gevezelenmek gevezelik etmek, çok konuşmak anlamında: to chatter. boşboğazlık etmek anlamında: to be indiscreet. gevmek to try to chew [cu:].. gevremek to become crisp [krisp], *imanı gevremek to have an appalling time [ipo:ling].

gevretilmek

322

gevretilmek gevretmek gevşek olmak, kaynsız anlamında: sıkı olmayan anlamında: Bu ip oldukça gevşek. Vidaların bazıları gevşek kaldı.

to be crispened [krispind]. to make smth crisp. to be lax [le:ks]. to be slack [sle:k]. This rope is quite slack. to be loose [lu:s]. Some of the screws are loose [skru:z].

gevşemek, ciddiyet bakımından: çaba bakımından: sıkı olmayan için: sinir bakımından: Çok gerginsin, biraz gevşe! gevşetilmek gevşetmek, ip, vida vs. için: Vidayı biraz gevşetmen gerek.

to become too familiar [fimilyi]. to get slack. to become loose [lu:s]. to relax [rile:ks]. You're too tense, relax a bit! to be loosened [lu:sind]. to ease off [i:z]. You should ease the screw off a little? to slacken [sle:km]. Could you slacken the rope a litte? to slacken. Don't slacken your effort just now.

İpi biraz gevşetir misiniz? çaba ve iş için: Şu an çabalarınızı gevşetmeyiniz. gezdirmek, Size binayı gezdireyim. Let me take you round the building. Size müzeyi kim gezdirdi? Who took you round the museum? to show round/around. 'bir yeri dolaştırmak anlamında: Birkaç arkadaşa İstanbul'u gezdireceğim. I'm showing friends round Istanbul. to show round. tanıtmak amacıyla: Size evi gezdireyim. Let me show you round [raund]. to take smb for a ride [rayd]. araba ile...: to take smb for a walk [wo:k]. çocuk vs. için: Çocukları parkta gezdirebilirsiniz. You can take the children for a walk in the park. köpek vs. için: to walk the dog. yağ, ketçap vs. için: to pour lightly over [po:] [laytli]. ütü vs. için: to go over lightly. | birleşikler ve deyimler] elden ele gezdirmek to circulate [so:kyuleyt]. Bildiri, askerlerin arasında elden ele gezdirildi. The manifesto was circulated among the soldiers. göz gezdirmek to go through [thru]. Şimdi raporun birkaç sayfasına göz gezdirelim. Now let's go through some of the pages of the report. to glance [gla:ns]. Belgeye şöyle bir göz gezdirdi. He just glanced over the document. to leaf through [li:f]. kitap, dergi vs. için: Ben, kataloga ancak bir göz gezdirdim. / only leafed through the catalogue. kucakta gezdirmek to carry (a child) around in one's arms. tef gezdirmek to pass a tambourine around (to collect money). üzerinde kalem gezdirmek to revise [rivayz]. üzerine... gezdirmek to serve with... [so:v]. Üzerine salça gezdiriniz. Serve with sauce [so:s]. gezelemek to pace up and down [pays], gezi yapmak to take a walk [wo:k]. Ormanda uzun bir gezi yaptık. We took a long walk in the wood.

gezilmek

323

gezilmek Nereleri gezilecek, söylemediler. Burada gezilecek yer kalmadı. gezinmek Bu sabah gezinmeye gittiler. Ormanda şöyle bir gezindik.

to visit. They didn't tell us what places to visit. There are no more places to see here. to go for a walk. They went for a walk this morning. to take a stroll. We just took a stroll in the forest. to ramble about [re:mbil]. We are just rambling about. to improvise [imprivayz]. to saunter [so:nti].

Biz şöyle bir geziniyoruz. müzik söz konusu ise: *tembel tembel gezinmek gezlemek, ayarlamak anlamında: to adjust [icast], nişan almak anlamında: to aim [eym], ok için: to notch [noc]. to measure [meji], ölçmek anlamında: to set straight [streyt]. silah için: gezmek, bir yere gitmek anlamında: to travel. Çok yaşayan değil, çok gezen bilir. It's the one who travels far and wide and not the one who lives long that knows. bir yeri gezmek anlamında: to see a place [pleys]. Yarın bazı yerleri gezeceğiz, We are seeing some places tomorrow. to wander about. bir yerde dolaşmak anlamında: Bütün gün gezip duruyor. He spends all his day wandering about. Sergiyi şöyle gezdik. We just went round the exhibition [igzibijin]. to see. incelemek anlamında: Evi yarın gidip gezeceğiz. We'll go and see the house tomorrow. [birleşikler ve deyimleri Ne gezer! By no means [mi:nz]. to cover thoroughly [thanli]. adım adım gezmek to go for a ride [rayd]. araba ile gezmek to run after smb. ardından gezmek to chase after smb [ceys]. arkasından gezmek beş aşağı beş yukarı gezmek to walk up and down. boş gezmek to be without work. boşta gezmek to be unemployed [animployd]. devriye gezmek to patrol [pitroul]. polis devriyesi için: to make the rounds [raundz]. Bir emniyet görevlisi, binayı her saat başı A security guard makes the rounds of the devriye gezer. building every hour. dillerde gezmek to be on everybody's tongue [tang]. dünür gezmek to find smb as a wife for smb. el üstünde gezmek to be very popular [popyuh]. elden ele gezmek to pass from hand to hand. ellerde gezmek to pass from hand to hand. evi gezmek to look around [iraund]. Evi gezmek isterim. I'd like to look around the house. karakol gezmek to go out on patrol [pitroul]. karda gezip izini belli etmemek to fool people as to one's intentions. to see the sights [sayts]. kenti gezmek kol gezmek, emniyet görevlisi için: to go the rounds. suç işlemek üzere: to prowl around [praul]. Ayaz Paşa kol geziyor. (It's freezing cold.)

gıcık olmak

324

orası senin, burası benim gezmek pek ileride gezmek peşinden gezmek salma gezmek O, sokaklarda salma geziyor. tarihi yerleri gezmek Kahvaltıdan sonra tarihi yerleri gezeceğiz. tebdil gezmek tebdili kıyafet gezmek turistik yerleri gezmek üç aşağı beş yukarı gezmek gıcık olmak gıcıklamak, gıcık oluşturmak anlamında: kuşkulandırmak anlamında: *içi/yüreği gıcıklamak gıcıklanmak, gıcık duymak anlamında: kuşkulanmak anlamında: cinsel istek için: gıcır etmek gıcırdamak, kapı vs. için: Eski yataklar bütün gece gıcırdayıp durdu, hayvanlar için: ayakkabı için: ' Gıcırdayan ayakkabıları sevmem. gıcırdatmak *diş gıcırdatmak *dişlerini gıcırdatmak gıdaklamak gıdıklamak gıdıklanmak gıpta etmek gırıldamak gırtlaklamak gırtlaklaşmak giderilmek gidermek, ortadan kaldırmak anlamında: ağrı için: arzu için: eksiklikler için: Takım, idman eksikliğini nasıl giderecek? gerginlik için: Bakanın konuşması, gerginliği gidermiş, kaygılar için: korku için: Bildiri, tüm korkularını giderecektir, kuşku için: Kaygılarını gidermek için her şey yapılacaktır. sakınca için: Bu sakıncaları gidermek için bir yol olmalı.

to wander around from place to place, to put forward big claims [kleymz]. to pursue [pisyu:]. to wander around. He just wanders idly around [aydli]. to sightsee [saytsi:]. We're going sightseeing after breakfast. to travel incognito [inkognitou]. to go about in disguise [disgayz]. to see the sights. to walk up and down. to be irritated by [iriteytid]. to cause an irritation of the throat, to raise one's suspicion [sispism]. to arouse one's sexual appetite [irauz]. to have an irritation of the throat, to become suspicious of [sispi§is], to have one's desire aroused [irauzd]. to creak [kri:k], to creak. The old beds kept creaking all night. to squeak [skwi:k]. to screech [skrkc]. / don't like screeching shoes. to make smth creak. to gnash the teeth [ne:§]. to gnash one's teeth. to cackle [ke:kil]. to tickle [tikil]. to be tickled ftikild]. to envy. to rumble [rambil] (stomach). to strangle [stre:ngil]. to be at one another's throats [throuts]. to be removed [rimu:vd]. to remove [rimu.w]. to relieve pain [pe:yn]. to satisfy one's desire [dizayi]. to make up for. How will the team make up for the lack of training? to clear the air [e:]. The minister's speech has cleared the air. to allay one's anxiety [emgzayiti], [lley]. to dispel. The declaration will dispel all their fears. to dispel. Everything will be done to dispel his anxiety. to obviate [obvieyt]. There must be a way to obviate these drawbacks [dro:be:k].

325

gidilmek

tereddütler için: Zihinlerdeki bazı tereddütleri gidermek isterim. *kulaklannın pasını gidermek * şüpheyi gidermek gidilmek "İran'a gidilmez" denildi, gidildi. Bu saatte oraya gidilmez. Bu yağmurda hiçbir yere gidilmez. gidişmek girilmek Girilmez. Yalnız ibadetle cennete girilmez. hırsızlık için: Evler, bürolar ve dükkanlara girilmiş. Kulla Tanrı arasına girilmez. Etle tırnak arasına girilmez. giriş yapmak Kayıtlarımıza göre bugün giriş yapmadı. girişilmek O bölgede yeni örgütler kurulmaya girişildi.

to dispel. I'd like to dispel any doubts that might be entertained [entiteynd]. to listen to music after being deprived of it. to remove doubts [dauts]. to go. It was said you couldn't go to Iran, we did. One can't go there at this time. One can't get about in this rain. to itch [ i f ] . to enter [enti]. No entrance [entrins]. One cannot enter paradise by worship only. to be burglarized [bo:ghrayzd]. Houses, offices and shops have been burglarized. One cannot intervene between God and the faithful. Do not interfere in family matters of others. to check in. According to our records he hasn't checked in today. to be undertaken [anditeykin]. The formation of new organizations were undertaken in that region [rixin],

girişmek, bir işe...: bir iş için hazırlık yapmak: birbirine karışmak anlamında: burnunu sokmak anlamında: teşebbüs etmek anlamında: |birleşikler ve deyimler) bahse girişmek başından büyük işlere girişmek Biz başımızdan büyük işe giriştik. birbirine girişmek boyundan büyük işlere girişmek Biz boynumuzdan büyük işlere girişmişiz.

to undertake [anditeyk]. to set about to. to get tangled up [temgild], to meddle [me:dil]. to attempt.

to bet (on). to bite off more than one can chew [cu:]. We bit off more than we could chew. to get tangled up [temgild]. to set about doing things beyond one's limit. We undertook something that was beyond our limit. denemelere girişmek to make experiments. iddiaya girişmek to make a bet with each other. işe girişmek to embark on a job [imba:k]. Az bir sermaye ile işe giriştiler. They started out with a modest capital. Gözü kapalı olarak bu işe girişmem. (I won't buy a pig in a poke [pouk].) kampanyaya girişmek to start a campaign [ke:mpeyn]. münakaşaya girişmek to get into an argument with [argyumint], pazarlığa girişmek to bargain with [ba:gin]. Lütfen onlarla pazarlığa girişmeyiniz. Please don't try to bargain with them. rekabete girişmek to compete with [kimpiit]. Bu piyasalar için Avrupayla rekabete We have to compete with Europe for these girişmemiz gerek. markets. savaşa girişmek (bir şeye karşı) to wage war on [weyc]. siyasete girişmek to engage in politics [ingeyc]. girmek, dışarıdan içeriye geçmek anlamında: to enter, to go in.

girmek (anlaşmaya)

326

Ziyaretçilerin gireceği ayrı bir giriş var. Üye olmayan giremez. Kapıdan kovsan, bacadan girer. Zor, kapıdan girince; şeriat, bacadan çıkar. Bir yola girerken, sağdan yaklaşan trafiğe dikkat et. birdenbire...: bir yere yasa dışı olarak: Birisi buraya girmiş. davetsiz olarak: hırsızlık amacıyla: Evlerine bir hırsız girmiş. bulaşmak anlamında: Böyle bir polemiğe girmek istemiyorum, incelemek anlamında: Lütfen öyle uzun açıklamalara girmeyiniz, girişmek anlamında: Bu tartışmaya yeniden girmeyelim, katılmak anlamında: Onlar da aramıza girdi. Biz başka bir kulübe gireceğiz. ı savaşta bir şehri almak: Bu sabah zırhlı tugay Enes kasabasına girdi. sığınak anlamında: Senin ayağın bu çoraplara girmez. Bütün bunlar buraya nasıl girer? yeni bir iş alanına...: Turizm alanına girmek kolay değildir. Yeni pazarlara girmek zorundayız. Alman tekstil pazarına girmeyi düşünüyoruz. yer almak anlamında: | birleşikler ve deyimleri Köpeksiz sürüye kurt girer. anlaşmaya girmek aralarına kara kedi girmek araya girmek, aracılık etmek anlamında: barıştırmak üzere: burnunu sokmak anlamında: kötü anlamda karışmak: müdahale etmek anlamında: şefaat etmek anlamında: araya soğukluk girmek ayrıntıya girmek Şu anda fazla ayrıntıya girmek istemiyorum. bahse girmek Bahse girmek ister misin?

There's a separate entrance for visitors to enter from [sepirit], (Members only.) to get in. Throw him out of the door and he'll get in through the chimney. (There can be no religious law where the law of force prevails [prive:ylz].j When entering a road take into account the traffic approaching from the right. to burst into [bo:st], to break in [breyk]. Someone has broken in. to crash the gate [kre:sj. to break into. Apparently a thief has broken into their house. to go into. I don't want to go into such a polemic. to enter into. Please don't enter into such long explanations. to start. Let's not start this debate all over again. to join [coyn]. They have joined us too. We are joining another club. to take. The armoured brigade has taken the town of Enes this morning. to fit. Your feet won't fit into these stockings. How will all these things fit in here? to break into [breyk]. It's not easy to break into the field of tourism. [turizim]. We have to break into new markets. We are thinking of breaking into the German textile market [tekstayl]. to be comprised [kimprayzd]. A defenseless flock is sure to be attacked by the wolf. to enter into an agreement, to be cross with each other. to mediate [mi:dyeyf]. to work to reconcile [rekmsayl]. to meddle (into) [medil]. to interfere [intifi:]. to intervene [intivkn]. to intercede [intisi:d]. to be on strained terms [tb:mz]. to go into details [diteylz]. / don't want to go into too much details now. to lay a bet [ley]. You want to lay a bet?

girmek (başı belâya)

327

başı belâya girmek başı derde girmek bin renge girmek birbirine girmek, kavga için: karışıklık için: borca girmek Vergileri karşılamak için borca girdik. Birçok borca girmişler. borç altına girmek Şu anda borç altına girmek istemiyorum. boyunduruk altına girmek bunalıma girmek Sen böyle devam edersen, sonunda bunalıma gireceksin. burnuna girmek buyruğu altına girmek (birinin) çarşafa girmek çıkmaza girmek Barış görüşmeleri yine çıkmaza girdi. iki taraf, daha şimdiden çıkmaza girdiler. Sendikalarla görüşmeler çıkmaza girdi. konuşma dilinde: İş çıkmaza girdi. çizme ile tandıra girmek damarına girmek denize girmek Denize girmek tehlikeli ve yasaktır. Bugün denize girelim. Karpuz kabuğunu görmeden denize girme. derde girmek detaylara girmek dünya evine girmek ehliyet sınavına girmek Yarın ehliyet imtihanına gireceğim. emrine girmek (birinin) erbaine girmek erginlik yaşına girmek gerdeğe girmek gizlice girmek Bütün bu insanlar gizlice içeriye nasıl girdiler? görüş mesafesine girmek gözüne girmek (birinin) Konuşmacılar işçilerin gözüne girmeye çalıştılar.

Öğretmenin gözüne girmeyi iyi biliyor. gözüne uyku girmemek Bütün gece gözüme uyku girmedi.

to be in trouble [trabil], to get into trouble. to keep changing colour [kali]. to come to blows [blouz]. to become embroiled [embroyld]. to run into debt. We ran into debt to pay for the taxes. to incur a debt [inko:]. They have incurred numerous debts. to get into debt [det]. We don't want to get into debt for the moment. to be put under the yoke [youk]. to have a breakdown. If you go on like that you'll end up having a breakdown. to come too close to [klous]. to come under the command of [kima:nd], to begin wearing the veil [veyl], to bog down. The peace negotiations have bogged down again. to reach deadlock [dedlok]. The two sides have already reached deadlock. to reach a stalemate [steylmeyt]. The negotiations with the unions have reached a stalemate. to be in a fix. We're in a fix. to be ill-mannered [me:nid]. to ingratiate oneself with [ingrey§ieyt], to bathe [beyfh]. Bathing is dangerous and prohibited. to go swimming. Let's go swimming today. (Don't attempt anything unless the time is right.) to fall into trouble [trabil]. to go into details [diteylz]. to get married [me:rid], to take the driving test [drayving], I'm taking the driving test tomorrow. to enter into smb's service [so:vis]. to hibernate [haybmeyt]. to become of age [eye]. to enter the bridal chamber [braydil]. to sneak in [sni:k]. How where all these people able to sneak in? to come into sight [sayt]. to curry favour with [kari]. The speakers were currying favour with the workers. to gain smb's favour [feyvi]. She knows how to gain the teacher's favour. not to sleep a wink. / haven't slept a wink all night.

girmek (günaha)

328

günaha girmek günahına girmek güvey girmek Suçu gelin etmişler, kimse güvey girmemiş. halden hale girmek halvate girmek hapse girmek hayatına girmek (birinin) hizaya girmek Öğretmen, arkadaki öğrencilerin hizaya girmelerini istiyordu. hizmete girmek içeri girmek, bir yere girmek anlamında: içeriye girsenize. İçeriye girmez misiniz? hapse girmek anlamında: zarar etmek: Birkaç milyon içeri girdik. ihrama girmek imtihana girmek işe girmek kadroya girmek kafasına girmek kafasına girmemek Bu kafama girmedi. kafasına söz girmemek Onun kafasına söz girmez. kafese girmek kalbine girmek kalıptan kalıba girmek kampa girmek kanına girmek kapsamına girmek karınsaya girmek kategoriye girmek Bu faktörler, bu kategoriye girmez. Yasa dışı faaliyetlerin çoğu bu kategoriye girer. kavgaya girmek kayıt altına girmek kayıt altına girmemek kesesine bir şey girmemek kıran girmek kol kola girmek koltuğa girmek kultuğuna girmek (birinin) koluna girmek komaya girmek konuya girmek koynuna girmek koz kabuğuna girmek

to commit a sin [kimit], to accuse smb wrongly [ikyu:z], to get married [me:rid], (No one will readily admit his guilt [gilt]./ to be overcome with embarrassment. to withdraw into solitude [solityu:d], to go to jail [ceyl]. to get into one's life. to fall in. The teacher wanted the students at the back to fall in. to be put into service [sorvis].

to come in. Do come in. Won't you come in? to go to jail [ceyl]. to lose money [lu:z]. We have lost a few millions. to put on the pilgrim's garb. to sit for an exam [igze:m]. to become employed. to be on the permanent staff. to make good sense [sens]. not to make sense. It doesn't make any sense. to be stupid. He is just stupid. to be taken in. to win smb's heart [ha:t]. to constantly change (one's ideas). to withdraw into camp. to stain one's hands with smb's blood. to be comprised [kimprayzd]. to molt [moult]. to fall under a category [ke:tigori]. These factors do not fall under this category. Most of their illegal activities fall into this category. to tangle with [teingil]. to be bound by restrictions [ristriksmz]. to refuse to be bound by restrictions. not to benefit from. to break out [breyk] (for an epidemic). to link arms. to get married [me:rid], to put oneself under smb's protection. to take smb by the arm. to go into a coma. to come to the point. Konuya pat diye girdi. He came straight to the point. to go to bed with smb. to crawl into a hole to hide [hayd].

girmek (kramp)

329

kramp girmek to be seized with cramp [kre:mp]. kulağına girmek to heed [hi:d]. kulağına girmemek to pay no attention to [itenfm]. kuyruğa girmek to queue up [kyu:]. mahremiyetine girmek (birinin) to be taken into smb's confidence. masrafa girmek to incur expenses [inko:]. mateme girmek to get into mourning [morning]. mer'iyete girmek to come into force [fo:s]. mevzua girmek to come to the point [poynt]. münasebete girmek to establish a relationship with. müsabakaya girmek to compete [kimpi:t]. nabzına girmek (birinin) to ingratiate oneself with [ingre§iyeyt]. orsa girmek to hug the wind [hag], polemiğe girmek to be drawn into a polemic [dro:n]. Ben bu polemiğe girmem. not let myself be drawn into this polemic. to begin to go smoothly, rayına girmek to blush with shame [blasj. renkten renge girmek to take a risk. riske girmek Hiç sebep yokken riske giriyorsunuz. You're taking risks for no reason at all. sakalının altına girmek (birinin) to ingratiate oneself with [ingre§iyeyt]. savaşa girmek to go to war [wo:]. sevaba girmek to do a good deed [di:d]. sınava girmek to sit for an exam [igze:m]. sıraya girmek to line up [layn ap]. Lütfen gişenin önünde sıraya girin. Please line up in front of the box-office. to take a form. şekle girmek to close down for the vacation [vikeygin]. tatile girmek Okul ne zaman bayram tatiline giriyor? When does school close down for the Bairam vacation? tek sıra girmek to file in [fayl]. Heyet salona tek sıra halinde girdi. The committee filed into the hall one by one. to take a favourable turn [feyvinbil]. tıkırına girmek İşler tıkırına girdi. Things have taken a favourable turn now. to enter one's...year. -yaşına girmek Sen altmış yaşına girdin. You've entered your sixtieth year. Beş yaşına girdi. (He's in his fifth year.) Bir yaşına daha girdin. You're a year older now. Bir yaşıma daha girdim! (Well, we live and learn!) to go to bed. yatağa girmek yayma girmek to go on the air. Birazdan Başbakan yayına girecek. The Prime Minister will go on the air soon. to vanish into thin air [venisj. yer yarılıp içine girmek to come right [rayt]. yola girmek to come right. yoluna girmek yük altına girmek to take on a burdensome task [bo:dmsim]. yürürlüğe girmek to go into effect [ifekt]. Yeni yönetmelik geçen mayısta yürürlüğe girdi. The new regulations went into effect last May [regyuleyfin]. to come into force [fo:s]. Bu kanun ne zaman yürürlüğe girdi? When did this law come into force? to go to a lot of trouble [trabil]. zahmete girmek to break into. zorla girmek (bir meskene) Kimse başkasının evine zorla siremez. No one can break into someone elses's house.

gitmek

330

gitmek, esas anlamda: Erken mi gitsek? Tek gitsin de, nasıl giderse gitsin. Ne amaçla oraya gittiniz? İçimden hiçbir yere gitmek gelmiyor. Gitsek mi? Gitmez olaydım! Hangi cehenneme gitti? Sen gidedur. Dünyada gitmem. Acele giden, ecele gider. Güle güle gidiniz. Tez giden, tez yorulur. Nereye gitsen, okka dörtyüz dirhemdir, ayrılmak anlamında: Gitsek mi? İyisi mi, gidelim buradan. Demek, yarın gidiyorsun. Gitmek üzereydik. Turistlerin yarısı gitti. Bunların gelmesi ile gitmesi bir oldu. Acele gitmem gerek. Ölen ile gidenin dostu olmaz. Ya bu deveyi gütmeli, ya bu diyardan gitmeli. İşte geldik gidiyoruz şen olasın Halep şehri. Artık gitmeliyim. Pilisini pırtısını toplayıp gitti. gizlice gitmek anlamında: otobüs, tren vs. ile...: gemi ile...: yaya...: bir yere doğru yönelmek: Oraya iki saatte gidilir, gelinir. Galiba, evine gitmemiş. Annem bugün doktora gidecek. Onu okula giderken kaybetmiş olabilirim. Ankara'ya gidip gelmişim. Bir yüz metre daha gidiniz. Bu çocuğun gideceği bir yeri yok. Oraya ne diye gitmek istiyor? Baş nereye giderse, ayak da oraya gider. Ön tekerlek nereye giderse, arka tekerlek de oraya gider. Dimyat'a pirince giderken, evdeki bulgurdan olmak var. Bulgurlu'ya gelin mi gidecek? dayanmak anlamında: Bu ceket daha beş yıl gider. Bu konserve bize üç ay gider. Bu makine daha beş yıl gider. durum için: Çalışmalarınız nasıl gidiyor?

to go. Would it be better if we went early? All I ask is for him to go. (What took you there?) I'm in no mood to go anywhere. Should we go? I wish I hadn't gone there. Where the hell did he go? You keep on going. I wouldn't go for the life of me. (Speed may mean death.) (Have a nice trip.) (He who runs gets tired fast.) (People are the same everywhere.) to leave [li:v]. Shall we leave? The best thing to do is to leave this place. So you're leaving tomorrow. We were about to leave. Half of the tourists have left. They no sooner came than they left. (I must hurry off now.) (The dead and the absent have no friends.) (One must adapt oneself to the circumstances [s6:ktmste:nstz].) (Thanks for your kind hospitality.) I must be going. He left bag and baggage [be:gic]. to sneak off [sni:k]. to go by bus/train. to sail [seyl]. to go on foot [fut]. to go [gou]. One can go there and back in two hours. Apparently she didn't go home. (My mother is seeing the doctor today.) I may have lost it on my way to school. I'm supposed to have been to Ankara [enkin]. Just go on another hundred metres [mktrz]. This child has nowhere to go. What does he want to go therefor? (Like father like son.) (Children tend to imitate the adults.) There is the risk of losing what one has while trying to get more. (Why all the fuss [fas]?) to last. This jacket will last five more years. This canned food will last us three months. (This machine is still good for five years.) to get on. How are you getting on with your work?

gitmek

331

to go. Okul nasıl gidiyor? How are you getting on at school? İngilizceniz nasıl gidiyor? How are you getting on with your English? Her şey planladığımız gibi gitti. Everything went as we have planned. Böyle geldi, böyle gider. It has been so up to now and will remain so. Hiçbir şey planladığımız gibi gitmedi. Nothing has gone according to plan [ple:n]. Battı balık yan gider. (Everything is in such a mess.) Mülakat nasıl gitti? (How did the interview come off?) indirimli satışlar nasıl gidiyor? How are the sales going [seylz]? geçmek anlamında: to be over [ouvi]. Çoğu gitti, azı kaldı. Most of it is over. gemi için: to be bound for [baund]. Gemi İskenderun'a gidiyordu. The ship was bound for Alexandretta [aligzendreti]. Bütün bu gemiler nereye gidiyor? Where are all these ships bound for? to die [day]. ölmek anlamında: Kırk yıl kıran olmuş, eceli gelen gitmiş. Only those whose time has come do die. to go for. satılmak anlamında: Gümüş ibrik kaça gitti? How much did the silver ewer go for [yu:wi]? to go. sonuç için: Sel ile gelen yel ile gider. Easy come easy go. Yelle gelen, selle gider. Quickly come quickly go. Haramdan gelen, harama gider. Ill-gotten gains will be ill-spent [geynz]. Haydan gelen huya gider. Easy come easy go. Böyle gelmiş, böyle gider, It has always been this way. tüketilmek anlamında: to take [teyk]. Bir etek için ne kadar kumaş gider? How much cloth will it take to make a skirt? ulaşmak anlamında: to lead [li:d]. Bu yol bir yere gitmez. This road leads nowhere. Bütün yollar Roma'ya gidermiş. It is said that all roads lead to Rome [roum]. Bu yol Pendik'e gider mi? Does this road go to Pendik? Bu yol, doğru köprüye gider. This road leads straight to the bridge. Demir kapıya giden dar bir yol var. There's a narrow path that leads to the gate. yakışmak anlamında: to go well with. Siyah ona iyi gitmiyor. Black doesn't go well with it. yetmek anlamında: to be enough for [inaf]. Bu, bir ay gider. It's enough for a month. yok olmak anlamında: to go away. Öfkesi hâlâ gitmedi. His anger hasn't gone away. birleşikler ve deyimler | Sağlıcakla gidiniz! Hoş geldik, beş gittik. Kurdun davetine giden, köpeği beraber almalı. Bir kıyamet gitti! Bu işi anlayamadım gitti. Unutulup gitti. O kadar ısrar ediyorsan, verdim gitti. Unutup gittim. Ver bunları gitsin. Unut gitsin! Bu adam, ölüp gidecek. Gel zaman, git zaman.

Good journey! We've come with pleasure, we're leaving satisfied. He who accepts an invitation from a wolf must take a dog with him. There was an uproar. I just can't understand it [andiste:nd]. It was completely forgotten [figatm]. If you insist you can have it. I completely forgot [figat]. Give them away and let's be done with them. Forget it! This man is going to die. After a certain time.

gitmek (acayibine)

332

Sen git parayı sarf et. And what does he do?,... he spends the money. Günah benden gitti. Well, you can only blame yourself for that. Gelsin içki, gitsin içki. Drinks flowed freely. acayibine gitmek to sound strange [streync]. Söyledikleri acayibine gitmedi mi? Didn't all this sound strange to you? to seem odd. görülen şey hakkında: , Acayibime gitti. It seemed odd to me. acele acele gitmek to be in a rush [rasj. ağır gitmek to go slowly. Ağır giden, yol alır. He who goes slowly goes surely [§u:li]. Ağır giden, dağlar aşar. Go slowly but surely. to move slowly. Burada işler çok ağır gidiyor. Things are moving too slowly here. ağrına gitmek to offend one's feelings. akıntı ile gitmek to go with the stream [stri:m]. akıp gitmek to slip by. Yıllar akıp gitti. The years have slipped by [slipt]. to be perplexed [piplekst]. aklı gitmek to be beside oneself [bisayd]. aklı başından gitmek to go wrong. aksi gitmek Bugün her şey aksi gitti. Everything has gone wrong today. aksine, gitmek to run counter to [kaunti]. alışverişe gitmek to go shopping. arada gitmek to pass unnoticed [anoutist]. araya gitmek to be sacrificed [se:krifayst]. arkasından gitmek (birinin) to run after. Halkın hâlâ bu kadının arkasından gitmesi, It's unbelievable that the people should still inanılacak gibi değil! run after that woman. arpa boyu kadar gitmek to show little progress. askere gitmek to do one's military service [so:vis]. Kardeşim askere gitti. My brother is doing his military service. aşın gitmek to exceed the limit [iksi:d]. ayağına gitmek (birinin) to visit smb personally [porsmli]. ayaklan geri geri gitmek to drag one's feet [fi:t]. basıp gitmek to walk off [wo:k]. baş aşağı gitmek to go steadily down. başabaş gitmek to be level with. başın sağ olsuna gitmek to pay a visit of condolence [kmdoulms]. başını alıp gitmek to leave without notice [noutis]. başının dikine gitmek to refuse all advice [ldvays]. başta gitmek to be in the lead [li:d]. baştan kara gitmek to head for disaster [diza:sti]. betine gitmek to vex [veks]. bir arpa boyu yol gitmek to make little headway. Şimdiye kadar bir arpa boyu yol gittik. We've made little headway so far. bir içim suya gitmek to go for next to nothing. boşa gitmek to be wasted [weystid]. Bunca iyi niyet boşa gitti. All this good-will has been wasted. to come to nothing. Bütün gayretlerimiz boşa gitti. All our efforts came to nothing. Er giden işine, geç giden boşuna. (It's the early bird that catches the worm.) Bulgurlu'ya gelin gitmek to be in a great hurry [hari]. Bulgurlu'ya gelin mi gidecek? Why all this hurry? burnunun dikine gitmek to do smth one's way.

gitmek (canı)

333

canı gitmek çamaşıra gitmek çekip gitmek Böyle çekip gidemezsiniz! Bu adam elini kolunu sallaya sallaya nasıl çekip gider? çifte gitmek dere tepe düz gitmek dışarı gitmek dışarıya gitmek dikine gitmek doktora gitmek doludizgin gitmek dörtnala gitmek dümen suyundan gitmek dünür gitmek dünyadan göçüp gitmek Hepimiz bu dünyadan göçüp gideceğiz. eğri gitmek elden gitmek elinden gitmek eriyip gitmek eşkin gitmek eve gitmek ezbere gitmek fena gitmek fenasına gitmek, gücenmek anlamında: sinirlenmek anlamında: Bu iş fenama gitti. garibine gitmek Doğrusu, bu iş garibime gitti. geçinip gitmek Güç bela geçinip gidiyoruz. Zar zor geçinip gidiyoruz. geçip gitmek Günler geçip gidiyor, daha hiçbir şey yapmadık. gelin gitmek gelip gitmek Gelip giden olmadı. geçmiş olsun'a gitmek geri gitmek, çekilmek anlamında: gerilemek anlamında: kötüleşmek anlamında: geri geri gitmek ayakları geri geri gitmek: gezmeye gitmek görücü gitmek göz aydın'a gitmek gözü açık gitmek gözünün önünden gitmemek greve gitmek

to worry about smb [wari], to do the laundry for a living [lo:ndri], to walk out. You can't just walk out like that! (How can this man go scot free?) to go to plough [plau]. to go up hill and down dale [deyl]. to go out. to go abroad [ibro:d], to do the opposite of what one is told. to see the doctor. to ride at full speed [rayd]. to gallop [ge:lip]. to follow in one's wake [weyk]. to ask for. to depart from this world. We shall all depart from this world. to go wrong. to be lost. to be dispossessed [dispizest] of. to waste away [weyst]. to canter [ke:nti]. to go home [houm]. to proceed blindly [blayndli]. to go badly. to upset [apset]. to exasperate [igza:spireyt]. This business has exasperated me. to strike one as odd [strayk]. To tell you the truth, it strikes me as odd. to make ends meet. We can hardly make both ends meet. to live from hand to mouth. We live from hand to mouth. to go by. The days are going by and we haven't done a thing. to marry into a family. to come and go frequently [fri:kwintli]. (Nobody has come.) to pay a visit of sympathy [simpithi]. to go back. to recede [risi:d]. to decline [diklayn]. to back out. to go unwillingly. to go for a walk. to pay a visit to a prospective bride [brayd], to pay a visit of congratulation. to die a disappointed person. to continue to haunt one's mind [ho:nt]. to go on strike [strayk].

gitmek (gücüne)

334

gücüne gitmek

to be offended. I'm deeply offended. to go by the board [bo:d]. güme gitmek gürültüye gitmek to be lost in the confusion [kmfyuijin]. hacca gitmek to make the pilgrimage to Mecca [pilgrimic]. hacı olmak to become a pilgrim. hasır altına gitmek to be covered up [kavid]. hasret gitmek (bir şeye) to die longing for. havaya gitmek to be in vain [veyn]. hoşa gitmek to tickle one's fancy [fe:nsi]. Önemli kişiler arasında oturuyor olmak çok It tickled my fancy to be sitting among the hoşuma gidiyordu. bigwigs. to please [pli:z]. O sabah hoşa gitmeyen raporlar gelmeye başladı. That morning scarcely pleasing reports started coming in. to like [layk]. Hoşunuza gidiyor mu? Do you like it? Bunu duymak hoşlarına gitmeyecek. They won't like to hear of that. Pek hoşuma gidiyor diyemem. I can't say I like it much. Hoşunuza gitse de gitmese de, bu böyledir. That's how it is, whether you like it or not. to enjoy [incoy]. Pek hoşumuza gitmedi. We didn't enjoy it much. hoşuna gitmemek: not to be to one's liking. Bu tür eğlenceler hoşuma gitmiyor. This type of entertainment is not to my liking. Onun çapında bir oyuncuyu kaybetmek hoşuma gitmez. (I'd hate to lose a player of his calibre [kedibi] , Bu, hiç de hoşuma gitmiyor. / find it very distasteful [disteystful]. huyuna suyuna gitmek to treat smb tactfully [te:ktfuli]. içi gitmek, çok istemek anlamında: to crave for [kreyv]. ishal olmak anlamında: to have diarrhea [dayirkyi]. bir içim suya gitmek to go for next to nothing. içinden kan gitmek to suffer secretly [safi]. içtikleri su ayrı gitmemek to be close friends [klous]. İçtikleri su ayrı gitmezdi. They were very close friends.) iflâsa gitmek to head for bankruptcy [be:nkrapsi]. ileri gitmek, ilerlemek anlamında: to advance [idva:ns]. konu için: to go further. Daha ileri gitmeden bu konuyu tartışalım. Let's discuss this before going any further. Bu, bir söylentiden ileri gitmez. (It's no more than a rumour [ru:mi].) mesafe için: to go forward [fo:wid]. ölçü dışına çıkmak anlamında: to go too far. saat için: to be running fast. fazla ileri...: to go to extreme [ikstriim]. Fazla ileri gitmeye gerek yok. There's no need to go to extreme. ilerisine gitmek (bir işin) to follow a matter up [folou]. imansız gitmek to die as an unbeliever [anbilkvi]. istemiye istemiye gitmek to go willy-nilly. işi rast gitmek to be in luck [lak]. işleri iyi gitmek to do well. işleri yolunda gitmek to fare well [fe:]. işleri yolunda gitmemek to fare i l l . iyi gitmek, vakısmak anlamında: to suit [su:t]. Bu, çok gücüme gitti.

gitmek (izinden)

335

yolunda olmak anlamında: İşinin iyi gittiği görünüyor. izinden gitmek O, babasının izinden gidiyor.

to go well. He seems to be getting along quite well. to follow in the footsteps of smb. He's following in his father's footsteps. to follow in the wake of [weyk]. Onun izinden gideceğime yemin ediyorum. I swear to follow in his wake. kafasının dikine gitmek to do as one pleases [plkziz]. kapış kapış gitmek to sell like hot cakes [keyks]. karadan gitmek to go by land [le:nd]. kamı gitmek to have diarrhea [dayiri:yi]. karşılamaya gitmek to go to meet smb. kendi havasına gitmek to do as one pleases. kendi keyfine gitmek to do what strikes one's fancy [fe:nsi]. kestirmeden gitmek to take a short cut [kat]. Ormandan kestirme giderseniz, zaman kazanırsınız. You'll gain time if you cut across the wood. Bazen kestirmeden gitmeye çalışırız, Sometimes we try to take a short cut. fazla uzatmadan anlatmak: not to beat about the bush [bi:t], kısa yoldan gitmek, mesafe için: to take a short cut. anlatım için: to be to the point, kıvrıla kıvrıla gitmek to wind [wayind]. Yol, ormanın içinden kıvrıla kıvrıla gidiyor. The road winds through the forest. kıyıdan gitmek to hug the coast [hag]. kim vurduya gitmek to be an unlucky victim [anlaki]. Bir gazeteci yine kim vurduya gitti. Yet another newspaperman was the victim of an unknown killer. kötüye gitmek to worsen [wo:sin]. Kötüye giden bir ekonomi söz konusudur. We're talking here of a worsening economy. İşler kötüye gidiyor. (Things are taking a bad turn.) kurban gitmek to fall victim. misafirliğe gitmek to pay a visit to. okkanın altına gitmek to bear the brunt [brant]. okula gitmek to go to school. orağa gitmek to go reaping [ri:ping], orsa gitmek to hug the wind [hag]. oturmaya gitmek to go on a visit to. önden gitmek to lead the way [li:d]. Sizin önden gitmeniz daha iyi olur. It would be better if you lead the way. önünden gitmek to get ahead. ölüp gitmek to die [day]. Doktor gelinceye kadar adam ölüp gidecek. By the time the doctor comes, the man is certain to die. peşinden gitmek, to follow. izlemek anlamında: Neden her yere onun peşinden gidiyorsun? Why do you keep following her everywhere? to follow in smb's footsteps. izinden gitmek anlamında: Onun peşinden gitmeyi kim istesin ki? Why should anyone want to follow him? post elden gitmek to lose one's post [poust]. pupa yelken gitmek to sail before the wind [seyl]. rahvan gitmek to go at an amble [e:mbil]. rast gitmek to go well. referanduma gitmek to hold a referendum on [refirendim]. Hükümet bu konuda referanduma gider mi? Will the government hold a referendum on this issue [gavmmint]?

gitmek (rüzgâr gibi)

336

rüzgâr gibi gitmek safa geldin'e gitmek sarsıla sarsıla gitmek sayfiyeye gitmek sefere gitmek sele gitmek sıcağa gitmek sılaya gitmek sır olup gitmek siya siya gitmek su gibi gitmek suyuna gitme (birinin) suyunca gitmek sürgün gitmek sürgüne gitmek sürüp gitmek Bu böyle sürüp gitmez. TV'de bu tartışma saatlerce böyle sürüp gidiyor. Bu garip durum sonsuza dek sürüp gidemez. Saldırılar ve karşı saldırılar sürüp gitti. şansı kötü gitmek şansı ters gitmek şansı yaver gitmek Şimdiye kadar şansımız yaver gitti. şansı yaver gitmemek tadı gitmek talihi ters gitmek talihi yaver gitmek (bir) tarafa gitmek Siz ne tarafa gidiyorsunuz? tasfiyeye gitmek tekne ile geziye gitmek temizliğe gitmek tepesi aşağı gitmek ters gitmek Bugün her şey ters gitti. tersine gitmek Herkes gider Mersin'e, biz gideriz tersine. tersyüzden gitmek tıkırında gitmek Bir müddet her şey tıkırında gitti. işler tıkırında gidiyor. tıpış tıpış gitmek, küçük adımlarla gitmek: istemiye istemiye gitmek: tırıs gitmek Bana tırıs gider. Bana vız gelir, tırıs gider. tuhafına gitmek Bu, tuhafına gitmedi mi? ucuza gitmek uçup gitmek usu gitmek

to sail with the wind [seyl] to pay smb a visit of welcome [welkim], to jolt along. to move to a summer house. to go to war [wo:]. to be needlessly wasted [weystid]. to go to a Turkish bath [ba:th], to visit one's native place [neytiv], to vanish into thin air [ve:ni§]. to go backwards [be:kwidz], to flow like water. to treat smb with tact [te:kt]. to rub smb the right way [rab]. to be exiled to [eksayld], to go into exile [eksayl]. to last. It won't last long. This discussion goes on like this on TV for hours. This strange state of affairs can't possibly last for ever [ife:z]. Attacks and counter-attacks went on [ite:ks]. to have a run of bad luck. to get a bad break. to get a good break. (We've been in luck's way so far.) to be down on one's luck [lak]. not to give pleasure any more [pleji]. to be down on one's luck. to be in luck [lak]. to head for. Where are you heading for? to go into liquidation [likwideysm]. to go sailing [seyling]. to do the cleaning for a living. to go downhill. to go wrong. Everything has gone wrong today. to go against the grain [greyn]. (Something must be wrong here.) to retrace one's footsteps [ritreys], to go well. Everything went well for some time. Business is going well [biznis]. to patter [pe:ti]. to go willy-nilly, to trot. (I don't give a damn [de:m].) / don't care a bit. to strike one as odd [strayk]. Didn't it strike you as odd? to go cheap [c:ip]. to fly away [flay]. to lose one's mind [maynd].

gitmek (uzaklara)

337

uzaklara gitmek, uzak yerler için: konudan ayrılmak anlamında: üstüne gitmek cesaretle...: üstüne...: üzerine gitmek Hükümet fuhuşun üzerine gitmeye karar verdi. vedaya gitmek yabana gitmek yağ gibi gitmek yalpalaya yalpalaya gitmek Sarhoştu ve yalpalaya yalpalaya evine gidiyordu. yangına gitmek yangına kürekle gitmek yanına gitmek (birinin) Genel müdürün yanına gitti, yaklaşmak anlamında: Yanına gidip, bunları ona sorabilirsin. yanlış gitmek Her şey yanlış gitti. yanpiri yanpiri gitmek yaver gitmek yaya gitmek yayan gitmek Korkarım, yolculuğu yayan gitmek zorunda. Yolculuğun ondan sonraki kısmını yayan gittik. yola gitmek Bir kişiyle ya alışveriş etmeli ya da yola gitmeli ki, ne olduğu bilinsin. yoldan gitmek (bir) İsterseniz yeni yoldan gidebilirsiniz. Aynı yoldan gidiyoruz. Burası İstanbul, yolun sağından gidiniz. yolunda gitmek Her şey yolunda gitti. Burada her şey yolunda gidiyor. yolundan gitmek (birinin) Hocanın dediğini yap, gittiği yoldan gitme. yorga gitmek yuvarlanıp gitmek Eh, işte yuvarlanıp gidiyoruz. yürüyerek gitmek Oraya yürüyerek gitmek zorundayız. zevkine gitmek zıt gitmek zıttına gitmek Böyle bir şeyi kabul etmek zıttıma gidiyor. ziyaretine gitmek zoruna gitmek

to go to faraway places. to get off the subject [sabcikt], to go for. to take the bull by the horn. to do smth obstinately. to crack down upon [kre:k]. The government has decided to crack down upon prostitution [prostityu:sm]. to pay a visit of farewell [fe:wel]. to go to a stranger [streynci]. to move smoothly [smu:thli]. to stagger [ste:gi]. He was drunk and was staggering home [houm], to go in great haste [heyst]. to add fuel to the flame [fyu:l]. to go to see. He went to see the general manager [me:nici]. to go up to. You can go up to him and ask it to him. to go wrong. Everything has gone wrong. to move crabwise [kre:bwayz]. to go well, to go on foot, to go on foot. I'm afraid he'll have to make the journey on foot [co:ni]. We made the rest of the journey on foot. to set off on a journey [cb:ni]. To know someone well one should either do business or go on a journey with them. to take. You can take the new road, if you like. We're moving on the same path. You're in Istanbul, keep to the right. to go like clockwork. Everything went like clockwork. Everything is going all right here. to follow smb's example [igza:mpil]. Do as the preacher says but don't follow his example [pri:ci], to go at a jog-trot. to manage somehow [me:nic]. Well, we're just managing. to go on foot. We'll have to go there on foot. to please [pli:z], to do the opposite of what smb wishes. to go against the grain [greyn]. It goes against the grain for me to accept such a thing. to go to visit smb. to hurt one's pride [prayd].

giydirilmek

338

giydirilmek giydirmek, giysi için: ağır sözler için: hüküm giydirmek kavuk giydirmek külahım ters giydirmek (birine)

to be dressed by [drest], to dress. to rebuke [ribyu:k], to pass sentence on [sentins], to deceive (smb) [disi:v], to teach smb a thing or two. to be a real fox. This man will rob Peter to pay Paul.

şeytana...: Bu adam, Ali'nin külahını Veli'ye, Veli'nin külahını Ali'ye giydirir. to make smb do the wrong thing, pabucu başına giydirmek (birinin) to be a real fox. pabucu ters giydirmek pabucunu ters giydirmek, to teach smb a thing or two. çak kurnaz olmak anlamında: to make smb leave in a hurry [he:ri], telaşlandırmak: to lay the blame on. samur kürkü (-in) sırtına giydirmek to be smart enough to outwit the devil. şeytana pabucu ters giydirmek O, şeytana pabucu ters giydirir. He could outwit the devil himself. to be worn [wo:n]. giyilmek Bunlar ev içinde giyilmez. These are not worn indoors [indo:z]. giyinmek to get dressed [drest]. Git giyin. Go and get dressed. to dress (oneself). Sen hâlâ giyinmedin mi? Haven't you finished dressing? , Gidip giyineyim. I'll go and dress myself. Tek başına giyinecek kadar büyüdü. He's old enough to dress by himself. Giyinmeleri uzun sürmez. It won't take them long to dress themselves. Balo için iyi giyinmek gerek. You must dress well for the ball [bo:l]. Kendiniz için yiyiniz, başkaları için giyininiz. Eat to please yourself but dress to please others. Bari böyle giyinmese, ona hiç yakışmıyor. It doesn't suit her at all to dress like that. 6.30 trenine yetişeceksen, çok çabuk giyinmen lazım. You have to dress very quickly if you want to catch the 6.30 [ke:c]. | birleşikler ve deyimler] hafif giyinmek to dress lightly [laylli]. hırtlamba gibi giyinmek to be untidely dressed in several layers. karalar giyinmek to be dressed in black [drest]. siyahlar giyinmek to be dressed in black. Hepsi siyahlar giyinmişti. They were all dressed in black. temiz giyinmek to dress neatly [ni:tli], giymek to wear [we:]. Kırmızı elbisesini giymişti. She was wearing her red dress. Onu, düğünde giymesi için aldım. I bought it for her to wear at the wedding. Güle güle giyin. Enjoy wearing it. Hep elbise alırdı ve giymezdi. She would buy dresses and never wear them. to put on. İşte giyeceğim elbise kalmadı. I've nothing left to put on at work. Beyaz ipek bir elbise giymişti. She had a white silk dress on. I birleşikler ve deyimler | allar giymek to be clad in red [kle:d]. ayağını giymek to put on one's shoes [su:z]. hapis giymek to be sentenced to prison [prizin]. hüküm giymek to be condemned to prison [kmdemd]. karalar giymek to wear mourning [morning]. 1

gizlemek

339

sarı çizme giymek şapkasını yana giymek taç giymek gizlemek Ajanının gerçek kimliğini uzun süre gizlemeyi başarmışlardı. Şaşkınlıklarını gizleyememişlerdi. Niyetlerini hepimizden gizlemeyi başarmıştı. Bunu ondan gizlemek doğru olmaz. genel anlamda: Gerçeği gizlemekte çok ustadır. bilgi için: Sen bizden bir şeyler gizliyorsun. örtbas etmek anlamında: Suçlarını gizlemeye çalışıyorlar. gizlememek Sizden nefret ettiğini hiç bir zaman gizlememiştir. gizlenilmek gizlenmek, bilgi için: Bu antlaşma halktan tümüyle gizlenmişti.

to hold a high office [ofis]. to cock one's hat. to be crowned [kraund]. to disguise [disgayz]. They suceeded in disguising the identity of the agent [eycint]. to conceal [kinsid] smth from smb. They were not able to conceal their surprise. He had managed to conceal his intentions from us all. It would be unfair to conceal this from him. to hide [hayd]. She's very clever at hiding the truth. to hold back. You're holding back something from us. to cover up [kavi]. They are trying to cover up their crime. to make no secret of. She has never made a secret of the fact that she hates you [heyts]. to be kept secret [si:krit].

to be kept secret from [skkrit]. This agreement was totally kept secret from the public [pablik]. to hide [hayd]. genel anlamda: Ağaran baş, ağlayan göz, gizlenmez, You can't hide tears or white hair. kötü niyetle: to lurk [lo:k]. saklanmak anlamında: to go into hiding [hayding]. Bir müddet gizlenmelidir. He must go into hiding for a while [wayl]. to hide. Bunlar gündüzleri nerede gizleniyorlar. Where do they hide during the day? gizli olmak to be secret [si:krit]. Bu da mı gizli? 7s that secret, too? resmi ve askeri bilgi için: to be classified [kle:sifayd]. Üzgünüm, bu belgeler gizlidir. I'm sorry, these documents are classified. I birleşikler ve deyimler | ibâdet de gizli, kabahat de. Piety and vice should be out of sight [sayt]. to lay one's cards on the table [ley]. gizlisi saklısı olmamak Bizim gizlimiz saklımız yok. We're laying our cards on the table. to be above-board [ibavbo:d]. gizli kapaklı tarafı olmamak to offend [lfend]. gocundurmak gocunmak to take offence [lfens]. Yarası olan gocunsun. a-Let the guilty conscience worry [konsms]. b-It's the hurt dog that hollers [hohrz]. göbeklenmek, kişiler için: to become paunchy [pomçi]. bitki için: to develop a heart [ha:t]. göç etmek to migrate [maygreyt]. Avustralya'ya göç etmeye karar verdiler. They've decided to migrate to Australia. göç ettirmek to depart [di:pa:t]. göçebeleşmek to become migrant [maygnnt]. göçermek to transfer [trensfô:].

göçertmek

340

göçertmek göçmek,

to demolish [dimolisj.

yer değiştirmek cudamında: Bu kuşlar göçmezler. çökmek anlamında: Avurdu avurduna göçmüş haldeydi. ölniek anlamında: Hepsi göçüp gittiler. *konup göçmek göçürmek göğermek, morarmak anlamında: yeşermek anlamında: göğüslemek göl olmak gölge etmek, ışık bakımından: engel bakımından: Gölge etme, başka ihsan istemem. gölgelemek, değer için: resim için: yer için: gölgelendirmek gölgelenmek, gölgeli duruma gelmek: gölgede oturmak anlamında: gölgesi altında olmak (birinin) göllenmek gömmek, toprağın içine yerleştirmek: bir şeyin içine yerleştirmek: genel anlamda: kakma işlemek anlamında: birinden daha uzun yaşamak: *başını kuma gömmek *diri diri gömmek Başını kuma gömmektense, bir şeyler yap.

to migrate [maygreyt]. These birds do not migrate. to cave in [keyv]. He had sunken cheeks [sankm]. to die. They have all died [dayd]. to lead a nomadic life [li:d]. to cause to migrate. to to to to

turn blue. turn green [gri:n]. breast [brest]. form a lake [leyk].

to cast a shadow on. to become an obstacle. Don't be an obstacle, that is all I want. to overshadow [ouvi§adou]. to shade up [seyd]. to put in the shade, to shade [seyd]. to become shady, to sit in the shade. to be under the protection of smb [priteksm]. to form a lake [leyk]. to bury [beri]. ' to embed [imbed], to bury. to inlay [inley]. to outlive. to bury one's head in the sand, to bury alive [llayv]. Instead of burying your head in the sand do something about it.

gömülmek, toprağa: to be buried [berid]. suya: to sink into. *canlı canlı gömülmek to be buried alive [elayv]. gömülü olmak to be buried, to be embedded, taş için: to be sent. gönderilmek Size yeni bir katalog gönderilecektir. A new catalogue will be sent to you. Paket yanlış adrese gönderilmiş olabilir. The parcel could have been sent to the wrong address. Bana kitap filan gönderilmedi. I wasn't sent books or anything like that. to be sent back. *geri gönderilmek Geri gönderilsin. Have them sent back. to be sent into exile [eksayl]. *sürgüne gönderilmek

göndermek

341

göndermek, genel anlamda: Konuşmanın tam metnini gönderebilir misin? Ne diye sizi buraya gönderdiler? Bana geçen ayın hesaplarını göndersin. Onları göndereydiniz. Göndermek nezaketinde bulunduğunuz çiçekler için teşekkür ederiz. gemi ile: Hepsini gelecek ay gemiyle gönderiyoruz. mektup vs. için: Mektuplarımı lütfen yeni adresime gönderin. posta ve banka ile: sevkctıuek anlamında: yolcu etmek anlamında: |birleşikler ve deyimleri apar topar göndermek geri göndermek haber göndermek Gelemeyecekleri hususunda bana haber gönderdi.

to send. Could you send the exact wording of his speech? What's the idea of sending you here? Have him send me the accounts for last month. You could have sent them. Thank you for the flowers you were kind enough to send [inaf]. to ship. We shall ship them all off next week. to forward [fo:wtd]. Please forward my mail on to my new address. to remit. to dispatch [dispe:c], to see off.

to send smb packing, to send back, to send word. He sent me word that they won't be able to come. to send a message [mesic]. Bari bir haber gönderseydiniz. You might have sent a message. to send to prison [prizm]. hapse göndermek havale göndermek to send a money order [o:di]. öpücük göndermek to blow kisses. selâm göndermek to send smb one's regards [riga:dz]. sürgüne göndermek to send into exile [eksayl], tez elden göndermek to send without delay. bir yere göndermek to send smb round. Şeker için bir yere gönderdim. I've sent him round for some sugar. göndertmek to have smth sent. Büyük olanları neden göndertmedin? Why didn't you have the large ones sent? to be willing. gönlü olmak gönlü tez olmak to be impatient [impey§mt]. gönlü tok olmak to be contented. gönlü olmamak to be unwilling. gönlünü etmek to please [pli:z]. gönlünü hoş etmek to conciliate [kinsilieyt]. gönlünü yapmak to blandish [blemdisj. gönüllenmek to take smth to heart [ha:t], gönüllü olmak to volunteer [vohnti:]. Rehberlik yapmaya gönüllüyüm. / volunteer to serve as a guide [gayd], gönülsüz olmak to be unwilling. gönyelemek to measure with a set square [skwe:]. göre olmak (birisine) to be suitable for [su:ttbil]. Bu iş bize göre değil. This job is not suitable for us. Maaş, tecrübe ve kabiliyete göre olacaktır. The salary will be commensurate with experience and ability [kimen§irit]. to act as. görev yapmak Bu hisse, toparlamada daima lokomotif This share has always acted as an engine of görevi yapmıştır. recovery [rikaviri]. görevi olmak, iş bakımından: to be one's duty. Bu insanlara yardım etmek senin görevin. It's your duty to help these people.

görevini yapmak

342

to be one's business [biznis]. Bu çocukları giydirmek kulübün görevi değil. It's not the business of the club to clothe these children [klouth]. yel ki bakımından: to have authority [o:thoriti]. Görevi olmadığı halde işlerimize karışıyor. He is meddling in our affairs without having any authority to do so. görevini yapmak to do one's duty [dyu:ti]. Bu şartlar altında, görevimizi gereği gibi Under these conditions it's not possible for yapmamız imkansız. us to carry on our duties. to discharge one's duty [discax]. Görevlerini yapmalarına izin verin. Let them discharge their duty. Bu durumda görevimizi yapmamız mümkün değil. We are in no position to do our duty. görevlendirmek to assign [isayn]. görevlendirilmek to be assigned [isaynd]. Dört müfettiş bu iş için görevlendirildi. Four inspectors have been assigned to this task. Bu iş için kimi görevlendireceksiniz? Who will you assign to this task? görevli olmak to be in charge [ca:c]. Burada görevli kim? Who is in charge here? nöbet için: to be on duty [dyu:ti]. Bu sabah kim görevli? Who is on duty this morning? görgülenmek to gain experience [ikspiryins], görgülü olmak saygılı anlamında: to be well-bred. gün görmüş anlamında: to be of some standing. görgüsüz olmak saygı için: to be ill-mannered. ' tecrübe için: to be inexperienced [inekspirymst]. görmek, (ayrıca bak görmemek) gözle algılamak anlamında: to see. Hiçbir şey göremiyorum. / can't see a thing. Çantadan tabancayı aldığını gören oldu mu? Has anyone seen her take the gun out of the bag? Sizi iyi gördüm. (You look very well.) Görmemeniz imkânsız, kocaman bir binadır. (It's a huge building, you can't miss.) Olayı gözleriyle görmüşçesine anlattı. He related the incident as if he had seen it with his own eyes [ayz]. Kenarını gör bezini al, anasını gör kızını al. The sample will show what the whole is. algılamak, yargıya varmak: to see. Görebildiğim kadar. As far as I can see. It remains to be seen [rimeynz]. Göreceğiz. Bekle gör. Wait and see [weyt]. Bunun neticesinin ne olacağını göreceğiz. What the consequences will be, remains to be seen. Gelip kendin görebilirsin. You can come and see for yourself. Göreceksiniz, onu beğeneceksiniz. You'll see, you're going to like it. Onların pek o kadar değişik olmadıklarını göreceksiniz. You will find that they are not so different. Aç tavuk kendini arpa ambarında görür, A hungry hen imagines itself in the granary. karşılaşmak anlamında: to meet/see. İstanbul'u sevmeyeni hiç görmedim. I've never met anyone who doesn't like Istanbul. Onu görmesem, olmaz mı? Would it not do if I didn't see him? Sizi burada görmek ne güzel! How nice meeting you here! rastlamak anlamında: to see. Onun gibisini bir daha göremeyeceğiz. We'll never see her like again. Böylesini hiç görmedim. I never saw the like of this. Bu kadın gibisini daha görmedim, I haven't seen the like of that woman. gezmek anlamında: to see. Gitmeden önce turistik yerleri göreceğiz. We shall see the sights before leaving.

görmek (adet)

343

ıciıdit anlamında: O soruyu sor da göreyim seni! Yapar mıyım, yapmaz mıyım, görecekler. Geleceği varsa, göreceği de var! Kitabı yayınla da seni görelim. yaşamak: Ben neler gördüm! lanık olmak anlamında: Biz her türlüsünü gördük. Onun kızdığını hiç gören olmadı, görüşmek anlamında: Müdürü görebilir miyim? Orada kimi görsünler? Yarın sabah beni görsün. manzara için: Arka pencere denizi görüyor. birleşikler ve deyimler] göreceği gelmek: Eşimi ve çocuğumu göreceğim geldi. göresi gelmek: Ailesini göresi gelmiş. maya/meye görsün: Eline bir fırsat geçmeye görsün. Üstüne düşmeye görsün. Şeytan görsün yüzünü. Ne hali varsa görsün. Dostlar alışverişte görsün. Gel gör ki, kabul etmiyorlar. Sıkıyı görünce pes ettiler. Bir gölge görür gibi oldum. Sizi görene maşallah. Görüp göreceğimiz hepsi bu kadar. Ay gördünse bayram et. Hadi kızlar, göreyim sizi! Göz göre göre. Onları, göz göre göre ölüme gönderdiler. adet görmek az görmek bir görmek blöfünü görmek büyük görmek caiz görmek cebi para görmek cefa görmek ceza görmek çatal görmek çok görmek esirgemek anlamında: miktar için: dava görmek destek görmek dünyayı güllük gülistanlık görmek dünyayı toz pembe görmek düş görmek

to dare [de:], to see. I dare you to ask that question [kwescin]. They'll see whether I do it or not. Let him come and see what's waiting for him. I dare you to publish that book. to go through. I've been through all sorts of things. to see. We've seen every sort. He was never seen to lose his temper. to see. Could I see the manager? Who are they to see there? Have him see me tomorrow morning. to look out on. The back window looks out on the sea. to long to see. / long to see my wife and my child [wayf]. to miss. He misses his family. If he ever gets the opportunity [opityumiti]. If he wishes something he usually gets it. I have no wish to see him. Let him stew in his own juice [cu:s]. It's all for the sake of appearances [lpknnsiz]. They just won't accept [iksept]. When things got tough, they gave in [tafj. / thought I saw a shadow. You're a hard man to see. That is all there is to see. Start the feast, if you have seen the new moon. Come on girls, show them who you are! Knowingly. (They sent them to a certain death [so:tin].J to menstruate [menstru:yeyt]. to find smth insufficient [insifi§int]. to consider equal [i:kwil]. to call one's bluff [blaf]. to highly respect [hayli]. to approve of [ipru:v]. to earn money [b:n]. to suffer [safi]. to be punished [panist], to see double [dabil]. to begrudge [bigrac]. to consider it too much. to hear a case [keys]. to receive support [sipo:t]. to see things through rose-coloured glasses. to see the world through rose-coloured glasses. to have a dream [dri:m].

görmek (fayda)

344

fayda görmek (bir şeyden) faydasını görmek eğitim görmek Herkesin eğitim görme hakkı vardır. eli para görmek ezbere iş görmek gerçek yüzünü görmek Onun tatlı dilinin gerçek yüzünü gördüm. gerekli görmek Bunu disiplin için gerekli görüyorum. gezip gömlek Yemekten sonra bazı yerleri gezip göreceğiz. görevi görmek Aramızda bir köprü görevi görüyordu. görmüş geçirmiş olmak Görmüş geçirmiş bir beyefendidir. gözüyle görmek gün görmek gününü görmek Sen gününü görürsün! güneş görmek hacet görmek, gerekli saymak anlamında: tuvalet için: hakaret görmek hakir gömıek harcını görmek hasar görmek hayal görmek Sen hayal görüyorsun. hayal meyal görmek hayrını görmek Hayrını gör! hazırlık görmek hesabı görmek hesabını görmek, alacak için: ceza için: hizmet görmek hizmetini görmek (birinin) hor görmek Sanatını hor gören boğazına torba takar. hoş görmek Hiç yoktan azı hoş görmeli. Beni hoş görün. ileriyi görmek iş görmek Bu kutu, işi görür, iki kişi, bir işi aynı şekilde görmez. Az eli aşta gör, çok eli işte gör.

Bu ne iş görür?

to get benefit from. to get benefit from. to receive education [edyukeyfin]. Everyone has the right to education. to start earning money [6:n]. to do smth in a haphazard fashion [fe:§in]. to see through [thru:]. / easily saw through his soft words. to consider it necessary [nesisiri]. I consider it necessary for the sake of discipline [seyk]. to go sightseeing. We'll go sightseeing after lunch. to act as [e:kt]. It acted as a bridge between us. to have been around. He is a gentleman who has been around. to be an eye witness to [ay], to live prosperously [prospmsli]. to get one's deserts [dizo:ts]. You'll get your deserts! to be light and sunny. to consider it necessary [nesisiri]. to go to the toilet [toylit]. to be insulted [insaltid]. to hold in contempt [kintempt]. to pay the expenses of smb. to suffer damage [demic]. to imagine things [imexin]. You're imagining things. to be hardly able to discern [diso:n]. to enjoy the benefit from. May you enjoy the benefit! to make preparations [prepireysm]. to pay the bill, to pay up. to settle smb's account [lkaunt]. to have a reckoning. to serve as a civil servant [so:vint]. to serve for [so:v]. to scom [sko:n]. He who scorns his trade will end up begging. to tolerate [tolireyt]. (A little is better than nothing.) (Please bear with me.) to foresee [fosi:]. to do a job [cob]. This box will do. Two people can't do a job in the same way. to work. It takes a few to cook but many to finish some work. to be used for [yu:zd]. What is it used for?

görmek (itibar)

345

Bir testereye ihtiyacım var, ancak bu da işi görür. Al şunu dene, belki iş görür. işini görmek iş yapmak anlamında: Kurda "Neden boynun kalın?" demişler, "İşimi kendim görürüm de ondan." demiş. iş yapmaya uygun anlamında: Bu çekicin, işimizi görmesi gerek. Bu, şimdilik işinizi görür. Bu işimizi görür. itibar görmek savılmak anlamında: aranmak anlamında: iyilik görmek Onun çok iyiliğini gördük. kabul görmek kâbus görmek kara düş görmek Ne karanlıkta yat, ne kara düş gör. kendi gözüyle görmek Olayı kendi gözümle gördüm. Gel kendi gözünle gör. kendi işini kendi görmek kendisini dev aynasında görmek korkulu rüya görmek köle muamelesi görmek Bu insanlar burada köle muamelesi görüyor. kurs görmek küçük görmek Oradaki Avrupalıları küçük görüyorlar. layık görmek leyleği havada görmek lüzum görmek mahzur görmek Beklemekte mahzur görmüyor. Onunla konuşmakta mahzur görmüyorum. mâkul görmek mazur görmek muamele görmek Çocuk muamelesi görmekten hoşlanmam. mukabele görmek münasip görmek mürüvvetini görmek ortalığı toz pembe görmek öğrenim görmek Askerlerin hiç biri öğrenim görmemiş. para yüzü görmek Biz daha para yüzü görmedik. rağbet görmek Bu şapka modeli çok rağbet görüyor. rahat yüzü görmek reva görmek Bize bunu mu reva görüyorsun?

to answer the purpose [po:pis]. / need a saw but this will serve the purpose as well. Here try this, it may answer the purpose. to do one's work. They asked the wolf why his neck was so strong, he replied, "It's because I do my own work myself." to answer one's purpose [po:pis]. That hammer should answer our purpose. This will answer your purpose for the moment. (That will do.) to be respected. to be in demand [dima:nd]. to be treated with generosity [cenirositi]. He was always very generous to us [ceniris]. to find acceptance [ikseptins]. to have nightmares [naytme:z], to have nightmares. (Don't invite trouble and you won't have any.) to see with one's own eyes. / saw it with my own eyes [ayz]. (Come and see for yourself.) to paddle one's own canoe [kmu:]. to have inflated ideas about oneself. to have nightmares [naytme:z]. to be treated as slaves [sleyvz]. These people are treated here as slaves. to take a course [ko:s]. to regard smb as inferior [infi:yi]. They regard the Europeans there as inferior. to deem smb worthy of [wo:thi], to be always on the move [mu:v]. to think it necessary [nesisni]. not to mind [maynd]. He doesn't mind waiting. I don't mind talking to him. to deem reasonable [rkzinibil]. to excuse smb [ikskyu:z], to be treated [tri:tid]. / dislike to be treated like a child. to be received with applause [iplo:z]. to think it proper. to see one's children grow up and do well. to see things through rose coloured glasses. to receive education [edyukeygin]. None of the soldiers had received any education. to get some money. We didn't get any money yet. to be in demand fdimamd]. (This hat model has caught on [ko:t].J to find peace [pi:s]. to consider smth as fitting for smb. Do you consider this fitting for us?

görmemek

346

rüya görmek rüyasında görmek sakınca görmek staj görmek şeşi beş görmek tahsil görmek Orada kızlar tahsil görmez. tamir görmek Bu araba tamir görmüş. tedavi görmek terbiye görmek tozpembe görmek türlüsünü görmek Bu türlüsünü hiç görmedim. ufak tefek görmek uygun görmek Davetiyeyi kabul etmeyi uygun görmedim. Nasıl uygun görürseniz, öyle hareket edin. Bu garip davranışınızı hiç uygun görmüyoruz. Heyetimiz alınan karan uygun görmüştür. Nasıl uygun görürseniz. uzağı görmek üvey evlat gibi muamele görmek yarar görmek (bir işte) Bu işte bir yarar görmüyorum. yardım görmek Hiç kimseden yardım görmedim. yüz görmek Dosta çok varan, ekşi yüz görür. zam görmek Kahve bu ay yüzde elli zam gördü. zarar görmek Nazilerden çok zarar gördüler. ziyan görmek görmemek Oğlunun kusurlarını göremiyor. Bu liderler kendi kusurlarını göremiyorlar. İş kardeşime geldi mi, annem hiç bir şey görmez.

Gözüm görmesin! Göremez ol! Sağ elinin verdiğini, sol elin görmesin. Sen de görmeyiver. Onu yıllardır görmüyoruz. Ondan zorluktan başka bir şey görmedim.

to have a dream [dri:m]. to see smb/smth in one's dream. to object to [obcekt], to be under training. to be completely confused [kmfyu:zd]. to receive education [edyukey§in]. Girls receive no education there. to be repaired [ripe:dj. This car has been repaired. to be under treatment. to receive education [edyukey§m]. to see things through rosy glasses. to have diverse experiences [dayvo:s]. I've never seen this sort. to regard as of no account [lkaunt]. to see fit. / didn't see fit to accept the invitation. Act as you see fit. to approve [ipru:v]. We disapprove of your strange conduct. to give one's consent [kinsent]. Our committee has given its consent to the decision taken. (It's up to you.) to have foresight [fo:sayt]. to be treated very unfairly [anfedi]. to think it will serve some purpose. J don't think it will serve any purpose. to get help. / got no help from anyone. to get encouragement [inkaricmint]. (Too frequent visits don't foster friendship.) there to be an increase in price [inkrks]. There's been a 50 percent increase in the price of coffee this month. to suffer loss/harm. They've suffered great harm at the hands of the Nazis. to suffer damage [de:mic], to be blind to [blaynd]. He is blind to the defects of his son. These leaders are blind to their own defects. to have a blind spot for. My mother has a blind spot when it comes to my sister. not to see. / don't want to see him/her. May you never see it! What the right hand gives the left hand should not see. Just ignore it. (We've lost sight of him for years now.) (I had nothing but trouble with him.)

görülmek

347

|birleşikler ve deyimler] Su yüzü görmemiş.

To be very dirty [d5:ti]. to pretend to. Bizi görmemezlikten geldi. He pretended not to see us. to ignore [igno:]. Kuralları açıkça görmezden geliyorlar. They are clearly ignoring all the rules. to turn a blind eye to [blaynd]. Haklı isteklerimizi neden görmemezlikten Why do they turn a blind eye to our lawful geliyorlar? demands [dima:ndz]? başı yastık görmemek not to sleep a wink. burnunun ucundan ilerisini görmemek to be short-sighted [saytid]. burnunun ucunu görmemek to be blind with pride [prayd], dert yüzü görmemek not to have a worry. Bunlar hayatlarında dert yüzü görmedi. They have never had a worry in their lives. Ellerin dert görmesin! May your hands be free from trouble [trabil]/ dirlik yüzü görmemek to have no peace or comfort [kamntj. dünya yüzü görmemek not to have a moment of peace [pi:s]. dünyayı gözü görmemek to be too distressed to think of anything. gerekli görmemek not to consider it necessary to. Bunu gerekli görmüyorlar, değil mi? They don't consider it necessary, do they? göz gözü görmemek to be pitch dark. gözü görmemek to be blind [blaynd]. gözü hiçbir şey görmemek to be too affected to see anything. gözündeki merteği görmemek to be blind to one's defects. güneş görmemek to be sunless and dark. hayrını görmemek not to benefit from. hoş görmemek to disapprove [disipru:v]. mümkün görmemek to see no way to. Salonu kullanmalarını mümkün görmüyorum. / see no way to letting them use the hall. öğrenim görmemek to receive no education [edyukeysm]. rahat yüzü görmemek not to have a moment of peace [pi:s]. Hayat boyunca rahat yüzü görmedim. I've had no moment of peace in my life. sakınca görmemek to have no objection [obcek§in]. Sakınca görmüyorsanız, anlaşmayı iptal edelim. If you have no objection let's cancel the deal [ke:nsil]. to see no harm [ha:m]. Herkese anlatmakta sakınca görmedim. / saw no harm in relating it to everyone. uygun görmemek to find inappropriate [improuprieyt]. Orada bir cami yapılmasını uygun görmüyor. He doesn't find it appropriate that a mosque should be built there [bilt], to have no hesitation [hezitey§in]. yapmakta sakınca görmemek (bir şeyi) Onları satmakta sakınca görmedim. / had no hesitation to sell them. yüzü görmemek (bir şey) to be deprived of [diprayvd]. Biz daha para yüzü görmedik. (We didn't get any money yet.) görülmek to be seen. İlk defa buralarda görüldü. It has been seen here for the first time. Burada görülecek başka bir şey yok. There's nothing to see here any more. Kızdığı görülmüş değil. He was never seen to lose his temper. Bu, görülmemiş bir şey. (This is unheard o/[anho:d]. to be visible [vizibil]. Gece görülebilen tek şeydi. It was the only thing visible that night. Gözle görülmez. It's not visible to the naked eye [neykid]. to manifest itself. Bu, birçok vakada görülür. It manifests itself in a lot of cases. görmemezlikten gelmek

görünmek

348

görünmek, görülür olmak anlamında: Fener hâlâ uzaktan görünüyordu.

to be visible [vizibil]. The lighthouse was still visible in the distance. to come into view. Gün ışığıyla kıyı tam göründü, With daylight, the coast came into full view. izlenim uyandırmak anlamında: to seem. Düş kırıklığına uğramış görünüyor. He seems disappointed [disrpoyntid]. Bize oldukça dost görünüyorlardı. They seemed to be quite friendly to us. Öyle görünmüyor. It doesn't seem so. to appear [ipi:]. Bakan, epey yorgun görünüyordu. The minister appeared quite tired. Ufukta bir çözüm görünmüyor. There appears to be no solution in view. Öyle görünüyor ki... It appears that... gibi görünmek: to look as if/though [thou]. Yağmur yağacak gibi görünüyor. It looks as though it's going to rain [reyn]. Yansı kazanacak gibi görünüyor. It looks as if he's going to win the race. to seem as if. Fikrini değiştirmiş gibi görünmüyor. It seems as if she hasn't changed her mind. Bu göründüğü gibi kolay değil. It's not as easy as it seems to. | birleşikler ve deyimler] Söyledikleri pek göründüğü gibi değil. There was more in his speech than met the ear. Bu iş pek göründüğü gibi değil. There is more in this than meets the eye. Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür. The grass is always greener on the other side of the fence [fens]. bet görünmek to look ugly [agli]. dibi görünmek to be emptied. doktora görünmek to see a doctor [dokti]. Bir doktora görünürseniz iyi olur. You had better see a doctor. Sen bir dişçiye görünmelisin. You should see a dentist. göze görünmek to be visible [vizibil]. keli görünmek to show up (for a defect [difekt]). Takke düştü, kel göründü. The mask has fallen and the truth revealed. küçük görünmek to look younger than one is. yapar gibi görünmek to pretend to be doing smth. Projeyle ilgilenir gibi göründüler. They pretended to be interested in the project. yol görünmek to be time for smb to leave. Bize yol göründü. We must be going now. görünmemek, göze görünmemek to be invisible [invizibil]. Otel ağaçlardan görünmüyor. (The hotel is hidden from view by the trees.) gözüne hiçbir şey görünmemek to be overwhelmed by one's troubles. ortalıkta görünmemek to lie low [lay]. piyasada görünmemek to stay out of sight [sayt]. Bugünlerde ortalıkta görünmemeye bak. You'd better lie low these days. görünmez olmak to disappear [disipi:]. Birden görünmez oldu. It disappeared suddenly from sight [sayt]. to visualize [vijyu:layz], görüntülemek to project [pricekt]. perdeye yansıtmak: to exchange views. görüşme yapmak Sadece durum üzerinde kısa bir görüşme yaptık. We had only a short exchange of views. Bu konuda hiç bir görüşme yapılmayacak. No discussion on this question will take place. görüşmek, buluşup konuşmak anlamında: to talk over. Bu sorunu bakanla görüşeceğiz. We shall talk over this issue with the minister. Onunla mutlaka görüşmelisin. You really must have a talk with him.

görüştürmek

349

to have a word with. Merak etmeyin, onunla görüşeceğim. Don't worry, I'll have a word with him. to take up. Yarın bu konuyu yeniden görüşmeliyiz, We should take up this matter again tomorrow. bir konu üzerinde tartışmak: to discuss [diskas]. Problemin bu yüzünü görüşemedik. We couldn't discuss this aspect of the problem. Bu konuyu daha önce iki defa görüştük, We had discussed this subject twice before. dostluk etmek anlamında: to see each other. Görüşmeydi uzun zaman oldu. / haven't seen you for ages [eyciz]. Altı aydır birbirimizle görüşmüyoruz. We haven't seen each other for six months. Burada genç çiftler, nikah gününe kadar Young couples here do not meet each other birbirleriyle görüşmezler. before the wedding day [kapıl], telefon için: to speak. Bir görevli ile görüşebilir miyim? Could I speak to an official [ıfişıl]? (aynı) görüşte olmak: to see eye to eye with. We don't see eye to eye with them on every Her konuda onlarla aynı görüşte olmuyoruz. subject. to introduce one to another. görüştürmek Could you fix an interview with the manager? Beni müdürle görüştürebilir misin? to be discussed [diskast]. görüşülmek gösteri yapmak, to show off. şov için: to demonstrate [demmstreyt]. tezahürat için: to be shown. gösterilmek The cables must be connected as shown in the Kablolar resimde gösterildiği gibi bağlanmalıdır. diagram [dayigre:m]. Hastaya gereken ilgi gösterilmedi. The patient wasn't given the proper care. *parmakla gösterilmek to be counted on the fingers of one hand, gösteriş yapmak to show off. gösterişli olmak to be imposing [impouzing]. göstermek, (ayrıca bak göstermemek) genel anlamda: Bu rakamlar neyi gösteriyor? to show. O gün, ırkçılık çirkin başını gösterdi. yaş için: Seni daha fazla yaşlı gösteriyor, belirtmek anlamında: Bu işaret, yazının nerede ortaya çıkacağını gösterir. Bu, saflarında ciddi ayrılıklar olduğunu gösteriyor.

What do these figures show [figiz]? That day racism reared its ugly head [reysizm]. to make smb look. It makes you look older. to indicate [indikeyt]. This marker indicates where the typing will appear. It does indicate a serious disagreement in Gösterge, her şeyin yolunda gittiğini gösteriyordu. their ranks. The gauge indicated that everything was going smoothly [geyc]. Farklı tipler farklı değişim hızı gösterir. to exhibit [igzibit]. Different types exhibit different rates of change. açıklamak anlamında: to demonstrate [demmstreyt]. görünmek anlamında: to manifest itself, işaretle göstermek anlamında: Tanık, tereddütsüz sanığı gösterdi. to point to. The witness pointed to the suspect without hesitation [[heziteyşın]. kanıtlamak anlamında: Bu, ne kadar yanıldığımızı gösteriyor. to show. It goes to show how wrong we were. Bu da gösteriyor ki, insan hiçbir şeyden emin to prove [pru:v]. olamaz. It all goes to prove that one can't be sure of anything.

göstermek (aba altında değnek)

350

nrta\a çıkarmak anlamında: öğretmek anlamında: tehdit olarak: Eşim hakkında yalan yaymak nasıl olurmuş ona göstereceğim. Ben onlara gösteririm! saat için: Bu saat doğru vakit göstermiyor. televizyon ve film için: zaman için: Bunu zaman gösterecek. Nasıl bir netice alacağımızı zaman gösterecek. | birleşikler ve deyimler | aba altında değnek göstermek alaka göstermek anlayış göstermek aşinalık göstermek basiret göstermek baş göstermek Ülkede her yerde ayaklanmalar baş gösterdi. başarı göstermek Adaylarımız sınavlarda üstün başarı gösteriyorlar. Bazı insanlar testlerde başarı gösteremiyor. belirti göstermek ' yorgunluk belirtileri göstermek: aşınma belirtileri göstermek: delilik belirtileri göstermek: Bir süredir delilik belirtileri gösteriyordu. boy göstermek büyüklük göstermek cesaret göstermek çaba göstermek Bunlar hiçbir çaba göstermiyorlar. delilik belirtisi göstermek delil göstermek dip göstermek diş göstermek Isıracak it, dişini göstermez. dünyanın kaç bucak olduğunu göstermek düşüş göstermek eğilim göstermek emsal göstermek etkisini göstermek İlaç, yavaş yavaş etkisini gösteriyor. faaliyet göstermek Özellikle kumarhanelerde faaliyet gösteriyorlar. feragat göstermek gayret göstermek Krizi çözmek için her gayreti gösteriyoruz. gelişme göstermek Şimdiye kadar bir gelişme göstermediler. haklı göstermek Hanya'yı Konya'yı göstermek (birine)

to expose [ikspouz]. to teach [ti:c]. to teach smb smth. I'll teach him to spread lies about my wife. I'll show them! to tell the time. This clock doesn't tell the right time. to show. to remain to be seen. It remains to be seen. It remains to be seen what results we'll get. to show an iron hand in a velvet glove. to take an interest in. to show understanding. to show interest. to show insight [insayt]. to break out [breyk aut]. Revolts broke out everywhere in the country. to achieve success [sikses]. Our candidates achieve great successes in examinations. (Some people don't do well in tests.) to show signs of [sayn]. to show signs of fatigue [fitug]. to show signs of wear [we:]L to show signs of madness. For some time he was showing signs of madness. to put in an appearance [lpkrins]. to show generosity [cenirositi]. to show courage [karigj. to exert oneself [igzo:t]. (They are not trying at all.) to show signs of madness. to offer proof [pru:f]. to drink to the dregs [dregz]. to show one's teeth. A dog that intends to bite won't show its teeth. to teach smb a lesson. to show a decline [diklayn]. to show a tendency. to show a precedent [presiding. to take effect. The drug is slowly taking effect. to operate [opireyt]. They particularly operate in gambling houses. to act with generosity [cenirositi]. to do one's best. We're doing our best to solve the crisis. to make headway /progress. They've made no headway up to now. to justify [castify]. to teach smb a lesson.

göstermek (hüner)

351

hüner göstermek to show skill in. hürmet göstermek to show respect. hüsnükabul göstermek to receive smb cordially [koidyili]. ihtimam göstermek to take great care [ke:]. ilgi göstermek to take interest in. itina göstermek to exercise care [eksisayz], kahramanlık göstermek to show heroism [hirouwizm]. kapıyı göstermek to show smb the door. kazaya rıza göstermek to resign oneself to one's fate [rizayn]. kefil göstermek to assign a guarantor [ısayn], kendini göstermek, to show oneself. niteliklerini ortaya koymak: Kendinizi gösterin bakalım! Show them who you are! to prove one's worth [wo:th], varlığını hissettirmek: to manifest itself. artara çıkmak anlamında: Mal kendini gösteriyor. The work speaks for itself. to work a miracle [mirıkıl], keramet göstermek kolaylık göstermek to make things easier for. kulağını ensesinden göstermek to do smth the hard way. küçük göstermek to look younger than one is [yangı]. liyakat göstermek to show oneself worthy of [wo:thi]. mazur göstermek to justify [castifay]. Bu, yasadışı davranışları mazur göstermez. That doesn't justify such illegal actions. metanet göstermek to show firmness. mevcudiyet göstermek to make one's presence felt [prezins]. meyil göstermek to have inclination for [inklineyşın]. mukavemet göstermek to offer resistance [rezistins]. namzet göstermek to nominate smb [nomineyt]. özen göstermek to take pains in. Düğünün hazırlıklarına büyük bir özen gösteriyor. He's taking great pains in preparing the wedding. parmakla göstermek to point to. referans göstermek (birini) to give smb as reference [refinns]. rıza göstermek to consent [kmsent]. to show great patience [peyşms]. sabır göstermek to show loyalty. sadakat göstermek sağ kulağını sol eliyle göstermek to point to the right ear with the left hand, saygı göstermek to show respect. Bana değil, bu makama saygı gösteriniz. Show respect if not to me to this office. to show deference to [definns]. Onun yaşına saygı göstermelisiniz. You should show deference to his age [eye]. to spare smb's feelings. -in hislerine saygı göstermek: to give smb a warm welcome [welkim], sıcak yüz göstermek to offer facilities [fisilitiz]. suhulet göstermek şefkat göstermek to offer compassion [kımpe:şın]. televizyonda göstermek to show on TV [ti:vi].» tepki göstermek to react [riyekt]. Bu kararlara tepki gösterecekleri muhakkak. They will certainly react to these decisions. teslimiyet göstermek to submit to (the will of). tevazu göstermek to behave humbly [hambli]. teveccüh göstermek to show consideration to [kınsidıreyşın]. tırnak göstermek to show one's claws [klo:z]. tolerans göstermek to show tolerance [tolirms]. varlık göstermek to make a good showing.

göstermemek

352

yakınlık göstermek Bize çok yakınlık gösterdiler.

to show sympathy [simpithi]. (They were very good to us.) to look one's age [eye].

yaşını göstermek yaşlı göstermek, to make smb look old. elbise vs. için: Bu saç modeli seni yaşlı gösteriyor. This hair-style makes you look old. to be old for one's years. kendi yaşı için: Yaşlı gösteriyor. She looks old for her years. to show the way. yol göstermek Araba devrildikten sonra, yol gösteren çok (It's no use shutting the stable door after the olurmuş. steed is stolen.) to lead the way [li:d]. kılavuzluk etmek anlamında: Lütfen bize yol gösterir misiniz? Could you please lead the way? Tanrım, bana doğru yolu göster. 0 Lord, guide me to the true path [gayd]. to blaze a trail [bleyz]. öncülük etmek anlamında: to show smb how to do smth. ne yapılacağını öğretmek: tarif etmek anlamında: to direct smb to [dayrekt]. hırsıza yol göstermek: to unintentionally help a wrongdoer. yorgunluk belirtileri göstermek to show signs of fatigue [fiti:g]. göstermemek, | birleşikler ve deyimleri Allah göstermesin! May I never live to see the day! Allah eksikliğini göstermesin. We thank you Lord for (this food.) Allah yokluk göstermesin! May God not expose us to poverty! parmağının ucunu göstermemek to cover oneself so that no part of one's body can be seen. rıza göstermemek not to consent [kmsent]. varlık göstermemek to make a poor showing. yaşını göstermemek not to look one's age [eye]. Hiç yaşını göstermiyor. She doesn't look her age. göstermelik olmak, to be for show. gösteriş için yapılan: mostralık anlamında: to be a figurehead [figihed], götürmek, to put up with. dayanmak anlamında: eşlik etmek anlamında: to accompany [ikampini]. Beni otele kadar götürdü, He accompanied me to the hotel. neden olmak anlamında: to lead to. Bu iş hepimizi darağacına götürür, This affair will send us all to the gallows. öldürmek, yok etmek anlamında: to cause the death of [ko:z]. sürükleyerek...: to drag, taşımak anlamında: to take. İzmir'e kaç kişi götürüyorsun? How many people are you taking to Izmir? Bavulları oraya kim götürecek? Who is taking the suit-cases there? Onu hastaneye götürdüler, He was taken to hospital. ulaştırmak anlamında: to take to. Bunu onlara götürüver. Could you take this to them? Mektubu ona kim götürecek? Who is taking the letter to him? yanında...: to take along. Al şunu da götürüver. Take this along with you. yol için: to take. Bu yol sizi oraya götürecektir. This road will take you there. Bu yol sizi doğru, köprüye götürür. This road will take you straight to the bridge. to lead to [li:d]. vol açmak anlamında:

götürmemek

353

\ol göstermek anlamında: Aramızdan biri, sizi oraya kadar götürebilir. | birleşikler ve deyimler] alıp götürmek Erkekleri beşer beşer alıp götürdüler. Yiyecek ne varsa alıp götürdüler.

to take. One of us can certainly take you there.

to take away. They took the men away in groups of five. What food there was they took away. to carry away. Sel, tek köprüyü alıp götürmüş. The flood has carried away the only bridge. to walk off with. izinsiz olarak: Birisi dergileri alıp götürmüş. Somebody has walked off with the magazines. to make off with. Birisi şemsiyemi alıp götürmüş. Someone has made off with my umbrella. to take back. geri götürmek Bunları lütfen ona geri götürünüz. Please take these back to him. Bu şarkı beni asker olduğum günlere geri götürdü. This song took me back to the days I was in the army. Bunu geri götürüp değiştireyim. Let me take it back and change it [ceync]. to carry too far. ileri götürmek Şakayı biraz fazla ileri götürdün. You carried the joke a little too far. there to be bloodshed [bladsed]. kan gövdeyi götürmek Sizi uyarıyorum, kan gövdeyi götürür. I'm warning you, there will be bloodshed. not to show dirt [db:t]. kir götürmek ortalığı götürmek to cover the place [kavi] with. Ortalığı kir götürüyordu. The place was covered with dirt. to make a task unduly hard [andyuili]. öküzü bıçağın yanına götürmek pislik götürmek to be very dirty. Orada kalamazlar, orasını pislik götürüyor. They can't possibly stay there, the place is extremely dirty. to cause flooding [flading]. sel götürmek İzmir'i sel götürdü. Rain caused violent flooding in Izmir. Yel üfürdü, sel götürdü. It seems to have vanished into thin air. to see it through. sonuna kadar götürmek Merak etmeyin, bunu sonuna kadar götüreceğim. Don't worry, I shall see it through. su götürmek to be open to question. Bu mesele su götürür. That is an open question [kwescm]. to sweep away. süpürüp götürmek Sular her şeyi süpürüp götürdü. The waters swept along everything. to be dubious [dyu:byis]. şüphe götürmek Bu işin şüphe götürür bir yanı yok. (The matter leaves no room for doubt [daut].) to carry smb by the head and shoulders, yaka paça götürmek to take along with. yanında götürmek Kurda konuk giden, köpeğini yanında götürür. He who is dealing with a wolf should take his dog along with him. götürmemek, [birleşikler ve deyimler] Zırva, tevil götürmez. It's no use making sense out of nonsense. içi götürmemek to be unable to bear [be:]. to be beyond question [kwesgin]. kuşku götürmemek Bu, kuşku götürmez. (There is no doubt about that.) to be indisputable. münakaşa götürmemek söz götürmemek to be incontestable [inkintestibil]. Sorumluluğu söz götürmez. (There is no denying his responsibility.) su götürmemek to be beyond doubt [daut]. Suçlu oldukları, hiç su götürmez. It's beyond any doubt that they are guilty. Bunun su götürür yeri yok. There's nothing to be said about it.

götürü iş yapmak

354

şaka götürmemek Bu iş şaka götürmez. Bu işin şaka götürür yanı yok. şakadan hoşlanmamak anlamında: şüphe götürmemek Senin sorumluluğun şüphe götürmez. götürü iş yapmak götürülmek ' Tutuklanan öğrenciler nereye götürüldüler? gövde gösterisi yapmak gövdelenmek gövermek, Yeşermek

anlamında:

morarmak

anlamında:

göymek göyünmek göz ardı etmek göz etmek göz kulak olmak Lütfen onlara göz kulak olun. Arabaya göz kulak olabilir misiniz? gözaltı etmek gözbebeği olmak O, annesinin gözbebeğidir. gözde olmak gözde diken olmak gözemek gözenmek gözetilmek Burada neden yönetmelik gözetilmiyor? gözetlemek, izlemek anlamında: gizlice...: bir delikten...: etrafı...: Gözetleme kulesinde daima etrafı gözetleyen birileri var. gözetlenmek Gözetleniyoruz! gözetletmek gözetmek, bakmak anlamında: korumak anlamında: Binayı gece kim gözetecek? kollamak anlamında: göz önünde bulundurmak: ayrı

tutmak:

Irk ve din gözetmeksizin herkes eşittir. I birleşikler ve deyimler] fark gözetmek fırsat gözetmek hakkını gözetmek Amacımız çalışanların

haklarını gözetmektir.

to be no joking matter [couking]. This is no joking matter. This admits of no joke [couk]. not to know how to take a joke, to be beyond question [kwescin]. Your responsibility is beyond question. to do work by the job. to be taken to. Where have the arrested students been taken to? to make a show of strength, to develop a trunk [trank]. to turn green. to turn blue. to burn [bo:n]. to be burned [bo:nt]. to consider it unimportant. to wink at. to keep an eye on. Please keep an eye on them. Could you keep an eye on the car for a minute? to put smb under house arrest [irest]. to be the apple of smb's eye. She is the apple of her mother's eye. to be in favour [feyvi]. to arouse jealousy [irauz celisi], to patch [pe:c]. to be patched. to be observed [ibzo:vd]. Why aren't the regulations observed here? to keep watch [woe], to spy on [spay], to peep. to be on the look out. There's always someone on the look out on the watchtower. to be watched [woct]. We are being watched! to have smb spy on. to look after. to watch over [woe]. Who is going to watch over the building at night? to keep under observation [obzivey§in]. to envisage [invizic]. to distinguish. Everyone is equal without distinction of race or religion [rilicin]. to discriminate. to be on the look out for an opportunity, to safeguard one's rights. Our aim is to safeguard the rights of the workers [seyfga:d].

355

gözettirmek

hatır gözetmek duralar için: kayırmak anlamında: sıra gözetmek gözettirmek gözlemek, beklemek anlamında: dikkatle bakmak: incelemek anlamında: Güneş tutulmasını Türkiye'den gözleyebileceğiz.

to respect the feelings of. to act partially [pa:§ili]. to watch for a suitable moment [su:tibil]. to have smb watch over.

to watch for. to keep an eye on. to observe [ibzo:v]. We shall be able to observe the solar eclipse from Turkey [souh]. to watch for an opportunity. *fırsat gözlemek O şimdi fırsat gözlüyor. (He is just watching his time.) to observe [ibzo:v]. gözlemlemek Şimdiye kadar bir gelişme gözlemlemiş değiliz. We haven't observed any development so far. to be observed. gözlenmek Its beneficial influence has been observed Yararlı, etkisi çok defa gözlenmiştir. many times [benifigil]. Will it be possible to observe the lunar eclipse Ay tutulması Türkiye'den gözlenebilecek mi? from Turkey [Mips]? to have smb watch over, gözletmek to have an eye on. A hungry man will have his eyes on the bread gözü (bir şeyde) olmak tray. Açın gözü, ekmek teknesinde olur. When a beggar has his fill, he'll think of setting off. Abdalın karnı doyunca, gözü pabucunda olur. When an opportunist gets what he wants, he moves on. Abdalın karnı doyunca, gözü yolda olur. The wise will not start a journey without provisions [pnvijinz]. Azıksız çıkanın, gözü el torbasında olur. |birleşikler ve yola deyimleri - de gözü olmak

to covet [kavit]. He covets the manager's position [pizi§in]. to have no desire for [dizayi]. to aim high [eym]. to have one's eyes on smth else. to watch over. to have great ambitions [e:mbi§inz]. to appear [ipi:]. Öyle gözüküyor. // appears so. to have no interest in. to turn into granite [gre:nit]. to strike [strayk]. to be on strike. to catch the flu. Ben grip oldum. / have got the flu. to form a group. to group. to separate into groups [sepireyt]. to cluck [klak]. to be broody. to be broody. to rumble [rambil]. to rumble.

Müdürün koltuğunda gözü var. -de gözü olmamak gözü büyükte olmak gözü dışarıda olmak gözü birisinin üzerinde olmak gözü yükseklerde olmak gözükmek gözünde olmamak granitleşmek grev yapmak grevde olmak grip olmak grup olmak gruplandırmak gruplaşmak gurk etmek gurk olmak gurklamak gurlamak guruldamak

gururlanmak

356

to feel proud [praud] of. gururlanmak gururlu olmak, to be proud [praud]. onurlu anlamında: to be arrogant [emgrnt]. kendini beğenmiş anlamında: to be conceited [kmsirtid]. kibirli anlamında: to take a ritual bath [rityu:l]. gusletmek gübrelemek hayvan gübresi irin: to manure [rmnyu:]. suni gübre için: to fertilize [fo:tilayz]. gücendirmek to offend [tfend]. Onları gücendirecek bir şey yapmadım. / have done nothing to offend them. to be offended. gücenilmek to be offended [tfendid]. gücenmek Kim olursa olsun, bu sözlere gücenir. Anyone would be offended at these remarks. to take offence [lfens]. Söylediklerin beni neden gücendirsin? Why should I take offence at what you said? to be hurt [ho:t]. Annen çok fena gücendi. Your mother was deeply hurt. to find it difficult, gücümsemek to be hard. güç olmak Tok ağırlamak güçtür. It's hard to host people who are full [houst]. Bunu söylemek güç. It's hard to say. Geç olsun da, güç olmasın. Better late than never. Adamak kolay, ödemek güçtür. It's easy to promise but hard to deliver. Cahile söz anlatmak deveye hendek It's harder to explain something to a fool atlatmaktan güçtür. than make a camel jump a ditch. güçlendirmek to strengthen. to get strong. güçlenmek to get harder. güçleşmek Ülkede durum her gün git gide güçleşiyor. The situation in the country is growing more serious from day to day. to make things difficult, güçleştirmek to be powerful. güçlü olmak Hem suçlu, hem güçlü. He is not only guilty but quite offensive about it. to be weak [wi:k]. güçsüz olmak to be strong enough to [inaf]. güçte olmak güdülmek, sürü için: to be herded [ho:did]. düşünce için: to be guided [gaydid]. güdümlü olmak to be controlled [kmtrould]. güldürmek to make smb laugh [la:f]. to amuse [rmyu:z]. eğlendirmek anlamında: Dost ağlatır, düşman güldürür. Friends criticize, enemies flatter [kritisayz]. Beni güldürme! Don't make me laugh! to be a laughing-stock [lafing]. *kendini aleme güldürmek to please [pli:z]. *yüzünü güldürmek güler yüzlü olmak to have a smiling face [smayling]. güllabicilik etmek to cater to the vagaries of [vige:riz]. gülmek to laugh [la:f]. Bir güldük ki. We laughed so much. Güler misin, ağlar mısın? Should one laugh or cry about it? Çok gülen çok ağlar. He who laughs much will grieve much. Ben bunda gülünecek bir şey görmüyorum. I can't see anything to laugh about. Bunda gülünecek ne var? (What's funny about it?)

gülümsemek

357

ala\lı bir biçimde: Köpekler güler buna. (It's just too silly for words.) Son gülen, iyi güler. He laughs best who laughs last. Buna güleyim bari! Don't make me laugh! Gülme komşuna, gelir başına. Do not rejoice at other's misfortunes, it may happen to you. [birleşikler ve deyimler j Bu sefer şans bize gülebilir. This time fortune may smile on us. Güle güle! Good-bye and good luck! Şans herkese bir gün güler. Every dog has its day. Güle güle giyiniz. Enjoy wearing it. Güle güle gidiniz. Have a nice trip. Güle güle kullanınız. May you enjoy its use [yu:s]. to laugh up one's sleeve. bıyık altından gülmek Şimdi bıyık altından gülüyordur. He must be laughing up his sleeves now. gevrek gevrek gülmek to laugh in ringing tones [tounz]. gevşek gevşek gülmek to laugh in vulgar manner [valgi]. bir gözü gülmek to have mixed feelings [mikst]. haline köpekler gülmek to be an object of ridicule [ridikyu:l]. içinden gülmek to laugh up one's sleeve [sli:v]. kahkaha ile gülmek to roar with laughter [la:fti]. katıla katıla gülmek to burst one's sides with laughter [b6:st]. kıkır kıkır gülmek to giggle [gigil]. kıs kıs gülmek to laugh up one's sleeves. Şu an bize kıs kıs gülüyor olmalıdır. He must be laughing up his sleeves at us. to grin unpleasantly. pis pis gülmek sakalına gülmek (birinin) to fool smb. yüze gülmek to feign friendship [feyn]. yüzü gülmek, gülümsemek anlamında: to smile [smayl]. mutlu olmak anlamında: to be happy. Yüzü gülüyor. She is happy. Çocuğun yüzü güldü. (The child's face brightened [braytind].) Bugün yüzü hiç gülmüyor. He is in no laughing mood today. yüzüne gülmek, dostmuş gibi davranmak: to feign to be friendly [feyn]. talih için: to have a streak of good luck [stri:k]. Talih yüzümüze güldü. We had a streak of good luck [lak]. to smile [smayl]. gülümsemek Müşteriler daima gülümseyen yüzler bekler. Customers always expect smiling faces. gülünç olmak to be ridiculous [ridikyulis]. gülünmek to laugh [la:f]. Gülünecek konu değil. That's not a matter to laugh at. gülüşmek to laugh in common [komrn]. güm etmek to resound with a booming sound [rizaund]. gümbürdemek to thunder [thandi]. gümlemek to resound [rizaund], gümletmek to make smth resound. gümrüklemek to clear goods at the customs [kastimz]. gümüşlemek to silver-plate [pleyt]. gümüşletmek to have smth silver-plated. gün yapmak to be at home to guests [gests]. günah olmak to be a sin. Günah olur. (It would be a pity.) Ayıptır, günahtır. This is altogether disgraceful [disgreysful]. Sizin yaptığınız günahtır. What you are doing is sinful.

güncelleşmek

358

güncelleşmek güncelleştirmek güneş banyosu yapmak güneşlemek güneşlenmek Gölgede oturmak yerine güneşlenmek daha iyi. güneşletmek . günleri gece olmak günü gün etmek gününü gün etmek Ekonomi batıyor, fakat onlar günlerini gün ediyorlar. güreş etmek güreşmek *alrtan güreşmek başa güreşmek güreştirmek gürlemek Gök gürlüyor. gürleşmek, güçlü çıkan anlamında: bollaşmak anlamında: gürültü etmek gürültü yapmak Vantilatör çok gürültü yapıyor. Gürültü yapma, olur mu? gütmek, hayvan sürüsü için: Güttüğüm domuzu, bana öğretmeye kalkışma. peşine düşmek anlamında: sevketmek anlamında: | birleşikler ve deyimler] amaç gütmek Orta sınıfı ortadan kaldırma amacını güden bir taslak idi. amacım gütmek Bütün bu girişimler, basın özgürlüğünü yok etmek amacını güdüyor. deve gütmek Ya bu deveyi gütmeli, ya bu diyardan gitmeli. gayesini gütmek hedef gütmek kan gütmek kan davası gütmek kin gütmek maksat gütmek Tam olarak, bunlar hangi maksadı güdüyor? politika gütmek güvelenmek güvendirmek güveni olmak güveni olmamak güveni olmak (kendine) Mesleğinde yenidir, fakat kendine çok güveni var. t

to become current [kannt]. to make smth topical [topikil]. to sunbathe [sanbeyth]. to bask in the sun. to sunbathe. It's better to lie in the sun than sit in the shade. to leave in the sun [san]. to fall on evil days [i:vil]. to enjoy oneself thoroughly [thanli]. to live it up. The economy is going to pieces but they are living it up. to wrestle [resil]. to wrestle [resil]. to look for a way to win. to wrestle for the title [taytil], to match a wrestler with another. to thunder [thandi]. It's thundering. to become thick. to become abundant [ibandint]. to make a noise [noyz]. to make noise. The fan is making a lot of noise [fe:n]. Don't make any noise, will you? to herd [hd:d]. (Don't try to teach me what sort of man he is) to pursue [pisyu:]. to drive [drayv]. to pursue a goal [goul]. It was a draft intended to crush the middle class. to aim [eym]. All this initiative aims at suppressing the freedom of the press [inijyitiv]. to lead a camel [ke:mil]. (There is just no other alternative.) to aim at. to pursue an aim [pisyu:]. to seek vengeance [vencms]. to seek a vendetta, to nurse a grudge against [grac]. to have a secret aim [eym]. (What are they exactly driving at?) to pursue a political line [layn]. to be moth-eaten. to give one confidence [konfidins]. to have confidence in. to have no confidence. to be self-possessed [pizest]. She is new in her profession but she is very self-possessed [pnfesin].

güvenilmek

359

güvenilmek Bu adama nasıl güvenilir? Bu adama daima güvenilir. Paraya, altına daima güvenilmez. *sözüne güvenilmek (birinin) Onun sözüne daima güvenilir. Babamın sözüne daima güvenilir. güvenli olmak Gece burası artık daha güvenli oldu. güvensiz olmak güvenmek Projeye katkıda bulunmamız konusunda bize güvenebilirsiniz. Bir sıkıntınız olduğu zaman, bana daima güvenebilirsiniz. Ona güvenilmez.

to be relied on [rilayd]. How can this man be relied on? to be trusted [trastid]. (You can always trust him.) (Money and gold are not always a guarantee). to be faithful to one's promise [promis]. He has always been faithful to his promise. to be as good as one's word. My father is always as good as his word. to be safe [seyf]. This place has finally become safer at night. to be unsafe, to rely on [rilay]. You can rely on us to contribute to the project [kmtribyu:t]. You can always rely on me in any difficulty.

It doesn't do to rely on him. to trust [trast]. Ben onlara artık güvenmiyorum. / no longer trust them. Birbirlerine hiç güvenmezlerdi. Neither ever trusted the other. Bize daima güvenebilirsiniz, para bizde. You can always trust us, we have the money. Bence, sen boş şeye güveniyorsun. I think you're trusting to a broken reed. to depend on. Bunun için bana güvenebilirsin. You can depend on me for that. Bu insanlara güvenemeyiz. We can't depend on these people. to count on [kaunt]. Ekonomik krizi durdurmak için size güveniyor. She counts on you to stop the economic crisis. Bu işte onun yardımına pek güvenmeyin. Don't count upon his help for this. Para için bana güvenmeyiniz. Don't count on me for the money. Ektiğine değil, biçtiğine güven. Do not count on what you sow but what you reap. to have confidence in [konfidins]. Biz doktorumuza güveniyoruz, We have confidence in our doctor. bir şeye güvenmek: to rely on smth. Bu konuda yardımınıza güveniyorlar. They are relying on your help in this matter. Annesinin servetine güveniyor olmalı. He must be relying on his mother's wealth. Sözüne güvenmeniz hata oldu. It was a mistake to rely on his word. Biz daima onun fikirlerine güvenmişiz. We've always relied upon his judgement. I birleşikler ve deyimler | Güvenme dostuna, saman doldurur postuna. Blind trust will pave the way to treason. Nefesine güvenen, borazancı başı olur. If you believe that you will succeed, go ahead and do it. bileğine güvenmek to trust one's fists. birinin güvendiği biri olmak to enjoy the confidence of [konfidins]. O, Başbakanın tam güvendiği biri olmalıdır. He must be someone who enjoys the full confidence of the P.M. to lean on a broken reed. boş şeye güvenmek Öyle boş şeylere güvenmesin. He shouldn't trust to broken reeds. to presume upon [prizyu:m]. fazla güvenmek (bir şeye) Onun iyi niyetine pek fazla güvenme. Don't presume upon his good-will. to have self-confidence [konfidins]. kendine güvenmek to be able to afford [ifo:d]. kesesine güvenmek güzel olmak, kadınlar için genellikle: to be beautiful [byu:tifil].

güzelleşmek

360

erkekler için genellikle: to be handsome [he:nsim]. bebekler için genellikle: to be cute [kyu:t]. c'iğer yarlıklar için: to be beautiful. Hem çok güzel, hem de çok zengin. She is very beautiful and also very rich. O kadar güzel ki! She's so cute [kyu:t]. Çiçekler, ağaçlar, tepeler, her şey güzeldi. The flowers, the trees, the hills, everything was beautiful. Kız güzel mi güzel! The girl is a real beauty [byu:ti]. to be pretty [priti]. ince re zarif anlamında: to be fair [fe:]. hoş anlamında: to be fine [fayn]. çok güzel, mükemmel: Her şey çok güzeldi, elinize sağlık. Everything was fine, thank you very much. Ne güzel olur, değil mi? Won't that be lovely? to be good-looking. göze çarpan: to be lovely [lavli]. çekici anlamında: Bu gece çok güzelsin. You're lovely tonight. to become beautiful. güzelleşmek to embellish. güzelleştirmek All these things will embellish the square. Bütün bunlar meydana güzelleştirecek. to beautify [byu:tifay]. The new plan will beautify our city. Yeni plan, şehrimizi güzelleştirecektir.

habbeyi kubbe yapmak haberdar etmek Yaptıkları her şeyden beni haberdar edin. Bir değişiklik olursa, bizi haberdar et. haberdar olmak *günü gününe haberdar olmak Ekonomik durumdan günü gününe haberdar olmak o kadar kolay değil. * sürekli haberdar olmak Bugünlerde skandallardan sürekli haberdar olmak çok zor. haberi olmak Durumdan haberi olsa gerek. Bundan haberi yok. Burada neler olup bittiğinden pekâlâ haberiniz var. Bundan henüz haberleri yok. Benim haberim yok. Haberim var. Yalan söylüyorsanız, haberim olacak. Onların gelişlerinden haberim olmadı. Onu satacak olursanız, haberim olsun. haberi olmamak Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış.

Senin buradaki olup bitenlerden haberin yok. Nerede olduğuna dair haberim yok. Benim bu tekliften haberim yoktu. Kurallardan haberin yokmuş gibi konuşma. haberleşmek habersiz olmak Kızların içinde bulunduğu tehlikeden habersiz olamazsınız. Başlarına geleceklerden habersizdiler. hacamat etmek Eski zamanlarda tek tedavi bazan hacamat etmekti. hacamatlamak

to make a mountain out of a molehill [moulhil], to inform smb of smth. Keep me informed of everything they do. Let us know if there is any change. to know about. to keep abreast of [ibrest]. It's not that easy to keep abreast of the economic situation [sityueysm]. to keep abreast of. It's very hard to keep abreast of the scandals these days [skemdilz]. to be aware of [iwe:]. He must be aware of the situation. He's not aware of it. to know about [nou]. You know pretty well what's going in here. They don't know anything about it yet. I don't know anything about it. I know about it. If you're lying, I shall know [laying]. / was not informed of their coming. to let smb know. If you ever decide to sell it, let me know. to be unaware [amwe:]. It's the case of the hare being angry with the mountain but the mountain being unaware of it. You're unaware of what's happening here. to have no information [infi:meysin]. / have no information as to where she is. I had no information about the offer [ o f t ] . to be ignorant of [igmrmt]. Don't pretend to be ignorant of the rules. to correspond [konspond]. to be ignorant of. You can't be ignorant of the danger the girls are in. to be unaware of [amwe:]. They were unaware of what was to come. to cup [kap]. In the old days the only treatment was sometimes to bleed by cupping. to bleed smb by cupping [kaping].

haccetmek haccetmek hacet olmak

362 to go on a pilgrimage [pilgrimic], there to be need. Böyle bir şeye hacet var mı? Is there any need for such a thing? Sormaya ne hacet? There is no need to ask. Arife tarif ne hacet? There is no need to explain anything to the wise. Hacet yok. (It's not necessary [nesisiri]. to need to go to the toilet [toylit]. to go to the toilet.

haceti olmak, hacetini yapmak hacı olmak, to become a pilgrim. hristivanlar için: to perform the pilgrimage to Mecca [pilgrimic]. müslüınanlar için: Deve Kabe'ye gitmekle hacı olmaz. A camel doesn't become a pilgrim by going to Mecca [ke:mil]. to sequestrate [sikwestreyt]. haczetmek to crucify [krursifay]. haçlamak to roll. haddelemek not to have the right to [rayt]. haddi olmamak Haddim değil. It's not for me to say. Haddim olmayarak. Though it isn't for me to say [thou]. Kimin haddine? Who would dare to? Ne haddine? Who is he to? to be abundant [ıbandmt]. *haddi hesabı olmamak hadım etmek to castrate [ke:streyt]. hafızlamak to learn by rote [rout]. hafif olmak to be light [layt]. Yükte hafif, pahada ağır olmalı. It should be something light but valuable. to be light-handed, *eli hafif olmak to be a light sleeper. *uykusu hafif olmak hafiflemek, ağırlığı azalmak anlamında: to get lighter. etkisi azalmak anlamında: to subside [sibsayd]. İlk heyecan hafifliyor gibi görünüyor. The initial excitement seems to be subsiding [inişıl]. to abate [ibeyt]. Öfkenin hafifleyeceği görünmüyor. The anger shows no sign of abating. sıkıntıdan kurtulmak anlamında: to be relieved. hafifleşmek, ağırlık için: to get light [layt], acı vs. için: to subside. ağır başlılık yönünden: to get frivolous [frivihs]. hafifletmek, acı için: to relieve [rili:v]. ağırlık için: to lighten [laytin]. dindirmek anlamında: to alleviate [ili:vyeyt]. Sancıyı hafifletmenin en iyi yolu budur, This is the best way to alleviate the pain. baskı için: to ease up [i:z]. Dolar üzerindeki baskıyı biraz hafifletti, It eased up a little the pressure on the dollar. ceza için: to extenuate [ikstenyueyt]. yük için: to relieve [rili:v]. Bu yükünü hafifletmemiz gerek. We shall have to relieve him of this yoke. to act improperly. hafiflik etmek hafifsemek to take smth lightly [laytli]. hafriyat yapmak to excavate [ekskiveyt]. hain olmak to be a traitor [treyti]. *tuz ekmek haini olmak to be ungrateful [angreytful].

363

hainleşmek

hainleşmek hainlik etmek haiz olmak Yalnız bu şartlara haiz olanlar başvurmalı. *hayatı öneme haiz olmak hak etmek Bu adam cezayı çoktan hak etti. Asılmayı hak etti. Bu kadar yürüdükten sonra bir molayı hak ettik. Bunlar bir tatil hak edecek kadar iyi çalışmadılar. Ekmeğini hak etmiyor. Cezalandırılmayı haketmiş değiliz. hâk ile yeksan etmek hakaret etmek Bize orada hakaret edildi. hakikat olmak hakiki olmak Onun hastalığı hakiki. Bu hakiki mi?

to become treacherous [trecins]. to act treacherously, to possess [pizes]. Only those who fulfill these conditions need apply [kindism]. to be vital [vaytil]. to deserve [dizov]. This man deserved the punishment long ago. He deserves hanging. We deserve a break after walking so long. They haven't done well enough to deserve a vacation [vikey§in]. (He is not worth his salt.) We didn't deserve to be punished [pani§t]. to raze to the ground [reyz]. to insult [insalt]. We got insulted there. to come true. to be genuine [cenwm]. His illness is genuine. to be real [ri:l]. Is this real?

hâkim olmak, egemen olmak: dil için:

1 birleşikler ve deyimler | duruma hâkim olmak Hükümet duruma gerçekten hâkim mi?

to dominate [domineyt]. to have a good command of [kima:nd].

to be in full control of the situation. Is the government really in full control of the situation [sityuey§in]? to have the situation in hand. Ordu şu anda duruma tamamen hâkim. At the moment the army has the situation completely in hand. to control oneself [kmtroul]. kendine hâkim olmak Lütfen kendine hâkim ol. Please control yourself. Daima kendine hâkimdi. She was always in command of herself. to have a good command of [kima:nd]. konuya hâkim olmak Konuya mutlak bir şekilde hâkimdi. He had a supreme command over the subject. İngilizceye çok hâkimdir. He has an excellent command of English. to break down. hislerine hâkim olmamak to lose one's self-control [kintroul]. iradesine hâkim olmamak to be vile [vayl]. hakir olmak hakketmek, to engrave [ingreyv]. oymak anlamında: kazıyarak silmek anlamında: to scrape away [skreyp]. hakkı olmak to have the right [rayt]. Böyle bir şeyi yapmaya kimin hakkı var? Who ever has the right to do such a thing? Yaşam ve özgürlük her insanın hakkıdır. Everyone has the right to life and liberty. Herkesin vicdan ve din özgürlüğüne Everyone has the right to freedom of hakkı var. conscience and religion [kon§ms]. hissesi olmak anlamında: to be due to. Bu bizim hakkımızdı. This was due to us [dyu:]. to have right of way. *geçiş hakkı olmak to have no right to. hakkı olmamak Hakkın yok. You have no right. Böyle bir şeyi söylemeye hakkınız yok. You have no right to say such a thing.

364

hakkından gelmek

Orada bulunmaya hakları yoktu. hakkından gelmek Dinsizin hakkından imansız gelir. Bize bir sataşırlarsa onların hakkından geliriz. *işin hakkından gelmek Milli takım bu işin hakkından gelecektir.

to have no business [biznis]. They had no business being there. to get the better of. (Set a thief to catch a thief.) (If they ever enterfere with us we shall make short work of them.) to be equal to the occasion [ikeyjin]. The national team will be equal to the occasion [i:kwil].

haklamak, bozmak anlamında: ezmek anlamında: yenmek anlamında: yıkmak anlamında: yiyip bitirmek anlamında: haklaşmak haklı olmak Çok haklısın. Bu konuda yerden göğe kadar haklısın. Dolandırıcı olduğunu söylemekle haklıydın. Kıvanç duymakta haklıdır. Haklı olarak, herkes istifasını verdi. Ne kadar haklı olursak olalım,... Tutumlarında haklıdırlar. haksız olmak Kimin haklı, kimin haksız olduğunu göreceğiz. Her ikisi de haksız. Hani, haksız da değil. Burada haksızsın. haksızlık etmek Haksızlık etmeyelim. Bence haksızlık ediyorsunuz. Bu adama büyük bir haksızlık yaptık. hakşinas olmak hal olmak (bir), sıkıntı için: O rengi bulana kadar bir hal oldum. Durumu anlatana kadar bir hal oldum. kötü bir durum için: Bana bir hal oldu. Bunlara bir hal olmuş. Bu insanlara bir hal oldu. Bana bir hal olursa... Bu ne hal? halâs etmek halâs olmak (bir şeyden) halde olmak [birleşikler ve deyimler | acınacak halde olmak Siz acınacak bir haldesiniz. iyi halde olmak metruk halde olmak

to spoil [spoyl]. to crush [krasj. to defeat [difi:t]. to destroy. to finish up. to be quits [kwits]. to be right [rayt]. You're dead right. You're absolutely right in this. You were right in saying he was a crook. (He has every reason to be proud [praud].) Rightly, everyone submitted their resignation. However right we may be,... to be justified [castifayd]. They are justified in their attitude. to be wrong. We'll see who is right and who is wrong. Both are wrong. In fact he is quite right. You're wrong here. to be unfair [anfe:]. Let's not be unfair. I think you're unfair. to do smb injustice [incastis]. We did this man a great injustice. to be fair [fe:]. to be hard put to it (to do smth.) (/ had quite a job to find the right colour.) I was hard put to it to explain the situation. to come over. Something has come over me. What has come over them? to be smth wrong with. There is something wrong with these people. Should anything happen to me... What's all this? to save [seyv]. to be saved from. to be in a state [steyt]. to be in a pitiable state [pityibil]. You're in a pitiable state. to be in good condition [kmdism]. to be in a derelict state [steyt].

365

hale gelmek şaşkın halde olmak hale gelmek

Klasik bir örnek haline geldi. Hikaye gittikçe ilginç bir hale geliyor. halef selef olmak halel gelmek haletmek hali olmak

to be all mixed up [mikst]. to become. It has become a classic example. The story is becoming more and more interesting. to be in the relation of predecessor and successor [sıksesı]. to be harmed. to depose [dipouz]. to appear [ipi:]. She appeared ashamed [ışeymd]. He looked as if he hadn't understood. You seem surprised [siprayzd]. They look as if they have been frightened.

Mahcup bir hali vardı. Anlamamış gibi bir hali vardı. Şaşırmış bir halin var. Bunların korkmuş gibi bir halleri var. I birleşikler ve deyimler | to fall into dire straits [dayı], hali duman olmak to be well-off. hali vakti yerinde olmak Ne halleri varsa görsünler. As far as I'm concerned they can do what they like. Ne halin varsa gör! You can go your own way! not to have the strength to. hali olmamak Ayağa kalkacak halim yok. / don't have the strength to get up. not to feel well. Halim yok. / don't feel well. not to feel up to doing smth. Çamaşır yıkayacak halim yok. / don't feel up to washing the laundry. not to feel like doing anything. Yemek yemeye halim yok. / don't feel like eating anything. to be hopelessly clumsy [klamzi]. *paçasını çekecek hali olmamak to be. halinde olmak [birleşikler ve deyimler j to be at war [wo:]. harp halinde olmak to be harmless and quiet [kwayit]. kendi halinde olmak to be in fashion [fe:şın]. moda halinde olmak to be at war. savaş halinde olmak to be in draft. taslak halinde olmak to be on the move [mu:v]. yürüyüş halinde olmak to become. haline gelmek Gittikçe baş belâsı haline geliyor. He is fast becoming a nuisance [nyu:sms]. Bir deri, bir kemik haline gelmişsin. You've become mere skin and bone [boun]. to form a circle [sö:kıl]. halka olmak to fasten with a ring [fa:sin], halkalamak halkalanmak, to curl into ringlets. halka biçimine getirilmek: to be fastened with a ring. bir yere...: to card [ka:d]. hallaçlamak hallenmek, to feel faint [feynt]. bayılır gibi olmak: yeni bir duruma girmek: to acquire a new form [lkwayi], halletmek, çözüm yolu bulmak anlamında: to solve. Sizin oraya gitmeniz hiçbir şeyi halletmez. Your going there won't solve a thing. Bu işi kanun yolu ile halletmeniz gerek. You should solve this by legal means. to settle [setil]. Bunu halletmenin bir yolu olmalı. There must be some way to settle this. Bu işi dostça halledebiliriz. We can settle this amicably [e:mikibli].

hallolmak

366

to see about. Could you see about the passport, please? to iron out. Halletmemiz gereken bir iki sorun kaldı. There remains a problem or two to be ironed out. to disssolve. eritmek anlamında: to be solved. hallolmak halleşmek , to confide to one another [ktnfayd]. halsiz olmak to feel weak. Çok halsizim. / feel quite weak. Telefonda sesi bana halsiz gibi geldi. She sounded feeble on the telephone. Yürüyemeyecek kadar halsizim. I'm too weak to walk. halt etmek, to do smth stupid. uygunsuz iş sapmak anlamında: to say snith stupid. uygunsuz söz söylemek anlamında: halvet etmek to retire into solitude [ritayi]. halvet olmak to withdraw into solitude [solityu:d]. halvet gibi olmak to become very hot. ham hum etmek to hum and haw [ham]. hamam yapmak to take a bath. hamarat olmak to be diligent [dilicmt]. hamaratlaşmak to become diligent. to thank God. hamdetmek Her şey için daima Allah'a hamdederim. / always thank God for everything. Hamdolsun! Praise be to God! [preyz]. hamile olmak to be pregnant [pregmnt], hamlamak to get out of shape [§eyp]. hamlaşmak to get out of practice [pre:ktis]. hamle etmek, to make a leap forward [li:p]. atılmak anlamında: to make an attack [ite:k]. saldırmak anlamında: to make a great effort [eftt]. hamle yapmak to impute to [impyu:t]. hamletmek to become doughy [dowi]. hamur olmak Hamur gibiyim. I feel worn out. to knead dough [ni:d]. hamur yapmak hamurlamak, to cover with dough [dou]. hamur sürmek anlamında: to seal the lid with dough, tencerenin kenarını sıvamak: to get doughy [dowi]. hamurlaşmak to stab. hançerlemek hançerlenmek to be stabbed [ste:bd]. hantal olmak to be clumsy [klamzi]. hantallaşmak to become clumsy. hapsetmek, to jail [ceyl]. hapishaneye koymak: to lock in. bir yere kapatmak: Ziyaretçiler olduğu zaman köpekleri hapsediyorlar. The dogs are locked in when there are visitors around [vizitiz]. to confine [ktnfayn]. bir odava veya hücreye: Onu bütün gün odasına hapsettiler. She was confined to her room the whole day. hapsettirmek to have smb jailed [ceyld], hapşırmak .to sneeze [sni:z]. to make smb sneeze. hapşırtmak Bu beni daima hapşırtıyor. It always makes me sneeze. Pasaport işini lütfen halleder misiniz?

harakiri yapmak harakiri yapmak haram etmek haram olmak

367

to commit harakiri. to take the pleasure out of [pleji]. to be unlawful. Haram olsun! May you never enjoy it [injoy]/ Eve gerek olan, mescide haramdır. (Charity begins at home.) to destroy. harap etmek Deprem şehrin yarısını harap etti. The earthquake destroyed half of the city. to devastate [devisteyt]. 1580'de, bir yangın ve düşman orduları şehri A fire and enemy troops devastated the city harap etmişti. in 1580. to be destroyed. harap olmak İstanbul'un yeşil alanları her yıl harap oluyor. The green areas in Istanbul are being destroyed every year. | birleşikler ve deyimler [ hali harap olmak to be in a mess. Halimiz harap! We are in a pretty mess. to be exhausted [igzo:stid]. bitkin olmak anlamında: harap durumda olmak to lie waste [weyst]. harap halde olmak to be in ruin [ruwin]. Selden sonra tüm ekili arazi harap haldeydi. After the flood the fields lay waste. to fall in ruin. haraplaşmak hararetlendirmek to excite [iksayt]. hareretlenmek, to get excited. canlanmak anlamında: ısı için: to get warm. tartışma için: to get heated [hi:tid]. harcamak, to spend. para için: Harcayacak param kalmadı. I've no money left to spend. Bari bu kadar harcamasa. I wish she wouldn't spend so much. Çocuklarımız faydasız şeylere çok para harcıyorlar. Our children spend too much money on useless things. to use (up) [yu:z]. kullanmak, tüketmek anlamında: On ton çelik harcamışlar. They have used 10 tons of steel. feda etmek anlamında: to sacrifice [se:krifays]. | birleşikler ve deyimler | bol keseden harcamak to spend lavishly [le:vi§li]. boş yere harcamak to waste [weyst]. bozuk para gibi harcamak to use a person [yu:z]. çaba harcamak to make an effort [efit]. Bir şey öğrenmek için hiçbir çaba harcamıyorlar. They make no effort to learn anything. to exert oneself. O, hiçbir çaba harcamaz. She never exerts herself [igzo:ts]. Devletin yıkılmasına çaba harcıyorlar. (They are at work to destroy the state.) emek harcamak to expend an effort [ikspend]. Bu işe çok çaba harcadık. We have expended a lot of efforts on this. nefesini boşuna harcamak to waste one's breath [breth]. Bu soğukta boşuna nefesini harcama. Don't waste your breath in this cold. para harcamak to spend money. servet harcamak to spend a fortune on [fo:cin]. Tamirat için bir servet harcamışlar. Apparently they've spent a fortune on the repairs. su gibi harcamak to spend lavishly [le:vi§li]. vaktini boşa harcamak to waste one's time [weyst]. Açıklama bekliyorsanız, vaktinizi boşa If you're waiting for an explanation you're harcıyorsunuz. wasting your time.

harcanmak

368

Burada boşu boşuna vaktinizi harcıyorsunuz. Vaktini öyle boşa harcama. vaktini harcamak Boş tartışmalarla vakit harcamayalım. varını yoğunu harcamak zaman harcamak Bunlar boşuna zaman harcıyorlar. Harcanan zamana değmez, harcanmak, hoşa gitmek anlamında: Bilgilerin burada harcanıyor. para vs. için: kullanılmak, tükenmek anlamında: feda edilmek anlamında: harcı olmak Bu gibi şeyler güçlü bir liderin harcıdır. harcı olmamak Bu benim harcım değil. Bunu yapmak onun harcı değil. Bu, bizim pek harcımız değil. Bu, akıllı bir adamın harcı değil. harekelemek hareket etmek, , davranmak anlamında: Müfettiş sıfatıyla hareket edecekler, yola çıkmak anlamında: Saat kaçta hareket edeceğiz? Bari yarın erken hareket etmeseler. Otobüs tam saat 8'de hareket ediyor. Tren hareket etmek üzere. Artık hareket etmeliyiz. Dün Paris'e hareket ettiler. Gemi ne zaman hareket edecek? devinmek anlamında: Ekran üzerinde küçük bir işaretçik hareket edecektir. |birleşikler ve deyimleri Nerede hareket, orada bereket. akılsızca hareket etmek aptalca hareket etmek Bu insanlar neden böyle aptalca hareket ediyorlar? baskı altında hareket etmek, birlikte hareket etmek doğru hareket etmek emre göre hareket etmek Hepsi emre göre hareket ettiklerini iddia ediyorlar. O yukarıdan gelen emre göre hareket etti. hesaplı hareket etmek hislerine göre hareket etmek talimatlara göre hareket etmek Banka, bu konuda talimatınıza göre hareket edecektir.

You 're wasting your time here. Just don't fiddle about [fidil], to spend one's time. Let's not waste time in empty discussions. to put everything into it. to spend time. They are just wasting their time. It's not worth the time spent on it. to be wasted. Your knowledge is being wasted here. to be spent. to be used up [yu:zd ap]. to be sacrificed [se:krifayst]. to be within one's power/means [mi:nz]. That sort of thing is within the means of a strong leader [li:di]. to be beyond one's power [pawi]. That's beyond my power. It's beyond his power to do that. to be unable to afford [ifo:d]. We just can't afford it. (That's not the way a wise man would act.) to give the vowel's symbols of the letters. to act [e:kt]. They'll act in the capacity of inspectors. to set out. What time are we setting out? I hope they don't set out early tomorrow. to leave [li:v]. The bus leaves at 8 sharp. The train is on the point of leaving. We ought to leave [li:v]. They have left for Paris yesterday. When is the ship sailing? to move [mu:v], A small marker will move around on the screen. Activity brings prosperity. to act foolishly. to behave like a fool [fu:l]. Why are these people behaving like fools? to act under compulsion [kimpalsm]. to act in concert [konsit]. to do right. to act under orders [o:diz]. They all claim they have acted under orders. He has acted on orders from above. to act rationally [rersmili]. to act according to the dictates of one's feelings. to proceed according to instructions. In this matter, the bank will proceed according to your instructions [instraksinz].

hareket ettirmek

369

usule uygun hareket etmek zıttına hareket etmek hareket ettirmek Pullar zar atımına göre hareket ettirilir.

to act as is proper. to act contrary to [kontriri]. to set in motion [mousin]. The pieces are moved depending on the throwing of a dice [days]. Birisi arabayı hareket ettirdi. Someone has started the car. hareket halinde olmak to be on the move [muv]. Bu kabileler, yazın daima hareket halindedirler. These tribes are continuously on the move in summer [kintinyusli]. hareketlendirmek to put smth into motion [mou§m]. hareketlenmek to get into motion. hareketli olmak to be lively [layvli]. hareketsiz olmak to be motionless [mou§inlis]. to be inactive [ine:ktiv]. durgun anlamında: (for silk) to be watered [wo:tid]. harelenmek to be watered. hareli olmak haremlik selâmlık olmak (for men and women) to sit separately. harınlamak to become restive. hariç olmak to be excluded [iksklu:did], haritada olmak to be foreseen [fo:si:n]. haritada olmamak (bir şey) to be unexpected. harlamak, to burn furiously [fyurytsli]. ateş için: to flare up [fle:rap]. birden öfkelenmek anlamında: harlatmak to poke up a fire [poukap]. harman etmek/yapmak, tahıl için: to thresh, çay için: to blend. Bazen ithal çayla harman ediliyor. It is sometimes blended with imported tea. sayfalar için: to sort and arrange [ireync]. harman çorman olmak to be mixed up [mikstap], harmanlamak to blend. bir çember biçiminde dolaşmak: to go in circles [so:kilz] harmanlanmak, çay için: to be blended. baskı işleri için: ay için: harp etmek hasar yapmak hasat etmek hasbıhal etmek haset etmek Haset eden, mahrum kalır. hasetlenmek hâsıl olmak hasır altı etmek Bu konuyu hasır altı edemeyiz. Skandali hasır altı etmeye çalışıyorlar. hasır altı edilmek Bunun hasır altı edilmesini izin veremem. hasırlamak hasırlanmak hasis olmak hasretmek

to be sorted out and arranged [ireyncd]. to be surrounded by a halo [heylou]. to wage war [wo:]. to cause damage [de:mic], to reap [ri:p]. to have a friendly chat [ge:t], to envy. The envious is always the loser [lu:zt]. to feel envy. to ensue [insyu:]. to hush up [ha§ap]. We cannot hush up this matter. to cover up [kavirap]. They are trying to cover up the scandal. to be covered up [kavid ap]. (/ won't let this matter rest.) to cover with matting [me:ting]. to be covered with matting. to be stingy [stinci]. to devote [divout].

hassas olmak

370

hassas olmak, dııy . ular :

için:

Çocuklar bizden daha hassas olurlar. hasta etmek hasta olmak Çok hastayım. *ruh hastası olmak * şeker hastası olmak *hastalık hastası olmak hasta numarası yapmak Bize hasta numarası yapıyor. hastalanmak hastanelik etmek hastanelik olmak hastası olmak (bir şeyin), düşkün olmak anlamında: lakım için: birinin...: haşarı olmak haşarılaşmak haşır neşir olmak haşırdamak haşin olmak haşlamak, dalamak anlamında: don ve kırağa için: kaynar su ile yakmak: yiyecekleri kaynar suda pişirmek: azarlamak anlamında: haşlanmak, kaynar suda pişmek anlamında: kaynar su ile yanmak: *haşım hasım haşlanmak haşlatmak hata etmek Planı desteklemekle hata etti. Hisseleri satmak büyük hataydı. Biz hata ettik. Teşbihte hata olmaz. hata yapmak Herkes hata yapar. Hakem de insan, hata yapar. hatalı olmak, davranış için: kalite için: hatır için yapmak hatırı olmak Hatırım yok mu? Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı var.

to be susceptible [siseptibil]. Children are more susceptible than we are. to make smb i l l . to be ill. (Ifeel very ill.) to be a psychopath [saykoupe:th]. to be a diabetic [dayibetik], to be a hypochondriac [haypoukondriyak]. to pretend to be i l l . He is pretending to be ill. to be taken i l l [teykm]. to beat smb up badly. to be badly beaten up [bktinap]. to be addicted to [e:diktid], to be a fan of [fe:n]. to be the patient of [peyfint]. to be naughty [no:ti]. to become naughty. to be cheek by jowl with. to make a scraping sound [saund], to be harsh. to sting all over, to frost. to scald [sko:ld], to boil [boyl]. to scold [skould]. to be boiled [boyld]. to be scalded. to get thoroughly scalded [sko:ldid]. to have smth boiled, to do wrong. It was wrong of him to support the plan. Selling the shares was a big mistake. We've made a mistake. Pardon the comparison [kimpe:risin]. to make a mistake. Everyone makes mistakes. A referee is human, he will make mistakes.

to be in the wrong, to be defective. to do smth for the sake of [seyk]. to be of account [lkaunt]. Don't I count for anything? A cup of coffee may be the cause of a lifelong friendship [ko:z]. hatırına gelmek to occur to one's mind [iko:]. to be on one's mind [maynd]. hatırında olmak Hatırında bir şey mi var? Is there smth on your mind? 9 Eylül üzücü olayları, hâlâ birçoğumuzun (Many of us still remember the sad events of September 9.) hatırındadır.

hatırlamak

371

hatırlamak

to remember. Whenever I come here I always remember that night. to recall [riko:l]. Şimdi siz söyleyince olayı hatırladım. Now that you've mentioned it, I recall the incident. to bear in mind [maynd]. Toplantıda söylediklerini bir hatırla. Bear in mind what she said at the meeting. to look back on. O günleri hatırladıkça, gözlerim yaşarıyor. When I look back on those days tears come to my eyes [ayz]. to think of. Şu anda adını hatırlayamıyorum. / can't think of her name at the moment. Olayı hayal meyal hatırlıyorum. I vaguely remember the incident. Yanlış hatırlamıyorsam, kırmızıydı. If my memory doesn't fail me, it was red. to be remembered. hatırlanmak Büyük önder olarak hatırlanacak. He will be remembered as a great leader. to be in everyone's mind [maynd]. hatırlarda olmak to remind [rimaynd]. hatırlatmak Hatırlattığın için, sağol! Thank you for reminding me. Davranışları bana annesini hatırlatıyor. Her manners reminds me of her mother. Ona her fırsatta bir yabancı olduğunu hatırlatmışlardı. He was always reminded that he was a foreigner. Bunu, ona çok nazik bir şekilde hatırlatın. Please remind him of this very gently. to read from cover to cover. hatmetmek to be in the clouds [klaudz]. havada olmak (aklı) havada olmak (burnu) to be conceited [kinsirtid]. havadar olmak to be airy [e:ri]. havalandırmak, to air [e:]. bir şeyi açık havada bırakmak: to ventilate [ventileyt]. bir yere temiz hava vermek: havalanmak, to be ventilated, havası değiştirilmek: to take off. uçak için: to become frivolous [frivihs]. davranış için: havale etmek, to transfer [tremsfo:]. devretmek anlamında: para için: to transfer. to refer (a matter) to. göndermek anlamında: Davayı Yüksek Mahkemeye havale edeceğiz. We shall refer the case to the Higher Court. to endorse [indo:s]. imzalayarak aktarmak: Ibirleşikler ve deyimler] to leave it to God. Allah'a havale etmek to leave a matter to smb's sense of honour. sütüne havale etmek to finish off. temize havale etmek havale olmak to be referred to [rifo:d]. havası olmak to have a certain personality. havasında olmak (kendi) to think only of oneself. hâvi olmak to include [inklu:d]. havlamak to bark. Bu köpekler niye böyle havlıyor. What are these dogs barking like that for? Havlayan köpek, ısırmaz. Barking dogs do not bite [bayt]. to yap [yep]. *acı acı havlamak Bu köpek, bütün gün acı acı havlayıp durdu. That dog has been yapping all day long. havuzlamak to dock. havuzlanmak to be docked [dokt]. Buraya geldikçe daima o geceyi hatırlarım.

hayal aleminde olmak

372

hayal aleminde olmak hayal etmek Orkestra şefi olmayı hayal ediyor. Bunlar, hayat boyunca hayal ettiğim şeyler. hayal olmak, ger çekle hatıra

şi

inlememek olmak

anlamında:

to be in the clouds. to dream of [dri:m]. He dreams of becoming a conductor. These are things that I've been dreaming of. to become a dream [dri:m]. to become a memory [memiri]. to have imaginative power [pawi]. to be in the clouds [klaudz]. to be a dreamer. He is too much of a dreamer to be a leader. to be impudent [impyu:dmt]. to be a matter of life and death [deth], to be in the prime of life [praym]. to be vital [vaytil]. to be alive [llayv]. to urge on [6:c]. to drive on [drayv]. to lament. to do good. God grant that all ends well! to do no good. to do no good to. (One should rely on oneself.)

hayal gücü olmak hayaller içinde olmak hayalperest olmak Önder olması için çok fazla hayalperest. hayâsız olmak hayat memat meselesi olmak hayatın baharında olmak hayati olmak hayatta olmak haydalamak haydamak hayıflanmak hayır etmek Allah sonunu hayır etsin! hayır etmemek hayır gelmemek Kimseden kimseye hayır gelmez. hayır olmak. Bu işte bir hayır var. Something positive will come out of this. Belki de bu işte bir hayır vardır. It could be a blessing in disguise [disgayz]. Sabah ola, hayır ola. Let's wait and see how things develop by morning. Amellerin hayırlısı, sonu hayır olanıdır. The best deed is the one that ends well. Kimseden kimseye hayır yok. One should rely on oneself. Onun kimseye hayrı yok. One should expect no good of him. Hayrola! Good news, I hope. Hayırdır inşallah! I hope all is well. not to be just for love. *babasımn hayrına olmamak Bunu, babasının hayrına yapmıyor. (He's not doing it for nothing.) hayır yapmak to do good. Yaptığı hayır ürküttüğü kurbağaya değmez. He means well, but his deeds do more harm than good. hayır dua etmek to give one's blessing, hayırlı olmak, iyi anlamında: to be good. uğurlu anlamında: yararlı olmak: to be auspicious [o.spifis]. Bu proje bizim için hayırlı olacak. to be beneficial [benifi§il]. Bu iş hayırlısı ile bir bitse! This scheme will be beneficial for us. Hayırlı olsun! If only this job finishes without a hitch. Hayırlısı! Congratulations! [kmgre:tyuley§inz]. Sabah şerifler hayırlı olsun! Let's hope for the best. Vermek, almaktan daha hayırlıdır. Good morning. Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır. To give is more benevolent than to take. hayırsız olmak, Better a wise foe than a foolish friend. yararı olmayan anlamında: to be worthless. hayrı olmayan anlamında: to be good-for-nothing. haykırmak to shout [§aut].

haykırtmak

373

haykırtmak haylaz olmak, aylak ve tembel anlamında: lıayla anlamında: haylazlaşmak, aylak olmak anlamında: kötü davranmak anlamında: haylazlık etmek aylaklık bakımından: davranış bakımından: hayra alâmet olmak hayra alâmet olmamak Bütün bunlar hayra alâmet değil. hayran olmak Bu adamın cesaretine hayranım. hayret etmek haysiyetli olmak haysiyetsiz olmak haytalık etmek hayvanlaşmak hayvanlık etmek hazfetmek hazır etmek hazır olmak Saat sekize kadar hazır olacak. Bu hafta hazır olması gerekiyor. Akşama kadar hazır olmalarına bak. Parti böyle değişimleri kabule hazır değil.

to make smb shout. to be an idler [aydh], to be a nuisance [nyu:sins]. to get lazy [leyzi], to become a nuisance [nyu:sms].

to idle [aydil]. to make mischief [miscif]. to bode well for [boud]. to bode no good for. All this doesn't bode well. to admire [ldmayi]. / admire this man's courage [karic]. to be astonished [istoni§t]. to be dignified [dignifayd]. to lack self-dignity. to look for mischief. to act like a beast [bi:st]. to behave like a beast. to suppress [sipres]. to prepare [pripe:]. to be ready. It will be ready by eight. It's to be ready by this week. Make sure they are ready by the evening. The party is not ready to accept such changes. to be all set for. Büyük gün için hepimiz hazırız. We are all set for the big day. bir yerde: to be on hand. Tüm personel onu desteklemek için orada All the staff will be on hand to support him. hazır olacaktır. asker, polis vs. için: to stand by. Silahlı kuvvetlere hazır ol emri verildi, The armed forces have been ordered to stand by. razı olmak anlamında: to be willing to. Hepsi yardım etmeye hazır. They are all willing to help. Her şeyi unutmaya hazırdım, I was willing to forget everything [figet]. göze almak anlamında: to be prepared for. Barışı korumanın en etkili yolu, savaşa hazır olmaktır. The best way to preserve peace is to be ready for war. Her ihtimale karşı hazır olmalıyız. We should be prepared for any contingency. Buna hiç de hazır değildik. We were not prepared for that. | birleşikler ve deyimler | Hazır ol! Attention! [iten§in]. Peynir ekmek, hazır yemek. Fish and chips will always do for a meal. dünden hazır olmak (bir şeye) to jump at smth [camp]. O buna dünden hazır. He will jump at it. Her teklifi kabule dünden hazır. He is ready to jump at any offer. hazırcevap olmak to be good at repartee [repa:ti:]. hazırlamak, hazır dununa getirmek anlamında: to prepare [pripe:]. Toplantı için herşeyi hazırladım. I've prepared everything for the meeting. Tabak, çatal, bıçakları hazırladınız mı? Have you got ready the plates, forks and knives?

hazırlanmak önceden

374 düzenlemek anlamında: Minareyi çalan, kılıfını hazırlar.

pişirmek üzere tavuk vs...: İlk önce tavuğu hazırlaman gerek. |birleşikler ve deyimler] kendi sonunu hazırlamak kendini (bir şeye) hazırlamak yazıp hazırlamak Bu dilekçeyi kimler yazıp hazırladı? İhtiyaçlarımız için bir liste yazıp hazırlayacağım. zemin hazırlamak hazırlanmak, hazır duruma getirmek: Bunun hazırlanması zaman alacak, kendini hazırlamak anlamında: Biz savaşa mı hazırlanıyoruz? hazırlatmak bir şeyi birisine: hazırlık yapmak hazırlıklı olmak hazırlıksız olmak hazmetmek, hazım için: bilgi için: ı insan bütün bu bilgileri kısa bir sürede nasıl hazmedebilir? Okuduğum her şeyi hazmedemiyorum. içine sindirmek anlamında: Bu hakareti hazmetmem mümkün değil. O fiyaskoyu bir türlü hazmedemiyor. katlanmak anlamında: hazzetmek heba etmek Harika bir fırsatı heba ediyoruz. heba olmak hecelemek hedef olmak heder olmak hediye etmek helak etmek *kendini helak etmek helak olmak, bitkin duruma gelmek: yok olmak anlamında: helâl etmek *hakkım helâl etmek Gidip gelmemek var, gelip de bulmamak var, helâl eyle hakkını! helâl olmak Helâl olsun! Hakkım helâl olsun! Ölüm hak, miras helâl.

to plan. // one is thinking of committing a crime he or she will have planned it in advance. to dress. First of all you have to dress the chicken. to prepare one's own end. to brace oneself for [breys]. to draw up [dro:]. Who has drawn up this petition [piti§m]? /'// make up a list of what we need. to lay the groundwork for. to prepare [pripe:]. It will take some time to prepare it. to prepare for. Are we preparing for war? to have smth prepared. to have smb prepare smth. to prepare for. ' to be prepared [pripe:d]. to be unprepared. to digest [dicest]. to assimilate [isimileyt]. How can one assimilate all this information in a short period? I'm unable to assimilate everything I read. to stomach [stamik], / can't possibly swallow that affront. He doesn't seem to get over the fiasco. to endure [indyu:]. to be pleased by [pli:zd]. to waste [weyst]. We're wasting a wonderful opportunity. to be wasted. to spell (out). to become a target [ta:git]. to be sacrificed in vain [veyn], to make a present [prezmt]. to destroy. to burn the candle at both ends [ke:ndil]. to be utterly exhausted [igzo:stid]. to perish. to forsake [fiseyk] one's rights willingly. to forgive smb's wrong doings. You may leave and not return or return but not find those you expect, so forgive people their wrong doings. to be lawful [lo:ful]. You can have it with my blessings. I forgive all the wrongful acts. Inheritance is as natural as death is.

helalleşmek

375

to forgive each other one's past wrong doings. to become thick and soupy [su:pi]. to become jelly [cell]. to be of the same standard [stemdid], to be of the same opinion [lpinym], Sizinle tamamen hemfikirim. / wholly agree with you [lgri:]. to stake [steyk]. hereklemek to have a score to settle with smb [sko:]. hesabı olmak (görülecek) Onunla görülecek hesabım var. / have a score to settle with him. to be beyond reckoning [rekining]. hesabı olmamak to be without any supervision [supo:vijin]. hesabı kitabı olmamak Bunun hesabı kitabı yok. It's completely without any supervision. to suit [syu:t]. hesabına gelmek Bu hesabıma gelir. That suits me fine. hesap etmek, to calculate [ke:lkyuleyt]. hesaplamak, anlamında: to plan. tasarlamak: to think smth over carefully. hesap etmek, kitap etmek hesaplamak, hesap etmek anlamında: to calculate [ke:lkyuleyt]. Hesaplaması kolay. It's easy to calculate. to work out Bunu bir dakikada hesaplayabilirim. / can work it out in a minute. Bunu sterlin olarak hesaplayabilir misin? Can you work it out in sums of pounds? to figure out [figiraut]. Maliyetini hesaplayabilir misiniz? Could you figure out what it will cost? göz önünde tutmak anlamında: to take smth into consideration [kmsidireyjin]. | birleşikler ve deyimler | to plan down to the very last detail [diteyl]. kıtı kıtına hesaplamak to count on one's fingers, parmakla hesaplamak to be rash [re:sj. ilerisini, gerisini hesaplamamak to be calculated. hesaplanmak hesaplaşmak, alacaklar için: to settle outstanding accounts [lkaunts]. kazlarım paylaşmak anlamında: to settle old scores with [sko:z]. hesaplı olmak, ekonomik anlamında: to be economical [kkmomikil]. rasyonel anlamında: to be rational [re:s,iml]. Hesaplı olmak zorundayız. We have to be rational. not to have been taken into account. hesapta olmamak Bu hiç hesapta yoktu. (We didn't bargain for that.) to have a desire for [dizayi]. heves etmek Herkeste bir araba hevesi var. Everyone has a desire to own a car. to awake one's desire [iweyk]. heveslendirmek to be eager to do smth [i:gi]. heveslenmek to be keen on [ki:n]. hevesli olmak Bu aleti çalmaya çok hevesli. He is very keen on playing that instrument. Bizimle çalışmaya daima hevesli. He is always keen to work with us. to have no desire [dizayi]. hevessiz olmak to excite [iksayt]. heyecanlandırmak Bu şeyler, beni hiç mi hiç heyecanlandırmıyor. These things do not excite me in the least. heyecanlanmak to get excited [iksaytid]. heyecanlı olmak to be thrilled. O kadar heyecanlıydım ki uyuyamadım. / was so thrilled that I couldn't sleep. helalleşmek helme olmak helmelenmek hemayar olmak hemfikir olmak

hezeyan etmek

376

hezeyan etmek hıçkırmak, h.içkrrık sesi için: içini çekerek ağlamak: hıçkırtmak hık mık etmek hıncahınç dolu olmak hınzırlık etmek lers davranış için: muziplik anlamında: hırçın olmak hırçınlaşmak hırçınlık etmek hırıldamak hırıldaşmak Hıristiyanlaşmak Hıristiyanlaştırmak hırlamak hırlanmak hırlaşmak, karşılıklı hırlaşmak anlamında: ağız kavgası için: hırpalamak hırpalanmak, dövülmek anlamında: örselenmek anlamında: hırpalatmak hırsızlık etmek hırsızlık yapmak hırslanmak h ışıldamak hışırdamak hışırdatmak hıyanet etmek Emanete hıyanet olmaz. hızlandırılmak hızlandırmak Dağıtımı

bir hızlandırabilsek.

Üretimi büyük ölçüde

hızlandıracaktır.

Bakanın bu garip tutumu, rejimin çöküşünü hızlandıracaktır. Bu metot, çalışmayı biraz hızlandırdı. hızlanmak Otobüs, yokuş aşağı hızlandıkça hızlandı. hibe etmek hicran olmak (birisine) hicret etmek hicvetmek hiç olmak hiçlemek hiçleşmek

to talk nonsense [nonsins], to to to to to

hiccup [hikap]. sob. make smb hiccup/sob. hum and haw [ham end ho:]. be overcrowded [ouvikraudid].

to behave nastily [biheyv]. to play a dirty trick. to be ill-tempered. to become bad tempered [tempid]. to show bad temper. to growl [graul], to snarl at each other. to become Christian [kriscinj. to Christianize [krisctnayz]. to growl [graul]. to snarl. to snarl at each other, to squabble [skwobil]. to ill-treat [tri:t]. to be buffeted about [bafitid]. to be treated roughly [rafli]. to cause smth to be roughed up [raftap]. to commit theft [kimit]. to steal [sti:lj. to get angry [erngri]. to make a rustling noise. to rustle [rasil]. to make smth rustle. to betray [bitrey]. One cannot betray a trust. to be speeded up. to speed up [spi:d]. If only we could speed up the delivery. to step up. // will step up greatly the production. to hasten [heysm]. This strange attitude of the Minister will hasten the downfall of the regime [reyji:m]. to accelerate [e:kselireyt]. This method has accelerated the work a little. to gain speed [geyn]. The bus went faster and faster downhill. to donate [douneyt]. to grieve smb deeply. to migrate [maygreyt], to satirize [se:tirayz]. to lose one's importance [impodins]. to give no importance. to become insignificant.

hiddet içnide olmak

377

hiddet içinde olmak hiddetlendirmek hiddetlenmek hikaye etmek hile yapmak, aldatmak anlamında: Her biri, diğerinin, hile yapacağını düşündü. dümen re oyun için: saflığını bozmak anlamında: seçimler vs. için: himaye etmek, arka çıkmak anlamında: korumak anlamında: himayesi altında olmak himayesinde olmak himayesiz olmak himmet etmek hislenmek hissedilmek hissetmek, duygu için: farkına varma anlamında: sezmek anlamında: | birleşikler ve deyimler | Demoklesin kılıcını başında hissetmek. derinden hissetmek gücünü hissetmek kendini berbat hissetmek kendini bitkin hissetmek kendini halsiz hissetmek Kendimi halsiz hissediyorum. kendini küçük hissetmek kendini iyi hissetmek kendini iyi hissetmemek Kendimi hiç iyi hissetmiyorum. kendini kötü hissetmek Bütün hafta kendini kötü hissetti. kendini rahat hissetmek Kızların huzurunda kendini hiç rahat hissetmez. Orada kendimi çok rahat hissediyorum, bir konuda: Birçok konuda kendini rahat hisseder. kendini suçlu hissetmek kendini terkedilmiş hissetmek hitap etmek Sana, öğretmenin olarak hitap ediyorum. hizada olmak (bir) hizalamak hizaya gelmek hizipleşmek hizmet etmek Size hizmet ediyorlar mı?

to be in a rage [reyc]. to enrage [mreyc]. to get furious [fyuryis]. to relate [rileyt]. to cheat [ci:t]. Each thought the other would cheat. to use a trick. to adulterate [idaltrreyt]. to rig. to patronize [pe:trinayz], to protect [pntekt]. to be under the patronage of [pe:trimc]. to be under the protection of [pritek§m]. to be unprotected [anpritektid]. to help. to be moved [mu:vd]. to be felt. to feel [fi:l]. to detect [ditekt]. to sense. To feel the sword of Democles hanging over one's head [so:d]. to feel smth deeply. to feel the force of [fo:s]. to feel awful [o:ftl]. to feel worn up. to feel exhausted [igzo:stid]. I feel exhausted. to feel cheap [ci:p]. to feel well. not to feel well. / don't feel well at all. to feel low. He has been feeling low all week long. to feel at ease [i:z]. He has never felt at ease in the presence of girls. to be at one's ease. / feel I'm very much at my ease there. to be at home in. He is at home in many subjects [sabcikts]. to feel guilty. to feel abandoned [ibemdmd]. to address [tdres]. (I'm speaking to you as your teacher.) to be in a level with, to become level with, to get into line. to separate into factions [fe:k§inz]. to attend. Is anyone attending you?

hizmetçilik etmek

378

Size hizmet eden var mı? Ona, şikayet etmeden hizmet etmelisiniz. |birleşikler ve deyimler] Hangi akla hizmet ediyorsun? Bu adam, ne akla hizmet ediyor? amaca hizmet etmek bir amaca hizmet etmek canla başla hizmet etmek bir davaya hizmet etmek özel çıkarlarına hizmet etmek hizmetçilik etmek hizmete amade olmak Hizmetinize amadeyim. hocalığı yapmak, ahilik hocalığı: Son günlerde ahlâk hocalığı etmektedir.

to wait on/upon. Is anyone waiting upon you? to serve [so:v]. You must serve him without any complaints. Why on earth are you doing this? What makes this man do such a thing? to answer the purpose [po:pts]. to work to an end. to wait on smb hand and foot. to serve the case of [keys]. to have an axe to grind [graynd]. to be a servant with [so:vmt]. to be at smb's service. I'm at your service [so:vis].

to set oneself up as the guardian of morals. He has lately set up himself as the guardian of morals [ga:diym], to have pretensions to giving advice to others akıl hocalığı: [priten§inz]. Akıl hocalığı yapmak gibi bir iddiam yok. I have no pretensions to giving anyone any advice [ldvays]. hocalık etmek, to serve as a teacher. öğretmen olarak: to serve as a hodja. hoca olarak: to blow one's breath upon [breth]. hohlamak Isıtmak için parmaklarını hohla. Blow on your fingers to warm them. to grumble [grambil]. homurdanmak hoplamak, to hop. sıçramak anlamında: zıplamak anlamında: to leap [li:p]. *sevinçten hoplamak to jump for joy. *yüreği hoplamak to get a fright [frayt]. hoplatmak to bounce [bauns]. Bebeği dizinin üstünde hoplat, bu ağlamasanı Bounce the baby on your knees and it will kesecektir. stop crying. çocuklar için: to dandle [de:ndil]. hora gelmemek not to withstand rough usage [yu:sic]. horlamak, uvkıı sırasında: to snore [sno:]. to treat with contempt [kmtempt]. aşağılamak anlamında: *horul horul horlamak to snore like a pig. horlanmak to be treated with contempt, horozlanmak to swagger [swe:gi]. hortlamak, mezardan çıkmak anlamında: to rise from the grave [greyv]. to arise again [irayz]. sorunlar için: to snore. horuldamak hoş gelmek to sound pleasant [pleztnt]. Davulun sesi, uzaktan hoş gelir. The sound of a drum is pleasant from a distance. Kulağa hoş geliyor. It sounds pleasant. to be nice [nays]. hoş olmak Bu çikolatanın yenmesi çok hoş. (This chocolate tastes very nice [co:kilit]. İstediği zaman hoş olabiliyor. She can be pleasant when she wants to.

hoş olmamak

379

*bir hoş olmak *birine göre hava hoş Bana göre hava hoş. hoş olmamak Bu durum hiç de hoş değil. *arası hoş olmamak hoşaf gibi olmak hoşbeş etmek hoşlanmak (bir şeyden) Kumsalda yürümekten çok hoşlanırım. Ben bu tür şeylerden hoşlanmam. Hiç kimse onlardan hoşlanmıyor. Nasıl, yeni işinizden hoşlanıyor musunuz? İçkiden hiç hoşlanmam. hoşlanmamak Herkes bekletilmekten hoşlanmaz. Onda hoşlanmadığın ne var? *perisi hoşlanmamak Perisi bizden hoşlanmamış. hoşlaşmak hoşluğu olmak Bugün üstümde bir hoşluğum var. hoşnut etmek hoşnut olmak hovardalaşmak hovardalık etmek, çapkınca davranmak anlamında: bol para harcamak anlamında: hoyratlık etmek hödüklük etmek höpürdetmek höykürmek hudut dışı etmek hudutlandırmak limit koymak anlamında: hulâsa etmek hurdahaş etmek hurdahaş olmak, kırılıp dökülmek anlamında: yorulmak anlamında: husule gelmek husumeti olmak Bu ülkeye karşı neden husumetleri olsun? hususiyeti olmak huy edinmek huy etmek huylandırmak huylanmak, insanlar için: hayvanlar için: huysuz olmak İnsanlar ne kadar da huysuz olabiliyor!

to feel embarrassed [imbe:rest], to be all the same to one. It's all the same to me. to be distasteful [disteystful]. This is very distasteful. to dislike smth. to be very tired. to chat briefly with [ce:t], to enjoy [injoy]. / enjoy walking on the beach a lot [bi:c]. to like. / don't enjoy that sort of thing. Nobody likes them. How are you liking your new job? [cob], to care for. / don't care for drinks. to dislike [dislayk]. Everyone dislikes being kept waiting. What do you dislike about her? to dislike. He dislikes us. to be pleased [plkzd]. to feel quaint [kweynt]. / feel quaint today. to please smb. to be pleased with [plkzd]. to become a spendthrift. to womanize [wuminayz]. to spend money extravagantly [ikstre:vigtntli]. to act roughly [rafli]. to act boorishly [burisH]. to drink noisily [noyzili], to intone chants [intoun]. to expel [ikspel]. to trace the boundary [baundtri]. to put a limit. to sum up [sam ap]. to smash to bits. to be smashed to bits [sme:st]. to be dead tired [tayid]. to come into existence [igzistms]. to be hostile [hostayl]. Why should they be hostile to that country? to have a special feature [fkct]. to form the habit of. to contract the habit of [ktntre:kt]. to upset smb. to get nervous [novis]. to become restive. to be disagreeable [disigriyibil]. How disagreeable can people be!

380

huysuzlanmak huysuzlanmak, büyükler için: çocuklar için: huysuzlaşmak, büyükler için: çocukum için • huysuzluk etmek huyu olmak huzur içinde olmak huzurlu olmak huzursuz olmak

Herkes neden huzursuz? Ne zaman adını duysa, kusursuz oluyor. huzursuz etmek Haber, herkesi huzursuz etmişti. Beni en fazla huzursuz eden, budur. hücum etmek Ölmüş aslana tavşanlar bile hücum eder. hükmetmek, -e egemen olmak anlamında: kanıya varmak anlamında: karar vermek anlamında: tahakküm etmek anlamında: yönetmek anlamında: hükmü olmak, geçerlilik: önem için: Ne hükmü var ki? hükmünde olmak hükümsüz olmak Korkarım, bu pasaport hükümsüz.

to act peevishly [pkvisli]. to fret. to become peevish. to become fretful. to show bad temper. to have the habit of. to be in peace [pi:s], to be at ease [i:z]. to be i l l at ease. Why is everyone ill at ease? Whenever she hears his name she becomes ill at ease. to make smb nervous [no:vis]. The news had made everyone nervous. to bother. That's what is bothering me most. to attack [tte:k]. Even the hares will attack a dead lion. to dominate [domineyt]. to conclude [kinklu:d]. to decide on [disayd]. to rule [ru:l]. to govern [gavtn].

to be valid [ve:lid]. to be of importance [impo:tins]. It's of no importance! to be equivalent to [ikwivihnt]. to be invalid. I'm afraid this passport is invalid. to be void [voyd]. Bu çek artık hükümsüz. This cheque is now void. to invalidate [invedideyt], hükümsüz kılmak to have a knack for [ne:k]. hüneri olmak to be skillful. hünerli olmak hünersiz olmak to be unskilled [anskild], hüngürdemek to sob. hür olmak to be free [fri:] If you want to be free, do not enter into Hür olmak istiyorsan, olma cihanın zevkinde. the pleasures of the world [plejiz]. to respect [rispekt]. hürmet etmek How can you respect these people? Bu insanlara nasıl hürmet edilir? to treat with respect [tri:t]. Burada herkese hürmet ederiz. We treat everybody with respect here. to honour [oni]. Annenize, babanıza hürmet ediniz. Honour your parents [peynnts]. Hürmetler ederim! (With my best regards [riga:dz].) to be disrespectful. hürmetsizlik etmek hürya etmek to rush out [rasaut], hüzünlendirmek to sadden [se:dm]. hüzünlenmek to feel sad [se:d]. hüzünlü olmak to be sorrowful [sorouful].

I ıhlamak ıhtırmak ıkınmak ıklamak,

to groan [groun]. to make a camel kneel [ni:l]. to hold one's breath while making an effort.

güçlükle .soluk almak: ağlarken içini çekmek: ıklım tıklım olmak, ağzına kadar dolu anlamında: çok kalabalık anlamında: ılgamak ılgar etmek ılıklaşmak ılıklaştırmak ılımlı olmak ılındırmak ılınmak ılıştırmak ılıtmak ımızganmak, uyuklamak anlamında: ateş için: ırak olmak Gözden ırak olan gönülden de ırak olur. Üstünüzden ırak! ıraklaşmak ıraksamak ıraksınmak ırgalamak ırgalanmak ırgamak ırganmak ısındırmak, bir şeyin ısınmasını sağlamak: bir şeye alıştırmak anlamında: birisinden hoşlanmak anlamında: Yeni antrenörümüze hemen ısınıverdik. ısınmak, motor için: Motor neden ısınıyor? sıcak durumu gelmek anlamında: Oda şimdi ısınıyor.

to breathe heavily [bri:th]. to sob. to be overflowing. to be overcrowded [ouvikraudid]. to galop. to raid [reyd]. to become lukewarm [lu:kwo:m], to make lukewarm. to be middle of the reader [roudt]. to warm up. to become tepid. to make smth lukewarm. to make smth tepid. to be half-asleep, to smolder, to be far away. Away from the eyes, away from the heart. God forbid! to move away from [mu:v], to consider improbable [kinsidi], to regard smth as far away. to shake [seyk]. to be rocked [rokt]. to move. to shake. to heat [hi:t], to make smb gently take a liking to. to take a liking to [layking]. We took a liking to our new coach at once. to overheat [ouvihi:t]. Why is the engine overheating [encin]? to warm up. The room is warming up now.

ısırılmak

382

Yakında havalar ısınır. üşümesini gidermek anlamında: içeri girip ısınınız. *kanı ısınmak (birisine) ısırılmak ' Öpülecek el ısırılmaz. ısırmak, dişleriyle: Isıracak it, dişini göstermez. Köpek sahibini ısırmaz. Ürüyen köpek ısırmaz. İt, iti ısırmaz. kumaş için kaşındırmak: aniden ısırmaya çalışmak: | birleşikler ve deyimler] dudağını ısırmak dudak ısırmak gözü ısırmak (birini) Sizi gözüm ısırıyor. gülerken ısırmak Bu adam gülerken ısırır. parmak ısırmak yaka ısırmak ısırtmak [ birleşikler ve deyimler | dudak ısırtmak parmak ısırtmak şeytana parmak ısırtmak ısıtılmak ısıtmak Temcit pilâvı gibi ısıtıp ısıtıp öne sürüyorsun. *yerini ısıtmak ıskala yapmak ıskalamak ıskarta etmek iskonto etmek ıskonto yapmak ıslah etmek, iyileştirmek anlamında: yola getirmek anlamında: ıslah olmak Allah ıslah etsin! Bu insanlar ıslah olmaz. ıslahat yapmak ıslamak ıslanmak | birleşikler ve deyimler | ağzında bakla ıslanmamak Islanmışın yağmurdan korkusu olmaz. iliğine kadar ıslanmak O gece iliklerime kadar ıslanmıştım. sucuk gibi ıslanmak ıslatılmak

to get warm. // will get warm soon. to warm oneself. Get in and warm yourself. to be drawn to. to be bitten [bitm]. One doesn't bite the hand that must be kissed. to bite [bayt]. Someone intending to harm will look friendly. A dog doesn't bite the hand that feeds it. Barking dogs seldom bite. Thieves have a code of honour among themselves. to irritate [iriteyt]. to snap at. to bite one's lip. to bite one's lip. to seem to know smb. / seem to know you. to be deceptive [diseptiv]. He's a very deceptive man. to be amazed [imeyzd], to express horror [hon]. to cause smb to get bitten. to astonish [istonisj. to amaze [lmeyz]. to outdo the devil himself, to be warmed [wo:md]. to warm up. (You're harping on the same string all the time.) to be unwilling to give up one's seat [si:t], to practice scales [skeylz]. to miss the ball. to discard [diska:d], to discount [diskaunt], to reduce the price [ridyu:s], to improve [impruiv]. to discipline [disiplin]. to change one's ways. May God mend his way! (These people are incorrigible [inkoricibil]). to make reforms. to wet. to get wet. to be unable to keep a secret [skkrit]. A suffering person is not afraid of more suffering. to be soaked to the skin [soukd]. I was soaked to the skin that night. to be wet through. to be made wet.

383

ıslatmak ıslatmak iyice ıslatmak: *altmı ıslatmak ıslıklamak Öğrenciler bakanı

ıslıkladılar.

ıslıklanmak Islıklanmaktan korkmam. ısmarlamak, sipariş etmek anlamında: Neden beş çift ısmarladı? yiyecek vs siparişini ödemek: Size bir içki işmarlayım, birine bir şey aldırtmak: Bu, kediye peynir ısmarlamak gibi bir şey. *Allaha ısmarladık. ısmarlanmak ısrar etmek Lütfen ısrar etmeyiniz. İstedikleri fiyata satmaya ısrar ediyorlar. Evde kalmasında ısrar ettik. Tanık ifadesinde ısrar etti. *düşüncesinde ısrar etmek *körü körüne ısrar etmek ıssızlaşmak ıstırap içinde olmak Annesini kaybetmenin ıstırabı içindedir. ışıklandırılmak ışıklandırmak ışılamak ışıldamak, parlamak anlamında: parıldamak anlamında: ışıldatmak ışımak ışınlamak ıttıla etmek ızgara yapmak

to wet. to soak [souk]. to wet one's bed/lundercloth. to boo [bu:]. The students booed the Minister [bu:d]. to be hissed at [hist]. I'm not afraid of being hissed at. to order [odi]. Why did she order five pairs? to treat smb to. Let me buy you a drink. to have smb get smth. It's like entrusting a valuable thing to an untrustworthy person. Goodbye. to be ordered [o:did[. to insist on. Please do not insist. They insist on selling at any price they want. We insisted that she stay at home. to hold to. The witness held to his statement. to stand one's ground. to run against a stone wall. to get desolate [desileyt]. to be distressed [distrest]. She's distressed at the loss of her mother. to be illuminated [ilyu:mineytid]. to light up [layt], to gleam [gli:m]. to shine [§ayn]. to sparkle [sparkil]. to make smth glitter [gliti]. to radiate [reydieyt], to radiate. to get information [infi:mey§in]. to grill.

i iade etmek to reject [ricekt]. geri çevirmek anlamında: Bunların çoğunu iade etmek zorundayız. We shall have to reject most of these. Bu makina, jetonları neden iade ediyor? Why is this machine rejecting the tokens? to give back/send back. geri vermek anlamında: Biletleri iade etmeyi düşünüyoruz, We're thinking of sending back the tickets. to return [rito:n]. geri göndermek: Lütfen gönderene iade ediniz, Please return to sender. to restore [risto:]. eski duruma getirmek üzere: Çocuğu annesine iade etmek zorundalar, They have to restore the child to his mother. to refund [rifand]. para için: Parayı iade etmek istemiyorlar. They don't want to refund the money. to extradite [ekstndayt]. suçlular için: iade edilmek, to be given back. geri verilmek anlamında: to be restored [ristoid]. eski duruma getirilmek: Tüm fabrikalar eski sahiplerine iade edilecektir. All the factories will be restored to their former owners [fe:ktiriz]. to sustain [sisteyn]. iaşe etmek to worship [wo:§ip]. ibadet etmek Yalnız sana ibadet ederiz. You alone we worship. Çalışmak ibadet etmektir. To work is to worship. to consist of [kinsist]. ibaret olmak O, bir oda ve bir mutfaktan ibarettir. It consists of a room and a kitchen. Bir boru ve bir kesici uçtan ibarettir, It consists of a tube and a cutting edge. to consist in. soyut şeyler için: Bütün iş sabırlı olmaktan ibarettir. // all consists in being patient [peysuit]. to be nothing but. Tarih tekerrürden ibarettir. (History is nothing but a repetition.) Bütün bunlar yaldızdan ibaret. (All this is nothing but superficial gloss.) to house [haus]. ibate etmek iblağ etmek, to communicate to [kimyu:nikeyt], ulaştırmak anlamında: to raise [reyz]. miktarını artırmak anlamında: to discharge [discax]. ibra etmek to present [prizent]. ibraz etmek Bu poliçeler ibraz edildiğinde ödenir. (These drafts are payable at sight.) to be a lesson to [lesin]. ibret olmak Bu onlara ibret olsun. Let that be a lesson to them. icabet etmek, to accede [e:ksi:d]. razı olmak anlamında: to accept [iksept]. kabul etmek anlamında: to accept an invitation [invitey§tn]. *davete icabet etmek

icap etmek

386

icap etmek Parayı iade etmemiz icap ettiğini söyledi. Ne icap ediyorsa yapılacaktır. icat etmek, yeni bir şey yaratmak: uydurmak anlamında: *balla sarımsağı yemesini icat etmek icaz etmek icbar etmek icmal etmek icra etmek, bir işi yapmak anlamında: bir işi yerine getirmek: müzik eseri için: iç açıcı olmak iç içe olmak içeride olmak, borçlanmış olmak anlamında: zarar etmek anlamında: Birkaç milyar içerideyiz. içerlemek öfkelenmek anlamında: içermek Görevlerim neleri içeriyordu? ,

Kitaplığımız binlerce kitap içeriyor. Bu tasarı, asla kabul edemeyeceğimiz hükümler içeriyor. Bu, bir yığın prensip içerir.

içi altüst olmak Ne yaptıklarını görünce içim altüst oldu. içi çiz etmek içi dışı bir olmak içi hop etmek içi pır pır etmek içi rahat etmek içi vık vık etmek içilmek İçilmez. Bu su içilebilir. içinde olmak I birleşikler ve deyimleri Bu işin içinde iş var. endişe içinde olmak hayaller içinde olmak hiddet içinde olmak ihtiyaç içinde olmak korku içinde olmak melankoli içinde olmak sefalet içinde olmak ter içinde olmak zaruret içinde olmak içine etmek

to be necessary [nesisiri]. (He said we had to return the money.) Whatever is necessary will be done. to invent. to fabricate [fe:brikeyt]. to think of smth original but useless [rriciml]. to compress (for a writing.) to compel [kimpel]. to summarize [samirayz]. to perform. to carry out [ke:ri]. to execute [eksikyu:t]. to be cheering. to be one within the other. to be in debt [det]. to lose money [lu:z]. We have lost a few billions [bilymz]. to take to heart [ha:t]. to be angry [e:ngri]. to consist of [kmsist]. What did my duties consist of? to contain [kinteyn]. Our library contains thousands of books. to include [inklu:d]. This draft contains provisos that we can never accept [privayzouz]. This includes a multitude of principles. to be shocked [§okt]. / was shocked to see what they were doing. to be deeply affected [lfektid]. to be outspoken [autspoukin]. to get excited [iksaytid]. to be restless. to feel relieved [rili:vd], to feel restless. to be drunk [drank]. Not fit to drink. This water is fit to drink. to be included [inklu:did]. There's something behind it all. to be anxious [e:nk§is], to be in the clouds [klaudz], to fly into a rage [reyc], to be in great need. to be in fear [fi:]. to be in the blues [blu:z]. to be in extreme poverty [poviti]. to be all in a sweat [swet]. to be in want. to make a complete mess of.

içine...gelmek

387

içinc.gelmek İçime öyle geliyor ki burada istenmiyorum. İçime öyle geldi ki, gidip ona herşeyi anlatayım. içine dert olmak içirmek Bu berbat şeyi onlara içiremezsin. *ant içirmek içirtmek içkili olmak içlenmek, duygulanmak anlamında: kendine dert etmek: içler acısı olmak içli dışlı olmak içinden gelmek içmek, genel anlamda: emmek anlamında:

to feel like. / feel as though I'm not wanted here. I felt like going and telling him everything. to be a thorn in one's side, to make smb drink. You can't make them drink this awful thing. to administer an oath to [outh]. to make smb drink, to be drunk [drank]. to be emotionally affected [lfektid]. to take smth to heart [ha:t]. to be heart rending, to be intimate [intimit]. to feel like doing smth.

to drink. to absorb [ibso:b]. to have tea. çay vs için: to drink. içki için: Yeni idarenin başarısına içelim. Let's drink to the success of the new administration [ldministreysm]. to smoke [smouk]. sigara ve tütün için : 1 birleşikler ve deyimler] Su içene yılan bile dokunmaz. You don't attack an enemy who is drinking. Bu, su içmek gibi bir şey. (It is as easy as can be.) Tekkeyi bekleyen çorbayı içer. (Everything comes to him that waits [weyts].) Sütten ağzı yanan ayranı üfleyerek içer. (Once bitten twice shy [tways].) İçtikleri su ayrı gitmez. They are very intimate friends [intimit]. to take an oath [outh]. ant içmek Doğruyu söyleyeceğine ant içtin. You took the oath to tell the truth. to vow [vau], -\ Bu işi yapacağıma ant içtim. / have vowed to do it. çubuk içmek to smoke the long pipe [payp]. bir dikişte içmek to drink in one draft. içecek suyu olmak to be fated to go to a place [feytid]. içki içmek to drink. Sen yine içmişsin. You've been drinking again. to take medicine [medsin]. ilaç içmek to have a glass, bir kadeh içmek to drink one's fill. kana kana içmek nargile içmek to smoke the water-pipe [wo:ti payp]. öldüresiye içmek to drink oneself to death, pipo içmek to smoke a pipe, sigara içmek to smoke [smouk]. Babam zincirleme iki paket sigara içerdi. My father used to chain smoke two packs a day. şerefe içmek to drink to. Gelinin şerefine içelim! Let's drink to the bride! to smoke. tütün içmek üstüne bir bardak soğuk su içmek to forget about getting smth back. Bunun üstüne bir bardak su iç. (That is the last thing you'll see of it.) to eat and drink, yiyip içmek to sip. yudum yudum içmek zehir içmek to take poison [poyztn].

388

içten olmak içten olmak

Projeye içten olmayan destek verdiler. içtima etmek içtinap etmek idam etmek idame etmek idare etmek, , araba için: birini idare etmek: Lütfen onu idare ediniz. Herkesi nasıl idare edeceğini iyi biliyor. Çok yaşlıdır, onu idare etmek zorundayız.

to be heart-felt. (They paid lip service to the project.) to have a meeting, to refrain from [rifreyn]. to execute [eksikyutt], to sustain [sisteyn]. to drive [drayv]. to handle smb with tact [te:kt]. Please handle him with tact. to get around smb. She knows how to get around everyone very well. to handle smb with kid gloves [glavz]. She is very old and we have to handle her with kid gloves. to handle tactfully [te:ktfuli]. They have handled the situation very well. to manage [me:nic]. If you can manage it, well, go ahead. Despite the crisis we managed to get along. to make do with. We shall do with what we have. to do without. (We can always manage without him.) We shall have to do without bread today. to tolerate [tolireyt]. to pay. It just doesn't pay. to use sparingly. (Go easy with the cream.) to hush up [hasap]. to be enough [inafj. to administer. The canteen was run by four people.

bir durumu...: Zor durumu çok güzel idare ettiler, çekip çevirmek anlamında: idare edebilecekseniz, haydi durmayınız. Krize rağmen durumu idare ettik. eldeki ile...: Eldekilerle idare edeceğiz. birinin, bir şeyin eksikliğiyle: Onsuz da idare edebiliriz. Bugün ekmeksiz idare edeceğiz. hoş görmek anlamında: fiyat için kurtarmak anlamında: İdare etmez. tutumlu kullanmak anlamında: Kaymağı idare ediniz. örtbas etmek anlamında: yeterli olmak anlamında: yönetmek anlamında: Kantin, dört kişi tarafından idare edilirdi. | birleşikler ve deyimleri to keep body and soul together, ancak idare etmek to manage for oneself [me:nic], kendini idare etmek Kendimi idare edebilirim. I can manage for myself. to scrape along [skreyp]. kıtı kıtına idare etmek to get along somehow or other. idareimaslahat etmek iddia etmek, to maintain [meynteyn]. bir fikre karşı: Bunun hâlâ doğru olduğunu mu iddia ediyor? Does he still maintain that it's right? to claim [kleym]. ileri sürmek anlamında: Çöl, bazılarının iddia ettiği kadar tehlikeli The desert is not as dangerous a place as bir yer değil. some people claim. kesin bir şekilde belirtmek: to assert [iso:t]. bir kanıt göstermeden: to allege [dec]. Demek parayı onun aldığını iddia ediyorsun. So you allege that he took the money. to insist. sözünde direnmek anlamında: taslamak anlamında: to profess [pnfes]. Demek bu konuda bir uzman olduğunuzu iddia ediyorsunuz, So you profess to be an expert on this subject. yalan yere...: to pretend. Bu adamı tanımadığınızı iddia ediyorsunuz. You pretend you don't know this man. * aksini iddia etmek to assert the contrary [kontnri].

iddialı olmak

389

to make claims on [kleymz]. to be pretentious [pritensis]. to pretend [pritend]. / don't pretend I can do better. to be unpretentious [anpriten§is]. to idealize [aydiyilayz]. to geld. to train [treyn]. He is training day and night for the race. to do exercise [eksisayz]. Biraz daha fazla idman yapmalısınız. You should do some more exercises. Bu idmanları ne zamandan beri For how long have you been doing these yapıyorsunuz/7? exercises? to practice [pre:ktis]. Burada idman yapmak için iznim var. / have permission to practice here. idman yaptırmak to exercise [eksisayz]. idrak etmek, to understand. anlamak anlamında: to perceive [pisi:v]. kavramak anlamında: erişmek anlamında: to reach [ri:c], îfâ etmek, to fulfill. yerine getirmek anlamında: Herkesin görevini îfâ etmesi gerekiyor. Everyone should fulfill their duty. to execute [eksikyu:t]. Emirleri îfâ etmenizi beklerim, / expect you to execute the orders. ödemek anlamında: to pay. ifade etmek, to state [steyt]. anlatmak anlamında: Her şey ifade ettiğim gibi cereyan etti. Everything happened as I have stated. to express [ikspres]. görüş ve düşünce için: Bakan da aynı görüşü ifade etmişti. The Minister has expressed also the same view. Galiba duygularımı iyi ifade edemiyorum, I guess I can't express my feelings well. to mean [mi:n]. anlam taşımak anlamında: Komşuna saygı, sana hiçbir şey ifade etmiyor mu? Doesn't the respect of your neighbour mean anything to you? önem taşımak anlamında: to be of significance [signifikins]. to represent [reprizent]. simge olarak: Bu altı ok neyi ifade ediyor? What do these six arrows represent? to be worthless. ifade etmemek (bir şey) Bunlar, teminat olmadan bir şey ifade etmez. Without a proper guarantee, these are worthless. to improve [impru:v]. iflah etmek Allah iflah etsin! May God reform him! to get better. iflah olmak Bunlar iflah olmaz. These people are incorrigible. iflas etmek to go bankrupt [benkrapt]. Hazine iflas etmiş durumdadır. The treasury is bankrupt. ifraz etmek, to secrete [sikri:t], salgılamak anlamında: to parcel out [pa:sil]. parsellere ayırmak: to enrage [inreyc]. ifrit etmek to go into a rage [reyc]. ifrit olmak to coiTupt [ktrapt], ifsat etmek to reveal [rivirl]. ifşa etmek Her şeyi ifşa etmekle tehdit etti. He threatened to reveal everything. to break one's fast. iftar etmek *hak iddia etmek iddialı olmak iddiasında olmak Daha iyisini yapabileceğim iddiasında değilim. iddiasız olmak idealize etmek idiş etmek/iğdiş etmek idman yapmak Yarış için gece gündüz idman yapıyor.

iftar etmek iftihar etmek

390

to be proud of [praud]. Okulumuzla iftihar ediyoruz. We are proud of our school. Bu, iftihar edilecek bir şey değil. This isn't something to be proud of. to take pride in [prayd]. Ülkelerinin geçmiş tarihi ile iftihar ediyor. They take pride in the past history of their country. Biz ürünümüzle iftihar ediyoruz. We pride ourselves in our product. iftira etmek , to defame [difeym]. onur kırıcı yayın için: to libel [laybil]. ihtiva etmek to contain [kinteyn], iğdiş etmek to geld. iğfal etmek, kandırmak anlamında: to deceive [disi:v]. baştan çıkarmak anlamında: to seduce [sidyu:s], iğne olmak to have an injection [inceksm]. iğne yapmak to give smb an injection. iğnelemek, iğne ile tutturmak: to pin (down), iğne batırmak anlamında: to prick. üzüntü verici söz söylemek: to speak in sarcastic terms [sa:ke:stik]. iğnelenmek, iğne ile tutturulmak: to be pinned together [pind]. iğne batar gibi acı duymak: to have a pricking sensation [senseyfin]. iğrenç olmak to be repulsive [ripalsiv]. Bunu iğrenç buluyorum. I find it repulsive. to be disgusting [disgasting]. ' Bu, büsbütün iğrenç. This is altogether disgusting [odtigethi]. iğrendirmek to disgust. iğrenmek to be disgusted (with), ihale etmek to adjudicate [tcu:dikeyt]. ihanet etmek, hainlik etmek anlamında: to betray [bitrey]. Davaya asla ihanet etmem. / shall never betray the cause [ko:z]. Millet, kendisine ihanet edenleri affetmez, The nation doesn't forgive those who betray it. evlilikte aldatmak anlamında: to be unfaithful [anfeythful]. ihata etmek, çevirmek anlamında: to surround [siraund]. anlamak anlamında: to comprehend, ihbar etmek to inform on. Çocuklar ana babalarını ihbar ederlerdi. Children informed upon their parents. Bizi ihbar eden, odur. He was the one who informed on us. ihdas etmek to introduce [intndyu:s]. ihlal etmek, çiğnemek anlamında: to infringe [infrinc]. Bu kanun insan haklarını ihlal ediyor, This law infringes on human rights. kanun için: to break [breyk]. Kanunları bu şekilde ihlal edemezsiniz. You can't go on breaking the law like that. * sükuneti ihlâl etmek to break the peace [pi:s]. ihmal etmek to neglect [niglekt]. Çocuklarını nasıl ihmal edebilir? How can she neglect her children? işleri...: to let things slide [slayd]. Derslerini neden ihmal ettin? Why did you let your studies slide? ihmali olmak to be negligent [neglicint]. Bu işte ihmalin olursa tazminatı ödersin. If you have been negligent in this, you will pay compensation [kompinseygin].

ihraç etmek

391

ihraç etmek, dışarı almak anlamında: yurt dışına satmak: ihsan etmek ihsas etmek ihtar etmek ihtilaflı olmak ihtilal yapmak ihtilât yapmak ihtimam etmek ihtiraslı olmak Servet ve şöhret için insan bu kadar ihtiraslı olamaz. ihtisas yapmak ihtiva etmek, İçinde bulundurmak anlamında: Şeker ihtiva etmez. kapsamak anlamında: ihtiyacı olmak İngilizceyi iyi bilen bir elemana ihtiyacımız var.

to expel. to export [ekspo:t]. to grant. to insinuate [insinyueyt], to warn [wo:n]. to be controversial [kontrivb§il]. to bring about a revolution [revilyu:§in]. to lead to complication [komplikey§m]. to take pain [peyn]. to be ambitious [e:mbi§ts]. One can't possibly be so ambitious of wealth and fame [feym], to major in [meyct].

to contain [ktnteyn]. It doesn't contain sugar [§ugi]. to comprise [kimprayz]. to need. We need someone with a good knowledge of English. Ne kadar ihtiyacın olacak? How much are you going to need? Düşünmek için zamana ihtiyacım var. I need some time to think. Şiddetle onarıma ihtiyacı var. It badly needs repairing. Bakarsın, ona ihtiyacın olur. Perhaps you may need it. Orada bunlara ihtiyacım olmayacak. I shan't need these over there. to be in need of. Partimizin, dinamik bir tidere ihtiyacı var. Our party is in need of a dynamic leader. Pantolonun, ütülenmeye ihtiyacı var. Your trousers are in need of ironing. to have no use for [yu:s]. ihtiyacı olmamak Bizim, tavsiyelere ihtiyacımız yok. We have no use for advice [tdvays]. to be a necessity [nisesiti], ihtiyaç olmak to be in great need. ihtiyaç içinde olmak ihtiyarlamak, yaşı ilerlemek anlamında: to grow old. ihtiyar görünmek anlamında: to age [eye], ihtiyarlatmak to age smb. Gece hayati onu erken ihtiyarlattı. Night life has aged him too soon. to be cautious [ko:§ts]. ihtiyatlı olmak to act imprudently. ihtiyatsızlık etmek ihya etmek, to enliven [inlayvm]. canlandırmak anlamında: diriltmek anlamında: to revive [rivayv]. mâmur bir duruma getirmek: to bring prosperity. mutluluk vermek anlamında: to give smb great pleasure [plejt]. ihya olmak, daha iyi bir duruma gelmek: to be revitalized [rkvaytilayzd], mutluluğa kavuşmak anlamında: to be given great pleasure. mâmur bir duruma gelmek: to become prosperous [prosptns]. îkâ etmek to bring about. to commit a crime [kraym], *cürüm îkâ etmek to cause damage [de:mic], *zarar îkâ etmek ikâme etmek to bring an action against [e:k§m], dava için: nöbetçi için: to post a sentinel.

ikamet etmek

392

kurmak anlamında: yerine koymak anlamında: ikamet etmek *ikamete memur olmak ikaz etmek Bunun hakkında sizi ikaz etmiştim. ikdam etmek, iki ayağı bir pabuçta olmak iki büklüm olmak Sancıdan iki büklüm oldu. iki etmemek (bir dediğini) Oğlunun bir dediğini iki etmiyor. iki kat olmak Zavallı kadın acıyla iki kat olmuştu. iki paralık etmek iki paralık olmak iki yüzlü olmak ikilemek, sayısını ikiye çıkarmak: tarlayı iki kez sürmek: ikileşmek ikişer olmak ikmal etmek, bitirmek anlamında: noksan olan bir şeyi: hizmet için: tamamlamak anlamında: gemi veya uçak için: ikna etmek

to set up. to substitute [sabstityu:t]. to reside [rizayd]. to be banished to [be:nist]. to warn [wo:n]. I had warned you about this. to persevere [posivi:]. to be hustled [hastld]. to be bent double with age [dabil]. He doubled-up with pain [peyn]. not to refuse anything to. He never refuses anything to his son. to double up [dabil]. The poor woman was doubled up in pain. to discredit. to be discredited. to be double-faced [dabil feyst]. to make smth a pair [pe:]. to plow twice [tways]. to be doubled [dabild]. to fall in by twos [tu:z].

to finish. to make good. to service [so:vis]. to complete [kimpli:t]. to furnish with supplies [stplayz]. to persuade [ptsweyd]. I couldn't persuade him to stay with us. Bizimle kalmaya ikna edemedim. to convince [ktnvins]. Did you manage to convince him? Onu ikna edebildin mi bari? to bring to reason [ri:ztn]. mantık yoluyla: It will be easy to bring him to reason with Bu nedenlerle onu ikna etmek kolay olacak. these arguments [a:gyumtnts]. to reason with [ri:ztn]. Bu konuda bu adamı ikna etmek hemen It's almost impossible to reason with him on hemen imkansız. this subject [sabctkt]. Mümkünse, onu ikna etmeye çalışacağım. I'll try to reason with him, If I can. to get smb to. O kutuya 200 milyon vermeye beni ikna edemezsiniz. You won't get me to pay 200 million liras for that box. Salonu kullanmamız için onu ikna edebilirim. I can get him to let us use the hall [ho:l]. ikna olmak to be convinced [kinvinst]. Ben hiç ikna olmadım, olan var mı? I'm not convinced at all, is anyone? Sen ikna olmuş g'örünmüyorsun. You don't seem to be convinced. Bunun doğru olduğuna dair ikna olmuş değilim. He is not convinced that it is right. ikrah etmek to loathe [louth], ikram etmek, to show honour [om]. ağırlamak anlamında: to offer [oft]. sunmak anlamında: fiatta indirim için: to make a reduction in prices [praystz]. ikrar etmek, to acknowledge [e:knolic]. kabul etmek anlamında: Sükut ikrardan gelir. Silence means consent [ktnsent].

ikrar etmek

393

açıkça söylemek anlamında: ikraz etmek iktibas etmek, alıntılamak anlamında: ödünç almak anlamında: iktidarda olmak iktidarsız olmak iktifa etmek iktisap etmek, edinmek anlamında: kazanmak anlamında: iktisat etmek iktiza etmek *su iktiza etmek iktiza ettirmek iktizası olmak ilaçlamak, ilaç sürmek anlamında: mikroplara karsı: böceklere karşı: ilaçlanmak ilâhileşmek ilâhileştirmek ilâhlaşmak ilâm etmek ilân etmek, duyurmak anlamında: Düğün tarihini henüz ilân etmediler. bildirmek anlamında: Küçük partiler seçimlere katılmayacaklarını ilân ettiler. Grev kanunsuz ilân edildi.

to confess [kinfes]. to lend money. to quote [kwout]. to borrow [borou]. to be in power [pawt]. to be impotent, to be content [kintent]. to acquire [lkwayt]. to gain [geyn]. to economize [kkinimayz]. to be required [rikwayid]. to perform a total ablution [eblu:§tn]. to render necessary [nesisiri]. to be necessary. to apply medicine [medsin]. to disinfect [disinfekt]. to apply insecticide [insektisayd]. to be treated with [trktid]. to become deified [dkifayd]. to deify [dkifay]. to become a god (for). to notify officially [ifi§ili].

to announce [mauns]. They haven't announced the date of the wedding. to declare [dikle:]. The small parties have declared that they will boycott the elections [ileksmz]. The strike was declared illegal [ilkgil]. to proclaim [prikleym]. Uzun tartışmalardan sonra Amerikalıyı galip After a long debate they proclaimed the ilân ettiler. American as the winner [wim]. | birleşikler ve deyimleri to declare war. harp ilân etmek O gün Almanya'ya savaş ilân etmişti. That day it declared war on Germany. to proclaim king [prikleym]. kral ilân etmek to declare mourning [dikle:]. matem ilân etmek to declare war [wo:]. savaş ilân etmek Başbakanın savaş ilân etme yetkisi var mı? Has the P.M. the power to declare war? to declare one's love. ilânı aşk etmek ilâve etmek to add [e:d]. ileri gelmek (-den) to stem from. Bu, önceki siyasetten ileri geliyor. This stems from previous policies [prkvyis]. to result from [rizalt]. Hata dikkatsizlikten ileri gelmiştir. The mistake must have resulted from carelessness. to be fast. ileri olmak (saat için) ilerlemek, to progress [prougres]. gelişmek anlamında: Hazırlıklar memnun edici şekilde ilerliyor. The preparations are progressing satisfactorily. Bu işte çok yavaş ilerliyoruz. We are progressing at a snail's pace [peys]. to pass away. vakit için: Gün ilerledikçe durum kötüleşiyordu. (As the day wore on the situation became worse.)

ilerletmek

394

yol almak atılanımda: İlerlemek şöyle dursun, biz yerimizde sayıyoruz. Lütfen çok ihtiyatla ilerleyiniz. Hiç ilerlediğimizi sanmıyorum. saat için: saklayarak: vol açarak: I birleşikler ve deyimleri ağır ağır ilerlemek dev adımlarla ilerlemek düşe kalka ilerlemek Düşe kalka ilerliyoruz. ite kalka ilerlemek kademe kademe ilerlemek kıvrıla kıvrıla ilerlemek santim santim ilerlemek yavaş yavaş ilerlemek zar zor ilerlemek ilerletmek iletilmek iletmek Lütfen bunu öne iletir misiniz? Onlara emri lütfen iletir misiniz?

to advance [idva:ns]. Far from advancing, we're just marking time. to proceed [prouskd]. Please proceed very cautiously [ko:sisli]. to make headway. / don't think we're making any headway. to be fast. to feel one's way. to plough through [plau],

to forge ahead [ f o x ] . to make great strides [straydz]. to progress with great difficulty. (We are struggling along with difficulty.) to elbow one's way. to advance step by step. to worm one's way. to inch one's way. to gain ground [geyn]. to inch along. to make progress in [prougres]. to be transmitted, to pass on. Could you pass this on forward? Could you, please, pass the order to them? to convey [kinvey]. Babanıza şükranlarımı iletiniz. Please convey my thanks to your father. Eşinize iyi dileklerimi iletiniz. (Kind regards to your wife.) Onlara selâmlarımı iletmeyi unutma. (Be sure to remember me to them.) Çocuklarınıza selâmlarımı iletiniz. (Give the children my warmest greetings.) to abolish [lbolisj. ilga etmek ilgilendirmek to concern [kinsö:n]. Bu, orada yaşayan herkesi ilgilendirir. This concerns everyone living there. to interest. Bir husus beni çok ilgilendiriyor. One point interests me most. Senin prensiplerin bizi ilgilendirmez. Your principles do not interest us. Neden tutuşmadığı beni ilgilendirmez. I'm not interested in why it failed to ignite. Geç olsun, erken olsun; orası beni ilgilendirmez. (I don't care whether it is early or late.) Bu sizi ilgilendirmez. (It's none of your business [biznis].) ilgilenmek, to see to. alakalanmak anlamında: Ben, bununla şahsen ilgilenirim. I'll see to it personally. to attend [itend]. Bir tek kişi her şeyle ilgilenemez. A single person can't attend to everything. merak duymak anlamında: to be interested in. Böyle şeylerle ilgilenmiyorlar. They are not interested in such things. ilgilenmemek to show no interest. Projeyle hiç ilgilenmediler. They showed no interest in the project. not to care [ke:]. O, çocuklarıyla hiç ilgilenmez. He couldn't care less about his children. ilgili olmak to be relevant [relivmt]. Soru konumuzla ilgili değil. The question is not relevant to our subject. to be pertinent. Lütfen konuyla ilgili sorular sorun. Please ask questions pertinent to the subject.

ilginç olmak

395

to be related to [rileytid]. Bu konuyla ilgili olan her şeyi bilmek istiyor. He wants to know everything related to this matter. to be concerned with [kmso:nd]. Bu davayla ilgili olduğunu sanmıyorum. / don't think it's concerned with this case. to deal with [did]. Tanığın anlatacakları davayla ilgilidir. What the witness has to say deals with the case. to have to do with. Bu, biraz da onun karakteriyle ilgili. It has something to do with his character. Sakın bu seçimlerle ilgili olmasın? It wouldn't have anything to do with the elections, would it? Bu, buradaki görevlerimle ilgili değil. It has nothing to do with my functions here. ilginç olmak to be interesting. Garip bir yaklaşım, fakat ilginç. It is a strange approach but interesting. Bakanlıktan gelen cevap çok ilginçtir. The answer from the ministry is interesting. ilgisi olmak to have a bearing on [beiring]. Konuyla ilgisi olduğunu sanmıyorum. / don't think it has any bearing on the subject. Durumumuzla bir ilgisi var mı? Has it any bearing on our situation? to have to do with. Bunun, bizimle ne ilgisi var? What has that got to do with us? Paranın, bununla ilgisi var mı? Has money got to do something with it? Bütün bunların seçimlerle ilgisi olmalı. All this must have something to do with the elections [ilek§inz]. ilgisi olmamak to be irrelevant. Bunların, konumuzla ilgisi yok. These are irrelevant to our subject. to have nothing to do with. Kaza ile hiçbir ilgim yok. / have nothing to do with the accident. Onun, bu işle hiçbir ilgisi yok. This has nothing to do with him. ilgisiz olmak, kayıtsız olmak anlamında: to be indifferent. Sorunlara karşı nasıl bu kadar ilgisiz olabiliyorsun? How can he be so indifferent to the problems? alakasız olmak anlamında: to be irrelevant. ilhak etmek to annex [tneks]. ilham etmek to inspire smb to [inspayt]. iliklemek to button up [battn]. iliklenmek to get buttoned. ilikli olmak to be buttoned up. ilişiği olmak to be connected with [kmektid]. ilişik olmak (eklenmiş olmak) to be enclosed [inklouzd]. ilişilmek to be touched [tact]. ilişkili olmak to be related to [rileytid]. Bu, son salgın ile ilişkili olabilir. It may be related to the last epidemic. ilişkin olmak to be related to. Bunlar 2. Dünya Savaşı'nda meydana gelen These are related to events that took place olaylarla ilişkindir. during WWII. ilişkisi olmak, bağı olmak anlamında: to be connected with [kmektid]. Bu işlerle bir ilişkim olmasını istemiyorum, (7 don't want to be associated with these things.) cinsel ilişki için: to have an affair with [tfe:]. Sekreteriyle ilişkisi olduğunu söylüyorlar. It is said he has an affair with his secretary. ilişmek, değinmek anlamında: to raise a point [reyz]. hafifçe dokunmak anlamında: to touch lightly [laytli], hafifçe tutmak anlamında: to hold on lightly, karışmak anlamında: to interfere with [intifi:].

iliştirilmek

396

kenara bir müddet oturmak: rahat vermemek: takılmak anlamında: Yeni ceketim çiviye ilişti. *göze ilişmek *gözüne ilişmek iliştirilmek . iliştirmek ilka etmek ilkah etmek ilkeleşmek ilkeleştirmek ilkelleşmek ilkelleştirmek illet edinmek illet etmek illet olmak illeti olmak Pahalıdır, vardır bir hikmeti; ucuzdur, vardır bir illeti. ilmek, hah için: hafif bir düğümle bağlamak: hafifçe dokunmak: ilmeklemek ilmiklemek ilmiklenmek iltica etmek iltifat etmek, övgü anlamında: saygı anlamında: iltihak etmek ihtihaplanmak iltimas etmek iltiması olmak iltizam etmek, kayırmak anlamında: bir tarafı tutmak: gerektirmek anlamında: imâ etmek

to sit uncomfortably on the edge [edc], to disturb [disto:b], to get caught [ko:t]. My new jacket got caught on a nail [neyl]. to catch one's eye. to catch sight of [sayt]. to be fastened lightly [fe:smd]. to attach [ite:c]. to put an idea into smb's head [aydiyi]. to fecundate [fi:kandeyt], to become a principle [prinsipil]. to adopt as a principle [idopt]. to turn primitive. to make smth primitive. to acquire a bad habit [ikwayt]. to irritate [iriteyt], to get irritated. to have a defect. There is a good reason why something is cheap. to knot [not]. to fasten loosely [lu:sli]. to touch lightly [tac], to tie loosely [tay]. to make a loop [lu:p]. to be tied in a loop [tayd]. to seek asylum in [tsaylim]. to compliment. to greet with kindness [kayndnis]. to join [coyn]. to become inflamed [infleymd]. to favour [feyvi], to have a powerful backer [baki].

to favour [feyvi]. to take the part of. to necessitate [nisesiteyt]. to allude to [ilu:d]. He is certainly alluding to us. Muhakkak bizi imâ ediyordur. to get at. What are you trying to get at? Sen neyi imâ etmek istiyorsun? to imply [implay]. He implied that he was happy with the work. Çalışmalardan memnun kaldığım imâ etti. to insinuate [insinyueyt]. Are you insinuating that he is lying [laying]? Yalan söylediğini mi imâ ediyorsun? to manufacture [me:nyufe:kci]. imal etmek This machine turns out 500 pieces a minute. Bu makina dakikada 500 parça imal eder. to have faith in God. iman etmek imana gelmek, to become a Muslim [mazlimj. müslümanlığı kabul etmek: to see reason [rkzin]. sonunda kabul etmek: imansız olmak, to be an unbeliever [anbilkvi]. imansız olmak anlamında: to be cruel [kru;el]. insafsız anlamında:

imar etmek

397

to develop. to come to smb's help, to imagine [imexin], to destroy. to be within the bounds of possibility. to be utterly impossible [atili]. to be unable to afford [ifo:d]. We can't afford such a car at the moment. (It's not possible.) to have the means [mi:nz]. We have got the means to build the dam. to be impossible. This is next to impossible. Bu imkânsız gibi. to be out of the question [kwescin]. It's out of the question for us to accept such Böyle bir şeyi kabul etmemiz imkânsız. a thing [iksept]. imkânsız kılmak to make it impossible. Bu, gelmemizi imkânsız kıldı. It made it impossible for us to come. imla etmek to dictate [dikteyt]. imlemek to imply. imrendirmek to excite smb's appetite [epidayt], to be coveted [kavitid], imrenilmek imrenmek, to envy [envi], /;;'/" kişiye benzeme isteği: Ona imreniyorum. / envy him. O herkesin imrendiği bir kişi. He is the envy of all. yemek yeme isteği için: to feel an appetite for. bir şeyi edinmek isteği için: to long for. imsak etmek to abstain (from) [lbsteyn], imtihan etmek to examine [igze:min]. imtihan olmak to sit for an examination [igze:miney§m]. imtina etmek to refrain from [rifreyn]. imtiyazlı olmak to be privileged [privilicd]. imtizaç etmek to get on well together. imza etmek to sign [sayn]. imzalamak to sign. Osmanlı Devleti, koşulları ağır bir ateşkes The Ottoman Government had signed an imzalamıştı. armistice under severe conditions. Yarın ilk iş olarak onları imzalayacak, He'll sign them first thing tomorrow. defter için: to sign the register. İlk önce defteri imzalamamız gerek, We have to sign the register first. to sign off. çıkış için: imzalanmak to be signed [saynd]. Sözleşme imzalanmak üzeredir. The agreement is about to be signed. imzalatmak to have smth signed. inadına yapmak to do smth out of spite [spayt]. birinin inadına: to do smth just to spite smb. inancı olmak, güvenmek anlamında: to have confidence [konfidins], iman etmek anlamında: to have faith [feyth]. *Benim boş inançlarım yok. (I'm not superstitious [syu:pistisis].j to be convincing. inandırıcı olmak inandırmak to convince [konvins]. Onları inandırmak çok zor olacak. It's going to be hard to convince them. imar etmek imdat etmek imgelemek imha etmek imkân dahilinde olmak imkân ve ihtimali olmamak imkânı olmamak Şu an böyle bir arabayı almaya imkânımız yok. İmkânı yok. imkânları olmak Barajı inşa etmek için imkânlarımız var. imkânsız olmak

inandırılmak

398

First, you should convince the jury of your innocence [imsms]. Allah seni inandırsın! Believe me! to be convinced, inandırılmak to believe. inanılmak Bu, inanılması güç bir şey. This is something I find difficult to believe. , İnanılır gibi değil. (It's hardly credible.) Bu, inanılmaz bir şey. (It's too good to be true.) Birinin orada yaşamak isteyeceği, inanılır şey değil. That anyone would want to live there is unbelievable. İşin inanılmaz tarafı, maçı kaybettiler. Incredibly, they lost the match. to believe. inanmak Buna inanacak kadar aptal mı bunlar? Are they so stupid as to believe this? Onun masum olduğuna inanmıyorum. I believe him to be innocent [imsint]. Böyle bir şeyin olacağına inanmıyorum. / don't believe such a thing is possible. Gel de buna inan! How could one believe it? Ben ona inanıyorum. I believe him. İnanır mısınız, kendisi bile cevabı bilmiyor! Would you believe it, he himself didn't know the answer! to trust [trast]. güvenmek anlamında: Bana inanın, durum göründüğü gibi değil. Trust me, the situation isn't wliat it seems to be. | birleşikler ve deyimler] İnsanın inanası gelmiyor. This is hardly credible [kredibil]. İster inan, ister inanma. Believe it or not. Buna inanmak için kırk şahit lâzım. One can hardly believe this. İnsanın sesinden ziyade gözüne inan. Believe a man's eyes more than his words. Allah'a inanmak to trust in God. birisine inanmak to have faith in [feyth]. Sizlere daima inanmışımdır. I've always had faith in you. birinin sözüne inanmak to take smb at his word. Onun sözüne nasıl inanabiliyorsun? How can you take him at his word? birine inanmak to take one's word. Bana inanınız. Take my word for it. to be superstitious [syu:posti§is]. boş şeylere inanmak *Benim boş inançlarım yok. I'm not superstitious. sözüne inanmak to take one's word. Sözüme inanın. Take my word for it. Onun sözüne inanmak zorundayız. We'll have to take his word for it. to believe in God. Tanrı'ya inanmak O Tanrı'ya inanmaz. He doesn't believe in God. to disbelieve. inanmamak Ona inanmamak için bir sebep yok. There is no reason to disbelieve him. not to believe. Sakın inanma! Don't you believe it! Söylediklerinin hiçbirine inanmıyor. He doesn't believe anything you say. I birleşikler ve deyimler] to look on the bright side of things. doğduğuna inanıp, öldüğüne inanmamak gözlerine inanamamak not to believe one's eyes. kulaklarına inanamamak to be unable to believe one's ears. Kulaklarıma inanamadım. / couldn't believe my ears. Rüyamda görsem, inanmam. I wouldn't believe it even in my dream. Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış. If a liar cries wolf nobody will believe him. to be obstinate [obstinit]. inat etmek inadım inat. / could be very stubborn. Suçsuz olduğuna dair ilk önce jüriyi inandırmaksın.

inatçı olmak

399

inatçı olmak Sen katırdan daha da inatçısın. İnatçı mı, inatçı. inatçılık etmek inatçılık ediyorsun. inatlaşmak inayet etmek ince olmak *boynu kıldan ince olmak incelemek ilk önce dilekçeleri inceleyelim. Bir tek numune incelemek yeter mi? Dosyadaki raporları uzunca inceledim. Bu hadiseyi ne zamandan beri inceliyorsun? Birçok dosyayı incelemem gerekecek. Komisyon, faaliyetlerini inceleyecektir. incelenmek Şu anda teklifler inceleniyor. Rapor, esaslı bir şekilde incelendi. Konu parlamentoda incelenecek. Konu ne zaman incelenecek?

to be stubborn [stabm]. You're more stubborn than a mule [myu:l]. She's stubborn beyond words. to act stubbornly. You're being stubborn. to behave stubbornly towards each other. to do a favour [feyvi]. to be thin. to be ready to comply with any decision. to examine [igze:min]. Let's examine first the applications. Is it enough to examine a single sample? to study. I've studied at length the reports in the file. How long have you been studying this case? to go through [thru]. I'll have to go through a lot of files [faylz]. to investigate. The committee will investigate their activities. to be studied [stadid]. The offers are being studied at the moment. The report was studied exhaustively. to be looked into. The matter will be looked into in Parliament. When will the matter be looked into? to be examined. Have the blood stains in the car been examined? to be audited [oditid]. The accounts have not been audited for two years. to have smth examined [igze:mind]. I'll have the doctor examine it.

Arabadaki kan lekeleri incelenmiş mi? muhasebe için: Hesaplar iki yıldan beri incelenmemiş. inceletmek Onu doktora inceleteceğim. incelmek, to be thinned [thind]. boya için: to become refined [rifaynd]. incelik kazanmak anlamında: to lose weight [weyt]. zayıflamak anlamında: inceltmek, to thin. akışkanlık kazanmak anlamında: to refine. incelik kazanmak anlamında: zayıflama anlamında: to make slender. incinmek, to be hurt [ho:t]. yaralanma sonucu: to be offended, to be hurt. gücenmek anlamında: incinmiş olmaktan, çok korkmuştum. / was more frightened than hurt. Çok incindim. I feel deeply hurt. to be strained [streynd]. adale incinmesi için: to be offensive [lfensiv]. incitici olmak incitmek, to offend [ifend]. gücendirmek anlamında: Davranışları halkın duygularını incitmeye başladı. Her attitude has started to offend the sensitivity of the people. Makalede bakanı incitecek bir şey yoktu. There was nothing in the article to offend the Minister. to hurt. yaralamak anlamında: Karıncayı bile incitmezdi. He wouldn't hurt even an ant.

indifa etmek

400

adale için: Kubilay yine kasını incitti. indifa etmek indirgemek Raporu üçte bire indirgemeye çalış. indirilmek, azaltmak anlamında: aşağıya alınmak anlamında: Bayraklar, gönderin yarısına indirilmişti. indirim yapmak indirmek, aşağıya taşımak anlamında: Bavulumu aşağıya kendim indiririm, azaltmak anlamında: Davetli listesini yüze indirmeliyiz. bayrak için: Bayrak neden yarıya indirildi? derece için: fiyat için: Fiyatı indirmeye yanaşmıyorlar. Fiyattan bir şeyler indiremez misiniz? kol için: Kolu indirerek makineyi durdurabilirsin. masraf için: taşıttan bir kişiyi bir yerde: Beni köşede indirebilir misiniz? taşıttan bir şeyi bir yerde: vitrin vs. gibi kırmak: yağmur için: Yağmur indirince içeriye kaçtık. yüksek bir yerden: I birleşikler ve deyimleri asgariye indirmek Yangın tehlikesini asgariye indirecektir. aşağıya indirmek bayrağı indirmek bayrağı yarıya indirmek Bayrakları yarıya indirmek kimin fikriydi? camı çerçeveyi indirmek cebine indirmek darbe indirmek Muhalefete korkunç bir darbe indirdi. denize indirmek fiyatı indirmek gardım indirmek gemi indirmek gövdeye indirmek hatim indirmek .

kepenkleri indirmek kızaktan indirmek maskesini indirmek perdeyi indirmek

to strain [streyn]. Kubilay has again strained a muscle [masıl]. to erupt [irapt]. to reduce [ridyu:s]. Try to reduce the report to one-third. to be reduced [ridyu:st]. to be lowered. (The flags were hung at half-mast.) to make a discount [diskaunt], to carry down. I'll carry my suitcase down myself. to reduce [ridyu:s]. We must reduce the guest list to a hundred. to lower. (Why is the flag flying at half-mast?) to scale down [skeyl]. to reduce, to cut. They won't reduce the price. Couldn't you cut something from the price? to lower. You can stop the machine by lowering the handle [hemdil]. to cut down, to drop. Could you drop me at the corner? to unload. to pull down. to pour down [po:]. When it poured down we scurried inside. to take down. to minimize [minimayz]. It will minimize the risk of fire. to take down. to lower the flag. to fly the flag at half-mast. Whose idea was it to fly the flags at half-mast? to go berserk [bö:sö:k]. to pocket. to deal a blow. He dealt the opposition a terrible blow. to launch [lo:nç]. to reduce the price [ridyu:s], to let one's guard down [ga:d]. to launch a ship [lo:nç]. to gulp down [galp]. to complete reading the Koran from beginning to end. to close up shop [klouz]. to launch a ship [lo:nç]. to unmask [anmask]. to drop the curtain [kö:tin].

401

indirtmek rütbesini indirmek suratına indirmek tahttan indirmek

Mazlumun ahi, indirir şahı. Ertesi yıl tahttan indirildi. trenden indirmek yelkenleri suya indirmek yere indirmek indirtmek indüklemek ineklemek infaz etmek infial etmek infilâk etmek Zırhlı araç tam isabet alıp, infilâk etti. Bomba, kızın elinde infilâk etti. inhiraf etmek inhisar etmek inildemek inildetmek inilmek Buradan inilmez. Onun ipiyle kuyuya inilmez. Çürük iple kuyuya inilmez. otobüsten: Buradan binilir, oradan inilir. inkâr etmek Allahı inkâr ediyor. Parayı aldıklarını inkâr ettiler.

to demote [dimo:t]. to give smb a sock in the face. to dethrone. All oppressors sooner or later will be brought to account [lkaunt]. The following year he was dethroned. to detrain [dktreyn]. to humble oneself [hambil]. to put down. to have smth reduced [ridyu:st]. to induce [indyu:s], to swet. to carry out. to be indignant [indigmnt]. to explode [iksploud]. The armoured car got a direct hit and exploded. to blow up. The bomb blew up in the girl's hand. to deviate [dkvyeyt]. to limit. to moan [moun]. to make smb moan, to go down. You can't go down from here. You can't rely on him. Do not undertake anything with an unreliable person. to get off. You get on from here and get off from there. to deny. He denies the existence of God. They denied having taken the money. to deny [dinay]. to develop.

inkârdan gelmek inkişaf etmek inlemek, to moan [moun]. üzüntü belirten: to resound [rizaund]. gür ses çıkarmak anlamında: to smart under, *-in altında inlemek to groan and lament. *inim inim inlemek inletmek, to oppress [lpres]. eziyet çektirmek anlamında: to make (a place) ring. ses bakımından: to make (a place) resound with [rizaund]. *çın çın inletmek inmek, to go down, yukarıdan aşağıya doğru: to get down, bir yerden: to come down. çıkmak karşılığı: Konuşmacı kürsüden inmek zorunda kaldı, The speaker had to step down from the chair. to dismount [dismaunt]. attan...: to get out. arabadan...: to fall [fo:l]. fiyatlar için: Hisse fiyatları neden sürekli iniyor? Why are share prices continuously falling? to put up. otele...: to get off. otobüsten: Nerede ineceğinizi sorun. Ask where to get off.

insaf etmek

402

sarkmak anlamında: sayı veya miktarı cin: sis vs. için: sular için: taşıttan...: tren vs.den: tekerlek için: uçak için: \ol için: | birleşikler ve deyimleri Adı çıktı dokuza, inmez sekize. İğreti ata binen, tez iner. *aşağı inmek ayaklarına karasu inmek Ayaklarıma kara su indi. detaylara inmek derine inmek dibine inmek gökten zembille inmek Bu adam gökten zembille mi indi? gözüne karasu inmek halka inmek inme inmek kıyıya inmek köküne inmek Şu sorunun köküne inmeniz gerek. otele inmek pahadan inmek paraşütle inmek perde inmek şehre inmek Şehre iniyor musunuz? yere inmek yüreğine inmek Az daha yüreğime iniyordu. insaf etmek insafa gelmek tutumundan vazgeçmek: inşa edilmek Bu parayla yüzlerce okul inşa edilebilir. inşa etmek Burada bir baraj inşa edemezler. inşa ettirmek Köprüyü kime inşa ettireceksiniz? inşad etmek intibak etmek intifa etmek intihar etmek intikal etmek, bir yerden bir yere: miras kalmak anlamında: Bütün serveti karısına intikal etti. kavramak anlamında:

to hang down. to decrease [dikri:s]. to settle [setil]. to recede [riskd]. to get off. to get off. to deflate [difleyt]. to land. to go down. (He rides upon his reputation.) You can't enjoy for long the use of a borrowed thing. to cornc down. to be kept waiting for a long time. I've been kept standing for so long. to go into details [diteylz]. to probe [proub]. to be nearly used up. to be the only pebble on the beach. What's so special about that man? to get glaucoma [glo:koumi]. to be in harmony with the level of the people. to have a stroke [strouk], to go ashore [iso:]. to get to the root [ru:t]. You must get to the root of that problem. to check in. to fall in price prays]. to parachute [pe:n§u:t], to have cataract [ke:tire:kt], to go down-town. Are you going down-town? to land. to be struck with great fear [fi:]. (/ nearly died of fear.) to be fair [fe:]. to show mercy [mo:si]. to come to reason [ri:zin]. to be built [bill]. Hundreds of schools can be built with the money. to construct [kinstrakt]. They can't construct a dam here. to have smth built [bilt]. Who will you get to build the bridge? to recite [risayt]. to adapt oneself [ide:pt], to benefit from. to commit suicide [syu:sayd]. to transfer [tre:nsfo:]. to pass to. All his wealth passed to his wife. to perceive [pisi:v].

intisap etmek

403

intisap etmek, girmek anlamında: katılmak anlamında: intişar etmek intizamlı olmak ipe sapa gelmemek ipi sapı olmamak iplik iplik olmak ipliklenmek ipnotize etmek ipotek etmek ipotekli olmak iptal edilmek Sis nedeniyle bütün uçuşlar iptal edildi. iptal etmek Toplantıyı iptal edelim. üstüne çizgi çizerek: iptal olmak Anladığıma göre toplantı iptal olmuş. iradeli olmak iradesiz olmak irca etmek, döndürmek anlamında: daha kısa bir hiçime sokmak: irdelemek, araştırmak anlamında: incelemek anlamında: bütün yönlerini incelemek: irileşmek irinlenmek irkilmek, şaşırıp duraklamak anlamında: ürkerek geri çekilmek: şiş için: su birikintisi için: irkiltmek irkmek irsal etmek irşad etmek irtikâp etmek, dolandırmak anlamında: rüşvet almak anlamında: suç işlemek anlamında: isabet etmek, hedef için: mecazi anlamda hedef: kura için: şans oyunlarında çıkmak: tahmin ve düşünce için: yapılan bir iş için: isabet olmak isabet oldu. isabet! isabetli olmak Çok isabetli oldu.

to enter. to join [coyn]. to be spread [spred], to be tidy [taydi]. to be incoherent [inkouhinnt]. to be irrelevent. to be frayed [freyd]. to become threadbare [thredbe:]. to hypnotize [hipmtayz]. to mortgage [mogic]. to be mortgaged [mogicd]. to be cancelled [ke:nsild]. All flights have been cancelled because of the mist. to call off. Let's call the meeting off. to cross off. to be off. It appears the meeting is off. to be resolute [rezilud]. to be irresolute. to return [rito:n]. to reduce [ridyu:s]. to study [stadi], to examine [igze:min]. to scrutinize [skru:tinayz], to become large. to suppurate [sapyureyt]. to be startled [stadild], to recoil [ri:koyl]. to become inflamed [infleymd]. to collect [kilekt]. to startle. to collect. to dispatch. to guide [gayd]. to embezzle [imbezil]. to take a bribe [brayb]. to commit (a crime) [kraym]. to hit the mark. to hit the bull's eye [a:y], to fall to one. to fall to. to guess rightly [raytli]. to do the right thing, to be a good thing. It was a good thing. So much the better! to be timely [taymli]. // was quite timely.

ishal olmak

404

yerinde anlamında: ishal olmak isilik olmak isim yapmak *ismi var, cismi yok. isimlendirmek iskân etmek , iskandil etmek, derinliği ölçmek: bilgi toplamak anlamında: araştırmak anlamında: iskat etmek (mirastan) iskonto yapmak İslâmlaşmak İslâmlaştırmak İslemek, ise tutup karartmak: gıda ve balık için: az yakmak anlamında: islenmek isnat etmek ispat etmek *aksini ispat etmek *rüştünü ispat etmek ispatlamak, ı kanıtlamak anlamında: tanıtlamak anlamında: ispiyonlamak israf etmek istekli olmak Pek istekli görünmüyorlar. Bu şartlar altında kimse antrenman yapmaya istekli olamaz. Bir yabancı dil öğrenmeye çok istekli. Bu çocuklar, futbol yıldızı olmaya çok istekli. isteksiz olmak istemek, (ayrıca bak istememek) arzulamak anlamında: Bu, tam istediğim şey. Bu, isteyip istemediğine bağlıdır. Bunların istedikleri mümkün değil. İsterseniz, davetiyeleri yazmakla başlayın. Daima bir doktor olmak istemişimdir. Tam istediğimiz gibi oldu. istediğimi elde ettim. Onun gelmesini kim istedi? İstemesine istiyorum da, ancak... İstemez!

to be to the purpose [pô:pis]. to have diarrhoea [diyariryi], to have heat rash. to make a name for oneself. to be known by name only. to name. to settle. to sound [saund]. to probe [proub]. to investigate [investigeyt]. to disinherit. to discount [diskaunt]. to become Muslim [mazhm]. to convert smb to Islam [izla:m]. to blacken with soot [su:t]. to smoke [smouk]. to burn slightly [slaytli]. to become black with soot [su:t]. to impute [impyu:t]. to prove [pru:v]. to prove the contrary [kontnri], to come of age [eye]. to prove. to demonstrate [deminstreyt]. to squeal on [skwkl]. to squander [skwondi]. to be willing. They don't seem to be too willing. No one will be willing to train under such conditions [kindismz]. to be eager [i:gi]. She's very eager to learn a foreign language. to be keen [ki:n]. These kids are keen to become football stars. to be reluctant [rilaktint].

to want. That's just the thing I want. It depends on whether you want it or not. What these people want is not possible. You might begin by writing the invitations. I've always wanted to be a doctor. It's just as we wanted it to be. I got what I wanted. Who wanted him to come? I do want, but... I don't want any! to like. If you like. İsterseniz. İsterseniz, kalırım. I'll stay, if you like. Denemek ister misiniz? Would you like to try it?

405

istemek

Nasıl isterseniz. Bir şeyi açıkça belirtmek isterim. İsterseniz, biz size geliriz. Neticeyi görmek ister misiniz? anlamında: Belki de bilmek istersiniz. nıaksad olarak: Bunlar ne istiyorlar? Tam olarak neyi belirtmek istiyorlar? dileğinde bulunmak: Benden onlara yardım etmemi mi istiyorsun? Yeter ki istesinler. gerek olmak anlamında: Bağ dua değil, çapa ister. Başarmak için inanç ve disiplin ister. Yem istemez, su istemez.

As you like. I'd like to make on thing clear. We can go to your place, if you wish. to care. Would you care to see the result?

ilgilenmek

Bu makina tamir istiyor. Kalsın, istemez. Bundan daha fazlasını bilmek isteriz. Siyaset sabır ister. bir şeyi birisinden...: Böyle bir şeyi ne yüzle isteyebilir? Ne yüzle bizden yardım istiyorlar? Ondan paranın iadesini isteyeceğim. Ben para falan istemedim. Belgeleri isteyecek diye ödüm koptu. Bir taksi istiyor. Bir doktor istiyor, bir şey yapmayı çok istemek: yerinme olarak: Bir yabancı dil bilmeyi isterdim. Herkese yardım edebilmek isterdim. Gelmenizi ne kadar isterdik! ücret, fiyat vs. için: Ne kadar istiyor?

You might be interested to know. What are they after? What do they exactly mean? to ask. Are you asking me not to help them? They only have to ask. to require [rikwayi]. A vineyard requires not prayers but hard work Success requires belief and discipline. It requires almost nothing to keep. to need. This machine needs repairing [misi:n]. There is no need. We need to know more than that. to call for. Politics calls for patience [peysms], to ask for. How dare he ask for such a thing? How have they the face to ask us for help? I shall ask him for the return of the money. I didn't ask for money or anything like that. I was afraid he would ask for the documents. (He's calling for a taxi.) She is asking for a doctor. to be anxious to do smth. to wish. / wish I knew a foreign language [fo:rin]. / wish I could help everyone. How we wish you could come! to charge [ f a x ] . How much is he charging? to ask.

200 dolara kadar isteyebilir. He can ask up to 200 dollars. birleşikler ve deyimleri Allah isterse! Sen adam oluncaya kadar dokuz fırın ekmek ister. God willing. It'll take nine loads of bakeries to make a Ne balını isterim, ne de belasını. man out of you [beykiriz]. Nasıl istersen! It's not worth the trouble at all. Karşılık istemez! Have it your way! Nasıl istersen öyle yap. Don't talk back! İstesen de istemesen de. Do as you please [pli:z]. İster inan, ister inanma. Whether you like it or not. İster al, ister alma. Believe it or not. Bu iş ister istemez yarına kalacak. Take it or leave it. Doğrusunu istersen, bunu hiç düşünmedim. We have to put it off, like it or not. To tell you the truth, I never thought of it.

istemek (anasının nikâhını)

406

Yüz verirsen astarını da ister. Yüz bulunca astar ister. Ayağına kira mı istiyorsun? anasının nikâhını istemek canı istemek Canın isterse! Canım hiç bir şey yemek istemiyor. cesaret istemek, bir şey yapmak için Bunu söylemek bile cesaret ister. çok istemek (bir şey yapmayı) Bir yabancı dil öğrenmeyi çok istiyor. demek istemek Sen tam olarak ne demek istiyorsun? Bu adam ne demek istiyor? diyet istemek fiyat istemek Tamirat için ne kadar istiyorlar? geri istemek hayır istemek Allah'tan hayır iste, hayır bulasın. ısrarla istemek imdat istemek izin istemek (veda için) kana kan istemek keyfi istemek kız istemek Bugün kız istemeye gidiyoruz. merhametini istemek mühlet istemek Muhalefet, mühlet istiyor. müjdesini istemek para istemek Buna ne kadar para istiyor? Tercüme için ne istiyor? yapmak istemek Ne yapmak istediğini anlayamadım. yardım istemek yürek istemek, bir şey yapmak için Böyle bir şey yapabilmek yürek ister. zam istemek zaman istemek Bu, çok zaman ister. istememek Gitmek istememesinin sebebi bu mu? Sizi görmek istemeyebilir. Satmak istemediğimden değil, satamadım. Kabalık etmek istemedim. Sizi kızdırmak istemedim. bir şeyin olmasını: Sizin gibi bir oyuncuyu kaybetmek istemem. Böyle bir fırsatı kaçırmayı istemem.

Give him an inch, he'll take a yard. Give him a piece of cloth and he'll ask for the lining [layning]. Why don't you come? to ask an exorbitant price [igzo:bitint], to feel like doing smth. As you will! I don't feel like eating anything. to take. // takes courage to say even that. to be anxious to do smth [e:nksis]. He is anxious to learn a foreign language. to mean [mi:n]. What do you mean exactly [igze:ktli]? to drive at. What is he driving at [drayving]? to demand retaliation [ritedyesm]. to charge [ca:c]. How much do they charge for the repair? to demand back. to wish well. Wish well, be well. to urge [6:c], to call for help. to beg to leave. to seek revenge [rivenc]. to do as one pleases [pli.ziz]., to ask a girl's hand in marriage [me:ric]. We're asking a girl in marriage from her family. to appeal for mercy [ipi:l], to ask for delay [diley]. The opposition is asking for a delay. to ask for a gift for bringing good news. to ask (for). What is he asking for it? What is he charging for the translation? to drive at. / can't make out what he's driving at. to appeal for help [ipi:l]. to take. It takes some courage to do such a thing. to ask for a rise [rayz]. to require time [rikwayi]. It will require a lot of time. not to want. Is that why he doesn't want to go? He may not want to see you. It's not that I didn't want to sell it, I just couldn't. not to mean. I didn't mean to be rude. I didn't mean to make you angry. to hate to. I'd hate to lose a player like you. I'd hate to miss such an opportunity.

407

istenilmek

[ birleşikler ve deyimler | Görünen köy kılavuz istemez. İstemez. Doğru söz yemin istemez. Sağlam baş yastık istemez. İstemeye istemeye yapacaksan, kalsın. Misafir misafiri istemez, ev sahibi ikisini de. cam istememek Canım hiçbir şey yemek istemiyor. Canını kimseyi görmek istemiyor. istenilmek Sizden sessiz durmanız isteniyor. Polisten, basını susturması istenemez. Sizden, şahitlik yapmanız istenecektir. istetmek istiap etmek istidadı olmak Bu çocukta büyük bir futbolcu olma istidadı var. istidatlı olmak istidlal etmek istif etmek, yerleştirmek anlamında: stok etmek anlamında: Bizi sardalya gibi istif ettiler. istifa etmek Zeman istifa mı etti, yoksa istifa ettirildi mi? istifade etmek *birinin zaafından istifade etmek *fırsattan istifade etmek Bu fırsattan âzami derecede istifade edin. Tenzilâtlı satışlardan istifade etmeliyiz. istifçilik etmek istifham etmek istiflemek istiflenmek istifrağ etmek istiğfar etmek istihdam etmek istihkak etmek, hakkı olmak anlamında: para için: istihlâk etmek istihsal etmek istihza etmek istikrah etmek istikrarlı olmak istikrarsız olmak istilâ edilmek Bu bina fareler tarafından istila edilmiş. Tarlalar çekirgeler tarafından istila edildi.

A village in sight requires no guide [gayd]. It's not necessary [nesisrri]. He who tells the truth need not swear [swe:]. A healthy head needs no pillow [pilou]. If you're going to do it reluctantly, leave it. A guest would rather not put up with another guest and the host with either. not to feel like doing anything. I don't feel like eating anything. to be in no mood [mu:d]. I'm in no mood to see anyone. to be asked to. You're asked to keep silent [saylint]. The police cannot be asked to silence the press. to be called upon to. You'll be called upon to give evidence. to send for smb. to hold. to have the talent. (That boy has the making of a great football player.) to be gifted. to deduce [didyu:s]. to stack [ste:k], to stow. They packed us together like sardines. to resign [rizayn]. Did Zeman resign or was he made to resign? to benefit by/from. to play upon one's fears [fi:z]. to take advantage of an opportunity. (Make the most of this opportunity.) We should take advantage of the sales. to hoard up [ho:dap]. to interrogate [intengeyt]. to stow. to be stacked [ste:kt]. to vomit. to ask God's forgiveness, to employ. to have a right to. to be due [dyu:]. to consume [kinsyu:m]. to produce [prodyu:s]. to ridicule [ridikyud]. to loathe [louth]. to be steady [ste:di]. to be unstable [ansteybil]. to be infested. This building is infested with rats. The fields were scourged with locusts fskoxd].

istilâ etmek

408

istilâ etmek, ülke vs. için: to invade [inveyd]. sular için: to flood triad], fare vs. için: to infest. Fareler bodrum katını istila etmiş. The rats have infested the basement [beysmmt]. istimal etmek to make use of [yu:s], istimlâk etmek to expropriate [eksprouprieyt]. istinat etmek,' dayanma anlamında: to be based on [beyzd]. güvenme anlamında: to rely on [rilay], to lean upon [li:n]. yaslanma anlamında: to abstain [lbsteyn]. istinkâf etmek to deduce [didyuis]. istintaç etmek to rest, istirahat etmek to get back, istirdat etmek to beg. istirham etmek Kararı yeniden gözden geçirmenizi istirham ederim. / beg you to reconsider your decision. to exploit [iksployt]. istismar etmek to except. istisna etmek istisna olmak to be an exception [iksepsm]. O bir istisnaydı. That was an exception. istisna yapmak to make an exception. istişare etmek to consult [kinsalt]. istop etmek to come to a halt [ho:lt]. isyan etmek to rebel [ribel]. isyankâr olmak to be rebellious [ribelyis]. iş olmak,' | birleşikler ve deyimler] İş ola! This is all white washing. İş olsun diye. To do smth for the sake of doing it. Bunlarda iş yok. These ones are no good. Bu kalecide iş var. He's a very capable goalkeeper. Bunda bir iş var. There's something odd about this. İşin içinde iş var. There's something behind all this. to get down to business [biznis]. asıl işe gelmek elinden iş gelmek to be a good craftsman. iş yapmak, çalışmak anlamında: to do work. Bu sabah hiç iş yapmadılar, They have done no work this morning. bir şeyin ticareti olarak: to do business [biznis]. birisiyle...: to do business with. Bu insanlarla bir daha iş yapmam. I'll never do business with these people again. Seninle bir daha iş yaparsam, iki olsun! I'll never do business with you again! to deal with [did]. Bu firmayla iş yapmak mümkün değil. You can't possibly deal with that firm. | birleşikler ve deyimleri işi yarım yamalak yapmak to do smth by halves [ha:vz]. lüzumsuz iş yapmak to carry coal to Newcastle [nyu:ke:stl]. nöbetleşerek iş yapmak to take turns [to:nz]. parça başına iş yapmak to do piecework. yarım yamalak iş yapmak to do smth by halves [ha:vz]. işaret etmek, el hareketi ile bir şeyi anlatmak: to make a sign [sayn]. "Sus" der gibi işaret etti. He made a sign as if to say keep quiet. Eliyle oradan uzaklaşmamızı işaret etti. He waved us away from there.

işaretlemek

409

to motion [mou§in]. She motioned me to an empty chair. to indicate [indikeyt]. / indicated this in my previous article. to mention [men§in]. Yazınızda işaret ettiğiniz bakan kim? Who is the Minister you mention in your article [a:tikil]? Burada başka bir hususa işaret etmek isterim. I'd like to mention another fact here. to point out. Sistemdeki aksaklıklara işaret etti. He pointed out to the defects in the system. to make a remark. Önemli bir noktaya işaret etmek isterim, I'd like to make an important remark. göstermek anlamında: to point to. Duvardaki hatta işaret etti. He pointed to the calligraphy on the wall. to mark. işaretlemek anlamında: to blaze [bleyz], ağaçlara işaret yapmak: to mark. işaretlemek işaretlenmek to be marked [ma:kt]. işaretleşmek to make signs to one another. işaretli olmak to be tagged [te:gd]. Bunların neden hepsi işaretli? Why have these been all tagged? to start work. işbaşı yapmak Bugün işçiler işbaşı yapacaklarmış. It seems the men will start work today. to be at work. işbaşında olmak İşçilerin işbaşında olmaları gerekmez mi? Shouldn't the men be at work? Hükümet işbaşında. (The government is in the saddle [se:dil].j to cooperate [kouopireyt]. işbirliği yapmak Hepsi bu işte işbirliği yapmış. Apparently they have all cooperated in this. to be hand in glove [glav]. işbirliği içinde olmak Polis burada suçlularla işbirliği içinde. The police here is hand in glove with the criminals. to urinate [yu:rineyt]. işemek Eceli gelen köpek, cami duvarına işer. A dog whose death is near will urinate against the mosque wall. to make smb urinate. işetmek işgal etmek, ele geçirmek anlamında: to occupy [okyupay]. Düşman, köylerimizi işgal ediyor, The enemy is occupying our villages. to keep busy [bizi], oyalamak anlamında: *yer işgal etmek kişiler için: to occupy. Bunlar firmada yüksek yerler işgal ediyor, These occupy high positions within the firm. eşya için: to take up room. işgal altında olmak to be under occupation [okyupeysm]. işgüzarlık etmek to be officious [rfisis]. işi olmak, yapacak bir şeyi bulunmak: to have work to do. işin var mı? Are you busy? işim var. I'm busy [bizi]. Başka işin yok mu? Don't you have anything better to do? İşin mi yok? It's not worth your time. Hepsinin iyi işleri var. They have all got good jobs. birinin işi olmak: to be one's doing. Eminim, bu senin işindir. I'm sure it's your doing. "Otur" der gibi eliyle bana boş bir iskemleye işaret etti. belirtmek anlamında: Buna geçen yazımda işaret etmiştim.

işi bitik olmak

410

çalışma sahası anlamında: Bankacılık bizim işimizdir. Bu, daima onların işiydi, uğraşmak anlamında: Almazsın, satmazsın, pazarda işin ne? Desene, bu insanlarla işimiz var. işi bitik olmak Senin işin bitik. işi gücü olmak Bu insanların işi gücü yok mu? işi iş olmak işin adamı olmak işinden olmak

Onun işi gücü yok. İşimiz, iş! Kardeşin tam bu işin adamıdır. İşten olmanızı istemem. Bu sefer işimizden olduk.

işine gelmek İşinize nasıl geliyorsa. işini yapmak Bugünlerde işimi yapamaz oldum. işitilmek Bu hiç işitilmiş şey değil. Sinek uçsa, işitilirdi. işitmek Bunları işitmemiş ol. İşittiklerin doğru değil. İşittiğime göre, bir yere gitmiyoruz. Söyleyeceği varsa, işiteceği de var.

to be in one's line [layn]. Banking is in our line. It was always in their line. What are you here for, if you're not interested in what is happening? These people are just damned nuisance. to be done for? (Your goose is cooked [gu:sp. to have an occupation [okyupey§m]. Haven't these people any job? He is without a job. to go well (for things). We are in luck [lak]. to be the man for the job [cob]. Your brother is just the man for the job. to lose one's job [lu:z]. I hate you losing your job. (This time it cost us our job.) to suit one's interest [su:t], (Do what you think is best.) to do one's work. I've been unable to do my work these days. to be heard [ho:d]. This is something unheard of. (You could hear a pin drop.) to hear [hi:]. Pretend you haven't heard anything. What you've heard is not true. By what I've heard, we're going nowhere. If he has something to say, he is going to hear something, too.

| birleşikler ve deyimleri Ağzından çıkanı kulağın işitsin. Do you realize what you're saying? Davul çalsan, işitmez. He's stone deaf [def]. İstediğini söyleyen, istemediğini işitir. He who criticizes must be ready to be criticized. to be hard of hearing, ağır işitmek to be alone and helpless, ah deyip, ah işitmek to be scolded [skouldid]. azar işitmek to be rebuked [ribyu:kd]. laf işitmek Üstelik de laf işittik. We were rebuked to boot. to be partially deaf [def]. kulağı ağır işitmek to make smb hear smth. işittirmek to torture [to:91]. işkence etmek işkillendirmek to arouse smb's suspicion [sispusin]. işkillenmek to become suspicious of [sispi§is]. işlemek, belirli bir duruma getirmek: to process [proses]. Bunları nerede işliyorsunuz? Where do you process these? çalışmak anlamında: to work. Sen işlersen, mal işler. If you want to get rich you must work hard. faiz için: to yield [yi:ld]. içine girmek anlamında: to penetrate [penitreyt]. incelemek anlamında: to treat [tri:t].

işlemek/işlememek

411

leke vs. için: Leke, kumaşın içine işlemiş. nakış için: oymak anlamında: pas için: Pas, metala işlemiş. taş için: toprak için: tren vs. için: Gebze ile Haydarpaşa arasında işleyen tren var. vapur için: Karaköy'le Kadıköy arasında işleyen bir vapur var. yara vs. için: I birleşikler ve deyimler | arı kovanı gibi işlemek boşa işlemek canına işlemek ciğerine işlemek cinayet işlemek cürüm işlemek çıban işlemek damarına işlemek gergef işlemek günah işlemek hata işlemek hayır işlemek içine işlemek yağ vs. için: iliğine işlemek iş işlemek kabahat işlemek kafası işlemek kalbine işlemek kemiklerine kadar işlemek nakış işlemek ruhuna işlemek saat gibi işlemek sevap işlemek sırma işlemek siciline işlemek suç işlemek Suçu toplum hazırlar, suçlular işler. tıkır tıkır işlemek toprağı işlemek Asırlardır bu toprağı işliyorlar. yüreğine işlemek Azarlama, yüreğine işledi. işlememek Asansör bugün işlemiyor. işlenmek, yöntem için: Bunlar fabrikamızda işleniyor.

to work into. The stain has worked into the cloth. to embroider [imbroydi]. to carve [ka:v]. to eat into. The rust has eaten into the metal. to cut. to cultivate [kaltiveyt]. to run. There's a train running between Gebze and Haydarpaşa. to ply [play]. There is a ferry that plies between Karaköy and Kadıköy. to fester. to hum with people [ham]. to run on no load. to touch smb to the quick. to hurt smb deeply. to commit murder [mö:dı]. to commit a crime [kraym]. (for pus) to ooze [u:z]. to become part of one's character [ke:rikti]. to embroider (on a frame) [imbroydi]. to commit a sin, to sin. to make a mistake. to do good. to affect one deeply. to work into. to penetrate into [penitreyt]. to embroider [imbroydi], to commit an offence [ıfens]. to have a quick mind [maynd]. to strike smb to the quick. to penetrate right to one's bones. to do embroidery [imbroydiri]. to become part of one's character [ke:rikti]. to run smoothly. to do a good deed [di:d], to embroider with silver thread [thred]. to register good/bad marks on smb's record. to commit a crime [kraym]. Society prepares the crime, criminals commit it. to go like a clock. to till the land. They have tilled the land for centuries. to take smth to heart [ha:t]. She has taken the scolding to heart. not to be working. The lift isn't working today. to be processed [prousest]. These are processed in our plant.

412

işletmek

to be committed.

cinayet için: Cinayet, soğukkanlılıkla işlendi. işletmek, çalıştırmak anlamında: Bu dükkanlar, genellikle emekliler tarafından işletilir. ınakina için: kandırmak anlamında: tabii kaynaklar için: işmar etmek, gözle: elle veya kolla: işsiz olmak işsiz güçsüz olmak iştahı olmak iştahı olmamak iştahlandırmak iştahlanmak iştahlı olmak *maymun iştahlı olmak iştahsız olmak işten olmamak Deli olmak, işten değil. İş işten değil. İşten bile değil. Onları yenmek, işten bile değildi. iştigal etmek (bir şeyle) iştigal etmek (abesle) iştirak etmek, katılmak anlamında: ortak olmak anlamında: it olmak itaat etmek İtaat etmek istemeyenler, işte bunlar. *kuzu kuzu itaat etmek itaatsizlik etmek iteklemek itelemek itelenmek itfa etmek, borç için: tahvil için: ithaf etmek Anıt, Çanakkale savunmasında şehit düşenlere ithaf edilmiştir. ithal etmek itham etmek itibar etmek, saygı göstermek anlamında: dikkate almak anlamında: itibarı olmak, saygı bakımından: güven bakımından: Hâlâ burada itibarı var. itibarsız olmak

The murder was committed in cold blood [blad]. to run. These shops are usually run by retired people. to operate [opireyt]. to make fun of [fan], to exploit [iksployt]. to wink. to gesture [ceşçı]. to be unemployed. to be out of work. to have appetite (for) [e:pitayt]. to have no appetite. to arouse one's appetite [e:pitayt]. to get a craving for. to have appetite for. to be fickle [fikil]. to have no appetite. to be easy. It's enough to drive one mad. It's an easy matter. It's very easy. We could have easily enough beaten them. to occupy oneself with [okyupay]. to pass one's time with trifles [trayfilz]. to participate [padisipeyt], to be a party to. to be a scoundrel [skaundnl]. to obey. These are the ones who do not want to obey. to obey meekly [mi:kli]. to disobey. to manhandle [menhemdil]. to shove and push. to be shoved and pushed [puşt]. to pay off. to redeem [ridkm]. to dedicate [dedikeyt]. The monument is dedicated to those who died in the defence of the Dardanelles. to import. to accuse [ikyu:z] smb of smth. to show consideration [kınsidıreyşın]. to take into consideration. to be held in esteem [isti:m]. to have credit. His credit is till good here. to be discredited.

itikat etmek

413

to believe in. itikat etmek itilmek, to be pushed [pust], itme neticesi: to be induced [indyu:st]. serkcdiimek anlamında: sürüklemek anlamında: to be dragged [dre:gd]. Bu polemiğe itilmek istemiyorum. / don't want to be dragged into this polemic. to have confidence [konfidins]. itimadı olmak Onlara itimadımız tamdır. We have complete confidence in them. to trust [trast]. itimat etmek to distrust. itimat etmemek itina etmek to take great pains in [peynz]. itiraf etmek to confess [kmfes]. itiraz etmek to object. Neticeye şiddetle itiraz ediyorum. I strongly object to the result [rizalt], Siz boşuna itiraz ediyorsunuz. (You're harking at the moon.) to raise an objection [lbcekfin]. itiraz etmeksizin cezayı ödedik. We paid the fine without raising any objection. to argue [a:gyu:]. Neden itiraz ediyorsun? Why are you arguing? to dispute [dispyud]. Biz neticeye itiraz etmiyoruz. We are not disputing the result. to object [obcekt], itirazı olmak Onun itirazı olacağını sanmıyorum. / don't think he's going to object. to mind [maynd]. itirazı olan var mı? Does anyone mind? to have no objection [lbceksin]. itirazı olmamak Oraya geri dönmeye itirazları yok. They have no objection to going back there. not to mind [maynd]. Bizimle gelmesine itirazım yok. / don't mind her coming with us. itişmek, to scuffle [skafil]. çekişme anlamında: to push one another, birbirini itmek anlamında: to make a habit of. itiyat edinmek to kill. itlaf etmek itlaf olmak to be exterminated [iksto:mineytid], itmam etmek to complete [kimplkt]. itmek to push. Lütfen itmeyiniz, gidecek yer yok. Please do not push, we can't go any further. Ne itiyorsunuz? What are you pushing us for? Lütfen biraz iter misiniz? Could you give it a push, please? sevk etmek anlamında: to encourage [inkaric]. Bizi kitap okumaya iterdi. He encouraged us to read books. | birleşikler ve deyimler] bir tarafa itmek to set aside [isayd]. Hükümet, bütün itirazları bir tarafa itti. The government set aside all the objections. Yeni projelerimizi bir tarafa ittiler. They threw aside our new project. bir kenara itmek to brush aside. Bu gerçekleri öyle bir kenara itmeniz mümkün değil. You can't possibly brush aside these facts. yukarıya itmek to push up. ittifak etmek to agree. to be unanimous [yunenimus]. oybirliği ile müttefik: Bunda ittifak etmiş gibiler. They seem to be unanimous about it. to take. ittihaz etmek to get in contact with [konte:kt]. ittisal etmek

ivdirmek

414 to accelerate [e:kselireyt]. to be urgent [oxmt], to become urgent, to speed up. to hurry [hari].

ivdirmek ivedi olmak ivedileşmek ivedileştirmek ivmek iyi etmek, iyileştirmek

anlamında: Bu ilaç, sizi iyi edecektir, uygun bir şekilde davranmak: Ne iyi ettiniz de geldiniz. iyi ettin. Onları affetmekle iyi etti. İyi eden, iyi bulur; kötü eden, kötü bulur. Parayı iade edersen, iyi edersin.

iyi gelmek Bu ilaç, sana çok iyi gelecektir. uygun anlamında:

to cure [kyu:]. This medicine will cure you. to do well. You did well to come. to do the right thing. You did the right thing. to be good of. It was good of him to forgive them. He who does good finds good, he who does evil finds evil. You had better return the money. to do good. This medicine will do you a world of good. to fit.

iyi olmak, kötü karşıtı:

İyisiniz inşallah! Ne kadar iyisiniz! Hiç bugünkü kadar iyi olmamıştık. İyi hoş da... Sonunda herşey iyi olacaktır.

Güneşte böyle durması, onun için iyi değil. Bu hakkınızda iyi olmaz. bir konuda...: Onun matematiği çok iyi. istenilen nitelikte olmak: Yemekler sanıldığı kadar iyi değil, iyileşmek anlamında: Şimdi çok daha iyi, ayağa kalktı. Hiç iyi değilmiş. karşılaştırma biçimleri: Bundan iyisi can sağlığı. Sizden iyi olmasın. Bugünün tavuğu, yarının kazından iyidir. Bu, hiç yoktan iyidir. Bana kalırsa, beklemek daha iyi olacak. Böylesi daha iyi. Her şeyi unutmanız belki sizin için daha iyi. Hepimiz için daha iyi olacaktır. Çok daha iyi ya! Hayırlı dost, hayırsız akrabadan iyidir. İyisi mi, buradan gitmek. Siz en iyisi, köşedeki bakkala sorunuz. Bu akşam oraya gitmesek iyi olur. Gitsem iyi olacak. | birleşikler ve deyimleri arası iyi olmak

to be well. / hope you're well. (How very kind of you!) (We never had it so good.) That's all very well but... Everything will work out well at the end. to be good. It's not good for him to stand like that in the sun. It won't be good for you. to be good at. He is very good at maths. to be good. The food is not as good as people imagine. to be well. He is much better now, he is up and about. Apparently he's not well at all. What more could one want? Present company excepted [ikseptid]. A bird in hand is worth two in the bush. Half is better than nothing. I think it wiser to wait. It's for the best. Perhaps it's better for you to forget everything. It will be all the better for us all. So much the better. A good friend is better than a foolish kin. The best thing is to leave this place. You'd better ask that to the grocer at the corner. It would be better if we didn't go there this evening. I'd better leave. to be on good terms.

iyi durumda olmak

415

arası iyi olmamak Onlarla aram iyi değil. durumu iyi olmak Onun durumu senin/cinden daha iyi. keyfi iyi olmak Keyfîm iyi değil. maddi durumu iyi olmak maksadı iyi olmak Maksadının iyi olduğunu biliyorum, ancak... sağlığı iyi olmak iyi durumda olmak, maddi durum bakımından: Orada çok daha iyi durumda olur. vaziyet bakımından: iyi ellerde olmak Yaşlılar ve çocuklar iyi ellerde. iyi huylu olmak iyi kalpli olmak iyi niyetli olmak Hatalar yapıyor, ancak iyi niyetlidir. iyi yapmak Kalmakla iyi yaptık. iyileşmek İnşallah, yakında iyileşir. iyileşecek mi? Onun iyileşmesi zaman alacak. iyileştirmek, sağlığına kavuşturmak: Bu ilaç, onu kısa zamanda iyileştirecektir. İslah etmek anlamında: iyiliği için olmak iyilik etmek Oralara gitmezsen, bana iyilik edersin. Bize büyük bir iyilik ettiniz. Nanköre iyilik etmek, gülsuyunu denize dökmektir.

İyilik et, denize at. İyilik eden, iyilik bulur. iyilik yapmak iyilik yap, denize at; balık bilmezse, Halik bilir. iyimser olmak iyonlaşmak iz üzerinde olmak *doğru iz üzerinde olmak *yanlış iz üzerinde olmak izaç etmek, bunaltmak anlamında: tedirgin etmek anlamında: izafe etmek izafi olmak

to be on bad terms with. I'm not on good terms with them. to be well-off. He is better-off than you are. to feel well. I'm not feeling well. to be well-off. to mean well. / know he means well, but... to enjoy good health [hetlth]. to be well-off. He'd be much better off over there. to be in good condition [kindi§in]. to be in good hands. The old and the children are in good hands. to be good tempered. to be kind-hearted [kaynd hartid], to mean well. She makes mistakes, but she means well. to do well. We did well to stay. to get well. / hope he'll soon get better. to recover [nkavi]. Will she recover? It will take her some time to get over it. to cure [kyu:]. This drug will cure her in a short time. to improve [impru:v]. to be for one's own good, to do a good turn [to:n]. You'll do me a good turn, if you don't go there. to do a favour. You did us a big favour [feyvi]. To do a favour to an ungrateful person is like pouring rose water into the sea. to do a good deed. Do a good deed but do not expect any reward. Kindness always finds kindness. to do a good deed. Do a good deed and leave it to God. to be optimistic. to become ionized [ayonayzd]. to be on the right scent [sent]. to be on the right track [tre:k], to bark up the wrong tree. to to to to

harass [he:ns], worry [wan]. attribute to [itribyu:t]. be relative [rehtiv].

izah etmek

416

izah etmek Bunu nasıl izah edeceğimi bilemiyorum. Şöyle izah edeyim,... Bakalım, farkı nasıl izah edecekler? izâle etmek, gidermek anlamında: rok etmek anlamında: izam etmek izan etmek izdivaç etmek izdüşürmek izhar etmek, açığa vurmak anlamında: belirtmek anlamında: göstermek anlamında: izinde olmak izinli olmak Bir aydan beri izinlidir. Bugün izinlidir. Biz cuma günleri izinliyiz. Bu sabah izinlidir. izni olmak Burada futbol oynamak için iznimiz var.

to explain [ikspleyn]. I'm at a loss how to explain this. Let me put it this way,... to account for [lkaunt]. Let's see how they'll account for the discrepancy. to remove [rimu:v], to wipe out [wayp aut]. to exaggerate [igzecireyt], to be considerate [kinsidirit]. to get married [me:rid]. to project [procekt], to manifest, to display, to show. to follow in the footsteps of. to be on leave [li:v]. He has been on leave the whole month. He has leave for today. to have...off. We have Saturday off. (She is off for the morning.) to have permission [pimi§in]. We have permission to play football here.

izlemek,» to follow. He followed the woman everywhere. to observe [ibzo:v]. We are observing with anxiety the monetary policy of the government [emzayiti]. Olayların akışını şimdilik izliyoruz. We are observing the course of event for the moment. seyretmek anlamında: to watch [woe]. Maçı izleyemedim. / couldn't watch the match. Onu nasıl yapacağını dikkatle izleyiniz. Watch carefully how he's going to do it. to follow up. bir şeyi takip etmek anlamında: [birleşikler ve deyimler | to follow step by step. adın adım izlemek to succeed one another [saksi:d]. birbirini izlemek Olaylar birbirini izlemektedir. The incidents are succeeding one another. kıyıyı izlemek to hug the coast [hag]. modayı izlemek to keep up with the fashion [fe:§in]. tv izlemek to watch on TV [tiyviy]. izlenmek to be followed. İzlendiğimi hissediyorum. / have the impression I'm being followed. izole etmek, to insulate [insyuleyt], yalıtmak anlamında: to isolate [aysileyt]. yalnız bırakmak anlamında: arkasından gitmek anlamında: Kadını her yerde izledi, gelişimi gözden geçirmek: Hükümetin para politikasını endişeyle izliyoruz.

J jest yapmak, el, kol harekeli er i için: davranış için: jimnastik yapmak jurnal etmek Bizi kim jurnal etti?

to gesture [cefci]. to make a gesture. to practice gymnastics [cimne:stiks]. to inform on. Who has informed on us?

kaba olmak Bu kız son derece kabadır. Bize karşı gereksiz yere kabaydılar. kabadayı olmak kabadayılık etmek kabahat olmak Öksürsem kabahat, insanlara yardım etmek kabahat mi? Hanım kırarsa kaza, halayık kırarsa kabahat. kabahat birinde olmak

Tüm kabahat sendeymiş. Kabahat onlarda.

kabahat etmek kabahati olmak Bu benim kabahatim. kabahatli olmak Bu konuda kim kabahatli? kabahatsiz olmak kabaklamak kabaklaşmak kabakulak olmak kabalaşmak kabalık etmek Kabalık ediyorsun. Davetiyeyi reddetmekle kabalık ettik. Kabalık etmek istemedim.

to be rude [ru:d]. That girl is extremely rude. to be coarse [ko:s]. They were unnecessarily coarse with us. to be a tough guy [taf]. to play the tough guy [gay]. to be an offence [tfens]. (The smallest error is brought up against me.) to be wrong. Is it wrong to help people [pi:pil]? to be a fault. What is a fault for a subordinate is excusable for a superior [ikskyu:zibil]. to be one's fault [fo:lt]. Apparently it was all your fault. It is their fault. to commit an offence [lfens]. to be at fault. (It's all my fault.) to be in the wrong. Who is in the wrong in this matter? to be innocent [imsmt]. to prune [pru:n]. to get bald [bo:ld]. to get the mumps [mamps]. to get coarse [ko:s]. to act rudely [ru:dli]. You are being rude. It was rude of us to refuse the invitation. I didn't mean to be rude. to be blistered.

kabarcık olmak kabarcıklanmak, to break out in blisters. içi su dolu kabarcık için: to break out into pimples [pimpilz]. sivilce gibi kabarcık için: kabarmak, to blister. boya için: to be full of oneself, böbürlenmek anlamında: to get rough [raf]. deniz için: to rise [rayz]. hamur için: to swell up. hacmi artmak anlamında: to swell. ırmak ve akarsu için: Yağışlardan sonra ırmaklar kabardı. After the rains the rivers have swelled.

kabartmak

420

kaynayan sıvı için: kumaş için: tüyler için: | birleşikler ve deyimler | ayranı kabarmak damarları kabarmak Annelik damarları kabarmaya başladı. göğsü kabarmak hindi gibi kabarmak bulantı duymak anlamında: ağlama duygusu içinde olmak: koltuğu kabarmak kulak kabarmak midesi kabarmak öfkesi kabarmak safrası kabarmak Korkarım, safram kabarıyor. tüyleri kabarmak yüreği kabarmak kabartmak hamur için: Bu marka, ekmeği daha iyi kabartır. | birleşikler ve deyimleri defteri kabartmak göğsünü kabartmak iştahını kabartmak koltuklan kabartmak kulak kabartmak sırtını kabartmak tüylerini kabartmak kuşlar için: kabız olmak kâbii olmamak Bu, kabil değil! kabiliyeti olmak (bir şeye) *espri kabiliyeti olmak Bu adamın inanılmaz espri kabiliyeti var. kabiliyetli olmak kabiliyetsiz olmak kabuklanmak kabuklaşmak kabul edilmek Bu konuda otorite olarak kabul ediliyor. Türkiye'nin en iyi kalecisi olarak kabul ediliyor. Devamlı bir süreç olduğu kabul ediliyor. Rubens'in eseri olduğu kabul ediliyor. Ne yazık ki teklif kabul edilmedi. Bu mazeretlerin hiçbiri kabul edilemez. Sözlerin, kabul edilebilecek cinsten değil. Bu gibi davranışlar kabul edilemez.

to bubble up [babil]. to become fluffy [flafi]. to bristle [brisil]. to get angry [e:ngri]. to show instinct. She started showing her motherly instinct. to be swelled with pride [prayd], to be puffed up with pride [paft]. to feel nauseated [no:siyetid]. to feel like sobbing. to swell with pride [prayd]. to prick up one's ears [i:z]. to feel sick. to flare up [fle:rap]. to be nauseated [no:siyetid]. (I'm afraid I'm going to be sick.) to bristle [brisil]. to be nauseated. to make smth swell. to raise [reyz]. This brand will raise the bread better. to run deep into debt [det]. to make the chest swell with pride. to whet one's appetite [e:piteyt]. to swell with pride [prayd]. to prick one's ears. to set up its back. to bristle up the hair [brisil]. to ruffle its feathers [rafil]. to be constipated [konstipeytid]. to be impossible. It isn't possible! to have ability for. to have a sense of humour [hyu:mi]. That man has a fantastic sense of humour. to be capable [keypibil]. to be incapable. to form a scab [ske:b]. to get scabby. to be acknowledged [e:knolicd]. He is acknowledged as an authority on the subject. He is acknowledged as the best goalkeeper in Turkey. to be recognized [rekignayzd]. It's recognized that it's a continuous process. It is recognized as the work of Rubens. to be accepted [ikseptid]. Unfortunately, the proposal was not accepted. to be acceptable. None of these excuses are acceptable. Your remarks are utterly unacceptable. Such behaviour is unacceptable.

kabul etmek

421

kanun tasarısı için: Muhalefete rağmen tasarı kabul edildi. Tartışmalı tasarı büyük çoğunlukla kabul edildi. bir yere: Bir istisna hariç, kimse kabul edilmedi. kabul etmek, armağan, vs. için almak anlamında: Bu küçük hâtırayı lütfen kabul ediniz, davetiye ve taziye için: Taziyelerimi kabul etmenizi dilerim. Nazik davetiyenizi memnuniyetle kabul ediyoruz, farkında olmak anlamında: Bireyin grup davranışındaki önemini kabul ediyorlar. farz etmek anlamında: Kabul edelim ki, doğrudur, hoş görmek anlamında: Onu olduğu gibi kabul ediniz. itiraf etmek anlamında: Hatasını kabul etmiyor. katlanmak anlamında: onaylamak anlamında: Bunu kabul etmezler. Kabul, biz de aynı fikirdeyiz, rıza göstermek anlamında: O kabul etmezse, başkaları eder. Mısır, şartları kabul etmeye hazırdı. Böyle bir anlaşmayı katiyen kabul etmez. Kabul etsek mi, ne dersin? Kabul eder mi ki? Böyle bir şeyi kabul edecek biri değilim. Bunu kabul edeceğine inanıyor musun? Bunu gerçekten kabul etti mi? Parti, bu kadar rakidal değişimi kabul etmez. tasdik etmek anlamında: Böyle bir davranışı kabul etmem mümkün değil. üyeliğe veya bir yere: Bu adamı kulübe kabul etmekle hata ettiniz.

to be passed [pa:st]. The bill was passed despite the opposition. The controversial bill was passed by a great majority [kontnvbgil]. to be admitted. With one exception, no one was admitted. to accept [iksept]. Please accept this small souvenir [suivini:]. to accept. Please accept my condolences [kindoulinsiz]. We accept with pleasure your kind invitation. to recognize [rekignayz]. They recognize the importance of the individual in group behaviour. to assume [isyu:m]. Let's assume that it is true. to condone [kmdoun]. Take him as he is. to admit. He won't admit his fault. to resign oneself to [rizayn]. to consent to [krnsent]. They won't consent. (We agree with you.) to accept [iksept]. If he won't accept others will. Egypt was prepared to accept the conditions. He'll never accept such a deal [di:l]. Do you think we should accept? Will she accept? I wonder. to agree [lgri:]. (It's not me who'll accept such a thing.) Do you believe he'll agree to that? to consent [krnsent]. Did he really consent to that? The party will not consent to such radical changes. to approve (of) [ipru:v]. / can't possibly approve of such behaviour. to admit (into). It was wrong of you to admit that man into the club. They won't admit you into that place. to see. When is he going to see us? If he won't see us, let's go. to pass (a bill). The Assembly passed the Health Bill. to take it for granted. Granted it is true, so what? Granted it's wrong, what does it matter?

Sizi o yere kabul etmezler, yanına sokmak anlamında: Bizi ne zaman kabul edecek? Bizi kabul etmeyecekse, gidelim. yasa için: Meclis sağlık tasarısını kabul etti. bir şeyi gerçekmiş gibi...: Kabul edelim ki doğrudur, ne olmuş yani? Kabul edelim ki yanlış, ne çıkar? |birleşikler ve deyimler | Allah kabul etsin! May your prayer be granted. Artık kabul edelim ki, bu takım tükenmiş. Let's face it, this team is finished.

kabul ettirilmek

422

Nasıl olup da kabul etmiş. Ola ki kabul eder. Ne hikmetse bakan kabul etmemiş. Bunu dünyada kabul etmem.' Ne diye kabul etti? evlatlığa kabul etmek ezile büziile kabul etmek gerçekleri kabul etmek içi kabul etmemek itirazı kabul etmemek konuk kabul etmek kıyas kabul etmemek Bu, hiçbir kıyas kabul etmez. mesuliyeti kabul etmemek midesi kabul etmemek gerçek anlamda: mecazi anlamda: peşinen kabul etmek ricayı kabul etmek (bir) Sonunda bakanlık ricamızı kabul etti. yarım ağızla kabul etmek yenilgiyi kabul etmek Yenilgiyi kabul eden, ilk ben olacağım, seçim sonucu için: Muhalefet yenilgiyi kabul etti. Sakın yenilgiyi kabul etme. kabul ettirilmek Bu hükümler onlara zorla kabul ettirilmiştir. Karar ona zorla kabul ettirilmiş. kabul ettirmek Bu hükümleri zorla kabul ettirmeniz gerekecek. Hiçbir şeyi bunlara zorla kabul ettiremezsiniz.

How come he has accepted? Maybe he will accept. Oddly enough, the Minister didn't accept. (I won't hear of it.) Why on earth has she accepted? to adopt (a child) [idopt]. to agree apologetically. to face the facts [feys], not to feel like eating. to brush aside an objection [ibcek§in]. to receive guests. to be incomparable [inkimpeinbil]. It's just incomparable. to decline responsibility (for) [diklayn]. to be unable to eat some food. to be unable to stand. to accept beforehand. to accede to a request [e:ksi:d]. Finally the ministry acceded to our request. to accept half-heartedly [hattidli]. to admit defeat [difi:t]. I'll be the first to admit defeat [ldmit]. to concede defeat [kinsi:d]. The opposition conceded defeat. (Never give in.) to be imposed on. These rules were imposed on them by force. Apparently, the decision was forced on him. to impose on/upon [impouz]. You will have to impose the stipulations by force. You won't be able to impose anything on these people. You're trying to impose these upon us. to get smb to accept smth. Can you get him to accept these conditions? to have smth accepted. (It's hard to get such a thing approved.) After much beseeching, we got him to accept. to be accepted [ikseptid]. to expect the impossible. /'// consent to whatever he says [kinsent].

Bunları bize kabul ettirmeye çalışıyorsun, birisine bir şeyi: Bu şartları ona kabul ettirebilir misin? bir şeyi: Böyle bir şeyi kabul ettirmek zor. Rica minnet, kabul ettirdik. kabul olmak/olunmak *kabul olunmayacak duaya amin demek Ne dese kabulümdür. kabullenmek, to accept unwillingly, istemeyerek kabul etmek: to accept. kabul etmek anlamında: to deal in smuggled goods [smagild]. kaçakçılık yapmak kaçamak yapmak to do smth prohibited. kaçık olmak to be cracked [kre:kt]. kaçılmak to escape [iskeyp]. Buradan kaçılmaz. No one can escape from here. savulmak anlamında: to get out of the way. Kaçılın, kamyon geliyor. Get out of the way, a truck is coming [trak]. to be avoided [ívoydid]. kaçınılmak

kaçınılmaz olmak

423

kaçınılmaz olmak Darbenin, kaçınılmaz olduğu sanılıyor. Yoksulluk kaçınılmaz mı? kaçınmak Her tür lüksten kaçınınız. kaçırılmak, fırsat söz konusu ise: Bu fırsat kaçırılmayacak kadar önemlidir. bir kişi söz konusu ise: uçak söz konusu ise: kaçırmak, dizi, maç vs. için: Dün diziyi kaçırdık. Bir tek maç kaçırmaz. Acele etmezsek, açılış törenini kaçıracağız. otobüs, tren vs için: Neredeyse uçağı kaçırıyorduk. Otobüsü kaçırmamak için erken kalkacağız, konuşma vs. için: Maalesef başlangıcı kaçırdım. Bazı kelimeleri kaçırdım, doğal gaz, hava vs. için: gitmek zorunda bırakmak: bir eşyayı gümrükten...: birinin kaçmasını sağlamak: korkutarak...: bir uçağı zorla: birini zorla alıp götürmek: Onu bir gün kaçırmaya çalışacaklar, bir kişiyi fidye için: Belki onu fidye için kaçırmışlardır. |birleşikler ve deyimleri ağzından kaçırmak Sonunda gerçeği ağzından kaçırıverdi. ağzının tadını kaçırmak aklını kaçırmak Aklımı kaçıracağım.

to be inevitable. It is thought that a coup is inevitable. Is poverty inevitable? to avoid [ivoyd]. Avoid all luxuries [lak§iriz]. to be missed [mist]. This opportunity is too important to be missed. to be kidnapped [kidne:pt]. to be hijacked [hayce:kt], to miss. We missed the series yesterday. He never misses a single match [me:}]. // we don't hurry we'll miss the opening ceremony. to miss. We nearly missed the plane. We'll get up early so as not to miss the bus. to miss (out). Unfortunately, I missed out the beginning. I missed some of the words [mist]. to escape [iskeyp]. to make smb leave. to smuggle [smagil]. to help smb escape [iskeyp]. to put to flight [flayt]. to hijack [hayce:k], to abduct [e:bdakt]. They'll try to abduct him one day. to kidnap [kidne:p]. Maybe they have kidnapped him for a ransom. to let slip.

Finally she let the truth slip. to disturb one's comfort [kamfit]. to go mad. I'm going mad. Sen aklını kaçırmış olmalısın. to be out of one's mind [maynd]. You must be out of your mind. altına kaçırmak to soil one's clothes [klouthz]. donuna kaçırmak to soil one's underwear [soyil]. dozunu kaçırmak to overdo it. elinden kaçırmak Bu fırsatı elinden kaçırdın. to let smth slip through one's fingers. You've let this chance slip through your fingers. fazla kaçırmak to have a glass too much. fırsatı kaçırmak Eline geçen fırsatı kaçırdın. to miss a chance [gams]. Bu fırsatı kaçırmaz. (You've thrown away your chance.) (He'll jump at it.) Bu fırsatı kaçırmayalım. to miss the opportunity [opityumiti]. Let's not miss this opportunity. gözden kaçırmak Diğer gerçekleri gözden kaçırıyorsun. to lose sight of [sayt]. You're losing sight of the other facts. gözden kaçırmamak to keep in sight. gözlerini kaçırmak not to look smb in the eye.

424

kaçırtmak gümrükten mal kaçırmak hava kaçırmak

Neden hava kaçırıyor? huzurunu kaçırmak içkiyi fazla kaçırmak ipin ucunu kaçırmak Bunlar ipin ucunu kaçırmışlar. iplerin ucunu kaçırmak Polis iplerin ucunu kaçırmış gibi. kantarın topunu kaçırmak keçileri kaçırmak kelepiri elden kaçırmak keyfini kaçırmak kız kaçırmak korkutup kaçırmak Kuşları korkutup kaçırdılar. Onları neden korkutup kaçırdın? lafı ağzından kaçırmak neşesini kaçırmak ölçüyü kaçırmak rahatını kaçırmak santim kaçırmamak son şansını kaçırmak Son şansını da kaçırdın. su kaçırmak tadını kaçırmak, aşırdığa kaçmak anlamında: Bunlar, artık tadını kaçırdılar, hoşa gitmeyen durum için: tavı kaçırmak treni kaçırmak, gerçek anlamda: mecazi anlamda: ucunu kaçırmak uçak kaçınnak ürkütüp kaçırmak yangından mal kaçırmak yatağına kaçırmak kaçırtmak kaçışmak kaçışta olmak Çete şimdi kaçışta. kaçmak, firar etmek anlamında: Kaçmaya çalışırken vuruldu. Kimimiz kaçtı, kimimiz yakalandı. Veba olan şehre ne girmeli, ne oradan kaçmalı.

hızla

Her şeyi geride bırakıp kaçtılar. Kaçan balık büyük olur. uzaklaşmak anlamında: Yerinde dur, sakın kaçma!

to do smth in great hurry [hari]. to let air escape [iskeyp]. Why does it let air escape? to disturb smb [distö:b]. to have a glass too much. to lose control of [kmtroul], (The situation has gotten out of hand.) to lose one's grip. The police seems to have lost its grip. to go too far. to go crazy [kreyzi], to miss a golden opportunity. to spoil one's joy [coy]. to elope with a girl [iloup]. to frighten away [fraytm]. They have frightened the birds away. to scare away [ske:]. Why did you scare them away? to let the cat out of the bag. to spoil one's good mood [mu:d]. to exceed the limit. to disturb (the peace of)to be very meticulous. to throw away one's last chance [cams]. You've thrown away your last chance. to leak [li:k], to go too far. They are going too far. to spoil the pleasure of [pleji]. to miss the right time. to miss the train. to miss the boat. to let smth get out of hand. to hijack a plane [hayce:k]. to scare away [ske:]. to do smth with unnecessary haste. to mess one's bed. to make smb miss. to flee in all directions [dayrekşmz]. to be on the run. The gang is on the run now. to escape [iskeyp]. He was shot while trying to escape. Some of us escaped, others got caught. to flee [fli:]. One must neither get in nor flee a town struck by the plague [pleyg]. They fled leaving everything behind. (The fish that got away is the big one.) to run away (from). Stay where you are, don't run away!

kaçmak (abes)

425

to run. to ladder [le:di]. hava vs için: to escape. Valftan hava kaçıyor. Air is escaping from the valve [ve:lv]. to leak [li:k] (out). sıvılar için: kaçınmak anlamında: to avoid [ivoyd]. kadın için: to elope [iloup]. to evade [ivayd]. kendini göstermemek anlamında: to evade. konu için: Esas konudan kaçmayalım. Let's not evade the issue [ifyu:]. Sen, asıl meseleden kaçıyorsun. (You are begging the question.) to verge on [vox]. renkler için: Bu, biraz kızıla kaçıyor. It verges on red a bit. Maviye kaçan bir yeşildir. It's green verging on blue. to get/slip into. toz vs için: Kulağıma su kaçtı. Water got into my ear. to sound [saund]. olmak anlamında: Bu, biraz kaba kaçtı. It sounds a bit rude [ru:d]. birleşikler ve deyimleri Biz artık kaçalım. We must go now. Kaçanın anası ağlamaz. It always pays to play safe [seyf]. Tavşana kaç, tazıya tut demek. To play a double game. Yağmurdan kaçarken doluya tutulmak. Out of the frying pan into the fire. abes kaçmak to be nonsensical [nonsinsikil]. adaletten kaçmak to be on the run. ağır kaçmak ' to be unkind. ağzından kaçmak to slip out (inadvertently). Özür dilerim, ağzımdan kaçtı. I'm sorry, it escaped me inadvertently. alıp kaçmak to run away with. bayağı kaçmak to be out of place. beti bereketi kaçmak to become scarce [ske:s]. bucak bucak kaçmak to escape and hide. dara kaçmak to have a narrow escape [iskeyp]. fazla kaçmak to be in excess [ikses]. Şekeri fazla kaçtı. (There is a bit too much sugar in it.) to become intolerable. tedirgin edecek bir durum için: to go down the wrong way. genize kaçmak Genzime kaçtı. It went down the wrong way. Özür dilerim, lokma genzime kaçtı. I'm sorry the morsel went down the wrong way. gösterişe kaçmak to be given to luxury [lakfiri]. gözden kaçmak to escape notice [iskeyp]. Burada önemli bir gerçek gözden kaçtı, (An important fact was overlooked here.) birinin gözünden kaçmak: to escape one's notice [noutis]. Hiçbir şey şefin gözünden kaçmıyor. Nothing escapes the chiefs notice [ci:fj. Bu husus gözümüzden kaçmış. This factor has escaped our attention. gözleri çukura kaçmak to have sunken eyes [sa:nkin]. gözüne toz kaçmak (for dust) to get into one's eyes. Gözüne toz kaçmış. Dust has got into her eye. hevesi kaçmak to lose interest [lu:z]. hapisten kaçmak to break out from prison [prizm]. huzuru kaçmak to be i l l at ease [i:z]. ifrata kaçmak to overdo. iğne deliğine kaçmak to hide oneself in confusion [kinfyu:jm]. işten kaçmak to avoid work. çorap

için;

Amerika'da:

ingiltere'de:

kaçmakta olmak

426

to become gloomy. to elope [iloup]. to take the easy way out. to be apprehensive. (for water) to get into one's ear. to avoid expenses. to spare no expenses [ikspensiz]. to shun responsibility [§an]. to play truant [tru:mt]. to be on edge [ec], to flee in haste. to be ill-at-ease. to turn pale [peyl]. to fall fiat. to shun one's obligations [obligey§mz]. Onlara karşı sorumluluklarından kaçıyorsun. You're shunning your obligations to them. to lose its charm [ça:m]. tadı kaçmak tatsız kaçmak (kulağa) to sound out of taste [saund]. Bu sözler biraz tatsız kaçıyor. These remarks sound a little out of taste. to run to seed [si:d]. tohuma kaçmak Bamyalar bu ayın sonunda tohuma kaçar, The okra will run to seed at the end of this month. to lose one's charm [ça:m]. insanlar için: to lose one's sleep. uykusu kaçmak to be on the run. kaçmakta olmak to grade [greyd]. kademelemek to graduate [grecuweyt]. kademelendirmek kademeli olmak to be graded [greydid]. kader birliği yapmak to make common cause with. kaderde olmak to be fated (to happen) [feytid]. Kaderde varmış. It was fated to be. Kader böyleymiş. That is the way it was fated to be. to have the power to. kadir olmak to be grateful [greytful]. kadirşinas olmak kadro dışı olmak to be dropped from (the side). kadrolaşmak to be staffed [sta:ft]. Bunlar çok iyi kadrolaşmış. They are very well staffed. to staff. kadrolaştırmak to be brainy [breyni]. kafalı olmak 1 birleşikler ve deyimler] to be narrow-minded [mayindid]. dar kafalı olmak Bu insanlar yapıları itibariyle dar kafalıdır. These people are by nature narrow-minded. dik kafalı olmak to be obstinate [obstimt]. eski kafalı olmak to be old-fashioned [fe:sind]. kalın kafalı olmak to be thick-headed. kafasız olmak to be stupid [styupid]. Ne kafa! How could I be so stupid? to deceive [disi:v]. kafeslemek to be adequate [e:dikwit]. kâfi gelmek Kış için stoklar kâfi gelmez. The stocks won't be adequate for winter. to cover with paper [kavi]. kâğıtlaınak kağşamak, to crack [kre:k]. çatlamak anlamında: dağılmaya yüz tutmak: to be about to collapse [kile:ps]. gevşemek anlamında: to get loose [lu:s]. keyfi kaçmak kocaya kaçmak kolayına kaçmak kulağına kar suyu kaçmak kulağına su kaçmak masraftan kaçmak masraftan kaçmamak mesuliyetten kaçmak okuldan kaçmak pabucuna taş kaçmak pabuçsuz kaçmak rahatı kaçmak rengi kaçmak soğuk kaçmak sorumluluktan kaçmak

427

kahretmek kahretmek, çok üzmek anlamında: ezmek anlamında: perişan etmek anlamında: beddua etmek: kahrolmak

kahvaltı etmek/yapmak

to grieve deeply [gri:v]. to crush [krasj. to overwhelm [ouviwelm]. to damn [de:m]. Allah kahretsin! Damn it [de:mit]. to be grieved [gri:vd]. Kahrolası adam! Damn him! Kahrolsun faşistler! (Down with the fascists [fe:§ists]/) to have breakfast [brekfist]. Kahvesiz kahvaltı etmezler. They don't have breakfast without coffee. to make coffee.

kahve yapmak kâhyalık etmek, kâhyalık işi yapmak: to work as an attendant [itendint]. her şeye karışmak anlamında: to stick one's nose in other people's business. kâhyası olmak (birinin) to meddle into smb's affairs [ife:z]. Keyfimin kâhyası mısın? Don't meddle into my affairs. Onun kâhyası mısın? (What's it to you?) Onun kâhyası yok. He can do what he likes. to agree to [lgri:]. kail olmak kaim olmak, var olmak anlamında: to exist, yerine geçmek anlamında: to act for. kaka olmak to be bad. Şaka derken, kaka olur. (A joke will end up as a serious matter.) to defecate [defikeyt]. kaka yapmak to prod. kakalamak to be prodded. kakalanmak to be shoved [§avd]. kakılmak *itilip kakılmak to be shoved around. Bu çocukların itilip kakılmalarına izin vermem. / won't have these children shoved around. *kakılıp kalmak to be rooted to a place. Olduğumuz yerde kakılıp kaldık. We were rooted to the spot. to keep remind smb of a favour [feyvi]. kakınç etmek (başına) to crackle [krekil]. kakırdamak kakırdatmak to make smth rattle [re:til]. kakışmak to push one another about. *itişip kakışmak to push and shove one another [§av]. kakıştırmak to keep pushing. kakımak to rail at [reyl]. kakmak dürtmek anlamında: to prod, itmek anlamında: to push. çivi vs. için: to drive in [drayv], sedef ve gümüş kakma için: to inlay. | birleşikler ve deyimler | to remind smb of past favours [feyviz]. başına kakmak Bu iyiliği başlarına kakmayı bırak. Stop reminding them of that favour. to taunt smb with [to:nt]. Bu hatayı başıma daha ne kadar kakacaksın? How long will you taunt me with that mistake? to scuffle [skafil]. itip kakmak kazık kakmak to drive in a stake [steyk]. temel kakmak to settle down for good.

428

kalabalık etmek kalabalık etmek

Bu masa burada kalabalık ediyor. *ağız kalabalığı etmek/yapmak *kuru kalabalık etmek kalabalık olmak İstanbul Kahire'den daha az kalabalık değil. kalabalıklaşmak Şehir gittikçe kalabalıklaşıyor. kalafat etmek, gemi

için:

sathi

onanın

için:

to be in the way. This table is in the way here. to wander off the subject [sabcikt]. to hang around doing nothing, to be crowded. Istanbul is no less crowded than Cairo. to get crowded. The city is becoming overcrowded. to caulk [ko:lk].

to repair superficially [surpifigili]. to caulk. to repair [ripe:]. kalafatlanmak to be caulked. to be repaired. kalakalmak, to be left open-mouthed [mautht]. şaşırmak anlamında: to be left in the lurch [lo:cJ. güç durumda kalmak: to tin. kalaylamak kalaylanmak to be tinned [tind]. kalaylatmak to have smth tinned, kalaylı olmak to be tinned. kalbi olmak to suffer from heart trouble [trabil]. to be good-hearted [ha:tid]. *iyi kalpli olmak to be evil-hearted. *kötü kalpli olmak to have a heart of stone. *taş kalpli olmak to be merciless [m6:silis]. kalbi olmamak kalburlamak to sift. kalburlanmak to be sifted. kaldırılmak to be taken away. Oradan başka yere kaldırıldı. It has been taken away from there. Yaralı yolcular hastaneye kaldırıldı. The injured passengers were taken to hospital. to be lifted. yukarı doğru: to be abrogated [e:bngeytid]. yasalar için: O yasak çoktan kaldırıldı. (That ban was lifted long ago.) to be removed [rimurvdf. ortadan kalkmak anlamında: kaldırmak, to take away. bir yerden almak: yukarı doğru almak: to lift/pick up. Hangi taşı kaldırsan, altından o çıkar, (He turns up everywhere.) feshetmek anlamında: to abolish. kriko ile...: to jack up [ce:kap]. Arabanızın yalnız ön tarafını kriko ile kaldırınız. Jack up only the front end of your car. to remove [rimu:v]. uzaklaştırmak anlamında: Ağır yongayı yel kaldıramaz. You can't easily remove someone who has influential backing [influwen§il]. to bear [be:]. taşımak anlamında: Makinenin ağırlığını kaldırır mı? Will it bear the weight of the machine? Biz bu lüksü kaldıramayız. We can't afford this luxury [lakgiri]. to bear. katlanmak anlamında: Allah ne verir de kul kaldırmaz. Man shall bear what is fated for him. to wake up. uyandırmak anlamında: to raise [reyz]. Yükseltmek anlamında: kalafatlamak

kaldırmak (ablukayı)

429

|birleşikler ve deyimleri ablukayı kaldırmak ambargoyu kaldırmak Ambargoyu yakında kaldıracaklar. ayağa kaldırmak babalarını ayağa kaldırmak baş kaldırmak Kedinin bulunmadığı yerde, fare baş kaldırır. başını kaldıramamak cenazeyi kaldırmak dağa kaldırmak damağım kaldırmak dansa kaldırmak derse kaldırmak el kaldırmak Oylama el kaldırarak yapılacaktır. enkaz kaldırmak hastaneye kaldırmak kadeh kaldırmak Takımın başarısına kadeh kaldıralım. kaldıraçla kaldırmak Tek çare onu kaldıraçla kaldırmaktır. kazan kaldırmak kenara kaldırmak kir kaldırmak laf kaldırmamak mahalleyi ayağa kaldırmak maskesini kaldırmak masraf kaldırmak midesi kaldırmamak, bir şeyi yiyememek anlamında: bir şeyden tiksinmek: omuz kaldırmak ortadan kaldırmak saklamak anlamında: alıp götürmek anlamında: Lütfen şunu ortadan kaldırır mısın? yok etmek anlamında: Bu fikirleri bir günde ortadan kaldıramazsın.

to raise the blockade [blokeyd], to lift the embargo [emba:gou]. They will lift the embargo soon. to incite [insayt], to infuriate [infu:riyeyt], to rise in rebellion [rayz]. When the cat is away the mice will play. to be engrossed in a job [ingroust], to bury someone [beri], to kidnap. to press the palate up [pedit], to invite to dance. to hear a pupil for his oral. to raise one's hand [reyz], (The vote will be taken by a show of hands.) to clear away the debris [debri:]. to carry smb to hospital. to raise one's glass. (Let's drink to the success of the team.) to lever smth up. The only way is to lever it up. to mutiny. to put aside [isayd]. not to show dirt [do:t]. to be quick to retort [rito:t]. to put the neighbourhood in an uproar. to expose smb [ikspouz]. to bear expenses. to be unable to eat something. to be unable to stand smth [aneybil], to pretend not to know.

to hide [hayd]. to remove [rimu:v]. Could you please remove this thing from here? to stamp out. You can't stamp out these ideas in one day. to eliminate [ilimineyt]. Bu, bazı ayrımları ortadan kaldıracaktır. This will eliminate some of the discrimination. to remove [rimu:v]. Bu, endişelerimizi ortadan kaldırmaz. It won't remove our anxieties [erngzayitiz]. to arouse alarm [rrauz]. ortalığı ayağa kaldırmak to raise one's finger, parmak kaldırmak to lift a finger. parmağını kaldırmak Yardım için kimse parmağını kaldırmadı. No one lifted a finger to help. pirinci su kaldırmamak to be very touchy [taci]. Bu adamın pirinci su kaldırmaz. (This man can't take a joke [coukj.J rafa kaldırmak to shelve. Projeyi yine rafa kaldırdılar. They have shelved the project again. sofrayı kaldırmak to clear the table. söz kaldırmak not to take offence (at a joke) [ifens], söz kaldırmamak to be easily offended.

kaldırtmak

430

to absorb water [ibso:b]. su kaldırmak to be unable to absorb much water. su kaldırmamak to be able to take a joke [couk]. şaka kaldırmamak Şaka kaldırmayan, şaka etmemeli. If you can't take a joke you shouldn't make one. Dikkat et, bu adam şaka kaldırmaz. Be careful, this man can't take a joke. to call a student to the blackboard. tahtaya kaldırmak to take out of circulation [sô:kyuleyçin]. tedavülden kaldırmak to raise the dust. toz kaldırmak to put back. yerine kaldırmak to raise [reyz]. yukarı kaldırmak to be unable to bear [be:]. yüreği kaldıramamak to give smb a fright [frayt]. yüreğini kaldırmak kaldırtmak to have smth removed [rirmr.vd]. kalgımak, to leap about [li:p]. sıçramak anlamında: to rear. at için: not to be the person one seems to be. kalıbının adamı olmamak to be permanent, kalıcı olmak to be thick. kalın olmak to be influential [influwinjil]. *ensesi kalın olmak kalınlaşmak, to thicken, kalınlık için: to deepen, ses için: to thicken, kalınlaştırmak to stay. kalınmak Orada gece kalınır mı? (Can one spend the night there?) Özür dilemek için biraz geç kalındı. It's a little late to apologize. to press into a mold [mould]. kalıplamak to become stereotyped [steriyitaypt]. kalıplaşmak to have smth blocked. kalıplatmak kalır yeri olmamak to be as good as. to be of quality [kwoliti]. kaliteli olmak to be of high quality. *yüksek kaliteli olmak *düşük kaliteli olmak to be of low quality. kalitesiz olmak to be of poor quality. kalkerleşmek to calcify [kelsifay]. kalkık olmak to be raised [reyzd]. kalkındırmak to develop. kalkınmak to develop. kalkışmak to attempt. Kaçmaya kalkıştılar. They have attempted to escape. Düşman şehri işgale kalkışırsa, karşı koyacağız. If the enemy attempts to occupy the city we shall resist. to try. Bana şantaj yapmaya kalkıştı. He tried to blackmail me. to bite off more than one can chew [çu:]. *boyundan büyük işlere kalkışmak kalkmak, to get up. oturma durumundan: Neden kalktınız? Why did you get up? to get up. yatar durumundan: Bu sabah geç kalktım. / got up late this morning. Erken kalktım işime, şeker kattım aşıma. (It's the early bird that catches the worm.) to be up. yataktan çıkmak: Herkes kalktı mı? Is everyone up? Biz genellikle saat yedide kalkarız. We are generally up at seven.

kalkmak (altından)

431

to rise [rayz]. Annem namaz kılmak için şafakta kalkar. My mother rises at dawn to pray. Okulda sabahleyin altıda kalkardık. At school we used to rise at six in the morning. to be buried [berid]. cenaze için: Cenaze ne zaman kalkacak? (What time will the burial be [beriyil]?) Çengi ölüsü, çalgı ile kalkar. (Everyone must be treated as they deserve.) to peel off. deri ve kabuk için: to erect. dikleşmek anlamında: dolaşacak duruma gelmek: to be on one's feet. On güne kalmaz kalkar. He'll be on his feet within ten days. to come loose [lu:s]. gevşemek anlamında: to fall in disuse [disyus]. gelenek vs için: Bu adet bölgemizde çoktan kalktı, This custom fell in disuse in our area long ago. girişmek/yeltenmek anlamında: to attempt. Bizi kandırmaya kalkıştı, He attempted to fool us. to be reaped [ri:pt]. hasat vs için toplanmak: Hasat kalkmadan olmaz, Not before the harvest is reaped. havalanmak anlamında: to take off. Bu uçak iki saatten önce kalkamaz. This plane won't be able to take off before two hours. to lift. sis için: to be abolished. son bulmak anlamında: taşıtlar için: to leave [li:v]. Uçak saat 8'de kalkacakmış. The plane is to leave at 8. to depart [dipa:t]. Tren tam saat 6'da kalkar. The train departs at 6 o'clock sharp. Geminin iki saat önce kalkması gerekirdi. (The ship should have sailed two hours ago.) to move [mu:v]. taşınmak anlamında: Şube buradan kalkmış. The branch has moved from here. to be abolished [iboligt]. yasa için geçerliliğini yitirmek: Bu madde kalktı. This article has been abolished. to be abrogated [e:bngeytid]. yürürlükte olmamak anlamında: to fall in disuse [disyus]. uygulanmaz olmak: | birleşikler ve deyimler | Acele ile kalkan, nedametle oturur. Haste will bring repentance [ripentms]. Düşe kalka ilerliyoruz. We are struggling along with difficulty. Düşmez kalkmaz bir Allah! Only God is free from the vicissitudes of fate. Biz kalkıyoruz. We're leaving now. to get out of. altından kalkmak Bu borcun altından nasıl kalkacağız? How shall we get out from under this debt? to be equal to the task. Takımımız bu işin altından kalkabilecek mi? Will our team be equal to the task? Bu işin altından kalkacağınızı sanmıyorlar. They don't think we're equal to the task. amuda kalkmak to do a handstand. ayağa kalkmak to stand up. Seyrek git dostuna, kalksın ayak üstüne. (If you want to be welcome be a rare visitor.) Milli Marş çalarken, herkes ayağa kalkar. Everybody stands up when the National Anthem is played. to get up. Konuşmak için ayağa kalktı. He got up to speak. hastalıktan sonra: to be up and about. Sayenizde hastamız ayağa kalktı. Thanks to you, our patient is up and about. beraber düşüp kalkmak to live together.

kalleş olmak

432

cinleri ayağa kalkmak düşüp kalkmak (birisiyle) hop oturup, hop kalkmak hücuma kalkmak merakı kalkmak ortadan kalkmak Bazı bulaşıcı hastalıklar Avrupa'da tamamen ortadan kalktı. Bu adet, artık ortadan kalkıyor. oturup kalkmak (biriyle) sabahın köründe kalkmak sağ tarafından kalkmak sahura kalkmak sol tarafından kalkmak sustaya kalkmak şaha kalkmak tedavülden kalkmak ters tarafından kalkmak Bugün ters tarafından kalkmıştır. tınsa kalkmak uykudan kalkmak vaktinde yatıp kalkmak yataktan kalkmak yatıp kalkmak (bir yerde) Bu çocuklar nerede yatıp kalkıyor? İtle yatan, bitle kalkar. Körle yatan, şaşı kalkar.

to get nervous [novis], to consort with [konso:t], to be hopping mad. to spring to the attack [ite:k]. to become filled with curiosity. to disappear. Some infectious diseases have completely disappeared from Europe [infek§is], (This practice is dying out.) to follow smb's advice. to rise at dawn [do:n]. (for things) to be going well for one. to get up at dawn to eat for the day's fasting. to get out of bed on the wrong side. to stand up on its hind legs [haynd], to rear. to be taken out of circulation [sb:kyuley§in]. to be in a bad mood. He must have got up on the wrong side of the bed. to break into a trot. to wake up. to keep good hours. to get up. to spend one's night. Where do these children spend the night? (He who keeps company with scoundrels will become one of them.) (Associate with scoundrels and you'll become one of them.) (They should be grateful to him.) to keep one's seat. Please keep your seats. (Unity is strength [ymnhi]). to find the work too much for one.

Yatıp kalkıp, ona dua etsinler. yerinden kalkmamak Lütfen yerlerinizden kalkmayınız. Başbaşa vermeyince, taş yerinden kalkmaz. yük altından kalkamamak yükün altından kalkmak, ağır görev için: to succeed in carrying out a hard task, yapılan iyilik için: to repay a kindness [kayndnis], yüreği kalkmak, heyecanlanmak anlamında: to get very excited [iksaytid], midesi bulanmak anlamında: to feel sick. kalleş olmak to be deceitful [disirtful]. kalleşlik etmek to stab smb in the back. kalmak, (ayrıca bak kalmamak) to be left (over). artmak anlamında: Yalnız bir avuç kaldı. There's only a handful left. Bize yiyecek bir şey kalmadı. Nothing was left for us to eat. Aynısı kalmadı. There isn't any left of the same. Tercihimiz kaldığını sanmıyorum. I don't think we have any option left. to remain [rimeyn]. Kala kala şunlar kaldı. These only remain. Hem midem dolsun, hem aşım kalsın. (To have one's cake and eat it too.) bir yerde bulunmak anlamında: to remain. Biz orada yalnız bir hafta kalacağız. We'll remain there for only a week.

kalmak

433

Gidiyor musun, kalıyor musun? Kalmamız gerekiyorsa, kalırız. Siz burada daha uzun kalıyor musunuz? bir kişinin yanında bulunmak: Bir arkadaşının evinde kalacağız. Bu gece bizde kalabilirsin. Bu gece babamın yanında ben kalacağım. bir şeyin tamamlanması sırasında geri kalan iş için:

to stay. Are you staying or leaving? If we have to stay we shall. (Are you here for much longer?) to stay. We shall stay at a friend's house. You can stay with us tonight. I shall remain by my father's side tonight.

to remain [rimeyn]. Yalnız müdürün imzası kaldı. There remains only the manager's signature. bir yerde/birisine bırakılmak: to be left/to leave. Biletler evde kaldı. We left the tickets at home. Orası kalsın. Let's leave it there. to keep. Sizde kalsın. You may keep it. Üst tarafı kalsın. Keep the change [ceync]. Bende kalabilir mi? May I keep it? Sen kazan da düşmana kalsın. (Make money and don't worry who will get it.) Sel gider, kum kalır. (Some things are here today but gone tomorrow, some last forever [firevi].) Dünya malı dünyada kalır. (You can't take it with you.) ertelenmek anlamında: to be postponed. Toplantı pazartesiye kaldı. The meeting has been postponed until Monday. çıkarma işleminde: to leave [li:v]. Sekizden altı çıkarsa, iki kalır, Eight minus six leaves two [mayms]. nitelik karşılaştırmalarda: Onlardan kalır yeri yok. He is no better than them. Kıyasla, biz amatör kalırız, By comparison, we are just amateurs [e:mito:z]. konaklamak anlamında: to stay. İkinci sınıf bir otelde kaldık. We stayed at a second class hotel [houtel]. Paris'te nerede kalacaksınız? Where will you be staying in Paris? miktar ve sayı için: to be left. Katresi kalmadı. There isn't a drop left. Kala kala beş tane kaldı. (There only remains five.) Kaç sandık kaldı? How many crates are left [kreyts] ? Biraz kaldı. There is a little left. Aramadık yer kalmadı. We have looked everywhere. leke vs. için: to remain. oyalanmak anlamında: to be. Şimdiye kadar nerede kaldınız? Where have you been all this time? Nerede kaldın? Where on earth have you been? bir durumu/konumu sürdürmek: to remain. Basın özgürlüğü boş bir kelime olarak The freedom of the press will remain as an kalacak. empty word. Şu temiz siyaset kampanyası nerede kaldı? Where is now this clean politics campaign? Fabrika Uç ay kapalı kaldı. The plant has remained shut for three months. to be left, uzaklık için: to be left. yetki ve görev için: Bana kalırsa... If it were left to me... Bize yalnız imza atmak kaldı. There is nothing left to us but sign [sayn]. sınav için: to fail [feyl]. Maalesef matematikten kaldılar. Unfortunately they have failed in maths.

kalmak (aciz)

434

bir şeysiz kalmak anlamında: Yabancı bir ülkede parasız kaldık. Fala inanma ama falsız kalma. Biletsiz kalmayalım! bir yerde bulunmak anlamında: , Çivi çıkar ama yeri kalır. At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır. Yiğitlik sende kalsın. gerekmek anlamında: Artık iş bir bilgisayara kaldı. Bir o kaldı. Her şey bitti, işimiz bir leğen örtüsüne kaldı. Bir bu kaldı. zaman için: Bu işi bitirmek için bir ayımız kaldı. Kala kala, iki hafta kaldı. Altı aya kalmaz, hepsi iflas eder. Bir haftaya kalmaz, geri dönerler. |sürerlik fiili olarak] bakakalmak donakalmak şaşakalmak apışıp kalmak donup kalmak kakılıp kalmak [birleşikler ve deyimler | Hoşça kalın! Kalsın! Ne günlere kaldık! Nerede kalmıştık? Sona kalan, dona kalır. Diğerinden aşağı kalır yanı yok. Bana kalırsa,... Bana kalsa,... Kitabı kaybetmekle kalmayıp, üstelik bedelini ödemedi. aciz kalmak Bunun faydasını anlatmakta aciz kaldı. Bu sefer polis aciz kaldı. aç kalmak Dokuz sanat adamı aç kalır. Sabanın tutağına yapışan el aç kalmaz. Kimse bu ülkede aç kalmamalı. Aç doyuran, aç kalmaz. aç' susuz kalmak açıkta kalmak, işsiz kalmak anlamında: bir iyilikten yararlanmamak: afişte kalmak ağzı açık kalmak ağzı bir kanş açık kalmak

to be left without. We were left without money in a foreign country. Don't believe in fortune telling but get your fortune told all the same. (Any more fares?) to remain. You can pull a nail out but its hole remains. Horses and heroes are mortal but fame lasts. Do it and it will be to your credit. to need/to be needed. All that is needed now is a computer. That is all we need at this stage. All that is needed is a cover for a basin. (That's the last straw.) to be left. There's one month left to finish the job. There are only two weeks left. (They'll all go bankrupt in less than six months.) (They'll be back within a week.) to stand in astonishment [istoni§mint], to be left petrified [petrifayd]. to be left bewildered. to be completely bewildered [biwildird]. to stop short. to be rooted to a spot. Good-bye! Leave it! Times have really changed. Where did we get to? First come first served. It's as good as the other one. If you ask me,... If it were left to me,... He not only lost the book but hasn't paid for it. to be unable to do smth. He was unable to explain its benefit. to be powerless. The police was powerless this time. to go hungry [hangri]. A man of many trades will go hungry. The tiller of the land will not go hungry. No one need starve in this land. He who feeds the hungry will not be hungry. to be destitute [destityud]. to be without a job. to be out in the cold. to have (a long) run. to be left open-mouthed [mautht]. to gape with astonishment [geyp].

kalmak (aklında)

435

aklında kalmak Aklımda kaldığı kadarıyle. akim kalmak altında kalmak otomobil altında kalmak: minnet altında kalmak: Boynu altında kalsın! altta kalmak apışıp kalmak arada kalmak İki arada kaldık. aralıkta kalmak arda kalmak arka planda kalmak arkada kalmak arkaya kalmak Sona kalan, dona kalır. ana kalmak askıda kalmak atalardan kalmak Bu gelenek bize atalarımızdan kaldı. âtıl kalmak ayak altında kalmak ayakta kalmak hayat şartları için: Bu zamanlarda fakirlerin ayakta kalabilmeleri çok güç. aşağı kalmak (birinden) Onlardan daha aşağı kaldığımı sanmıyorum. Tüm önceki eserlerinden aşağı kalıyor. Diğerinden aşağı kalır yanı yok. ayaza kalmak ayazda kalmak az kalmak Az kalsın boğuluyorduk. Az kaldı ölecektik. azınlıkta kalmak babadan kalmak bağlı kalmak Verdikleri söze muhakkak bağlı kalacaklardır. Arkadaşlarıma daima bağlı kalmışımdır. baki kalmak, kalıcı anlamında: bir şeyden artmak anlamında: başbaşa kalmak başıboş kalmak Öğretmen gelmeyince, çocuklar başıboş kalmış. berabere kalmak beş parasız kalmak Bu Londra seyahatinden sonra beş parasız kaldık.

to stick in one's mind [mayind]. As far as I can remember. to come to nothing, to be unable to reply, to be run over. to be under an obligation to [obligeyfm]. May he die! to get the worse of. to be completely perplexed [piplekst]. to be mixed up in [mikst]. (We were caught in the middle.) to be caught in a dispute [dispyu:t], to survive [sivayv]. to remain in the background. to fall behind. to lag behind. It's the early bird that catches the worm. to be left over. to remain in suspense [sispms]. to be handed down by one's forefathers. This tradition has been handed down to us by our forefathers. to be inactive. to be trodden underfoot. to be left standing. to keep body and soul together. It's hard for the poor to keep body and soul together these days. to be inferior to. / don't think I'm inferior to them. It's inferior to all his previous works. It's just as good as the other one. to be too late for. to be exposed to frost [ikspouzd]. to come within an ace of [eys]. We came within an ace of drowning. (We very nearly died [dayd].) to be in the minority [maynoriti]. to be inherited. to stand by. They'll certainly stand by their pledge. to stick by. I've always stuck by my friends. to survive [sivayv]. to remain (over), to stay alone with, to be left free. When the teacher didn't come, the children were left free. to draw [dro:]. to be flat broke [brouk]. After the trip to London we are flat broke.

kalmak (birisine)

436

birisine kalmak Orası ona kalmış bir şey. Bana kalırsa... Karar vermek, size kalmış bir şey. Bana kalsa, "Gitmeyelim." derim. biz bize kalmak (birisiyle) boğazda kalmak boğazında kalmak boşta kalmak boynunda kalmak bütünlemeye kalmak bir canı kalmak cascavlak kalmak cevapsız kalmak Mektuplarımın hepsi cevapsız kaldı. cezasız kalmak cezaya kalmak çağın gerisinde kalmak çakılıp kalmak (bir yerde) çaresiz kalmak Çaresiz kaldım. çekimser kalmak dal gibi kalmak darda kalmak Hiç böyle darda kalmamıştık. denetimsiz kalmak bir deri bir kemik kalmak devede kulak kalmak Bütün bunlar devede kulak kalır. Dıral Dede'nin düdüğü gibi kalmak dışarıda kalmak Kapı kapanınca, dışarıda kaldık. dışında kalmak Bu, belirtilen tipin dışında kalıyor. Kitabın, bu kategorinin dışında kalır. dikiş kalmak İflas etmemize bir dikiş kaldı. diri kalmak, canlı anlamında: solmamış anlamında: zinde anlamında: donakalmak Herkes korkudan donakalmıştı. donup kalmak dört duvar arasında kalmak dul kalmak durakalmak düdük gibi kalmak eksik kalmak eli böğründe kalmak eli ağzında kalmak elinde kalmak çıkmak anlamında:

to be up to someone. It's up to him. (If you ask me...) It is up to you to decide [disayd]. If you ask me I'd say, "Let's not go." to have a tête-à-tête with [teytiteyt]. to stick in the throat [throut], to stick in one's throat. to be without work. to be the responsibility of. to have a make-up exam [igze:m]. to be worn out. to be left destitude of [destityu:t]. to remain unanswered. (All my letters were left unanswered.) to go unpunished [anpanist]. to be kept in. to be behind the times [taymz]. to be stuck in a place. to be helpless. (I'm at my wit's end.) to abstain [lbsteyn]. to get thin and slender. to be hard up. We have never been so hard up before. to be left without any supervision. to be reduced to a skeleton [skelitm]. not to amount to much. All this doesn't amount to much. to be at a loss. to be locked out [loktaut]. The door closed and we were locked out. to fall out of. This falls outside the specified type. Your book falls out of this category. to be within an ace of [eys]. We were within an ace of going bankrupt. to remain alive [llayv]. to keep fresh. to remain vigorous [vigms]. to be petrified with [petrifayd]. Everyone was petrified with fear [fi:]. to stop short. to be shut in. to become a widow. to be bewildered. to be left in the lurch. not to be enough [inafj. to be unable to do anything. to be astonished [istonist]. to come off.

kalmak (engele)

437

satılmayan mal için: to lie on one's hands [lay]. Bu defolu mallar elimizde kaldı. These defective goods are lying on our hands. engele kalmak to have to sit for a make-up exam [igze:m]. etki altında kalmak to be influenced [influwmst]. etkisiz kalmak to be ineffective. ettiği ile kalmak to be left with nothing but the shame, ettiği yanma kâr kalmak to get away with. evde kalmak. çıkmamak anlamında: to stay in. evlenmemek anlamında: to remain single. finale kalmak to go on to the finals [faynilz]. gebe kalmak to become pregnant. gece yatısına kalmak to stay the night [nayt]. geç kalmak to be late [leyt]. Özür dilerim, geç kaldım. Sorry, I'm late. Geç kalmam. I shan't be late. Maalesef, karar almakta geç kaldınız. Unfortunately you were late in taking a decision [disijin]. geri kalmak, arkada kalmak anlamında: to remain behind, gecikmek anlamında: to get behind in. Bu dönem, derslerinde geri kaldılar. They've got behind their studies this term. Bence, bu işte geri kalıyorsunuz. In my opinion, you're getting behind in this. to lag behind. Onlara nazaran bu işte çok geri kaldık. We are lagging behind in this with regard to them. to drop behind. İhracatımızda neden geri kaldık. Why have we dropped behind in our exports? to be inferior to. istenilen düzeye gelmemek: Ürünlerimiz sizinkilerinden geri kalmaz. Our products are no inferior to yours. to be behind. geride kalmak Bunlar çok geride kaldılar. They are far behind. to fall behind. Program çok gerilerde kaldı. The schedule has fallen far behind [sedyu:l]. O günler artık geride kaldı. (Those days are over.) gıdasız kalmak to be undernourished [andmarigt]. gizli kalmak to remain secret. gökle yer arasında asılı kalmak to be completely bewildered. gölgede kalmak to keep in the background. gönlü kalmak to hanker after [he:nki]. gücenmek anlamında: to feel resentment [rizentmint]. gözden uzak kalmak to remain in obscurity [obskyu:riti]. gözleri yollarda kalmak to be waiting for a long time. gözü kalmak (bir şeyde) to covet [kavit]. Horoz ölmüş, gözü çöplükte kalmış. To look back greedily to past wealth. gözü arkada kalmak to be uneasy about an unfinished job. guguk gibi kalmak to live alone [lloun]. güdük kalmak, büyüyememek anlamında: to grow stunted [stantid]. bitmemiş durumda olmak: to be unfinished. sonuç vermemek anlamında: to be without result [rizalt]. güvendiği dallar elinde kalmak to be let down. hamile kalmak to get pregnant [pregnmt]. hasret kalmak (bir şeye) to yearn for [yo:n]. Yıllardır sevgiye hasret kalmış. She has been yearning for some love for years.

kalmak (hatırı)

438

hatırı kalmak Hatırınız kalmasın. hatırında kalmak hatırda kalmak havada kalmak hayatta kalmak hayran kalmak hayretler içinde kalmak hayrette kalmak hevesi kursağında kalmak ıssız kalmak ikmale kalmak iktidarda kalmak Bu hükümetin iktidarda kalması için hiç bir sebep görmüyorum. iki arada kalmak iki ateş arasında kalmak iki eli böğründe kalmak ikinci planda kalmak insafına kalmak (birinin) Bu artık onun insafına kalmış bir şey. plik kalmak ş Allah'a kalmak İşimiz Allah'a kaldı. sinden kalmak İşinizden kalmanızı istemem. şsiz kalmak şten güçten kalmak izinsiz kalmak Oğlunuz bugün izinsiz kaldı. kağıt üzerinde kalmak kakılıp kalmak Olduğumuz yerde kakılıp kaldık. kan ter içinde kalmak kan revan içinde kalmak kanlar içinde kalmak kapanın elinde kalmak kapısız kalmak kâr kalmak Ettikleri yanlarına kâr kaldı. karanlığa kalmak karşı karşıya kalmak karşısında kalmak O gün ağır eleştiriler karşısında kaldık. katır kuyruğu gibi kalmak kayıtsız kalmak Bu haksız saldırılara kayıtsız kalamayız. kenarda kalmak kıl payı kalmak Ölmemize kıl payı kalmıştı. Treni kaçırmamıza kıl payı kaldı.

to be offended. Do not feel offended. to remember. to be remembered. to be left unproved [anpru:vd]. to keep alive [ilayv]. to be filled with admiration [e:dmirey§m]. to be amazed [rmeyzd]. to be amazed. to be unable to satisfy one's desire. to get desolate [desileyt]. to be conditioned [kındişınd]. to remain in power [rimeyn]. I see no reason why this government should remain in power. to be at a loss as to who to believe. to be caught between two fires [ko:t], to feel helpless. to play second fidle [sekind]. to be at the mercy of [mo:si]. (It all depends on his sense of fairness.) to become skin and bones. to be beyond help. We are beyond help. to be kept from one's work. / hate you being kept from your work. to be out of work. to be kept from doing one's work. to be kept in. Your son has been kept in today. to exist on paper only [igzist]. to be rooted to a spot. We were rooted to the spot [ru:tid]. to be all in a sweat [swet]. to be covered with blood. to be soaked with blood [soukd]. to be in great demand. to lose one's job [lu:z]. to remain as profit. They got away with it. to be caught by darkness [ko:t]. to come face to face [feys]. to undergo. That day we underwent severe criticism. to make no progress. to be indifferent [indifmnt]. We can't remain indifferent to these unfair attacks. to be forgotten about [figatm]. to be within a hair's breath of. We were within a hair's breath of dying. to be within an ace of [eys]. We were within an ace of missing the train.

kalmak (kilitli)

439

kilitli kalmak Asansörde bir saat kilitli kaldık. kuvvede kalmak kuru başına kalmak kuruda kalmak lâf ağzında kalmak lâfı ağzında kalmak sözünü bitirememek anlamında: şaşırmak anlamında: lafta kalmak lakayt kalmak lâkırdısı ağzında kalmak mahrum kalmak mahsur kalmak Misafirler asansörde mahsur kaldılar.

to be locked in. (We got stuck in the lift for an hour.) to remain as a project [rimeyn]. to be on one's own. to be grounded at low tide [tayd]. to be interrupted [intiraptid]. to be unable to finish one's words, to be struck dumb [dam], to come to nothing, to be indifferent. to be unable to finish one's words, to be deprived of [diprayvd]. to be stuck in [stak]. The guests are stuck in the lift. to be cut off. Many villages were cut off by the flood [flad]. to be subjected to [sabciktid]. The government was subjected to severe criticism on its education policy [sivi:]. to be compelled [kimpeld]. The police was compelled to open fire. They agree because they are compelled to. to be forced to [fo:st]. to be obliged to [lblaycd]. He was obliged to resign [rizayn]. to be satisfied [se:tisfayd], to worry [wari]. to work overtime. to be penniless. We'll all be penniless very soon.

Selde birçok köy mahsur kaldı. maruz kalmak Eğitim politikası hakkında hükümet ağır eleştirilere maruz kaldı. mecbur kalmak Polis ateş açmaya mecbur kaldı. Onlar mecbur kaldıklarından dolayı anlaşıyorlar. mecburiyet altında kalmak mecburiyetinde kalmak İstifa etmek mecburiyetinde kaldı. memnun kalmak merakta kalmak mesaiye kalmak meteliksiz kalmak Yakında hepimiz meteliksiz kalacağız. meydanda kalmak, to be left jobless, iş söz konusu ise: to be left homeless. ev söz konusu ise: to be under obligation to smb [obligeysui], minnet altında kalmak Kimseye karşı minnet altında kalmam. / won't put myself under obligation to anyone. miras kalmak to inherit. Bunlar, bize miras olarak kaldı. We have inherited these. misafir kalmak to stay with. muallâkta kalmak to remain in suspense [sispens]. mutabık kalmak to come to an agreement [lgrkmint]. müstenkif kalmak to abstain [lbsteyn]. müşkül durumda kalmak to be in a predicament [pridikimint]. bir nefes canı kalmak to be quite worn out. nefes nefese kalmak to be out of breath [breth]. nefessiz kalmak to be out of breath. neticesiz kalmak to lead to nothing. nuh nebiden kalmak to be as old as the hills. ocağı kör kalmak to have no descendants [disendmts]. ortada kalmak to be left in the cold. Kendilerini ortada kalmış gibi hissettiler. They felt as if they were left out in the cold. öksüz kalmak to be orphaned [o:fmd]. (to obey blindly smb's orders.) öl dediği yerde ölmek, kal dediği yerde kalmak

kalmak (parmağı ağzında)

440

parmağı ağzında kalmak, şaşırmak anlamında: havran kalmak anlamında: ramak kalmak Ağaca çarpmamıza ramak kalmıştı. Ezilmesine ramak kaldı. Ölmemize ramak kalmıştı. sadık kalmak Biz, vaatlerimize sadık kalırız.

to be greatly astonished [istoni§t]. to be lost in admiration [e:dmirey§in], to be within an ace of [eys]. We were within an ace of hitting a tree. (He was very nearly run over.) (It almost cost us our life.) to be faithful. We are always faithful to our promises. to remain true [rimeyn]. İnsan arkadaşlarına sadık kalmalıdır. One must be true to one's friends. saf dışı kalmak to be out of the fight [fayt]. sağ kalmak to remain alive [llayv]. Ancak beraber olursak sağ kalabiliriz. Only by staying together can we remain alive. to survive [sivayv], Sağ kalan oldu mu? (Has there been any survivors?) sakin kalmak to remain calm [ka:m]. Her şeyden önce sakin kalın. Above all keep calm. to be unresolved [anrizolvd]. sallantıda kalmak to be left high and dry. sap gibi kalmak saplı kalmak, to get stuck [stak]. kalıp kalmak anlamında: Ayakkabı çamurda saplı kaldı. The shoes got stuck into the mud [mad], to be obsessed by [lbsest]. saplantı haline gelmek: to fall on hard times. sebepsiz kalmak Sebep olanlar, sebepsiz kalsın. (May those responsible suffer for it [safi].) to remain silent [saylint]. sessiz kalmak Bu haksızlık karşısında sessiz kalamazdık. We couldn't have remained silent in face of this injustice. seyirci kalmak to stand by. sıkıda kalmak to be in a tight spot [tayt]. sıkışıp kalmak to get stuck [stak]. sınıfta kalmak to fail a grade [greyd]. sipsivri kalmak to be left in the lurch [16:g]. sokakta kalmak, to be locked out [loktaut]. dışarıda kalmak anlamında: to be left homeless, erinden olmak anlamında: to be out of breath, soluk soluğa kalmak to be futile [fyu:tayl]. sonuçsuz kalmak to come to nothing. sözde kalmak to be faithful to one's promise [promis]. sözüne sadık kalmak to get thoroughly wet [tharili]. su içinde kalmak to be emaciated [imey§iyeytid], suratı kaşık kadar kalmak to go without water, susuz kalmak to drag on. sürüncemede kalmak şap gibi kalmak to be dumbfounded [damfaundid]. şaşa kalmak to be stupified [styu:pifayd]. şaşınp kalmak to be at a loss. tadı damağında kalmak, to hanker after [he:nki]. bir şeye can atmak: Tadı damağımda kaldı. / still hanker after it. to linger in one's palate [pe:lit]. tat için: Tadı damağımda kaldı. Its flavour still lingers in my palate. to remember with relish. ıınntamamak anlamında:

kalmak (takılıp)

441

takılıp kalmak

to get stuck [stak]. The convoy got stuck in the mud. to be tied up [tayd ap]. Bütün gün büroda takılıp kaldım. / was tied up at the office the whole day. tek başına kalmak to remain all alone [rimeyn]. tesir altında kalmak to be influenced [influwinst]. toz (toprak) içinde kalmak to be covered with dust [kavid]. tuttuğu dal elinde kalmak to be let down. uykusuz kalmak not to have any sleep. uyuya kalmak to fall asleep [isli:p]. uzak kalmak to keep away from. Onun yerinde olsam, onlardan uzak kalırdım. If I were him I'd keep away from them. İğinden uzak kalamıyor. He can't stay away from work. to be out of touch. Son gelişmelerden uzak kalmışız. We've been out of touch with the latest developments. üstünde kalmak, to be sold to. açık artırmada: to get the blame for [bleym]. suçlanmak anlamında: Sonunda kabahat üstümde kalacak. At the end, I shall get the blame for it. üstüne kalmak to be saddled with [sadild]. Korkarım bu iş üstüme kalacak. I'm afraid I'll be saddled with the job. üzerinde kalmak to remain on one [rimeyn]. yağmur altında kalmak to stand in the rain. Yağmur altında kalan var mı? Anyone standing in the rain? yalnız kalmak to be left alone. Ben bazan yalnız kalmak istiyorum. / sometimes wish to be left alone. Yalnız kalanı kurt yer. (Woe to the lonely person.) yanına kâr kalmak to go unpunished [anpanigt], yan yolda kalmak to be left stranded. Araba bozulunca yarı yolda kaldık. The car broke down and we were left stranded. yanda kalmak to be left half-finished, yarım kalmak to be left half-done, yatıya kalmak to stay for the night, yavaş kaimak to be slow to. Hükümet tehlikenin mahiyetini anlamakta The government was slow to understand the yavaş kaldı. nature of the danger [deynci]. yaya kalmak to be left in the lurch [16:5]. ortada kalmak anlamında: to be compelled to go on foot, yürüyerek gitmek anlamında: to stay for lunch/dinner. yemeğe kalmak Yemeğe kalmıyor musun? Aren't you staying for dinner? not to be shown any respect, yerde kalmak to be inadequate [ine:dikwit]. yetersiz kalmak to be deprived [diprayvd]. yoksun kalmak to be left stranded. yolda kalmak yoldan kalmak to be prevented from setting out on a journey. Yoldan kal, yoldaştan kalma. Better postpone a journey than make it without a companion [kimpeinym]. yollarda kalmak to be delayed on the road [dileyd]. yükün altında kalmak, to fail in carrying a hard task. ağır görev için: not to repay a kindness. yapılan bir iyilik için: Yükün altında eşek kalır. (One should always repay a kindness.) Kafile çamura takılıp kaldı.

kalmak/kalmamak

442

yürürlükte kalmak yüz üstü kalmak zaruretinde kalmak zimmette kalmak zor durumda kalmak zorunda kalmak Hisseleri satmak zorunda kaldım. Böyle bir karar almak zorunda kaldık. Bakan istifa etmek zorunda kalmıştı. kalmamak, artmak anlamında: Tepside bir şey kalmamış. bulunmamak anlamında: Kahvemiz kalmadı.

to remain in effect [ifekt]. to be left unfinished [anfini|t], to be obliged to [lblaycd]. to be owing, to be hard put. to be forced to. / was forced to sell the shares [§e:z]. to be obliged to. We felt obliged to take such a step. to be compelled to [kimpeld]. The minister was compelled to resign [rizayn]. to be left. There is nothing left in the tray [trey], to be out of. We are out of coffee. to run out of. We have run out both of water and food. to be left. There's nothing else to be done. Bad days don't last forever. You can be sure things won't just end here. These people have no sense of shame at all. Not even King Solomon could live forever. He opened the lid before I could say stop. We have been everywhere. We have left no stone unturned [antornd]. We have looked everywhere. We have appealed everywhere [ipi:ld]. Now everyone knows about it. No stone has been left unturned. No plate has been left unbroken fanbroukin].

Hem suyumuz hem yiyeceğimiz kalmadı, bir durumu veya konumu bildiren: Yapacak başka bir şey kalmadı. Kara gün kararıp kalmaz. Bu işin burada kalmayacağından emin olunuz. Bunlarda utanma diye bir şey kalmamış. Bu dünya Süleyman'a (A.S.) bile kalmamış. Dur dememe kalmadan kapağı açıverdi. ' Gitmedik yer kalmadı. Çalmadığımız kapı kalmadı. Aramadık yer kalmadı. Başvurmadık yer kalmadı. Bilmedik kimse kalmadı. Başvurulmadık yer kalmadı. Kırılmadık tabak kalmadı. | birleşikler ve deyimleri ahi kalmamak (for the curse) to take effect [ifekt]. The curse of the oppressed will sooner or Kimsenin ahi kimsede kalmaz. later take effect. The curse of the oppressed will eventually Mazlumun ahi yerde kalmaz. take effect. altında kalmamak to get even [i:vm]. altta kalmamak not to be outdone [autdan]. anlamı kalmamak to lose its meaning. Onun için hayatın anlamı kalmadı. Life has lost its meaning for him. aşağı kalmamak (-den) not to be inferior to [infi:yi]. aşağı kalır yanı olmamak to be as good as. Bunun, diğerinden aşağı kalır yanı yok. This one is just as good as the other one. avuçta bir şey kalmamak, to have nothing left. ayakta duracak hali kalmamak to drop with fatigue [fiti:g]. benzinde kan kalmamak to look very pale. beti benzi kalmamak to have no colour left. beti bereketi kalmamak to become scarce [ske:s]. cam kalmamak to have no life left. dağarcıkta bir şey kalmamak to have nothing left. elde kalmamak to be out of stock. Bu model elde kalmadı. This model is out of stock.

kalmamak (elle tutulacak yanı)

443

elle tutulacak yanı kalmamak faydası kalmamak Bize faydası kalmamıştı. geri kalmamak, bir şey yapmaktan: Gerekli bütün tedbirleri almaktan geri kalmayacağız. birisinden: Bu konuda hiç kimseden geri kalmaz. gücü kalmamak Ayakta duracak gücüm kalmadı. Devam edecek gücümüz kalmadı. habbesi kalmamak Habbesi kalmadı. hacet kalmamak Artık buna hacet kalmadı. hali kalmamak Ayağa kalkacak halim kalmadı. hayrı kalmamak Bunun, artık kimseye hayrı kalmadı. hükmü kalmamak Bu poliçenin hükmü kalmadı. iler tutar yeri kalmamak ilişiği kalmamak kafa kalmamak kendine güveni kalmamak kendine saygısı kalmamak kuşkusu kalmamak Onun suçlu olduğuna dair hiç kuşkum kalmadı. kuvveti kalmamak lâf altında kalmamak maddi değeri kalmamak Bunun hiçbir maddi değeri kalmadı. mahal kalmamak mecali kalmamak memnun kalmamak mevcudu kalmamak kitap için: Aradığınız kitabın mevcudu kalmadı, eşya için: nam ve nişanı kalmamak parası kalmamak sabrı kalmamak seli suyu kalmamak Bunun suyu seli kalmamış. sinir kalmamak Bugün kimsede sinir kalmadı. söz altında kalmamak tadı tuzu kalmamak tahammülü kalmamak Bu kargaşaya tahammülüm kalmadı. takati kalmamak tutar yeri kalmamak

to be completely worn out. to be of no use [yu:s]. It had no use to us. not to fail to [feyl]. We shall not fail to take all the necessary steps [nesisiri], to be as good as. (He is second to none in this topic.) to have no strength left. I've no strength left to stand on my feet. We haven't got the strength left to go on. there to be nothing left. There isn't a scrap left [skre:p]. to be no longer necessary [nesisiri]. There is no need for it any more. to have no strength left. / have no strength left to stand up. to be no longer of any use [yu:s]. This is no longer of any use to anyone. to lapse [le:ps]. This insurance policy has lapsed [in§u:nns]. to be in a pitiable state [pityibil]. to have no further connection [kmek§inj. to be too worn out to think. to lose one's self-confidence [konfidins]. to lose one's self-respect. to have no doubt. / have no doubt in mind that he is guilty. to have no strength left. to be quick to retort. to have no material value [mitiryil]. This has no longer any material value [ve:lyu:[. to be no longer necessary [nesisiri], to have no strength. to be displeased [displi:zd]. to be out of print. The book you're looking for is out of print. to be out of stock. to leave no trace [treys]. to be out of cash. to lose one's patience [peysrns]. to be too thick. This is too thick, the juice has boiled away. to have one's nerves on edge [edc]. Everyone's nerves are short today. to be quick to retort. to lose its charm [ca:m], to be unable to stand. / can't stand any more this confusion. to have no more strength left. to be completely worn out.

kamalamak

444

tutunacak dalı kalmamak Bizim tutunacak dalımız kalmadı. umudu kalmamak utanma duygusu kalmamak Bunlarda utanma duygusu diye bir şey kalmamış. üst baş kalmamak yapmadığı kalmamak Bize yapmadığı kalmadı. yerde kalmamak, Delikli taş yerde kalmaz. Hak yerde kalmaz. Kanları yerde kalmayacaktır. yüzü kalmamak kamalamak kamaşmak, diş için: gö: için: Dede koruk yer, torununun dişi kamaşır.

to have nothing left to rely on. There is nothing left we can rely on. to have no hope [houp]. to lose all sense of shame [seym]. These people have lost all sense of shame. to have no clothes left. to do everything possible to upset one. He has done everything possible to upset us. Talented people are never out of work. Truth will prevail [priveyl]. Blood will get blood. not to have the nerve to ask for smth. to stab with a dagger [de:gi]. to be set on edge [edc]. to be dazzled [de:zild]. (The sins of the grandfather are visited upon his grandsons.)

kamaştırmak to set one's teeth on edge, diş için: to dazzle. göz için: to assault each other with knives [iso:lt]. kamaya gelmek to become hunchbacked [hancbe:kt]. kamburlaşmak kamçılamak, to flog. , kamçı ile vurmak anlamında: to lash [le:sj. şiddetle çarpmak anlamında: to stimulate [stimyuleyt], özendirmek anlamında: to be flogged. kamçılanmak Böyle bir ihlâl için orada kamçılanırsın. You'll be flogged there for that infraction. to camouflage [kemiflac]. kamufle etmek to be nationalized [nesimlayzd]. kamulaştırılmak to nationalize [negimlayz]. kamulaştırmak to be involved in a vendetta. kan davası olmak (aralarında) to be involved in a blood feud [blad fyu:d]. kan olmak (aralarında) to be covered with blood. kan revan içinde olmak to be content with [kmtent]. kanaat etmek Tutumlu biri aza kanaat eder. A frugal person is content with little. Aza kanaat etmeyen, çoğu hiç bulmaz. He who is not content with little will not have much. to have an opinion [lpinyin], kanaati olmak Bu konuda bir kanaatim yok. / have no opinion on this. to be of the opinion. kanaatinde olmak Bütün bunların yanlış olduğu kanaatindeyim. I'm of the opinion that all this is wrong. to believe. Başarabileceği kanaatinde değilim. / don't believe he's going to succeed [sikshd]. to be contented [kmtentid], kanaatkar olmak to canalize [kine:layz]. kanalize etmek to bleed [bli:d]. kanamak Burnunuz kanıyor. Your nose is bleeding. to have a nosebleed. *burnu kanamak Bunu kimsenin burnu kanamadan yapacağız. (We're going to do it without hurting anyone.) to be filled with anguish [e:ngwisj. *kalbi kanamak

kanatlanmak

445

kanatlanmak uçmak anlamında: 1 inlenmek anlamında: kanatmak Bu işi kimsenin burnunu kanatmadan yap. kancalamak, kancayı takmak anlamında: kancayı atıp çekmek: bıktıracak kadar üzerine düşmek: kancıklık etmek kan çanağı olmak kanda olmak (iki eli) kandırılmak kandırmak, aldatmak anlamında: Sizi kandırmaya çalışıyor. Bu insanları kandırmak o kadar kolay ki! Aklı sıra beni kandıracak. ikna etmek anlamında: kandilleşmek kangal etmek/yapmak kangal olmak yılan için: kangallamak kangren olmak kangrenleşmek kanı bozuk olmak kanıklanmak kanıksamak, etkilenmez olmak anlamında: -den gına getirmek: usanmak anlamında: kanıksatmak kanında olmak

to fly away. ' to be fledged [flecd]. to make smth bleed. (Do it gently, without hurting anyone.) to hook [huk], to grapple [gre:pil]. to pester. to stab smb in the back, to become bloodshot [blad§ot]. to have very important work to do. to be fooled [fu:ld]. to fool. He's trying to fool you. to deceive [disi:v]. It's so easy to deceive these people! He's trying to deceive me, as he sees it. to persuade [pisweyd]. to exchange greetings on "Kandil". to coil [koyl]. to become a coil. to coil up. to coil smth up. to gangrene [ge:ngri:n]. to become gangrenous [ge:ngri:ms]. to be degenerate [dicemrit]. to be content with [kmtent].

to become inured to [inyu:d]. to be satiated [seyskytid]. to be fed up with, to cloy. to run in one's blood. Nobility runs in their blood. Asalet, kanlarında var. to be innate with [ineyt]. It's innate with him. Bu, onun kanında var. to twist smth loose [lu:s]. kanırmak to bend smth loose. kanırtmak to be of the opinion that [îpinym]. kanısında olmak We are of the opinion that it is just temporary Bunun geçici bir şey olduğu kanısındayız. [tempirrri]. to feel. Dolandırıldığım kanısındayım. I feel I've been cheated [çktid]. to prove [pru:v]. kanıtlamak Sen tam olarak neyi kanıtlamaya çalışıyorsun ? What are you trying exactly to prove [igze:ktli]? Bu, suçlu olduğunu kanıtlamaz. That doesn't prove that he is guilty. Zamanla değerini kanıtlayacaktır. In the course of time it'll prove its value. to be proved. kanıtlanmak Her insan suçlu olduğu kanıtlanmadıkça Everyone is presumed innocent until proved suçsuz sayılır. guilty [prizyu:md]. kanıtsamak to accept as evidence [evidms]. kani olmak to be convinced [ktnvinst].

kanlamak

446

kanlamak kanlanmak, kan bulaşmak anlamında: kan birikmek anlamında: kanı çoğalmak anlamında: *biti kanlanmak kanlı olmak, , kana bulaşmış anlamında: Bu, kanlı mı, yoksa kansız mı olacak? kanlanmış anlamında: et için: kanlı bıçaklı olmak kanmak, aldanmak anlamında: Onun sözlerine kandım. doymak anlamında: Acıkan doymam, susayan kanmam sanır. Bu adam servete kanmıyor. inanmak anlamında: Sakın kanma! yetinmek anlamında: kanser olmak kanserleşmek kansız olmak, • kan dökmeden yapılan: Kansız bir darbe oldu. kanı az olan: korkak anlamında: kansızlaşmak kanun hükümde olmak kanunlaşmak kanunsuz olmak kapaklanmak, kişiler için: tekne için: kapalı olmak kapı, pencere vs. için: Bütün pencereler kapalıydı. iş yeri için: Bayram ve fazladan tatil dolayısıyla bankamız bir hafta kapalı olacaktır. Bayram münasebetiyle kapalıyız. elektrik için: •kulakları kapalı olmak (bir şeye) kapamak, baş ve yüz için: borç için: elektrik için: geçişi engellemek anlamında: Kar, girişi kapamış. gizlemek anlamında: görüntüyü engellemek: hesap için:

to stain with blood [steyn]. to become bloodstained [bladsteynd]. to become bloodshot, to become revitalized [rkvaytilayzd]. to become wealthy. to be bloody. Will this be bloodless or bloody? to be bloodstained [bladsteynd]. to be rare [re:]. to be at daggers drawn [dro:n]. to be taken in [teykin]. / was taken in by her words. to be satiated [seysjeytid]. The hungry will not have enough to eat, the thirsty not enough to drink. This man has an insatiable desire for wealth. to believe. Don't you believe it! to be content [kintent]. to get cancer [ke:nsi]. to become cancerous [kemsins]. to be bloodless [bladles]. There has been a bloodless coup [ku:]. to be anemic [ini:mik]. to be spineless [spaynles], to get anemic [inkmik]. to have the force of law [lo:]. to become a law. to be illegal [ili:gil]. to fall flat on one's face [feys]. to capsize [ke:psayz]. to be shut. All the windows were shut. to be closed/shut [klouzd]. Because of the Feast and the extra holidays our bank will remain closed for a week. Closed because of the Feast. to be off. to be deaf to [def]. to cover up [kavirap]. to settle. to turn off [to:n]. to block. The snow has blocked the entrance [entrins]. to hide [hayd]. to block, to close.

kapanık olmak

447

içini doldurmak anlamında: iş yeri için: kapı, pencere vs. için: İnsan, kapıyı arkasından kapar. At çalındıktan sonra, ahırın kapısını kapamak gibi bir şey. Allah bir kapıyı kaparsa, başka bir kapıyı açar. bir konuyu...: Bu konuyu kapama zamanı geldi de geçiyor. radyo için: su için: tıkamak anlamında: yüz için: |birleşikler ve deyimleri açıp kapamak Valf, suyu otomatik olarak açıp kapar. Her şey göz açıp kapayıncaya kadar oldu. ağzını kapamak bahsi kapamak celseyi kapamak dükkân kapamak dünyaya gözlerini kapamak eyer kapamak fermuarını kapamak gedik kapamak gözünü kapamak Vardığın yer korse, bir gözünü kapa. Vardığın yer karanlıksa, sen de gözünü kapa.

to fill up. to close down. to close [klouz]. You might close the door after you. (It's like locking the barn door after the horse is stolen.) If one door is shut, God will open another. to drop. It's time we dropped that matter. to turn off. to turn off. to plug up [plag]. to cover up. to turn off and on. The valve automatically turns off and on the water. (Everything happened in the twinkling of an eye.) to shut up. to close the subject [sabcikt]. to close the meeting, to shut down a shop, to die [day]. to saddle an animal [se:dil]. to zip up. to fill a gap. to pretend not to see. (When in Rome do as Romans do.) You, too, close your eyes, if the place you reach is dark. to die [day]. to close the account [lkaunt]. to kill one's appetite [e:pitayt]. to shut down. to shut off the engine [encin]. to close the subject [sabcikt]. to stop up one's ears, to draw the curtain [ko:tin], to turn off the radio [reydiou]. to hang up. She hung up before I could finish my words. to block the road, to be overcast, to be shy [§ay].

hayata gözlerini kapamak hesabı kapamak iştah kapamak kepenk kapamak kontağı kapamak konuyu kapamak kulaklarını kapamak perdeyi kapamak radyoyu kapamak telefonu kapamak Sözümü bitirmeden önce telefonu kapadı. yolu kapamak kapanık olmak kapanık olmak (içine) kapanmak, dışarı ile ilişiğini kesmek: to shut oneself up. delik için: to be filled in. hava için: to be overcast [ouvikast]. iş yeri için: to close down [klouz]. Fabrika yakında kapanacakmış. Apparently the factory will close down soon. to shut. Bu atölyeler neden kapandı? Why have these workshops shut down? to go out of business [biznis]. Birçok dükkân yakında kapanır. Many shops will soon go out of business.

kapatılmak

448

kapı için: Bu kapı neden kapanmıyor? Kendiliğinden kapanan bir kapıya ihtiyacımız var. perde için: telefon için: tartışma vs. için: Bu tartışma kapanmıştır. yer için: Burası 24 saat açıktır, hiç kapanmaz. yara için: Yakında kapanır. yüz için: | birleşikler ve deyimleri açılıp kapanmak Bu, açılıp kapanır mı? Açılır kapanır cinsinden istiyoruz. ağzı kapanmak ayağına kapanmak ayaklarına kapanmak (birinin) dizlerine kapanmak eline ayağına kapanmak eve kapanmak gözleri kapanmak içi kapanmak içine kapanmak iştahı kapanmak odasına kapanmak Bütün gün odasına kapandı. secdeye kapanmak şırak diye kapanmak yere kapanmak yere kapanmak (bir yere) kapatılmak kapatmak, kapamak anlamında: Dükkânı kapatıp maça gitmişler, (eksiklik için) gidermek anlamında: Zayıf tekniğini fiziğiyle kapatır, faaliyete son vermek anlamında: Yakında kapatmak zorunda kalacağız, fermuar için: ışık için: kapı veya pencereye duvar örerek: kusur için: nikâhsız yaşamak anlamında: 7V ve radyo için: Televizyonu kapatmayı unutma! telefon için: Üzgünüm, telefonu kapatmak zorundayım. ucuza elde etmek anlamında: bir yere...: | birleşikler ve deyimler | açığı kapatmak

to close/shut. Why doesn't this door close? We need a door that shuts of itself. to close [klouz]. to ring off. to be closed. This debate is closed [dibeyt]. to close/shut. We are open 24 hours a day, we never close. to heal [hi:]]. It will heal soon. to veil oneself [veyl]. to fold up. Does it fold up? to be collapsible [krle:psibil]. We want one that is collapsible. to be reduced to silence [sayhns]. to implore smb for mercy [mo:si]. to go down on one's knees. to fall at smb's feet. to implore. to shut oneself up. to be sleepy. to feel depressed [diprest]. to be aloof [ilu:f]. to lose one's appetite [e:pitayt]. to confine oneself to one's room. She confined herself to her room the whole day. to prostrate oneself in prayer [prostreyt]. to snap. to prostrate oneself, to shut oneself up. to be closed. to close/shut. They shut the shop and went to the match. to make up for. His physique will make up for poor technique. to close down [klouz]. We shall have to close down soon. to zip. to turn off. to wall up a door/a window. to cover [kavi]. to keep (a mistress). to turn off. Be sure to turn off the TV. to hang up. I'm sorry, I have to hang up. to get smth cheap, to shut up. to meet the deficit [defisit].

kapı dışarı etmek ağzını kapatmak bahsi/faslı kapatmak

449

to shut up. to close the subject [sabcikt]. Bu bahsi artık kapatalım. Let's close this subject. Bu faslı çoktan kapattık. We closed that subject long ago. borcunu kapatmak to settle one's debt [det]. delik kapatmak to stop up. Tek çare delikleri kapatmaktır. The only way is to stop up the holes. dükkân kapatmak to shut up shop. eski defterleri kapatmak to let by-gones be by-gones fbay-ganz]. eyer kapatmak to saddle an animal, fermuarı kapatmak to zip up. Arkanın fermuarını kapatır mısın? Could you please zip up the back? hesabı kapatmak to settle the account [lkaunt]. hücreye kapatmak to confine to a cell [sel]. kapıyı birinin yüzüne kapatmak to shut the door in smb's face [feys], konuyu kapatmak to close the subject [sabcikt]. Lütfen bu konuyu artık kapatalım. (Let's say no more about this, please.] odaya kapatmak to confine to one's room [kinfayn]. tartışmayı kapatmak to end the debate [dibeyt]. Bu saçma sapan tartışmayı kapatmalıyız. We must put an end to this silly debate. to hang up. telefonu kapatmak to make good one's loss. zararını kapatmak Zararımızı nasıl kapatabiliriz? How can we make good our loss? kapı dışarı etmek to show smb the door, kovmak anlamında: to throw out. dışarı almak anlamında: işten atmak anlamında: to give smb the sack [se:k]. Onların hepsini kapı dışarı edemezsiniz. You can't give all of them the sack. kapı yapmak, to prepare the way for a topic, konu veya istek için: to capture a space [kerpci]. tavlada: to secure smb a job. kapılandırmak to secure a job. kapılanmak kapılmak, to be taken in. aldanma söz konusu ise: to be seized with [si:zd]. bir şeye tutulma söz konusu ise: sürüklenme söz konusu ise: to be caught by/in [ko:t]. | birleşikler ve deyimler | akıntıya kapılmak to be caught in a current. cazibesine kapılmak to be charmed [fa:md]. coşkuya kapılmak to become enthusiastic [inthyu:ziestik]. dehşete kapılmak to be horrified [horifayd]. duygularına kapılmak to be carried away by one's feelings. endişeye kapılmak to be alarmed [ila:md]. Gelen haberlerden endişeye kapıldık. We were alarmed at the news [lla.md], evhama kapılmak to be apprehensive [eprirhensiv]. fikre kapılmak to be carried away by one's thoughts. Böyle fikirlere kapılmayınız. Don't be carried away by such thoughts. hayale kapılmak to delude oneself [dilyu:d]. Hayale kapılmayalım. Let's not delude ourselves. to build castles in the air [keisilz]. hayallere kapılmak heyecana kapılmak to get excited [iksaytid]. hiddete kapılmak to fly into a passion [pe:§in]. Hiddete kapılıp, rakibini öldürdü. He flew into a fit of passion and killed his rival [rayvil].

kapışılmak

450

hislerine kapılmak Sakın, hislerine kapılıp karar verme! hissiyata kapılmak hoş sözlere kapılmak korkuya kapılmak paniğe kapılmak Ne olursa olsun, paniğe kapılmayınız. Paniğe kapılan defans, üçüncü golü de yedi.

Seyirciler neden birden paniğe kapıldı? salgınına kapılmak (bir şeyin) Herkes video salgınına kapılmıştı.

to be carried away by one's feelings. Don't let your judgement be carried away by your feelings [cacmint]. to be ruled by one's emotions [imou§mz]. to be taken in by fair words. to be seized with fear [fi:]. to panic [pe:nik]. Whatever happens don't panic. to be seized with panic. Seized with panic, the defence conceded the third goal [kmsi:did]. to get into a panic. Why did the spectators suddenly get into a panic? to be caught by the general craze [kreyz]. Everyone got caught by the general craze for videos [ko:t]. to imagine [ime.cinj. to be alarmed [ila:md]. The people were alarmed by the news coming from the front. to nourish the hope of [narisj. to be seized with despair [dispe:]. to abandon oneself to despair. to be seized with distress. to be taken in by outward appearances. to be in great demand. (They are selling like hot cakes.)

sanısına kapılmak telaşa kapılmak Halk, cepheden gelen haberlerden dolayı telaşa kapılmıştı. umuda kapılmak umutsuzluğa kapılmak ümitsizliğe kapılmak üzüntüye kapılmak zevahire kapılmak kapışılmak Bunlar kapışılıyor. kapışmak, to come to grips with. kavgaya tutuşmak anlamında: to snatch smth from one another. bir şevin üzerine üşüşmek: Kapışan kapışana. There is a big rush on these goods. Bu mal kapış kapış gidiyor. These goods sell like hot cakes. to incite people to fight with each other. kapıştırmak kaplamak, to line [layn]. astar için: to veneer [vini:]. ince tahta ile...: to envelop [invehp]. çepeçevre sarmak anlamında: Çevreyi pis bir koku kapladı. Afoul smell enveloped the surroundings. to be filled with. duygular için: içimizi sevinç kapladı. We were filled with joy. to crown. diş için: to invade [inveyd]. istilâ etmek anlamında: to bind [baynd], kitap için: to plate [pleyt]. madeni eşya için: to face [feys]. diğer eşya için: Duvarı ne ile kaplayabiliriz? What can we face the wall with? to cover [kavi]. örtmek anlamında: Yoğun bir duman şehri kaplıyordu. A thick smoke covered the city. Ormanlar adanın yansını kaplıyordu. The forests used to cover half of the island. Sel suları çok büyük bir saha kaplamış, The flood waters covered a very large area. sis vs. için: to blanket. Yoğun bir sis vadiyi kaplamıştı. A thick fog blanketed the valley. to coat [koutj\ bir tabaka ile örtmek: Hapları çikolatayla kaplayalım. Let's coat the pills with chocolate [co:kilit].

kaplanmak

451

| birleşikler ve deyimler | astar kaplamak to line. gümüş kaplamak to silver-plate. hasır kaplamak to cover with wicker work. içi sevinç kaplamak to be filled with joy. Haberi duyunca içimi sevinç kapladı. On hearing the news I was filled with joy. kağıt kaplamak to cover with paper. kiremit kaplamak to tile [tayd]. kürk kaplamak to line with fur [fo:]. nikel kaplamak to nickel-plate. yer kaplamak to take up space/room. Dolap çok yer kaplayacak. The cupboard will take up a lot of space. zırh kaplamak to armour-plate [a:mi-pleyt]. kaplanmak, genel anlamda; to be covered [kavid]. metal eşya için: to be plated [pleytid]. tahta için: to be veneered [vini:d]. tabaka için: to be coated [koutid], kaplatmak, genel anlamda: to have smth covered [kavid]. astarla...: to have smth lined [laynd]. diş...: to have a tooth crowned [kraund]. ince tahta ile...: to have smth veneered [vini:d]. kağıtla...: to have a wall covered with wallpaper. kitap...: to have a book bound [baund]. to have smth plated [pleytid]. madeni eşya için: bir tabaka ile...: to have smth coated [koutid], kaplı olmak to be coated with. Haplarımız şekerle kaplıdır. Our pills are coated with sugar [§ugi]. Çok ince bir tabakayla kaplıdır. It's covered with a very thin layer [leyi]. to be covered [kavid]. Her yer tozla kaplıydı. Everywhere was covered with dust. Her yanı çamurla kaplıydı. He was all covered with mud. Dörtte üçü denizle kaplıdır. Three quarters of it is covered by sea. to be lined with [laynd]. astar için: Kutularımız ipekle kaplıdır. Our boxes are lined with silk. kapmak, aniden almak anlamında: to snatch (up) [sne:c], Bir adam çantasını kapıp kaçtı. A man snatched her bag and ran away. hastalık için: to catch [ke:c]. huy için: to acquire [ikwayi]. öğrenmek anlamında: to pick up. yer vs. için: to scramble for [skre:mbi]]. yakalamak anlamında: to seize [si:z]. Sürüden ayrılanı kurt kapar. (He who goes his way is lost.) Çobansız koyunu kurt kapar. (Wolves will get the unattended sheep.) Sayılı koyunu kurt kapmaz. (It's hard to steal smth that has been counted.) | birleşikler ve deyimler | Kapan kapana. There was a general scramble. ağzından kapmak to learn by ear [ i : ] . ağzından kapmak (birinin) to learn smth accidentally from smb. buluttan nem kapmak to be excessively touchy [taci]. gönlünü kapmak to win smb's love. hastalık kapmak to catch a disease [dizi:z].

kapris yapmak

452

hisse kapmak (-den) huy kapmak laldan nem kapmak kulaktan kapmak İngilizceyi kız kardeşimin arkadaşlarından kaptım. külah kapmak lafı ağzından kapmak Lafı ağzımdan kaptı. mikrop kapmak Bu haplar mikrop kapmanızı engellemez. Yara mikrop kaptı. nem kapmak nezle kapmak Nezle kapmış gibisin. post kapmak su kapmak şifayı kapmak kapris yapmak kaprisli olmak kapsamak Kitap tüm konuları kapsamıyor. Bu, son değişiklikleri kapsıyor. Tüm programları kapsıyor mu? sigorta için: Maalesef, poliçe mobilyayı kapsamıyor.

to draw a lesson from [dro:]. to contract a bad habit [kintrerkt]. to be unduly touchy [andyu:li]. to pick up (a language) by listening. / picked up English from my sister's friends. to secure an advantageous post [ldvinteycis]. to take the words out of one's mouth. He took the words out of my mouth. to become infected. These pills will not prevent you from becoming infected. The wound has become infected. to absorb damp [ibso:b]. to catch a cold. You seem to have caught a cold [ko:t]. to obtain an official position [lfisil]. to form a blister and fester [festi]. to be taken i l l . to behave capriciously [kiprisisli]. to be capricious [kipri§is]. to cover [kavi]. The book doesn't cover all the subjects. to include [inklurd]. It includes the latest changes. to contain [kinteyn]. Does is contain all the programs? to cover [kavi]. Unfortunately, the policy doesn't cover the furniture. to be retroactive [ri:troe:ktiv], to be comprehensive [konprihensiv]. to captain [ke:ptin]. to lose out to [lu:z]. We lost the adjudication to a foreign firm.

*öncesini kapsamak kapsamlı olmak kaptanlık etmek/yapmak kaptırmak İhaleyi yabancı bir firmaya kaptırdık. |birleşikler ve deyimleri to have one's money swindled. batakçıya mal kaptırmak to let smb take control [kintroul]. dizginleri başkasına kaptırmak to fall in love with. gönlünü kaptırmak to be wrapped up in [re:pt]. kendini kaptırmak to go with the tide [tayd]. kendini akıntıya kaptırmak to be driven to melancholy. kendini melankoliye kaptırmak to give oneself to. kendini içkiye, kumara vs'e kaptırmak Bu insanlar kendilerini esrara kaptırmış. These people have given themselves to drugs. to succumb to events [sikam]. kendini olaylara kaptırmak to get a limb caught in a machine [mi§i:n]. kolunu makineye kaptırmak to lose smth that one cannot get back. müflise mal kaptırmak to get involved in a hopeless situation. paçasını kaptırmak to be led by the nose [nouz], sakalı kaptırmak to get deeply involved in a situation. yakasını kaptırmak to bring profit. kâr ettirmek kâr etmek, kazanç elde etmek anlamında: to make a profit. Zarardan korkan, kâr etmez. He who fears loss can't make any profit.

kara olmak

453

yarar sağlamak anlamında:

to help. It's no good. etkili olmak anlamında: to be effective. Cezalar kâr etmez. (Punishment won't solve anything.) Zararın neresinden dönüliirse kârdır. Any reduction of loss can be counted as profit. Kısa günün kân. It's better than nothing. kara olmak, to be black. renk için: Tencere dibin kara, seninki benden kara. It's the case of the pot calling the kettle black. to be ill-omened [oumend]. uğursu: anlamında: [birleşikler ve deyimler | bağrı kara olmak to be unhappy. bahtı kara olmak to be unlucky [anlaki]. baştan kara etmek to run (a ship) ashore [iso:]. mecazi anlamda: to take desperate measures [mejiz]. gönlü kara olmak to be malevolent. on parmağı kara olmak to be in the habit of backbiting [be:kbayt]. kara listede olmak to be blacklisted. karagözlük etmek to amuse people [imyu:z]. karakolluk olmak to become a matter for the police [pili:s]. karalamak, boya vs ile: to blacken. leke sürmek anlamında: to slander [sle:ndi]. çizerek bir yeri kirletmek: to deface with scribblings. taslak olarak: to draft. üzerini çizmek anlamında: to cross out. yazmak anlamında: to scribble. Bize birkaç satır karala da gönder. Just scribble a few lines [laynz]. karalanmak, duvar vs için: to be defaced with scribblings [difeyst]. kelime için: to be crossed out [krostaut]. lekelenmek anlamında: to be slandered [slarndird]. karambol yapmak to carom [ke:nm]. karanlık etmek to block the light [layt]. karanlık olmak, ışık sözkonusu ise: to become dark. gereğince anlaşılmamak: to be obscure [obskyu:]. Bir nokta biraz karanlık. One point is a bit obscure. Çıra dibi karanlık olur. A lamp will not light its own base. karar kılmak (bir şeyde) to settle upon smth [setil]. kararında olmak, kararlı olmak anlamında: to be resolved [rizolvd]. gerektiği ölçüde olmak: to be in the right quantity. karalamak to make a rough estimate [estimit], kararlaşmak to be agreed upon. kararlaştırılmak to be decided on [disaydid]. Kararlaştınldığı şekilde, oraya tek başına gideceksin. You shall go there alone as planned. Ulusal bir kongrenin ivedilikle toplanması It has been decided to urgently convene a kararlaştınldı. national congress. kararlaştırmak to arrange [ireync]. Kararlaştırdığımız gibi, orada sizi bekleyeceğim. As we have arranged, I shall be waiting for you. to decide (on) [disayd]. Kararlaştırdığımız gibi, ikinci planı uygulayacağız. As we have decided, we shall apply the second plan. Kâr etmez.

kararlı olmak

454

kararlı olmak Ben son derece kararlıyım. Hiçbir tadilatı kabul etmemeye kararlıyım. Onu satın almaya kararlı görünüyorlar. Gitmekte kararlı olduğu görünüyor.

to be determined [dito:mind]. I'm quite determined. to be resolved [rizolvd], I'm resolved not to accept any alterations. They seem resolved on buying it. to be bent on. He seems bent on leaving.

kararmak, hava için: siyahlaşmak

anlamında: Hava kararmadan döneriz. Saat yedide hava kararmaz. Üzüm üzüme baka baka kararır. 1 birleşikler ve deyimleri açlıktan gözü kararmak Aç ölmez, gözü kararır. içi kararmak gönlü kararmak gözü kararmak, baygınlık geçirmek anlamında: kendini kaybetmek anlamında: kalbi kararmak ortalık kararmak sular kararmak Eve sular kararırken varırım. yüreği kararmak kararsız olmak Bir bakan, nasıl bu kadar kararsız olabilir? Bu konuda hâlâ kararsız. karartmak, siyahlaşlırmak

to get dark, to turn black. We'll be back before it gets dark. It doesn't get dark at seven. (Evil will spread evil [i:vil].J to be starving. (Poverty doesn't kill people it makes them destitute [destityu:t].J to feel hopeless [houplis]. to feel disgusted [disgastid]. to feel giddy. to lose control of oneself [kintroul]. to lose faith [feyth]. to get dark. (for night) to fall. / reach home when night falls. to lose heart [hart]. to be irresolute [irezdyurt]. How can a minister be so irresolute? to be undecided [andisaydid]. He is still undecided about it.

to blacken/darken. anlamında: Gökyüzünü aniden kararttı. It suddenly blackened the sky. ışığı örtmek anlamında: to blackout [blerkaut]. *iç karartmak to depress [dipres]. Bugün haberler iç karartıyor. The news are very depressing today. karbonlaşmak, karbon durumuna gelmek: to be carbonized [karbmayzd]. kömür haline gelmek: to be charred [card]. kardeş payı yapmak to divide smth equally [ikwili]. kargatulumba etmek to carry smb by arms and legs. kargımak to curse [ko:s]. kargış etmek to curse. kargışlamak to curse. kârı olmamak not to be up to. Bu iş herkesin kârı değil. Not everyone is up to this job. Bu, her yiğidin kârı değil. That is not something anyone can do. Bu, benim kârım değil. It's not something I can do. karıncalanmak, to tingle [tingil], vücııd için: metal için: to be full of blowholes. karışık olmak, açık seçik olmayan: to be complicated [komplikeytid]. Durum sandığından daha karışıktır. It's more complicated than you think.

karşılamak

455

ayrı nitelikte alan: kargaşa içinde olmak anlamında: Özür dilerim, kafam çok karışık. İşler çok karışık. saf olmayan: karışılmak Allah'ın işine karışılmaz. karışlamak *alnım karışlamak Alnını

karışlarım!

to be mixed [mikst]. to be confused [kinfyu:zd], (I'm sorry, I'm so mixed up.) The situation is quite confused. to be adulterated [idaltireytid]. to be interfered with [intrfhd], (God knows best.) to measure by the span of the hand [meji]. to dare [de:]. / dare you!

karışmak, araya girmek anlamında: Onların

işlerine

karışmamalısın.

Bu polemiğe karışmak istemiyorum. Medya, insanların özel hayatlarına karışmamalıdır. müdahale etmek anlamında: Ne karışıyorsunuz? Bu işe karışmayınız. bulaşmak

anlamında: Sen bu işe nasıl karıştın? birbirinin içine girmek: düzensiz ve dağınık anlamında: başkaları ile kaynaşmak: akarsular için: yetkisinde bulunmak: |birleşikler ve deyimleri

to interfere [intifi:]. You shouldn't interfere in their affairs. to intervene [intivkn]. / don't want to intervene in this polemic. to meddle with [medil]. The Media should not meddle with people's private lives [layvz]. to interfere [intifi:]. What are you interfering for? (Keep out of this.) to get involved in. How did you get involved in this? to be mixed [mikst]. to be mixed up. to mingle with [mingil]. to flow into. to be in charge [ca:c].

Acele işe şeytan karışır. Haste makes waste [weyst]. adı karışmak to be involved in. aklı karışmak to be confused [kinfyu:zd]. aklı fikri birbirine karışmak to be bewildered. aralarına karışmak to mix with [miks]. araya karışmak to intervene [intivim]. Araya başka konular karıştı. Other subjects cropped up [kropt]. başından büyük işlere karışmak to chew off more than one can bite [bayt]. birbirine karışmak to get mixed up [mikst]. Renkler birbirine karışmış. (The colours have passed into one another.) çoluk çocuğa karışmak to get married and have children. elinin hamuru ile erkek işine karışmak to try to do a man's job. etliye sütleye kanşmamak to mind one's business [biznis]. gaiplere karışmak to disappear [disipi:]. işe karışma (bir) to get involved [involvd], Bu işe karışmak istemiyorum. / don't want to get involved in this. Nasıl oldu da bu işe karıştınız? How come you got involved in this? Bu işe karışmak istemiyor. (He doesn't want to have anything to da with it.) Bu işe rüfâîler karışır. What happens next is anybody's guess [ges]. to interfere [intifi:]. Bu işe karışmamalısın. You shouldn't interfere. işlerine karışmak (birinin) to meddle in smb's affairs. Bunların işlerine sakın karışma! Don't ever meddle in their affairs. it izi, at izine karışmak to be very complicated [komplikeytid]. İt izi at izine karışmış durumda. This seems to be a very complicated matter. kafası karışmak to get confused [kmfyu:zd].

karıştırılmak

456

karışanı görüşeni olmamak kayıplara karışmak kırklara karışmak lâfa karışmak maziye karışmak olaylara karışmak Olaylara karıştıklarını inkâr ediyorlar. ortalık karışmak ötesine karışmamak Ötesine karışma! Bundan ötesine karışmam. saç sakal birbirine karışmak söze karışmak tarihe karışmak Bu uygulama yavaş yavaş tarihe karışıyor. zihni karışmak Zihnim tamamen karıştı. karıştırılmak, birbirine kalmak anlamında: ayırt edilememek anlamında: Daha iyi bir netice elde etmek için az su ile karıştırılmalıdır. karıştırmak, ayırt edememek anlamında: burun için: dış için: elle yoklamak anlamında: harman etmek anlamında: iskambil kağıtları için: iki maddeyi: kaşıkla...: Tahta bir kaşıkla karıştırınız. kitap için: kurcalamak anlamında: karıştırarak aramak anlamında: | birleşikler ve deyimleri birisiyle karıştırmak (birisini) Beni daima kardeşimle karıştırırlar. bir şeyi bir şeyle karıştırmak burnunu karıştırmak ceplerini karıştırmak diş karıştırmak Herkesin önünde dişlerini karıştırma! eski defterleri karıştırmak Müflis bezirgan, eski defterlerini karıştırır, mecazi anlamda: fesat karıştırmak halt karıştırmak dolap çevirmek anlamında: Bunlar yine ne halt karıştırıyorlar? hile karıştırmak iş karıştırmak işe karıştırmak (birini) Lütfen beni bu işe karıştırmayınız. Beni bu işe karıştırmaya çalışıyorlar.

to be free from interference [intifinns]. to vanish [ve:nisj. to disappear from sight [sayt]. to cut in. to become a thing of the past. to be involved in (an incident). They deny having been involved in the incident. (for trouble) to break out. not to be concerned (with what follows). (Leave the rest!) I won't be concerned with the rest. to look very unkempt [ankempt]. to cut in. to be a thing of the past. This practice is slowly dying out. to be mixed up [mikstap]. I'm all mixed up. to be mixed together. to be confused with [kinfyu:zd]. To obtain a better result it should be mixed with a little water. to confuse smth with smth. to pick, to pick. to feel in (for). to blend. to shuffle [safil]. to mix. to stir up. Stir with a wooden spoon [spu:n]. to thumb through [tham thru], to fumble [fambil]. to rummage about [ramie]. to mistake smb for. They always mistake me for my brother. to confuse smth with smth [kinfyu:z]. to pick one's nose [nouz]. to search through one's pockets [so:}]. to pick one's teeth. Don't pick your teeth in public! to hunt for debtors [detiz]. One hunts for debtors when one is in need. to rake up the past [reyk]. to cause trouble [ko:z]. to blunder [blandi]. to be up to. What are they up to again? to rig. to complicate things, to get smb mixed up in [mikst]. Don't get me mixed up in this, please. (They are trying to draw me into this.)

karikatürize etmek

457

işleri karıştırmak kafasını karıştırmak kitap karıştırmak lakırdı karıştırmak ortalığı karıştırmak sayfa karıştırmak zihnini karıştırmak Zihnimi karıştırıyorsun. Hastanın durumu doktorların zihnini karıştırdı. karikatürize etmek karlamak karina etmek kârlı olmak karmak, hamur için: karıştırmak anlamında: karmakarışık etmek Her şeyi karmakarışık ettin. işleri daha karmakarışık etmenin anlamı yok. karmakarışık olmak Burada her şey karmakarışık olmuş. *kafası karmakarışık olmak karman yorman etmek karman çor m an olmak karmanyola etmek karmaşa içinde olmak karmaşık olmak karşı gelmek karşı olmak Böyle bir projeye karşıyız. Babası böyle bir evliliğe karşıydı. Herkes bu işe karşıydı. karşı karşıya olmak İnsanlarımız açlık tehlikesiyle karşı karşıyadırlar.

Çok büyük bir tehlikeyle karşı karşıyayız.

to muddle things up [madtl], to puzzle one [pazil]. to browse [brauz]. to change the subject [ceync]. to stir up trouble [trabil]. to thumb through [tham thru]. to confuse [kinfyu:z]. You're confusing me. to baffle [be:fil]. The condition of the patient has baffled the doctors. to caricature [kerrikityu:]. to snow. to careen [kirin]. to be profitable. to knead [ni:d]. to blend. to make a mess of. You made a mess of everything. to complicate [komplikeyt]. There's no point in complicating things any further. to be in a mess. Everything is in a mess here. to be all confused [krnfyu:zd]. to mess up. to be all mixed up. to assault to rob [iso:lt]. to be in confusion [kmfyu:jin]. to be complex [kompleks], to oppose [lpouz]. to be against [lgenst]. We are against such a project. Her father was set against such a marriage. to be opposed to [lpouzd]. Everyone was opposed to it. to face [feys]. Our people are facing the danger of starvation [sta:veysin]. to be face to face with. We are face to face with a great danger. to be faced with.

Bugün aynı problemle karşı karşıyayız. karşılamak, misafir veya yolcu için: Gidip onları kim karşılayacak? Bizi bu şekilde karşılamanız çok hoş. Prensesi her yerde içtenlikle karşılamışlardı. Orada bizi candan karşıladılar. Misafirleri kaputa Mm karşılayacak?

We are faced with the same problem today. to meet [mi:t]. Who is going to go to meet them? It's nice of you to meet us like that. to receive [risi:v]. The princess had been warmly received everywhere. We received a very warm velcome there. to welcome. Who is going to welcome the guests at the door?

karşılanmak

458

bir şeyi veya bir kişiyi: Onu alkışlarla karşılayalım. Haberi büyük sevinçle karşıladılar, tepki göstermek anlamında: Korkunç haberi nasıl karşıladılar?

to greet. Let's greet her with applause [iplo:z]. They greeted the news with great joy. to react [rie:kt]. How did they react to the terrible news? to take. Nasıl karşıladı? How did she take it? Baban evlenmeni nasıl karşıladı? How did your father take your getting married? ihtiyaç için: to meet (a need). Bu, ihtiyacımı tam karşılar. This meets exactly my need. karşılık almak; to be enough for. karşılık vermek anlamında: to counter [kaunti]. O yumruğu bir solla karşıladı. He countered that jab with a left. masraflar için: to cover [kavi]. Bunlar masrafların yarısını karşılayamaz. These don't cover half of the expenses. to meet. Bu masrafları nasıl karşılayacağız? How are we going to meet these expenses? önlemek anlamında: to prevent [privent], to make up. zarar için: Onların zararını neden ben karşıhıyım? Why should I make up their loss? Ibirleşikler ve deyimleri Bir iyiliği, iyilikle karşılamak gerek. One good turn deserves another. anlayışla karşılamak to understand [andistemd]. Ben bu davranışı anlayışla karşılayamam. / just can't understand this behaviour. to welcome with open arms, candan karşılamak to approve [ipru:v]. hoş karşılamak Bu gibi davranışları hoş karşılayamayız. We can't approve of such behaviour [biheyvyi], to meet the need. ihtiyacı karşılamak Yeni liman bölgenin ihtiyacını karşılar mı? Will the new port meet the needs of the region? Bu ihtiyacımızı tam karşılar. This will exactly meet our need. to take smth with a grain of salt [so:lt]. ihtiyatla karşılamak Sözlerini ihtiyatla karşılıyoruz. We're taking his statement with a pinch of salt. to take it well. iyi karşılamak Bunu iyi karşılamayacağından eminim. I'm sure he won't take it well. iyiliği kötülükle karşılamak to return bad for good. kayıtsızlıkla karşılamak to treat with indifference. Bu konuyu kayıtsızlıkla karşılayamayız. We can't treat this subject with indifference. metanetle karşılamak to bear up [be:]. masrafı karşılamak to cover the expenses [ikspensiz]. Sen gidecek ol, biz tüm masrafları karşılarız. You decide to go, we'll cover all the expenses [kavi]. masrafını karşılamak to pay one's own way. Herkes kendi masrafını karşılayacaktır. Everyone is to pay their own way. to greet coldly. soğuk karşılamak soğukkanlılıkla karşılamak to greet with composure [kimpouji]. şüpheyle karşılamak to greet with doubt [daut]. uc uca karşılamak to hardly make both ends meet, zaran karşılamak to make good. Şirket zararı karşılayacaktır. The company will make good the loss. to cover [kavi]. Bu poliçe böyle bir zararı karşılamaz. This policy doesn't cover such damage. karşılanmak to be received [risi:vd]. Boykot çağrısı iyi karşılanmadı. The appeal to boycott wasn't well received.

karşılaşmak

459

Bu sözler alkışlarla karşılandı. Her yerde içtenlikle karşılandık. *hoş karşılanmak Bu tür davranışlar hoş karşılanamaz. *soğuk karşılanmak karşılaşmak, rastlamak anlamında: Onunla otobüste karşılaştık. Son karşılaştığımızdan beri hiç değişmemişsin. Muhbirle nerede karşılaştınız? Burada her türlü insanla karşılaşacaksınız, karşı karşıya gelmek: Orada nelerle karşılaşacağımızı Allah bilir. | birleşikler ve deyimler | güçlüklerle karşılaşmak Karşılaştıkları güçlükler az değildi.

to be met. These remarks were met with applause [iplo:z]. to be welcomed. We were warmly welcomed everywhere. to be approved [ipru:vd]. This sort of behaviour can't be approved of. to get a cold reception [risep§m]. to meet. / met him on the bus [bas]. You haven't changed at all since we've last met. Where did you meet the informer? You'll meet here all sort of people. to encounter [inkaunti]. God knows what we'll encounter over there.

to encounter difficulties [difiktltiz]. The difficulties they encountered were numerous. to be confronted with [kmfrantid]. Ciddi güçlüklerle karşılaştık. We've been confronted with serious difficulties. problemlerle karşılaşmak to be faced with [feyst]. Yakında hükümet ciddi problemlerle karşılaşacaktır. Soon the government will be faced with serious problems [govinmmt]. to come to grips with. sorunlarla karşılaşmak Böyle sorunlarla ilk defa karşılaşmıyoruz. It's not the first time that we have come to grips with such problems. to meet with difficulties. zorluklarla karşılaşmak Her yıl aynı zorluklarla karşılaşıyoruz. Every year we meet with the same difficulties. karşılaştırma yapmak to draw a parallel [dro:]. karşılaştırılmak, to be compared [kimpe:d]. mukayese için: Diğerleriyle karşılaştırıldığında o bir melek sayılır, Compared to others she is an angel [eyncil]. yüzleşmek anlamında: to be brought face to face. karşılaştırmak, kıyaslamak anlamında: to compare [kimpe:]. Notlarımızı karşılaştıralım. Let's compare our notes. aynı şeyler için: to compare smth with smth. ayrı şeyler için: to compare smth to smth. Onunla hiçbir şey karşılaştırılamaz. Nothing compares to/with it. yüzleştirmek anlamında: to confront one person with another. karşılığı olmamak to be without provision [pnvijin]. karşılıksız olmak, karşılığı olmamak anlamında: to be uncovered [ankavird], karşılık gerektirmeyen: to be gratis. karşısında olmak to be opposed [lpouzd]. Bunun tamamen karşısındayım. I'm completely opposed to it. yer bakımından: to be opposite [opizit]. Postahanenin karşısındadır. // is opposite the post office. karşıt olmak to be contrary [kintnri]. karşıtlamak to refute [rifyu:t]. kartalmak to get old. kartlaşmak to get tough [tafj. kasılmak to stiffen. Bu iki hareketi yaparken kasılmayınız. Don't stiffen when you do these two actions.

kastı olmak

460

gururlanmak anlamında: kastı olmak Ona kastın mı var? kasıtlı olmak kasem billah etmek kasmak, dqrahınak anlamında: kısaltmak anlamında: baskı altında tutmak anlamında: kasnaklamak, çemberlemek anlamında: kasnak içine almak anlamında: kollarıyla kavramak: kastarlamak kasten yapmak Onu kasten yaptılar. kastetmek, amaçlamak anlamında: Tam olarak neyi kastediyor? demek istemek anlamında: Bunu kastetmiş olamaz. Kastettikleri biziz. Baban kimi kastetti? kıymak istemek anlamında: *canına kastetmek kastı olmak Neden sana kastı olsun?

to show off. to harbour evil intentions [ha:bi]. Do you harbour evil intentions against her? to be intentional [inten§tml]. to swear by God [swe:]. to tighten [taytin]. to shorten. to oppress [ipres]. to hoop up [hu:pap]. to put in a hoop. to hug [hag]. to bleach [bli:f]. to do smth on purpose [pb:pis]. They did it on purpose. to drive at [drayv]. What is she exactly driving at? to mean [mi:n]. He can't have meant that. It is us they mean. Who did your father mean? to have designs on [dizayn]. to plot against one's life [lgeynst]. to harbour evil intentions [ha:bi]. Why should he harbour any evil intentions against you? to be depressing. to raise one's eyebrows [aybrauz]. to wink at. to groom [gru:m]. to be groomed. to curry [kari]. to let an animal stale [steyl]. to stale.

kasvetli olmak kaş etmek kaş göz etmek kaşağılamak kaşağılanmak kaşarnak kaşandırmak kaşanmak kaşarlanmak, to be hardened [ha:dind]. duygusuzlaşmak anlamında: eskimek anlamında: to get old and worn out. to become sophisticated [sifistikeytid]. tecrübe kazanmak anlamında: kaşıklamak to eat spoonfuls. kaşıklanmak to be eaten with a spoon [spu:n]. to scratch. kaşımak | birleşikler ve deyimler] to have no time to scratch one's head. başını kaşıyacak vakti olmamak İşten başımı kaşıyacak vaktim yok. (I'm swamped with work.) Tırnağın varsa, başını kaşı. If you can afford it you can have it. to wonder what to do. *ensesini kaşımak to make smb itch [ i f ] . kaşındırmak kaşınmak, kaşıntısı olmak: to itch. kendi kendini kaşımak: to scratch oneself. Züğürt olup düşünmektense, uyuz olup It's better to have the itch and scratch than be kaşınmak yeğdir. penniless and worry.

461

katakulli yapmak

kötü bir karşılık gerektiren davranış için: Sen dayak yemek için kaşınıyorsun. Bu sefer kaşındı. Kendisi kaşındı. |birleşikler ve deyimleri avucu kaşınmak kavgaya kaşınmak sırtı kaşınmak Senin sırtın kaşınıyor. katakulli yapmak katakulliye gelmek katarlamak, tek sıra haline koymak: arka arkaya dizmek: katetmek, bölmek anlamında: kesmek anlamında: mesafe için: Bu sabah epey mesafe katettik. Yol katetmekle, borç ödemekle tükenir. katı olmak, sert anlamında: acımasız anlamında: Kızlara karşı neden bu kadar katıdır? ilkelere sıkı sıkı bağlı: *yüreği katı olmak katık etmek Peyniri ekmeğe katık et. katıklamak katılaşmak, çimento için: duyarsız hale gelmek: katı duruma gelmek: sertleşmek anlamında: sıvı durumundan geçmek: katılaştırmak katılmak, darbe, komplo vs. için: Ben böyle bir komploya kanlamam. ilave edilmek anlamında: bulunmak anlamında: Toplantıya yalnız yüz kişi katıldı. bir düşünceye...: Söylediklerine katılmıyorum. bir örgüte...: O günler herkes orduya katılıyordu. Yüzlerce kişi partimize katılıyor. O da bize katılmaya hazır. bir etkinliğe...: Bu gibi faaliyetlere katılmamalıdırlar.

to be itching for. You're itching for a beating. to be asking for it. This time she asked for it. He brought it on himself [bro:t]. to anticipate getting money. to be itching for a quarrel [kwonl]. to be itching for a beating. You're itching for a beating. to cheat [ci:t]. to be taken in. to form into a line [layn]. to form a file/train ffayl/treyn]. to intersect, to cut off. to cover (a distance) [kavij. We've covered quite a distance this morning. (A journey diminishes by travelling, a debt by being paid off .) to be hard, to be hard on. Why is she so hard on the girls? to be unyielding. to be obdurate [obdyunt]. to eke out one's food [i:k]. Eat your cheese with your bread. to eat with bread. to set. to become insensitive, to harden, to stiffen, to solidify, to harden.

to be a party to. / can't be a party to such a plot. to be added, to turn up. Only a hundred people turned up at the meeting. to agree with [lgri]. / don't agree with what you say. to join [coyn]. Those days, everyone was joining the army. Hundreds of people are joining our party. He, too, is willing to join us. to participate [partisipeyt]. They shouldn't participate in such activities. to take part. Birçok faaliyetlere katılıyordu. She took part in many activities.

katışıksız olmak

462

Bize katılmaz mıydınız? Şarkılara katılmanızı candan diliyoruz. Başbakan da kutlamalara katılacaktır. Ben size sonra katılırım, iştirak etmek anlamında: Oyunlara katılmak niyetinde değiliz. Bu konferansa neden katılmadık? Bu turnuvaya Türkiye katılmıyor mu? Hepsi, ispanya iç savaşına katılmışlardı.

to join (in). Won't you join in? You're cordially invited to join in the singing. The Prime Minister will also join the celebrations. I'll join you later. to take part. We don't intend to take part in the games. Why didn't we take part in that conference? Isn't Turkey taking part in that tournament? They all had taken part in the Spanish civil war. to attend. (He was ill and could not attend the ceremony).

Hasta olduğundan merasime katılamadı. | birleşikler ve deyimleri to agree with smb's views. fikrine katılmak Bu konuda fikirlerine katılmıyorum. / don't agree with your views on this subject. finale katılmak to participate in the finals [faymlz]. gülmekten katılmak to split one's sides with laughter [la:fti]. Herkes gülmekten katılıyordu. (Everyone was shaking with laughter.) kervana katılmak to go with the rest. orduya katılmak to join the army [coyn]. sürüye katılmak to join the throng. to lose one's breath [breth]. yüreği katılmak katışıksız olmak to be pure [pyu:]. katışmak to join [coyn]. katıştırmak to add smth to [e:d]. kat'î olmak to be definite [definit]. kat'îleşmek to become definite. katkısı olmak to contribute [kintribyu:t]. Şehrin kültürel hayatına büyük katkısı olacaktır. It will contribute enormously to the cultural life of the city [kalcinl]. to fold (up) [fould]. katlamak Gömlekleri katlayıp çekmeceye koydu. She folded up the shirts and put them in the drawer. Lütfen katlamayınız. Please do not fold. katlandırmak to make smb endure smth. katlanılmak to be endured [indyu:]. katlanmak, üst üste kat oluşturulmak: to be folded, tahammül etmek anlamında: to put up with. Bu tür saçmalığa artık katlanamıyorum. / can't put up with this sort of nonsense. to bear [be:]. Sesimizi çıkartmadan bu işe katlanacakmışız. We are to bear it up and keep quiet [kwayit]. Ben bu gibi küstahlığa katlanamam. J can't bear such insolence [insihns]. to endure [indyu:]. Öfkesine neden katlanalım? Why should we endure his temper? Gülü seven dikenine katlanır. He who loves the rose endures its thorns. to stand. Böyle yüzsüzlüğe katlanmam mümkün değil. / can't possibly stand such impudence. to suffer [safi]. Neden bütün bunlara sessizce katlanalım? Why should we suffer all this in silence? | birleşikler ve deyimler | Göz görmeyince, gönül katlanır. What the eye doesn't see the heart doesn't rue. Gülü seven dikenine katlanır. There are no roses without thorns.

katlatmak

463

acıya katlanmak Böyle acıya nasıl katlanabiliyor? fedakârlığa katlanmak mahrumiyete katlanmak masraflara katlanmak Biz bu masraflara katlanmak zorunda değiliz. rahatsızlığa katlanmak sıkıntılara katlanmak sonucuna katlanmak Doğacak sonuçlara katlanmak zorundayız. şakaya katlanmak Şakaya katlanamıyorsan, şaka etme. yokluğuna katlanmak Biz, şeker yokluğuna bir yıl katlandık. zahmetine katlanmak Raporu okumak zahmetine katlanırsa, anlar. zorluğa katlanmak Onun için her zorluğa katlanmaya hazırım. katlatmak katledilmek katletmek Öğrencileriniz İngilizceyi katletti. katmak, ilâve etmek anlamında: Erken kalktım işime, şeker kattım aşıma, karıştırmak anlamında: birlikte göndermek anlamında: döllemeyi sağlamak anlamında: | birleşikler ve deyimler j birbirine katmak bire bin katmak cana can katmak derde dert katmak geceyi gününe katmak güç katmak hesaba katmak İşçilerin tepkisini hesaba katmaları gerekirdi. Siz, son ilaveleri hesaba katmadınız.

Talepteki değişiklikleri hesaba katmanız gerekiyordu.

Kıvırma payını hesaba katmayı unuttu. Çekme için 1 santimi hesaba katınız. hesaba katmamak Halkın tepkisini hesaba katmamışlardı. Böyle bir skoru hesaba katmamıştık. Beni hesaba katmayın, gelemem. Onu hesaba katmayın.

to bear suffering. How can she bear such suffering? to make sacrifices [se:krifaysiz]. to suffer privation [prayvey§in]. to bear the charges [ca:ciz]. We don't have to bear these charges. to put up with discomfort. to bear hardship. to take the consequences [konsikwinsiz]. We shall have to take the consequences. to take a joke [couk]. If you can't take a joke, don't make one. to do without. We did without sugar for a whole year. to take the trouble to. If he takes the trouble to read the report he'll understand. to put up with difficulties [difikiltiz]. (I'm ready to go through thick and thin for it.) to have smth folded. to be murdered [mo:did]. to murder [mo:di]. Your students have murdered English. to add. (It's the early bird that catches the worm.) to mix in. to send with, to mate [meyt]. to set at loggerheads [logmedz]. to exaggerate [igzecireyt]. to delight [dilayt]. to pile one trouble on another [payl], to work day and night. to give a stimulus. to take into account [lkaunfj. They should have taken into account the reaction of the workers [ri:ek§m]. You didn't take into consideration the latest additions [idismz]. to reckon with. You should have reckoned with the change in demand. to allow for. She forgot to allow for the hem. Allow 1 cm for the shrinkage. to reckon without. They reckoned without the public reaction. not to bargain for [ba:gin]. We didn't bargain for such a score [sko:]. to count smb out. / can't come, so you can count me out. Don't count him in.

katmanlaşmak

464

ortalığı birbirine katmak (ortalığı) tozu dumana katmak önüne katmak pişmiş aşa soğuk su katmak renk katmak, canlılık kazandırmak: değişiklik getirmek: su katmak tozu dumana katmak yeri göğü birbirine katmak yeni bir boyut katmak katmanlaşmak katmer katmer olmak katmerleşmek katmerli olmak katranlamak katranlanmak katranlı olmak kavga etmek birisiyle: bir şey üzerinde: bir şeyden dolayı birisiyle: Önüne gelenle kavga eder. Sen kavga edercesine konuşuyorsun, dövüşmek anlamında: ı Burada birbirimizle kavga etmeyiz. Komşu çocuklarıyla kavga etmekten başka bir şey yaptığı yok. Kimseyle kavga etmeye niyetim yok. Bunlar, daha şimdiden kavga etmeye başladılar. | birleşikler ve deyimleri ağız kavgası yapmak/etmek Onunla ağız kavgası etmenin anlamı yok.

to cause alarm and confusion [kinfyu:jin], to cause commotion [kimou§in], to drive in front of one. to spoil everything at the last moment. to enliven [inlayvin]. to lend colour to [kali]. to water down. to create an uproar [krieyt]. to move heaven and earth. to introduce a new dimension [dimensin]. to stratify. to become layers [leyiz]. to become layered [leyid]. to be in layers, to cover with tar. to be tarred [ta:d], to quarrel [kwonl], to quarrel with smb. to quarrel over smth. to quarrel with smb over smth. He quarrels with everyone. You talk as if you're quarrelling. to fight [fayt]. We don't fight each other here. All he does is fighting with the neighbour's children [neybiz]. I've no intention to fight with anyone. They have already started fighting.

to bandy words. There's no point in bandying words with him. to bicker [bike]. Bunlar, herşey hakkında ağız kavgası ederler. They bicker over just about everything. to be mad at everything, boku ile kavga etmek to fight like cat and dog. kedi köpek gibi kavga etmek to fight it out. saç saça, baş başa kavga etmek sille tokat kavga etmek to fight slapping and cuffing each other, kavgalı olmak to be at loggerheads with smb. kavgası olmak (birisiyle) to have a quarrel with. Azıcık aşım, kavgasız başım. I have got little wealth, so I have got nothing to care for. to quarrel about. kavgasını yapmak Siz neyin kavgasını yapıyorsunuz? What are you quarrelling about? to become strong, kavileşmek to strengthen. kavileştirmek kavilleşmek to come to an understanding. kavlamak, deri için: to peel [pi:l], ağaç kabuğu için: to chip off. kavlanmak, .deri için: to peel. kabuk için: to scale off [skeyl].

kavlatmak

465

kavlatmak kavlaşmak kavramak, elle tınmak anlamında: algılamak anlamında: Evren aklın kavrayamayacağı bir şeydir.

to make smth peel, to become like tinder. to grip, to grasp. The universe is something beyond the grasp of the mind [maynd]. to understand. / don't think they quite understand its meaning. He was the only one to understand the situation. to clutch [klac].

anlamak anlamında: Anlamını pek kavradıklarını sanmıyorum. Durumu kavrayan tek kişi o idi. ambriyaj için: [birleşikler ve deyimler] havsalası kavrayamamak to be unable to comprehend. Havsalam bunu kavrayamıyor. (This is beyond my comprehension [komprihensm].) işi kavramak to learn the job. Bir ay içinde işi kavramış olacağım. / shall have learned the job within a month. İşi kavraması biraz zamanını alacaktır. It'll take him some time to learn the job. konuyu kavramak Bu konuyu pek kavramış gibi görünmüyor. They don't seem to have quite a good grip of the subject [sabcikt]. kavranılmak to be grasped. kavrulmak, kızartılmak anlamında: to be roasted [roustid]. yakılmak anlamında: to be scorched [sko:ct]. ufak ve cılız kalmak: to be stunted [stantid]. uğramış anlamında: to be afflicted. Ülkemiz korkunç bir kuraklıkla kavruluyor. Our country is afflicted with a terrible drought. *için yanıp kavrulmak to have an obsession [lbsesin]. *kendi yağı ile kavrulmak to stew in one's own juice [cu:s]. kavurmak, fırında kızartmak: to roast. yağda kızartmak: to fry. kahve için: to roast. toprak için: to parch [pa:c]. sıcak sözkonusu ise: to scorch. don vs. sözkonusu ise: to blight [blayt]. *kasıp kavurmak, topluluğu ezmek: to oppress, mahvetmek anlamında: to destroy. kavurtmak to have smth roasted. kavuşmak, akarsular için: to flow into. bir araya gelmek anlamında: to come together. Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur. Mountains don't get together but people do. bir şeye erişmek anlamında: to attain [iteyn]. bir şeyi elde etmek: to .get a long-sought thing. güneş için: to set. katılmak anlamında: to join [coyn]. uçlar için: to overlap [ouvilep]. uzun ayrılıktan sonra: to be reunited with [ri:yu:naytid]. varmak anlamında: to reach [ri:cj. yol için: to join. | birleşikler ve deyimler] açıklığa kavuşmak to come to light.

kavuşturmak

466

Allanın rahmetine kavuşmak Hakkın rahmetine kavuşmak huzura kavuşmak neşesine kavuşmak Görüyorum, neşenize kavuşmuşsunuz. sağlığına kavuşmak servete kavuşmak sıhhatine kavuşmak Yakında sıhhatinize kavuşmanızı dilerim. kavuşturmak, bitini bir şeye. birini birine...: Allah kavuştursun! | birleşikler ve deyimleri açıklığa kavuşturmak Nedenini açıklığa kavuşturun, cinayeti çözersiniz.

to die [day]. to decease [disks]. to be easy in mind. to perk up [po:k]. / see you've perked up. to be restored to health [helth]. to hit the jackpot [ce:kpot]. to recover one's health. Best wishes for a speedy recovery. to enable smb to get smth. [ineybil]. to reunite [rkyu:nayt]. May God bring him back to you!

to bring to light [layt]. Bring to light the why and you'll solve the crime [kraym]. to clear [klk]. İlk önce bir hususu açıklığa kavuşturmamız gerek. We must first clear one point [poynt]. to fold the hands on the chest. el kavuşturmak kolları kavuşturmak to fold the arms. sağlığa kavuşturmak to restore one to health. Bol istirahat, sizi eski sıhhatinize kavuşturacaktır. Plenty of sunshine will restore you to your health. to vomit, kay etmek to ski. kayak yapmak Kayak yapma zamanı değil. This is no time to go skiing. to be lost. kaybedilmek Henüz herşey kaybedilmiş değil. All is not lost yet. kaybetmek to lose [lu:z]. Çok şey kaybederler. They'll lose a great deal. Onu kaybetmesen, iyi edersin. You had better not lose it. Kaybettik vesselam! We have lost and that's that. to lose. yitirmek anlamında: Sevgili babanızı kaybetmişsiniz. / hear you've lost your dear father. to be bereaved of. Karısını ve tek çocuğunu kaybetti. He is bereaved of his wife and only child. I birleşikler ve deyimleri akimi kaybetmek to lose one's mind [maynd]. bahsi kaybetmek to lose the bet. cesaretini kaybetmek to lose heart [had], dengesini kaybetmek to lose one's balance [bedins]. Sakın dengenizi kaybetmeyiniz. Mind you don't lose your balance. to lose one's rights [rayts]. haklarını kaybetmek to lose sight of [sayt]. gözden kaybetmek to keep smth in sight. gözden kaybetmemek güveni kaybetmek to lose confidence [konfidms]. Bu insanlara olan güvenimi kaybettim. I've lost confidence in these people. iradesini kaybetmek to lose one's will. işini kaybetmek to lose one's job. iştahını kaybetmek to lose one's appetite [e:pitayt]. Tüm iştahımı kaybettim. I've lost all my appetite. to lose one's temper. itidalini kaybetmek to lose track of [tre:k]. izini kaybetmek Bir yıl önce izini kaybettik. We've lost track of him a year ago.

kaybettirmek

467

kan kaybetmek kendini kaybetmek Ne yaparsan yap, kendini kaybetme! kıl payı kaybetmek kozu kaybetmek kulpunu kaybetmek partiyi kaybetmek servet kaybetmek Bir gecede bir servet kaybetti. sırasını kaybetmek soğukkanlılığını kaybetmek son meteliğine kadar kaybetmek vakit kaybetmek Bunu vakit kaybetmeden göndermeniz gerek. Burada çok vakit kaybettik. varını yoğunu kaybetmek Neredeyse varını yoğunu borsada kaybediyordu. yeteneğini kaybetmek yolunu kaybetmek kaybettirmek Açgözlülük her şeyi kaybettirir. Sadme ona dengesini kaybettirdi. * izini kaybettirmek kaybı olmak Şimdiye kadar pek kaybımız olmadı. Çok can ve mal kaybı olmuştur. kaybolmak Az kalsın, kayboluyorduk. Çıngıraklı deve kaybolmaz, ortadan yok olmak: Yakında barışın olacağı umudu kayboldu. Olay sonucu 20 kişi kaybolmuş. Her şey henüz kaybolmadı. Kaybolan koyunun kuyruğu büyük olurmuş. |birleşikler ve deyimleri gözden kaybolmak Birden, gözden kayboldu.

to lose blood [blad]. to lose control of oneself. Whatever you do, don't lose control of yourself. to lose by a hair's breath. to lose one's trump card [tramp ka:d]. not to know what to do. to lose the game [geym]. to lose a fortune [fo:cm]. He lost a fortune overnight. to get confused about its feeding and sleeping time (for a baby). to lose one's head. to lose one's shirt [hr.z]. to lose time. You must send it without losing any time. We have lost a great deal of time here. to lose everything. He almost lost all he had in the stock exchange. to lose one's touch [tag]. to lose one's way. to make smb lose smth. Greed will make you lose everything. The blow made her lose her balance [be.lms]. to cover one's tracks [trerks]. to lose [lu:z]. We haven't lost much up to now. There has been a great loss of lives and property. to get lost. We nearly got lost. A camel with a bell won't get lost. to vanish. The hope that there would soon be peace vanished. to be lost. 20 lives were lost as a result. All is not lost yet. A lost thing is usually better than it actually was.

to drop/go out of sight [sayt]. Suddenly it went out of sight. to disappear. Kum saatinin, gözden kaybolmasını bekleyin. Wait for the hourglass to disappear. iştahı kaybolmak to lose one's appetite [e:pitayt]. ortadan kaybolmak to disappear [disipi:]. Kamyon birdenbire ortadan kayboldu. The truck suddenly disappeared into thin air. kayda değer olmak to be noteworthy [noutwodhi]. kaydedilmek to be registered [recistid]. kaydetmek, hatırlamak için yazmak: to write smth down. Bir yere kaydet! Write it down somewhere. not etmek anlamında: to take down. deftere geçirmek anlamında: to enter [enti]. belirtmek anlamında: to mention [mensin]. Ayrıca, stadın dolu olduğunu kaydedelim. / must also mention that the stadium is full. sonuç almak anlamında: to score.

kaydırılmak

468

«ve için: basınç vs için: teyp için: \ birleşikler ve deyimler | gol kaydetmek ilerleme kaydetmek Yoksulluğa karşı bir ilerleme kaydetmedik. Biz bu alanda büyük ilerleme kaydettik, ilerleme kaydettikleri görünmüyor. isabet kaydetmek kütüğe kaydetmek sayı kaydetmek Takımımız yine bir sayı kaydetti. sicile kaydetmek kaydırılmak kaydırmak Fareyi masanın üzerinde kaydırınız. *birinin ayağını kaydırmak *gözlerini kaydırmak kaydırtmak kaydolmak kaygılandırmak Söylenti bizi çok kaygılandırdı. kaygılanmak Bu gibi şeylerden kaygılanacak adam değil.

Bu insanların kaygılanmakta hakları var. Askerler söylentilerden dolayı kaygılanmıştı. kaygılı olmak kaygısız olmak kayırılmak kayırmak *adam kayırmak kayıtlamak kayıtlı olmak kayıtsız olmak Cezaya veya ödüle karşı tamamen kayıtsız. Bütün bu ıstıraplara karşı kayıtsız olamayız. *işine kayıtsız olmak kaykılmak kaymak, araba için: dengesini yitirmek: kaygan zemin üstünde: paten söz konusu ise: yelini değiştirmek anlamında: Acaba biraz kayabilir misiniz? 1 birleşikler ve deyimler] ayağı kaymak gözü kaymak

to enroll. to register [recisti]. to record [riko:d]. to score a goal [go:l]. to make headway. We made no headway against poverty. to make progress. We have made great progress in this field. They don't seem to be making any progress. to hit home. to enter in the register [reciste]. to score [sko:]. Our team has scored again. to enter into the register. to be slid. to slide [slayd]. Slide the mouse around on the desk. to cause smb to lose his job. to slant the eyes, to have smth slid, to enroll. to worry [wari] smb. The rumour worried us a lot [ru:mi]. to worry. He isn't the type of man to worry about such things. to feel anxious [e:nksis]. These people are justified to feel anxious. to be alarmed [ila:md]. The military were alarmed by the rumours. to be anxious. to be carefree [ke:fri:]. to be favoured [feyvid]. to give preferential treatment [prefiren§il]. to show favouritism. to restrict. to be registered [recistid]. to be insensitive. He is completely insensitive to either reward our punishment [pamsmmt]. We can't be indifferent to all these sufferings. to be negligent in one's work [neglicint]. to lean back. to skid along/across, to slip. to slide [slayd]. to skate [skeyt], to move [mu:v]. Could you move a little? to slip. to squint lightly [laytli].

kaymaklanmak

469

hayatı kaymak kızak kaymak paten kaymak sağa/sola kaymak kaymaklanmak kaynak yapmak, metal için: \ama için: kaynaklanmak Bu, aşırı vitamin kullanımından kaynaklanabilir.

Bu, türlü psikiyatrik rahatsızlıklardan kaynaklanıyor.

to be ruined [ruwind], to sledge [slec], to skate [skeyt], to shift towards the right/left. to form cream [kri:m], to weld, to patch [pe:ç], to be put down to. It could be put down to the excessive use of vitamins [vaytiminz]. to arise from [irayz]. It arises from various psychiatric illnesses [saykie:trik]. to stem from.

Bu, günlük stresten de kaynaklanabilir. This can stem from the daily stress, too. kaynamak, fokurdamak anlamında: Ağır kazan geç kaynar, to boil [boyl]. gizlice hazırlanmak anlamında: Heavy cauldrons take time to boil [koddnn]. Burada fesat kaynıyor. to be brewing [bru:wing]. Mischief is brewing here. kırık şeyler için: to weld, kemik için: Kemik daha kaynamadı. to set. The bone hasn't set yet. mayalı bir şey için: to ferment [fo:ment]. mide için: to burn [bo:n]. miktar veya sayı çokluğu için: Odalar böcekle kaynıyordu. to swarm [swo:m]. The rooms were swarming with insects. O gün şehir turistlerle kaynıyordu. to be teeming with. The city was teeming with tourists that day. pişmek anlamında: to cook. yerden çıkmak anlamında: to gush forth [gasj. unutulmak anlamında: to be forgotten [figatin]. | birleşikler ve deyimler [ Her evin tenceresi üstü kapalı kaynar. Ağır kazan geç kaynar. arada kaynamak fıkır fıkır kaynamak, suyun çıkardığı ses için: çok bulunmak anlamında: cilveli anlamında: kanı kaynamak (birine) kanı kaynamak karınca yuvası gibi kaynamak kazanı kapalı kaynamak kazanda kaynamak (bir) kum gibi kaynamak midesi kaynamak suyu kaynamak taşım kaynamak Bu sütün, iki taşım kaynaması gerek. kaynaşmak, arkadaşlık için: birleşmek anlamında:

Private matters should remain private. Great things take time to be done. to be lost in the confusion [kinfyu:jin]. to boil with a bubbling sound [saund]. to abound in [ibaund]. to be lively [layvli]. to take to smb. to be exuberant [igzyu:btnnt]. to teem with people. to keep one's affairs to oneself. to be in complete agreement. to swarm in great numbers [swo:m]. to have heartburn. (one's goose) to be cooked. to come to the boil [boyl]. This milk should come to the boil twice. to become close friends [klous]. to unite [yu:nayt].

kaynaştırmak

470

birbirine iyice uymak: çok kalabalık olmak: kalabalık için: kaynak için: kimyada birleşmek anlamında: *birbirine kaynaşmak *kanları kaynaşmak kaynaştırmak kaynatılmak kaynatmak,

to fuse [fyu:z]. to teem with [ti:m], to become agitated [exiteytid], to weld. to combine [kimbayn]. to fuse [fyu:z]. to come to like each other. to weld together. to be boiled [boyld],

iş çevirmek anlamında: kaynamasını sağlamak: Sütü iki taşım kaynatınız. kemik için: mide için: sohbet etmek anlamında: kaypak olmak, kaygan olmak anlamında: sözünde durmaz anlamında: kaypaklaşmak kaypamak kayrılmak kaytarmak,

to plot. to boil [boyl]. Bring the milk to the boil twice. to knit [nit], to burn [bo:n]. to chat [ce:t].

işten kaçmak anlamında: , geri çevirmek anlamında: ödemeden kaçmak anlamında: kaza yapmak Bugün yine bir kaza yaptı. Bu, bir ay içinde yaptığınız ikinci kaza. Kaza olmuşa benziyor. kazan gibi olmak (başı) kazanç kaynağı olmak kazandırmak Bu, soruna yeni bir boyut kazandıracak. | birleşikler ve deyimler] hak kazandırmak itibar kazandırmak Bu, bize büyük itibar kazandıracaktır. ivme kazandırmak Bu tedbirlerin, yatırıma yeni bir ivme kazandırması bekleniyor. şeref kazandırmak Bu neticeler okulumuza şeref kazandıracak.

to avoid doing work [ivoyd]. to reject [ricekt]. to dodge payment [doc]. to have an accident [e:ksidint]. He had an accident again today. This is your second accident this month. It seems there has been an accident. to have one's head throb. to be a source of profit [so:s], to cause smb to gain [geyn]. This will bring a new dimension to the problem.

to to to to to

be slippery. be unreliable [anrilayibil]. become slippery, slip. be given preferential treatment [prefiren§il].

to entitle [intaytil]. to earn one prestige [o:n]. This will earn us a great prestige. to give a boost [bu:st]. These measures are expected to give a new boost to the investment. to bring credit. These results will bring honour to our school. to bring credit. Bu, kimseye şeref kazandırmaz. This will bring no credit to anyone. to save time. zaman kazandırmak Bu sistem bize çok zaman kazandıracak. This system will save us a lot of time. kazanılmak to be gained [geynd]. There is nothing to be gained. Kazanılacak hiçbir şey yok. to be won. This is the first cup to be won this year. Bu yıl kazanılan, ilk kupadır. to be recovered [rikavid]. toprak için: All this land has been recovered from the sea. Bütün bu topraklar denizden kazanıldı.

kazanmak

471

kazanmak, celiıınıek anlamında: Bu işten kazanacağımız bir şey yok. Bunu yapmakla ne kazandılar? kâr etmek anlamında: Bunlar ayda ne kadar kazanırlar? Geçen yıl, şimdi kazandığımdan iki kat fazla kazanıyordum. Pek fazla kazanmıyorlar. galip gelmek anlamında: Yarışı üç boy farkla kazandı. Hangi taraf kazandı? Önemli olan, kazanmak değil, iştirak etmektir. Kazanmamıza ramak kaldı, toprak sözkonıtsu ise: kendinden yana çekmek: Bu gençleri kazanmamız gerek. [birleşikler ve deyimleri Çalışan, kazanır. açıktan para kazanmak ad kazanmak alın teriyle kazanmak Ben bütün bunları alnımın teriyle kazandım. bağışıklık kazanmak bahsi kazanmak Ya bahsi kazanırsa? başarı kazanmak, beğeni kazanmak bilgi kazanmak birini kendine çekmek Hükümet isyancıları kazanmaya çalışmalı. boğazına yetecek kadar kazanmak burs kazanmak çuvalla para kazanmak Bu yaz oteller çuvalla para kazandılar. ekmeğini kazanmak emeğiyle ekmeğini kazanmak güvenini kazanmak Başbakanın güvenini kazanmış birisidir. hak kazanmak hayatını kazanmak Hayatlarını ancak kazanabiliyorlar. hayatını alnının teriyle kazanmak helâl para kazanmak Bu adam hayatında helâl bir kuruş kazanmamıştır. ihtisas kazanmak ikramiye kazanmak itimadını kazanmak (birinin) kalbini kazanmak (birinin) Mesele halkın kalbini kazanmaktır. katiyet kazanmak kişilik kazanmak

to gain [geyn]. There is nothing to gain from this. What have they gained by doing this? to earn [o:n]. How much do they earn a month? Last year I used to earn twice as much as I'm earning now. to make. They don't make much. to win. She won the race by three lengths. Which side won? The important thing is not to win but to take part. We came within an ace of winning. to recover [rikavi]. to win over. We must win over these youngsters. He who works prospers. to earn money doing nothing. to make a name for oneself. to earn by hardwork. I've earned all these by working hard. to gain immunity [imyumiti], to win the bet. What if he wins the bet? to achieve success [ifi:v]. to win approval [ipru:vil]. to acquire knowledge [lkwayi nolic], to gain over. The government should try to win over the rebels. to earn barely enough to keep alive. to win a scholarship. to rake in money [reyk]. This summer the hotels have raked in money. to earn one's bread [b:n]. to work for one's living. to win smb's confidence [konfidms]. (He enjoys the confidence of the Prime Minister.) to earn the right to. to earn one's living. They earn a bare living [be:]. to earn one's life honourably [onmbli]. to earn an honest penny [onist]. This man has never earned an honest penny in his life. to earn a specialist's degree [spe§ihst]. to win a prize [prayz]. to win smb's confidence [konfidms]. to win the heart of smb. The question is to win the heart of the people. to gain finality [faynediti]. to gain a personality.

kazdırmak

472

kuvvet kazanmak maharet kazanmak nam kazanmak ödül kazanmak Bütün ödülleri kazandılar. önem kazanmak ı Kış turizmi büyük önem kazanmaktadır. Nükleer enerji gitgide önem kazanıyor. para kazanmak Biz bu işte çok para kazandık.

to gain strength. to become skillful. to make a name for oneself. to win a prize [prayz]. (They swept the board.) to gain in importance. Winter tourism is gaining in importance. Nuclear energy is becoming more and more important. to make money. We have made a lot of money in this business. to earn [ö:n]. Do you earn much as a doctor? to score points. to become official [ifİşıl]. to win the war [wo:]. What if Hitler had won the war? to win smb round. to make a fortune [fo:çın]. to acquire divine merit [lkwayi]. to win smb's affection [ıfekşm]. to become famous [feymis]. to cover oneself with glory. to gain fame [feym]. to win smb's approval [ıpru:vıl]. to gain experience [ikspkryms]. to win favour in smb's eyes. to become famous. to become critical. to gain time. to win/gain a victory. Our army has gained countless victories. to buy time. This will enable us to buy the necessary time. to have smth dug. to excavate [ekskiveyt]. to be a stinker. This year's questions were a real stinker.

Doktor olarak çok para kazanıyor musun? puan kazanmak resmiyet kazanmak savaşı kazanmak Ya Hitler savaşı kazansaydı? sempatisini kazanmak (birinin) servet kazanmak sevap kazanmak sevgisini kazanmak (birinin) şan kazanmak savaş alanında: şöhret kazanmak takdirini kazanmak tecrübe kazanmak teveccühünü kazanmak ün kazanmak vahamet kazanmak vakit kazanmak zafer kazanmak Ordumuz sayısız zaferler kazanmıştır. zaman kazanmak Bu, bize gerekli zamanı kazandıracaktır. kazdırmak kazı/kazılar yapmak kazık olmak Bu yılki sorular çok kazıktı. kazıklamak, to fleece [fli:s]. aldatmak anlamında: to enclose with palings, kazık çakmak anlamında: to impale [impeyl]. kazık cezasına çarptırmak: to be fleeced [fli:st], kazıklanmak kazılmak, to be dug [dag]. çukur için: to be scratched [skre:çt]. çizerek temizlemek/kaldırmak: Buradan bir şeyler kazılmış, Something has been scratched from here. boya vs için tabakayı kaldırmak: to be scraped [skreypt]. Paslar yüzeyden kazınmahdır. Any rust must be scraped from the surface. to be excavated [ekskiveytid]. kazı yapılmak: to be engraved [ingreyvd]. metal vs'e ovulmak: kazımak, çizmek anlamında: to scratch, boya, pas vs için: to scrape, oymak anlamında: to engrave.

473

kazınmak tıraş etmek anlamında: yok etmek anlamında:

to shave (off). to eradicate [ire:dikeyt].

kazınmak, her tarafı temizlemek: kazır gibi kaşınmak: *içi kazınmak *midesi kazınmak kazıtmak kazmak kazı yapmak anlamında: Az kaz, uz kaz, boyunca kaz. | birleşikler ve deyimler] çay kenarında kuyu kazmak çukur kazmak çukurunu kazmak (birinin) deniz kenarında kuyu kazmak iğne ile kuyu kazmak kökünü kazmak kuyu kazmak kuyusunu kazmak (birisinin)

to be scraped out. to scratch oneself. to feel very hungry [hangri]. to feel very hungry. to have smth scraped off [skreypt]. to dig. to excavate [ekskiveyt]. (Do dig, but no deeper than your own height.)

to do smth the hard way. to dig a hole. to plot against [lgeynst]. to do it the hard way. to dig a well with a needle. to eradicate [ire:dikeyt]. to sink a well. to dig a pit for smb. Kazma elin kuyusunu kazarlar kuyunu. Do not set a trap for others, they'll set one for you. kuyusunu kazmak (kendi) to dig one's own grave [greyv]. kazdığı kuyuya kendisi düşmek to be hoist with one's own petard. lağım kazmak pis sular için: to dig a sewer [syuiwfj. to tunnel for a mine [taml]. patlayıcı maddeler için: mühür kazmak to engrave a seal [si:l]. siper kazmak to dig in/trenches. Siper kazıp, saldırıyı beklemeye koyulduk. We dug in and waited for the attack [ite:k]. kebap olmak, to be roasted. fırında: kömürde: to be broiled [broyld]. *ciğeri kebap olmak to suffer greatly [safi]. kebap yapmak fırında: to roast, kömürde: to broil. keçelenmek, to become matted [me:tid]. keçe sözkonusıt ise: to become callused [kedist]. nasır sözkonusıt ise: to become numb [nam]. uyuşmak atılanımda: keçeleşmek, telleri birbirine girmek: to become matted, deri için: to become callused. to become numb. uyuşmak anlamında: keçeleştirmek keçe için: to make smth into felt. to make smth become matted. tel için: to become obstinate [obstimt]. keçileşmek keder etmek to be grieved [gri:vd]. kederlendirmek to grieve. kederlenmek to become grieved, kederli olmak to be grieved. kedersiz olmak to be free from grief [gri:f]. Orada kedersiz bir hayat sürüyor. He leads a life free from grief there. kefalet etmek to stand as surety for.

kefaret etmek

474

kefaret etmek insanlar günahları için kefaret etmelidir. kefelemek kefenlemek kefil olmak Ben ona kefil olurum. Paran çoksa kefil ol, işin yoksa şahit ol. mahkeme kefaleti için: Ona kefil olmak niyetinde değilim. kehlenmek kekelemek şaşırıp kelimeleri karıştırmak: kekeme olmak kel olmak Benim başım kel mi? Hem kel, hem fodur. kelepçelemek kelepir olmak Fiyatına göre kelepirdir. kelime oyunu yapmak Kelime oyunu yapmaktansa, ne demek istediğini söyle. kemerlemek kemik olmak (bir deri bir) kemikleşmek kemirilmek kemirmek, dişleriyle: pas için: Pas çerçeveyi kemiriyor. *içi içini kemirmek *tırnaklarım kemirmek İnsanlar tırnaklarını neden kemirir? kem küm etmek kendi âleminde olmak kendi halinde olmak kendinde olmak Sen bugün kendinde değilsin. kendinde olmamak, şuursuz olmak anlamında: aklı yerinde olmamak anlamında: kendine etmek Ne ettiyse, kendine etti. Herkes ne ederse, kendine eder. kendine gelmek Yakında kendine gelir. kendine sahip olamamak kenetlemek, kenetle tutturmak: eller için: çene için: kenetlenmek, kenetle: cene itin:

to atone for one's sins [ttoun]. One must atone for one's sins. to groom a horse with a hair glove. to wrap in a shroud [sraud]. to vouch for [vauc]. / can vouch for him. to act as a guarantor [ge:nnto:]. If you're seeking trouble be a guarantor or a court witness. to stand bail for. / have no intention to stand bail for him. to become lousy [lauzi]. to stammer [ste:mi]. to fumble for words. to be a stutterer [statin]. to get bald [bo:Id]. (What is wrong with me?) (He is a vain silly fellow [felou].) to handcuff [he:ndkaf]. to be a bargain [ba:gin]. Given the price, it's a bargain. to play upon words. Say what you mean instead of playing on words. to round the spine of a book [spayn]. to be a bag of bones [bounz], to ossify. to be gnawed [no:d]. to gnaw [no:]. to corrode [kiroud]. (The rust is eating away the frame.) to be consumed by anxiety [emzayiti]. to bite one's nails [bayt]. Why do people bite their nails [neylz]? to hum and haw [ham in ho:]. to keep to oneself. to be quiet and inoffensive. to be oneself. You're not yourself today. to be unconscious [ankonsis]. not to know what one is doing. to harm oneself. He only harmed himself. (One reaps what one sows [souz].) to be oneself again. She'll soon be herself again. to be unable to control oneself. to clamp [kle:mp]. to clasp [kla:sp]. to lock. to be clamped in place [kle:mpt]. to be locked [lokt].

kenetli olmak

475

kenetli olmak kentleşmek kentleştirmek kepaze etmek, gülünç durum için: utanacak durum için: kepaze olmak, gülünç duruma düşmek: utanacak duruma düşmek: kepçelemek kepeklenmek, başla kepek oluşmak: susuz ve tatsız duruma gelmek: kepekli olmak kerahet etmek kerim olmak Allah kerim! kertesine gelmek kertiklemek kertikli olmak kertilmek kertmek, kertik açmak anlamında: sürtünmek anlamında: kesbetmek, elde etmek anlamında: kazanmak anlamında: | birleşikler ve deyimler ] kanuniyet kesbetmek nezaket kesbetmek salâh kesbetmek vahamet kesbetmek keselemek keselenmek keseletmek kesik olmak arızalı anlamında: Şunu kesik kesik cümlelerle anlatmasana. cereyan için: Cereyan yine kesik. kesilmiş bir şey için: süt için: kesilmek, aralık verilmek anlamında: Görüşmeler üçüncü kez kesildi, bitkin duruma gelmek: dinmek anlamında: elektrik için: Elektrikler kesildiği taktirde ne yapacağız? gürültü için: kesik duruma gelmek: Bütün kaçış yolları askerlerimiz tarafından kesildi. Köpek sürünmekle, etek kesilmez.

to be clamped together. to be urbanized [o:bmayzd]. to urbanize. to ridicule [ridikyud]. to disgrace [disgreys]. to be a laughing-stock [lad'ingstok]. to disgrace oneself [disgreys]. to scoop [sku:p]. to become scurfy [sko:fi]. to get dry and tasteless [teysflis]. to be scurfy. to loathe [louth]. to be generous [ceniris], (Never mind, it will come all right.) to come to the right place and time. to notch. to be notched [noct]. to get notched. to notch. to scrape [skreyp]. to acquire [tkwayi]. to gain [geyn], to acquire the force of law. to become delicate [delikit]. to get better. to become serious [si:ryts]. to rub with a bath hair glove. to rub oneself with a bath glove. to have one's body rubbed with a bath glove. to be dense. to be broken. Don't relate it in broken sentences. to be off. The electricity is off again. to be cut. to be spoilt [spoylt]. to be interrupted [inttraptid]. The talks were interrupted for the third time. to be exhausted [igzo:stid]. to die down, to be cut off. (What shall we do in the event of a power cut?) to cut down, to be cut. All the escape routes have been cut off by our troops [traps], (A reputation is never blemished by slanders.)

kesilmek (adetten)

476

Vakitsiz öten horozun başı kesilir. A cock that crows untimely has his head cut off. Taze ekmek iyi kesilmiyor. Fresh bread won't cut well. to subside [sibsayd]. rüzgâr için: Fırtına kesildi. The storm has subsided. to be shut off. su- için: Sular her gece böyle kesilir. The water is shut off every night in this manner. to curdle [ko:dil]. süu için: Süt yine kesildi. The milk has curdled again. to stop. sona ermek anlamında: Ses başladığı gibi birden kesildi. The sound ended almost as soon as it had begun. to be cut off. telefon için: to stop. yağmur için: Bu yağmur kesileceğe benzemiyor. It doesn't seem this rain is going to stop. birleşikler ve deyimler] Sakalı kesilesi. May he have his beard cut [bird], adetten kesilmek to reach menopause. amanı kesilmek to be too weak to plead for mercy [mo:si]. ardı kesilmek to cease [si:s]. ardı arası kesilmemek to continue uninterrupted. ardı arkası kesilmemek to have no end. Gümrükte sorunların ardı arkası kesilmedi. There was no end to our troubles at the customs [kastimz]. arkası kesilmek, to come to an end. arkası gelmemek anlamında: tükenmek anlamında: to run out. aslan kesilmek to act like a lion [layin]. ayağı/ayakları yerden kesilmek, to be swept off one's feet. yere değmemek anlamında: yaya gitmekten kurtulmak: to ride instead of walking [rayd]. bacakları kesilmek to be weak in the legs. Bacaklarım kesiliyor. I'm weak in the legs. barut kesilmek to fly into a rage [reyc]. başına kahya kesilmek to meddle into the affairs of others [ife:z]. buz kesilmek, to freeze [fri:z]. buz gibi soğumak anlamında: Ayaklarım buz kesildi. (My feet are like ice [ays].) to be frozen. donmak anlamında: to be stunned [stand], bir durum karşısında donakalmak: bülbül kesilmek to spill the beans [bi:nz], canavar kesilmek to get brutal. cin ifrit kesilmek to get very angry. derebeyi kesilmek to lord it over. dikkat kesilmek to be all ears [i:z]. dizleri kesilmek to feel groggy. Dizlerim kesiliyor. I feel groggy. doğram doğram kesilmek to be cut up in slices [slaysiz]. düşman kesilmek to become an enemy. eli ayağı buz kesilmek to be stunned [stand]. göbekleri beraber kesilmek to be inseparable. göz kulak kesilmek to be all eyes [ayz]. hızı kesilmek to peter out [pi:tiraut]. Talebin hızı neden kesildi? Why has the demand petered out? hoşafın yağı kesilmek to be dumbfounded [damfaundid]. iflahı kesilmek to be exhausted [igzo:stid]. ifrit kesilmek to fly into a rage [reyc].

kesin olmak

477

iştahı kesilmek kahya kesilmek kazık kesilmek kerpiç kesilmek korkudan buz kesilmek kulak kesilmek Altın kelimesini duyunca kulak kesildi. kuvvetten kesilmek kuzu kesilmek kül kesilmek Yüzü birden kül kesildi. mosmor kesilmek nefesi kesilmek O yürüyüşten sonra hepimizin nefesi kesilmişti. önü ardı kesilmemek pancar kesilmek put kesilmek sapsarı kesilmek sesi kesilmek sesi soluğu kesilmek sinir kesilmek soluğu kesilmek sucuk kesilmek sütü kesilmek şap kesilmek takati kesilmek taş kesilmek şaşırıp ne yapacağını bilememek: tuğlu vezir kesilmek turşu kesilmek, yiyecek için, bozulmak: çok yorulmak: umut kesilmek Allah'tan umut kesilmez. Çıkmadık candan umut kesilmez. yemeden içmeden kesilmek zindan kesilmek yaşanmaz duruma gelmek: kesin olmak Bunu kabul etmeyeceği hemen hemen kesindir. Gelmeyecekleri kesin. kesinleşmek kesinleştirmek kesinti yapmak kesişmek *söz kesişmek kesivermek Başını oracıkta kesiverdiler. keskin olmak, iyi kesen anlamında: Kalem kılıçtan keskindir. sert anlamında: tad ve koku için: Bu şarap keskin. *gözü keskin olmak

to lose one's appetite [e:pitayt], to interfere in other people's affairs. to become stiff. to be petrified [petrifayd], to be petrified with fear. to be all ears. He was all ears when he heard the word gold. to be exhausted. to become as tame as a lamb [le:m]. to turn pale [peyl]. His face suddenly turned pale. to become purple [pb:pil]. to be/get out of breath [breth]. We were all out of breath after that march. to have no end. to turn red. to be as still as a pole [poul]. to turn pale [peyl]. to be reduced to silence [sayhns]. to become completely silent. to become all nerves [no:vz]. to have no breath left. to be wet through. (for cows) to go dry. to be dumfounded [damfaundid], to have no more strength left. to be petrified [petrifayd]. to be striken dumb with surprise [dam]. to act high and mighty [mayti]. to turn sour [sawi], to become very tired, to despair [dispe:]. Do not despair of God's mercy [mo:si]. Where there is life there is hope. to lose one's appetite [e:pitayt], to get very dark. (for life) to become unbearable [anbe:nbil]. to be certain [so:tin]. It's almost certain that he'll refuse. They are sure not to come. to become final [fayml]. to make smth definite. to deduct [didakt], to intersect. to come to an agreement, to cut. They cut his head on the spot. to be sharp. The pen is sharper than the sword. to be strong, to be pungent. This wine is pungent [pancint], to be sharp-eyed.

keskinleşmek

478

keskinleşmek keskinleştirmek kesmek, kesici bir aletle ayırmak: Onu makasla kesmeyin. Bu bıçak iyi kesmiyor. küçük parçalara ayırmak: dilimlere ayırmak: bedenin bir yerini: Bu bıçakla bir yerini keseceksin. ara vermek anlamında: ağaç için: Bahçedeki ağaçları kesmişler. ağrı için: durdurmak anlamında: elektrik için: gaz, buhar vs için: hayvanlar için: ilişkiler için: iskambil kağıtları için: konuşma, film vs için: Konuşmanın büyük kısmını kestiler, kararlaştırmak anlamında: son vermek anlamında: Birden konuşmayı kesti. Artık bu konuyu burada keselim. Ağlamayı keser misin? su vs için: telefon için: vermemek anlamında: Dervişe git demezler, lokmasını keserler.

to get sharp, to sharpen.

to cut [kat]. Don't cut it with scissors [siziz]. This knife doesn't cut well. to cut up. to slice [slays], to cut (oneself). You're going to cut yourself with that knife. to interrupt, to fell. They have felled the trees in the garden. to kill. to stop. to cut off. to turn off. to slaughter [slo:ti]. to break off. to cut. to cut. They have cut the bulk of the talk. to agree upon [lgri]. to stop. Suddenly he stopped talking. (Let's just leave it at that.) Will you stop crying? to shut off. to cut off. to cut down. You don't chase a guest, you cut down on his food. to deduct [didakt]. Küçük bir meblağ kestiler. They have deducted a small amount. yolu bölmek anlamında: to intersect. Yol, tren yolunu bu noktada kesiyor. The road intersects the railway line at this point [intisekts]. yolu kapatmak anlamında: to block. Polis ileride yolu kesmiş. The police has blocked the road ahead. I birleşikler ve deyimleri Kılıç kınını kesmez. A sword doesn't cut its scabbard [ske:bid], Domuzun kuyruğunu kes, yine domuzdur. (You can't change human nature [neyci].) Çingeneye beylik vermişler, önce babısını kesmiş. They placed a gypsy in a position of authority and his first action was to hang his father. . to fell trees, ağaç kesmek to kill pain. ağrıyı kesmek ahkâm kesmek to put forward arbitrary judgement. aklı kesmek to think smth possible. / don't think it possible. Bu işi aklım kesmiyor. to judge feasible [fi:zibil]. Do you judge it feasible? Bunu aklın kesiyor mu? to break off relations with [riley§inz]. alakayı kesmek to kill the goose that lays the golden eggs. altın yumurtlayan tavuğu kesmek to stop. ardım kesmek to terrorize [tenrayz]. asıp kesmek to cease fire [si:s]. ateş kesmek

kesmek (ayağını -bir yerden-) ayağını kesmek (bir yerden) bağlantıyı kesmek başını kesmek

479 to stop going to. to disconnect [diskinekt]. to behead. He who cuts a tree is a murderer. to stop at once. to issue a ticket [isju:]. to cut off the branch one is sitting on. to save on food [seyv]. to cut smb's throat. to behead [bihed]. to cut off the electricity. to fine [fayn]. to shiver with cold. to cut into slices [slaysiz]. to cease doing smth [si:s]. to stop going to. to make out an invoice [invoys]. to put the blame on smb. to throttle back. to save on one's food. to cut the umbilical cord [ko:d]. to do it all on one's own. to break off talks. to feel oneself capable of [keypibil]. (J don't dare.) to extort protection money [iksto:t]. to quench one's thirst.

Yaş kesen baş keser. bıçak gibi kesmek bilet kesmek bindiği dalı kesmek boğazından kesmek boğazım kesmek boynunu kesmek cereyanı kesmek ceza kesmek çivi kesmek dilim dilim kesmek elini kesmek (bir şeyden) elini ayağını kesmek (bir yerden) fatura kesmek faturayı birine kesmek gazı kesmek gırtlağından kesmek göbeğini kesmek göbeğini kendi kesmek görüşmeleri kesmek gözü kesmek Gözüm kesmiyor. haraca kesmek hararet kesmek hesabı kesmek hesap için: to settle an account [lkaunt]. ilişkiler için: to cut off relations [riley§inz]. hızını kesmek to stem. Cinayet dalgasının hızını kesmenin bir There must be a way of stemming the crime yolu olmalı. wave. iflahını kesmek to wear smb down [we:]. iki taraflı kesmek (acem kılıcı gibi) to treat two sides with equality. ilişiğini kesmek to severe one's connection with [kinek§m]. ilişkileri kesmek to break off relations with. Bu ülkeyle diplomatik ilişkileri kestik. We have broken diplomatic relations with that country. iştah kesmek to kill one's appetite [e:pitayt]. kellesini kesmek to eat one's hat. Yalan söylüyorsam, kellemi keserim. If I'm lying I'll eat my hat. to rely on oneself. kendi göbeğini kendi kesmek Öksüz, kendi göbeğini kendi keser. A person without relations has to look after himself or herself. kısa kesmek to cut short. Maalesef ziyareti kısa kesmek zorundayız. Unfortunately we have to cut short our visit. kurban kesmek to slaughter a sheep as a sacrifice [se:krifays]. lafı kesmek to cut in. Lafı bu kadar kesmemelisiniz. You shouldn't cut in so much. lâfını kesmek to interrupt smb. Lafınızı balla kestim. Excuse me for interrupting you. lime lime kesmek to cut into long narrow strips. makbuz kesmek to write a receipt [risi:t]. memeden kesmek to wean a child [wi:n].

kestirmek

480

to break off with. merhabayı kesmek (biriyle) to take one's breath away. nefesini kesmek (birinin) Oradaki manzara insanın nefesini kesiyor. The scenery there takes one's breath away. to cut firewood. odun kesmek oturduğu dalı kesmek to cut off the branch one is sitting on. önünü kesmek (birinin) to bar the way of. para keshıek to make a lot of money. postayı kesmek to cut one's ties with [tayz]. selâmı sabahı kesmek to stop speaking to. sesini kesmek to shut up. Kes sesini! Shut up! to take smb's breath away. soluğunu kesmek (birinin) to conclude a marriage agreement [me:ric], söz kesmek to interrupt smb. sözünü kesmek Affedersiniz, sözünüzü kestim. I'm sorry to interrupt [intirapt]. Sözünüzü balla kestim. Excuse my interrupting [ikskyu:z]. to wean [wi:n]. sütten kesmek to leave it at that. tartışmayı kesmek Bu tartışmayı burada kesmek zorundayız. We have to leave it at that. tatlı yerinde kesmek to break off a story at an exciting point. tırnaklarını kesmek, gerçek anlamda: to cut one's nails. birini güçsüz bırakmak: to render smb harmless. tırtıl kesmek to cut into a serrated pattern.. umudunu kesmek to give up hope (of). ümidini kesmek to despair of. Çantasını bulmaktan ümidini kesti. She despairs of ever finding her bag. to abandon hope [houp]. ümit kesmek to stage a hold-up. yol kesmek yolunu kesmek to waylay. kestirmek, kesilmesini sağlamak: to have smth cut. kısa bir süre uyumak : to doze off. takdir etmek anlamında: to appreciate [rpri'.siyeyt]. talimin etmek anlamında: to estimate [estimeyt]. karar vermek anlamında: to make up one's mind. Ne söyleyeceğimi kestiremiyorum. / can't make up my mind as to what to say. | birleşikler ve deyimleri to take a nap. biraz kestirmek gözüne kestirmek, başarabileceğini ummak: to feel capable of [keypibil]. beğenmek anlamında: to fancy [fe:nsi], saçını kestirmek to have one's hair cut. yem kestirmek to stop to feed a mount [maunt]. uyku kestirmek to have a nap [ne:p]. keşfetmek, to find out [fayndaut]. gizli bir şey için: Onun hakkında birçok şeyler keşfettik. We found out a lot of things about him. Tetkik edince, iki pasaportu olduğunu keşfettik. On enquiry we found out that he was carrying two passports. yeni bir şey için: to discover [diskavi]. Amerika'yı kim keşfetti? Who discovered America? to explore [eksplo:]. keşfe çıkmak anlamında: askeri keşif için: to reconnoitre [rekinoyti]. Amerika'yı yeniden keşfetmeye benzer. It's like rediscovering America.

keşide etmek keşide etmek keşikleşmek keşmekeş içinde olmak ketmetmek ketum olmak keyf için yapmak keyfetmek keyfi gelmek keyfi hali yerinde olmak keyfi olmak keyfi olmamak

481 to draw [dro:]. to work in shifts. to be in great confusion [kinfyu:jin]. to conceal [kinsid]. to be discreet [diskrkt]. to do smth for pleasure [pleji]. to enjoy oneself. to feel in good mood. to feel in the mood. Değme keyfine! He should be very pleased! to feel well. Keyfiniz nasıl? How do you feel? not to feel up to. Bu sabah hiç keyfim yok. J don't feel up to the mark this morning. to feel low. Bugün kimsenin keyfi yok. Everyone feels rather low today. to be in good mood [mu:d]. to be in high spirit again. to amuse oneself [imyu:z]. to have fun [fan]. to put smb into a good mood. to perk up [pb:k]. to be in good humour [hyu:mi].

keyfi yerinde olmak keyfi yerine gelmek keyif etmek keyif yapmak keyiflendirmek keyiflenmek keyifli olmak keyifsiz olmak neşesiz anlamında: to be in bad humour. sağlığı yerinde olmamak: to be unwell. keyifsizlenmek to get rather unwell. kıçtan kara etmek to moor by the stern [mu:r]. kıkırdamak, ses çıkararak gülmek: to giggle [gigil]. Lütfen şu kıkırdamayı keser misiniz? Will you please stop giggling? soğuktan donmak anlamında: to be freezing. kıkırdatmak to make smth crackle [kre:kil]. kılağılamak to burr [bo:], kılavuz etmek to follow smth. Akıllıyı arkada tutma, akılsızı kılavuz etme. Never lead a wise man nor follow a fool. to guide [gayd]. kılavuzluk etmek kılçıklı olmak, balık için: to be bony [bouni]. sebze için: to be stringy. kılçıksız olmak to be without bones [bounz]. kıldırmak, kılmak işini yaptırmak: to have smth performed [pifo:md]. kılmak işini birisine yaptırmak: to have smb perform smth [pifo:m]. kılıbıklaşmak to become henpecked [henpekt]. kılıçlamak to put to the sword [so:d]. kılıflamak to put smth in a cover [kavi]. kılığında olmak to be in the guise of [gayz]. kılıksız olmak to be shabby [se:bi]. kılıksızlaşmak to become shabby. kılınmak to be performed [pifo:md]. *-in namazı kılınmak (for smb's funeral service) to be held [fyu:mnl]. Senin namazın kılındı. (You're as good as dead [ded].)

kıllartmak

482

kıllanmak kılları çıkmak anlamında: sakalı akmak anlamında: kılmak | birleşikler ve deyimler] Gaye, ulusal bilinci işlemez kılmaktı. geçersiz kalmak hâkim kdmak hükümsüz kılmak imkânsız kılmak Bu, işi bitirmemizi imkansız kıldı. karar kılmak (bir şeyde) Daha pahalısını almaya karar kıldık. meskûn kılmak mümkün kılmak namaz kılmak Çimen üzerinde duran adam, aslında namaz kılıyor. olanaksız kılmak Kurallar bir ertelemeyi olanaksız kılıyor. olurlu kılmak saçı kılmak yetkili kılmak yükümlü kılmak kılsız olmak kımıldamak O yerden kımıldamak niyetinde değil. hareket etmek anlamında: Kımıldama! kıpırdamak anlamında: Kımıldayıp durma! kımıldamamak kımıldanmak kımıldatmak Bu kasayı kimse yerinden kımıldatamaz. kınalı olmak Eller ve ayaklar kınalıydı. kınamak Kimseyi kınamak istemiyorum. Generallerin tutumunu şiddetle kınıyoruz. Muhalefet, hükümetin ekonomik siyasetini kınadı. kınanmak kıpırdamak Biraz kıpırdayınız, yoksa treni kaçıracağız. |birleşikler ve deyimler] kılı kıpırdamamak Kılı kıpırdamadı. kıpırdayıp durmak Kıpırdayıp durma!

to become hairy [he:ri]. to begin to show a beard fbirrd]. to make. The aim was to paralyze the national conscience [konsins]. to make invalid [invilid]. to make smb/smth dominant [domimnt]. to invalidate [invilideyt]. to make it impossible. This made it impossible for us to finish the task. to settle upon smth [setil]. (We've decided to buy a more expensive one.) to populate [popyuleyt]. to make it possible. to perform the ritual prayer [rityuwil]. The man standing on the grass is actually praying. to preclude [priklu:d]. The rules preclude any adjournment. to make smth possible [posibil]. to scatter coins/candy [koynz/ke:ndi]. to authorize [orthirayz]. to compel [kimpel]. to be hairless [he:les]. to move [mu:v]. She doesn't mean to move from her place. to make a move. Don't make a move! to stir [sto:]. Don't stir! to sit tight [tayf]. to move slightly [slaytli]. to budge [bac]. Nobody can budge this safe. to be dyed with henna [dayd]. The hands and feet were dyed with henna. to blame [bleym]. I don't want to blame anyone. to condemn [kmdem]. We strongly condemn the attitude of the generals [e:tityu:d], to censure [sensi]. The opposition has censured the economic policy of the government [gavinmmt]. to be blamed (for), to move [mu:v]. Get a move on or we'll miss the train. not to bat an eyelash [aylas]. She didn't bat an eyelash. to fidget [ficit]. Don't fidget!

kıpırdanmak

483

yaprak kıpırdamamak Etrafımızda tek bir yaprak kıpırdamıyordu. Rüzgâr esmeyince dal kıpırdamaz. yerinden kıpırdamamak Hiçbir şekilde yerimden kıpırdamam. yerinden kıpırdayamamak kıpırdanmak kıpırdatmak | birleşikler ve deyimleri dudak kıpırdatmak kılını kıpırdatmamak parmağım kıpırdatmamak Bize yardım etmek için kimse parmağını bile kıpırdatmaz. kıpıştırmak kıpkırmızı olmak, herhangi bir sebeple: utancından: Kız kardeşim utancından kıpkırmızı oldu. kıraat etmek Kuran için: kırba olmak kırbaçlamak kırbaçlanmak kırçıllanmak kırçıllaşmak kırdırmak, bir şeyi: birisine: senet için: buğday için: kırdırtmak bir şeyi birisine: senet için: fiyat için: kırgın olmak Çok kırgınım. kırıcı olmak kırık olmak, kırılmış şeyler için: kemik için: gücenmiş anlamında: kırılmak, parçaya ayrılmak anlamında: Elimde kırılıverdi. Kırılır diye korktum. gücenmek anlamında: ışın için: kemik için: hava için: Sular kırıldı. [ birleşikler ve deyimler | Eli kırılsın! Oldu olacak, kırıldı nacak. Araba kırılınca, yol gösteren çok olur.

(for a leaf) not to stir [stb:]. Not a leaf was stirring around us. (There is a reason for every happening.) not to stir [sto:]. I'm not stirring from my place on any account. to be unable to extricate oneself, to budge [bac]. to budge smth. to move the lips slightly [slaytli]. not to turn a hair [he:]. not to move a finger. No one will move a finger to help us. to blink. to go red. to glow with shame [seym]. My sister's face glowed with shame. to read [ri:d], to recite [risayt]. (for a child) to be potbellied [potbelid]. to whip. to be whipped [wipt]. to be sprinkled with gray, to become gray [grey]. to have smth broken [broukin]. to have smb break smth [breyk]. to discount [diskaunt]. to have grain cracked [krekt]. to have smb break smth. to have a bill discounted [diskauntid]. to get smb to reduce a price [ridyu:s]. to be offended [lfended]. I'm deeply offended. to be offensive [ifensiv]. to be broken [broukin]. to be fractured [fre:kcid], to be hurt [ho:t], to break [breyk]. It suddenly broke in my hand. I was afraid it might break. to be hurt [ho:t], to refract [rifre:kt]. to fracture [fre:kci], to become milder [mayldi]. The weather is warmer. May his hand break! It's no use crying over spilt milk. Help is always available when it's too late.

kırışık olmak

484

Çanak çanağa değer, kırılır. A pot gets broken when it touches another. Kol kırılır, yen içinde; baş yarılır, börk içinde. Private matters should remain private. Pilavdan dönenin, kaşığı kırılsın. We'll see this through, come what may. Su testisi su yolunda kırılır. There is a risk in every occupation. to be starving. açlıktan kırılmak to be exhausted [igzo:sted]. beli kırılmak burnu kırılmak to be pulled down [puld]. Bunların burunlarının, zaman zaman These people need to be pulled down once kırılması gerek. in a while. to be overcome by bad smell. burnunun direği kırılmak to be down-cast [daun kast]. cesareti kırılmak Neden bu insanların cesareti kırılmış? Why are these people down-cast. to be disheartened [disha:tind]. Bu cesareti kırılmış insanlara ne olacak? What will happen to these disheartened people? direnci kırılmak to breakdown. Yakında direnci kırılır ve itiraf eder. He'll soon breakdown and confess [kmfes]. to get used to (a job). eli kırılmak to be an adept at a thing [idept]. işe eli kırılmak gülmekten kırılmak to split one's sides with laughter [la:fti]. kolu kanadı kırılmak to be thoroughly helpless [thanli], Kolumuz kanadımız kırılmıştı. (We were left sitting high and dry.) to be dispirited. şevki kırılmak kırışık olmak, to be wrinkled [wrinkild]. deıidc kıvrım için: kumaş vs'de: to be creased [kri:st]. kırışmak, to become wrinkled. deride kırışıklık oluşmak: kumaş, kağıt vs için: to become creased. birbirini öldürmek anlamında: to kill each other. bir şeyi paylaşmak: to divide smth among one another. bahse tutuşmak anlamında; to bet with each other. kırıştırmak, to flirt (with) [flo:t]. flört etmek anlamında: to wrinkle. kırışıklık için: to behave in coquettish manner, kırıtmak to be shorn. kırkılmak kırklamak, to complete a forty-day period [pi:ryid]. kırk günü doldurmak anlamında: bir şeyi kırk defa vapmak: to do smth forty times. kırkmak, to trim. saç ve uçlar için; hayvanlar için: to shear [§i:]. kırktırmak to have smth clipped [klipt]. kırklaşmak to turn grey. kırmak, to break [breyk]. genel anlamda: bono, senet vs için: to discount [diskaunt]. direnç veya eylem için: to crush [krasj. doğa olayları için: to abate [tbeyt]. fiyat için; to reduce [ridyu:s]. to offend [ifend]. incitmek anlamında: Kimseyi kırmak istemedim, / didn't mean to offend anyone. bir isteğe reddetmek anlamında: to reject a request [ricekt]. O sizi kırmaz. He won't reject your request. Lütfen bizi kırma. (Please don't say no.)

kırmalı olmak

485

kabaca kırmak anlamında: to kibble [kibil]. kemik için: to fracture [fre:kci]. odun için: to chop [cop], tahıl için: to crush [krasj. yaprak, kağıt vs için: to fold, yarmak anlamında: to split, yok etmek anlamında: to destroy. |birleşikler ve deyimler) Kıran kırana bir dövüş oldu. It was a fight with no holds barred [ba:d]. Kırdığı ceviz bini aşıyor. She is making one gaffe after another. Hanım kırarsa kaza, halayık kırarsa ceza. What is excusable for a superior is a fault for a subordinate [sibo:dinit]. Suyu getiren de bir, testiyi kıran da. Deserving and undeserving people are treated alike [ílayk]. Dilin kemiği yok, ama kemiği kırar. Those who do not know how to speak will hurt their friends. belini kırmak to cripple [kripil]. burnunu kırmak (birinin) to humble smb's pride [prayd]. cesaretini kırmak to discourage [diskaric]. ceviz kırmak to do the wrong thing. direksiyonu kırmak to turn the wheel hard [wi:l]. dümen kırmak to change course [ko:s]. dümeni sağa kırmak to steer to starboard. dümeni sola kırmak to steer to port [sti:]. fiyat kırmak to reduce the price [ridyu:s]. gişe rekoru kırmak to be a box-office success [sikses]. gönül kırmak to hurt smb's feelings. grevi kırmak to break a strike [strayk]. hatırını kırmak to hurt smb's feelings [fi.lingz]. hevesini kırmak to dampen smb's zeal [zi:l]. kafasını kırmak to box one's ears. Bunu yaparsa, kafasını kırarım. I'll box his ears if he does it. kalbini kırmak to break one's heart [ha:t[. kapıyı kırıp odun etmek to kill the goose that lays the golden egg. kemiklerini kırmak to give smb a good beating. kolunu kanadını kırmak to clip one's wings [klip]. kozunu kırmak to play a trump card [ka:d]. kösteği kırmak, çocuk için yürümeye başlamak: to learn how to walk for the first time. ilişiğini kesmek anlamında: to sever all one's ties [sevi]. kulunç kırmak to massage an aching place [me:sa:j]. not kırmak to give a low grade [greyd]. odun kırmak to chop wood [wud]. para kırmak to make a lot of money. pot kırmak to put one's foot in one's mouth. rekor kırmak to beat a record [reko:d]. senet kırmak to discount a bill [diskaunt]. şeytanın bacağını kırmak to finally succeed in doing smth [sikskd]. tel kırmak to blunder [blandí]. umudunu kırmak to destroy smb's hopes [houps]. kırmalı olmak to be pleated [pli:tid]. kırmızılaşmak to turn red. kırpılmak to be clipped [klrpfj. kırpıştırmak (gözlerini) to blink one's eyes.

kırpmak

486

kırpmak, hayvanlar

için:

kesip

düzeltmek

ucunu

kesmek anlamında:

kesinti

yapmak

göz

kapakları

anlamında: anlamında:

için:

to shear [§i:]. to clip, to trim, to cut down, to wink.

I birleşikler ve deyimleri göz kırpmak to blink. göz kırpmak (karanlıkta) to try to explain smth unintelligibly. gözünü kırpmamak not to bat an eye [bed]. Suçlamayı gözünü kırpmadan dinledi. He listened to the indictment without batting an eye [indaytmint]. kısa olmak to be short. *boyu kısa olmak to be short. kısalmak to become shorter. kısaltmak, kısa duruma getirmek: to shorten. kelime için: to abbreviate [ibri:vieyt]. özetlemek anlamında: to abridge [ibric]. kısalttırmak to have smth shortened, kısas etmek to retaliate [ritedieyt]. kısılmak, güç vs için: to be curtailed [kodeyld]. ses için: to become hoarse [ho:s]. göz için: to be slitted. , adele için: to contract [kintre:kt]. | birleşikler ve deyimler) boğazı kısılmak to get hoarse [ho:s]. kapana kısılmak to be caught in a trap. köşeye kısılmak to have one's back to the wall. kuyruğu kapana kısılmak to be in a great straits [streyts]. kısımlamak to grasp with one hand. kısınmak to abstain from [ibsteyn]. kısıntı yapmak to cut down. kısır olmak, insan ve hayvan için: toprak

için:

kısırganmak (birini bir şeyden) kısırlaşmak kısırlaştırmak kısıtlama yapmak kısıtlamak, sınırlamak hacir

anlamında:

altına

almak

anlamında:

kısıtlı olmak kıskanç olmak kıskandırmak kıskanılmak kıskanmak Nesini kıskanayım? Arkadaşlarını neden o kadar kıskanıyorsun? Kıskanılacak bir şey görmüyorum. Başarılarımı kıskanıyorlar.

to be sterile [sterayl]. to be barren. to grudge smb smth [grac]. to become sterile, to sterilize [sterilayz]. to limit. to restrict. to put under the care of a guardian. to be restricted. to be jealous [celis]. to arouse smb's jealousy [rrauz]. to be envied. to be jealous of [cells]. Why should I be jealous of him? Why are you so jealous of his friends? to be envious of [enviyis]. I don't see anything to be envious about. They are envious of my success [sikses].

487

kısmak

Onları kıskanmanıza gerek yok. *sağ gözünü sol gözünden kıskanmak kısmak,

to envy. You needn't envy them. to be extremely jealous [celis].

to lessen [lesin], to narrow [narou]. hak vs için daraltmak anlamında: to reduce [ridyu-.s]. köpeklerde kavruk için: to tuck [tak]. Birden kuyruğunu bacaklarının arasına kıstı. It suddenly tucked its tail between its legs. köpeklerde kulak için: to lower its ears, kemer için: to tighten [taytin]. lâmba için: to turn down, masraf vs için: to cut down, radyo vs için: to turn down [to:n]. Radyoyu biraz kısabilir misiniz? Could you turn down the radio a little? Lütfen müziği biraz kısar mısınız? Could you please turn down the music a little? Televizyonun sesini biraz kısar mısın? Could you please turn down the TV a little? to lower one's voice [voys]. ses için: Lütfen sesinizi kısınız, sizi işitebilirler. Please lower your voice, they can hear you. |birleşikler ve deyimleri dizginim kısmak to tighten one's control over [taytin]. gemini kısmak to rein smb in [reyn]. kulaklarını kısmak to lay back its ears [i:z], kuyruğunu kısmak, köpek için: to tuck its tail between the legs [tak]. mecazi anlamda: to be cowed [kaud]. kısmet olmak to be in one's destiny. Kısmet ise. If fate so decides [disaydz]. Kısmet! May be! It's not the one with the long fingers that will Parmağı uzun olan balyemez, kısmeti olan yer. eat the honey but the lucky one. not to be in one's destiny. kısmet olmamak (Fate doesn't treat everyone equally.) Her kaşığın kısmeti bir olmaz. kıstırılmak, to be squeezed [skwi:zd]. sıkıştırılmak anlamında: to be cornered [ko:nid]. azaltmak göz

anlamında:

İçin:

kaçamayacak

duruma

getirilmek:

kıstırmak, iki

şey

arasında

kaçamayacak duruma |birleşikler ve deyimleri elini kıstırmak

to squeeze. to corner [ko:ni].

bırakmak: getirmek:

Elini makineye

kıstırma!

köşeye kıstırmak kuyruğunu kıstırmak parmağını kıstırmak Dikkat et, parmağını kıstıracaksın! kış kış etmek kışkırtılmak Kışkırtılırsa, saldırıya geçer. kışkırtmak İşi durdurmaları için işçileri kışkırtıyor. Ayaktakımını

kışkırtmaya

çalışıyorlar.

to get one's hand caught in [ko:t]. Mind you don't get your hand caught in the machine [mi§i:n], to hold at bay [bey]. to put smb in a difficult position [przisin]. to crush one's finger [kra§]. Be careful! you'll crush your finger. to shoo [su:]. to be provoked [pnvoukd]. If provoked, it will attack. to incite [insayt]. He's inciting the workers to stop working. to stir up [sto:rap]. They are trying to stir up the mob.

kışkışlamak

488 to shoo away [su:].

kışkışlamak kışlamak, kış

olmak

to become wintry.

anlamında:

*Kış kışlığını yapacak. bir yerde

kışı kuşlar

için

geçirmek: ürkütmek:

kışlatmak kıt olmak *kısmeti kıt olmak kıtır kıtır olmak kıtırdamak kıtırdatmak kıtlaşmak kıvamına gelmek kıvamında olmak, en

uygun

fizik

anında moral

koyuluk

olmak: yönünden:

derecesi

yönünden:

Everything must act in accordance with its nature [neyci]. to pass the winter somewhere. to shoo away [su:]. to put a flock in place for the winter. to be in short supply [srplay]. to be short on luck [lak]. to be crisp. to make a crunching sound [saund]. to make smth crackle [kre:kil]. to become scarce [ske:s]. to come to the right consistence [kansistms]. to be at the right moment [moummt]. to be in top shape [seyp]. to be of the right consistency.

kıvamlanmak, olgunlaşmak

to be in one's prime [praym]. to come to the right consistence.

anlamında:

sıvılar

için:

kıvandırmak, övünç

yönünden:

sevinç

yönünden:

to make smb feel proud [praud]. to make smb glad [gle:d].

kıvanma^, övünç

için:

sevinç

için:

to take pride in [prayd]. to be glad about, to give off sparks, to frizzle.

kıvılcımlanmak kıvır kıvır yapmak kıvırmak, becermek

anlamında:

bükmek

anlamında:

kalçalarını

sallamak

katlamak

anlamında:

kitap

yaprağı

anlamında:

için:

Sayfanın kenarını kıvırma! kumaşı saç

tersine

bükmek

anlamında:

için:

uydurup

söylemek

anlamında:

| birleşikler ve deyimler] burun kıvırmak işi kıvırmak Al Center işini kıvıran, aynı çetedir. kollarını kıvırmak kıvırtmak kıvrak olmak kıvramak kıvrandırmak kıvranmak, acı çok

çekmek ihtiyaç

anlamında: duymak:

| birleşikler ve deyimler] ağrıdan kıvranmak

to manage to do smth [me:nic]. to twist. to undulate one's hips [andyuleyt]. to fold back, to crease [kri:s]. Don't crease the corner of the page. to turn in an edge of cloth, to curl [ko:l]. to make up. to turn up one's nose, to pull a job. It's the same gang that pullet the Al Center job. to tuck up one's sleeves [sli:vz]. to have smb curl smth. to be lively [layvli]. to get tangled. to tantalize [temtilayz]. to squirm [skwo:m]. to crave for [kreyv]. to be convulsed with pain [kinvalst].

489

kıvratmak

çaresizlik içinde kıvranmak endişe içinde kıvranmak ihtiyaç içinde kıvranmak imkânsızlıklar içinde kıvranmak Halk imkânsızlıklar içinde kıvranıyor. kahkaha ile kıvranmak Seyirci kahkaha ile kıvranıyordu. kıskançlıktan kıvranmak kıvrım kıvrım kıvranmak sancıdan kıvranmak umutsuzluk içinde kıvranmak yoksulluk içinde kıvranmak kıvratmak kıvrık olmak kıvrık kıvrık olmak kıvrılmak, kıvırcık

duruma

bükülmek yuvarlak

bir

katlanmak sancı

gelmek: anlamında:

biçim

almak:

anlamında: ile...:

Yol kıvrıla kıvrıla gidiyordu.

to writhe in helplessness [rayth], to be torn by anxiety [emgzayiti]. to be in great need. to be at grips with poverty [poviti]. The people are at grips with poverty. to be convulsed with laughter [laftı]. The audience was convulsed with laughter. to be consumed with envy [kmsyu:md]. to writhe in agony [rayth]. to be convulsed with pain [kinvalst]. to writhe in desperation [despıreyşın]. to suffer great misery [miziri]. to curl tightly [taytli]. to be twisted. to be curly. to curl [kö:l]. to twist. to curl up. to be folded back. to be doubled up with pain [peyn]. The road twisted and twisted up the hill.

kıyamamak, to have pity on. to be unable to spare [spe:]. to be unable to sacrifice [se:krifays]. feda edememek anlamında: to spare smb's life [layf]. hayatını bağışlamak anlamında: kötülük edememek anlamında: not to have the heart to [ha:t]. Gerçeği ona söylemeye kıyamadım. I didn't have the heart to tell her the truth. to be unable to bring oneself to. Rüyasını sona erdirmeye kıyamadım, / couldn't bring myself to end her dream. to grudge expenses [grac]. para ve masraf yönünden: kıyas etmek to compare [kimpe:]. kıyaslamak to compare. kıyaslanmak to be comparable with. Eğlence bakımından Bodrum'la kıyaslanamaz. In point of entertainment it isn't comparable with Bodrum [kompınbıl]. kıydırmak, to have smb cut up smth. et vs için: to have smb perform smth. nikâh vs için: to treat smb cruelly [kru:eli]. kıyıcılık etmek kıyılmak, to be cut up finely [faynli], doğramak anlamında: et için: to be minced [minst]. kıyılmamak, Yüzüne bakmaya kıyılmaz. She is very beautiful. Bakmaya kıyılmaz bir manzaraydı. It was a view one was never tired of looking at. kıyınmak to feel sore all over [so:]. kıyışmak to come to an agreement [igri:mrnt]. kıymak, to act pitilessly, acımamak anlamında: to mince [mins]. et için: to cut up. doğramak anlamında: not to spare [spe:]. esirgememek anlamında: acımak

esirgemek

anlamında:

kıymeti olmak feda

490 etmek

kötülük

aıdanunda:

etmek

anlamında:

Ona nasü kıydın? öldürmek loptan

anlamında: öldürmek

atılanımda:

to sacrifice [serkrifays]. to bring oneself to. How could you bring yourself to do that to her? to kill without pity, to massacre [mersiki].

[birleşikler ve deyimleri canına! kıymak, öldürmek intihar

anlamında: etmek:

kendine kıymak nikâh kıymak paraya kıymak kıymeti olmak Nasihatin kıymeti olmaz.

to kill. to commit suicide [syu:wisayd]. to kill oneself. to perform the marriage ceremony [serimini]. to shell out money [mani]. to have a value [ve:lyu:]. There can be no price high enough for advice [ldvays].

kıymetlendirmek, to evaluate [ivedyueyt], to raise the value of [vedyu], değerlendirmek anlamında: to bring into profitable use [yu:s], kıymetlenmek to gain value [geyn]. kıymetli olmak to be valuable [vedyubil]. Davaya katkısı çok kıymetli olmuştur. His contribution to the cause was invaluable. Akçesi ucuz olanın, kendisi kıymetli olur. Generous people are highly thought of. kıymetsiz olmak to be worthless [wothlis], kıymıklanmak to splinter. kızak yapmak to slide [slayd]. taşıt için: to skid. kızamık olmak to come down with measles [mkziz]. Çocuğunuz kızamık oluyor. Your child is coming down with measles. kızarmak, ateş üstünde pişmek: to roast [roust], kızgın yağda pişmek: to be fried [frayd]. Bunlar kızarmış! These have been fried! to fry [fray]. Pek fazla kızarmasınlar. Don't let them fry too long. kızgın yağda pişirmek: to fry [fray]. to be toasted [toustid]. ekmek için: to glow. kömür için: meyve ve sebze için: to ripen [raypin]. to redden, kırınızı bir renk almak: to turn red. yüzünün rengi için: to blush [blasj. utanma vs'den dolayı: | birleşikler ve deyimleri gözü kızarmak to have red eyes [ayz]. Ağlamaktan gözleri kızarmıştı. (His eyes were red with weeping.) to blush to one's ears, kulaklarına kadar kızarmak to blush [blasj. yüzü kızarmak to be fried [frayd]. kızartılmak kızartmak, to make smth red. renk için: ateş üstünde pişirmek: to roast [roust], kızgın yağda pişirmek: to fry [fray]. Biraz patates kızartır mısın? Could you fry up some potatoes [piteytouz]? ekmek için: to toast [toust]. değerini

belirtmek

anlamında:

değerini

artırmak

anlamında:

kızdırılmak

491

*yüz kızartmak *yüzünü kızartmak (birinin) kızdırılmak kızdırmak, öfkelendirmek

anlamında:

Bu, hâkimi kızdıracak. Sizi kızdıracak ne yaptı? Onun yerinde olsam, öğretmeni kızdırmam. Onu kızdıracak bir şey yapmayın. Beni çok kızdırıyor. ısıtmak

anlamında:

to forget about one's pride [prayd]. to make smb blush, to be angered [e:ngid]. to anger [e:ngi]. This will anger the judge [cac]. What did she do to anger you? If I were him I wouldn't make the teacher angry [e:ngri]. Don't do anything that will make him angry. (She makes my blood boil [boyil].) to make smth red-hot.

kızgın olmak, to be angry [e:ngri]. anlamında: Kızgın olmaktan öte, çok üzgünüm. I'm much more sorry than angry. Aslında kızgın değilim. Actually, I'm not angry. to be indignant with [indigmnt]. birisine...: to be indignant at. bir şeye...: Hepimiz tutumundan dolayı kızgınız. We are all indignant at her attitude. to be mad about. Polis memuru neye bu kadar kızgın? What is the policeman mad about? birisine kızmış olmak: to be angry with. Size neden kızgın olsunlar ki? Why should they be angry with you? bir şeyden dolayı...: to be angry at. çok ısıtılmış anlamında: to be overheated. çok ısınmış anlamında: to be red-hot. hayvanlar için: to be on heat [hi:t], kızgınlaşmak to get angry. kızıllaşmak to turn red. kızılmak to get angry at/with, Böyle şeylere kızılmaz ki. You don't get angry at such things. kızışmak, canlanmak anlamında: to get lively [layvli]. hareketlenmek anlamında: to get heated [hi:tid]. çok ısınmak anlamında: to get fiercely hot [fksli]. şiddetlenmek anlamında: to get violent [vayihnt]. hayvanlar için: to be in rut [rat]. kızıştırmak, canlandırmak anlamında: to enliven [inlayvin]. heyecanlandırmak anlamında: to excite [iksayt]. gayret vermek anlamında: to get people worked up. şiddeti artırmak anlamında: to increase the violence [vayilins], ısı için: to overheat [ouvihi.t]. kızmak, öfkelenmek anlamında: to get angry [e:ngri]. Kızmamak çok zor. It's hard not to be angry. Onun kızmasına bir neden görmüyorum. I don't see any reason why he should get angry. Gel de kızma! How could one not get angry? Kızacak bir şey yok. There's no reason to get angry. to lose one's temper [lu:z]. Kızdığı görülmüş değil. He was never seen losing his temper. Kızmaya görsün! Wait till he loses his temper! öfkeli

492

kibar olmak birine

sinirlenmek:

Bana kızdın mı? bir

şeyden

dolayı...:

Yaptığı işe kızmadınız mı? ısı

için:

hayvanlar

için:

to be angry with. Are you angry with me? to be angry at. Aren't you angry at what he has done? to get hot. to be in heat [hi:t].

[ birleşikler ve deyimleri Kızar mı, kızar. Bir kızarsa, pir kızar. gözü kızmak kafası kızmak keli kızmak pireye kızıp yorgan yakmak gavura kızıp orucu bozmak kibar olmak, nazik

anlamında:

zengin

soylu anlamında:

kibarlaşmak kibarlık etmek kibirlenmek kibirli olmak kifayet etmek, -ile

yetinmek

anlamında:

olmak

anlamında:

yeter/i

Of course he'll get angry. He doesn't easily lose his temper but when he does. to be beside oneself with anger [e:ngi]. to fly into a temper. to lose one's temper [lu:z], to cut off one's nose to spite one's face. to cut off one's nose to spite one's face. to to to to to to

be refined [rifaynd]. be well-bred. become refined. behave politely [pilaytli]. become haughty [ho:ti]. be conceited [kinsi:tid].

to be contented with [kintentid]. to be enough [inaf],

kifayetli olmak, yeterli

to be adequate [e:dikwit]. to be efficient [lfigint].

anlamında:

vetenekli

anlamında:

kifayetsiz olmak yetersiz

anlamında:

yeteneksiz

anlamında:

kilidi küreği olmamak kilit altında olmak kilit kürek olmak kilitlemek, anahtarla

bir yere

birbirine

geçirmek

kenetlemek kapıyı

kapamak: anlamında:

anlamında:

üzerine

kilitlemek:

kilitlenmek Kapılar gece neden kilitleniyor? O gün fax cihazları protesto mesajları ile kilitlenmişti. *çenesi kilitlenmek kilitli olmak kimsesi olmamak kimsesiz olmak kinci olmak kindar olmak kirada olmak kiralamak, kira

ile

uzun

bir müddet

tutmak

anlamında: için:

kısa bir müddet için taşıt vs.:

to to to to to

be inadequate [ine:dikwit]. be inneficient [inifi§int]. be left unguarded [angardid]. be under lock and key [ki:]. guard (a place) [ga:d].

to lock up. to interlock, to clamp [kle:mp]. to lock in. to be locked [lockt]. Why are the gates locked at night? That day, fax machines were clogged with messages of protest [mesiciz]. to be dumbfounded [damfaundid]. to be locked [lokt]. to have no friends or relatives to turn to. to be without relations or friends. to be vindictive. to be grudgeful [gracful]. to live in a rented flat [fle:t]. to rent, to rent, to hire [hayi].

493

kiralanmak

to rent. to lease [li:s]. ve uçak için: to charter [ca:ti]. Toplantı için iskemle kiralamamız gerek. We should hire some chairs for the meeting. Nereden bir otomobil kiralayabilirim? Where can I rent a car? Taksim yakınında bir ev kiralayacak. He's renting a house near Taksim. İstanbul'elan bir uçak kiralayabilirsiniz, You can charter a plane from Istanbul. ile vermek anlamında: to hire (out). Burada minder kiralamıyorlar mı? Don't they hire out cushions here [ku§in]? to let. Daireyi size bir yıllığına kiralayacak. He'll let you the flat for one year. to rent (out). Odaların bir tanesini kiralamak istiyor. He wants to rent one of the rooms.

ıAmerikan ticari gemi

kira

İngilizcesi)

amaçla:

kiralanmak, ev,

oda,

taşıt

ticari kısa

için:

amaçla: bir

müddet

için:

Dürbün kiralandığını ilk defa duyuyorum. kirasız olmak kireç gibi olmak Yüzü birden kireç gibi oldu.

to be rented. to be leased [li:st]. to be hired [hayid]. It's the first time I hear that binoculars are hired out [baynokyuhz]. to be rent free. to turn pale [peyl]. He suddenly turned pale [to:nd].

kireçlemek, badana

yapmak

kireç

katmak

anlamında: anlamında:

kireçlenmek kireç

sürülmek

anlamında:

kireçleşmek kireçsizleşrnek kireçsizleştirmek kirişlemek kirizma etmek/yapmak kirizmalamak kirlenmek, kirli

duruma

gelmek

pislenmek

anlamında:

çevre

kirlenmesi

ırzına

için:

geçilmek

onuru

anlamında:

lekelenmek:

aybaşı

olmak

anlamında:

*eteği kirlenmek kirletmek, kirli

duruma

pisletmek çevre leke onur

getirmek: anlamında:

kirlenmesi

yönünden:

için: vs

için:

ırzına

geçmek

şöhret

için:

*üstünü kirletmek kirli olmak kişileşmek kişileştirmek kişlemek

anlamında:

to to to to to to to to to to

whitewash [waytwosj. add lime to [laym]. calcify [ke:lsifay]. be limed [laymd]. get calcified [kedsifayd]. be decalcified. decalcify [dikedsifay]. string a bow [bau]. trench the land. plow [plau].

to get dirty [do:ti]. to be soiled [soyld]. to become polluted [polyuitid]. to be raped [reypt]. (one's honour) to be sullied [salid]. to menstruate [menstru:eyt]. to be accused of immorality [ikyuizd]. to dirty [do:ti]. to soil [soyl]. to pollute [polyu:t]. to stain [steyn]. to sully [salt]. to rape [reyp]. to tarnish [ta:nisj. to get one's clothes dirty. to be dirty. to develop a personality [posine:liti]. to personify [posinifay]. to shoo away [su:].

kişnemek

494

kişnemek kitlemek klasikleşmek klikleşmek klişeleşmek klorlamak klorlanmak kocalmak ' kocaltmak kocamak *bir yastıkta kocamak Kurt kocayınca, köpeğin maskarası olur. kocatmak koçlanmak koçmak kodlamak kof olmak, içi

boş

değersiz

veya ve

boşalmış: bilgisiz

anlamında:

to neigh [ney]. to lock. to become a classic [kletsik]. to form a clique [klik]. to become a cliche [klise]. to chlorinate [klo:nneyt]. to be chlorinated [klormeytid]. to grow old. to make smb age [eye], to grow old. to have a long married life [me:rid]. When the powerful get old and powerless they become the object of fun. to make smb grow oid. to develop into a robust young man [roubast]. to hug [lag]. to codify [koudifay]. to be empty inside, to be hollow [holou],

koflaşmak, kof

duruma

değersiz

gelmek:

bir

duruma

gelmek:

koklamak havayı

koklamak

anlamında:

Kedi yine havayı kokluyor. *gül üstüne gül koklamak *üstüne gül koklamamak (birinin) koklaşmak, birbirini

birbirini

koklatmak çok

to become hollow. to become worthless [wodhlis]. to smell. to sniff. The cat is sniffing the air again. to be unfaithful in love [lav], to be faithful in love.

to fondle each other. koklamak: Hayvanlar koklaşa koklaşa, insanlar Animals understand one another by sniffing, konuşa konuşa anlaşır. people by talking to one another [matin]. to fondle each other. sevmek: to have (a dog) sniff smth. to give in very small quantity. vermek anlamında:

kokmak, to smell. It smells so nice. to reek of [ri:k]. kötü koku yaymak anlamında: Bu oda tütün ve şarap kokuyor. This room reeks of tobacco and wine [wayn]. to stink. Bu balık çok fena kokuyor. This fish stinks. to smell of. bir şey kokmak: Bu çay, naftalin kokuyor. This tea smells of naphthalene [ne:fthili:n]. Sen sarmısak kokuyorsun. You smell of garlic [gadik], to go bad. çüriiyüp kokuşmak anlamında: Bunlar kokmuş, These have gone bad. belirtiler göstermek anlamında: to smack of [sme:k]. Bütün bunlar, sahtekârlık kokuyor. All this smacks of forgery [foxrrij. | birleşikler ve deyimleri Ne kokar, ne bulaşır. It's quite harmless but useless too. Tuzlayım da kokma! That's utter nonsense [nonsins]. Balık baştan kokar. Corruption starts at the top [kirapsm]. Balık kokarsa tuzlanır, ya tuz kokarsa? When fish gets spoiled you salt it, what if salt gets spoiled [spoyld]? koku

çıkarmak

anlamında:

Ne güzel kokuyor.

495

kokulu olmak

açlıktan nefesi kokmak to be starving. ağzı kokmak to have bad breath [breth], Sarımsak yemedim ki ağzım koksun. / have nothing to be afraid of [lfreyd], ağzı süt kokmak to be immature [imityu:]. buram buram kokmak to smell excessively [iksesivli]. güzel kokmak to smell nice. O kadar güzel kokan ne? What smells so nice? is kokmak to give off a burnt smell [bo:nt]. kötü kokmak to smell bad. küf kokmak to smell musty [masti], leş gibi kokmak to stink to high heaven [hevm]. mis gibi kokmak to give a fragrant smell [freygrmt]. nefesi kokmak to have a foul breath [faul]. pis kokmak to stink. sası sası kokmak to smell of decay [dikey]. yanık kokmak to smell smth burning [homing]. / smell something burning. Yanık kokuyor. to have a burnt smell about it. The whole place had a burnt smell about it. Her yer yanık kokuyordu. to be scented [sentid]. kokulu olmak kokuşmak, to smell rotten, kötü bir koku çıkarmak: to go bad. bozulmak

anlamında:

kokutmak,

to make smth/a place stink. I'm afraid it'll make the kitchen stink. Korkarım, mutfağı kokutacak, to cause smth to spoil [spoyl]. bozulup kokmasına sebep olmak: A few degenerate people will contaminate the Bir baş soğan, bir kazanı kokutur. society they live in [dicenint]. kola yapmak to starch [sta:c], kolaçan etmek to have a look round a place. kolalamak to starch [sta:§], kolalatmak to have smth starched [sta:ct]. kolay gelmek to come easy [i:zi]. Kolay gelsin! / hope everything goes well. kolay olmak to be easy. İşte bu kadar kolay! It's as easy as that! Ulaşılması kolay mı? Is it easy of access [e:kses]? Taşıması kolay. It's easy to carry [ke:ri]. Onu bulmak kolay olmayacak. It won't be easy to find him. Bu çok kolay oldu. It's been quite easy. Merak etmeyin, sonrası kolay. Don't worry, the rest is easy. I birleşikler ve deyimler | Dile kolay! That's easier said than done. Alçak eşek, binmeye; öksüz çocuk, dövmeye kolay. To compete with weak opponents is no proof of strength [kimpirt]. Düşmanı affetmek, dostu affetmekten daha kolaydır. It is easier to forgive an enemy than a friend. Ölümün ötesi kolay. It's a hard hard world. kolayına gelmek to be convenient (for) [kmvknyint]. kolaylamak to finish most of the job. kolaylanmak (for a job) to be nearly over. kolaylaşmak to get easier [i:zye]. Ne kadar kararlı olursak başarı da o ölçüde The more resolute we are the easier success kolaylaşacaktır. will be [rezolud]. kötü

bir

koku

bırakmak:

kolaylaştırmak

496

kolaylaştırmak Bunlar ve diğerleri hayatı çok kolaylaştırdı. Bu, merkezle irtibatı kolaylaştıracaktır. İstifa etmesini kolaylaştırır mı? Bu, malların ihracatını büyük ölçüde kolaylaştıracaktır. koleksiyon yapmak kollamak, gözetmek

anlamında:

Gaye, büyük şirketlerin çıkarlarını kollamaktadır.

to make smth easy. These and others have made life a lot easier. It will make it easier to communicate with the head office [krmyumikeyt]. Will it make it easier for him to resign? to facilitate [fisiliteyt]. This will greatly facilitate the export of these goods. to collect [kilekt]. to look after.

The aim is to look after the interest of the major companies [meyci]. to look out for. ortaya çıkmasını beklemek: to be on the alert for [ilo:t]. korumak anlamında: to protect. | birleşikler ve deyimleri to feather one's nest [fethi]. çıkarım kollamak to be on the look out for an opportunity. fırsat kollamak İyi bir fırsat kolluyor. He's on the look out for a good occasion. to watch one's step. kendini kollamak to wait for a suitable moment [syu:tibil]. sıra kollamak to bide one's time [bayd]. vakit/zaman kollamak kollanmak, to be watched [woct]. gözetlenmek anlamında: to be protected. ' korunmak anlamında: koltuklamak, koltuğa girmek anlamında: to take smb under the arm. kolluk altına almak anlamında: to tuck smth under one's arm [tak]. övmek anlamında: to flatter. koltuklanmak to be flattered. koltukta olmak to be entertained at smb's expense. komik olmak to be funny [fani]. Bunun neresi komik? What's funny about it? to become funny [fani]. komikleşmek komiklik yapmak to do funny things. komplike olmak to be complicated. kompliman yapmak to pay compliments to. komşuluk etmek/yapmak to be good neighbours [neybiz]. komuta etmek to command [kima:nd]. Herkes bir orduya komuta edemez. Not everyone can command an army. konaklamak to stay for the night [nayt]. to billet. asker için: kondurmak, to tack on [te:k]. takı vermek anlamında: söylevivermek anlamında: to retort [rito:t]. üzerine yormak to accept what one is [lksept]. Hastalığı kendine kondurmuyor. (He doesn't admit he is ill.) [ birleşikler ve deyimleri to make smth with great care. kuş kondurmak Kuş mu kondurdu? Has he produced a masterpiece? to place a kiss on [pleys]. öpücük kondurmak not to allow anything to be said against. toz kondurmamak Üstüne toz kondurmam. I won't have a word to be said against him. gözlemek

anlamında:

497

konforlu olmak konforlu olmak konforsuz olmak konmak,

to be comfortable [kamfitibil], to be without comfort [kamfit],

to alight [llayt], to light [layt], kus için: to perch [pô:ç], gecesi bir yerde geçirmek: to stay for the night at. bir vere yerleşmek: to settle [setil]. tuz vs için: to put. Buna şeker konmaz. You don't put sugar on this one. vergi vs için: to be imposed [impo:zd]. Tütüne yeni vergi konmayacaktır. No new tax will be imposed on tobacco. Bütün bu işlemlere vergi konmalı. All these transactions should be taxed. | birleşikler ve deyimleri Alçak uçan yüce konar, yüce uçan alçak konar. Great feats are usually the product of humility and not of bragging [bre:gingj. başına devlet konmak to have a stroke of good luck [lak]. to get on the gravy train [greyvi]. beleşe konmak daldan dala konmak, iş için: to change one's job often [çeync]. konu için: to jump from one subject to another [sabjikt]. el konmak to be confiscated [konfiskeytid]. Pankartlara ve bayraklara el kondu. The flags and banners were confiscated. Bütün silah ve cephanelere derhal el konacaktır. All arms and ammunitions are to be confiscated immediately. to avail oneself of an opportunity [iveyl]. fırsata konmak hazıra konmak to enjoy the fruit of others' endeavour. katafalka konmak to lie in state [lay]. kelepire konmak to get a bargain [ba:gin]. lüpe konmak to get smth for nothing. mirasa konmak to come into an inheritance [inheritins]. Amcası ölünce büyük bir mirasa kondu. When her uncle died she came into a fortune. servete konmak to come into a fortune [fo:çm]. uygulamaya konmak to be put into effect. Bu kararlar bir an evvel uygulamaya These decisions must be put into effect as konmalı. soon as possible. yerine konmak to be put back. Kesilen baş yerine konmaz. You can't put back a head that's been cut off. konsolide etmek to consolidate [kimsolideyt]. kontak yapmak to short-circuit [§o:tsô:kit]. Yine kontak yaptı. It has short-circuited again. kontrat yapmak to make a lease [li:s]. Üç yıllık kontrat yapmak zorunda kaldık. We had to make a three-year lease. kontrol edilmek to be checked [çekt]. Her biri, paketlenmeden önce kontrol edilir. Each is checked before being wrapped. kontrol etmek to check [çek]. Toplamı kontrol eder misiniz? Will you please check the total [toutil]? to control [lantroul]. Çocukları kontrol edemiyor. He is unable to control the children. sağlık kontrolü için: to check up. to hold back. kalabalık için: Polis, kalabalığı kontrol etmekte zorluk çekiyor. The police is having trouble holding back the crowd. denetlemek anlamında: to inspect. İçindekileri kontrol etmek istiyor. He wants to inspect the content [kontent]. /;//•

arı

yere

inmek

için:

anlamında:

kontrol altında olmak

498

to be under control [kmtroul]. Everything is under control. to be beside the point [poynt]. konu dışı olmak Onun sözleri konu dışıydı. His remarks were beside the point. to host [houst]. konuk etmek to be entertained [entiteynd]. konuk olmak to put up a guest [gest]. konuklamak to be put. konulmak Aptal yerine konulmak istemiyorum. (/ don't want to be treated as a fool.) *yürürlüğe konulmak to be put into effect. konuşkan olmak to be talkative [to:kitiv]. konuşma yapmak to give/make a speech [spi:c]. Paşa kısa bir konuşma yaptı. The general gave a short speech. to deliver the opening speech. *açış konuşması yapmak konuşmak to speak [spi:k]. Sırf konuşmuş olmak için konuştu. He spoke just to have spoken [spoukm]. Burada hiç çekinmeden konuşabilirsin. You can speak here without any constraint. Daha kendisiyle konuşmadım. I haven't spoken to him yet. Hiç kimseyle konuşmayacaksınız. You are not to speak to anyone. Onun adına konuşmaya hakkın yok. You have no right to speak on his behalf. to talk [to:k]. Özel olarak konuşabilir miyiz? Can we talk privately [prayvitli]? Konuşmaz olaydım! J wish I hadn't talked! Bu adam konuşmak için konuşur. This man talks for the sake of talking. Sen tıpkı diğerleri gibi konuşuyorsun. You talk just like the others. Kavga edercesine konuşmayalım. Let's not talk as if we were quarrelling. Bu adam cinlerle konuştuğunu iddia ediyor. That man claims that he talks with djins. to discuss. Bunu münasip bir zamanda konuşuruz. We'll discuss this at the proper time. to take the floor [flo:]. resmi bir toplantıda: to have a word with. konu için: Sizinle bir mevzuu konuşabilir miyim? Could I have a word with you? to speak. dil için: İngilizce bir yana, Türkçeyi doğru dürüst konuşamıyor. He can't speak Turkish properly, let alone English. İngilizceyi pürüzsüz konuşur. She speaks English fluently [flu:wintli]. Aranızda Türkçe konuşan var mı? Is there anyone among you who speaks Turkish? Yarım yamalak bir İngilizceyle konuşur. He speaks in broken English. bir ilişkiyi sürdürmek anlamında: to be on speaking terms. şık ve zarif görünmek: to be eye catching. Kravatınız konuşuyor. Your tie is eye catching. 1 birleşikler ve deyimleri İnsanlar konuşa konuşa, hayvanlar koklaşa Animals communicate by sniffing, people by koklaşa anlaşır. talking. Ölüler konuşmaz. Dead men tell no tales [teylz]. Eğri oturalım, doğru konuşalım. Let's call a spade a spade. abuk sabuk konuşmak to talk nonsense [nonsms], acı acı konuşmak to speak harshly, açık konuşmak to talk frankly, adına konuşmak (birinin) to speak for smb. Ben burada millet adına konuşuyorum. / speak here in the name of the nation. ağır ağır konuşmak to drawl [drod]. ağzı dolu konuşmak to speak with one's mouth full [mauth]. Ağzın dolu iken konuşma. Don't talk with your mouth full. kontrol altında olmak

Her şey kontrol altındadır.

konuşmak (ağzına geldiği gibi)

499

ağzına geldiği gibi konuşmak to talk without consideration [kinsidirey§m]. alçak sesle konuşmak to speak in a low voice [voys]. aleyhinde konuşmak to talk against. aralık vermeden konuşmak to talk continuously [kontinyuwisli], arkasından konuşmak to talk behind one's back. Arkasından konuşmak istemiyorum. I don't want to talk behind his back. az ama öz konuşmak to speak little but to the point. Az konuştu, fakat öz konuştu. He spoke little but to the point. bağrışa çağrışa konuşmak to speak with a lot of shouting [§auting]. bülbül gibi konuşmak to speak fluently [flu:wmtli], büyük konuşmak to talk big. Bu konuda büyük konuşmak istemiyorum. / don't want to talk big on this matter. çatpat konuşmak to talk a little. İngilizceyi çatpat konuşuyor. (He has a smattering of English.) çekinmeden konuşmak to speak out. çıtır çıtır konuşmak to speak long and well. dangıl dungul konuşmak to speak with a horrible accent [e:ksmt]. dereden tepeden konuşmak to talk of different things. dobra dobra konuşmak to speak bluntly [blantli]. O, daima dobra dobra konuşur. (He always calls a spade a spade [speyd].) doğru dürüst konuşmak to speak decently [dksintli]. dura dura konuşmak to stumble for words [stambil], durmadan konuşmak to talk on and on. duvarla konuşmak to speak to a wall. Duvarla konuşuyor olsam, fark etmez. / might as well be talking to the wall, ezbere konuşmak to talk about smth without understanding it. fıs fıs konuşmak to whisper. fısıltı halinde konuşmak to speak above one's breath [breth], genizden konuşmak to speak through the nose [thru:]. habire konuşmak to speak continuously [kontinyuwisli]. harbi konuşmak to speak the truth. havadan sudan konuşmak to talk at random. hım hım konuşmak to talk through the nose [nouz]. iki satır konuşmak to have a friendly chat [ce:t], ileri geri konuşmak to speak tactlessly. irticalen konuşmak to improvise [impnvayz]. iş konuşmak to talk shop. Biz evde iş konuşmayız. We don't talk shop at home. to talk shop. işten konuşmak kaba konuşmak to use bad language [lerngwic], kanımdan konuşmak to ventriloquize [ventrilikwayz]. konuşup durmak to spend one's time talking. langır lungur konuşmak to speak in a loud and vulgar way. lastikli konuşmak to speak in double entendre [dabil antandr]. makara gibi konuşmak to talk nonstop. mevsimli mevsimsiz konuşmak to speak out of turn [to:n]. namına konuşmak (birinin) to speak in the name of. Partiniz ne zamandan beri milli irade Since when did your party speak in the name namına konuşuyor? of the national will [ney§iml]. Bu partiler milli birlik namına konuşamaz. These parties can't speak in the name of national unity [yu:niti]. olur olmaz konuşmak to speak when one feels like [layk]. öteden beriden konuşmak to talk about this and that. peltek konuşmak to lisp.

konuşmamak

500

pes perdeden konuşmak saçma sapan konuşmak senli benli konuşmak sert konuşmak şundan bundan konuşmak tane tane konuşmak uluorta konuşmak Hiç böyle uluorta konuşmazdı. uzun uzun konuşmak Onunla uzun uzun konuştum. üst perdeden konuşmak, büyük

konuşmak

yüksek

sesle

to talk big. to talk loudly [laudli]. to speak in an indirect way [indayrekt]. to imply [implay]. to speak when one feels like. to talk in a low voice [voys]. to talk without considering whether it is proper [propi]. to talk loosely [lu:sli],

anlamında: konuşmak:

üstü kapalı konuşmak üstü örtülü konuşmak vakitli vakitsiz konuşmak yavaş konuşmak yerli yersiz konuşmak yollu yolsuz konuşmak yüksek perdeden konuşmak, büyük

konuşmak

yüksek

anlamında:

sesle:

yüksek sesle konuşmak Yüksek sesle konuşabilir misiniz? konuşmamak, bir

şeyden

söz

etmemek:

Bu konuda konuşmamaya karar verdim.

Şimdi konuşmak istemiyorum. dargın

bulunmak

to speak softly. to talk nonsense [nonsins]. to talk on familiar terms [td:mz], to speak harshly [ha:;li]. to talk about this and that. to speak each word distinctly. to talk recklessly [reklisli]. He never used to talk so recklessly. to have a long conversation [konvrsey§in]. / had a long conversation with her.

anlamında:

Birbirimizle konuşmuyoruz.

to talk challengingly [cerlincingli]. to talk in a loud voice [voys]. to speak up. Could you speak up? to remain silent [saylint]. I've decided to remain silent about this subject [sabjikt]. not to speak. / don't want to speak now. not to be on speaking terms [to:mz]. We are not on speaking terms.

konuşturmak, konuşmasını

sağlamak:

Sen konuşmazsan, seni konuşturmasını bilirler. Bizi tanıkla müzik

aleti

konuşturmazlar.

için:

Gitarını gerçekten

konuşturuyor.

konuşturulmak Hiç kimse hastayla konuşturulmayacak. konuşulmak Sınavda konuşulmaz. Orada şundan bundan konuşulur.

to make smb talk. If you don't talk they know how to make you talk. They won't let us talk to the witness. to make (an instrument) talk. He can certainly make his guitar talk [gita:]. to let smb talk to smb. (No one is to talk to the patient [pey§int].,) to talk [to:k]. You don't talk during the exam [igze:m]. One talks of this and that there. to be discussed [diskast], (The less said about it the better.)

Bunun hakkında ne kadar az konuşulursa o kadar iyidir. Bu konu konuşulmadı. This matter was not discussed. to become a cooperative [kouopmtiv]. kooperatifleşmek to coordinate [kouo:dineyt]. koordine etmek Bu büro, şubelerin çalışmalarını koordine This office was set up to coordinate the etmek için kurulmuştur. activities of the branches.

koparılmak

501

koparılmak, gövdeden çiçek

cıyrtimak ve

meyve

to be broken off [broukin], to be picked [pikt].

anlamında:

için:

koparmak, gövdeden

ayırmak

güçlükle

elde

anlamında:

etmek:

Bir hafta izin kopardık. baskı

ile

elde

meyve

cicek

etmek

anlamında:

için:

[ birleşikler ve deyimler | bir bardak suda fırtına koparmak cartıyı koparmak curcunayı koparmak çekip koparmak çıbanın başını koparmak çığlık koparmak çiçek koparmak daldan koparmak domuzdan kıl koparmak gürültü koparmak ilişkileri tümden koparmak ipi koparmak ipini koparmak kıyamet koparmak kökünden koparmak ödünü koparmak para koparmak toz koparmak tuttuğunu koparmak Tuttuğunu tüy koparmak vaveylayı koparmak yaygara koparmak yırtıp koparmak zincirini koparmak kopçalamak kopçalanmak kopmak,

koparır.

to break off. to wangle [we.mgil]. We wangled one week leave. to extort [iksto:t]. to pluck [plak]. to raise a storm in a teacup [reyz]. to start shouting [§auting]. to raise an uproar [apro:]. to pull off. to bring matters to a head, to scream [skri:m]. to pick flowers, to pluck [plak]. to manage to wangle smth [we:ngil]. to cause trouble [ko:z]. to make a clean break (with). to break the link with. to get out of hand. to raise hell [reyz]. to eradicate [ire:dikeyt]. to scare smb to death [ske:]. to squeeze money out of smb [skwi:z], to raise dust [dast]. . to be very resolute [reziluit]. He knows how to get what he wants. to pluck up [plak]. to begin to shout [§aut]. to make a fuss [fas]. to tear off [te:]. to go raving mad [reyving]. to fasten with hooks and eyes. to be fastened [fa:sind].

to break out [breyk aut]. ortaya çıkmak: Konuşmadan sonra büyük bir patırtı koptu. A row broke out after the speech [rau]. to ache violently [vayilmtli]. çok ağrımak anlamında: to break out. fırtına için: to come off. gövdeden ayrılmak anlamında: Sapı kopup elimde kaldı. The handle came off in my hand. to break out. gürültü vs için: Genel bir alkış koptu. (There was a round of applause [iplo:z].) to break into two. ikiye ayrılmak anlamında: to break off. ilişki için: to snap [sne:p]. tel. ip vs için: Teller arka arkaya kopmaya başladı, The strings started snapping one after the other. uzaklaşmak anlamında: to break away. Ne yapıp yapıp, o gruptan kopman gerek. You must break away from that group at all cost. | birleşikler ve deyimler j Kafası kopasıca! Damn him! [de:m]. Boyu kopsun! May he die! [day]. birdenbire

kopuk olmak

502

Hepsinin boyunları kopsun! Ip inceldiği yerden kopar. Eğreti kuyruk, tez kopar. dananın kuyruğu kopmak Bugün danının kuyruğu kopacak. gönlünden kopmak Gönlünüzden ne koparsa. kıyamet kopmak Toplantı ertelenirse, kıyamet kopacaktır. Zamanında başlamazsak, kızılca kıyamet kopacaktır.

May they all die! The rope will break at the weakest spot. Shoddily done things will not last long. to come to a head [hed]. Today matters are coming to a head. to be given gladly. Whatever you feel like giving. (for hell) to break loose [lu:s]. If the meeting is put off hell will break loose. (There will be pandemonium, if we don't start in time [pe:ndimounyim].) Kıyamet mi koptu? Did all hell break loose? Biri yer, biri bakar; kıyamet, ondan kopar. When one eats while another looks on, there will be trouble [trabil]. ödü kopmak to be scared out of one's life [ske:d]. kopuk olmak to be broken off. kopya edilmek to be copied [kopid]. kopya etmek to copy. korkak olmak to be a coward [kawid]. Ben, onun gibi korkak değilim. I'm not a coward like him. korkmak to be afraid [lfreyd]. Uçakla seyahat etmekten korkuyor mu? Is she afraid of travelling by air? Birçok kişi köpekten korkar. Many people are afraid of dogs. Korkarım, yakıtımız bitiyor. I'm afraid our fuel is running out. to fear [fi:]. Ölmüş eşek, kurttan korkmaz. Those who have lost everything have nothing to fear. Bir şeyden korkuyor gibi halleri vardı. They seemed to fear something. Korktuğumdan daha az kötüymüş. It's less bad than I feared it would be. to be scared [ske:d]. Bu insanlar hasta ve korkuyorlar. These people are ill and scared. Çok korkmuştum. I was scared stiff. to be frightened [fraytind]. incinmiş olmaktan çok korkmuştu. He was more frightened than hurt. to dread [dred]. özellikle gelebilecek bir şeyden: En çok bundan korkuyorum. This is what I dread most. [ birleşikler ve deyimleri Ölümden korkma kinden kork. Fear hatred not death [heytrid]. Sen işten korkma iş senden korksun. Get the job done and forget how hard it is. Allahtan korkmak to fear God. Allahtan kork! Shame on you [seym]. Allahtan korkmayandan kork. Fear those who have no fear of God. Allahtan korkanın bedduasından kork. Fear the curse of the pious man [payis]. Kork, Allahtan korkmayandan. Beware of those who do not fear God. gölgesinden korkmak to be afraid of one's own shadow. gözü korkmak to be frightened of [fraytind]. inşallah yığılmış işlerden gözünüz korkmamıştır. / hope you're not frightened of the piled up work. Zorluklardan gözü korkmuş olabilir. He may have been daunted by the difficulties. korktuğu başına gelmek to turn out the way one feared [fi:d], korku içinde olmak to be in fear. Her an saldırıya uğrama korkusu içindedirler. They are in fear of being mugged at any time. to be fearful of [fi:ful]. Doğacak sonuçtan dolayı korku içindeydi. We were fearful of the consequences [konsikwmsiz].

503

korkulmak korkulmak

Korkulacak bir şey yok. O, korkulacak bir insan değil. Korkulacak ne var ki? Bu adamdan korkulur. korkunç olmak Buradaki hava korkunç. Kaza yerindeki manzara korkunçtu. korkusu olmak Islanmışın, yağmurdan korkusu olmaz. korkusuz olmak korkutmak Bu sizi korkutmasın. ürkütmek

anlamında:

Onları korkutup kaçırdın, gözdağı

vermek

anlamında:

Söz dinlemeyenleri nasıl korkutacaklarını öğrenirler. kaygıya

düşürmek

anlamında:

*gözünü korkutmak Umarım, görev gözünüzü korkutmaz. Zorluklar gözünü korkutmuş olabilir, göz

dağı

vermek

anlamında:

Onun gözünü fena halde korkutmuş olmalılar. korlanmak korumak, muhafaza

etmek

anlamında:

Özel sektörü korumak, hükümetin işi değil. Tanrım, bizi kötülüklerden koru! Bu tür kremler, cildinizi güneşten korumaz.

Tanrı sizi tehlikelerden korusun! Tanrım, her türlü serden bizi koru! Bu nadide çiçekleri soğuktan korumalısın. savunmak hak

anlamında: çıkarlar

için:

İşçilerin çıkarlarını kim koruyacak? Haklarını bu şekilde koruyamazsınız. himaye giderleri

etmek

anlamında:

karşılamak

anlamında:

to fear [fi:]. There is nothing to fear. to be afraid [lfreyd]. He isn't a person to be afraid of. (What is there to be nervous about?) (This man is dangerous.) to be dreadful [dredful]. The weather here is dreadful. to be terrible. The scene at the site of the accident was terrible. to fear. A suffering person does not fear more suffering [safiring]. to be fearless. to frighten [fraytm]. Don't let this frighten you. to scare (away) [ske:]. You have scared them away. to intimidate [intimideyt]. They learn how to intimidate the recalcitrants [rikedsitnnts]. to alarm [ila:m]. to frighten. / hope the task does not frighten you. to daunt [do:nt]. The difficulties may have daunted him. to intimidate. They must have intimidated him pretty badly. to form a bed of glowing coal [koul]. to protect [pntekt]. It's not the business of the government to protect the private sector [prayvit], O Lord, protect us from evil [i:vil]. This sort of cream won't protect your skin from the sun. to guard [ga:d]. May God guard you from dangers [deynciz]. to preserve [prisoiv], O Lord, preserve us from all evil. You should preserve these rare flowers from the cold. to defend [difend], to safeguard [seyfga:d]. Who is going to safeguard the interests of the workers? You can't safeguard your rights this way. to patronize [pe:tnnayz]. to cover [kavi].

|birleşikler ve deyimleri Allah korusun! barışı korumak Barış Gücünün görevi, barışı korumak değil mi?

Godforbid! to keep the peace [pi:s]. Isn't the task of the Peace Keeping Force to keep the peace?

korunmak

504

ciddiyetini korumak Durumu, ciddiyetini koruyor. dengesini korumak formunu korumak haklarını korumak soğukkanlılığını korumak yerini korumak Siz dönünceye kadar ben yerinizi korurum, siyaset

yönünden:

Yalnız birkaç bakan yeni kabinede yerini korudu.

to remain serious [si:ryis]. His condition remains serious [kindism]. to keep one's balance [bedins]. to keep fit. to safeguard one's rights [seyfga:d]. to keep cold. to keep smb's place. I'll keep your place until you come back. to retain one's seat [riteyn]. Only a few ministers have retained their seat in the new cabinet [ke:binit].

korunmak, kendini

korumak

sakınmak korunma

to defend oneself [difend]. to avoid [lvoyd]. to be protected.

anlamında:

anlamında: statüsünde

olmak:

koşmak, hızla

gitmek

anlamında:

Koşmak şöyle dursun, yürümek bile olanaksızdı. Başlangıçta olabildiğince hızlı koş. Koşa koşa geldiler. bir

yere

ivedilikle

kovalamak

gitmek:

anlamında:

Var gücümüzle koşmaya başladık. bir

yarışta...:

to run [ran]. It was impossible to walk, let alone to run. Run as rapidly as possible at the start. They came running. to rush [rasj. to chase [ceys]. We started running as fast as our legs would carry. to race [reys].

[ birleşikler ve deyimler | Koşan koşana. Koş babam, koş!

Everyone was running. I have to run like mad. arkasından koşmak to run after smb. aşağıya koşmak to run down. Haberi alınca, aşağıya koştuk. At the news, we ran down. to hitch a horse to a cart [ka:t]. at koşmak to harness a horse [ha:ms]. atı işe koşmak to enter heart and soul into a job. baş koşmak to break in a bullock. boyunduruğa koşmak to harness to the plough [plau]. çifte koşmak Yalnız öküz, çifte koşulmaz, One person should not do a job that requires two [rikwayiz]. düzüp koşmak to arrange and put together. gücüne koşmak to do smth the hard way. ikişer ikişer koşmak to harness a pair of horses to a cart. imdada koşmak to go to one's rescue [reskyu:]. işe koşmak to put a person to work alongside another. kadın peşinde koşmak to philander [file:ndt]. koşup durmak to be rushing about [raging]. menzilci beygiri gibi koşmak to run here and there. öküzleri boyunduruğa koşmak to yoke the oxen together. ölümüne koşmak to run into the jaws of death [co:z]. öteye beriye koşmak to run to and fro. peşinden koşmak to run after. Sen, olmayacak şeylerin peşinden koşuyorsun. You're running after impossible things. to follow smb around. Ben sokaklarda onların peşinden koşamam. / can't just follow them around in the streets. şart koşmak to stipulate [stipyuled]. Adın gizli tutulmasını şart koştuk. We stipulated that the name be kept secret.

505

koşturmak

Özür dilemesini şart koşuyorum. Tanrıya şirk koşmak ufak tefek işlere koşmak yardımına koşmak (birinin) yokuşa koşmak zora koşmak koşturmak, insanlar

için:

Bu çocukları biraz koşturun. Tüm yaptığı, insanları sağa sola koşturmaktır. hayvanlar

için:

çabalamak

anlamında:

acele

ile

göndermek

anlamında:

•istediği gibi at koşturmak koşullandırmak koşullanmak koşulmak, koşmak

anlamında:

Bu mesafe, bu şartlar altında koşulmaz. birlikte

iş

atı,

görmesi

çekeceği

için

birinin

arabaya

yanına

verilmesi:

bağlamak:

to make it a condition [krndism]. / make it a condition that he apologize. to be a polytheist. to run errands [enndz]. to go to one's rescue [reskyu:]. to make things difficult for smb. to raise difficulties [difikiltiz]. to make smb run. Make these children run a little. to order around/about. All he does is ordering people around. to have an animal hitched [hict]. to buzz about [baz]. to hurry smb. [hari]. to do as one pleases [pli:ziz]. to condition [kindi§in]. to be conditioned [kindi§md]. to run. You can't run that distance under these circumstances [so:kimste:nsiz]. to be put to work along smb. to be hitched to.

koşuşmak, birlikte

koşmak

anlamında:

Bu insanlar neden oraya buraya koşuşuyor? koşuşturmak

anlamında:

koşuşturmak kotarmak, yemeği bir

başka İşi

kaba

boşaltmak:

tamamlamak:

•pişirip kotarmak •sağlam kaba kotarmak kotlamak harita

için:

kov etmek kovalamak, arkasından

koşmak:

Bir çok seyyar satıcı sokaklarınızda insan kovalıyor. yakalamaya

çalışmak

anlamında:

kovdurmak birisine:

to run together. Why are these people running about? to rush about [rasj. to rush from one place to another. to dish out. to finish off a job. to cook and serve up [so:v]. to reorganize an enterprise [entiprayz]. to codify [kodifay]. to put down the elevations. to gossip about. to chase [ceys]. A lot of peddlers chase people in your streets. to give chase. to have smb kicked out. to have smb kick out someone.

kovmak, gitmesini görevinden kovalamak

söylemek

anlamında:

atmak

anlamında:

Kapıdan kov, pencereden girer. bir

yerden

sürüp

çıkarmak:

Göreviniz, düşmanı bu topraktan kovmaktır. Doğru söyleyeni, dokuz köyden kovarlar.

to send smb away, to dismiss, to chase [ceys]. Chase him from the door he'll get in from the window. to drive away [drayv]. Your duty is to drive the enemy out of our land. Tell the truth and you'll be driven out of everywhere.

kovlamak

506 uzaklaştırmak

anlamında:

Bizi oradan resmen kovdular. | birleşikler ve deyimleri Doğru söyleyeni, dokuz köyden kovarlar. Allah'ın ondurmadığını, Peygamber sopa ile kovar. Dağdan gelir, bağdakini kovar. Destursuz bağa gireni sopa ile kovalarlar.

to kick out. They pretty well kicked us out from there. Truth is never welcomed. Misfortune never comes singly [misfo:cin]. Upstarts and newcomers often treat the old ones with contempt [kintempt]. (Intruders are never welcome anywhere.)

kovlamak, to denigrate [denigreyt]. to inform on. to be kicked out [kikt]. kovulmak Oradan da kovulmuştu. He was kicked out of there too. Adeta kovulduk. We were pretty well kicked out. işine son verilmek anlamında: to be fired [fayid]. Kovuldun! You're fired! Sen kovulmak mı istiyorsun? Do you want to get fired? okul vs için: to be expelled [ikspeld]. kovuşturmak to prosecute [prosikyud]. koydur(t)mak to have smth put somewhere. Bu pencerelere demir koydurmanız gerek. (You must bar these windows.) koymak, (ayrıca bak koymamak) belli bir yere bırakmak: to place [pleys]. Kitapları nereye koydunuz? Where did you place the books? to put. Onları lütfen masaya koyunuz. Put them on the table, please. to upset. dokunmak anlamında: Bu sözler ona çok koymuşa benziyor, It seems these remarks have upset him deeply. eklemek veya katmak anlamında: to add [e:d]. Biraz daha şeker koyman gerek. You should add some more sugar [sugi]. to set up. fon vs için: Bu fonu öğrencilere yardım amacıyla koydu. He has set up this fund to help the students. to insert [inso:t]. gazete vs için: Bu reklamı nereye koyalım? Where shall we insert this advertisement? kura! için: to lay down. Bu kuralları biz koymuyoruz. We don't lay down these rules. to appropriate fiprouprieyt]. para için ayırmak anlamında: Bunun için bütçeye para koymadılar. They haven't appropriated any money for this purpose [po:pis]. to put up. sermaye vs için: Bir tamirhane kurmak için 5000 dolar koymuşuz. We have put up 5000 dollars to set up a repair shop [ripe:], to write [rayt]. tarih, adres vs için: Adresi yazmayı unutma! Don't forget to write the address. birini yerleştirmek: to install [instod]. Komisyonun başına kimi koyacağız? Who shall we install at the head of the committee? | birleşikler ve deyimleri Aşağı koysam pas yukarı koysam is olur. Boşa koysan dolmaz, doluya koysan almaz. To be too fussy [fasi]. yermek

gammazlamak

anlamında:

Koy avcuma, koyayım avcuna. However hard you try, it just doesn't work. ad koymak You scratch my back and I'll scratch yours. Çocuğa büyükbabasının adını koydular. to be named [neymd]. The boy was named after his grandfather. Bu ürüne ne ad koyalım? to give a name. What name shall we give this product?

koymak (adam yerine)

507

adam yerine koymak adaylığını koymak adını koymak ağırlığını koymak aklına koymak Bu adam, hayatını mahvetmeyi aklına koymuş.

to show due consideration [kmsidireys.in]. to put forward one's candidacy [kemdidisi], to define precisely [prisaysli]. to throw one's influence in the balance. to be bent on doing smth. This man is bent on destroying his life. to set one's mind. Doktor olmayı aklına koydu. He has set his mind to becoming a doctor. to make up one's mind [maynd]. Boksör olmayı aklına koymuş. He has made up his mind to be a boxer. to resolve [rizolv]. Payını satmayı aklına koydu. He has resolved to sell his share. alçıya koymak to put in plaster. ambargo koymak to impose an embargo on [emba:gou]. aptal yerine koymak to take smb for a fool [furl]. Seni aptal yerine koyuyorlar. They take you for a fool. araya koymak (birini) to put in smb as intermediary. araya mesafe koymak to keep smb at a distance [distins]. astar koymak to line [layn]. aşağı koymak to put smth down. Aşağı koysam pas, yukarı koysam is olur. To be too fussy [fasi]. ayağının altına karpuz kabuğu koymak to cut the grass from under a person's feet. bahis koymak to lay a wager [weyci]. başını ortaya koymak to risk one's life. başlık koymak to give a title [taytil], besiye koymak to put an animal out to fatten [fe:tin]. budala yerine koymak to take smb for a fool. Sen beni budala yerine mi koyuyorsun? Are you taking me for a fool? canım ortaya koymak to stake one's life [layfj. cebine koymak to pocket. cendereye koymak to put smb under pressure [pre§i], çelenk koymak to lay a wreath [ri:th]. davaya baş koymak to be ready to sacrifice oneself [se:krifays]. destek koymak to prop up. düzene koymak to put smth in order. ekmeğine göz koymak to try to get smb else's job [cob]. el koymak, buyruğuna uyuşturucu,

geçirmek anlamında: silah vs için:

Polis kamyonda bulunan silahlara el koydu. müsadere

etmek

anlamında:

Sopalara ve teneke kutulara el konacaktır. taşıt ve gemi için: askeri

alanda

görevlendirmek

için:

elinden geleni ardına koymak elini göğsüne koymak elini vicdanına koymak Elini vicdanına koy! engel koymak engel koymak (önüne) eşek yerine koymak fıçıya koymak fiyat koymak geri koymak

to lay hands on. to seize [si:z]. The police seized the arms found on the truck. to confiscate [konfiskeyt]. Sticks and cans will be confiscated. to impound [impaund]. to requisition [rekwizism]. to do one's worst [w5:st]. to lay one's hand on one's heart [ha:t]. to be just [cast]. Try to be just. to obstruct [ibstrakt]. to put an obstacle on one's way. to make a fool of. to barrel [be:nl]. to set a price [prays]. to put back.

koymak (göz)

508

göz koymak Başkalarının varlığına göz koymayınız, gücünü ortaya koymak gün koymak haciz koymak hâle yola koymak ısıtıp ısıtıp önüne koymak içeri koymak imza koymak işaret koymak işe el koymak işlerini yoluna koymak kafasına koymak kalıba koymak (ayakkabı içini kapıya koymak karantina koymak karşı koymak Düşman işgaline karşı her türlü araçla karşı koyacağız. kenara koymak Kış için birkaç tanesini kenara koyalım. kılıcı kınına koymak kınına koymak kıymet koymak kontrol işareti koymak kurallar koymak Neden yeni kurallar koysunlar ki? limit koymak meydana koymak mezada koymak mim koymak, işaret

koymak

üstünde

anlamında:

durmak

anlamında:

Sözüme mim koy, pişman olacaksın! narh koymak nişan koymak nizama koymak nokta koymak ortaya koymak konu

için:

göstermek

anlamında:

Şampiyonlar, zayıf bir ekip karşısında ortaya kötü bir oyun koydular. oya koymak öpüp başına koymak Isıramadığm eli öpüp başına koy. parmağını koymak posta koymak rafa koymak rehine koymak Biletleri alabilmek için saatimi rehine koymak zorunda kaldıni. bir

reye koymak

rehinciye:

to covet [kavit]. Don't covet other people's wealth. to put one's strength. to assign some time [isayn]. to sequestrate [sikwestreyt]. to put things in order. to keep bringing up the same subject [sabcikt]. to let inside [insayd]. to sign [sayn]. to mark [ma:k], to set one's hand to the job. to put one's affairs in order. to set one's mind on [maynd]. to put a shoe on a last. to kick out of doors. to quarantine [kwonntim], to resist [rizist]. We shall resist any attempt at occupation by the enemy with every means. to lay aside [isayd]. Let's set aside a few for the winter. to cease fighting [si:s], to sheathe [si:th]. to value [vedyu:]. to tick off. to lay down rules [ru:lz]. Why should they lay down new rules? to set a limit. to produce [pndyu:s]. to put up smth for auction [o:ksm], to tick off. to attach importance [impodins], Mark my words, you'll regret it! to set a fixed price [fikst]. to make a mark, to put smth in order, to put a period [pi:ryid]. to bring up. to display [displey]. (The champions made a poor showing against a weak side [sayd].) to put smth to the vote [vout]. to be thankful for. Kiss the hand you can't bite [bayt]. to take a hand in. to intimidate [intimideyt]. to shelve. to put in pledge [plec]. / had to put in pledge my watch to be able to get the tickets. to put in pawn [po:n], to put to the vote [vout].

509

koymamak sahneye koymak

to put on a play. to direct a play [dayrekt]. sansür koymak to put censorship [sensigip], sermaye koymak to invest capital [ke:pitil]. sıkıya koymak (birisini) to put great pressure on [pre§i]. sınır koymak to put a limit. sıraya koymak to put in order. şart koymak to lay down a condition [kindism]. takoz koymak to put a wedge [wee], tarafa koymak (bir) to set aside [isayd]. Bu proje için bir tarafa para koymamız gerek. We should set aside some money for this project [procekt]. to date [deyt]. tarih koymak taşı gediğine koymak to make a clever retort [rito:t]. tatbik sahasına koymak to put smth into practice [pre:ktis]. tefe koymak to hold up to public ridicule [ridikyu:l], tehlikeye koymak to put in jeopardy [cepidi]. Bu şekilde davanızı tehlikeye koyuyorsunuz. You're putting your cause in jeopardy in this way. tekerine taş/çomak koymak to put a spoke in smb's wheel [wi:l]. teşhis koymak to diagnose [dayignouz]. tıkırını yoluna koymak to be doing well. uygulamaya koymak to put into practice [pretktis], üstüne koymak (bir şeyi, bir şeyin) to add one thing to another [inathi]. varım yoğunu ortaya koymak to be ready to sacrifice everything. vergi koymak to impose a tax [impouz]. Yakında kitaplara vergi koyarlar. Soon they'll impose a tax on books. to set aside [isayd]. yana koymak (bir) to tick off. yanma işaret koymak to make laws [lo:z]. yasa koymak to get married [meirid]. yastığa baş koymak (bir) yem koymak to bait [beyt]. to put down. yere koymak yerine koymak, gibi görmek anlamında: to regard as [riga:d]. Bunları kahraman yerine koyuyorlar, They regard them as heroes [hirouz]. saymak anlamında: to put smb in another's place. Kendini benim yerime koy. Put yourself in my place [pleys]. benzerini sağlamak anlamında: to replace [ripleys], geri koymak anlamında: to put back. Bunun işi bittiyse, aldığınız yere koyunuz. If you have finished with it put it back. Lütfen dergileri yerlerine koyunuz. Please put the magazines back [me:grzi:nz]. to put into its proper place, yerli yerine koymak to send smb off. yola koymak to put right [rayt]. yoluna koymak Yakında her şeyi yoluna koymuş oluruz. We shall soon have put everything right. Burasını yeniden yoluna koymamız gerekiyor. (We must set this place on its feet again.) to put all one's eggs in one basket, yumurtalarını bir sepete koymak (bütün) to put into force [fots]. yürürlüğe koymak not to place/put. koymamak |birleşikler ve deyimleri not to show any consideration [kinsidirey§in]. adam yerine koymamak ağzına bir lokma koymamak to go without food. Daha ağzıma lokma koymadım. / haven't eaten anything yet. ağzına çöp koymamak not to eat anything. Bu sabah ağzıma çöp koymadım. / haven't eaten yet a morsel since morning. yönetmek

anlamında:

koyu olmak

510

çöp çöp üstüne koymamak elden koymamak elinden geleni ardına koymamak yanına koymamak Bunu yanına koymam! yere göğe koyamamak koyu olmak, < renk

to be dark, to be thick.

için:

yoğunluk

not to do a stroke of work. not to grudge [grac]. to do one's worst [wo:st]. to leave unpunished [anpani§t], / certainly shan't forget that. to be at a loss as to how to honour smb.

için:

koyulaşmak, sıvı renk

to become dense, to get dark.

için: için:

koyulaştırmak, renk

to darken, to thicken.

için:

yoğun/ıık

için:

koyulmak, sıvı

için

renk

için:

başlamak

koyulaşmak

anlamında:

Bekçi gider gitmez, kazmaya koyulduk. girişmek

anlamında:

*işe koyulmak Derhal işe koyulmamız gerek. *yola koyulmak koyultmak koyuvermek,

to thicken, to darken, to set about. As soon as the watchman had left we started digging again. to embark upon, to set to work. We have to set to work at once. to set off. to thicken.

to put. Onu oraya koyuver. Just put it down over there. cep vs için: to slip. Parayı hemen cebine koyuverdi, He promptly slipped the money into his pocket. salmak anlamında: to set free, oluruna bırakmak: to let go. | birleşikler ve deyimler] dizginleri koyuvermek to give rein to [reyn]. Bu filmde hayal gücünün dizginlerini In this film he gives free rein to his tamamen koyuveriyor. imagination [imexineysm]. dört ucunu koyuvermek to give smth up. kahkahayı koyuvermek to burst into laughter [la:fti]. kendini koyuvermek to let oneself go. kendini kapıp koyuvermek to let oneself drift. makaraları koyuvermek to burst into roars of laughter [bo:st]. sakal koyuvermek to let one's beard grow [bi:rd]. su koyuvermek to spoil the fun [fan], koz olmak (elinde) to have a trump card in hand, kozu olmak (biriyle paylaşacak) to have a bone to pick with smb. Onunla paylaşacak kozum var. / have a bone to pick with him. to become outmoded, köhneleşmek to tune [tyu:n]. kök etmek köklemek, köküyle çıkarmak anlamında: to uproot [apru:t]. toprakta kalan kökleri ayıklamak: to clean the soil of roots. minder vs için: to quilt [kwilt]. saç örgüleri için: to plait [pleyt]. koymak

anlamında:

511

köklendirmek

to root [ru:t].

köklendirmek köklenmek, kök

salmak

kalıcı

bir

anlamında: şekilde

yerleşmek:

to take root. to become firmly established [iste:bli§t],

kökleşmek, kök

salmak

yerleşmek

anlamında: anlamında:

Biz buraya kökteştik, nereye gidelim ki? fikir

için:

to take root, to be rooted. We are rooted here, where could we go? to become accepted [ikseptid].

kökleştirmek, to make a plant take root. to make smth to become established. to be a slave [sleyv], köle olmak Kölen olayım! / beg you! to keep one's nose to the grindstone. *kul köle olmak to turn into a slave. köleleşmek to enslave [insleyv], köleleştirmek to turn into coal [koul]. kömürleşmek to cringe [crinc], köpekleşmek to become frothy [frathy]. köpükleşmek köpüklenmek to foam [fount]. köpülemek to quilt [kwilfj. köpürmek to foam [foum], to lather [le:thi]. sabun için: Bu sabun neden iyi köpürmüyor? Why doesn't this soap lather well? to froth. bira için: Bu bira iyi köpürüyor. This beer froths well. to be enraged [inreycd]. çak kızmak anlamında: Haberi duyunca öfkeden köpürdü. He was enraged with indignation at the news. to foam at the mouth. *ağzı köpürmek to foam with anger [e:ngi]. •hiddetten köpürmek to get flat. köpürmemek Bu bira köpürmüyor. This beer is flat. to froth up. köpürtmek kör olmak, to be blind [blaynd]. görme duyusu için: to go blind. o duruma gelmek anlamında: to be blunt [blant]. keskinliği olmamak anlamında: to give a dim light [layt]. az aydınlık vermek anlamında: sezme yetkisinden mahrum olmak: to be unaware of what is happening [aniwe:]. | birleşikler ve deyimleri anadan doğma kör olmak to be born blind. kör kadıya, "körsün" demek to call a spade a spade [speyd]. Tuz ekmek hakkını bilmeyen, kör olur. God will punish the ungrateful [angreytful]. Kör olasıca! Damn him! [de:m]. Kör olasıca adam! Damn fellow! Aşığın gözü kördür. Love is blind. Tımarhanecinin gözü kör olsun! You ought to be locked up in an asylum! Yalan söylüyorsam, gözüm kör olsun. Strike me blind if I'm lying. İki gözüm kör olsun! I swear! Gözü kör olasıca! Damned fellow! Gözün kör olsun! Curse you! körelmek, to die down [day]. ateş veya ışık için: bitkiler

kuruluşlar

için:

512

köreltmek organ

için:

keskinliğini

yitirmek

SOYU

'tükenmek

SUYU

çekilmek

gücünü

anlamında: anlamında: anlamında:

yitirmek

anlamında:

to atrophy [e:tnfay]. to get dull. to become extinct [ikstinkt]. to run dry. to decline [diklayn].

köreltmek, keskinlik

söz

organ

söz

beyin

gücü

konusu konusu söz

ise: ise:

konusu

ise:

to dull [dal]. to cause to atrophy [ko:z]. to cause to decline.

köretmek, görme

duyusu

keskinlik

to blind [blaynd]. to blunt [Want],

için:

körlenmek/körleşmek, gücünü

yitirmek

keskinliğini yeteneğini kuyu

anlamında:

yitirmek

anlamında:

yitirmek

anlamında:

için:

yer

için:

yara

için:

körleştirmek körletmek, keskinlik yetenek

to blunt [blant]. to rust [rast], to take the edge of one's desire [dizayi].

için: için:

*nefsini körletmek körüklemek, '

körükle kışkırtmak

üfleınek

anlamında:

*alevi körüklemek körüklenmek kösemenlik etmek kösnümek köstek olmak kösteklemek, zincir

için:

engel

için:

to decline. to become dull [dal]. to be out of practice [pre:ktis]. to go dry [dray]. to lose its attraction [itre:ksm]. to begin to heal [hid]. to cause smth to decline.

kösteklenmek köşeklemek kötü etmek İyi eden, iyi bulur; kötü eden, kötü bulur.

to fan [fe:n]. to incite [insayt], to fan the flame [fleym]. to be fanned [fe:nd]. to lead [li:d]. to be on heat [hi:t]. to be a fetter [fett]. to fetter. to hamper [he:mpt]. to be fettered [fetid], (for a camel) to foal [foul], to do evil [i'.vil]. He who does good finds good, he who does evil will find evil.

kötü olmak, Bu sizin için kötü olur. Korktuğumdan daha az kötüymüş. Sandıktan, kötü olanları ayırabilir misin? | birleşikler ve deyimleri kötü adam olmak Kötü adam olmak istemiyorum. kötü durumda olmak daha kötü durumda olmak Bugün durumumuz çok daha kötü olurdu. kötü halde olmak kötü kişi olmak kötü niyetli olmak

It will be bad for you. It is less bad than I feared it would be. Could you pick up the bad ones from the crate [kreyt]? to be the villain [vihn]. / don't want to be the villain. to be badly off. to be worse off. We would be much worse off today. to be in a sore state [so:]. to become the villain. to be evil-minded [ivil-mayndid].

513

kötülemek

maddi durumu kötü olmak maksadı kötü olmak kötülemek kötülenmek kötüleşmek Durum yakında daha da kötüleşeceL Ekonomik durum hızla kötüleşiyor. Durum kötüleşiyor. Bankanın durumu gittikçe kötüleşiyor. kötüleştirmek kötülük etmek *birisine kötülük etmek Konuşursan, davaya kötülük edersin. Kendilerine çok kötülük ettiler. Bu gazetenin niyeti partimize kötülük etmektir. İyilik eden iyilik bulur, kötülük eden kötülük bulur. Ona kötülük etmeye niyetim yoktu. kötülük yapmak Binayı satmakla hepimize en büyük kötülüğü yapmış olacaksın. kötümsemek kötümser olmak kötürüm olmak kötürümleşmek közlemek açık

hava

ateşinde:

kraldan çok kralcı olmak kremlemek kristalleşmek kroki yapmak kromlamak kronikleşmek Bu iki ülke arasında kronikleşmiş derin bir nefret var. Korkarım, kronikleşti. kubbe yapmak (habbeyi) kubbesini yapmak (bir yalanın) kucak kucağa olmak kucaklamak, sarılmak

anlamında:

Çocuğu son defa (olarak) kucakladı. Beni sessizce kucakladı. içine

kucaklaşmak kudretinde olmak kudretli olmak kudretsiz olmak

almak

anlamında:

to be badly-off. to mean i l l [mi:n]. to speak i l l of. to be disparaged [dispe:ricd], to get worse. The situation will soon get worse. to deteriorate [ditiiryrreyt]. The economic situation is deteriorating. to go from bad to worse. His condition is going from bad to worse. The position of the bank is getting worse and worse. to make smth worse. to do evil [ivil]. to do one an i l l turn [tö:n]. If you speak you'11 do the cause an ill turn. to do one harm [ha:m]. They did themselves a lot of harm. This newspaper is out to do harm to our party. He who does good will find good and he who does evil will find evil [i:vil]. / didn't mean to harm him. to inflict harm (upon). By selling the building you'll have inflicted the greatest harm upon us all. to disparage [dispe:ric]. to be pessimistic. to become paralyzed in the legs [peirilayzd]. to become paralyzed. to broil [broyl]. to barbecue [ba:bikyu:]. to be more royalist than the king. to cream [kri:m]. to crystallize [kristilayz]. to sketch [skeç]. to chrome [krom]. to become chronic [kronik]. (There's a chronic deep hatred between these two countries.) I'm afraid it has become chronic. to make a mountain out of a molehill, to make a lie seem true, to be in each other's arms. to embrace [imbreys]. She embraced her child for the last time. to hug [hag]. He hugged me in silence [saylins]. to encompass [inkampis]. to embrace/hug each other. to be within one's power. to be powerful [pawiful]. to be powerless.

kudurmak

514

kudurmak, kuduz

hastalığına

azmak

yakalanmak:

anlamında:

Acıkmış, kudurmuştan beter. Alışmış, kudurmuştan beterdir. çok

öfkelenmek

ağız

söz

konusu

anlamında: ise:

*öfkeden kudurmak kudurtmak,

to become rabid [re:bid]. to go wild [wayId]. A hungry man is worse than a rabid man. (Old habits die hard [he:bits]. to get enraged [inreycd]. to be foaming at the mouth [fouming]. to go white with anger [e:ngi].

kuduz

hastalığı

azdırmak öfkelendirmek

kuğurmak kukla olmak kul olmak

kul köle olmak

to cause an animal to become rabid [re:bid]. to drive smb mad/wild. to enrage [inreyc]. anlamında: to coo [ku:]. to be a puppet [papit]. to be the slave of [sleyv]. Dertsiz kul olmaz. Nobody is free of troubles [trabilz]. Hatasız kul olmaz. Nobody is perfect [po:fikt]. to be at the beck and call of smb. Bu adama kul köle olmuşlar. (They are completely devoted to this man.) için:

anlamında:

kulaçlamak, ölçmek

anlamında:

yüzmek

anlamında:

kulağa yabancı gelmemek kulağı olmak Adayın müzik için kulağı olması şart. kulağı ağır olmak kulağı bir şeyde olmak kulağı delik olmak kulağı kirişte olmak kulağına gelmek kulağına küpe olmak Bu, kulağına küpe olsun. kulak ardı etmek kulak misafiri olmak *eli kulağında olmak Zam, eli kulağında. *devede kulak olmak *göz kulak olmak * Yerin kulağı var. kulis yapmak kullandırmak kullanılmak 1998'den sonra kullanılmaz. Bu hiç kullanılmamış. Nasıl kullanıldığını biliyor musun? *-de kullanılmak Temizlemede kullanılır. Tam olarak ne için kullanılır? Bu ayakkabıları kullanıla kullanıla eskitemezsiniz. Su, kullanılmayacak kadar pis. Bunların bir arada kullanılması tehlikeli. Bunun nasıl kullanıldığını biliyor musun? kullanılmamak Bunlar artık kullanılmıyor.

to measure in fathoms [fedhimz]. to swim overarm. to ring a bell. to have an ear for. Candidates must have an ear for music [myu:zik]. to be hard of hearing. to be listening to. to be alert [ilo:t]. to be all ears. to reach one's ears [ri:c]. to be a lesson to [lesm]. Let this be a lesson to you. to turn a deaf ear to [defj. to overhear [ovihi:]. to be imminent. An increase in price is imminent [inkri:s]. to be a drop in the ocean [ousin], to be all eyes and ears. Walls have ears. to lobby. to let smb make use of smth. to be used. Not to be used after 1998. (It is brand-new). Do you know how it is used? to be used for [yu:zd]. It is used for cleaning. What is it exactly used for? (You can't wear out these shoes.) The water is too dirty to be used. It's dangerous for them to be used together. Do you know how to use it? to go/fall out of use [yu:s]. These have gone out of use.

515

kullanışlı olmak kullanışlı olmak kullanışsız olmak kullanmak,

to be handy [heindi], not to be practicable [pre:ktikibil],

genel

anlamda

yararlanmak:

İyi bir komutan yedek birliklerini ne zaman kullanacağını bilir. Biz başka bir yöntem kullandık. Memnuniyetle kullanabilirsiniz. Çocuklar asansörü tek başlarına kullanamaz, araba

taşıt

için:

Arabayı kendi kullanmayı seviyor. Büyük kamyonları hiç kullandınız mı? Size otomobil kullanmayı kim öğretecek? bir

araç

olarak:

Kişisel çıkar sağlamak için, dini araç olarak kullanıyorlar. Bu tür şeyleri hiç kullanmam. Öyle istediğiniz yöntemi kullanamazsınız, esrar

için:

fren

için:

Bu şartlar altında freni kullanmayınız. dümen

için:

hak

için:

içki

için:

kişi

için:

sigara oy

için: için:

Hükümet önergeye karşı oy kullanacak. sömürmek

anlamında:

Bizi hayvan gibi kullandılar. \i\ecek yetki,

vs etki

için: vs

için:

to utilize [yudilayz], A good commander knows when to utilize his reserves [rizb:vz], to use [yu:z]. We have used another method. You're welcome to use it. Children are not to use the lift by themselves. to drive [drayv]. He likes to drive the car himself. Have you ever driven big lorries? Who is going to teach you how to drive? to make use of [yu:s]. They make use of religion to further their personal interest. I have no use for such things [yu:s]. You can't make use of any technique you like. to take drugs [dragz], to apply [lplay]. Don't apply the brake under such conditions. to steer [sti:]. to exercise (one's right) [eksisayz], to drink. to employ. to smoke [smouk]. to vote [vout]. The government will vote against the motion. to treat [tri:t]. They treated us like animals. to consume [kinsyu:m]. to exert [igzoit].

| birleşikler ve deyimler | Güle güle kullanınız. Sefayı hatırla kullanınız. Sağlıcakla kullanınız. aklını kullanmak araba kullanmak Çok iyi araba kullanır. aynı ağzı kullanmak basamak olarak kullanmak (birini) birini, birine karşı kullanmak Bir partiyi diğerine karşı kullandılar. cebir kullanmak çıkarları için kullanmak Bu konuyu kendi çıkarlarınız için kullanıyorsunuz.

Partideki uyuşmazlığı kendi çıkarları için kullanmaya çalışıyor. iyi

şekilde

May you use it in happy times. May you enjoy the use of it [yu:s]. May you use it in happy days [yu:z]. to use one's head. to drive [drayv]. He drives very well. to speak in agreement. to use smb as a stepping stone. to use one against another. They've used one party against the other. to use force [fo:s]. to use smth for one's own interest. You are using this issue for you own selfish interest [isju:]. to use smth to one's advantage [idva:ntic]. He is trying to use the conflict in the party to his own advantage [konflikt].

kullanmak:

forsunu kullanmak İhaleyi aldı, çünkü birisi forsunu kullandı.

to pull strings. He has got the adjudication because somebody has pulled strings [icu:dikeysm].

kulluk etmek

516

güç kullanmak İnşallah güç kullanmak zorunda kalmayız. haklarını kullanmak Haklarımızı sonuna kadar kullanacağız. hor kullanmak idareli kullanmak Pek fazla kalmadı, onu idareli kullanınız. insanları kullanmak Hiç utanmadan hepimizi kullandı. Onun doğa sevgisini kullandılar. iyi şekilde kullanmak Bağışları iyi biçimde kullanmalısınız. Bunu en iyi şekilde kullanacağız. iznini kullanmak iznini ne zaman kullanacaksın? kaba kuvvet kullanmak Dağıtmazsanız kaba kuvvet kullanacağız. kafasını kullanmak kozunu kullanmak Kozlarımızı iyi kullanırsak, kazanırız. Elindeki kozu iyi kullanman gerek. kötü kullanmak kötüye kullanmak Yetkisini kötüye kullanmakta tereddüt etmeyecektir. Güvenimizi asla kötüye kullanmaz. kuvvet kullanmak maşa gibi kullanmak oyunu kullanmak şiddet kullanmak tepe tepe kullanmak tüm imkânları kullanmak uyuşturucu kullanmak Uyuşturucu kullanmaya ne zaman başladın? yetkisini kullanmak zor kullanmak Gerekirse, zor kullanacağız. kulluk etmek,

to use force [yu:z]. / hope we shan't have to use force [fo:s]. to exercise one's rights [eksisayz]. We shall exercise our rights to the limit. to use roughly [rafli]. to use economically [i:kınomikıli]. There isn't much left, use it economically. to use people. He has used us all without any shame [şeym]. (They have played upon his love of nature.) to put to good use [yu:s]. You should put to good use the donations. (We shall make the most of it.) to use one's leave [li:v]. (When are you taking your vacation [vıkeyşın]?) to resort to force [rizo:t]. If you don't disperse we shall resort to force. to use one's head [he:d]. to play one's card [ka:d]. We shall win if we play our cards well. You must play your card right. to misuse [misyu:z]. to abuse [ibyu:z]. He won't hesitate to abuse his authority. He will never betray our trust [trast]. to use force [fo:s]. to use smb as a pawn [po:n]. to cast one's vote [vout], to use violence [vayılıns]. to use smth as roughly as one pleases. to use every possible means [rnknz]. to take drugs. When did you start taking drugs [dragz], to exercise one's authority [eksisayz]. to use force. We shall use force, if necessary [nesisiri].

to serve smb [sö:v]. to worship God [wö:şip]. Hangi peygambere kulluk edeceğimi bilemiyorum. I'm at a loss as to whose orders I should follow. kulu kölesi olmak to be at the beck and call of smb. kuluçka olmak to be broody. kulunlamak to foal [foul]. kumanda etmek to command [kimamd]. kundaklamak, kundağa sarmak anlamında: to swaddle [swodil]. kasten yakmak anlamında: to set fire to. saçları yemeninin içine bağlamak: to tie up one's hair with a head scarf, tüfek için: to mount on a stock, to wreck. bozmak anlamında: kundaklanmak, kundağa sarılmak: to be swaddled [swo:dild]. yangın için: to be set on fire [fayı]. sac için: to be tied up with a head scarf. birinin

ibadet

buyruğunda

etmek

yaşamak:

anlamında:

kur yapmak tüfek

517 to be fitted with a gunstock. to be wrecked [rekt]. to court [ko:t]. to be among the conscript [konskript]. to be irregular [iregyuli]. to become a rule [ru:l]. to make it a rale. to be regular. to be irregular [iregyuli]. to be theoretical. to sacrifice [serkrifays].

için:

bozmak

anlamında:

kur yapmak kurası olmak kural dışı olmak kurallaşmak kurallaştırmak kurallı olmak kuralsız olmak kuramsal olmak kurban etmek kurban olmak, kendini uyuşturucu

feda

etmek vs

to sacrifice oneself (for). to be a victim (of). Kurban olayım! That is so wonderful! Yaradana kurban olayım! O Lord, what a beauty! Doğru söze can kurban! It's so wonderful to hear the truth.

kurbanı

anlamında: olarak:

kurcalamak, to tinker with. Would you please stop tinkering with tliat camera? geçmişi, eski günleri: to rake up [reykap]. bir konuyu: to go into. Bu konuyu şimdilik kurcalamıyalım. Let's not go into this for the moment. sivri bir şeyle: to poke [pouk]. sivilce için: to scratch [skre:ç]. tamir maksadıyla: to fiddle with [fidil]. Nasıl çalıştığını bilmiyorsan, kurcalama. If you don't know how it works don't fiddle with it. |birleşikler ve deyimleri fazla kurcalamamak to let well alone. Bu işi fazla kurcalama. (Let sleeping dogs lie [lay].) Sivilceyi kurcalama, çıban edersin. Let small matters alone or they will end up becoming big problems. işi kurcalama, alt tarafı Çapanoğlu çıkar. Better leave the matter as it is. kafasını kurcalamak to make one think. zihnini kurcalamak to keep popping into one's mind [maynd]. Zihnini kurcalayan bir şey olmalı, He must have something in his mind. hatırlamaya çalışmak anlamında: to try hard to recall smth [rikod]. kurdu olmak (bir şeyin) to be an old hand at. kurdurmak to make smb set up smth. kurdurtmak to have smb establish smth [iste:bli§]. kurmak, oluşturmak anlamında: to establish. inşa etmek anlamında: to erect [irekt]. monte etmek anlamında: to assemble [isembil]. parçaları birleştirmek anlamında: to put together. tesis etmek anlamında: to found [faund]. Biz yeni bir devlet kuruyoruz. We are founding a new state. Karaya indikleri yerde bir şehir kurdular, They founded a city where they had landed. hükümet vs için: to form. Herkesin sendika kurmaya hakkı vardır. Everyone has the right to form trade unions [treyd yu:nymz]. Tek gayemiz, güçlü bir yönetim kurmaktır. Our only aim is to form a strong administration. saat için: to wind (up) [waynd]. Saati yine kurmayı unuttum. I've forgotten again to wind up the clock. ellemek,

karıştırmak

anlamında:

Şu fotoğraf makinesini kurcalamayı lütfen keser misin?

kurmak (ahenk) çalar

518 saat

için:

Çalar saati ayarlayıp kurmayı unutma, sistem,

kurum

için:

Burada yepyeni bir sistem kurmamız gerek. | birleşikler ve deyimleri ahenk kurmak arkadaşlık kurmak bağdaş kurmak bağlantı kurmak Bu ikisinin arasında bağlantı kuramıyorum, telefon

için:

Hala bağlantı kuramadım. barikat kurmak baskı kurmak Görevlilere baskı kurarak hiçbir yere varamayız. benzerlik kurmak Bunların aralarında bir benzerlik kurmak yanlış olur. boş düşler kurmak çadır kurmak Çadırınızı dereye yakın bir yere kurun. çürük temel üzerine kurmak denge kurmak Bu iki unsur arasında denge kurmak gerek. divan kurmak dostluk kurmak Komşularımızla yeniden dostluk kurmalıyız. düşler kurmak Bu çocuk gününü düş kurmakla geçiriyor. düzen kurmak, alet hileye sistem

takımı

için: başvurmak

anlamında:

için:

irtibat kurmak ittifak kurmak ev kurmak ev ocak kurmak fesat kurmak fesat kazanı kurmak hayal kurmak hayaller kurmak Vaktini hayal kurmakla geçiriyor. hükümet kurmak ilişki kurmak irtibat kurmak iskele kurmak iş kurmak ittifak kurmak kamp kurmak Kampı oradan olabildiğince uzak kurun. kapan kurmak komisyon kurmak

to set the alarm clock [ila:m]. Don't forget to set the alarm clock. to set up. We have to set up a completely new system. to set up harmony [ha:mini], to strike up a friendship [strayk], to sit cross-legged [kroslegd]. to establish a link/connection [kmeksin]. / can't establish any link between these two. to get through [thru]. / haven't been able to get through yet. to set up a barricade [be:rikeyd]. to intimidate [intimideyt]. We can't achieve anything by intimidating officials [lfisilz]. to draw a parallel [pe:rdel]. It will be wrong to draw any parallel between them. to build castles in the air [ke:silz]. to pitch a tent [pic]. Pitch your tent close to a stream. to build on sand. to balance [be:lms]. We should keep a balance between these two elements. to hold court [ko:t]. to strike up a friendship [strayk]. (We must befriend our neighbours again.) to day-dream [deydriim]. That child spends his whole day day-dreaming. to lay out one's set of tools [tu:lz], to use cunning [kaning], to organize [o:ginayz], to establish a connection [kineksm], to form an alliance [llayins], to set up house. to set up house. to plot mischief [miscif]. to conspire [kmspayi]. to dream of [dri:m]. to build castles in the air [ke:silz]. He spends his time building castles in the air. to form a government [gavinmint]. to establish relations with [rileysins]. to get in touch with [tag], to erect scaffolding [irekt], to set up business [biznis]. to form an alliance [llayins]. to pitch camp [ke:mp]. Pitch the camp as far as possible from there. to set a trap [tre:p]. to set up a committee.

kurnaz olmak

519

komplo kurmak kumpas kurmak meclis kurmak münasebet kurmak ordu kurmak parti kurmak pazar kurmak plan kurmak dolap

çevirmek

anlamında:

pusu kurmak saati kurmak sofrayı kurmak Bugün sofrayı kim kuruyor? sömürge kurmak şirket kurmak temas kurmak tezgâh kurmak turşu kurmak Turşusunu mu kuracaksın? tuzak kurmak Kurduğu kuzağa kendi düştü. yaprak kurmak Şahin için tuzak kursam bahtıma kuzgun düşer. yuva kurmak Her erkek ve kadın yuva kurmak hakkına sahiptir. kurnaz olmak kurşunlamak, kurşunla

kaplamak

kurşunla

anlamında:

mühürlemek

kurşunla

ateş

anlamında:

etmek

anlamında:

to plot. to conspire [kinspayi]. to sit in council [kaunsil]. to establish a relation with [rileysin], to gather an army. to found a party. to set up an open market. to form a plan [ple:n]. to scheme [ski:m]. to lay an ambush [e:mbu§], to wind a clock/watch [waynd]. to set/lay the table. Who is setting the table today? to found a colony [kohni]. to found a company [kampini]. to establish contact with [konte:kt]. to set up shop. to pickle [pikil]. (What on earth do you want to keep it for?) to lay a trap [tre:p]. He fell into his own trap. to pickle vine leaves [vayn]. If I set a trap for afaulcon, a crow will fall in. to set up a home. Men and women have the right to set up a family [wimin]. to be cunning fkaning]. to cover with lead [led], to seal with lead [si:l]. to shoot with a gun [gan].

kurşunlanmak kaplanmak

ateş

to be covered with lead, to be sealed with lead, to be shot at. to be saved [seyvd].

anlamında:

mühürlenmek

anlamında:

edilmek

anlamında:

kurtarılmak kurtarmak, felâketten

veya

zor

durumdan:

Doktor onu kurtaramadı. Bu bizi birçok zahmetten kurtarır. Gemisini kurtaran kaptan oldu. Kendimizi kıl payı kurtardık. Onları o büyük tehlikeden kurtaracağız. Bakalım kendini bu işten nasıl kurtaracak. kurtulmasını

sağlamak

anlamında:

Halkı bu zulümden kurtarmaya geldik. Bu tedbirler kenar mahalleleri şiddet ve cinayetlerden kurtarabilir. Birliklerimiz binlerce müttefik esir kurtarmıştır.

to save [seyv]. The doctor couldn't save him. This will save us a lot of trouble [trabil]. (He was the man who saved the day.) (We had a narrow escape [iskeyp].) to rescue [reskyu:]. We shall rescue them from that great peril. to extricate [ekstrikeyt]. Let's see how he is going to extricate himself from this. to free [fri:]. We've come to free the population from this oppression [tpresin]. These measures may free the inner city from crime and violence [vayilins]. Our units have freed thousands of allied prisoners [llayd].

kurtarmamak

520

Üçüncü Ordu birçok kasaba kurtarmıştır. Gayemiz ülkeyi dış istiladan kurtarmaktır. yeniden

kazanmak

anlamında:

Çoğunu

kurtardık.

Topraklarımızı kurtarmaya azimliyiz. | birleşikler ve deyimleri Bir mıh, bir nal kurtarır; bir nal da bir at kurtarır. başını kurtarmak Dilini tutan, başını kurtarır. canını kurtarmak canını zor kurtarmak görünüşü kurtarmak hayatını kurtarmak kendini kurtarmak kötü alışkanlıktan kurtarmak ölümden kurtarmak paçasını kurtarmak paçayı kurtarmak Bu sefer hafif bir ceza ile paçayı kurtardı. Para cezası ile paçayı kurtaramazsın. postu kurtarmak / Herkes kendi postunu kurtarmaya çalışıyor. rehin kurtarmak vaadinden kurtarmak yakasını kurtarmak (birinden) yakayı kurtarmak İhtarla yakayı kurtardık. zevahiri kurtarmak kurtarmamak,

to liberate [libireyt]. The Third Army has liberated numerous towns. to deliver [delivi]. Our aim is to deliver the country from foreign occupation [okyupey§in]. to recover [rikavi]. We have recovered most of it. to regain [rkgeyn]. We are determined to regain our land. (A stitch in time saves nine.) to save one's life [layf]. A closed mouth will save a wise head [wayz]. to save one's life. to have a narrow escape [iskeyp]. to keep up appearances [lpknnsiz]. to save one's/smb's life [layf]. to extricate oneself [ekstrikeyt]. to break smb of a bad habit. to save from death [deth]. to extricate oneself from. to get off with. This time he got off with a light punishment. You can't get off with a fine. to save one's skin. Everyone is trying to save their own skin. to redeem smth pawned [po.nd]. to release smb from a promise [rili:s]. to get rid of. to get off with. We got off with a reprimand. to save appearances [ipi:rmsiz].

not to leave a profit. Vallah, kurtarmaz! Trust me, it won't leave any profit. Ondan aşağısı kurtarmaz! Nothing less will do!

değerini

karşılamamak:

kurtlanmak, kurt

to get wormy [wo:mi]. to get impatient [impeysmt]. kımıldamak anlamında: to fidget [ficit]. to be maggoty [me:giti]. Kurtlu baklanın, kör alıcısı olur. Even worthless things can sometimes find a buyer [bayi].

üremek

sabırsızlık sürekli

kurtlu olmak

anlamında:

göstermek:

kurtulmak, to break off. It's not that easy to break off a habit. to be cured of [kyu:d]. Bu çocuklar, bu kötü alışkanlıktan nasıl How can these children be cured of this bad kurtulabilirler? habit? atlatmak anlamında: to shake off [§eyk]. Turistler sokak satıcılarından nasıl The tourists were at a loss how to shake off kurtulacaklarını bilemiyorlardı. the peddlars [pedliz]. Peşindekilerden kurtulmayı başarmıştı. He managed to shake off his pursuers [pisyu:wiz]. O şehirde dilencilerden kurtulamazsınız. You can't shake off the beggars in that city. alışkanlıklardan:

Alışkanlıktan kurtulmak o kadar kolay değil.

kurtulmak (alışkanlıktan)

521

to give birth [bo:th]. to recover from [rikavi]. Krizden henüz tam kurtulmuş değil. He hasn't quite recovered from the attack. to be cured of [kyu:d]. Bu adam, bu hastalıktan nasıl kurtulacak? How will this man get cured of that illness? istenmeyen şeyden, kişiden vs: to be/get rid of. Biz, bu adamdan nasıl kurtulabiliriz? How can we get rid of that man? Bu öksürükten asla kurtulamayacağım. I'll never get rid of that cough [kof], Bu kuşlardan nasıl kurtulacağız? (What are we to do with these birds?) Şu saçma kuşkudan kurtulman gerek. You must rid yourself of this silly suspicion [sispi§m]. Bu görevden kurtulduğuma sevindim. I'm so glad to be rid of this task. kaçmak anlamında: to escape [iskeyp]. Cezadan kurtulamazsın. You can't escape from the punishment. Bu işten öyle kolay kolay kurtulamayacak, (He won't easily be able to get away with it.) bağlı yerden serbest kalmak: to break loose [lu:s]. Kayık bağlı olduğu yerden nasıl kurtuldu? How did the boat break loose from its mooring? tehlikeli veya zor durumdan: to pull through [thru:]. Umanın, arkadaşınız bu üzücü durumdan kurtulur. / hope your friend will pull through. Bu iş bitse de kurtulsam! (I'll be glad when I get it over with.) yok etmek anlamında: to do away with. Bütün bu eski dosyalardan kurtulmamız gerek. We have to do away with these old files. [birleşikler ve deyimler| Kılavuzu karga olanın, burnu pislikten He who has the crow for his guide will never kurtulmaz. be free from filth. Gözü tanede olan kuşun, ayağı tuzaktan kurtulmaz. A greedy bird is easy to trap. Meramın elinden bir şey kurtulmaz. Where there is a will there is a way. alışkanlıktan kurtulmak to kick a habit. Bu alışkanlıktan kurtulmak iki yılımı aldı. It took me two years to kick that habit. azrailin elinden kurtulmak to escape death [deth], can sıkıntısından kurtulmak to escape boredom [bo:rdim]. Can sıkıntısından kurtulmak için yapıyor. He does it to escape boredom [iskeyp]. dar kurtulmak to have a narrow escape. Bu sefer dar kurtulduk. (We had a close call this time.) dilinden kurtulmak (birinin) to escape from smb's complaints [kimpleynts]. Artık dilinden kurtulamayız. (We'll never hear the last of it.) elinden kurtulmak (birinin) to manage to escape from smb. gedikten kurtulmak to get out of a difficult situation. kazadan kurtulmak to survive an accident [sivayv]. Kazadan kurtulan tek kişiydi. She was the only person to survive the accident [e:ksidmt]. kazasız belasız kurtulmak to escape unhurt [anho:t]. Bu sefer yolcular kazasız belasız kurtuldu. This time the passengers escaped unhurt. kıl payı kurtulmak to escape by a hair's breath [breth]. külfetten kurtulmak to spare oneself the trouble [spe:]. meraktan kurtulmak to relieve one's curiosity [kyurriositi]. Kutuyu açsa da meraktan kurtulsak. / wish he opened the box and relieved our curiosity. to get out alive [llayv]. sağ kurtulmak Maalesef kazadan sağ kurtulan olmadı. Unfortunately no one got alive. to escape unhurt [anhcxt]. sağ salim kurtulmak to shake oneself free from, silkinip kurtulmak to recover from a shock [rikavi]. şoktan kurtulmak ucuz kurtulmak, doğum

hastalıktan:

\apmak

anlamında:

kuru olmak

522

cezadan:

Bu sefer ucuz kurtulduk. Sen bir ihtarla gerçekten ucuza kurtulmuşsun. Gelecek sefer öyle ucuza kurtulamıyacaklar. kazadan:

Ucuz kurtulmuşa benziyorlar. zor bela kurtulmak kuru olmak, yaş

karşıtı

sıska

olarak: anlamında:

tadı

olmayan

anlamında:

*tuzu kuru olmak kurulamak *silip kurulamak kurulanmak kurulmak, tesis

için:

kurum

kuruluş

için:

Hesapları denetlemek için kurulmuştu. Bu amaç için bir komisyon kurulacaktır. övünmek

anlamında:

rahatça roman,

yerleşmek piyes

anlamında: için:

Yazarlar senaryoyu iyi kurmuşlar. saat sofra

için: için:

Sofra ne zaman kurulacak? | birleşikler ve deyimler j beşlik simit gibi kurulmak Cezayir dayısı gibi kurulmak kurum kurum kurulmak maça beyi gibi kurulmak kurumak,

to get off cheap [ci:p]. This time we got off cheap. You certainly got off cheap with just a warning[wo:nmg]. They won't get off that lightly next time. to have a narrow escape [iskeyp]. (They seem to have escaped with little or no harm [ha:m].) to escape with great difficulty. to be dry. to be lean [li:n]. to be bare [be:], to be well-off. to dry. to wipe dry [wayp dray], to dry oneself. to be founded [faundid]. to be established. It was established to audit the accounts. to be formed. A committee will be formed for this purpose. to show off. to sit back comfortably in. to work up. The authors have worked up the script well. to be wound (up), to be set. When will the table be set? to give oneself airs [e:z]. to put on an air of importance. to be puffed up [paftap]. to sprawl on one's seat [spro:!].

to dry (out). This type of bread doesn't dry quickly. bitki için: to die [day]. Parktaki çiçeklerin hepsi kurumuş. The flowers in the park have all died. akarsu için: to dry up. Anadolu'da birçok dere yazın kuruyor, In Anatolia, many streams dry up in summer. sıskalaşmak anlamında: to get thin and weak. | birleşikler ve deyimleri Daha mürekkebi kurumadan anlaşmayı bozdu. He broke the agreement immediately after he had signed it [saynd]. Çeşmeye gitse, çeşme kuruyacak. He is a very unlucky person [anlaki]. ağzında tükürük kurumak to talk oneself hoarse [ho:s]. boğazı kurumak to get very thirsty [tho:sti]. damağı kurumak to feel very thirsty. *Damarı kurusun! Damn him [de:m]! dili kurumak to be very thirsty. Dili kuruyası! May his tongue be withered [tang].' Dilin kurusun! Curse your tongue [ko:s].' Eli kurusun! May his hand wither! kuru

duruma

gelmek

anlamında:

Bu yeni tip ekmek çabuk kurumuyor.

kurumlanmak

523

to be extremely worried [warid]. kanı kurumak to put on airs [e:z]. kurumlanmak to be institutionalized [instityu:§milayzd]. kurumlaşmak to institutionalize. kurumlaştırmak Modernleşme, toplumlardaki değişimi Modernization is institutionalizing change in society [sisayiti]. kurumlaştırıyor. to worry for no reason [wan]. kuruntu etmek to fear the worst for no reason [ri:zin]. kuruntulanmak to be suspicious [sispigis]. kuruntulu olmak to dry. kurutmak |birleşikler ve deyimler] Denize girerse, kurutur. He can hardly do anything right. to suck to the marrow [sak]. iliğini kurutmak to exasperate [igza:spireyt]. kanını kurutmak to exterminate [iksto:mineyt]. kökünü kurutmak to eradicate [ire:dikeyt]. hastalık için: to throw up. kusmak Sanırım kusacağım. / think I'm going to throw up. to vomit. Zavallı hayvan sık sık kusuyor. The poor animal vomits frequently. Gece öğrenciler kusmaya başladılar. The students started vomiting at night. to be sick. Galiba kusacağım. I'm going to be sick. Kusacağım geliyor. I feel like being sick. to show trace of original colour [kali]. kumaş için: to suffer greatly [safi]. *kan kusmak kusturmak to make smb vomit. to oppress [rpres]. *kan kusturmak to act wrongly. kusur etmek to spare no effort [efit]. kusur etmemek kusurlu olmak, çalışmayan parça veya kısım: to be faulty [fo:lti]. Kusurlu olan parçayı değiştiririz, We'll renew the part that is faulty. to be defective [difektiv]. çalışmayan alet veya makine: Kusurlu olan ürünü geri alırlar. They take back any product that is defective. to be imperfect [imp6:fikt]. kusuru olan: Baskı hâlâ kusurlu. The print is still imperfect. to be in the wrong. kabahatli olmak anlamında: to be flawless [flo:hs]. kusursuz olmak Kul kusursuz olmaz. (The best steed sometimes stumbles.) Kusursuz güzel, olmaz. The most beautiful things have their flaws. to be perfect [po:fikt]. Kul kusursuz olmaz. No man is perfect. Bu dünyada kimse kusursuz değil. Nobody in this world is perfect. Kusursuz güzel, olmaz No beauty is perfect. kusuru olmak, to have a flaw [flo:]. eksiklik yönünden: Her güzelin bir kusuru var. (Every person has a weak side.) to be smb's fault [fo:lt]. kabahat yönünden: Bu, benim kusurum. It is all my fault. to brace [breys]. kuşaklamak to be girded on [go:did]. kuşanılmak kuşanmak, to gird on [go:d]. beline bağlamak anlamında:

524

kuşatılmak giyinmek

to dress.

anlamında:

| birleşikler ve deyimleri İş bilenin, kılıç kuşananın. At binenin, kılıç kuşananın. giyinip kuşanmak i Açılış merasimi için hepimiz giyinip kuşanacağız. Bu çocuklar neden bugün giyinip kuşanmışlar. ipten kuşak kuşanmak kılıç kuşanmak peştemal kuşanmak kuşatılmak Evin etrafı tamamen kuşatıldı. kuşatmak, çevresini

sarmak

çevrelemek beline

anlamında:

anlamında: bağlamak

savaşta

bir

anlamında:

şehri...:

kuşkucu olmak kuşkulandırmak Sizden kuşkulanıyor. kuşkulanmak kuşkusu olmak, kuşku

içinde

şüpheli

olmak

anlamında:

Kuşkuluyum. Kabul edeceği kuşkulu. kuşkulu olmak Kabul edeceğinden kuşkum yok. Hiç kuşku yok.

He who knows a thing best is entitled to use it. The horse is his that rides it, the sword is his that wears it. to dress up. We shall all be dressed up for the opening ceremony [serimini], to put on one's best. Why have these children put on their best? to be very poor. to gird oneself with a sword [go:d]. to become a master workman. to be surrounded [siraundid]. The house is completely surrounded. to surround [siraund]. to encircle [inso:kil]. to gird smb with [go:d]. to besiege [bisix]. to be sceptic [skeptik]. to arouse smb's suspicion [sispism]. (He distrusts you.) to get suspicious [sispi§is]. to be suspicious. to be doubtful [dautful]. (I doubt it [daut].) It is doubtful whether he would accept. to have doubts about. / have no doubts that he will accept [iksept]. It's beyond any doubt.

kutlamak, tebrik

etmek

anlamında:

Evliliğinizi candan kutlarım. Sınavdaki başarınızı candan kutlarız. Evlilik yıldönümünüzü kutlar, daha nice mutlu yıllar dilerim. Doğum gününüzü kutlarım. Hepinizi candan kutlarım. Yıldönümünüzü kutlarız. Sizi kutlarım. tören

yapmak

anlamında:

Yılbaşı gecesini evde kutlayacağız. Bu olayı kutlayalım. insanlar neden doğum günlerini kutlarlar. O günü hep beraber kutlamalıydık. Biz müslümanlar, bazı günleri bayram olarak kutlarız.

to congratulate [kingre:tyuleyt] smb on. (Hearty congratulations on your marriage.) (Hearty congratulations on your examination success [sikses].,) (Many happy returns of your wedding anniversary.) (Best wishes for a happy birthday.) (My hearty congratulations to you all.) (Best wishes on your anniversary.) (Congratulations [kmgreityuleyginz].,) to celebrate [selibreyt]. We shall celebrate New Year's eve at home. Let's celebrate the occasion. Why do people celebrate their birthday? We should have celebrated the day together. We Muslims observe certain days as feast [mazlimz].

kutlanmak, tebrik

olarak:

Kutlanacak ne var ki?

to be congratulated [kmgre:tyuleytid]. What is there to congratulate?

525

kutlu olmak tören

olarak:

to be celebrated [selibreytid]. Kutlanacak bir şey yok. There is nothing to celebrate. Bu yıl kutlanmıyor. It won't be celebrated this year. Bugüne dek hiç kutlanmamıştı. It has never been celebrated up to now.

kutlu olmak, mübarek

anlamında:

uğurlu

anlamında:

Doğum gününüz kutlu olsun. Yeni yılınız kutlu olsun. Bayramınız kutlu olsun. kutsal olmak kutsallaşmak kutsallaştırmak kutsamak, kutsallaştırmak takdis

anlamında:

etmek

anlamında:

kutulamak kutulanmak kutuplanmak kutuplaşmak kuvvetlendirmek, desteklemek

anlamında:

güçlendirmek

anlamında:

takviye

etmek

anlamında:

tahkim

etmek

anlamında:

teyit

etmek

anlamında:

kuvvetlenmek kuvvetli olmak, güçlü

anlamında:

nüfuzlu

anlamında:

şiddetli

anlamında:

Burada akıntı çok kuvvetli. dinç

anlamında:

dayanıklı

anlamında:

kuvvetsiz olmak kuyruk olmak kuzulamak, kuzu bebek

yaş

nitelik

to sanctify. to bless. to box [boks]. to be put in boxes [baksiz]. to point towards the pole. to polarize [poularayz]. to buttress [batrts]. to strengthen, to reinforce [ri:info:s]. to fortify. to corroborate [kirobireyt]. to gain in strength [geyn]. to be strong. to be powerful [pawtful]. to be strong. The current is vey strong here [karmt]. to be robust [roubast]. to be hardy. to be weak [wi:k]. to queue up [kyu:]. to lamb [le:m]. to crawl on all fours [kro:l]. to become as mild as a lamb.

için: için:

kuzulaşmak küçük olmak, boyut

to be blessed [blest]. to be lucky [laki]. (Happy birthday). (Happy New Year.) (I wish you a happy Feast [fi:st].J to be sacred [seykrid]. to become holy [houli]. to sanctify [se:nktifay].

to be small [smod]. Bu oldukça küçük geldi. It's pretty small. Tehlikenin büyüğü küçüğü olmaz. (Danger is danger.) Başarısızlığın büyüğü küçüğü olmaz. A miss is as good as a mile. Delik büyük, yama küçük. The patch is too small for the hole [houl]. to be young [yang]. için: O benden altı yaş küçüktür. He is six years younger. Yaşı küçüktür. (She is under age.) to be petty. için: için:

küçükleşmek, ebat

yönünden:

küçük

düşmek

anlamında:

to grow smaller. to humiliate oneself [hyu:milyeyt].

526

küçüksemek küçüksemek küçülmek, ufak

to belittle [bilitil], duruma

büzülmek küçük

gelmek

anlamında:

anlamında: düşmek

anlamında:

Bunu yapacak kadar küçülmedim. *büyümüş de küçülmüş küçültmek,

to become small, to shrink. to abase oneself [tbeys]. (I'm above doing that.) to be precocious [prikou§is].

to reduce [ridyu:s]. You can't possibly reduce her age. to reduce the size [sayz]. Prospektüsün ebadını neden küçülttüler? Why did they reduce the size of the prospectus [prospektis]? to make smth smaller. Gelecek sefer kutuyu küçültmemiz gerekecek. We shall have to make the box smaller next time. to abase [tbeys], onur için: Kendini bu kadar küçülteceği hiç aklıma / would have never thought she would abase gelmezdi. herself so much. to shrink. büzmek anlamında: to shift to a lower gear [ci:]. *vites küçültmek küçümsemek, to look down on. hor görmek anlamında: to underestimate [andirestimeyt]. küçük görmek anlamında: Muhalefetin gücünü küçümsediler. They underestimated the power of the opposition. to underrate [andireyt]. Düşmanınızı asla küçümsemeyiniz. Don't ever underrate your enemy [enimi]. to be looked down on. küçümsenmek küflendirmek to cause smth to mould [ko:z]. küflenmek, to mould. küf oluşmak: Kalaylı bakır küflenmez. An honest man's reputation is safe from smirch. to get musty [masti]. köhneleşmek anlamında: to cause smth to mould, küfletmek to be mouldy. küflü olmak to be old-fashioned [fe:smd]. zamanı geçmiş anlamında: küfretmek, to curse [ko:s]. sövmek anlamında: insanlara neden küfrediyorsun? Why do you curse people? to swear at smb [swe:]. Birbirlerine küfretmeye başladılar, They started swearing at each other. kutsal şeylere: to blaspheme [ble:sfi:m]. küfürbaz olmak to be foul mouthed [faul mauthd]. kükremek to roar [ro:]. kükürtlemek to sulphurize [salfirayz]. kükürtlenmek to be sulphurized. kükürtlü olmak to be sulphurous [salfins]. kül etmek, yakmak anlamında: to reduce to ashes [e:siz]. yok etmek anlamında: to ruin [ruwin]. kül olmak to be reduced to ashes [ridyu:st]. to be utterly ruined [atili]. yok olmak anlamında: to tum very pale [peyl]. *benzi kül olmak daha

küçük/ufak

duruma

getirmek:

Onun yaşını küçültemezsiniz.

külçeleşmek

527

yanıp kül olmak O gece birçok ahşap ev yanıp kül olmuştu. külçeleşmek, külçe

haline

çok

gelmek:

yorulmak

anlamında:

külfet etmek külfet olmak Bu, gereksiz bir külfet olur.

to burn down [bo:n]. Many wooden houses were burnt down that night. to harden in a lump [lamp]. to be exhausted [igzo:stid]. to put oneself to inconvenience [inkinvknyins]. to involve expenses. It will involve unnecessary expenses.

külfetli olmak, güç

to be laborious [libo:ryis]. to be expensive [ikspensiv]. to be ceremonious [serimounyis]. to be troublesome [trabilsim].

anlamında:

masraflı

olmak

merasimli

anlamında:

zahmetli

anlamında:

külfetsiz olmak, kolay

to be easy [i:zi]. to be inexpensive [inekspensiv], not to be elaborate [ile:birit]. to be unceremonious [anserimounyis]. to cover with ashes [e:siz].

anlamında:

masraflı

özen

anlamında:

istemeyen

teklifsiz

anlamında:

küllemek küllenmek, kül acı

oluşmak

to be covered with ashes [kavird]. to die down [day]. to fade away [feyd]. to get along on one's own resources. to contain ash [kmteyn]. to heap up [hi:p]. to be heaped up. to cluster around a place [klasti]. to form groups. to be drowsy [drauzi], to shovel up [§avil], to have an abortion [ibo:§m], to be vexed [vekst].

anlamında:

için:

hatıra

için:

*hallenip küllenmek küllü olmak kümelemek kümelenmek bir

yerde

toplanmak

anlamında:

kümeleşmek küngürlemek kürelemek kürtaj yapmak küskün olmak küsmek, darılmak:

Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış. bitki

için:

1 birleşikler ve deyimler [ bahtına küsmek Bahtına küs. hayata küsmek kaderine küsmek talihine küsmek Talihinize küsün! küstah olmak küstahlaşmak Küstahlaşıyorsun. küstahlık etmek küstürmek küsüşmek küşad etmek küt etmek kütlemek

to be offended [lfendid]. The hare was cross with the mountain but the latter never noticed it [noutist]. to become stunted [stantid]. to be cross with one's luck. (It's just bad luck.) to be weary of life [wi:ri]. to curse one's fate [ko:s]. to curse one's luck [lak]. (It's just bad luck!) to be insolent [insihnt]. to behave insolently [biheyv]. (You're being insolent.) to behave insolently. to offend. to get cross with each other, to inaugurate [ino:gyureyt]. to pound [paund]. to give a pounding sound [saund].

kütleşmek

528 to get blunt [blant]. to bang on.

kütleşmek kütletmek kütür kütür olmak, gevrek taze

anlamında: anlamında:

kütürdemek kütürdetmek, •parmaklarını kütürdetmek

to be crisp. to be fresh. to crunch [kranc]. to give out a crunching sound. to snap one's fingers.

laçka etmek gevşetmek halat

anlamında: için:

düzen

için:

to slacken [slerkin]. to slacken off. to let things get lax [le:ks].

laçka olmak gevşemek düzen vida

anlamında: için:

için:

laçkalaşmak = laçka olmak lâf etmek Bu insanlar, şaka yapmadan lâf edemez mi? |birleşikler ve deyimler] abuk sabuk lâflar etmek bir çift lâf etmek bir şeyi lâf etmek büyük lâf etmek ileri geri lâflar etmek lâfı lâf etmek lâf olmak Lâf olur diye gitmedim. Lâf olur. Lâf! Lâf ola! Lâf ola, beri gele! Lâf değil. Bunun lâfı mı olur? Lâf olsun diye. Ona lâf yok. Soğuk da laf mı, donuyoruz! lâf ebesi olmak lâfını etmek laflamak lağvedilmek, yürürlükten

kaldırmak:

dağıtılmak

anlamında:

Özel görev gücü neden lağvedildi?

to get slack [sle:k]. to become lax. to come loose [lu:s], to talk [to:k]. Can't these people speak without making jokes? to speak nonsense [nonsms]. to speak [spi:k] to gossip about. to talk big. to speak tactlessly. to gossip (about). (for people) to talk. / didn't go because people would talk. It will make people talk. Nonsense! [nonsms]. That has nothing to do with it. What nonsense! This isn't idle talk [aydil]. It's not worth talking about it. For the sake of conversation [konviseyfin]. There is nothing wrong with her. Cold isn't the word for it, we are freezing. to be talkative [torkttiv]. to talk about smth/smb. to chat [ce:t], to abrogate [e:bngeyt]. to be disbanded [disbemdid]. Why was the special task force disbanded?

lağvetmek, kanun

için:

kaldırmak

anlamında:

to abrogate [e:bngeyt]. to abolish [lbolisj.

lağvolmak, kanun kaldırılmak:

için:

to be abrogated. to be abolished [lbolist].

laikleştirmek

530

laikleştirmek lakırdı etmek,

to secularize [sekyulrrayz].

dedikodu

yapmak

konuşmak

anlamında:

laklak etmek *Lamı cimi yok. lanet etmek Lanet olsun şu toza! Lanet olsun! lanetlemek lanetlenmek lânetli olmak *Boş fıçı langırdar.

to gossip, to chat [fed], to yak [ye:k]. There are no but's and ifs. to curse [ko:s]. Curse this dust [dast]! (Damn it!) to curse. to be cursed [ko:sfj. to be accursed [iko:st]. Empty vessels make the most sound [saund].

lanse etmek, başlatmak

anlamında:

tanıtmak

anlamında:

lâtife etmek lâubalileşmek lâyık olmak Karşılaştığı kötü muameleye lâyıktır. | birleşikler ve deyimler] ağızlara lâyık olmak

Bunlar her övgüye lâyık. Ağızlara lâyık. Ağzına lâyık. Ağzınıza lâyık.

övgüye lâyık olmak şanına lâyık olmak lâzım gelmek lâzım olmak Bu gerçekten lâzım mı? Laf değil, bana para lâzım!

to launch [lo:nc]. to introduce [intndyu:s]. to joke [couk]. to take liberties with [libitiz]. to deserve [dizo:v]. She deserves the bad treatment she's getting. to be worthy of [wodhi]. They are worthy of all praise [preyz]. to be delicious [dili§is]. It's delicious. That was a treat [tri:t]. It's fit for your palate [pedit]. to deserve praise [preyz]. to befit smb's dignity. to be necessary [nesisiri]. to be necessary. Is it really necessary? to be needed. / need money not empty words!

| birleşikler ve deyimleri

lehimlemek lehinde olmak

birinin

lehte olmak leke etmek leke olmak leke yapmak lekelemek,

Man is necessary to man. Adam adama lâzım. Some things have drawbacks but are necessary. Sarmısak da acı ama evde lâzım dişi. Let someone else do the hard tasks. Aleme cellat lâzım, benim neme lâzım. What's that got to do with you? Sizin ne üstünüze lâzım. What is it to you? Nenize lâzım. He is attached to the firm, and that's a fact. Neme lâzım, şirkete bağlutır. to solder [soldi]. to be in favour of [feyvi], I'm in favour of it, too. Ben de bunun lehindeyim. (I'm all for it.) Ben lehindeyim. to be in one's favour. lehinde olmak: It's in your favour. Bu, senin lehinde. to favour [feyvi]. to stain [steyn]. to become stained [steynd]. to leave a stain [li:v].

leke

için:

şöhret

vs.

şaibe

için:

to stain [steyn]. to blemish, to tarnish.

lekelenmek

531

lekelenmek, lekeli

to be stained. to be tarnished [ta:ni§t].

anlamında:

şaibeli

anlamında:

lekeli olmak, leke şaibe

to be stained. to be tarnished. to be spotless. to touch [tac]. to give taste to. to become tasty [teysti]. to be delicious [dilisis]. to be tasteless [teystlis]. to gurgle [go:gil], to become liberal [librnl]. to liberalize [libinlayz]. to scrub with a loofah [skrab].

için: için:

lekesiz olmak lemsetmek lezzetlendirmek lezzetlenmek lezzetli olmak lezzetsiz olmak Iıkırdamak liberalleşmek liberalleştirmek liflemek liflenmek Uf

to get fibrous [faybns]. to scrub oneself with a loofah [lu:ft]. to anchor in a harbour [ha:bi]. to be in tatters [tediz], to turn pale [peyl]. to lynch. to study for a degree [digri:]. to list. to be competent [kompittnt].

oluşmak:

lifle sabunlanmak: limanlamak lime lime olmak limon gibi olmak linç etmek lisans yapmak listelemek liyakatli olmak liyakatsiz olmak, değer yetenek

to be unworthy [anwodhi]. to be incompetent [inkompitint]. (for the south wind) to blow [sauth], to become dim. to make dim.

için: için:

lodoslamak loşlaşmak loşlaştırmak lütfetmek, vermek/bildirmek

anlamında:

Adınızı lütfeder misiniz? Kaleminizi biraz lütfeder misiniz? yapılan

iyilik

için:

Buraya kadar gelmekle lütfettiniz. lüzumlu olmak lüzumsuz olmak lüzumu olmak Bütün bunlara ne lüzum var?

to (kindly) give. Would you kindly give your name? Would you kindly lend me your pen? to have the kindness [kayndnis]. (It was kind of you to come up to here.) to be necessary [nesistri]. to be unnecessary [anesisiri]. to be required [rikwayid]. What's the good of all this?

macunlamak macunlanmak macunlaşmak maç yapmak maddileşmek mağdur etmek mağdur olmak mağfiret etmek mağlup etmek Bu sefer onları mağlup etmek zor olmayacak.

to putty [pati). to be puttied. to become like putty. to play a match [me:c]. to become materialistic [miti:nyilistik]. to wrong [rong]. to be wronged [rongd]. to forgive one's sins. to beat [bi:t]. It won't be hard to beat them this time. to defeat [difi:t]. Yardımınızla düşmanı mağlup edeceğiz. We shall defeat the enemy with your help. to be beaten [bi:tm]. mağlup olmak Ancak finalde mağlup olmuşlardı. But they were beaten in the final. to be defeated [difktid]. Bir tek puanla mağlup oldu. He was defeated by a single point [poynt], *hükmen mağlup olmak to lose by default [difodt]. mağrur olmak to be arrogant [e:ngint]. mağrurlanmak to become conceited [kmsidid]. mahal olmamak there to be no need for. There is no need for such things any more. Artık böyle şeylere mahal yok. there to be no ground for [graund]. There is no ground for jubilation [cu:bileysm]. Sevince kapılmaya mahal yoktur. to be skillful. maharetli olmak to be awkward [o:kwid]. maharetsiz olmak to put to shame [seym]. mahcup etmek to be embarrassed [imbernst], mahcup olmak to be sequestrated [sikwestreytid]. mahcuz olmak (hacizli) to be reserved [rizdivd]. mahfuz olmak to be skillful. mahir olmak to go to court [ko:t]. mahkemelik olmak mahkûm etmek, to sentence to [sentins]. hüküm giydirmek anlamında: No one can be held guilty of any offence that Kimse suç oluşturmayan fiillerden ötürü does not constitute one [ifens]. mahkum edilemez. to doom [du:m]. kötü bir duruma sürüklemek: to condemn to [kindem]. mecbur etmek anlamında: You're condemning these people to a life of Bu insanları yoksulluğa mahkum ediyorsun. poverty [poviti]. mahkûm olmak, to be sentenced to. hüküm giymek anlamında: On yıl hapse mahkûm oldu. He was sentenced to ten years in prison.

mahmurlaşmak

534

to be convicted of [kinviktid]. They were convicted of tax evasion [iveyjin]. mecbur olmak anlamında: to be condemned to [kmdemd]. Bu sefalette yaşamaya mahkûm muyuz? Are we condemned to live in this poverty? mahmurlaşmak to get drowsy [drauzi]. mahmuzlamak to spur spo:]. mahmuzlanmak to be spurred [spo:d], mahrum etmek to deprive smb of [diprayv]. Kimse bunları insan haklarından mahrum Nobody can deprive them of their human edemez. rights [rayts]. Neden bu insanlar mallarından mülklerinden Why have these people been deprived of mahkum edilmişler? their property [propiti]? to be deprived of [diprayvd]. mahrum olmak Neden haklarımdan mahrum olayım? Why should I be deprived of my rights? to be devoid of [divoyd]. yoksun anlamında: Bu insanlar duygudan mahrum. These people are devoid of any feelings. to be bereft of [bireft]. Çocuklar, yetimhanede sevgi ve mutluluktan The children are bereft of any love or mahrum. happiness in the orphanage [o:fmic]. to enter in an account. mahsubunu yapmak to count [kaunt]. mahsup etmek mahsus olmak, özel anlamında: to be special [spe§il]. özgü anlamında: to be peculiar to [pikyudi]. *umuma mahsus olmak to be open to all. mahvetmek, heba etmek anlamında: to wreck [rek]. Böyle devam edersen, kariyerini mahvedeceksin. If you go on like that you will wreck your career [krri:]. to ruin [ru:win]. Alkol sağlığını mahvetti, Alcohol has ruined his health [helth]. yok etmek anlamında: to destroy. mahzurlu olmak to be inconvenient [inkinvimymt]. mahzuru olmak to be inconvenient. Gelmezsem mahzuru var mı? (Is it all right if I don't come?) Bence mahzuru yok. (I don't mind.) Ben de gelsem, sizce mahzuru var mı? (Would you mind if I came too?) makaslamak to cut [kat]. to be cut. makaslanmak makineleşmek, üretim için: to become mechanized [mekmayzd]. davranış için: to become machinelike [mt§i:nlayk]. makineleştirmek to mechanize [mektnayz], maksadı olmak to aim at [eym]. Senin maksadın ne? (What are you driving at [drayving]?) to be intentional [intensmil]. maksatlı olmak (kasıtlı) to be reasonable [rkzmbil]. makul olmak to make up [meykap]. makyaj yapmak to amass wealth [ime:s], mal edinmek mal etmek, değer için: to produce at a given cost [pndyu:s]. Acaba kaça mal ederiz? How much would it cost to produce? to attribute [e:tribyu:t]. atfetmek anlamında: Vergi kaçırmaktan mahkum oldular,

535

mal olmak

| birleşikler ve deyimler | kendine mal etmek Örf ve adetlerini kendimize mal etmişiz. ucuza mal etmek Sen bunları ucuza mal etmeye çalışıyorsun. Daha ucuza mal edemez miyiz? üstüne mal etmek üstüne mal etmemek mal olmak, maliyet

yönünden:

Kaça mal olur? Bize 2000 dolara mal oldu. Bu milyonlara mal olacak. zarara

uğramak

anlamında:

to appropriate [îproupnyeyt]. We have appropriated their manners. to get smth cheap. You're trying to get them cheap. (Can't we produce them more cheaply?) to regard smth as one's concern [kinso:n]. to take no account of [lkaunt]. to cost [kost]. How much will it cost? It cost us 2000 dollars [dohz]. It is going to cost millions. to cost smb.

| birleşikler ve deyimler] Onun ne mal olduğunu bilemezsiniz. You don't know what a scoundrel he is. Ne mal olduğunu herkes bilir. Everybody knows what he's like. Ne mal olduğu hâlâ anlaşılmadı mı? Isn't it clear now what a rascal he is [ra:skil]? çoğa mal olmak to cost a lot. hayatına mal olmak to cost smb one's life. Şu sigara hayatına mal olacak. (Smoking will be the death of you [deth].) pahalıya mal olmak to cost a lot. maliyet için: to pay dear for. zarar için: Bu sana çok pahalıya mal olacak. You'll pay dear for it. to cost smb a lot. Bu bize çok pahalıya mal olmasın. Let's hope it won't cost us a lot. to cost dear. tuzluya mal olmak Bu bize tuzluya mal olacak. It's going to cost us dear. to take a good deal of time [did]. zamana mal olmak Bu bize bir hayli zamana mal olacak. It is going to take us a good deal of time. to accumulate wealth [ikyu:mileyt]. mal yapmak to smooth with a trowel [smu:th]. malalamak to own. malik olmak Malik olduğumuz her şey. Everything we own. to lose one's self-control [kmtroul]. *kendine malik olmamak to acquire wealth [ikwayi]. mallanmak to be known. malûm olmak Ne malûm? How do you know? As you know... Malûmunuz... Ne malûm ödeyeceği? How do you know that he's going to pay? Doğru olup olmadığı da malûm değil. It is not known whether it's true or not. malum olmak (birine) to sense [sens]. Aptala malûm olur. A fool will sense things. to obtain information [info:mey§in]. malûmat edinmek malûmatı olmak to know about. Ondan malûmatım yok. (/ have no knowledge of that.) Bundan hiçbir malûmatımız yok. We don't know anything about it. mamur olmak (dört başı) to be perfect [po:fikt]. manalı olmak, anlam yönünden: to be significant [signifikint]. manidar anlamında: to be suggestive [sicestiv]. manasız olmak, anlam yönünden: to have no significance [signifikins], versiz anlamında: to be out of place [pleys].

mandallamak

536

mandallamak, çamaşır kapı

to peg up. to latch [le:c],

için: re

pencere

için:

mandallanmak, çamaşır kapı

to be pegged [pegd]. to be latched [le:ct]. to manoeuvre [mmu:vt]. to shunt [sant].

için: için:

manevra yapmak, iren

için:

mâni olmak, engellemek

anlamında:

Bu, yangının yayılmasına mâni olmadı. Orada değildim, yoksa mâni olurdum, önüne

geçmek

anlamında:

Hiçbir önlem kavga etmelerine mâni olmaz. | birleşikler ve deyimleri Size mâni olmayayım. başkalarına mâni olmak ekmeğine mâni olmak Dükkancılar ekmeğimize mâni oluyor. kısmetine mâni olmak manidar olmak Bu sözler son derece manidardır. mantarlamak mantıklı olmak manyetize etmek manyetize olmak marifeti olmak (birinin) Bu senin marifetin, değil mi? marifetli olmak marifetsiz olmak marizlemek (argo) markalamak, işaret ticari kuş

koymak marka için:

markalanmak marke etmek mars etmek, tavla

için: söyleyemeyecek

bozguna

uğratmak

duruma

I won't keep you. to be in the way. to prevent smb from earning their living. The shopkeepers are preventing us from earning our living. to prevent smb from getting their due. to be significant [signifikint]. These remarks are highly significant. to line with cork [ko:k]. to be reasonable [rkzimbil]. to magnetize [me:gnitayz]. to be magnetized. to be one's doing. This is your doing, isn't it? to be skilled. to be unskilled [anskild]. to thrash [thre:§], to mark. to label with a trademark [treydma:k]. to band [be:nd]. to be marked, to mark.

anlamında: için:

söz

to prevent [privent]. It did not prevent the fire from spreading. (I wasn't there or else I would have stopped it.) to deter [dito:]. No measure will deter them from fighting.

getirmek:

anlamında:

to gammon [ge:min]. to silence [saylins]. to defeat completely.

mars olmak, bozguna söz

uğramak söyleyemeyecek

anlamında: duruma

gelmek:

masaj yapmak maskara etmek (kendini) Kendini âleme maskara etti. maskara olmak Kurt kocayınca köpeklerin maskarası olur. maskaralık etmek/yapmak maskelemek, maske

ile

örtmek:

to be badly beaten. to be left speechless [spirglis]. to massage [me:sa:j]. to make a laughing stock of oneself. He made a laughing stock of himself. to become a laughing stock [la:fingstok]. Old age is often exposed to the mocking of the young [ikpouzd]. to play the fool [fu:l]. to mask.

maskelenmek

537

to mask. anlamında: Gaye, hükümetin operasyona karıştığını The aim was to mask the involvement of the maskelemekti. government in the operation [optrey§in], to become masked. maskelenmek to camouflage [ke:miflaj]. gerçek görüntüsünü saklamak: to spend money. masraf etmek to be costly. masraflı olmak to be cost-free [kost-fri:]. masrafsız olmak massetmek to absorb [ibso:b], içine çekmek anlamında: to suck [sak]. emmek anlamında: to be innocent [inisint]. masum olmak to crimp [krimp]. maşalamak to act as a tool for smb. maşalık etmek to be smb's tool. maşası olmak (birinin) mat etmek, to checkmate [cekmeyt]. satranç için: to defeat [difi:t]. yenmek anlamında: to silence [sayhns]. cevap veremez hale düşürmek: mat olmak, to be checkmated, satranç için: to be defeated. yenik düşmek: to be reduced to silence [ridyu:st]. cevap veremez duruma düşmek: to be in mourning [morning]. matemli olmak to become dull [dal]. matlaşmak to dull [dal]. matlaştırmak to turn blue [blu]. mavileşmek to leaven [levin], mayalamak mayalanmak to ferment [foment]. mayasında olmak to run in the blood [blad]. Asalet, bu ailenin mayasında var. Nobility runs in the blood of this family. mayhoş olmak, to be mildly sour [saur]. t ad için: to be on bad terms [to:mz] with. dostluk ilişkisi için: Şu an araları mayhoş. They are on bad terms with each other at the moment [moumint]. to mine [mayn]. mayınlamak to be mined. mayınlanmak mayna etmek, to lower sails [seylz]. yelken için: to die down [day daun]. fırtına için: to come to a stop. mayna olmak to have an excuse [ikskyu:s], mazereti olmak Hiçbir mazeretim yok. / have no real excuse. Yaptığınız işin mazereti olamaz. There can be no excuse for what you've done. to be the object of [obcikt]. mazhar olmak to be abundant [ibandint]. mebzul olmak (bol) to be compelled [kimpeld]. mecbur edilmek İtiraf yazmaya mecbur edildim. / was compelled to write a confession. to force smb to do smth [fo:s]. mecbur etmek Gitmek istemiyorsa, onu mecbur edemezsin. If he doesn't want to go, you can't force him to. Kabul edeceğiz, mecburuz. We shall have to accept [iksept]. Mecbur olmadıkça parayı kullanmayacağız. We shan't use the money unless we have to. gizlemek

mecburi olmak

538

mecburi olmak Bizde oy vermek mecburidir. mecburi iniş yapmak maç yaptırmak medar olmak medenileşmek meftun etmek meftun olmak mektuplaşmak melankoli içinde olmak melemek melezlemek melezleşmek memede olmak memnun etmek Annemi memnun etmek için yaptım. Onların niyeti, taraftarları memnun etmek. Herkesi memnun edemezsin. Karar her iki tarafı da memnun etmedi. Sınavların ertelenmesi herkesi memnun etti. memnun olmak Hiç de memnun değilim. Müdür hiç de memnun değildi. Sonuçtan memnunum. Takımınızın kazandığını duymaktan memnun değil misiniz? Çalışmasından memnunum. Ondan hepimiz memnunuz. Sizi tekrar gördüğüme çok memnun oldum. Size faydalı olabilirsem, memnun olurum. Bunu duymakla çok memnun olacaktır. •halinden memnun olmak memnun olmamak Neden takımdan memnun değil? memur etmek •ikamete memur edilmek menedilmek menetmek menfaatine olmak menolunmak mensup olmak, üye bağıntısı

olmak

anlamında: olmak

anlamında:

to be compulsory [kimpalsiri]. Voting is compulsory here. to crash-land [kre:§ le:nd]. to have one's hair streaked [strkkt]. to be of some help. to become civilized [sivilayzd]. to charm [fa:m]. to be captivated [ke:ptiveytid]. to exchange letters [iksgeync]. to be in the blues [blu:z]. to bleat [bli:t], to crossbreed [krosbri:d]. to become crossbred. to be suckled [sakild]. to please Lpli:z]. / did it just to please my mother. They are out to please the fans. You can't please everyone. to satisfy [se:tisfay]. The decision satisfied neither party [disijtn]. To everyone's satisfaction the exams were postponed [se:tisfek§in]. to be satisfied. I'm not satisfied at all. The manager was by no means satisfied. I'm satisfied with the result. to be pleased [pli:zd]. Aren't you pleased to hear that your team has won? I'm pleased with his work. We are all pleased with him. to be glad [gle:d]. I'm so glad to see you again. I'll be glad to be of any service to you. to be happy [he:pi]. He'll be very happy to hear this. to be contented [kmtentid]. to be displeased [displi:zd] with. Why is he displeased with the team [ti:m]? to charge smb with (the task of) [fax], to be ordered to reside at [rizayd]. to be forbidden. to forbid. to be for the benefit of. to be prohibited. to be a member of. to be connected with [ktnektid].

merak etmek, istemek anlamında: to wonder [wandi]. İnsan, bütün bu bilgileri nereden bulduğunu One wonders where he gets all this merak ediyor. information from [informeysm]. to be curious about [kyu:ryis]. Ne söyleyeceğini bilmeyi merak ediyorum. I'm curious to know what he's going to say.

anlamak

merak olmak

539

Burada herkes geçmişinizi merak ediyor. Çok merak ediyorum, acaba İngilizce biliyor mu? kaygılanmak

anlamında:

Merak etmeyin! Merak etmenize gerek yoktu. Hiç bu kadar geç kalmazdı, merak ediyorum. Giriş sınavı neticelerini merak edip duruyorlar. Sizi çok merak ettik. Arkada bıraktıklarının güvenliğini merak ediyorlar. bir

şeye

merak

sarmak

anlamında:

merak olmak merakı olmak (bir şeye) meraklandırmak, kaygı

yönünden:

merak

yönünden:

to make smb anxious [e:nk§ts]. to make smb curious [kyu:ryis]. to get worried [warid],

meraklanmak meraklı olmak her

şeyi

bir

şeye

titiz bir

bilmek çok

olmak şey

istemek:

düşkün

olmak:

anlamında:

yapmaya...:

meraklısı olmak meram etmek merdanelemek merhabalaşmak merhabası olmak merhamet etmek merhamete gelmek merhametli olmak merhametsiz olmak merhem olmak merhum olmak mer'i olmak merkezde olmak Bizim düşüncemiz daima bu merkezde olmuştur. Onların düşüncesi ne merkezdedir? merkezileşmek merkezileştirmek merkezlenmek mert olmak, sözünün yiğit

eri

Everybody here is curious about your past. I'm very curious, does he know any English? to worry about [wari]. Don't worry! You needn't have worried [warid]. She never stayed so late, I'm worried. to be anxious about [e:nk§is]. They are anxious about the result of the entrance exam [entnns]. We were very anxious about you. to be concerned for [kinsdmd]. They are concerned for the safety of the ones they left behind. to have a passion for [pe:sm]. to become the object of one's curiosity. to be greatly interested in.

anlamında:

mesai yapmak mesele olmak İşte asıl mesele buradadır! Mesele yok! Bu bir şeref meselesi mi? Mesele para ise. Bizim için hayat memat meselesidir. *asıl meseleye gelmek

to be inquisitive [inkwizitiv]. to be very fond of. to be exacting about. to be interested in. to be addicted to [e:diktid]. to intend. to roll. to greet one another [gri:t]. to know smb casually [ke:jyuli]. to have pity on. to be moved to pity. to be merciful [mo:siful], to be merciless [mo.silis], to be a cure of [kyu:]. to die [day]. to be in force [fo:s]. to run along a (certain) line [layn]. Our thoughts have always been along these lines. (What do they think about it?) to become centralized [sentrilayzd]. to centralize [sentrilayz]. to be centralized. to be dependable [dipendibil]. to be brave [breyv]. to work overtime [ouvitaym]. to be the question [kwescin]. That's the question! No problem! Is it a question of honour [om]? If it's a question of money [mani]. (It's a matter of life and death for us. to get down to business [biznis].

mesele yapmak

540

to make a fuss about [fas]. to consider it a point of honour. to perform the ritual ablutions by rubbing the prayer shoes with the palm of one's hand. to be inhabited. meskûn olmak Bu ada meskûn değil. This island isn't inhabited [aylmd]. to have a profession [pnfesin]. meslek sahibi olmak to be a support [sipo:t]. mesnet olmak to enchant [inca:nt]. mest etmek to be enraptured [inreipfid]. mest olmak mestur olmak to be veiled [veyld]. mesuliyetli olmak to entail responsibility [inteyl]. Bu bana mesuliyetli gibi geldi. This seems to me to entail responsibility. to be wearisome [wkrisim], meşakkatli olmak to be arduous [a:dyuwts]. meşakkatsiz olmak to keep busy [bizi]. meşgul etmek (birini) Bu oyun, onları bir müddet meşgul eder. This game will keep them busy for some time. Bu iş, beni haftalarca meşgul edecektir. This will keep me busy for weeks. Zihnini meşgul edecek bir şeyler bulmalıyız. We must find something to keep his mind busy. Bu gibi konularla kafanızı meşgul etmeyin. (Don't let your mind dwell on such subjects.) to take up one's time. Bu bizi çok meşgul edecek. It will take a lot of our time. to take smb's time. iş görmesine engel olmak: Korkarım, sizi meşgul ediyorum. I'm afraid I'm taking your time. meşgul olmak, to be busy [bizi]. iş görmek anlamında: Şu anda meşgul. He is busy at the moment. Meşgulüm, görmüyor musun? Can't you see I'm busy? to be busy with smth. bir şeyle uğraşmak: Çocuklar ödevleriyle meşgul. The children are busy with their homework. Personel neden işleriyle meşgul değil? Why isn't the staff busy with their work? Herkes işiyle meşgul olsun. (Everyone must go about his business.) Şu an herkes bir şeyle meşgul, (Everybody is busy working.) bir şey yapmakla meşgul olmak: to be busy doing smth. Odasını boyamakla meşguldü. She was busy painting her room. İzciler bahçeyi temizlemekle meşgul, The scouts are busy cleaning the garden. ilgilenmek anlamında: to see to it. Ben meşgul olurum. I'll see to it. to attend to [itend]. hizmet etmek anlamında: Kimse bizimle meşgul olmadı. No one attended us. Bu insanlarla meşgul olacak kimse yok mu? Is there no one to attend these people? to be engaged [ingeyed]. işgal edilmiş anlamında: Meşgul. It's engaged. to be/become famous [faymis]. meşhur olmak to be famed for [feymd]. -ile meşhur olmak: Bu bölge beyaz şarabı ile meşhurdur. This area is famed for its white wine. to be famous for. Atlarıyla meşhurdur. It's famous for its horses. to be notorious for [nouto:ryis]. kötü şöhret için: Şehir, batakhaneleriyle meşhurdur. The town is notorious for its joints [coynts]. to practise [pre:ktis] (calligraphy). meşk etmek to serve as a model [so:v]. meşk olmak Aşk olmayınca, meşk olmaz. There can be no learning without hard work. mesele yapmak (bir şeyi) *onur meselesi yapmak meshetmek

metelik etmemek metelik etmemek

541

not to be worth a penny. Bunlar metelik etmez. (These are worthless.) meteliği olmamak to be penniless, meteliksiz olmak to be flat broke [brouk]. methetmek to praise [preyz]. Onu methederek göklere çıkardınız. You praised her to the skies [skayz]. to bear [be:]. metin olmak Cenaze töreninde metin olmaya çalıştı. He tried to bear it up at the funeral [fyuninl], metruk halinde olmak to be in a derelict state [steyt], mevcut olmak to exist. var olmak anlamında: to exist [igzist]. bulunmak anlamında: to be available [iveyhbil]. Her yerde mevcut. It's available everywhere. mevkii olmak to have a position [pizi§in]. mevsimi olmak to be in season [si:ztn]. Şimdi üzümün mevsimi mi? Are grapes in season now? Şimdi yaban domuzu avının mevsimidir. Hunting boars is in season now. mevsimi olmamak to be out of season. Bu meyvenin mevsimi değil. That fruit is out of season. Pahalı, çünkü mevsimi değil. It's expensive, because it's out of season. mevzîlenmek to take position. mevzu(u)bahis olmak to be a question of [kwescrn]. Para mevzubahis değil. It is not a question of money. to reach the right consistency [kinsistmsi]. meyanesi gelmek meydana gelmek, ortaya çıkmak anlamında: to occur [iko:]. Bu hafta meydana gelen onuncu kaza. It's the tenth accident to occur this week. -den oluşmak anlamında: to consist of [kmsist]. Kurul beş üyeden meydana gelir. The board consists of five members. to be composed of [kimpouzd]. Yüzlerce parçadan meydana gelmiştir. It's composed of hundreds of parts. meydanda olmak to be obvious [obviyis]. Hesap meydanda. It's quite obvious. Mal meydanda. Everything is in the open. meyilli olmak, rağbet için: to be inclined to [inklaynd]. yamaç için: to slope [sloup]. meyletmek to slant [sla:nt]. meziyeti olmak to have merit. mezun olmak, bir okulu bitirmek anlamında: to graduate [gre:dyuwit]. izinli olmak anlamımla: to be on leave fli.'v]. yetkili olmak: to be authorized [o:thirayzd]. mıhlamak, çivilemek anlamında: to nail [neyl], kıpırdayamaz hale getirmek: to nail smb down. mıhlanmak, çivilenmek anlamında: to be nailed. olduğu yerde kalmak: to be nailed to the spot. mıknatıslamak to magnetize (me:gnitayz]. mıknatıslanmak to be magnetized. mıncık mıncık etmek to squash to a pulp [palp]. mıncıklamak to squash [skwosj.

542

mınlda(n)mak mınlda(n)mak

Bombardıman atanda halk dualar mırıldanıyordu. Orada ne mırıldanıyorsun? mırın kırın etmek mırlamak *kedi gibi mırlamak -mış/miş gibi yapmak Birisini bekliyormuş gibi yaptı. Biz de anlıyormuş gibi yaparız. Onu görmemiş gibi yapalım. Bizi dinlemiyormuş gibi yaptı. Onda yokmuş gibi yaptı. mızıkçılık etmek mızıklanmak mızmızlanmak mızmızlık etmek miadı gelmek midesi ağzına gelmek,

to mutter to oneself [mail]. Under the bombardment the people were muttering prayers. What are you muttering there? to feign reluctance [rilaktins]. to purr [po:]. to purr with satisfaction [se:tisfe:k§in]. to pretend to [pritend]. He pretended to be waiting for somebody. We'll just pretend we understand. Let's pretend we haven't seen him. She pretended not to be listening to us. He pretended not to have any. to spoil a game [spoyl]. not to play the game [geym]. to fuss about trifles LtrayfilzJ. to make a fuss about trifles [fas]. to expire [ikspayi].

to feel like vomiting, to be revolted by. to become contaminated [kinte:mineytid]. mikroplanmak to become nationalistic [neygmihstik]. millileşmek to nationalize [ney§imlayz]. millileştirmek to mark down. mimlemek mimlenmek to be marked down (as). mimli olmak to be marked [ma:kt]. minder altı etmek to cover up [kavirap]. minelemek to enamel [inemil]. minnet etmek to plead [pli:d]. Canıma minnet! (So much the better!) Canıma minnet olsun! (What more could one want?) to be under obligation [obligey§in]. minnet altında olmak Kimseye karşı minnet altında değilim. I'm under obligation to no one. to be grateful to [greytfulj. minnettar olmak Gösterdiğiniz ilgiden dolayı size minnettarım. I'm grateful to you for the kind interest you have shown. Yardımınızdan dolayı size minnettarız. We are grateful to you for your help. to be indebted to [indetid]. Kulübümüze yaptıklarınız için size minnettarız. We are indebted to you for what you have done for our club [klab]. Bu konuda ilgilerinizden ötürü size ve I'm indebted to your association for your derneğinize minnettarım. concern in this subject [sabcikt]. to put smb up. misafir etmek Onu bu gece evimde misafir edebilirim. J can put him up for tonight. Sizi misafir etmekle mutlu oluruz. We shall be very happy to put you up. to be a guest (of) [gest]. misafir olmak Misafirimiz olun. Be our guest. Misafir, üç gün misafirdir. One can't just remain as a guest for too long. to sleep at night in the open [oupin]. *aydedeye misafir olmak to be hospitable [hospitibil]. misafirperver olmak to be indolent. miskin olmak Ne azgın ol asıl, ne miskin ol basıl. Be neither belligerent nor meek [bilicinnt]. to become indolent. miskinleşmek kusacak

iğrenmek

gibi

olmak:

anlamında:

543

misli olmamak misli olmamak

Bunun misli yok. misli menendi olmamak miting yapmak mitleştirmek miyavlamak moda olmak Moda oldu. Bu şapkalar bu yaz moda olacak. model olmak kalıp örnek

için: için:

modernize etmek modernleşmek modernleştirmek monoton olmak monte etmek Makinenin bir kısmını monte edemedik. Bir motoru bir tek günde monte ediyorlar.

to be matchless [me:clis]. This is matchless. to be unparalleled [anpe:nleld]. to hold a demonstration [dimmstreysm]. to mythicize [mithisayz]. to miaow. to be in fashion [fe:§m]. It's the fashion today. These hats will be in fashion this summer. to be a model [modil]. to be a pattern [pe:tin] . to be an example [igza:mpil]. to modernize [modmayz]. to become modern [modin]. to modernize. to be monotonous [mmotims]. to assemble [tsembil]. We haven't been able to assemble some parts of the machine [mi§i:n]. They assemble an engine in a single day.

morarmak, to turn purple [popil]. to become bruised [bru:zd]. Kolum ve bacaklarım çürüyüp morarmıştı. (My arms and legs were black and blue.) to have a black eye. *gözü morarmak to go blue with cold. •soğuktan morarmak morartmak to turn smth purple [popil]. to make smth turn black and blue. vücud için: to give smb a black eye. •birinin gözünü morartmak Gözünü nasıl morartmışlar? How did they ever give you a black eye? to turn purple [popil]. morlaşmak to become black and blue. mosmor olmak Kolları ve bacakları mosmor oldu. His arms and legs became black and blue. to become livid with anger [e:ngi]. •öfkeden mosmor olmak muadil olmak to be equivalent [ikwivilmt]. muaf olmak to be exempt [igzempt]. Asgari ücret vergiden muaf olmalı. The minimum wage should be exempt from tax. to blame [bleym]. muaheze etmek to be undecided [andisaydid]. muallakta olmak muamele etmek to treat [tri:t]. I birleşikler ve deyimler) to treat without discrimination. eşit muamele etmek to treat smb well. iyi muamele etmek to treat smb badly [be:dli]. kötü muamele etmek Bize çok kötü muamele ettiler. We got treated pretty badly. to assist [isist]. muavenet etmek to be against [lgeynst], muarız olmak muayene etmek, to inspect. incelemek anlamında: to examine [igze:min]. hastalık için: to have smth examined. muayene ettirmek Gözlerini muayene ettirmelisin. You should have your eyes examined. to be permissible. mubah olmak mubayaa etmek to purchase [po:cis]. renk

vücud

için:

544

mucip olmak mucip olmak, anlamında:

gerektirmek sebep

olmak

anlamında:

muğber olmak muğlak olmak muhabbet etmek muhabere etmek muhaceret etmek muhafaza edilmek muhafaza etmek Hepsi kızlık adlarını muhafaza etmek ister. [ birleşikler ve deyimleri ciddiyetini muhafaza etmek itidalini muhafaza etmek Ne olursa olsun, itidalini muhafaza et. mesafeyi muhafaza etmek Lütfen aradaki mesafeyi muhafaza edelim. soğukkanlılığım muhafaza etmek Ne derse desin, soğukkanlılığı muhafaza et. korumak

anlamında:

muhakeme edilmek muhakeme etmek, mahkeme düşünce

için: için:

muhakkak olmak Eninde sonunda hata yapması muhakkak. Muhakkak ki kırıktır. Şurası muhakkaktır. Burada muhakkak olan bir şey var.

to necessitate [nisesiteyt]. to cause [ko:z], to take offence [lfens]. to be obscure [obskyu:]. to have a friendly chat [ce:t]. to correspond. to migrate [maygreyt]. to be protected [pritektid]. to keep [ki:p]. They all want to keep their maiden names. to keep one's countenance [kauntimns]. to keep calm [ka:m]. Whatever happens, keep calm. to keep one's distance [distins]. Let's keep our distance, please [ki.p]. to keep cool [ku:l]. Whatever he says, just keep cool. to protect [pritekt]. to stand trial [trayil]. to try in court [ko:t]. to think smth through [thru:]. to be sure to [§u:]. He is sure to make a mistake in the end. to be bound to [baund]. It's bound to be broken [broukin]. to be certain [so:tin]. This much is certain [mac]. One thing is certain here.

muhalefet etmek, karşı kanun

çıkmak

anlamında:

için:

muhalif olmak Biz tamamen muhalifiz. muhasara etmek muhasebesini yapmak muhatap olmak O, asla benim muhatabım olamaz. muhayyer olmak Bunlar bize muhayyer olarak satılmıştı. seçmeli

anlamında:

İkincisi muhayyerdir. muhit edinmek muhiti olmak *muhiti geniş olmak muhtaç etmek muhtaç olmak İyi doktor ve öğretmenlere muhtaçtırlar. •nâmerde muhtaç olmak Ben nâmerde muhtaç değilim. muhtar olmak

to oppose [tpouz]. to violate [vayileyt]. to disagree [disigri:]. We utterly disagree [attli], to surround [siraund]. to weigh up all aspects of [wey]. to be the object of [obcekt]. (I'll never stoop to speak with him.) to be sold on approval [ipru:vil]. These were sold to us on approval. to be optional [opsmil]. The second one is optional. to acquire a circle of friends [lkwayi]. to know a lot of people. to have a wide circle of friends [sdkil]. to leave smb dependent upon. to be in need of. They are in need of good doctors and teachers. to be under obligation to smb one despises. I'm under obligation to no one. to be autonomous [o:tomrms].

muhtemel olmak

545

muhtemel olmak *kuvvetle muhtemel olmak muhteris olmak muhteşem olmak mukabele etmek,

to be possible. to be probable [probtbil], to be covetous [kavitis]. to be magnificent [me:gnifisint].

to reciprocate [risipnkeyt]. Bilmukabele. The same to you. karşılık vermek anlamında: to respond [rispond]. misillemede bulunmak anlamında: to retaliate [ritedyet]. mukavele yapmak to make a contract [kontre:kt], mukavemet etmek to resist [rizist], mukavemetli olmak to be resistant [rizistmt]. mukavemetsiz olmak to lack resistance [le:k]. mukavim olmak to be resistant. mukayese etmek to compare [kimpe:]. mukayyet olmak to watch [woe]. mukim olmak to reside in [rizayd]. muktedir olmak to be capable of [keypibil]. mulaj yapmak to take an impression of [impresm]. kalıba dökmek anlamında: to cast [ka:st]. mum olmak to become well behaved [biheyvd]. mumlamak, mum sürmek anlamında: to wax [we:ks]. mühürlemek anlamında: to seal [sid]. mumlaşmak to become waxy [we:ksi]. mumyalamak to mummify [mamifay]. mumyalaşmak to mummify, munis olmak to be tame [teym]. muntazam olmak, düzenli anlamında: to be regular [regyuh]. deıii toplu anlamında: to be orderly [o:dtli]. murakebe etmek, denetlemek anlamında: to control [kmtroul]. teftiş etmek anlamında: to inspect. hesaplar için: to audit [o:dit]. murat etmek to desire [dizayi]. murdar olmak to be unclean [ankli:n], musallat etmek to set smb to worry another. musallat olmak to pester smb [pestt]. mustarip olmak (bir şeyden) to suffer [safi] from. muştalamak to hit with a brass knuckle [naktl], muştulamak to bring smb a piece of good news [nyu:z], mutaassıp olmak to be bigoted. mutabık olmak to agree with [lgri:]. muteber olmak to be valid [vedid]. mutlu olmak to be happy [he:pi]. Mutlu olunuz! May you be happy! Ne mutlu Türküm diyene! Happy is the person who can say, "I'm a Turk". Sizi bu kadar mutlu eden ne? What makes you so happy? Sizi bu gece misafir etmekle mutlu oluruz. We'll be very happy to put you up for tonight. to be lucky [laki], to be fortunate. Ne mutlu bana! How lucky for me! Ne mutlu ona! How fortunate for him! [fo:§mit]. Yeniden yürüyebildiğin için ne mutlu size. How fortunate you are to be able to walk again. karşılıklı

alıp

vermek:

546

mutsuz olmak

to be unhappy [anhapi]. to consent to [kinsent],

mutsuz olmak muvafakat etmek muvaffak olmak, başarmak: başarılı

olmak:

Allah muvaffak etsin! muvaffakiyetliîOİmak muvaffakiyetsiz olmak muvakkat olmak muvazeneli olmak muvazenesiz olmak muzaffer olmak muzır olmak, çocuklar

için:

zararlı

anlamında:

muzipleşmek muziplik etmek mübadele etmek mübalağa etmek mübarek etmek Allah mübarek etsin! Yeni eviniz mübarek olsun! Bayramınız mübarek olsun! Mübarek olsun! mücadele etmek ' Çok zor şartlar altında mücadele ediyor. Hayat boyunca sefalete karşı mücadele ettik. Halk, bu zulme karşı, kurtulmak için yıllarca mücadele etmiştir. Sonuna kadar mücadele edeceğiz. Son nefesime kadar mücadele edeceğim. Takımımız çok iyi mücadele etti. müdafaa etmek müdahale edilmek Müdahale edilmemesi rica olunur. müdahale etmek Müzakerelere müdahale etmeyeceğiz. Lütfen yersiz müdahale etmeyiniz. müdana etmek müdanası olmamak müdavim olmak müdrik olmak müesseseleşmek müessir olmak mühim olmak mühimsemek mührelemek mühürlemek, mühür bir

basmak yeri

üzerine

anlamında:

kapatmak mum

koymak

anlamında: anlamında:

to succeed (in) [siksi:d]. to be successful (in) [siksesful]. May God grant you success! to be successful [siksesful], to be unsuccessful. to be temporary [tempinri]. to be balanced [be:lmsf]. to be unbalanced. to be victorious [viktoxyis]. to be mischievous [misçivis]. to be harmful [ha:mfull. to get in a teasing mood [tkzing]. to tease [ti:z]. to exchange [iksçeync]. to exaggerate [egzecireyt]. to bless. God bless you! May your new home be blessed [blest]. / wish you an auspicious Feast [orspifis]. May it be auspicious! to struggle [stragil]. He is struggling under grave difficulties. We have struggled against misery all our lives. The people have struggled for years to free themselves from this tyranny [tinni]. We shall fight it out to the finish. I shall fight to the bitter end. Our team has put up a good fight. to defend [difend], to be interfered with. You are requested not to interfere. to interfere [intifi:]. We shall not interfere in the negotiations. Please stop barging in [baiting]. to feel indebted [indetid], to be ungrateful [angreytful]. to be a regular visitor [viziti]. to be conscious of [kon§is]. to institutionalize [instityu:§imlayz]. to be effective [ifektiv]. to be important [impo:tint]. to attach importance [ite:ç]. to burnish [bo:ni§]. to stamp with a seal [si:l]. to seal up. to seal.

mühürlenmek, kapanmak üzerine

anlamında: mum

konmak:

to be locked up [lokt]. to be sealed [si:ld].

mühürletmek

547

mühürletmek mühürlü olmak müjdelemek Müjdeler olsun! Beklenen ekonomik iyileşmeyi müjdeliyor. Burada kırmızı bir gök, fırtına müjdeler. mükâfatlandırmak mükemmel olmak mülâhaza etmek Bu işi iyi mülâhaza ettin mi? mülakat yapmak mülhem olmak mümbit olmak mümkün olmak Mümkünü yok. Bu, işçilerimizin alın teri ile mümkün olmuştur. Mümkün olduğu mertebede. Mümkün olduğu kadar çok. Mümkün olduğu kadar sık. Ne mümkün! Mümkün olup olmadığını bilmek isterim. mülk edinmek Her insanın mal ve mülk edinme hakkı var. münakaşa etmek Biz neyi münakaşa ediyoruz? münasebet olmak Bunların arasında bir münasebet yok mu? Ne münasebet! münasebetsiz olmak, yakışıksız ters

to be impertinent. to be ill-timed [il-taymd]. to behave tactlessly [te:ktlisli].

anlamında: anlamında:

münasebetsizlik etmek münasip olmak, yakışır

anlamında:

yerinde

anlamında:

uygun

to to to to to to

anlamında:

mündemiç olmak münezzeh olmak münhal olmak müphem olmak, belirsiz kesin

anlamında: olmayan:

müptelâ olmak müptelâsı olmak Çoğu

to have smth put under seal, to be locked up and sealed, to tell smb a piece of good news. I've got some good news for you. to promise [promis]. It promises the expected economic recovery. to herald [henld]. A red sky heralds a stormy weather here. to reward [riwo:d]. to be perfect [po:fikt]. to think carefully [ke:fuli]. Did you think about it carefully? to have an interview with. to be inspired by [inspayid], to be fertile [fodayl], to be possible. It's not possible. This has been possible by the effort of our working people. As far as it is possible. As much as possible. As often as possible. That's impossible. I'd like to know whether it is possible or not. to own property. Everyone has the right to own property. to argue [a:gyu:]. What are we arguing about? to have a connection [kinekstn]. Is there no connection between them? (What has that got to do with it?)

uyuşturucu müptelasıdır.

be fitting. be appropriate [iproupriytt]. be suitable [syu:ttbtl]. be contained in [kinteynd]. be free from. be vacant Iveykint].

to be vague [veyg], to be uncertain [ansodin]. to become/be addicted to [e:diktid]. to be addicted to. Most of them are addicted to drugs [dragz].

müracaat etmek, başvurmak

anlamında:

Erken müracaat etmelisiniz. bir

şey

için:

Yardım için müracaat etmeleri gerekecek. iş

için:

to apply [tplay]. You should apply early. to apply for. They'll have to apply for assistance. to apply for a job.

mürekkeplenmek bir

eser

548 için:

danışmak

anlamı

uda:

mürekkeplenmek müsaade etmek Orada oynamanıza müsaade ettiler mi? Bana müsaade ediniz. Lütfen müsaade eder misiniz? Onu görmemize müsaade etmiyorlar. Burada kalmanıza müsaade etmezler, müsamaha

etmek

anlamında:

Bu gibi davranışlara müsaade edemem. müsademe etmek müsadere etmek müsait olmak Cumartesi müsait değil. Buna şartlar henüz müsait değil. müsamaha etmek müsamahakâr olmak müsamahalı olmak müsebbibi olmak Bunun müsebbibi kendisidir. Müslüman olmak O gün hepsi Müslüman oldu. Müslümanlaştırmak müsrif olmak müstahak olmak, hak

kazanmış

lâyık

olmak

anlamında: anlamında:

müstakil olmak müstehcen müsterih olmak Müsterih olunuz. Müsterih olsunlar, herşey tamam. müşahade altında olmak müşahade etmek müşerref olmak Müşerref oldum. müşfik olmak müşkül olmak müşkülpesent olmak müşterek olmak Hayat müşterektir. müşterisi olmak mütalâa etmek, okumak ders incelemek

anlamında: çalışmak

anlamında: anlamında:

mütecanis olmak mütecaviz olmak müteessif olmak müteessir olmak, etkilenmek üzülmek

anlamında: anlamında:

to refer to [rifo:]. to consult [kinsalt], to be ink stained [steynd]. to allow [dau]. Did they allow you to play there? Allow me, please. (Excuse me, please [ikskyuiz]. to let. They won't let us see him. They won't let you stay here. to tolerate [tohreyt]. I can't tolerate such behaviour [biheyvyt]. to collide with [ktlayd]. to confiscate [konfiskeyt]. to be suitable [syu:tibil]. Saturday is not suitable. (The conditions are not right for this.) to tolerate [tohreyt]. to be tolerant [tohrint]. to be indulgent [indalcint]. to be the cause [ko:z]. (She brought it upon herself.) to turn Muslim [mazhm]. They all turned Muslim that day. to Islamize [izlemayz], to be a spendthrift. to be entitled to [intayttld]. to deserve [dizb:v]. to be independent, to be obscene [obsi:n]. to be/feel at ease [i:z]. Please be at ease. (They have nothing to worry, everything is right.) to be under observation [obztveystn]. to observe [ibzo:v]. to be honoured [omd]. Glad to meet you [gle:d]. to be kind. to be arduous [a:dyuwis]. to be fastidious [fe:stidyis]. to be shared [se:d]. (Life is a joint venture.) to patronize [pednnayz]. to read. to study [stadi]. to examine [igzetmin]. to be homogeneous [homouci:nyis]. to be aggressive [tgrestv]. to regret greatly [rigret]. to be affected by [lfekted]. to be grieved [gri:vd].

mütehassis olmak mütehassis olmak mütekabil olmak mütenasip olmak

549

to be moved [mu:vd]. to be reciprocal [risipnkil]. to be commensurate [kimen§irit]. Maaş, görevle mütenasiptir. The salary is commensurate with the work. Maaş kabiliyet ve tecrübe ile mütenasiptir. The salary will be commensurate with experience and ability [ikspi:ryins]. mütereddit olmak to be hesitant [hezittnt]. müteselsil olmak to be in succession [stkse§in]. müteşekkil olmak to be composed of [kimpouzd]. müteşekkir olmak to be thankful [themkful]. Allah'a, verdiği nimetlerinden dolayı müteşekkiriz, We are thankful to God for His blessings. müttefik olmak to be allied [dayd]. Biz müttefik değil miyiz? Aren't we allied? müzakere etmek to discuss [diskas]. müzik kulağı olmak to have an ear for music [myu:zik]. müzmin olmak to be chronic [kronik]. Aralarında müzmin hale gelmiş bir anlaşmazlık vardı. There was a chronic misunderstanding. müzminleşmek to become chronic.

N to fallow land.

nadas etmek nadide olmak az

görülen

çok

to be rare [re:]. to be precious [presis]. to feel repentance [ripentins]. to be rare. to gain one's livelihood [layvlihud].

anlamında:

değerli

anlamında:

nadim olmak nadir olmak nafakalanmak nafile olmak, boşuna

olmak

anlamında:

Bunların hepsi nafile, yararsız

olmak

anlamında:

naftalinlemek nağme yapmak nahif olmak nahoş olmak nail olmak, ulaşmak

anlamında:

elde

etmek

anlamında:

|birleşikler ve deyimleri meramına nail olmak şahadete nail olmak Ne mutlu onlara ki şahadete nail oldular. şerefe nail olmak Bu şerefe henüz nail olmadık. nakavt etmek nakışlamak nakil yapmak, görev vs

tayin

için:

taşımak

anlamında:

yazı

için:

nakledilmek nakletmek, anlatmak

anlamında:

Size bir olayı nakledeyim. hesap

için:

iletmek tayin

anlamında: etmek

taşımak yazı,

anlamında: anlamında:

resim

to attain [iteyn]. to acquire [lkwayi]. to attain one's object [obcikt]. to gain martyrdom [madidim]. How lucky they are to have gained martyrdom. to have the honour [oni] of. We haven't had this honour yet. to knock out [nokaut]. to embroider [imbroydi]. to transfer smb to [trarnsfo:]. to transplant [tren:spla:nt]. to move smb to. to move smth from to [mu:v], to transcribe [tremskrayb]. to be transported [tre:nspo:tid].

için:

organ

to be futile [fyudayl]. All this is futile. to be useless [yu:slis]. to sprinkle with naphthalene [ne:fthi:li:n]. to affect ignorance [igmnns]. to be thin. to be unpleasant [anple:zint].

için:

Resmi ilk önce ipek üzerine naklediniz.

to relate [ril.eyfj. Let me relate to you an incident [insidint]. to carry forward [fo:wid]. to convey [kinvey]. to assign [isayn]. to transport [tre:nspo:t]. to transfer [trernsfo:]. First transfer the drawing on silk.

nakşetmek

552 yer

değiştirmek

to move [mu:v]. to transfuse blood [tre:nsfyu:z]. to transplant [tren:spla:nt].

anlamında:

*kan nakletmek * organ nakletmek nakşetmek, nakış

yapmak

süslemek iyice

anlamında: anlamında:

yerleştirmek

anlamında:

*zihnine yerleştirmek nakşolmak nallamak Bu, pireyi nallamak gibi bir şey. nallanmak namağlup olmak namaz kılmak namert olmak, alçaklık

to be vile [vayl]. to be a coward [kawid]. to be a person of honour [oni].

yönünden:

korkaklık

yönünden:

namus sahibi olmak namuslu olmak, iffetli

to be chaste [ceyst]. to be honest [onist]. to be honourable [onmbil].

anlamında:

dürüst

anlamında:

onurlu

anlamında:

to embroider [imbroydi]. to decorate [dekrreyt]. to imprint. to engrave smth in one's mind [ingreyv]. to be imprinted, to shoe [su:]. (This is an impossible task.) to be shod [§od]. to be undefeated [andifidid]. to perform the rites of prayer.

namussuz olmak, ahlâk

to be immoral [imonl]. to be unscrupulous [anskru:pyulis]. to be a candidate [kemdideyt]. to thumb one's nose at [tham]. to be ungrateful [angreytful]. to show ingratitude [ingre:tityu:d]. to slender [slendi]. to appoint smb to [tpoynt]. to become calloused [kedist].

yönünden:

dürüstlük

yönünden:

namzet olmak nanik yapmak nankör olmak nankörlük etmek narin olmak nasbetmek nasırlanmak nasırlaşmak, nasır katı

oluşmak yürekli

to form a callus [kedis]. to get callus, to advise [ldvayz]. to grant.

anlamında: anlamında:

nasihat etmek nasip etmek Allah nasip etsin! nasip olmak, fırsat

düşmek

anlamında:

Ne yazık ki bana nasip olmadı. erişmek,

kavuşmak

anlamında:

Nasip olursa. Nasip olmadı. Nasip olursa, geliriz. Bu adamın insanlıktan nasibi yok. Ailemle beraber yaşamak bana nasip olmadı. Eh, nasip öyle imiş. Onu bir daha görmek nasip olmadı. Bana nasip olmadı. Rahat yüzü görmek nasip olmadı.

(May God will it!) to fall to one's lot. Unfortunately it did not fall to my lot. to be granted. If God grants it. (It was not to be.) (If God should will it we shall come.) (There is nothing human about that fellow.) to be destined [destind]. / was not destined to live with my family. Well, that's destiny. to be vouchsafed [vaucseyft]. It was not vouchsafed to see him again. It was not vouchsafed to me. It was not vouchsafed to me to lead a peaceful life [pi:sfuTJ.

nasiplenmek (bir şeyden)

553

nasiplenmek (bir şeyden) naz etmek, cilve isteksiz

to get a measure of [meji].

için: gibi

görünmek:

Bu ne naz! nazarda olmak nazik olmak,

to affect coyness [tfekt], to affect reluctance [rilaktins]. Why this reluctance? to be in favour [feyvi].

to be courteous [ko:tiyis]. Can't you be more courteous? to be nice. insan daha nazik olamaz. One couldn't be nicer [naysi]. to be kind [kaynd]. Çok naziksiniz. It's very kind of you. to be delicate [delikit]. anlamında: insan taştan pek, gülden naziktir. A man is harder than stone and more delicate than the rose [rouz]. to be critical [kritikil]. anlamında: to become delicate.

saygılı

anlamında:

Daha nazik olamaz mısınız?

narin

kritik

nazikleşmek nazlanmak, isteksiz cilve

görünmek

anlamında:

için:

to feign reluctance [feyn]. to show coyness [koynis].

nazlı olmak, gönlü üstüne

olmayan

anlamında:

titretilen:

cilveli

anlamında:

nedamet etmek neden olmak Bu felâkete ne neden oldu? Bu banka skandali hükümetin düşmesine neden olur. Bu skandal kovulmasına neden olacak. Kriz birçok bankanın çöküşüne neden oldu.

Bu, yalnız huzursuzluğa neden olacak. İstifası birçok spekülasyonlara neden olur.

Böyle bir af, cinayetlerin artmasına neden olacaktır. Bu karar büyük kargaşaya neden olacak. Bir bakanın istifası hükümette bir krizin çıkmasına niçin neden olsun ki? Sigara gerçekten kansere neden oluyor mu? birinin

bir

şey

yapmasına...:

Bu olay yardım konusunda dikkatli davranmamıza neden oldu. nedeni olmak Şikayet etmesinin hiç nedeni yok. Bu konuda hiç konuşmamasının nedeni bu olabilir.

to be reluctant [rilaktint]. to be spoonfed [spumfed]. to be coy [koy]. to regret [rigret]. to bring (about). What brought about this disaster [diza:stt]. The bank scandal has brought about the fall of the government. This scandal will bring on his dismissal. This crisis has brought the collapse of many banks [kraysis]. to give rise [rayz]. It will only give rise to unrest. His resignation will give rise to much speculation [spekyuleysm]. to lead to [li:d]. Such an amnesty will lead to an increase in crime. This decision will lead to great disorders. Why should the resignation of a minister lead to a crisis in the government? to cause [ko:z]. Does smoking really cause cancer [ke:nst]? to make smb be/do smth. This incident made us careful about helping people. to have a reason/cause for. He has no cause for complaining [kimpleyning], to be the reason for/why. This may be the reason why he never talks about it. ?

554

nefes etmek

*haklı nedeni olmak Bunun hiçbir haklı nedeni olamaz. nefes etmek nefes kesici olmak nefeslemek=nefes etmek nefeslenmek nefret etmek,

to have justification for [castifikeysm]. There can be no justification for it. to cure by blowing one's breath upon smb. to be breathtaking [brethteyking]. to take a short rest.

to loathe [louth]. to hate [heyt]. Bir kaşık suda boğacak kadar ondan nefret ediyorum. / hate him like poison [poyzin]. İnsanlar neden birbirinden nefret eder? Why do people hate each other? nemalandırmak to make (money) grow. nemalanmak to bring interest. nemlendirmek to dampen [deimpin]. nemlenmek to become damp. nemli olmak to be moist [moyst]. nesnelleşmek to turn into an object [objikt]. neşelendirmek to cheer up [ci:]. Onu neşelendirecek bir şeyler vereceğim. I'll give him something to cheer him up. Her şeyi denedik ancak onu neşelendiremedik. We tried everything but couldn't cheer him up. neşelenmek to perk up [po:k]. Bu, neşelenmelerine yetmez. That's not enough to perk them up. to be cheerful. neşeli olmak to be in good humour [hyu:mi]. neşesi yerinde olmak Onların neşesi yerinde olmalı. They must be in good humour. to be dejected [dicektid]. neşesiz olmak to originate from [iricineyt], neşet etmek to be published [pabli§t]. neşredilmek to publish [pablisj. neşretmek to bring smth to an end. neticelendirmek to result in [rizalt]. neticelenmek to come off well. •başarıyla neticelenmek to be the consequence of [konsikwms]. neticesi olmak (bir şeyin) Bu, yılların ihmalinin neticesidir. This is the consequence of years of neglect. to get clear. netleşmek nezaketli olmak to be polite [pilayt]. nezaketsiz olmak to be impolite. nezaketsizlik etmek to be inconsiderate [inkinsidirit]. nezaret etmek to supervise [syu:povayz]. Temizlik işlerine kim nezaret edecek? Who is going to supervise the cleaning? nezaret altında olmak to be in police custody [kastidi]. nezih olmak to be above reproach [riprouc]. nezle olmak to catch a cold [ke:c]. Siz nezle olmuşsunuz. You have caught a cold [ko:t]. to quantify [kwontifay]. nicelemek nida etmek to cry out [kray]. nihayetlenmek to draw to an end [dro:]. nikâh etmek, nikâhla almak: to marry [me:ri]. evlendirmek anlamında: to give smb in marriage [me:ric]. nikahlamak to marry. nikahlanmak to get married [me.rid]. nikâhlı olmak to be in a wedded state [steyt]. nikbin olmak to be optimistic. tiksinmek nefret

anlamında:

duygusu

için:

nispet etmek/olmak

555

nispet etmek/olmak Bunu, sırf bana nispet olsun diye yaptı. nispet yapmak nispetsiz olmak nişan yapmak nişanlamak,

to do smth. out of spite [spayt]. He did it just to spite me. to do smth out of spite. to be out of proportion [pnpo:§in], to arrange an engagement [ingeycmmt].

to engage smb to [ingeyc]. to take aim at [eym], to mark. verini belirtmek anlamında: nişanlanmak to get engaged to. nişanlı olmak to be engaged (to) [ingeycd]. nitelemek to qualify [kwolifay]. nitelendirmek to characterize [ke:rikttrayz], nitelenmek to be qualified. nitelikli olmak to be qualified [kwolifayd]. niteliksiz olmak to be unqualified [ankwolifayd]. nitratlaştırmak to nitrify. niyaz etmek to plead with [pli:d]. niyet etmek to intend, niyeti olmak to intend to. Böyle bir şey yapmaya niyetim yok. / don't intend to do such a thing. Burada yaşamaya niyetin var mı? Do you intend to live here? *niyeti bozuk olmak to have evil intentions [i:vtl]. niyeti olmamak to have no intention of fintenfin]. Öyle bir niyetim yok. 7 have no such intention. Onu görmeye (hiç) niyetim yok. I have no intention to see her. to mean no harm. *kötü niyeti olmamak Kötü niyeti yok. He means no harm. to intend to. niyetinde olmak / don't intend to send it. Onu yollamak niyetinde değilim. to mean to. I had meant to tell you everything. Size her şeyi söylemek niyetindeydim. evlenme hedef

işi

için:

vurmak

için:

niyetlenmek, niyet

etmek

anlamında:

tasarlamak

anlamında:

niyetli olmak, niyet oruçlu

etmek

anlamında: anlamında:

Bugün hepimiz niyetliyiz. *iyi niyetli olmak Göstermeyebilir, fakat iyi niyetlidir. nizami olmak nizamsız olmak nodullamak nodullanmak noksan olmak Bunun bir şeyi noksan. noktalamak, nokta

koymak

sona

erdirmek

noktalanmak, nokta sona

normal olmak

to intend to. to plan to.

konmak: ermek:

anlamında:

to be resolved [rizolvd]. to be fasting. We are all fasting today. to mean well. He may not show it but he means well. to be regular [regyuh]. to be irregular. to goad [goud]. to be goaded. to lack [le:k]. It lacks something. to dot. to terminate [tomineyt].

anlamında:

to be dotted, to be terminated, to be normal.

normalleşmek

556

normalleşmek not etmek nöbetçi olmak nöbetleşmek nöbette olmak nötrlemek nötrleşmek numara yapmak Bunlar numara yapıyor. Bize uyuyor numarası yaptı. *hasta numarası yapmak *ölii numarası yapmak Ayı yaklaşınca ölü numarası yaptı. numaralamak numune olmak nurlanmak nüfus sayımı yapmak nüfuz etmek, içine

geçmek

anlamında:

Gaye karşı örgüte nüfuz etmektir, etkili anlamak

olmak

anlamında: anlamında:

to become normal [no:mil], to make a note of [nout]. to be on duty [dyu:ti]. to take turns [to:nz]. to be on duty. to neutralize [nyu:tnlayz]. to become neutralized. to act [e:kt]. They are only acting. to pretend. He pretended to be sleeping. to feign illness, to play possum. When the bear got near, he played possum. to number [nambi], to be a model. to shine [§ayn]. to take a census [sensis]. to penetrate [penitreyt]. The aim is to penetrate the opposite organization. to influence [influwms]. to understand.

|birleşikler ve deyimler) to work into. içine nüfuz etmek ; Hastalık, akciğerinin içine kadar nüfuz etmiş. The disease has worked deep into his lungs. to be an influential person [influwinsil]. nüfuz sahibi olmak to make a profit out of one's high position, nüfuz ticareti yapmak to be influential, nüfuzlu olmak to recur [riko:]. nüksetmek nükte yapmak to make a witty remark [rima:k]. nümayiş yapmak to demonstrate [deminstreyt].

o to be objective. to become gluttonous [glatims]. to focus [foukis]. to be focused [foukist]. to come to focus. to bring to focus. to kill the goose that lays the golden eggs.

objektif olmak oburlaşmak odaklamak odaklanmak odaklaşmak odaklaştırmak odun etmek (kapıyı kırıp) odunlaşmak, odun

durumuna

to get woody [wu:di]. to get rude [ru:d]. to puff [paf]. to have a son. to adopt as a son [san].

gelmek:

kabalaşmak

anlamında:

oflamak oğlu olmak oğul edinmek okkalamak, bir

şeyin

ağırlığı

to heft, to flatter. to shoot smb with an arrow [e:rou]. to whinny. to oxygenate [oksicineyt]. to oxidize [oksidayz]. to be oxidized.

için:

pohpohlamak

anlamında:

oklamak okramak oksijenlemek oksitlemek oksitlenmek okşamak, sevgi

belirlisi

hafifçe

için:

dövmek

övmek

anlamında:

benzemek

anlamında:

\ birleşikler ve deyimler] gururunu okşamak kulağını okşamak Müzik kulağı okşar. ruhunu okşamak sırtını okşamak tatlı sözlerle okşamak zevkini okşamak okşanmak okşatmak okuma yazması olmak okumak, ezan, bir

dua

konuyu

için: öğrenmek

anlamında:

Kimya okuyor. Şimdi okumazsan, hiç okuyamazsın. Ben iktisat okuyacağım.

to caress [kires]. to give smb a gentle beating [bi:ting]. to flatter. to resemble [rizembil]. to flatter smb's pride [prayd]. to delight the ear [ i : ] . Music delights the ear [dilayts]. to please smb greatly [pli:z]. to pet smb on the back. to blandish [blemdisj. to be to one's taste [teyst]. to be caressed [kirest]. to let smb caress. to be literate [litirit]. to recite [risayt]. to study [stadi]. He is studying chemistry [kemistri]. If you don't study now you'll never study. (I'm taking up economics [kkmomiks]).

okumak (aklından geçenleri) kötü ruhlar için: öğrenim görmek

558

anlamında:

Hangi okulda okudunuz? Ben üniversiteyi çalışarak okudum. şarkı şifre

ve türkü için: için:

üfürükçülük etmek anlamında: yazılı bir metin için:

Sözleşmeyi herhalde okuyup imzalamışsınız. Bir okuduğunu bir daha unutmuyor. Sen hiç gazete okumaz mısın? Haberi okumuş olacaksınız. Bunu yüksek sesle okuyabilir misiniz? birleşikler ve deyimler | aklından geçenleri okumak baştan başa okumak Kitabı baştan başa okudum. belâ okumak besmele okumak bildiğini okumak O daima bildiğini okumuştur. Cemaat ne derse desin, imanı yine bildiğini okur.

to exorcise [ekso:sayz]. to attend school. Which school did you attend? I worked my way through university [thru]. to sing. to decipher [disayfi]. to spell over, to read [ri:d]. You must have signed the agreement after reading it. She never forgets what she reads once [wans]. Don't you ever read newspapers? You'll have read the news. Could you please read it out?

to read smb's thoughts [tho:ts], to read smth from cover to cover [kavi]. I've read the book from cover to cover. to curse [ko:s]. to pronounce "In the name of God" formula, to go one's way. He has always had it his own way. Whatever people say the final decision lies with the responsible person. canına okumak to destroy. Çalışma şartları birçok işçinin canına okudu. (The working conditions finished off many workers.) ciğerini okumak to penetrate one's thought [penitreyt]. çarkına okumak to wreck one's affairs [ife:z]. ezan okumak to call to prayer [ko:l]. ezbere okumak to recite from memory [risayt]. fatiha okumak, dua olarak: to recite the "Fatiha". mecazi anlamda bir şeye: to give up hope on. gazel okumak to sing a solo. gürül gürül okumak to read in a loud voice [voys]. hariçten gazel okumak to offer one's opinion on a subject one is unfamiliar with [sabcikt]. içinden okumak to read silently [sayhntli]. içini okumak (birinin) to see through smb. kafasından geçenleri okumak to read smb's mind [maynd]. kalbini okumak to understand smb's feelings. kendi bildiğini okumak to have one's way. Hep kendi bildiğini okumasına izin veremeyiz. We can't let him always have his own way. kurt masalı okumak to invent all sorts of excuses [ikskyu:siz]. künyesini okumak to chew smb out [cu:]. lambanın ışığında okumak to read by the light of a lamp. lanet okumak to curse smb [ko:s]. martaval okumak to tell idle tales [aydil]. masal okumak to tell smb a cock and bull story. maval okumak to tell tales [teylzj. mevlit okumak to chant the Nativity of the Prophet [profit], meydan okumak to defy [difay]. Onun bize meydan okumasına izin veremeyiz. We can't allow him to defy us. "Yap", diye meydan okudu. (He dared me to do it.)

okuması olmamak

559

mukabele okumak rahmet okumak ruhunu okumak salâ okumak salâvat okumak satır aralarını okumak Ne demek istediğini kavramak için, satır aralarını okumak gerek. sesli okumak su gibi okumak şarkı okumak tersinden okumak yatsıdan sonra ezan okumak yüksek sesle okumak yüzünden okumak okuması olmamak okunaklı olmak okunaksız olmak Bu adamın el yazısı okunaksız. okunmak, kitap

için:

Bunlar, bugün okunan kitap türü değil. Okunmaya değmez.

to recite the Koran by heart [risayt]. to pray for the soul of [soul]. to be able to read smb's inner thoughts. to recite the special prayer "Sala". to recite a special prayer asking God to bless the Prophet [profit]. to read between the lines [laynz]. You must read between the lines to understand what he means [andisteind]. to read aloud [llaud]. to read smth fluently. to sing a song. to misunderstand [misandistemd]. to do smth too late, to read aloud. to read smth in smb's face [feys]. to be illiterate [ilitrrit]. to be legible [lecibil]. to be illegible. This fellow's handwriting is illegible. to be read [red].

These aren't the type of books that are read today. It's not worth reading. to be exorcised [eksoisayzd]. Kuran için: to be recited [risaytid]. şarkı için: to be sung [sang], yazı için: Duvardaki yazı okunmuyordu. to be legible. The writing on the wall was illegible. *adı bile okunmamak to be without influence, •esâmisi okunmamak to have no influence [influwms]. okur yazar olmak to be literate [litrrit]. okutmak, büyü

için:

yazılı

metin

için:

Planı bir uzmana okutmalısın. öğrenim ders kötü

görmesini vermek ruhlar

sağlamak:

anlamında: için:

Bu çocuğu okutunuz. I birleşikler ve deyimler] başını okutmak dersi okutmak kendini okutmak Sen git, kendini bir okut. rahmet okutmak Bu adam eski müdüre rahmet okutacak. Gelen gidene rahmet okuturmuş. sınıfı okutmak okutturmak Bu kızı bir hocaya okutturunuz. okutulmak Bu ders artık okutulmuyor.

to have smth read. You should have an expert read the plan. to get smb educated [edyukeytid]. to teach [ti:c]. to have smb exorcised [ekso:sayzd]. Have this child exorcised. to have a prayer recited over smb. to teach a subject [sabcikt]. to get oneself exorcised. You should go and get yourself exorcised. to make one regret the predecessor [prkdisesi]. This fellow will make us regret the former manager. It's said that the newcomer makes one regret the predecessor. to teach a class. to have smb exorcise smb [ekso:sayz]. Have a hodja exorcise this girl. to be taught [to:t]. This subject is not taught any more.

olagelmek

560

olagelmek

to go on. This state of affairs has gone on like that. to be. Aramızda daima bir husumet olagelmiştir. There has always been feud between us [fyu:d]. olağan olmak to be usual [yu:juwil]. olağandışı olmak to be unusual [anyu:juwil]. olağanlaşmak to become commonplace [kominpleys], olağanüstü olmak to be extraordinary. olanağı olmak to be possible. Olanağı varsa. If possible. Böyle bir şey kabul etmemizin olanağı yok. (It's out of the question for us to accept such a thing.) to preclude [priklu:d]. olanaksız kılmak Kurallar bir ertelemeyi olanaksız kılıyor. The rules preclude any adjournment. olanaksız olmak to be impossible. It's impossible to advance [idva:ns]. İlerlemek olanaksız. to be out of the question. It's out of the question [kwescm]. Bu olanaksız. to become impossible. to make it impossible. olanaksızlaşmak olanaksızlaştırmak oldurmak, to bring into being. olmasını sağlamak anlamında: to bring to perfection [po:fek§m]. Bu işler böyle olagelmiş.

olgunlaştırmak

anlamında:

olgun olmak, insanlar meyve

to mature [mityu:]. to be ripe [rayp]. to mellow [melou]. He has a young head on old shoulders.

için: için:

yıllanmak

anlamında:

Yaşına göre çok olgundur. olgunlaşmak, insanlar meyve

için: için:

yıllanmak

anlamında:

olgunlaşmamak olgunlaştırmak Güneş hepsini olgunlaştırır. olmak, başına

bir

şey

gelmek

anlamında:

Ona ne oldu? Bize olanlar yarın size olur. Onlara ne olacak? Ona ne oldu bilmiyorum. Size verdiğim saate ne oldu? Yetimhanedeki çocuklara ne oldu? Acaba onlara ne olacak? Sana olanlar olmuş! Bu adama bir şeyler olmuş. Ne oluyorsa, daima bize oluyor, bulunmak

anlamında:

Burada adalet denen bir şey yok. Para olsa da olur, olmasa da. İkisi yabancı olmak üzere burada kırk eleman var. Ben bu işte yokum.

to mature. to become ripe. to grow mellow. to be immature [imityu:]. to ripen [raypin]. The sun will ripen them all. to happen to. What has happened to him? What has happened to us will happen to you next. What's going to happen to them? to become. / don't know what has become of him. What has become of the watch I gave you? What became of the children in the orphanage? I wonder what will become of them. (What has come over you?) (There's something wrong with this man.) (We are the ones who always suffer most.) (there) to be. There is no such thing as justice here. It makes no difference whether there is money or not. There are forty personnel here, two of whom are foreigners [fo:rimz]. (Count me out.)

olmak

561 gerçekleşmek anlamında: Hiç olmamaktansa, varsın geç olsun. Nasıl oldu da bugün erkencisiniz? Toplantı olmayacak. Ne yaptıysak, olmadı. Oldu bitti. Sayende oldu. istediğin oldu. Bunlar bir günde olmadı, yeni bir hal kazanmak anlamında: Şarap sirke oldu. Birden sıcak oluverdi. Bizim sonumuz ne olacak? Bunlara ne olacak? Hepsi doktor oldu. Sen onlardan biri olmuşsun. Okullu olduk şimdi. hastalık için: Grip oldu. Bunlar kızamık olmuş. Sizin hiçbir şeyiniz yok. hazır duruma gelmek anlamında: Çay olmak üzere. Etler daha olmadı, ilgisi bulunmak anlamında: Bunlar kim oluyor? Onlara ne oluyor? Sana ne oluyor? meydana gelmek anlamında: Orada olsaydım, bütün bunlar olmayacaktı. Bu, olabilecek en kötü şey. Bu öyle olmadı. Burada garip şeyler oluyor. Kendiliğinden oldu. Olacağı buydu. Hayrola, ne oldu? Her şeyi olduğu gibi anlat. Bir daha olmayacağına dair söz veriyorum. Olanı biteni tam olarak bilmiyorum. Olup olacağı bu idi. Ne oldu? Ya sonra, ne olacak? Yine onun istediği olacak. Olan oldu. Fikrini değiştiren ne oldu?

Better late than never. How come you're early today [o:li]? The meeting is off. Whatever we did was no good. It's all over now. Thanks to you. You got what you wanted. All this did not happen in one day. to become. The wine has become vinegar [vinig)]. It suddenly grew hot. What is to become of us? What will become of them? They all became doctors. You've become one of them. (We go to school now.) to catch [ke:c]. He has caught influenza. They've got the measles [mi:ziz]. There is nothing wrong with you. to be ready. Tea is about ready. (The meat isn't done yet.)

What are they interfering for? What is it to them? What is it to you? to happen [he:pin]. If I'd been there all this wouldn't have happened. This is the worst thing that could happen. That is not what actually happened. Strange things are happening here. It just happened. It was bound to happen. What has happened? Tell it as it happened. I promise it won't happen again [tgeyn], I don't know what actually happened. It was bound to happen. What's wrong? What then? He'll have his way again. What is done is done. What made her change her mind? to come about. Bu korkunç şey nasıl oldu? How did this terrible thing come about? Netice ne oldu? Hiç bir şey. What has come out of it? Nothing. Nasıl oldu da bunu kabul ettiniz. How come you have accepted that [iksept]? to take place. Bu, hiç olmamış olabilir. // may have never taken place. Artık olan oldu. (There is nothing anyone can do.) Oldu bir kere. (Well, what's done is done.) Galiba, bir şeyler oldu. Something must have gone wrong.

562

olmak

Burada neler oluyor? What's going on here? Ne oluyor? What's the matter [me:ti]? Olacak! That's fate [feyt]. miktar,

sayı,

derece

için:

Toplam, 6000 olmalıydı. The total should have been 6000. Bir defa olsun şunu doğru dürüst yap. Do it properly even if only once [wans]. Buradan bir kilometre ya var, ya yok. It's not quite a kilometre from here. Kaçar olsun? How many each? Kaçlık olsun? What size? Kaç liralık olsun? How much worth do you want? Bu kadar da olmaz. That's all too much. Çok oldun. You've gone too far. mülkiyetine geçmek ve sahip olma: to have. Parası olan ödesin, Let those who have money pay. iyi günlerimiz oldu. We've had good days. Bunların paraları yok. They have no money. Bu, onun olduğu anlamına gelmez. It doesn't mean it is his. Al senin olsun. Here, you can have it. Şimdi bizim oldu. It's all ours now. nitelik

olanak

olasılık

için:

Kahveniz nasıl olsun? How would you like your coffee? Şu öğretmen olacak adam. That so-called teacher [sou-ko:ld]. Dostumuz olacak şu adam. This man supposed to be our friend. Olmayacak sözler sarf etti. He has used improper remarks. olgunlaşmak anlamında: to be ripe [rayp]. Çoğu daha olmamış. Most of them are not ripe. Üzümler hiç olmamış. The grapes are not ripe. Bunlar fazla olmuş. These are overripe [ouvirayp]. yönünden: to be possible. Olur iş değil. That is not possible. Hiç olur mu? Is it possible? Ciddi olamaz! She can't mean it! Olur mu, olur. (You can never tell.) Öyle şey yok. (It's out of the question [kwescin]). Erken gelecektik fakat olmadı. We were going to come early but it didn't work out. Olur. It's possible [posibil]. Öyle olacak. It's probably so. Yarın gelsem olmaz mı? Won't it do if I come tomorrow? yönünden: to be. Senden başka kim olabilir? Who but you? Ne olmuş olabilir? What might there have been? Neden olmasın? Why not? Kimin olacak? Whose could it be? to happen [he:pm]. Ne olmuş olabilir? What can have happened? Olmadık bir şey değil. It may well happen.

tahminlerde:

"Evet" desek, ne olur? Ola ki geleceği tutar. Olsa olsa bir alettir. Olsa olsa, 25 yaşındadır. Olsun olsun,...

Suppose we said yes, what then? He may well decide to come [disayd]. If anything, it's a tool [tu:l]. She's at most 25 years old. At the very most,...

olmak

563 uygun

düşmek

anlamında:

Ha öyle olmuş, ha böyle; ne fark eder? Olsa da olur, olmasa da. Olsun! Olur! Olmaz! Hiç olmazsa kapıyı açabilirdiniz. Çok iyi olurdu, ama... Öyle olsun! Bir fincan çay fena olmaz. Hangisi olursa olsun. Her ikisi de olur. Hiç olur mu? Olacak şey değil. Onu geri göndersek, olmaz mı? uymak

varlık

yakışık

-den

(In for a penny, in for a pound [paund]). It's all the same, whatever the outcome. Let it be. All right! No doing! You might have opened the door. It would have been nice, but... As you wish. I could do with a cup of tea. It doesn't matter which. Either one will do. It won't do. It's unacceptable [anikseptibil]. Will it do if we send it back?

anlamında:

Bu iş bana göre değil. That kind of job isn't for me. Bu ayakkabı ayağıma olmadı. These shoes do not fit. Bu kutu olur mu? Will that box do? En iyisi değilse olmaz. Nothing but the best will do. to be. için: O değilmiş. Reportedly it wasn't him. Hangi gün değiliz ki? Which day aren't we? Olmak ya da olmamak. To be or not to be. Daha iyi bir çare olmalı. There must be a better way. Allah'tan korkmak yok mu? (Don't you fear God?) Buraya kışın gelen olmuyor. Nobody comes here in summer fsami]. Gelip giden olmadı. Nobody has come. Evin bir arka kapısı olmalı. There must be a back door to the house. Siz olsanız ne yaparsınız? What would you do if it were you? Demek öğretmen olmaya karar verdiniz. So you've decided to be a teacher [disaydid]. Zorla güzellik olmaz. Nothing can be achieved by force [fo:s]. Bu olmadan da olur. You can dispense with it [dispens]. Bunların hepsi olmadan olmaz. All of them are essential [esinsd]. Bu, şantajdan başka bir şey değildir. It's nothing more or less than blackmail. Bu adam kim oluyor? Who does this man think he is? Kim olursan ol. It doesn't matter who you are [me:ti]. Yerinde olsam... If I were you... Lideriniz olacak şu adama bak! Look at the man supposed to be your leader. Sen olmasaydın, hepimiz ölmüştük. But for you we would all have died [dayd]. Acaba ne olduğunu biliyorlar mı? Do they happen to know what it is? Bunda gülecek ne var? What is so funny about it? Yangın var! Fire! Allah var! There's God! Bunun ortası yok. There is no middle course [ko:s], Ben bu işte yokum, I'll be no party to such a thing. düşmek

yapılı

anlamında:

Bu etek sana hiç olmadı. This skirt doesn't suit you [su:t]. Bu halı bu odaya olmaz. This carpet isn't suitable for this room. Ziyaret etmemek olmaz, We can't not visit them. to be made of [meyd]. anlamında: it derisinden post olmaz. (You can't make a silk purse out a sow's ear.) Demirden olmaz mı? Can't it be made of iron [ayin]? Reçel böyle olmaz. Jam isn't made that way.

olmak/olmamak (bir şeysi) bir

yerde

564

bulunmak

anlamında:

If he is not in I'll come later [leyti]. It is not there. Where have you been? Stay where you are. Apparently they are not at home [houm]. Wherever you may be. When he's absent, we can't take any decision. anlamında: to lose [lu:z]. işinden olacaksın. You're going to lose your job. Üstelik paramızdan da olduk. In addition we lost our money [idism]. Az daha canımızdan oluyorduk. We almost lost our lives [layvz]. Yoklarsa, sonra gelirim. Orada değil. Neredeydiniz? Olduğun yerde kal. Evde yoklarmış. Nerede olursan ol. O yokken karar alamayız,

yitirmek

zaman 'geçmek

için: anlamında:

Dünya dünya olalı. Oldum olalı. Buraya geleli üç hafta oldu. On yıl oldu mu? Üç dakika oldu, olmadı. Günü gününe beş yıl oldu. Oturması ile kalkması bir oldu. •gelip

çatmak

' | birleşikler ve deyimleri bir şeysi olmamak

Since the beginning of time [sins]. Ever since I can remember. It's three weeks since we got here. Have ten years gone by? It has been just about three minutes [minits]. // was five years ago to a day. He no sooner sat down than he stood up.

anlamında:

Neredeyse sabah olacak. It's nearly morning. Birazdan akşam oluyor. It will be evening soon. Bir gün olur, özgür oluruz. A day will come when we shall be free [fri:].

to lack [le:k]. We lack everything here. to be on board a plane. bir uçakta olmak cim kanunda bir nokta olmak to be a matter of no importance [impo:tins]. to lose [lu:z]. - den olmak Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan To lose what one possesses while trying to get olmak. more [pizesiz]. to feel very happy [he:pi]. dünyalar birinin olmak Dünyalar onun oldu. (He felt on top the world [wo:ld]j. to be dressed up [drestap]. iki dirhem bir çekirdek olmak istediği olmak to have one's way. Yine onun istediği oldu. He had his way again. to be very inferior to smb [infi:ryi]. kiri bile olmamak (birinin) to have many irons in the fire [ayinz], kırk tarakta bezi olmak kolunda altın bileziği olmak to possess a profitable skill [pizes]. olmak üzere to be close to becoming [klous]. olmak yolunda to be on one's way to becoming. to hope against hope [lgenst], olmayacak duaya amin demek on parmağında on marifeti olmak to be very versatile [vo:sitayl]. Ata deveye değil ya! It's not such a great expense [ikspens]. Atın ölümü arpadan olsun. Why deprive oneself of something one likes? Bir avuç altının olacağına bir avuç toprağın olsun. Wealth is temporary but land is permanent. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. United we stand, divided we fall [divaydid]. Her ağaçtan kaşık olmaz. To do a job right you need the right material. Ağaçtan maşa olmaz. It doesn't pay to use unskilled labour. Od yok, ocak yok. No fire, no hearth [ha:th]. Demek oluyor ki, gelmiyorlar. So, they aren't coming. Burada hiçbir şeyimiz yok.

olmak

565

Dilin kemiği yok. Dünya varmış! Emek olmadan, yemek olmaz. Eski çamlar bardak oldu. Mal ile insan, insan olmaz. Böyle olunca. Hal böyle iken. Bir şey değil. Eyvanlar olsun! Abartmak gibi olmasın. Gün ola, harman ola. Her ne olursa olsun... Her uzun ağaç selvi değildir. Her yokuşun bir inişi vardır. Hiç olmazsa... İş olacağına varır. İşi olmayana aşı olmaz. İşte oldu! Kefenin cebi yok. Su gibi aziz ol. Ne olur ne olmaz. Ne olursa olsun. Pir ol! Kırk yıllık Yani, olur mu Kani? Nasıl oldu da kabul etti? Ne de olsa... Ne olduğumu bilemedim. Ne olmuş yani? Ne olur, bırakınız gelsin. Ne olursa olsun... Ne olursa olsun, itiraf etme. Ne var ne yok? Netice ne olursa olsun! Oh oldu! Oh olsun! Olacak ile olduya çare bulunmaz. Oldu olacak, kırıldı nacak. Artık olan oldu. Zurnada peşrev olmaz. Sen olursan betisiz, ben de olurum sensiz. Sen sen ol, ben de ben. | kullanılış şekilleri | a) -dır

anlamında

bildirme

eki

olarak:

Annesi oluyor. Onun matematik hocası olur. Selma, teyzem olur. O kim oluyor? Neyiniz oluyor? Damdan düşmek nasıl oluyormuş? Orası öyle. Ona bir diyeceğiniz olsa gerek. b) yardımcı

fiil

olarak

birleşik

People will talk [to:k]. What a relief [ri\i:f]! No work, no bread [bred]. Much water has flowed under the bridge. One does not become a man with wealth. Therefore, so. Nevertheless. It's nothing. What a pity! I don't want to appear to exaggerate. Tomorrow is another day [inathi]. On no account [lkaunt]. Not every tall tree is a cypress [saypris]. Every flow has its ebb. At least... Things must take their course [ko:s]. No work, no bread. Well, there! You can't take it with you. Thank you for the water. Just in case. Whatever happens. May you live long! Can the leopard change its spots [lepid]? How come he has accepted [ikseptid]? After all... I was astounded [istaundid]. What of it? Do let him come. No matter what. No matter what, don't confess [kmfes]. What news? Whatever the outcome! Served him right [rayt]/ Serves him/her right! There is no remedy for the inevitable. What's done is done. It's no use crying over spilt milk [yu:s]. Don't expect too much. If you stop being my friend, I'll stop being yours. Let's not interfere in each other's affairs.

çekimlerde:

Haberi okumuş olacaksınız.

She's his mother. He's her math teacher. Selma is my aunt [a:nt]. Just who does he think he is? What relation is he to you? What's it like to fall from the roof? That is so. You must have a message for him [mesic]. You'll have read the news [nyu:z].

olumlamak

566

Sen bunu istememiş ol, ben de işitmemiş olayım. Ölecek olursam... Çalışıyor olsaydı... Parayı harcamış olacak. Konuşmuş olmak için konuştu. O zamana kadar bitirmiş oluruz. Unutmuş olmalısın. Ağlayacak oldu. Az yer oldu. Sevmek mi? Sevmez olur mu? Yanlışınız olmalı. Gitmemek olmaz. Yürüyemez ol! Gelemez olaydım. Kendine bak, olmaz mı? Onu kaybetme, olur mu? Dışarıya çıkma, olmaz mı? Sen gelecek ol, ben öderim. olumlamak olumlu olmak olunmak Bu şekilde zengin olunmaz. Kürk ile börk ile adam olunmaz. olup bittiye getirmek olurlu kılmak oluşmak Kurul onbir üyeden oluşur. Yüzlerce parçadan oluşur. Ulusal birliği oluşmaya başlamıştı, Parlamentonun önünde büyük bir kalabalık oluştu. oluşturmak Bir takım oluşturmaya çalışıyorlar. Kimse suç oluşturmayan fiillerden ötürü mahkum edilemez. 300 millik bir ceple oluşturuldu. Öğrenciler el ele tutuşup uzun bir zincir oluşturdular. oluvermek Birden duvarlar sıcak oluverdi. omuzlamak, omzuna

almak

omzuyla

itmek

sorumluluk bir

işi

on para etmemek on paralık etmek on parasız olmak onamak onanmak

almak yüklenmek

You pretend you've never asked such a thing and I'll pretend not to have heard [ho:d]. /// were to die [day]. If he was working... He'll have spent the money. He spoke just to have spoken [spoukm]. We'll have finished by then [finist]. You must have forgotten [figatin]. She was about to cry [kray]. She got to eating a little. Like it? Of course she does. You must be mistaken. We cannot not go. May you never walk again! I wish I had never come. Take care of yourself, won't you? Don't lose it, would you? [lu:z]. Don't go out, will you? You decide to come, I'll pay. to affirm [ifo:m]. to be positive [pozitiv]. to become. This is no way to become rich. Clothes do not make the man. to present smb with an accomplished fact. to make smth possible. to be made up from/of. The board is made up of eleven members. It's made upfront hundreds of parts. to come into being. National unity had began to come into being. A huge crowd has formed in front of Parliament. to constitute [konstityud]. They are trying to constitute a team. No one should be held guilty of an offence that does not constitute one. to establish. A 300 miles front was established. to form [fo:m]. The students formed a long chain [ceyn]. to suddenly happen [he:pin]. The walls suddenly grew hot [sadinli].

to shoulder [souldi]. to push with the shoulder. anlamında: to assume responsibility [isyu:m]. anlamında: to shoulder a job. to be worthless. Bu, on para etmezmiş. Apparently it's worthless. to disgrace [disgreys], to be penniless. to approve [ipru:v]. to be approved [ipru:vd].

anlamında: anlamında:

onarılmak

567

onarılmak

to be repaired [ripe:d]. Kutlamalar için her şey onarılıyor. Everything is being repaired for the celebrations. to mend. Onu birazdan onarırım. I'll mend it soon. to fix up. Duvar saatini onarabilir misin? Could you fix the clock? to repair [ripe:]. Birisi kapıyı onarmış. Somebody has repaired the door. to have smth repaired. Bunu bir uzmana onartmanız gerek. You should have an expert to restore it. to approve [ipru:v]. Söylediği her şeyi onaylamıyorum. / don't approve everything he said. bütçeyi onaylayacaklarını sanmıyorum. I don't think they'll approve this budget. Alınan kararları onaylıyor musun? Do you approve of the decisions taken? to be ratified [re:tifayd]. Antlaşma mutlaka onaylanacaktır. The treaty will be ratified without fail. to have smth approved. Planı onaylattınız mı? (Didyou have the plan okayed [oukeyd]?) to heal [hi:l]. Ne öldürür, ne ondurur. He neither kills nor heals.

onarmak

onartmak onaylamak Bu onaylanmak onaylatmak ondurmak onmak,

to improve [impru:v]. to get over an illness, mutlu olmak anlamında: to find happiness. Onmadık babanın onmadık oğlu. Like father like son. to be healed [hi:ld]. onulmak Bıçak yarası onulur, dil yarası onulmaz. A wound caused by a knife heals, one caused by words does not. to consider it a point of honour. onur meselesi yapmak onurlandırmak to honour [ont]. Ziyaretiniz bizi çok onurlandırdı. We have been greatly honoured by the visit. to feel honoured [onid]. onurlanmak to be proud [praud]. onurlu olmak to reap [ri:p]. oraklamak oralarda olmamak to pay no attention [iten§rn], oralı olmamak to be indifferent. ispanyol hakem oralı değil. The Spanish referee is indifferent. oranlamak, hesap etmek anlamında: to calculate [ke:lkyuleyt], kıyaslamak anlamında: to compare one thing with another [kimpe:]. ölçmek anlamında: to measure [meji]. tahmin etmek anlamında: to estimate [estimeyt]. oranlı olmak to be proportioned [pnpo:§md]. Maaş, kabiliyetle oranlı olacaktır. (The salary will be commensurate with the ability.) Ceza ile suç oranlı olmalı. The punishment should be commensurate with the crime [kimen§rrit]. oransız olmak to be out of proportion. orantılı olmak to be proportional [pnpo:§rml]. organlaşmak to form organs [o:gmz]. ormanlaşmak to become forested. ormanlaştırmak to afforest [e:forist]. ornatmak to substitute [sabstityu:t]. orsa etmek to buff up [baf ap]. orsalamak to hug the wind [hag]. daha

iyi

hastalıktan

bir

duruma

kurtulmak:

girmek:

ortada olmak

568

ortada olmak, görünmek

anlamında:

Ortada bir şey yok. besbelli

anlamında:

Bunun yürüyemiyeceği ortadaydı. Ortada fol yok, yumurta yokken. yer

söz

konusu

ise:

ortak etmek ! ortak etmek, •

to be in sight [sayt]. There is nothing in sight. to be evident [evidint]. // was evident that it wouldn't work. For no apparent reason [rkzin]. to be in the middle. to make smb a partner.

to share in [se:]. to go into partnership with. ortak olmak to be partners. Don't go into partnership with someone Senden devletli ile ortak olma. wealthier than you. Where there is profit there is also loss. Kâr, zararın ortağıdır. to be an accomplice [ikomplis]. *suç ortağı olmak The government is implicated in this scandal. Hükümet bu skandalda ortaktır. to have in common [komin]. ortak yönü olmak We have much in common. Birçok ortak yönlerimiz var. to do smth jointly. ortaklaşa yapmak to enter into partnership. ortaklaşmak to associate [isousieyt]. ortaklaştırmak to centre [send]. ortalamak to be in sight [sayt]. ortalıkta olmak to be fasting. oruçlu olmak to fart. osurmak to be authentic [odhentik]. otantik olmak to pasture [pa:sci]. otarmak to sponge on [spanc]. otlakçılık etmek to graze [greyz]. otlamak He is making no progress. Hâlâ koyduğum yerde otluyor. otlanmak, to graze. bir

şeyi

paylaşmak

bir

şeye

katılmak

hayvan otlak

anlamında:

to be grazed over. to put an animal out to pasture [pa:scfj. to become automatic. to be an authority. to be authoritarian [othorite:ryin]. to hitchhike [hifhayk].

için: için:

otlatmak otomatikleşmek otorite olmak otoriter olmak otostop yapmak oturmak,

to sit. Here women sit apart from men. Burada kadınlar erkeklerden ayrı oturur. You can sit where you like [layk]. Nereye oturursanız oturunuz. Are they obliged to sit here all day [lblaycd]? Bütün gün burada oturmak zorundalar mı? Do sit down. Otursanıza! Please take a seat [si:t]. Lütfen oturunuz! Ladies and gentlemen, please be seated. Bayanlar, baylar, lütfen yerlerinize oturunuz, to live. ikamet etmek anlamında: We live in the neighbourhood ofSisli. Şişli tarafında oturuyoruz. I live close-by [klous bay]. Çok yakında oturuyorum. I've been living in this city for twenty years. Yirmi yıldır bu şehirde oturuyorum. Most of us live on the European side but work Çoğumuz Avrupa tarafında oturur, bu tarafta on this side [yunpiyin]. çalışırız. vücudun

bir

yere

yerleşmesi:

oturmak (aylak aylak)

569

Hekimsiz, hâkimsiz memlekette oturma.

Bitişikte oturur. Bu evde kaç kişi oturuyor? Burada bir ingiliz ailesi oturmuyor. birisiyle

yaşamak

anlamında:

Arkadaşların yanında oturuyorum. kalmak

anlamında:

Fazla oturmayalım. Güle güle oturun! uygun

gelmek

anlamında:

Üzerinize iyi oturdu. Bu ceket sana hiç oturmadı. Kapak oturdu. durum

için:

Oturup çalışınız. toprak dibe

One should not live where there are no doctors or judges [caciz]. to dwell. He lives next door. How many people dwell in this house? No English family dwells here. to stay. I'm staying with some friends. to stay. Let's not stay long. Enjoy your stay [injoy]. to fit. It fits you well. This coat doesn't quite fit you. The lid fits well.

temel

çökmek

için: anlamında:

Settle down and do some work. to settle [setil]. to sink.

| birleşikler ve deyimleri Acele ile kalkan, nedametle oturur. Haste brings repentance [heyst]. Öfkeyle kalkan, zararla oturur. Anger brings regret [e:ngi]. Davetsiz gelen, döşeksiz oturur. He who comes uninvited should not expect a warm welcome [aninvaytid]. Yuttuk, oturduk. We just raised no objection [ibeeksm]. Otur, oturduğun yerde! Just mind your own business [biznis]. aylak aylak oturmak to mess about [ibaut]. ayrı oturmak to sit apart [ipa:t]. Neden diğerlerinden ayrı oturacak mışım? Why should I sit apart from the others? bacak bacak üstüne oturmak to sit with one's legs crossed [krost]. bağdaş kurup oturmak to sit cross-legged. baş köşede oturmak to preside the banquet [prizayd]. Siz baş köşede oturacaksınız. You shall preside the banquet [be:nkwit]. to live together. bir arada oturmak boş oturmak not to have any work to do. Böyle boş oturacağına çalış. (Don't just sit idly like that.) to cost a lot. çoğa oturmak to sit straight [streyt]. dik oturmak to be on tenterhooks [huks]. diken üstünde oturmak dilini kısıp oturmak to remain silent [saylint]. to rub elbows with [rab], dirsek dirseğe oturmak to sit close together [klous]. diz dize oturmak to sit still. doğru oturmak to sit on the edge [ec]. eğreti oturmak to call a spade a spade [speyd]. eğri oturup doğru konuşmak Eğri oturup doğru konuşalım. Let's call a spade a spade. (for one's hand) to be bruised [bru:zd]. eline kan oturmak Eline kan oturmuş. Your hand is bruised. evde oturmak to stay in. Bu akşam evde oturalım. Let's stay in tonight. to sit up with. gece başucunda oturmak Annem hastanın başucunda bütün gece My mother sat up with the patient all night. oturup bekledi. to sit up. geç vakte kadar oturmak

oturtmak

570

to sit in the shade [seyd]. gölgede oturmak Gölgede oturmak yerine güneşlenmek daha iyi. It's better to lie in the sun than sit in the shade. to live alone. guguk gibi oturmak güneşte oturmak to lie in the sun. iğne üstünde oturmak to be on pins and needles [ni:dtlz]. iğreti oturmak to sit on the edge [ec], kam oturmak to be bruised [bru:zd]. karaya oturmak to run aground [tgraund]. Bu yıl karaya oturan ikinci gemidir. This is the second ship to run aground this year. kenarda oturmak to sit apart [rpa:t]. kirada oturmak to live in a rented house. kucağına oturmak to sit on smb's lap. kuluçkaya oturmak to brood. kuma oturmak to run onto a sandbank. külçe gibi oturmak to collapse on [kile:ps]. lök gibi oturmak to sit down heavily. mideye oturmak to lie heavily on the stomach [stamik]. Bu börek mideme oturdu. This pie has weighed heavily on my stomach. to sit stiffly on the edge. misafir gibi oturmak to get married [me:rid]. nikah masasına oturmak pahalıya oturmak to cost a lot. Bu bize çok pahalıya oturacak. It will cost us a lot. to be promoted. posta oturmak to do smb out of his post. postuna oturmak (birinin) to come right [rayt]. rayına oturmak to run aground. sığa oturmak to sit with one's back to. sırtı birine dönük oturmak to sit down to meal. sofraya oturmak to be in a hopeless position [pizism]. şapa oturmak to ascend the throne [isend]. tahta oturmak to sit idle [aydil]. tembel tembel oturmak to settle permanently in. temeli oturmak to sit by oneself. tek oturmak to cost a lot. tuzlu oturmak Bu bize tuzluya oturdu. // has cost us a lot. to sit still. uslu oturmak to sit with outstretched legs [autstrect]. uygun oturmak to appropiate smth for oneself [lproupriyit]. üstüne oturmak not to restore a borrowed thing. ödünç alınan bir şey için: yan yana oturmak to sit side by side [sayd]. yayılıp oturmak to lounge [launc] about. yerinde oturmak to keep one's seat [si:t]. Lütfen yerinizde oturunuz. Please keep your seats. to fit in. yerine oturmak Bu yerine oturmadı. It doesn't fit into its place. yörüngesine oturmak, to go into orbit. uydu için: to begin to go well. iş için yoluna girmek anlamında: to affect one deeply [lfekt]. yüreğine oturmak oturtmak, bir yere yerleştirmek: to seat [si:t], koymak anlamında: to place [pleys], taşlar için: to mount [maunt], kapak vs için: to fit.

oturtulmak

571

| birleşikler ve deyimler] kazığa oturtmak rayına oturtmak tahta oturtmak taşı gediğine oturtmak yerine oturtmak oturtulmak oturulmak Oturulacak bir yer yok mu? ikamet

etmek

anlamında:

Burada oturulmaz. oturuşmak ovalamak, ovmak ufak

to to to to to

anlamında: parçalara

ayırmak:

ovalanmak ovalatmak ovdurmak ovmak, masaj

merhem ovarak

anlamında: vs

için: temizlemek

rub [rab]. crumble smth with one's fingers, rub oneself. have smth massaged [me:sa:jd]. make smb massage [me:sa:j].

to massage, to knead [ni:d], to rub. to scrub [skrab], to be rubbed [rabd]. to rub against each other, to rub one's eyes [ayz]. to wring one's hands.,

anlamında:

yoğurmak

to impale [impeyl]. to set right [rayt]. to enthrone [inthroun], to hit the nail on the head [neyl]. to fit in. to be placed [pleyst]. to sit. Isn't there a place to sit? to live. You can't live here. to settle down.

anlamında:

ovulmak ovuşturmak *gözlerini ovuşturmak *ellerini ovuşturmak oyalamak,

to distract smb's attention [itensm]. to keep smb busy, oya ile süslemek anlamında: to embroider the edge [imbroydi], vakit kazanmak için: to put smb off. Onu elinizden geldiği kadar oyalayınız. Put him off as long as possible. to play for time. Bizi yarım saatten beri oyalıyorlar. They have been playing for time for the past half-hour [ha:fawi], to occupy oneself with smth [okyupay], *kendini bir şeyle oyalamak Orada resimle oyalanacağım. /'// occupy myself with painting there. to put smb off. oyalandırmak oyalanmak, vakit geçirmek anlamında: to dilly dally. Burada oyalanacaksak uçağı kaçıracağız. If we're going to dilly dally here we'll miss the plane. eğlenmek anlamında: to amuse oneself with [imyu:z]. bir yerde...: to hang around. Burada fazla oyalanmayınız. Don't hang around too long here. Burada biraz oyalanacağız, We shall hang around a bit here. oydurmak to have smth carved [ka:vd]. oylamak to put to the vote [vot]. oylanmak to be put to the vote. oymak, yontmak anlamında: to carve [ka:v]. kesip parça çıkarmak: to cut out. diş için: to drill. dikkati

meşgul

başka

etmek

bir

şey

üstüne

anlamında:

çekmek

anlamında,

oynamak

572

| birleşikler ve deyimler] birbirinin gözünü oymak to be at daggers drawn [dro:n]. birinin gözünü oymak to gouge out smb's eyes [gauc]. oyup çıkarmak to gouge out. Karga karganınn gözünü oymaz. No crow will peck out another crow's eye. Besle kargayı oysun gözünü. Feed a crow and it will peck out your eyes. oynamak, to play. genel anlamda: Bizimle kedi, fareyle oynar gibi oynuyor. He's playing cat and mouse with us. to back [be:k]. al yarışları için: Sen sürekli yanlış ata oynuyorsun. You always back the wrong horse. değişiklik göstermek anlamında: to fluctuate [flaktyueyt]. Bu iki sayı arasında oynar. It fluctuates between these two figures. to amuse oneself [imyu:z]. eylenmek anlamında: to be on. film için: Emek'te ne oynuyor? What's on at the Emek? Film hâlâ oynuyor mu? Is the film still on? Bu piyes gelecek hafta oynayacak mı? Will the play be on next week? to perform [pifo:m], folklor oyunları için: to move [mu:v]. hareket etmek anlamında: bir şeyi evirip çevirmek: to tamper with [te:mpi]. kağıt oyunlarda: to play a card [ka:d]. kımıldamak anlamında: to budge [bac]. bir şeyi kurcalamak anlamında: to tinker with. oynak kısımlar için: to become loose [lu:s], rol almak anlamında: to act [e:kt]. Kovboy filmlerinde oynardı, He acted in Westerns. dama vs taşları için: to move (a piece). sportif faaliyetler için: to play. Suat bu hafta oynamayacak. Suat won't be playing this week. Bari bu havada oynamasalar. Let's hope they won't play in this weather. bir şeyle oynamak: to toy with. Yemeğinle oynama! Don't toy with your food. to perform [pifo:m]. bir temsilde: to fool around [fu:l]. vakit geçirmek anlamında: | birleşikler ve deyimler] Aç ayı oynamaz. A hungry worker won't work well. Ağır taş yerinden oynamaz. Dignified people are not easily disturbed. İki cambaz bir ipte oynamaz. Two acrobats can't perform on the same rope. Oynama! Be serious! [skryis]. Rüzgâr esmeyince, yaprak oynamaz. There must be a reason for everything. Vur patlasın, çal oynasın! Live it up! aklı oynamak to go off one's head. alicengiz oyunu oynamak to play a dirty trick. ateşle oynamak to play with fire [fayi]. bahis oynamak to bet. Üstüne on milyon lira bahis oynadık. We bet ten million liras on it. barutla oynamak to play with dynamite [daymmayt]. Bu, barutla oynamak gibi bir şey. It's like playing with dynamite. büyük oynamak to play for high stakes. canı ile oynamak to do risky things. cirit oynamak to move about freely Burada fareler cirit oynuyor. (This place is deserted [dizbdid]). çift kale oynamak to play a game of football.

oynamak (deplasmanda)

573

deplasmanda oynamak Bu hafta deplasmanda oynuyoruz. ekmeği ile oynamak Sen âlemin ekmeğiyle oynuyorsun. elindeki kozu iyi oynamak Başbakan elindeki kozu çok iyi oynadı. gönlüyle oynamak (birinin) gözü yerinden oynamak gülüp oynamak ikili oynamak ileri geri oynamak iskambil oynamak kağıt oynamak kapalı gişe oynamak kar topu oynamak kendi ekmeğiyle oynamak kıvır kıvır oynamak kozunu oynamak kumar oynamak küçük oynamak oyun oynamak (bilisine) Bize bayağı bir oyun oynadılar. pandomima oynamak rakamlarla oynamak rol oynamak, bir

şeyde

önemli

etkisi

olmak:

Bu üç kişi, hayatında önemli rol oynamıştır. Uyuşturucuya karşı savaşta hayatî bir rol oynamıştır. Sen yalnız ikinci derecede bir rol oynarsın, bir

oyunda

rol

almak

anlamında:

Othello rolünü kim oynayacak? Rolünü iyi oynadı. Yaşlı adam rolünü oynarken görecektin. sahasında oynamak Takım gelecek hafta sahasında oynuyor. saklambaç oynamak siniri oynamak son kozunu oynamak Daha son kozumuzu oynamadık. şıkır şıkır oynamak tek kale oynamak tek mi çift mi oynamak top oynamak Burada cinler top oynuyor. yaprak oynamamak Tek bir yaprak bile oynamıyordu. Rüzgâr esmeyince, yaprak oynamaz. yer yerinden oynamak İsterse, yer yerinden oynasın. yerinden oynamak Yerinden oynamıyor.

to play away. We are playing away this week. to quarrel with one's bread and butter. (You're playing with people's livelihood.) to play one's cards well. The P.M. has played his cards very well. to play with smb's heart [had]. to be amazed [lmeyzd]. to frolic. to play both ends. to move back and forth. to play cards [ka:dz]. to play cards. to play to a full house. to have a snowball fight [fayt], to quarrel with one's bread and butter [bati], to bump and grind (as one dances). to play one's trump card. to gamble [ge:mbd], to play for small stakes. to play a trick on. They played a dirty trick on us. to pantomime [pe:ntimaym]. to tamper with numbers [te:mpi]. to play a part/role in. These three have played an important part in his life [layf]. He played a vital role in the war against drugs [lgenst]. (You'll only play second fiddle [fidil]). to act a part [e:kt]. Who will act the part of Othello? He acted his part well. You should have seen him acting the old man. to play at home. Next week the team plays at home. to play hide and seek. to get angry. to play one's last card. We still have one last card to play. to dance with great zest. to practise football using one goal. to play odd or even [i:vin], to play football. (The place is completely deserted.) (for a leaf) not to stir. Not a leaf was stirring. There must be a reason for everything. (for heaven) to fall. Even if heaven falls. to budge from [bac]. It won't budge from its place.

574

oynanmak

to become startled. to jump for joy. to be overflowing with joy.

yüreği oynamak zilsiz oynamak zil takıp oynamak oynanmak, sportif folklor

faaliy

etlerde:

oyunları

için:

tiyatro

için:

film-için:

İki kişi ile oynanan bir oyundur. oynaşmak oynatılmak, maç

için:

piyes

için:

film

için:

Bu film orada oynatılmaz.

to be played, to be danced, to be performed, to be shown. It's a game played by two people. to play with one another. to be played. to be performed [pifo:md]. to be shown. This film won't be allowed to be shown there.

oynatmak, delirmek film

anlamında: için:

Bu filmi neden oynatmadılar? Kurul, bu filmi oynatmaz. kımıldatmak kukla

anlamında:

için:

oyalamak

anlamında:

oynamasını

sağlamak:

Onu Almanya'ya karşı oynatmak istiyor. Sizi burada oynatmazlar. Kaleci olarak kimi oynatacak? sahneye

koymak

anlamında:

Piyesi oynatırlar mı dersin? gösteri

için:

to go mad. to show. Why didn't they show this film? The board won't allow this film to be shown. to move [mu:v]. to manipulate [minipyuleyt]. to dally with. to play. He wants to play him against Germany. They won't let you play here. Who is he going to play as goal-keeper? to perform [pifo:m]. Do you think they'll allow the play to be performed [ilau]? to put on.

[birleşikler ve deyimler] to go out of one's mind [maynd]. aklım oynatmak to act as one wishes. at oynatmak to move (the staff) too often. dama taşı gibi oynatmak to show a film. film oynatmak to write [rayt]. kalem oynatmak to perform a shadow show [pifo:m]. karagöz oynatmak Burada karagöz mü oynatıyoruz? (What's funny?) to dominate [domineyt]. kılıç oynatmak to be unmoved [anmu:vd]. kılım oynatmamak Kılım bile oynatmadı. He was completely unmoved. to manipulate smb for one's end [minipyuleyt]. kukla gibi oynatmak to use as a puppet [papit]. oyuncak gibi oynatmak Sizi oyuncak gibi oynatıyorlar. They are using you as puppets. to twist smb round one's finger. parmağında oynatmak (birini) Bizi parmağının ucunda oynatmak istiyor. She wants to twist us round her finger. to lead smb by the nose [nouz]. İnsanları parmağınızda oynatamazsınız. You can't possibly lead people by the nose. to stir a finger [sto:]. parmağını oynatmak Bize yardım etmek için parmağını bile oynatmadı. (He didn't lift so much as a finger to help us.) *Bu lokum, sakal oynatmaz. This Turkish delight melts in one's mouth. to correct [krrekt]. üzerinde kalem oynatmak to budge [bac]. yerinden oynatmak

oyuk olmak

575

yüzünü gözünü oynatmak zihnini oynatmak oyuk olmak oyulgalamak oyulgamak oyulganmak oyulmak,

to make a wry face [feys]. to go crazy [kreyzi], to be hollowed out. to baste [beyst]. to tack two pieces of cloth together, to be tacked [te:kt]. to be cut out. to be carved [ka:vd]. to be hollowed out. to play a trick on. to dupe [dyu:p],

kesilerek: yontarak: çukur

oluşturarak:

oyun etmek oyun yapmak (birisine) oyunbozanlık etmek, mızıkçılık bir

işten

etmek: tek

taraflı

caymak:

Korkarım, orada oyunbozanlık edecektir. oyuna gelmek oyunlaştırmak

to be a spoilsport. to go back on one's word. I'm afraid he'll be a spoilsport there. to be deceived [diskvd]. to dramatize [dre:mitayz].

ödeme yapmak Hazine bir günde on trilyon ödeme yaptı.

Bu proje için hiçbir ödeme yapamayız.

to pay out. The treasury paid out ten trillion in one day [trejtri]. to make a payment. We cannot make any payments for this project.

ödemek, to pay [pey]. Keşke o parayı ödeyebilsem. / wish I could pay that money. Hiçbir şey ödemek zorundu değilsiniz. You don't have to pay a thing. Parayı kim ödeyecek? Who is paying? karşılık olarak: to pay for. Parasını ödemişken, gelip almadı. He didn't come to take it, though he paid for it. Bunu ödeyeceksin! You'll pay for this! Bugün faturayı ödeyemeyeceğiz. (We shan't be able to meet the bill today). Biz ne zamandan beri yemek için para ödüyoruz? Since when do we pay for the food? itfa etmek anlamında: to amortize [imodayz]. Bu fabrika kendini altı yılda öder. This factory will amortize itself in six years. I birleşikler ve deyimler 1 Çıkmaz ayın son çarşambasında öderler. They'll pay on the Greek Kalends. to pay one's debt [det]. borcunu ödemek Eşinin borçlarını ödemek, beş yılını aldı. It took her five years to pay up her husband's debts [hazbindz]. Borçlarını ödeyebileceklerini sanmam. / don't think they'll be able to pay off their debts. Size borcumu nasıl ödeyeceğim? Can I ever thank you enough? to pay back. geri ödemek Son kuruşuna kadar hepsini geri ödedim. I've paid back everything to the last penny. Bu borcu geri ödememiz, beş yılımızı alır. It'll take us five years to pay back the debt. to pay with one's life, hayatıyla ödemek to foot the bill. hesabı ödemek Hesabı kim ödeyecek? Who is going to foot the bill? Herkes kendi hesabını ödeyecek. (We'll go Dutch treat [dac tri:t]). Hesabı ben ödeyeceğim. (This is on me.) to bail out [beylaut], kefalet ödemek Kefaletini ödeyecek birini bulamadım. I couldn't find someone to bail him out. Birisi kefaletini ödemesi gerek. Someone has to bail you out. to expiate [ekspieyt]. kefaretini ödemek Bir gün bunun kefaretini ödersin. (One day you'll suffer the consequences.) to pay down. peşinat ödemek Arabaya ne kadar peşinat ödememiz gerek? How much shall we have to pay down on the car? to pay down to the last penny. son kuruşuna kadar ödemek tediye

etmek

anlamında:

ödenmek

578

to pay by instalments [instodmints]. Can I pay it by instalments? to compensate [kompinseyt], tazminat ödemek to indemnify, zarar ziyanı ödemek to be paid [peyd]. ödenmek Maaşlarının dışında ödenen ek paradır. It's extra money paid over and above the salary. Parası ödendi mi? Has it been paid for? Ana ve hoca hakkı ödenmez. Nothing can repay the debt one owes to one's mother and teacher. Burada maaşlar haftalık ödenir. Wages are paid by the week here. Her birine elli dolar ödendi. They were paid fifty dollars each. to get even [i:vin]. ödeşmek Şu insanlarla ödeşmenin zamanı geldi. It's time to get even with these people. to make smb pay for smth. ödetmek Bunu ona mutlaka ödeteceğim. I'm certainly going to make him pay for it. to be a coward [kawid], ödlek olmak to award smb a prize [prayzj. ödüllendirmek to be rewarded [riwo:did]. ödüllendirilmek to compensate [kompinseyt]. ödünlemek to anger [e:ngi], öfkelendirmek öfkelenmek, to get angry with. bilisine: Anladığıma göre, birisine öfkelenmiş. / gather he got angry with someone. to get angry at. bir şeye: Söylediklerine öfkelendi. He got angry at what you said [sed]. to lose one's temper [lu:z]. Öfkelenmenize gerek yok. There is no need to lose your temper. Öfkelenmeye görsün. Wait till she loses her temper. to be angry [e:ngri]. öfkeli olmak to be irascible [ire:sibil]. *öfkesi burnunda olmak öğmek=övnıek öğrenimini yapmak (bir şeyin) to study [stadi], to study business [biznis], ticaret öğrenimi: to study medicine [medisin]. tıp öğrenimi: to be learned [lo:nt]. öğrenilmek öğrenmek, bilgi edinmek anlamında: to learn [ld:n]. İnsan her yaşta öğrenebilir. It's never too late to learn. Bilmemek ayıp değil, öğrenmemek ayıp. It's not a shame not to know but it is a shame not to learn. Beşikten mezara kadar ilim öğreniniz. Learn from cradle to grave [kreydil]. Herkes hatalarından bir şeyler öğrenmelidir. Everyone should learn from their mistakes. Ezberlemek, öğrenmek demek değildir, Memorizing doesn't mean learning. to know. anlamak anlamında: Ne mal olduğunu yakında öğrenirsiniz. You'll know soon what a scoundrel he is. Yakında gerçeği öğreniriz. We shall know the truth soon. to find out [fayndaut]. Kimin haklı olduğunu yakında öğreniriz. We'll find out soon who is right [rayt]. Gerçeği büyük bir şans eseri öğrendik. We found out the truth by pure luck [lak]. to learn. Gerçeği öğrenmenin bir yolu olmalı. There must be some way to learn the truth. haber almak anlamında: to get word. Ülkeyi terk ettiğini öğrendim. I've got word that he has left the country. taksitle ödemek

Onu taksitle ödeyebilir miyim?

öğretilmek

579

| birleşikler ve deyimler] Topalla gezen, aksamak öğrenir.

He who hangs around with bad companions will soon pick up their bad habits. It is never too late to learn. One learns a trade from a master. Wise people have a lot to learn from fools. to ascertain [e:siteyn]. We have to ascertain the truth. to leam to one's cost. to learn by bitter experience [ikspi:ryms]. to learn by heart [ha:t]. to learn parrot-fashion [pe:nt fe:§in]. They are learning everything parrot-fashion. to learn by bitter experience. to get to the bottom of [batim]. We must get to the bottom of this matter. to leam something from experience [ikspkryrns], to ascertain [e:siteyn]. to learn something perfunctorily [pifanktirili]. to be taught [to:t]. Children are taught a lot of rubbish. to be instructive, to teach [ti:c]. Nobody taught him to write [to:t]. Who has taught you to drive [drayv]? Don't try to teach me what is wrong and what is right.

Öğrenmenin yaşı olmaz. Sanatı ustadan görmeyen, öğrenmez. Akıllı insanların budalalardan öğreneceği çok şey var. araştırıp öğrenmek Gerçeği araştırıp öğrenmek zorundayız. ağzı yanarak öğrenmek dünyanın kaç bucak olduğunu öğrenmek ezbere öğrenmek ezberden öğrenmek Bunlar her şeyi ezberden öğreniyorlar. Hanya'yı Konya'yı öğrenmek içyüzünü öğrenmek Bu meselenin iç yüzünü öğrenmeliyiz. pratikten öğrenmek soruşturup öğrenmek yarım yamalak öğrenmek öğretilmek Çocuklara bir sürü saçma sapan şeyler öğretiliyor. öğretici olmak öğretmek Ona yazmasını kimse öğretmedi. Size otomobil kullanmayı kim öğretti? Neyin yanlış neyin doğru olduğunu bana öğretmeye kalkma. | birleşikler ve deyimler | akıl öğretmek to tell smb what to do. Bana akıl öğretmeye kalkışma. Don't try to tell me what to do. to put ideas into one's head. Bu aklı onlara kim öğretti? Who put these ideas into their heads? to give smb advice [ldvays]. Tembele iş buyur, sana akıl öğretsin. Ask a lazy person to do some work and you will get some advice. itaat öğretmek to teach (smb) obedience [oubkdyins], öğretmenlik yapmak to teach. Artık öğretmenlik yapmak istemiyor. He doesn't want to teach any more. Bir zamanlar öğretmenlik yapmış. Apparently he did some teaching. öğünmek=övünmek öğür olmak to be familiar with [fimilyi]. öğürleşmek to get familiar with each other, öğürmek to retch. *öğüreceği gelmek to feel disgusted [disgastid], öğürtlemek to select. öğürtmek to make smb retch. öğütlemek to advise smb to do smth [ldvayz]. öğütmek to grind [graynd]. Kendi ununu kendin öğüt. Paddle your own canoe [kmu]. öğütülmek to be ground [graund]. ökselemek, to smear with bird lime [laym]. kuş tutmak için: to ensnare [insne:]. tuzağa düşürmek anlamında:

öksürmek

580

to cough [kafj. to hack [he:k]. to make smb cough. to induce coughing [indyus]. to have a cough [kaf]. to catch a cough [ke:c] to measure [meji], to measure very carefully [ke:fuli]. to weigh one's words [wey]. to dole smth out by the thimbleful [doul]. to be measured [mejird], Kişi, işi ile ölçülür. A man is measured by his deeds [di:dz]. to be balanced [bedmsf]. ölçülü olmak to reason [ri:zin]. ölçümlemek to ponder smth at length [pondi]. ölçünmek to measure one another [me:ji]. ölçüşmek to compete with smb [kimpkt]. *boy ölçüşmek Bu konuda sizinle boy ölçüşemez. (In this matter, he can't hold a candle to you.) to compare two things standing side by side. ölçüştürmek to match smb with another [me:}]. *boy ölçüştürmek Sizi onunla boy ölçüştürelim. Let's match you up with him. ölçüsüz olmak, to be immoderate [imodirit], aşırı anlamında: to be haphazard [he:phe:zid]. gelişigüzel anlamında: to be out of place [pleys]. yersiz anlamında: öldürmek, aşırı yormak anlamında: to tire to death [deth]. birinin hayatına son vermek: to kill. Neredeyse onu öldürüyordun. You nearly killed him. Onu içki öldürdü. (He drank himself to death.) Korkma, seni öldürmez. Don't be afraid, it won't kill you. Bir gün onu kendi elimle öldüreceğim, One day, I'll kill her with my own hands. soğan vs. için: to saute [sote]. yok olması anlamında: to destroy. | birleşikler ve deyimler j Kabahat ölende mi, öldürende mi? (Sometimes it's the victim who is at fault.) to kill oneself, kendini öldürmek to beat to death. öldüresiye dövmek *Olür müsün, öldürür müsün? (This is an impossible situation.) taammüden adam öldürmek to k i l l with premeditation [prime:ditey§m], vakit öldürmek to kill time. Vakit öldürmek için burada ne yapılır? What do you do here to kill time? vur deyince öldürmek to carry things too far. zaman öldürmek to kill time. öldürtmek to have smb murdered. öldürülmek to be murdered [mo:did]. Kendi öz kardeşleri tarafından öldürüldü. He was murdered by his own brothers. öleyazmak to almost die [day]. ölmek Bu çiçekler soğukta ölür. These flowers will die in the cold. Ölmemize bıçak sırtı kalmıştı. We nearly all died. Günün birinde hepimiz öleceğiz. We shall all die one day. Ha öldü, ha ölecek. He may die any moment now [moumint]. Maalesef, bu alışkanlık zor ölüyor. Unfortunately, this habit dies hard. Ölünceye kadar savaşacağız. We shall fight to the death [deth]. öksürmek *kuru kuru öksürmek öksürtmek öksürtücü olmak öksürüğü olmak öksürük olmak ölçmek *karış karış ölçmek *sözünü ölçmek *yüksükle ölçmek ölçülmek

ölmezleştirmek

581

| birleşikler ve deyimler] Ben isterim bacımdan, bacım ölür acından. Ölmek var, dönmek yok. Ölen ile gidenin dostu yok. Yatan hasta ölmez, eceli gelen ölür. Ölme eşeğim, ölme. Kör ölür, badem gözlü olur. Onun için ölmeyi göze alıyor. Kırk yıl kıran olmuş, eceli gelen ölmüş. Rakip ölsün de ne yüzden ölürse ölsün. Hangi dağda kurt öldü? açlıktan ölmek Bu insanlar açlıktan ölür. Binlerce kişi açlıktan ölürken. donarak ölmek düşüp ölmek eceliyle ölmek fücceten ölmek görevi başında ölmek kahrından ölmek kan kaybından ölmek kanserden ölmek korkudan ölecek gibi olmak ölesiye içmek ölmek üzere olmak pisi pisine ölmek savaşta ölmek soğuktan ölmek susuzluktan ölmek Neredeyse susuzluktan ölüyorduk. ölmezleştirmek ölmüş gibi yapmak ölü gibi yapmak ölü numarası yapmak Ayı yaklaşınca, ölü numarası yaptı. ölüm döşeğinde olmak ölümcül olmak ölümsüz olmak ölümsüzleştirmek ölünmek Uğrunda ölünebilecek bir dava. Ölenle birlikte ölünmez. ömre bedel olmak ömrü kısa olmak ömrü uzun olmak ömrü vefa etmemek Ömrünüz çok olsun! ömürlü olmak Ömürler olsun! Sizlere ömür. Tanrı ömürlü etsin. Bu ortaklık çok ömürlü olmadı.

You're knocking at the wrong door for help. There is no turning back now. The absent are always in the wrong. People die not of illness but because their time has come. Well, how much longer shall we wait [weyt]. What was thought valueless will become valuable once lost [ve:lyu:bil]. He's ready to risk his life for it. It's the one whose time has come that dies. One should get rid of a rival by hook or by crook. Well, well, what a pleasant surprise [siprayz]. to die of hunger [hangi]. These people will die of hunger. to starve [sta:v]. When thousands of people are starving. to freeze to death [fri:z]. to drop dead [ded]. to die a natural death [ne:cnl]. to die a sudden death [sadin]. to die with one's boots on [bu:ts]. to die of a broken heart [ha:t]. to bleed to death [bli:d]. to die of cancer [ke:nsi]. to be scared to death [ske:d]. to drink to death [deth]. to be at the point of death. to die in vain [veyn]. to be killed in action [e:ksrn]. to be frozen to death [frouzm]. to die of thirst [thost]. We very nearly died of thirst [dayd]. to immortalize [imo:tilayz]. to play possum [posim]. to sham death [se:m]. to play possum. When the bear got near, he played possum. to be at death's bed. to be fatal [feytil]. to be immortal [imo:til]. to immortalize [imo:tilayz]. to die [day]. It's a cause to die for. After grieving the dead, life should go on. to be worth a life [layf]. to be short-lived. to be long-lived. not to live long enough to [inaf]. May you live long! to last a long time [taym]. May you live long! May you live long; he/she is dead. May your life be long. Their partnership did not last long.

ömürsüz olmak

582

ömürsüz olmak ön ayak etmek ön ayak olmak Bu harekete kim ön ayak oluyor? öncelemek öncülük etmek önde olmak , önderlik etmek önemi olmak önemi olmamak Doğru olup olmamasının artık önemi yok. Bu gibi faktörlerin hiç önemi yok. Hiç önemi yok. önemli olmak O kadar önemli, mi? Bu, küçük çiftçiler için çok önemli. önemsemek Baban bu işi çok fazla önemsiyor. Bu olayı fazla önemsiyorsunuz. önemsememek Onun

sözlerini pek önemsemezdik.

Bu olayı önemsemezsek, daha iyi olur. önemsenmek Önemsenecek bir olay değildir. önemsenmemek önemsiz olmak Bunlar önemsiz mi? değersiz

anlamında:

Mevki, oldukça önemsiz. önermek Ne yapmamızı öneriyorsun? Durumumuzu düzeltmek için ne önerebilir? Ne yapmamızı öneriyorsunuz? Planda değişiklikler öneriyorum. öngörmek öngörülmek önlemek,

to last a short time. to initiate [inisjeyt]. to be the initiator of [inisjeti]. Who is the initiator of this movement? to give smth priority [prayoriti]. to be in the vanguard [ve:nga:d]. to be ahead [thed]. to lead [li:d], to be of importance [impo:tms]. to be of no importance. Whether it's right or not is of no importance. Such factors are of no importance. (It doesn't matter in the least.) to be important. (Does it really matter so much?) It's of great importance for the small farmer. to take smth seriously [si:rytsli]. Your father is taking this matter too seriously. to attach importance [tte:ç]. You attach too much importance to this incident. to attach no importance to. We didn't attach too much importance to his remarks [ite:ç]. (It's better if we play down this incident.) to be considered important [kmsidid]. It's not anything of importance [impo:trns]. to be considered unimportant. to be unimportant. Are these unimportant? to be insignificant. The position is rather insignificant. to suggest [sicest]. What do you suggest we do? What can he suggest to improve our situation? to propose [pripouz]. What do you propose we do? I propose changes in the plan. to anticipate [eintisipeyt], to be foreseen [fo:si:n].

to check [çek]. engel olmak anlamında: Onun yayılmasını önlemek mümkün olmuyor. It's not possible to check its spreading. önüne geçmek anlamında: to ward off [wo:d]. Bu ilaç, gribi önlüyormuş. This drug is supposed to ward off the flu. to prevent. Önlemek, tedavi etmekten daha iyi. (Prevention is better than cure [kyu:]). to avoid [ivoyd]. meydan vermemek anlamında: Kazayı önleyebilirdiniz. You could have avoided the accident. daha başlangıçta önlemek: to nip in the bud [bad], önlenmek to be prevented. önyargdı olmak to be prejudiced against [precudisd]. He has always been prejudiced against me. Bana karşı daima önyargılı olmuştur. to be biased [bayist]. Why are you so biased against the plan? Bu plana karşı neden o kadar önyargılısın?

öpmek

583

öpmek | birleşikler ve deyimler]

to kiss.

Veren eli herkes öper. Öp babanın elini! Isıramadığın eli öp, başına koy. Bayram değil, seyran değil, eniştem beni neden öptü? ayağının altını öpmek Ayaklarının altını öpeyim! ayaklarını öpmek el öpmek Büyüklerin elini öpmek burada adettir.

A generous person is always loved [cemns]. What are we to do now? Kiss the hand you cannot bite [bayt]. There must be something behind all this. to beg of smb. / beg of you! to implore, to kiss smb's hand. It's the custom here to kiss the hands of the elders [kastim]. birinin ellerinden öpmek; to greet [gri:t]. O da ellerinizden öpüyor. (He sends you his greetings.) el etek öpmek to beg a favour [feyvi]. elini ayağını öpmek to implore. Elini ayağını öpeyim. / implore you. etek öpmek to flatter. gözlerinden öpmek to send kind regards [riga:dz]. Küçüklerin gözlerinden öperim. (Kind regards to the little ones.) Çocukların gözlerinden öperim. (Remember me to the children.) Gözlerinden öperim. (I send you my love.) ölüsünü öpmek to kiss smb's corpse [ko:ps]. Yalansa, çocuğumun ölüsünü öpeyim. (May my child die if it isn't true.) Yalan söylüyorsam, ölümü öp! (I'll eat my hat if I'm lying [laying]). Bunu yaparsan, ölümü öp! (7 beg of you not to do it.) şap diye öpmek to kiss with a smack [sme:k]. şap şap öpmek to kiss with a smacking sound [saund]. şapır şupur öpmek to smack. yanağından öpmek to kiss smb on the cheek [ci:k]. öptürmek to let smb kiss. öpülmek to be kissed [kist]. öpüşmek to kiss each other. •birisiyle omuz öpüşmek to be social equals [i:kwilz]. ördürmek, duvar için: to have smth built [bilt]. örgü için: to have smth knitted [nitid]. saç için: to have smth braided [breydid]. birisine örgü işi yaptırmak: to have smb knit smth. örf olmak to be the common usage [yu:sicj. to organize [orginayz]. örgütlemek örgütlendirilmek to be organized. örgütlendirmek to organize. örgütlenmek to get organized [o:ginayzd], örmek, duvar

için:

Buraya bir duvar örmemiz gerek. örgü

için:

Hiç durmadan bütün gün örerdi. saç

için:

Saçlarını ikiye ayırıp örerdi. | birleşikler ve deyimler] ağ örmek örümcek

için:

to put up. We have to put up a wall here [wo:l], to knit [nit]. She knitted constantly the whole day [ho:l]. to braid [breyd]. She braided her hair into two braids. to form a network, to spin a web.

örnek olmak

584

başına çorap örmek (birinin) duvar örmek duvara tuğla örmek örgü örmek saçını örmek sökük örmek tuğla örrnek örnek olmak | birleşikler ve deyimleri Düğün dernek, hep bir örnek. iyi örnek olmak Başkalarına iyi örnek olmak zorundasınız. Başarımız, herkese iyi örnek olur. kötü örnek olmak örneklemek örneklendirmek örneksemek örselemek, yıpratmak

anlamında:

gücünü

azaltmak

anlamında:

örselenmek örtbas etmek Başkan neden olayı örtbas etmek istesin?

Skandali örtbas etmeye çok çalıştılar.

to plot against smb. to put up a wall. to lay bricks in a wall. to knit [nit]. to braid one's hair. to repair a rent [ripe:]. to lay bricks [ley], to be an example [igza:mpil]. It's always the same old thing. to set a good example. You have to set a good example to the others. Our success will set a good example to everyone. to set a bad example. to illustrate [ihstreyt]. to examplify [igze:mplifay]. to take smb as an example. to wear out [we:], to drain of strength [dreyn]. to be handled roughly [rafli]. to cover up [kavi]. Why should the president want to cover up the incident? to hush up [hasj. They have tried hard to hush up the scandal.

örtmek, to hide [hayd]. to conceal [kinsid], Mal mel'aneti örter. A man's wealth will conceal his sins. koymak: to cover [kavi]. to gloss over a flaw [flo:]. Bir dirhem et bin ayıp örter. An ounce of flesh covers a lot of defects. to have smth covered. to be covered.

kapamak

anlamında:

gizlemek

anlamında:

üstüne

bir

*ayıbı örtmek örttürmek örtülmek örtülü olmak, örtü

şey

to be covered. to be veiled [veyld].

için:

kadın

için:

örtünmek, örtü

to cover oneself with, to veil oneself.

için:

kadın

için:

örülmek, dokunmak duvar onarılmak örgü saç

to be woven [wouvm]. to be built [bilt]. to be darned [da:nd]. to be knitted. to be braided [breydid]. to be covered with cobwebs.

anlamında: için: anlamında: için:

için:

örümceklenmek ötmek, kuşlar

için:

Bu kuşlar ötmez. horoz

için:

çalgı

için:

to sing. These birds don't sing. to crow. to sound [saund].

öttürmek

585

| birleşikler ve deyimler] Bir çöplükte iki horoz ötmez. One master in a house is enough [inaf]. Her horoz kendi çöplüğünde öter. Every cock crows on his dunghill. Vakitsiz öten horozun başını keserler. A cock that crows untimely has its head cut off. to be influential [influwmsd]. borusu ötmek Burada onun borusu öter. (What he says goes here.) cır cır ötmek, to chirp [co:p]. kuş için: to babble [babil]. kişi için: to make a ringing sound [saund]. çın çm ötmek to make a tinkling sound. çıngır çıngır ötmek öttürmek, to make a bird sing, kuş için: to make a cock crow, horoz için: to blow. düdük vs için: to make (a place) ring. yankı için: to talk through the hat. hoş konuşmak anlamında: Onun bildiği bir şey yok, sade öttürüyor. He doesn't know anything, he's just talking through his hat. ötüşmek, to sing in unison [yu:nism], kuşlar için: to crow in unison. horoz için: to compliment [komplimint]. övgülemek to be praiseworthy [preyzwothi]. övgüye değer olmak to praise [preyz]. övmek to praise smb for. bir şeyden dolayı övmek: to praise oneself. kendini övmek: Kendini öven, uzun bir konuşma yaptı. He made a long speech praising himself. to be praised [preyzd]. övülmek övünmek, to take pride in [prayd]. iftihar etmek anlamında: Biz kültürümüzle ve tarihimizle daima övünüyoruz. We always take pride in our culture and history. Biz Türk olmakla övünüyoruz. (We pride ourselves in being Turks.) Sen işinle övünmüyor musun? Don't you take pride in your work? to be proud of. Övünülecek bir şey değil. This is not something to be proud of. to boast [boust]. abartmalı bir biçimde söz etmek: Övünmek gibi olmasın... Without wishing to boast butMezar taşı ile övünülmez. One should not glorify oneself with one's ancestors [emsistiz]. Alet işler, el övünür. People very often don't get any credit for the work they do. to narrate [ne:reyt]. öykülemek to imitate [imiteyt], öykünmek to be one's own. öz olmak Az olsun, öz olsun. It's the quality that counts, not the quantity. to equate one thing with another [ikweyt]. özdeşlemek to identify oneself with [aydentifay]. özdeşleşmek to equate. özdeşleştirmek to converge [kinvox]. özekleşmek to converge. özekleştirmek to get personalized [posme:layzd]. özelleşmek to privatize [prayvitayz]. özelleştirmek to be privatized. özelleştirilmek

özelliği olmak

586

to have a character of its own [ke:rikti]. This is its characteristic [ke:riktinstik]. to cause smb to emulate smb [emyuleyt]. özendirmek Uluslar arasında anlaşmayı ve dostluğu We must promote understanding and friendship among all nations [neysmz]. özendirmeliyiz. to do smth with the greatest care [ke:]. özene bezene yapmak to take pains to [peynz]. özenilmek özenmek, to take pains to. iyi yapmaya çabalamak: to try to emulate. benzemeye çalışmak: Tiyatroculuğa özendi. She tried to become an actress [e:ktris]. to summarize [samirayz]. özetlemek Ne demek istediğimi özetlemeye çalışacağım. I'll try to summarize what I mean. to sum up [sam ap]. Bu hususları sonunda özetlemeyi unutma. Don't forget to sum up these points at the end. Özetlemek gerekiyorsa, paramız yok. (To put in a nutshell, we haven't the money.) Olayı özetleyebilir misin? (Could you give a brief account of the incident [tkaunt])? to be summarized [samrrayzd]. özetlenmek to be peculiar [pikyudi]. özgü olmak Bu tarz, 17. yüzyıla özgüdür. This style is peculiar to the 17th century. to devote [divout]. özgülemek to be devoted to. özgülenmek özgün olmak to be original [iricmil]. özgünleşmek to acquire originality [tkwayi]. özgür olmak to be free [fri:]. özgürleşmek to become free. özgürleştirmek to liberate [librreyt]. özlemek, göreceği gelmek anlamında: to miss. Sizi özlüyorum. I miss you all. Sizi çok özleyeceğiz. We'll miss you a lot. to long for. hasretini çekmek: Hepimiz barışı çok özlüyorduk. We all longed for peace [pi:s], to yearn for [yo:n]. can atmak anlamında: to acquire pith [lkwayi]. özlenmek to be purified [pyunfayd]. özleşmek to purify. özleştirmek özlü olmak to be substantial [sibste:n§il]. özümlemek to assimilate [isimileyt]. özümlenmek to be assimilated, özümsemek to assimilate. özürlü olmak, özrü olan için: to have an excuse [ikskyu:s]. to be defective [difektiv]. kusuru olan için: to be handicapped [he:ndike:pt]. sakat anlamında: to be free from defect [difekt]. özürsüz olmak to be free from any defects. özürsüz, pürüzsüz olmak özelliği olmak

Bu onun özelliğidir.

p paçavra etmek pahalanmak pahalı olmak Ucuzdur vardır illeti, pahalıdır vardır hikmeti. Ne ucuz ki, bu pahalı olmasın? Pahalıdır hikmeti var, ucuzdur illeti var. Pabuç pahalı. Astarı yüzünden pahalıdır. pahalılaşmak pahalıya mal olmak pahasına olmak (bir şeyin) Can pahasına olsa da. Ne pahasına olursa olsun. Her ne pahasına olursa olsun, gelecekler. pahlamak paket etmek paketlemek paketlenmek Bunlar paketlenmeden önce kontrol edilir.

to make a mess of. to become expensive [ikspensiv]. to be expensive. There are good reasons why some goods are not cheap. Of course it's expensive, what is not? There is a good reason why some goods are cheap and others expensive. It's better not to press matters any further. The game is not worth the candle [ke:ndil]. to become expensive. to cost smb a lot. at the cost of [kost]. Even at the cost of one's life [layf]. At whatever cost. They'll come at any cost. to bevel [bevil]. to package [pe:kic]. to parcel up [pa:sil]. to be packaged [pe:kicd]. These are checked before being packaged.

paklamak, temizlemek

anlamında:

Burasını daha paklamadık. Bunu ancak teneşir paklar. arıtmak

anlamında:

yiyip

bitirmek

silip

süpürmek

temize

anlamında: anlamında:

çıkarmak

işini

bitirmek

anlamında: anlamında:

to clean [kli:n]. We haven't cleaned this place yet. to cleanse [klenz]. Only death can cleanse this. to purify [pyurifay]. to eat up. to use up [yu:zap]. to clear smb of an accusation [ikyu:zey§rn], to kill.

palazla(n)mak, güçlenmek

anlamında:

gelişmek

anlamında:

semirmek

anlamında:

zenginleşmek

anlamında:

palazlaşmak pamuklanmak, küf kısa

bağlamak tüy

anlamında:

için:

panik içinde olmak Panik içinde olmanız için hiçbir neden yok.

to grow strong, to grow up. to grow fat. to get rich, to grow strong. to become covered with mold [mould], to become covered with fuzz [faz]. to panic [pe:nik]. There's no reason why you should panic.

pansuman yapmak

588 to dress a wound [wund].

pansuman yapmak para etmek, değeri

olmak

to be worth.

anlamında:

Bu çok para eder. ise

yaramak

anlamında:

Kaç para eder ki?

This is worth a lot of money. to be of use [yu:s]. What's the use?

para etmemek, değeri işe

to be worthless. to be in vain [veyn]. Bunlar para etmez. These are not worth anything. to be utterly worthless [atili]. Beş para etmez. (It's not worth a farthing.) to be despicable [despikibil]. to make money. to roll in money. to initial [inisil]. to tear to pieces [te:].

olmamak yaramamak

anlamında: anlamında:

*beş para etmemek

*ciğeri beş para etmemek para yapmak para babası olmak parafe etmek paralamak | birleşikler ve deyimler] pabuç paralamak kendini paralamak Bunun için kendini paralamaya değmez. lügat paralamak paralanmak,

to put a lot of energy into a job [enici], to wear oneself out [we:]. It's not worth to wear oneself out for this. to use pedantic language [lemgwic],

to get rich. to be torn to pieces [pksiz]. , didinmek anlamında: to strain oneself [streyn]. bir işte özen ve çaba göstermek: to put a lot of effort into a job [efit]. *içi paralanmak to be greatly upset [apset]. paralatmak to make people wear themselves out. paralelde olmak (aynı) to run parallel. paramparça etmek to tear to pieces [te:]. Arabayı tam anlamıyla paramparça ettiler. They literally tore the car to pieces [to:]. paramparça olmak to be shattered to pieces [se:tird]. Bardak düşüp, paramparça oldu. The glass fell and was shattered to pieces. to have money. parası olmak istanbul'da bir daire alacak kadar param yok. (/ can't afford to buy a flat in Istanbul). Bende para namına bir şey yok. I haven't any money. Param olduğu zaman öderim. I'll pay when I've got some money. parasında olmamak (işin) (Bu işin parasında değilim.) It's not the money that I care about. parasından (malından) olmak to lose one's money [lu:z]. Bu işte az daha paramızdan oluyorduk. We almost lost our money in this affair. to be penniless. parasız olmak to be free [fri:]. bedava anlamında: tik ve temel eğitim parasızdır. Elementary and fundamental education is free. to be broke [brouk]. *beş parasız olmak to be penniless. parasız pulsuz olmak paravan yapmak (birisini) to make smb one's front man. parça etmek to tear to pieces [te:]. parça parça etmek to break smth to pieces [breyk]. Polis arabayı parça parça etti. The police broke the car to pieces. to tear to pieces [pksiz]. yırtarak: parçalayarak: to pull to pieces. Bu torbaları parça parça etmek zorundayız. We have to tear up all these bags. zengin

parça

olmak

parça

anlamında:

olmak:

parça parça olmak

589

parça parça olmak parça

durumunda

parçalara

olmak:

ayrümak

anlamında:

| birleşikler ve deyimler | kalbi parça parça olmak Yüreğim parça parça oldu. Kaç parça olayım ki? Burnundan düşen bin parça. Bugün yüzünden düşen bin parça.

to be in bits and pieces, to be broken to bits. to feel great pity. / felt a great pity. I can't possibly divide myself, can I? He is in a very bad mood [mu:d]. He is wearing a very sour face today.

parçalamak, birliği

bozmak

parçalara

amacıyla:

ayırmak

ufak

anlamında:

parçalara...:

yırtıp

parça

söküp

parça

etmek:

parçalara

ayırmak:

keserek...: kaza

ile

tavuk

cam

için:

atom

için:

paramparça

etmek:

için:

*yüreğini parçalamak parçalanmak, parçalara

to rend the heart [ha:t].

ayrılmak:

paramparça didinmek

olmak: anlamında:

gemi için: *içi parçalanmak İçim parçalanıyor. *kalbi/yüreği parçalanmak parçalatmak parıldamak Cam kapı güneşte parıldıyordu. Çocuğun gözleri sevinçten parıldıyordu. Elmas kolye boynunda parıldıyordu. parıldatmak park etmek parlak olmak *geleceği parlak olmak *yıldızı parlak olmak parlamak, ışık

saçmak

anlamında:

alevlenmek

anlamında:

birdenbire

öfkelenmek:

ün at

to break up [breyk ap]. to take to pieces. to tear to shreds [§redz]. to tear to pieces [te:]. to dismantle [disme:ntil]. to cut into pieces. to smash [sme:sj. to cut up. to shatter [se:h]. to split.

kazanmak

anlamında:

için:

Uyandığımda güneş parlıyordu. Hiçbir neden yokken birden parlayıverdi. | birleşikler ve deyimler | gözleri parlamak par par parlamak panl parıl parlamak yıldızı parlamak

to go to pieces. to be smashed to pieces [sme:§t], to wear oneself out [we:], to break up. to make one's heart pain [peyn]. It makes my heart pain [ha:t]. to be deeply affected [lfektid]. to have smth pulled to pieces [puld], to gleam [gli:m]. The glass-door was gleaming in the sunshine. The child's eyes were gleaming with pleasure. to glitter. The diamond necklace glittered on her neck. to make smth gleam. to park [pa:k]. to be brilliant [brilyint]. to have a bright future [fyu:ci]. to be born under a lucky star [laki]. to shine [§ayn]. to blaze [bleyz], to flare up [fle:rap]. to shine, to bolt. The sun was shining when I woke up. He suddenly flared up for no reason. (for one's eyes) to shine with excitement, to shine brightly [braytli]. to gleam [gli:m]. to boom (as).

parlatmak

590

parlatmak

to polish. to burnish [boinisj. parmağı olmak (bir şeyde) to have a hand in. Müdürün bu işte parmağı olduğunu sanmıyorum. / don't think the manager has a hand in this affair [tfe:]. to be involved in. t Bu işin içinde başka kimin parmağı var? Who else is involved in this? parmaklamak, to eat with one's fingers. parmakla yemek anlamında: parmakla dokunmak: to finger. kışkırtmak anlamında: to incite [insayt]. parsellemek to parcel out [pa:sil]. Araziyi parsellemeden satmak zor olacak. It'll be hard to sell the land without parcelling it out first. parsellenmek to be parcelled out. pasaklı olmak to be slovenly [slavmli]. pasaparola etmek to pass an order along through the ranks. pasifleştirmek to render passive [pe:siv]. paslandırmak to make smth rusty [rasti], paslanmak, pas oluşmak anlamında: to get rusty. yeteneğini yitirmek: to be out of practice [pre:ktis]. İyi çizemiyorum, paslandım. / can't draw well, I'm out of practice. İşleyen demir paslanmaz. An active person is a healthy person. Kulaklarım paslandı. I haven't heard any good music for some time. paslaşmak to pass the ball to one another, paslı olmak to be rusty [rasti]. paspal olmak to be slovenly, paspaslamak to mop up. Hademe gelip yeri paspaslayacaktır. The servant will mop up the floor in a moment. to pasteurize [pe:storayz]. pastörize etmek to be tied [tayd]. pata gelmek to thrash. pataklamak pataklanmak to be given a thrashing, to be tactless [te:ktlis]. patavatsız olmak to clatter [kle:ti]. patırdamak to clatter. patırdatmak Ayaklarını patırdatmadan yürü. Walk without clattering your feet. patırtı etmek/yapmak to make a racket. Gecenin bu saatinde bu patırdı yapılmaz. You can't make that racket at this time of the night [nayt], patinaj yapmak, to skate [skeyt]. patenle kaymak: taşıt kayması için: to skid. patlamak, aniden ortaya çıkmak anlamında: to break out [breyk]. balon, boru vs için: to burst [bo:st]. to burst open. çıban vs için: to burst out. dışarı fırlamak anlamında: infilak etmek anlamında: to explode [iksploud]. lastik için: to burst. mal olmak anlamında: to cost [kost]. Bu bize 50 milyona patlar. That will cost us 50 million [rnilyin]. madeni

nesneler

için:

patlatmak

591

to flare up [fle:rap]. to be patient [pey§inf]. Patlama! Be patient! to go off. tüfek vs için: Tabanca birden elimde patladı. Suddenly the pistol went off in my hand. to burst open/out. yarılıp açılmak anlamında: yiyip içmede: to burst [bo:st]. Biraz daha yersem, patlarım. I'll burst if I eat some more. \ birleşikler ve deyimler] Çatlasa da patlasa da. No matter what. Göle su gelinceye kadar kurbağanın gözü patlar. Help that is delayed is of no use [yu:s]. başına patlamak to befall one [bifod], bomba gibi patlamak to create a great sensation [sensey§in]. Haber bomba gibi patladı. The news created a great sensation [krieyt], can sıkıntıdan patlamak to get bored to death [bo:d], kabak başına patlamak to bear the blame for smth [be:]. Kabak neden bizim başımıza patlasın? Why should we bear the blame for it? lağım patlamak to burst [bo:st]. lastiği patlamak to have a puncture [pankci]. ödü patlamak to be scared to death [ske:rd]. pahalıya patlamak to cost dearly. Bu size çok pahalıya patlar. It will cost you dearly. pat diye patlamak to go bang [be:ng]. sıkıntıdan patlamak to get bored to death [deth]. tabanları patlamak to get tired from walking. Tabanlarım patladı. (I'm too tired to walk any more.) top gibi patlamak to explode like a bomb [iksploud]. patlatmak, kabarcık ve çıban için: to burst [bo:st], patlamasına yol açmak: to explode [iksploud]. bir silahı ateşlemek: to fire a weapon [we:pin]. patlayıcı bir maddeyi ateşlemek: to explode. çok kızdırmak anlamında: to infuriate [infyurieyt]. tokat atmak anlamında: to give smb a slap. Şimdi patlatırım! (You'll get a punch in the face now!) |birleşikler ve deyimleri beyin patlatmak to split one's brains on [breynz]. beynini patlatmak to blow smb's brains out. kafa patlatmak to rack one's brains [re:k]. Bir çare bulmak için bütün gün kafa We've been racking our brains the whole day patlattık. to find a solution [silyu:§in]. mısır patlatmak to pop corn [ko:n]. ödünü patlatmak to scare smb out of his/her wits [ske:]. tokat patlatmak to give smb a slap. pay etmek to divide smth up [divayd]. payan olmamak to be unending. payandalamak to prop up. paydos etmek to stop working. Artık saçmalığa paydos! No more nonsense, please [nonsins]. Bugün bu kadar, artık paydos edelim. That's enough for today, let's call it a day. payı olmak (bir şeyde) to have a share [se:] in. payidar olmak to last forever, paylamak to scold [skould]. paylanmak to be scolded. öfkelenmek sabırsızlık

unluımndcı:

belirtmek

için:

paylaşmak

592

to be shared [se:rd]. Paylaşılan dert, hafifleyen derttir. A trouble shared is a trouble halved [ha:vd]. Onunla paylaşılacak kozum var. (I've a bone to pick with him.) to share [§e:]. paylaşmak Paylaşırsak, kirayı kolay öderiz. If we share the rent we can easily pay it. Hiçbir şeyi paylaşmak zorunda değilim. I don't have to share anything. ' Maalesef, parayı paylaştık. Unfortunately we have shared out the money. to double up [dabil ap]. bir daireyi başkasıyla: Üç arkadaş bir daireyi paylaşıyoruz. Three of us double up in a flat. | birleşikler ve deyimler | acılarını paylaşmak to feel sympathy for [simpithi]. aynı görüşü paylaşmak to see eye to eye with [ay], aynı görüşü paylaşmamak to differ with. Bu konuda sizinle aynı görüşü paylaşmıyor. He differs with you in this respect. to sympathize with [simpithayz]. duygularını paylaşmak (birinin) to settle accounts with [lkaunts]. kozunu paylaşmak (biriyle) Kozunuzu paylaşınız. Settle your differences yourselves. to split the cost, masrafları paylaşmak to room with. oda paylaşmak Odayı başka birisiyle paylaşmak zorundayım. / have to room with somebody else. üzüntülerini paylaşmak to sympathize with, sırrını paylaşmak (biriyle) to confide in [ktnfayd]. paylaştırmak, to divide between [divayd]. iki kişi arasında: ikiden fazla kişi için: to divide among, parçalar için: to divide into. Bunu eşit olarak paylaştırabilir misin? Could you divide this into equal parts? to bargain [ba:gm]. pazar etmek "Türkiye onlar için kârlı bir pazar oldu. Turkey has become a lucrative market for them. *Pazar ola! Wish you good business [biznis]. to market. pazarlamak pazarlaşmak to settle a price [prays], pazarlık etmek to bargain [ba:gin]. Avrupalı turistler hiç pazarlık etmezdi. The European tourist never used to bargain. to haggle [he:gil]. *çekişe çekişe pazarlık etmek Sizinkiler neden böyle çekişe çekişe pazarlık ederler. Why do your people haggle over prices so much? to bargain hard. *sıkı pazarlık etmek Daima sıkı pazarlık eder. He always bargains very hard. to bargain [ba:gin]. pazarlık yapmak Alışveriş yaparken pazarlık yapmazlar. They don't bargain when shopping. to drive a hard bargain [drayv]. *çetin bir pazarlık yapmak Çetin bir pazarlık yapmak zorundayız. We have to drive a hard bargain. Denizdeki balığın pazarlığı olmaz. It's no use bargaining over fish one hasn't caught yet [ko:t]. to camouflage [ke:miflaj]. peçelemek pehpehlemek to flatter [fle:ti]. pek olmak, sert anlamında: to be hard. Yumuşak huylu atın çiftesi pek olur. It's the quiet man's anger that is the most dangerous [deyncms]. to be strong. dayanıklı anlamında: İnsan gülden nazik, taştan pektir. Man is as delicate as a rose but as solid as a rock [delikit]. paylaşılmak

;

pekişmek

593

| birleşikler ve deyimler | ağzı pek olmak Onun ağzı pektir. arkası pek olmak başı pek olmak canı pek olmak eli pek olmak karnı pek, sırtı pek olmak Onun karnı tok, sırtı pektir. pek başlı olmak pek yürekli olmak pek yüzlü olmak sırtı pek olmak yüreği pek olmak pekişmek, güçlenmek

anlamında:

sertleşmek

anlamında:

to be discreet [diskrit]. He can keep a secret [si:krit], to have connections [kinek§ins]. to be obstinate [obstinit], to be tough [tafj. to be close fisted [klous], to be well fed and happy. He's well fed and well clad [kle:d]. to be obstinate [obstinit]. to be hard-hearted [ha.'tid]. to be brazen-faced [breyzin feyst]. to be warmly clad. to be fearless [fkrlis], to become strong, to harden [ha:din].

pekiştirmek, güçlendirmek

anlamında:

sertleştirmek

anlamında:

yoğunlaştırmak

Bu,

anlamında:

halklarımız arasındaki dostluğu pekiştirecektir.

pekitmek pekleşmek, katılaşmak

anlamında:

güçlenmek

anlamında:

to harden. to become strong.

pekleştirmek - pekiştirmek pelteklemek peltekleşmek pelteleşmek, pelte

kıvamını

yumuşamak

to lisp. to develop a lisp.

almak:

gevşemek:

pembeleşmek pençelemek, pençesiyle

kapmak

pençe

vurmak

ayakkabı

anlamında: anlamında:

için:

pençelenmek ayakkabı

için:

pençeleşmek Bu insanlar her türlü zorluklarla pençeleşiyor. İki saat dalgalarla pençelleştik. pençeletmek pepelemek perçinlemek, perçinle

tutturmak:

güçlendirmek

anlamında:

perçinlenmek perçinleşmek perdah etmek, parlaklık ikinci

vermek: traş

için:

to strengthen, to harden, to intensify. This will strengthen the friendship between our two people. to reinforce [ridnfo.s].

to become jelly-like. to become flabby [fie:bi]. to turn pink. to seize [si:z]. to claw [klo:]. to sole [soul], to be clawed, to be soled. to grapple with [gre.pil]. These people are grappling with all sorts of difficulties [difikiltiz]. We grappled with the waves for two hours. to have a shoe soled [sould], to stammer [ste:mi]. to to to to

rivet. clench [klenc]. be riveted, become strong.

to give smth a polish. to shave one's beard a second time [sekmd].

perdahlamak

594 to burnish [bd:nisj. to be given a sheen [si:n].

perdahlamak perdahlanmak perdelemek, perde

ile

to curtain [ko:tin]. to conceal [kinsid]. to be curtained.

örtmek:

gizlemek

anlamında:

perdelenmek pergellemek, ı pergelle iyice

ölçmek: düşünmek

anlamında:

perhiz yapmak Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu. perhizli olmak perişan etmek, düzenini

bozmak

acınacak

anlamında:

duruma

getirmek:

to measure with a pair of compasses [meji]. to consider all the angles [e:ngilz], to be on a diet [dayit]. One should practice what one preaches. to be on a diet. to scatter fskedi]. to make smb miserable [miznbil],

perişan olmak, dağınık

anlamında:

düzeni

bozulmak

kederli

olmak:

anlamında:

perkitmek pervane olmak (birine) pervası olmamak pervasız olmak pes etmek, yenilgiyi

kabul

etmek:

Sakın pes etme! Öyle pes edecek yapıda bir kişi değil, pes

demek

anlamında:

Bu adamın pes edeceğine inanmıyorum. Pes doğrusu! pestil gibi olmak pestilleşmek peşin hükümlü olmak peşinde olmak Bu adam neyin peşinde? Onlar, çocuğun dev servetinin peşindeler. Bu adam paranın peşindedir. Bunlar eğlence peşindeler. | birleşikler ve deyimleri iltifat peşinde olmak külah peşinde olmak muzurluk peşinde olmak Bunlar bir muzurluk peşindeler. yaramazlık peşinde olmak peyda etmek, edinmek ortaya

anlamında: çıkarmak

anlamında:

to be scattered [skedid], to be in disarray [disirey]. to be desolate [desilit]. to reinforce [ri:info:s], to show great devotion to [divousin]. not to fear [fi:]. to be fearless [fidis]. to give up. Don't ever give up. He is not the sort of person who gives up. to accept one's defeat. (/ don't believe this man will throw in the sponge.) This is the limit! to be worn out. to become dog-tired. to be prejudiced [precudist]. to be after. What is this man after? They are after the child's huge fortune. This man is after your money. to be out for. These people are out for some pleasure [pleji]. to fish for compliment [komplimint]. to try to get an important post [poust]. to be up to smth. These people are up to smth. to be bent on mischief [miscif]. to acquire [lkwayi]. to produce fprodyuts].

peyda olmak, oluşmak ortaya

anlamında: çıkmak

peydahlamak *çocuk peydahlamak

anlamında:

to come into existence [igzistms]. to appear [ipi:]. to pick up. (for unmarried women) to give birth fbo:th].

peydahlanmak

595

peydahlanmak, oıkıya

çıkmak:

oluşmak

anlamımla:

peylemek peylenmek peyleşmek peynirlenmek peynirleşmek pezevenklik etmek mecazi

anlamda:

pıhtılanmak pıhtılaşmak pıhtılaştırmak pıhtılatmak pır pır etmek. Lamba pır pır edip, söndü.

to crop up. to come into being, to pay a deposit on. to be set aside [isayd]. to seal a bargain [ba:gin]. to get cheesy [cr.zi]. to curdle [ko:dil]. to pimp. to play a dirty trick on. to become coagulated [koe:gyuleyt]. to clot. to clot. to cause to clot. to make a whirring sound [saund]. The lamp whirred and went out [wo:d].

pırıl pırıl olmak, çok

ışıklı

anlamında:

çok

temiz

anlamında:

Burası pırıl pırıl olmuş. pırıldamak pırlamak, kuş

to fly away with a whirr [wo:], to take to one's heels, to flutter and try to fly [flati]. to bulge out [bale].

için:

insan

için:

pırlanmak pırtlamak pısırık olmak, yüreksiz

olmak

beceriksiz

anlamında: anlamında:

pısırıklaşmak pıt olmak Etrafta pıt yoktu. pıtırdamak pıtırdatmak pıtırtı etmek piç etmek (bir işi) piç olmak, bozulmak boşa

anlamında:

piçleşmek pike yapmak,

to make a masse shot [ma:se], to dive [dayv]. to have a picnic, to picot [piko].

için:

uçak

için:

piknik yapmak piko yapmak pineklemek, uyuklamak iş

anlamında:

yapmadan

oturmak

anlamında:

pinti olmak pintileşmek pirelendirmek pirelenmek, üzerinde kuşkulanmak

pire

to be fainthearted [feynthadid], to be incapable [inkeypibil]. to become fainthearted. there to be a sound [saund]. There wasn't a sound around. to make a pattering sound. to make smth patter [pe:ti]. to make a light tapping sound [layt], to spoil smth [spoyl]. to be spoiled. to be wasted [weystid]. to be ruined [ru:wind].

anlamında: gitmek

bilardo

to be shining [§ayning]. to be sparkling clean [kli:n]. This place has become sparkling clean. to glitter.

olmak

anlamında:

to doze [douz]. to sit idly [aydli]. to be stingy [stinci]. to become stingy. to arouse smb's suspicions [sispismz]. to become infected with fleas [fli:z]. to get suspicious [sispigis].

pireyi deve yapmak

596 to make a mountain out of a molehill.

pireyi deve yapmak pis olmak,

to be dirty [do:ti]. to be filthy. to be unclean. murdar anlamında: Amma da pistiler! Did they look dirty! to eat anything. *pis boğaz olmak Bu adam tam bir pis boğazdır. This man will eat anything. to soil [soyil]. pislemek Köpek bile yediği kabı pislemez. Even a dog will not soil the plate it eats from. to get dirty, pislenmek to dirty. pisletmek Salonu kim pisletti? Who has dirtied the hall? to be cooked [kukt]. pişirilmek pişirmek, to cook [kuk]. genel anlamda: to bake [beykj. fırında...: to steam [sti:m]. haşlayarak...: to fry [fray], tavada...: to irritate. deri için: komplo için: to hatch a plot [he:?], to mature [mityu:]. olgunlaştırmak anlamında: to ripen [raypin]. olmak anlamında: to learn [lo:n]. öğrenmek anlamında: to fire [fayi]. seramik, tuğla vs. için: [ birleşikler ve deyimler | buğuda pişirmek to stew [styu:]. ensesinde boza pişirmek to torment. fırında pişirmek to bake [beyk]. rafadan pişirmek to soft-boil an egg. tepesinde boza pişirmek to make it rough for smb. pişirtmek to have smth cooked [kukt], to have smb cook smth. birisine bir şey...: pişkin olmak, to be well-cooked. yemek için: to be ripe [rayp]. olmuş anlamında: olgun anlamında: to be mature [mityu:]. tecrübeli anlamında: to be experienced [ikspkryinst]. yüzsüz anlamında: to be brazen-faced [breyzin feyst], pişkinlik etmek to brazen it out. pişman etmek to make smb regret. *anasından doğduğuna pişman etmek to make smb's life miserable [miznbil]. *geldiğine geleceğine pişman etmek to give smb a hot reception [risepsm]. Geldiğime geleceğime pişman ettiler. / received a very unpleasant reception. to regret doing smth. pişman olmak Orada geçirdiğim günlere pişman değilim. I don't regret the days I spent there. Bu karardan bir gün gelir pişman olacağız. One day we'll regret this decision. to regret deeply [dipli]. *bin pişman olmak Soruyu sorduğuma, soracağıma bin pişman oldum. / deeply regret having ever asked that question. *doğduğuna pişman olmak to feel miserable [miznbil], pişmek, ateşte: to cook [kuk]. What's cooking in there? Orada ne pişiyor? to be cooked [kukt]. These are half-cooked. Bunlar yarı pişmiş. kirli

iğrenç

anlamında:

pişirilmek

597

to be baked [beykt]. This should be baked. He wants them baked. tuğla vs için: to be fired, olgunlaşmak anlamında: to mature [mityu:]. meyve için: to ripen [raypin], Armut piş, ağzıma düş. (To expect things to fall to one's lap.) pişik oluşmak anlamında: to be covered with rash [re:sj. konuyu öğrenmek anlamında: to learn well. bir işte ustalık kazanmak: to acquire experience [ikspkryins]. bunaltıcı sıcaklık duymak: to bake up. Burada sıcaktan tam piştik. We are quite baked up with this heat. to broil [broyl], Bu güneşte saçaktan pişiyorum. I'm broiling in the sun. pişirilmek to be cooked [kukt]. piyasa etmek to walk about. piyazlamak to season meat [skzin]. plân yapmak to make a plan. | birleşikler ve deyimler | arka plânda olmak to be in the background, birinci plânda olmak to be of great importance. Bu konu birinci plandadır. This matter is of importance. to play second fiddle [sekind]. geri plânda olmak to take a secondary place, ikinci plânda olmak to plan. plânlamak Yarın ne yapmayı planlıyorsun? What are you planning to do tomorrow? pohpohlamak to flatter. pohpohlanmak to be flattered. pompalamak to pump [pamp], kızıştırmak anlamında: to incite [insayt], pompalanmak to be pumped. ponksyon yapmak to puncture [pankci]. ponzalamak to pumice [pamis]. ponzalanmak to be rubbed with a piece of pumice. popülarize etmek to popularize [popyulirayz]. porsumak to shrivel up. posalanmak to deposit dregs [dipozit], posta etmek to take smb to the police station. postalamak to mail [meyil]. postalanmak to be posted. Bunların postalanmalarını sağlayın. See that these are posted. Postalanacak mektuplar var. There are some letters to be mailed. Paket Londra'dan postalanmış. The parcel was posted from London [pa:sil]. pot gelmek to turn out badly. pot yapmak to be puckered [pakid]. potlanmak to be in folds. poyrazlamak to start blowing from the north-east. to put on an act. poz yapmak pörsüktü olmak to be flaccid [fle.'ksid]. to become flaccid. pörsümek pratik yapmak to practise [pre:ktis]. pratikleşmek to become practical [pre:ktikil]. to be a person of principle. prensip sahibi olmak to introduce smb to another. prezante etmek fırında:

Bu, fırında pişmeli. Onları fırında pişmiş olarak istiyor.

prezentabl olmak

598

prezentabl olmak problem olmak programlamak programlaştırmak propaganda yapmak protesto etmek prova etmek,,

to be presentable [prizentibil]. to become a problem. to program. to schedule [§edyu:l]. to propagandize [propige:ndayz]. to protest.

to rehearse [rihb:s]. to try smth on. Prova etmeden satın alma. Don't buy it before trying it on. provasını yapmak (bir şeyin) to have a dry run of. Bugün gösterinin provasını yapacağız. Today we'll have a dry run of the demonstration. to grade [greyd]. puanlamak pudralamak to powder. puflamak to puff [paf]. *oflayıp puflamak to puff and blow. *uflamak puflamak to keep puffing. pul etmemek (bir) to be worthless [wo:thlis]. Altın yere düşerek pul olmaz. By falling in the mud, gold will lose nothing of its value. pullamak, pul yapıştırmak anlamında: to affix a postage stamp [poustic]. pullarla süslemek anlamında: to decorate with spangles [spe:ngilz], *allayrp pullamak to over-decorate [dektreyt]. *telleyip pullamak, çok övmek anlamında: to praise extravagantly [preyz]. süslemek anlamında: to adorn with jewellery and silver threads. pullanmak, mektup için: to be stamped, pul pul olmak anlamında: to flake [fleyk]. pullu olmak, üzerine pul yapıştırılmış: to bear a stamp [be:]. üzerine pul işlenmiş: to be spangled [spemgild]. pulu olan: to be scaly [skeyli]. pusarmak to get misty. pusatlandırmak to arm. pusatlanmak to be armed. to become misty. puslanmak pusmak, to crouch down [krauc]. saklanmak anlamında: sis kaplamak anlamında: to become misty. putlaşmak to be idolized [aydilayzd]. putlaştırmak to idolize [aydtlayz]. püfkürmek to spray smth from one's mouth. püflemek, soğutmak için: to blow on. söndürmek için: to blow out. *üfleyip püflemek to puff [paf]. Birinci turdan sonra üfleyip püflemeye başladı. She started puffing after the first lap [le:p]. pürçeklenmek to become curly [kd:li]. pürtüklenmek to become knobby [nobi]. pürtüklü olmak to be full of knobs [nobz]. pürüzlenmek, engebeli bir hal almak: to get rough and shaggy [se:gi]. güç bir duruma gelmek: to be beset with difficulties [difikiltiz]. oyun

elbise

için:

pürüzlü olmak

599

karışık

bir

ses

duruma

gelmek:

için:

to get snagged up [sne:gd]. to get rugged [ragid].

pürüzlü olmak, engebe güç

to to to to

için: bir

durum

karışıklık ses

için:

için: için:

be rough [raf]. be difficult, be marked by snags, be ragged.

pürüzsüz olmak düz

to be smooth [smu:th], to be free from snags [sne:gz],

anlamında:

karışıklık

için:

püsküllendirmek karışık

duruma

getirmek:

püskül

takmak

anlamında:

to complicate things [komplikeyt]. to attach a tassel [ite:c].

püsküllü olmak, karışık püskülü

to be complicated. to be tasselled [te:sild].

anlamında: olan

püskürmek, ağzından

savurmak

yanardağ

anlamında:

için:

| birleşikler ve deyimleri ateş püskürmek Seninki, bu sabah ateş püskürüyor. saldırıyı püskürmek püskürtmek, saldırı

için:

Türk ordusu tüm cephelerde düşmanlarını püskürtmüştü. Böyle azgın bir kalabalığı püskürtmek zor olur. fışkırtmak

anlamında:

çıkarmak

anlamında:

püskürtülmek pütürlenmek deri

için:

O soğukta derimiz pütürlendi. pütürlü

pütürlü olmak pütür pütür olmak

olmak

anlamında:

to spray smth from one's mouth, spew out [spyu:]. to fume [fyu:m]. Your man is fuming this morning. to beat off an attack [bi:t]. to repel [ripel]. The Turkish army had repelled its enemies on all front. to drive back [drayv]. It will be hard to drive back such an unruly crowd. to spray. to spew out [spyu:]. to be beaten off [bi:tm], to chap [ce:p]. Our skin chapped in that cold. to get rugged [ragid]. to be rugged. to become rugged.

R raddesine gelmek O sıcakta bayılma raddesine rafine etmek rağbet etmek rağbet olmak (bir şeye) Ona büyük bir Böyle şeylere artık Rağbet, güzel ile

gelmişlerdi.

rağbet var. rağbet yok. zenginedir.

rağbeti olmak (bir şeye) Böyle şeylere hiç rağbeti yok. rağbetli olmak Bunun rağbetlisi yok. rağbetsiz olmak rağbette olmak Bu şapkalar bugünlerde çok rağbette. rahat etmek Böyle bir yerde rahat edemezler. Burada çok rahatım. Bu iş bitene kadar rahat edemeyeceğim.

to come near to. They came near to fainting in that heat. to refine [rifayn]. to desire [dizayt]. to be in demand [dima:nd]. There's a great demand for it. There is no demand for such things any more. Beauty and wealth are the two things that are always in demand. to have an inclination for [inklineysm]. He has no inclination for such things. to be in demand. There is no demand for. to feel no inclination for. to be in demand. (These hats are very popular nowadays.) to be at ease [i:z]. They can't be at ease in such a place [pleys]. to feel at home. I feel very much at home here. to rest. / won't be able to rest until this thing is finished [finigt].

| birleşikler ve deyimler] Az söyleyen, rahat eder. içi rahat etmek Bu sapık yakalanana kadar içim rahat etmeyecektir. vicdanı rahat etmemek Bunun için vicdanım hiç rahat etmeyecek. rahat ettirmek Bu idman sizi biraz rahat ettirir. Misafirlerimizi rahat ettiriniz. *içini rahat ettirmek rahat olmak Hiç de rahat değilim. koltuk

için:

Bu koltuk çok rahat. tedirginliği

olmayan:

Orada herkesle çok rahatmış. Ben burada çok rahatım.

Spare your words and spare the trouble. to feel at ease. / won't feel at ease until this pervert is caught [ko:t]. to be on one's conscience [konsins]. This will always be on my conscience. to relax [rile:ks]. This exercise will relax you a little. to make one feel at home. Make our guests feel at home [gests]. to set smb at ease [i:z]. to be at ease. / don't feel at ease at all. to be comfortable [kamfitibil]. This armchair is very comfortable. to be at home with. He's quite at home with everyone there. I feel at home here.

rahatlamak

602

aldırma:

to be easy going, to feel at ease about.

anlamında:

*içi rahat olmak rahatlamak, ferahlamak

anlamında:

Hepsinin hayatta olduğunu görünce rahatladım. Haberi duyunca çok rahatladık. dinlenmek

anlamında:

Rahatlayabilsem, çok iyi olacak. sancı

vs.deıı

sonra:

İç bunu, rahatlarsın. | birleşikler ve deyimler | içi rahatlamak içini döküp rahatlamak içini döküp rahatlaman gerek. yüreği rahatlamak rahatlatmak, rahatlamasını

sağlamak:

Bu sizi çok rahatlatacak, huzuru

sağlamak

ferahlamak

anlamında:

to feel relieved [rili:vd]. / was relieved to see that they were all alive [llayv]. We were greatly relieved when we heard the news [nyu:z]. to relax [rile:ks]. It'll be a good thing if I could relax. to feel better. Drink this and you'll feel better. to breathe freely again [bri:th]. to get smth off one's chest. You should get it off your chest. to feel relieved [rilkvd]. to make smb feel better. This will make you feel much better. to put smb at ease [i:z]. to make smb feel relieved.

rahatsız etmek, to disturb [disto:b]. Do not disturb the people praying. Please don't disturb him if he's working. ' I hope I'm not disturbing you. He doesn't want to be disturbed at the meeting. to inconvenience [inkmvknyins]. Gürültünün, sizi fazla rahatsız etmeyeceğini We hope the noise will not inconvenience you ümit ederiz. too much. huzurunu kaçırmak anlamında: to disturb. Burada herkesi rahatsız ediyorsunuz. You are disturbing everyone here. Bizi rahatsız etmeye hakları yok. They have no right to disturb us. dokunmak anlamında: to upset [apset]. Kahve ve çay beni rahatsız ediyor, Coffee and tea upset me. ziyaret etmek anlamında: to pay smb a visit [vizit]. Yakında sizi rahatsız ederim, I'll pay you a visit soon. to trouble. tedirgin etmek anlamında: Vicdanınız sizi rahatsız etmiyor mu? Doesn't your conscience trouble you? rahatsız olmak, rahatı bozulmak anlamında: to be troubled [trabtld]. Lütfen rahatsız olmayın, Please do not trouble yourself. sağlığı bozulmak anlamında: to be indisposed [indispouzd]. Maalesef, bugün rahatsız, Unfortunately he's indisposed today. tedirgin olmak anlamında: to be i l l at ease [i:z]. Bu gibi toplantılarda rahatsız oluyor. He feels ill at ease at such meetings. Özellikle baban rahatsız olmuştu. Your father was particularly uneasy [ani:zi]. rahatsızlanmak to be taken i l l [teykrn]. rahatsızlaşmak to feel unwell [anwel]. rahatsızlığı olmak to feel i l l . Bir rahatsızlığınız mı var? Are you feeling ill? rahmet etmek to have mercy [mosi]. Allah gani gani rahmet etsin! May God rest his soul! rahatını

bozmak

anlamında:

Namaz kılanları rahatsız etmeyiniz. Çalışıyorsa, lütfen rahatsız etmeyin. inşallah, sizi rahatsız etmiyorum. Toplantıda rahatsız edilmek istemiyor.

rahmet eylemek

603

rahmet eylemek Allah rahmet eylesin! Canına rahmet! rahmetli olmak rakamlamak rakip olmak rakipsiz olmak raksetmek ram etmek ram olmak rampa etmek randevulaşmak randevusu olmak Müdürle bir randevum var. randımanlı olmak randımansız olmak rantabl olmak rapor etmek Herşeyi merkeze rapor etmelisiniz. raptetmek raptiyelemek raptiyelenmek raspa etmek raspalamak raspalanmak rast gelmek, tesadüfen

rastlamak

anlamında:

Bu resime şans eseri rast geldim. Bugün değerli bir kitaba rast geldim. Bu Kur'an-ı Kerim'e bir sahafta rast geldim. hedefi

bulmak

anlamında:

Körün taşı gibi rast geldi. Rast gele!

to have mercy [mosi]. May God have mercy on him! Peace be on his soul! to pass away. to mark with numbers [nambiz]. to be a rival [rayvil]. to be unrivalled. to do the belly dance [dans]. to subjugate [sabcugeyt]. to yield [yi:ld] to smb. to sidle up to [saydil]. to make an appointment [lpoyntmint]. to have an appointment. I've got an appointment with the manager. to be productive. to be unproductive [anprodaktiv], to be profitable, to report. You should report everything to the centre. to attach [ite:cj. to thumbtack [thamte:k], to be fastened with a thumbtack. to scrape smth off [skreyp]. to scrape. to be cleaned of smth with a scraper. to come across [tkros]. I came across this painting by pure chance. I came across a valuable book today. to run upon. / ran upon this Koran in an old shop. to hit the mark. It's like the blind man's stone hitting the mark. Good luck! [gudlak]

rastlamak, karşılaşmak:

Ona hiçbir yerde rastlamadım. Orada birinin cesedine rastladık. birine:

Kongrede eski bir meslektaşa rastladım. İzmir'de aynı gruba rastladık. Bu fikri beğenen kimseye ben rastlamadım. Şimdiye kadar böyle bir şeye rastlamadım, tesadüf

etmek

anlamında:

Bu dönem, İslamın yükseliş devrine rastlar. Bu tarih, açılış törenine rastlıyor. Bu yıl, Bayram, pazar gününe rastlıyor. * izine rastlamak *petrole rastlamak 2000 metrede petrole rastladılar. rastlanmak Her gün böyle bir fırsata rastlanmaz.

to come across [lkros]. / haven't come across it anywhere. We came across the corpse of a man there. to run into. / run into an old colleague at the congress. We ran into the same group in Izmir. (I haven't met anyone who liked that idea.) (I haven't seen anything like that before.) to coincide with [kowinsayd]. This period coincides with the rise of Islam. This date coincides with the opening ceremony. to fall on. The Feast will fall on a Sunday this year. to find trace of [treys]. to strike oil [strayk]. They struck oil at 2000 metres. to chance upon [jams]. You don't chance upon such an opportunity every day [opityu:niti].

rastlantı olmak

604

Bu gibi insanlara hâlâ rastlanıyor. rastlantı olmak rastlaşmak, birbirine üst

to meet each other, to coincide [kowinsayd]. to make smth coincide with, to be rational [re:siml].

rastlamak:

üste

gelmek:

rastlatmak rasyonel olmak razı etmek, !

bir

şeye

bir

şey

razı

etmek:

yapmaya

razı

to find. You'll still find such people. to be a coincidence [kowinsidms].

etmek:

to get smb to agree to smth. to get smb to do smth.

razı olmak, kabul

etmek

anlamında:

Alan razı, satan razı.

Kimse buna razı olmaz. Evliliğine hiçbir zaman razı olmayacak. Razı olacağını sanmıyorum. benimsemek

anlamında:

Sonuca razı olacağız. bir bir

şey şeyle

yapmaya: yetinmek

anlamında:

Allah'ın bize bahşettiğine razıyız. Alan razı, satan razı. Hiç yoktansa, azına razı olacağız.

to agree to [lgri]. Since the buyer and the seller agree, it's nobody's business [biznis], to consent to [kmsent]. No one is going to consent to that. He'll never consent to her marriage [me:ric]. I don't think he'll consent. to reconcile oneself to [rekinsayl]. We have to reconcile ourselves to the outcome. to be willing to do smth. to be contented with [kmtentid]. We are contented with what God has alloted. Since those concerned are content, it's nobody's concern [kinso:n]. It's better to be contented with a little than gel nothing. (It's better than nothing.)

Hiç yoktansa, ona da razıyız. | birleşikler ve deyimler] to be only too glad to. dünden razı olmak Onlar kalmaya dünden razı. They are only too glad to stay. Allah razı olsun! Thank you so much! Allah sizden razı olsun! May God be pleased with you [pli:zd]/ Sahibi razı olur, tellâl razı olmaz. The owner is willing but the broker is not. Ölüyü gören, hastalığa razı olur. To avert a major loss one will consent to suffer a minor one [mayni]. to be a realist. realist olmak to stone smb to death [deth]. recmetmek reddetmek, geri çevirmek anlamında: to decline [diklayn]. Böyle bir teklifi nasıl reddederler? How can they decline such an offer? Ya onları görmeyi reddederse? What if he declines to see them? to turn down. Teklifi reddedecek kadar aptal mı bunlar? Are they so stupid as to turn down the offer? to refuse [rifyu:z]. Reddedeceklerinden emindim. / was sure they would refuse [so:]. kabul etmemek anlamında: to reject [ricekt]. Sorumluluğu kesinlikle reddediyor. He emphatically rejects any responsibility. yalanlamak anlamında: to deny [dinay]. dava için: to dismiss. Hakimin, davayı reddedeceğinden emindim. / was certain the judge would dismiss the case [keys].

refakat etmek

605

*evlatlıktan reddetmek Kendi öz oğlunu reddetmiştir. *suçu reddetmek refakat etmek Birinin size refakat etmesini istiyor musunuz? müzik

için:

refakatında olmak (birinin) refetmek reform yapmak refüze etmek refüze olmak rehberlik etmek gezdirmek

anlamında:

Size biraz rehberlik edeyim. rehin etmek rehinde olmak reislik etmek rejim yapmak Siz hâlâ rejim yapıyor musunuz? rekabet etmek Tekstilde onlarla rekabet edemeyiz. Burada ucuz yerli ürünlerle rekabet etmek zorundayız. Japonlarla rekabet etmek o kadar kolay değil. Bu piyasalarda rekabet edecek duruma gelmeliyiz. reklâmını yapmak rekzetmek rencide etmek rencide olmak rendelemek rendelenmek renk renk olmak renklemek renklendirmek, renk

için:

neşelendirmek

anlamında:

to disown [disoun]. He has disowned his own son. to plead not guilty [pli:dj. to accompany [lkampmi]. Do you want someone to accompany you? to accompany. to be accompanied by. to remove [rimu:v]. to reform [rifo:m]. to turn down [to:n], to be turned down. to guide [gayd]. to show around. Let me show you around. to give smth as security [sikyu:riti]. to be in pledge [plec]. to act as chairman. to diet, to be on a diet [dayit]. Are you still dieting? to compete [kimpkt]. We can't compete with them in the textile market [tekstayl]. We have to compete with cheap locally produced products [prodyu:st]. It's not so easy to compete against the Japanese [ce:pini:z]. We have to become competitive in these markets. to advertise [e:dvitayz]. to set up. to hurt smb's feelings, to be offended, to plane [pleyn]. to be planed [pleynd], to change colour [kali], to colour. to add colour to. to enliven [inlayvin].

renklenmek, renkli

duruma

canlılık

gelmek:

kazanmak

renk

almak

anlamında:

renkli olmak resim yapmak, karakalem boya bir

to draw [dro]. to paint [peynt], to draw from life [layf]. to illustrate [ihstreyt]. to illustrate.

ile:

ile: modele

bakarak:

resimlemek resimlendirmek resmetmek, resmini dile

yapmak getirmek

resmi olmak, devletle

ilgili:

to become colourful [kahful]. to take a lively note [nout]. to get colour, to be coloured.

anlamında: anlamında:

to draw. to depict [dipikt], to be official [ifi§il].

resmileştirmek

606

to be formal [fo:md]. She is always very formal with strangers. to be certain [so:tin]. *-nın resmidir İflas edeceğimizin resmidir. That we shall go bankrupt is certain. to give smth an official character [ke:rikti]. resmileştirmek to restore [risto:]. restore etmek to come of age [eye]. reşit olmak '• Reşit olunca büyük bir servete kavuşacak. She'll inherit a huge fortune when she comes of age. Türkiye'de kaç yaşında reşit olunur? At what age does one become major [meyct] in Turkey [to:ki]? to reach one's majority [mtcoriti]. Kızların hiçbiri reşit değildi. None of the girls had reached their majority. to be in demand [dima:nd]. revaçta olmak Bugünlerde bunlar çok revaçta. These are in great demand nowadays [nawideyz.]. to revalue [ri:ve:lyu], revalüasyon yapmak to flow. revan olmak to curtsey [ko:tsi]. reverans yapmak to revise [rivayz]. revize etmek revizyon yapmak, to revise. yeniden gözden geçirmek: to overhaul [ouvthod]. tamir için: to latch [le:c]. rezelemek rezelenmek to be latched [le:ct]. rezervasyon yapmak to make a reservation [reziveyfin]. Rezervasyonları kim yapıyor? Who is making the reservations? to make a reservation. rezervasyon yaptırmak Rezervasyon yaptırmak ister misiniz? Would you like to make a reservation? rezil etmek to disgrace [disgreys]. Hepimizi rezil ettin, You have disgraced us all. to make a fool of oneself. *kendini rezil etmek Kendini aleme rezil etti. He has publkly made a fool of himself. Kişiyi vezir eden de karısı, rezil eden de. A wife can both make or break a man. rezil olmak to be disgraced [disgreyst]. *Bu bir rezalettir. It's a disgrace. to be humiliated [hyu:miliyeytid]. Hepimiz tamamen rezil olduk. We felt completely humiliated. not to get one's money worth. *parasıyla rezil olmak to be publicly disgraced [pablikli]. *rezil rüsva olmak to approve [ipru:v]. rızası olmak Rızası olmadan bu iş olmaz. It's not possible without his approval. Allah rızası için. For the love of God. riayet etmek to conform to [kinfo:m]. Burada herkes kurallara riayet eder. Here, everyone conforms to the rules. to respect [rispekt]. İtilâf Devletleri anlaşma hükümlerine riayete The Entente Powers did not consider it lüzum görmüyordu. necessary to respect the treaty. to observe [tbzo:v]. Burada trafik kurallarına riayet eden yok. No one observes the traffic rules here. •talimatlara riayet etmek to follow the instructions [instraksmz]. Çalıştırmadan önce, lütfen talimatlara Please follow the instructions to the letter harfiyen riayet ediniz. before operating. to stand on ceremony. *teklif tekellüfe riayet etmek .senli

benli

olmayan:

O, yabancılarla daima çok resmidir.

riayetsizlik etmek

607

riayetsizlik etmek, saygısızlık

anlamında:

uymazlık

anlamında:

to show disrespect. not to conform [ktnfo:m],

rica etmek, to request smth [rikwest]. to request smb to do smth. Bir rapor sunmalarım rica ettim. I requested them to submit a report [ripod], to beg. Rica ederim, onları dinleyiniz. / beg of you to listen to them. to ask. Burayı terk etmenizi rica edeceğim. / shall have to ask you to leave [li:v]. Sigara içmemesini rica ederim. Could you ask her not to smoke? [ birleşikler ve deyimler) Geniş bir tabak rica edeceğim. May I have a large plate [pleyt]? Biraz su rica etsem. Could I have some water? Üzerine biraz sos rica edeceğim. I'd like some sauce over it [so:s]. Rica ederim! Please! (Don't mention it [mensm].) to be requested [rikwestid]. rica olunmak Ziyaretçilerin gemiden ayrılmaları rica olunur. Visitors are requested to leave ship. Yolcuların üst geçidi kullanmaları rica olunur. Passengers are requested to use the overpass [ouvipa:s]. ricası olmak to have a request. Bir ricası var. He has a request to make. Sizden bir ricam var. (Will you do me a favour [feyvi])? Son bir ricam daha olacak. / have one more request. to retreat [ritriit]. ricat etmek rimellenmek to put on mascara [mesken]. riske etmek to risk. rivayet etmek to relate [rileyt]. rivayet olunmak to be rumoured [ru:mid]. Rivayet olunur ki, kocasını zehirlemiştir. Rumour has it that she poisoned her husband. riyakâr olmak to be a hypocrite [hipokrit]. riyakârlık etmek to dissimulate [disimuleyt]. riyaset etmek to preside [prizayd]. robotlaşmak to act like a robot [roubot]. robotlaştırmak to turn into robots. roda etmek to coil [koyd]. rodaj etmek, motor için: to break in. rodaj tozu için: to grind in [graynd], rol yapmak to act [e:kt]. Bana aptal rolü yapma. Don't start acting the fool. *ölü rolü yapmak to play possum [posim]. *bir şeyde rolü olmak to have a part in. romanlaştırmak to convert into a novel [novil]. romantize etmek to romanticize [roume:ntisayz]. röportaj yapmak to interview [intivyu:]. rötar yapmak to fall behind schedule [sedyud]. rötarlı olmak to be behind schedule. rötuş etmek to retouch [ridac]. ruganlamak to give (leather) a high polish. ruh hastası olmak to be mentally i l l . ruhlanmak to become animated [e:nimeytid], ruhsuz olmak to be lifeless [layflis]. bir

birinden

şeyi:

bir

şey

yapmasını:

rutubetlendirmek

608 to humidify [hyu:midifay]. to get damp. to be damp [de:mp].

rutubetlendirmek rutubetlenmek rutubetli olmak rücu etmek, geri

dönmek

caymak sözünü

anlamında: anlamında:

geri

almak

anlamında:

rükû etmek rüyet etmek rüzgârlanmak, esmeye yele

başlamak karşı

durmak:

anlamında:

to return [rito:n]. to go back on. to retract one's word [ritre:kt]. to bow down (in prayer), to examine [igze:min]. to get windy. to expose oneself to the wind [ikspouz].

s *Sabah ola, hayır ola! sabahı etmek sabahlamak sabahlatmak sabıkalı olmak sabıkası olmak Bu adamın beş sabıkası var. sabırlı olmak Sabırlı olup bekleyelim. Gelecek sefer bu kadar sabırlı olmayacak, birisine

karşı:

sabırsız olmak sabırsızlanmak Bunlar, gecikme uzayınca sabırsızlanıyorlar. Bu ülkenin gençleri sabırsızlanıyor. bir

şey

yapmak

için:

İşe başlamak için sabırsızlanıyor. Takımda oynamak için sabırsızlanıyorlar.

Sleep on it. to sit up all night [nayt]. to stay awake all night [tweyk]. to make smb stay awake all night. to be a past offender [tfendi]. to have a previous conviction [kinviksm]. This man has five previous convictions. to be patient [peystnt]. Let's be patient and wait [weyt]. He won't be so patient next time. to have patience with [peygtns]. to be impatient. to get impatient [impey§mt]. They are getting impatient at the long delay. to grow impatient. The young in this country are growing impatient. to be impatient to do smth. He is impatient to start working. to look forward to [fo:wid]. They are looking forward to playing in the team.

sabit olmak, değişmez

anlamında:

*sabit fikirli olmak kesin

olarak

belli

olmak:

sabitleşmek sabitleştirmek sabotaj yapmak sabote etmek sabretmek Ya sabır! sabunlamak köpük

için:

sabunlanmak sabunlaşmak sabunlaştırmak saç saça baş başa gelmek saçaklanmak saçalamak saçalanmak saçı kılmak saçık olmak (açık)

to be fixed [fikst]. to have fixed ideas [aydiyiz]. to be confirmed [ktnfd:md]. to become stable [steybil], to stabilize [ste:bilayz], to sabotage [se:btta:j]. to sabotage. to show patience [peysms]. O Lord give me patience. to wash with soap [soup]. to lather [legthi]. to soap oneself. to turn into soap. to saponify [siponifay]. to come to blows [blouz], to become frayed [freyd]. to scatter [skedi]. to be scattered. to scatter coins/candy. to be indecent [indi.smt].

saçılmak

610

saçılmak, dağılmak

anlamında:

giyim

için:

Her şey yere saçılmıştı. [birleşikler ve deyimler] açdıp saçdmak dökülüp saçılmak, gereğinden

to be immodestly dressed [drest].

fazla

içindekini

to spend lavishly. to unburden oneself [anbb:din]. to do one's hair [he:]. to have one's hair done [dan]. to have smb do one's hair. to work unselfishly. to get old.

harcamak: söylemek:

saçını yapmak saçını yaptırmak birisine

yaptırmak

saçını süpürge etmek saçları iki türlü olmak saçıştırmak, azar

azar

rasgele

saçmak

anlamında:

saçmak:

saçma olmak Bu çok saçma.' saçmak Tuzu yola saçmamız gerek. Bahçeye biraz kum saçınız. [birleşikler ve deyimler] ateş saçmak dehşet saçmak fesat tohumları saçmak ışık saçmak kıvılcım saçmak korku saçmak nükte saçmak yaraya tuz saçmak saçmalamak Saçmalama! Saçmalıyorsun. Bozan (böyle) saçmalar. sadakatsiz olmak sadede gelmek Lâfı ağzında gevelemeyi bırak, sadede gel. Lütfen sadede gelelim. sadeleşmek dil

için:

sadeleştirmek dil

için:

sadık olmak Ülkelerine daima sadık olmuşlardır. sadır olmak saf olmak, sıra katıksız kolayca

saf dışı etmek saf dışı olmak

olmak

anlamında: anlamında: aldatılan:

to be scattered, to dress indecently. Everything was scattered on the floor [flo:].

to strew in small amount [imaunt]. to scatter [ske:ti]. to be absurd [ibso:d]. This is quite absurd. to scatter [ske:ti]. We must scatter the salt on the road. to sprinkle. Sprinkle the garden with some sand. to spit fire [fayi]. to strike terror [strayk]. to sow the seeds of sedition [sidigm]. to radiate [reydieyt]. to throw out sparks. to spread terror [ten]. to make witty remarks. to add fuel to the flame [fyuwil], to talk nonsense [nonsins], (Don't be silly). (You're being foolish). Sometimes he does talk nonsense. to be unfaithful [anfeythful], to come to the point [poynt]. Come to the point and stop beating about the bush. Let's come to the point, please. to be simplified [simplifayd], to become pure. to simplify. to purify [pyurifay]. to be loyal. They have always been loyal to their country. to emerge [imd'.c]. to form a line [layn]. to be pure [pyu:]. to be naive [na:i:v]. to put out of action [e:ksm]. to be out of action.

safa olmak

611

safa olmak Sofalar olsun! safsatalamak sağ olmak Başınız sağ olsun. Başın sağ olsuna gitmiştik. Sağ olun! Hatırlattığın için sağ ol! Sağ olsun! (sitem anlamında) Sağ olsun, yerinde olsun. Sağ olsun da, dağ ardında olsun. Canın sağ olsun! Siz sağ olun! sağ salim olmak Tüm yolcular sağ salim. Eşiniz sağ salim. sağ yapmak sağalmak sağaltmak sağdırmak, bal

için:

işi

süt

için:

bilisine

birisine

yaptırmak:

yumak

için:

sağgörülü olmak sağgörüsüz olmak sağı solu olmamak Bu adamın sağı solu yok.

to enjoy oneself [injoy]. Enjoy yourself! to use sophistry [sofi§tri]. to be alive [tlayv]. My sincere condolences [kindoulmsiz]. We paid a visit of condolences. Thanks a lot! Thank you for reminding me! Bless her! I wish him well though I have no wish to see him. May he remain well but remain far away from eyesight also. Don't you worry! It doesn't matter! to be safe and sound [seyf]. All the passengers are safe and sound. to be alive and well [dayv]. Your husband is well and alive [hazbmd]. to steer to the right [rayt]. to get well. to cure [kyu:]. to have the honey taken from the beehive. to have smb take the honey [hani]. to have (a cow) milked. to have smb milk (a cow). to have threads unravelled. to be foresighted [fo:saytid]. to be devoid of foresight. to be unpredictable [anprediktibil]. This man is utterly unpredictable [atilij.

sağılmak, inek

yılan

için: için:

kumaş

için:

yumak

için:

aldatılıp

parası

alınmak:

sağır etmek sağır olmak, işitmeyen

biri

için:

Hem sağır hem sığırdır. sağır

duruma

ses ısı

gelmek:

için: için:

*sağır ve dilsiz olmak *bir kulağı sağır olmak (mecazî) sağırlaşmak sağırlaştırmak sağlam olmak, dayanıklı

anlamında:

güvenilir

anlamında:

Bu adam sağlam ayakkabı değil, sağlıklı zarar

anlamında: görmemiş

*diline sağlam olmak

anlamında:

to be milked. to uncoil itself [ankoyl]. to be frayed. to be unravelled. to be fleeced [flkst]. to deafen [defin]. to be deaf. (He's obstinate as well as stupid.) to go deaf. to have a dull sound [dal]. to have a low conductivity of heat [hid]. to be deaf and dumb [dam]. to shut one's eyes to an offence [lfens]. to grow deaf [def], to deafen [defin]. to be strong. to be reliable [rilayibd]. (/ wouldn't trust that man.) to be healthy [helthi]. to be intact. to be discreet [diskrid].

sağlamak

612

sağlamak, birinin

bir

şev

sapmasını...:

Teklifi kabul etmesini sağlayabilir misin? Size yardım etmelerini neden sağlamıyorsun? Haplarını almasını kim sağlayacak? Bana iki tane sağlaman acaba mümkün mü? bir

işin

yapılmasını...:

Açılış için her şeyin hazır olmasını sağlayacağım. Postalamalarını

sağlarım.

Bize bunu acaba sağlayabilir misiniz? temin

etmek

anlamında:

İhtiyacınız olan her şeyi sağlayabiliriz. İşçilere güvenli bir çalışma ortamı sağlamalıyız.

Örgütlere silah ve cephane sağladılar. Gerekli parayı sağlayabiliriz. Bu vakıf fakirlere yiyecek sağlar. bir

taşıtın

elde

sağına

etmek

girmek:

anlamında:

Hazinenin dönmesini sağlamak için mümkün olan her şey yapılacaktır. Amacımız ulusal sınırlarımız içinde toprak bütünlüğümüzü sağlamaktı. Bu, sakin bir gece geçirmeni sağlayacaktır. Bu, sabit bir akış sağlıyor. Festivale katılmamızı sağlayacaktır.

to get smb to do smth. Could you get him to accept the offer? Why don't you get them to help you? Who is going to get him to take his pills? I wonder if you could get me two. to see to it that. I'll see to it that everything is ready for the opening [redi]. I'll see to it that they are posted. to arrange [ireync]. / wonder if you could arrange it for us. to provide [pnvayd]. We can provide you with everything you need. We have to provide a safe working condition for the workers [kmdisin]. to supply [siplay]. They supplied arms and munitions to the organizations [myu:nismz]. (We can put up the money required [rikwaytd]). This foundation supplies the poor. to pass a car on the right side [sayd]. to secure [sikyu:]. Everything possible will be done to secure the return of the treasure [trejt]. Our aim was to secure the integrity of our territory within the national frontier. to enable smb to. It will enable you to spend a calm night. to ensure [insu:]. It ensures a steady flow. It will ensure our participation in the festival [padisipeysm]. to make sure [su:]. Will you make sure it's properly packed? (How much money will it bring in?)

Doğru dürüst paketlenmesini sağlar mısın? Bu, ne kadar para sağlayacaktır? | birleşikler ve deyimler | ahenk sağlamak to establish harmony, anlaşma sağlamak to agree [lgri:]. Hiçbir şey üzerinde anlaşma sağlayamadık. We couldn't agree on anything. asayişi sağlamak to secure peace and order [sikyu:]. avantaj sağlamak to give an advantage [tdvantic]. Onlara karşı bize avantaj sağlayacaktır. It'll give us an advantage over them. to derive an advantage [dirayv]. Bütün bunlar bize ne avantaj sağlar ki? What advantage could we derive from all this? to be to one's advantage. Bu yeni sistemin, bize avantaj sağlaması gerek. This new system should be to our advantage. Bu meslek bir çok avantaj sağlıyor. (This profession offers many advantages.) basan sağlamak to ensure success [stkses]. Devamlı bir çaba, daima basan sağlar. A sustained effort always ensures success. to achieve success [içi:v]. Başarı sağlayacaklannı sanmam. / don't think they'll achieve any success. Yarışmada üstün basan sağlamanızı dilerim. My best wishes for success in the competition.

sağlamlamak

613

barış sağlamak Barışı sağlamak için çok çalıştı. beraberlik sağlamak (maç için) can ve mal güvenliği sağlamak Hükümetin aldığı önlemler can ve mal güvenliği sağlamamıştır. çıkar sağlamak Bu insanlar kişisel çıkar sağlamak için dini araç olarak kullanıyorlar. dengeyi sağlamak destek sağlamak,

to bring about peace [pi:s]. He has tried very hard to bring about peace. to equalize [i:kwilayz]. to safeguard life and property [seyfga:d]. The measures taken by the government did not safeguard life and property [mejiz], to further one's interest [fo:thi]. These people make use of religion to further their personal interest [meyk yu:s], to strike a balance [bedins].

to gain support for [geyn], to secure the support of [sikyu:]. Gayeleri generallerin desteğini sağlamaktı. Their aim was to secure the support of the generals [cenmlz], disiplini sağlamak to secure discipline. düzeni sağlamak to secure peace and order [pi:s]. geçimini sağlamak to make a living. Bu şartlar altında geçimini sağlamak imkansız. It's impossible to make a living under these conditions [kindi§inz]. Bu adam hâlâ kendi geçimini sağlayamıyor. (This man can't still support himself.) kâr sağlamak to make a profit. kazanç sağlamak (bir şeyden) to derive an advantage [ldvantic]. olanak sağlamak to provide an opportunity [opityu:niti]. uyum sağlamak to secure harmony. yarar sağlamak (bir şeyden) to turn a thing to a good account [lkaunt]. yardımını sağlamak (birinin) to enlist the services of. sağlamlamak, sağlam bir duruma getirmek: to consolidate [kinsolideyt], doğru olduğunu kanıtlamak: to reinforce [ri:info:s], sağlamlaşmak to be strengthened, sağlamlaştırmak to strengthen. Durumunu sağlamlaştırmaya çalışıyor. He's trying to consolidate his position. sağlanmak=sağlamak to be obtained [lbteynd]. Bunlar nereden sağlanabilir? Where can these be obtained from? Şehirde asayiş yeniden sağlandı. Peace and order was restored in the city. * sağlık... Sağlık olsun! Never mind [maynd]/ Her işin başı sağlıktır. Health comes first. Elinize sağlık! Well done! Sonrası, sağlık! Don't worry! Üstüme iyilik sağlık! That's the limit! Ötesi, can sağlığı. All that could be done has been done. Bundan iyisi, can sağlığı. Nothing could be better. To your health! Sağlığınıza! sağlıklı olmak to be healthy. sağmak, süt için: to milk. Sen ağa, ben ağa, ineği kim sağa? If we two are gentlemen, who is going to milk the cow? to get honey from a beehive [bkhayv], bal için: to unravel [anre:vil]. yumak için: to fleece [fli:s], aldatarak parasını almak: to be real [ri:l]. sahici olmak bir

birinin

şeye...:

desteğini...:

614

sahileşmek

to turn out to be true. to put smb in possession of [pize§in].

sahileşmek sahip kılmak sahip olmak, bir

şeyi

edinmek

anlamında:

Böyle bir parçaya sahip olmaya değer, bir

şeye

sahip

olmak:

Öyle bir meziyete sahip değil.

Böyle bir yere kim sahip olmak istemez ki? Böyle bir yetkiye sahip olamaz. Daima çok güçlü bir orduya sahip olmuşlardır. Birçok ortak taraflara sahibiz. Büyük bir kaleci olma özelliklerine sahiptir. bir

şeyin

sahibi

olmak:

Arabanın sahibi kim? Bunlar vakfın sahip olduğu binalar. hakim

olmak

ilgilenmek

anlamında: anlamında:

Lütfen çocuklarınıza sahip olunuz. cinsel

ilişkide

bulunmak:

to acquire [lkwayi]. It's well worth acquiring such a piece. to possess [pizes]. He doesn't possess such a talent. to own. Who wouldn't like to own such a place? to have. He can't have such powers [pawiz]. They have always had a very strong army. We have many things in common [komin]. He has the makings of a great goalkeeper [goulkkpi]. to be the owner of. Who is the owner of the car [ka:]? These are the buildings owned by the trust. to get smb/smth under control [kmtroul]. to attend [itend]. Please attend to your children. to have sexual intercourse with [seks_uwil].

I birleşikler ve deyimler | Mal sahibi, mülk sahibi, hani bunun ilk sahibi? You can't take it with you. Kem söz, kem akçe sahibinindir, An evil act will eventually backfire [e:kt]. ı Yarının sahibi var. There will always be other things to do tomorrow. • a) ...sahibi olmak to have children. çocuk sahibi olmak çoluk çocuk sahibi olmak to become a family man. evlât sahibi olmak to have children. to hold the right [rayt]. hak sahibi olmak Neden onlar bu haklara sahip değildir? (Why aren't they entitled to these rights?) han hamam sahibi olmak to be a man of property [propiti]. iman sahibi olmak to be a believer [bili:vi]. i y i niyet sahibi olmak to mean well [mi:n]. Biliyorum, ancak iyi niyet sahibidir. / know, but he means well. Eminim ki, iyi niyet sahibidirler. I'm sure they mean well. kanaat sahibi olmak to be contented with what one has. namus sahibi olmak to be a person of honour [oni]. nüfuz sahibi olmak to be an influential person [influwinsri]. prensip sahibi olmak to be a person of principle [po:sm]. söz sahibi olmak, bilgi bakımından: to be an authority on. Çin edebiyatı üzerinde söz sahibidir, He is an authority on Chinese literature. yetki bakımından: to have the authority to speak. zevk sahibi olmak to be a person of good taste [teyst]. • b) -e sahip olmak -in desteğine sahip olmak to have the backing of [belong]. Yönetim kurulunun tam desteğine sahiptir. He has the full backing of the board. fikre sahip olmak to hold an opinion [rpinyin]. Bu konuda aynı fikre sahip değiliz. We don't have the same opinion on this question [kwescm]. görüşe sahip olmak to hold a view [vyu:]. Biz farklı bir görüşe sahibiz. We hold a different view.

sahipsiz olmak

615

güce sahip olmak imtiyaza sahip olmak Bu imtiyazlara iki asırdan beri sahiptirler.

to be capable [keypibil]. to hold privileges. They've been holding these privileges for two centuries [senciriz]. to have the right to [rayt]. hakkına sahip olmak Onu iptal etme hakkına sahip değiller. They have no right to cancel it [ke:nsil]. Her erkek ve kadın yuva kurmak hakkına sahiptir. Men and women have the right to found a family. to be entitled to [intaytild]. Hiçbir şeyi değiştirme hakkına sahip değiliz. We aren't entitled to change anything. to have a talent for. meziyete sahip olmak yeteneğe sahip olmak to have a gift for. sahipsiz olmak, kimsenin malı olmayan: to have no owner, gözeteni olmayan: to be abandoned [ibe:ndmd]. sahne olmak (bir şeye) to be the scene of [si:n]. sahnelemek to stage [steyc]. sahte olmak, yapma anlamında: to be false [fo:ls]. Sesi, bakışı, her şeyi sahteydi. Her voice, her look, everything was false. para için: to be counterfeit [kauntifkf]. imza, çek vs. için: to be forged [fo:cd]. sanat eserleri için: to be a fake [feyk]. Bu sahte! That is a fake. sahtekâr olmak to be an imposter. sahtekârlık yapmak to falsify [fo:lsifay]. sakal traşı olmak to shave off one's beard [bi:d], sakallanmak to grow a beard. sakar olmak to be clumsy [klamzi]. sakarlaşmak to become clumsy. sakat etmek to cripple/to maim [meym]. Bu makine bir gün birisini sakat edecek. This machine will maim someone one day. sakat olmak, vücut için: to be crippled [kripild]. Kazadan sonra hayatı boyunca sakat kaldı. After the accident he was crippled for life. Bu kız kafadan sakat. This girl is a mental cripple. Onun eli sakat. He has a crippled hand. to be disabled [diseybild]. Bu hastalıktan dolayı, her yıl yüzlerce kişi Hundreds of people are disabled by this sakat kalıyor. disease every year [dizi:z]. to be handicapped [he:ndike:pt]. Onun sakat bir annesi var. She has a handicapped mother. hatalı anlamında: to be unsound [ansaund]. Plan esasen sakattı. The plan was essentially unsound. düşünce vs için: to be faulty [fo:lti]. bozuk veya kusurlu anlamında: to be defective. sakatlamak to injure [inci]. sakatlanmak, sakat duruma gelmek anlamında: to become disabled [diseybild]. bozulmak anlamında: to be spoiled [spoyld]. sakıncalı olmak to be inconvenient [inkmvinyint]. Şort giysem, acaba bir sakıncası var mı? Would it be all right if I wore shorts? *Benim için sakınca yok. I don't mind [maynd]. to be cautious [ko:§is]. sakıngan olmak

616

sakınmak sakınmak,

to keep away from. to abstain from [lbsteyn]. İçki ve kumardan sakınınız, Abstain from alcohol and gambling. to avoid [lvoydj. bir şey yapmaktan uzak durmak: Gayemiz polemikten sakınmaktı. Our aim was to avoid controversy [kontnvosi]. Sakın onu kaybetmeyin! Mind fou don't lose it! [lu:z]. Sakın yapmayınız! Don't! to beware [biwe:]. -e karşı önlem almak: Yankesicilerden sakınınız. Beware of pickpockets. Köpekten sakınınız. Beware of the dog. to protect smb/smth from. korunmak anlamında: | birleşikler ve deyimleri Sakınan göze çöp batar. It's the thing that one is most anxious to protect that gets harmed [e:nk§is]. İyilik ettiğin kişiden kendini sakın. Be on your guard against the people you have done good to [lgeynst]. to pamper [pe:mpi]. gözü gibi sakınmak to be a dare-devil [de:devil]. gözünü çöpten sakınmamak to be fearless [fi:lis]. gözünü daldan budaktan sakınmamak Bu adam gözünü budaktan sakınmaz. This man is a dare-devil. not to mince one's words [mins]. sözünü sakınmamak O sözünü hiç sakınmaz. He never minces his words. not to give a damn [de:m]. sakınması olmamak to shiver. sakırdamak to shiver violently [vayilintli]. * sakır sakır sakırdamak to be no longer valid [ve:lid]. sakıt olmak to be an object of gossip [obcikt]. sakız olmak (âlemin ağzında) to be ugly [agli]. sakil olmak sakin olmak, to be still. durgun anlamında: to be quiet [kwayit]. sessiz anlamında: to be calm [ka:m]. telâş göstermemek: Sakin olun! Take it easy! to calm down. sakinleşmek Lütfen oturup, sakinlesiniz. Sit down and calm down, please. to cool down [ku:l]. Merak etmeyiniz, yakında sakinleşir. Don't worry, he'll soon cool down. to quiet down. Kalabalığın sakinleşmesini bekleyeceğiz. We'll wait for the crowd to quiet down. sakinleştirmek to soothe [su:th]. Protestocuları sakinleştirmeye çalışınız. Try to soothe the protesters [pntestiz]. saklamak, -den

uzak

kaçınmak

elinde

durmak

anlamında:

tutmak

anlamında:

Bugünün hâtırası olarak saklayacağım. bir

/'// keep it in memory of today. to keep. Where are you going to keep it? Eşyaları saklayacak bir oda var mı? to store. Bunları bir kavanozda saklamaksın. Is there a room to store the things in? You should keep these in a jar [ca:]. bir yere: Onları nerede saklamış olabilir ki? to hide fhayd]. Where could he have hidden them? bilgi için gizli tutmak: Gerçeği sizden saklamaya niyetim yok. to conceal [krnsi:l]. I've no wish to conceal the truth from you. yerde...:

Onu nerede saklayacaksın?

gizli

haber,

to keep [ki:p].

617

saklamamak

to hold back. I'm sure he's holding back something from us. You're keeping smth back. gıda için muhafaza etmek: to preserve [prizo:v]. Eti, güneşte kurutarak saklıyorlar, They preserve the meat by drying it in the sun. görünmesine engel olmak: to conceal, ayırmak anlamında: to keep. incelemen için biraz sakladım. I've kept some for you to examine [igze:min]. Hünerini başkalarına sakla. Keep your skill for others. Size biraz saklarım. I'll save some for you. [birleşikler ve deyimleri Allah saklasın! Heaven forbid! Allah beterinden saklasın! May God protect you from worse! Sakla samanı, gelir zamanı. Don't throw away anything, it may come in useful some day. Gerekliyi gereksizken saklamalı. What is useless today may come in handy one day. Altını değil, asıl hüner kuruşu saklamaktır. The nack is to save the pennies not gold. gerçeği saklamak to conceal the truth [kmsi.i]. kendine saklamak to keep smth to oneself. Sen fikirlerini kendine sakla. Keep your ideas to yourself [aydiyiz]. sır saklamak to keep a secret [si:krit]. yaşını saklamak to conceal one's age [eye]. saklamamak to make no secret. iflas ettiğini saklamıyor ki. He makes no secret of the fact that he is bankrupt [be:nkrapt]. Allah'ın bildiğini kuldan ne saklayayım. Why should I make it a secret? Bizden bir şeyler sakladığından eminim. Dilinin altında bir şey saklıyorsun.

saklanılmak, bir

to be kept in. to hide [hayd]. Böyle bir yerde saklanılmaz ki. You can't hide in such a place. to be kept a secret (from) [si:krit]. tutulmak anlamında: Bu gerçek, halktan saklanılmıştır. This fact has been kept secret from the people [pi:pil].

yerde

gizlenmek

tutulmak:

anlamında:

gizli

saklanmak, saklamak anlamında: to hide [hayd]. Herkes yarın saklanacak delik arayacak. Everyone will seek a place to hide tomorrow. Saklanmaları için emniyetli bir yer var. There's a safe place for them to hide in. Orada önceden saklanmış olmalı. He must have been hiding there beforehand. gizlenmek anlamında: to conceal [kinsi:l]. Bu gerçeği sizden saklanmasını istiyorlar. They want to conceal this fact from you. elde tutulmak anlamında: to be kept. kendini

saklatmak saklı olmak, elde

to have smth set aside [isayd]. tutulmak

anlamında:

Bu belgeler genel müdürlükte saklı. gizli

bir

hak

için:

yerde

olmak:

to be kept. These documents are kept at the head office. to be concealed [kinskld], to be reserved [rizo:vd]. All rights reserved. to have authority. He has no authority to sign [sayn]. to be authorized to [othorayzd], to have no authority, to be an imbecile [imbisayl].

salaklaşmak

618

to act like an imbecile [imbisayl]. to be aggressive [ıgresiv]. Yavruları tehlikede olduğu zaman son They become extremely aggressive when their derece saldırgan olurlar. young are in danger [deyncı]. to become aggressive. saldırganlaşmak saldırmak to attack [ete:k]. Köpek balıkları daima insanlara saldırmaz. Sharks don't always attack people. Basın bize neden saldırıyor? Why is the press attacking us? Düşmana her yerde saldırmalıyız. We must attack the enemy everywhere. Şimdi de camilere saldırıyorlar. And now they are attacking the mosques. to assault [iso:lt]. Bazı oyuncular hakeme saldırdılar. Some players assaulted the referee. Size saldıran adam bu mu? Is he the man who assaulted you? to turn on [tö:n]. havvanlar için: Çok az hayvan sahibine saldırır. Few animals will turn on their masters. to act on [e:kt]. asit için: | birleşikler ve deyimleri Ölmüş aslana tavşanlar bile saldırır. Even hares will attack a dead lion [layin], arkadan saldırmak to attack from the rear [ri:]. Bize arkadan saldırdılar. They have attacked us from the rear. to attack in waves [weyvz]. dalga dalga saldırmak to run amock [imok]. önüne gelene saldırmak sağa sola saldırmak to strike out wildly [strayk]. saldırtmak to have smb attack smb/smth. salgılamak to secrete [sikri:t], salgınlaşmak to become contagious [kmteycis]. salınmak, bir sola bir sağa eğilmek: to sway, gönderilmek anlamında: to be sent. inekler için: to be put out to pasture [pa:sçı]. sarkıtmak anlamında: to be lowered into. Bu adamın suyuna pirinç salınmaz. You can't rely on that man. to let loose [lu:s]. salıvermek Geceleri köpeği bahçeye salıveriyorlar. At night they let loose the dog in the garden. to let go. Polis bunları nasıl salıverdi? How could the police let them go? Veli Göçer salıverildi. Veli Göçer has been released. | birleşikler ve deyimleri to loosen one's control [kintroul]. dizginleri salıvermek göbek salıvermek to develop a pot-belly. istim salıvermek to blow off steam [sti:m]. kahkaha salıvermek to burst out laughing [la:fing]. kefaletle salıvermek to release on bail [beyl]. to burst into roars of laughter [la:fti]. makaraları salıvermek sakal salıvermek to let one's beard grow [bi:d]. salkım saçak olmak to hang down from every side. salkmak to hang down. * salkım salkım salkmak to hang in clusters [klasti]. sallamak, oynatmak, hareket ettirmek: to wag. Parmağını bana öyle sallayıp durma. Stop wagging your finger at me. Köpek kuyruğunu neden sallar? Why does a dog wag its tail [teyl]? bir yerini oynatmak: to sway. Yürürken biraz kalçalarını salla. Sway your hips a little when walking. salaklaşmak saldırgan olmak

sallandırmak

619

baş

için:

"Olmaz" der gibi başım salladı. ağaç

için:

Ağacı biraz sallarsan hepsi düşer. el.

bayrak

için:

Elini salla yeter. Kızıl bayrak sallayan binlerce öğrenci vardı. Şurada bize el sallayan kim? kılıç

sarsmak

için: anlamında:

Bu demeç Türkiye'yi sallayacak. Küçük bir deprem bile kasabayı fena sallar. savsaklamak

anlamında:

| birleşikler ve deyimler] Elini kolunu sallaya sallaya çekip gitti. başını sallamak

to shake [şeyk]. He shook his head as if to say no. to shake. If you shake the tree a bit they'll all fall. to wave [weyv]. Just wave your hand. There were thousands of students waving red flags. Who is that waving to us over there? to brandish [bremdiş]. to rock. This speech is going to rock Turkey [tö.ki]. to shake [şeyk]. Even a small earthquake will shake the town badly [ckthkweyk]. to put off.

He just walked out scot-free. to shake one's head, baş işareti olarak: to nod. "Kabul" der gibi başını salladı. She nodded in agreement [lgrkmint]. Orada öyle durup başını sallama, ne oldu? Don't just stand there shaking your head, what happened [he:pind]? to rock the cradle [kreydil]. beşik sallamak el sallamak to wave the hand. havaya kılıç sallamak to waste one's energy [emci]. to agree to everything. her şeye baş sallamak to be a yes-man. kafa sallamak kavuk sallamak (birisine) to toady to smb [toudi]. to brandish a sword [so:d]. kılıç sallamak Padişahın bile arkasından kılıç sallarlar. Everyone will have the courage to talk behind a tyrant's back [tayinnt]. kuyruğunu sallamak to wag one's tail. kuyruk sallamak (birine) to flatter [fle:ti]. külah sallamak to toady to smb [toudi]. mendil sallamak to wave one's handkerchief [he:nkıçif]. pala sallamak. gerçek anlamda: to brandish a scimitar [simiti]. çabalamak anlamında: to struggle [stragil]. havaya pala sallamak: to waste one's energy [emci]. yumruğunu sallamak to shake one's fist. sallandırmak, bir şeyi: to dangle [derngil]. Orada oturup ayaklarını sallandır. Sit there and dangle your legs. to hang. asmak anlamında: sarsmak anlamında: to shake [şeyk], sallanmak, gevşek duruma gelmek: to be shaky, iskemle ve masa için: to be rickety. İskemlelerin çoğu sallanıyor. Most of the chairs are rickety. to be loose [lu:s]. diş için: Senin dişin sallanıyor. Your teeth is loose. to hang [he:ng]. sarkmak anlamında: Başının üstünde sallanıyordu. It was hanging over your head [hed].

620

sallantıda olmak

to roll. The ship rolled terribly in the Black Sea. to be rocked [rokt]. sarsılmak anlamında: Makineler çalıştırıldığı zaman bina sallanıyor. When the machines are operated the building is rocked. to rock. gidip gelmek anlamında: ' Salıncaklı koltuğunda bir ileri, bir geri She was rocking backwards and forwards on sallanıyordu. her rocking chair [fo:widz]. to be about to lose one's job [lu:z], iş veya mevki için: to fool around [fu:l iraund]. vahini boş işlerle geçirmek: sallantıda olmak, to be shaky [seyki]. sallanmak anlamında: sonuca bağlanmamak: to be unresolved [anrizolvd]. sallasırt etmek to hoist smth on the shoulders [§ouldiz]. salmak, to put out shoots [su:tz]. bitki için: to cast shadow [ka:stj. gölge için: to send out. hemen göndermek anlamında: not to pay any attention [iten§in]. ilgilenmemek anlamında: to add smth to. katmak anlamında: to emit. koku için: to attack [ete:k]. saldırmak anlamında: Bütün ayılar insanlara salar mı? Do all bears attack people? saldırtmak anlamında: to send upon. sarkıtmak anlamında: to lower smth into. ' serbest bırakmak anlamında: to set free [fri:]. taş için: to fling. uğratmak anlamında: to cause [ko:z]. to impose [impouz]. vergi yüklemek anlamında: [ birleşikler ve deyimleri atını salmak to let one's horse go at full speed, boy salmak to grow. çayıra salmak to put out to graze [greyz]. Saldım çayıra, Mevla kayıra. I've turned out the animals to graze, God willing they'll get back safe and sound. to branch out. dal budak salmak to strike tenor [ten]. dehşet salmak haber salmak to send news to. korku salmak to spread terror [spred]. kök salmak to take root [ru:t]. Bu garip adetlerin hiçbiri burada kök salmaz. None of the strange customs will take root here [kastimz]. nam salmak to become (world) famous [feymis]. saye salmak to give shade [§eyd]. suya salmak to waste [weyst]. ün salmak to become famous. Masum sivilleri öldürmesiyle ün salmıştı. He was notorious for killing innocent civilians. yatak salmak to spread a bed. salta etmek (halat için) to slacken [sle:kin]. samimi olmak, to be cordial [ko:dyil]. içten anlamında: açık yürekli anlamında: to be sincere [sinsi:]. Bize karşı daima samimi olmuştur. He has always been sincere with us. gemi

ıçııı:

Gemi Karadeniz'de fena halde sallandı.

samimiyetsiz olmak

621

dışlı anlamında: to be familiar [fimilyi]. Bu insanlarla o kadar samimi olmayınız. Don't be too familiar with these people. to be intimate [intimit]. Onunla hiç samimi olmamıştım. I've never been intimate with him. samimiyetsiz olmak to be insincere [insinsi:]. sanayileşmek to become industrialized [indastriyilayzd], sanayileştirmek to industrialize. sancısı olmak, sancıya tutulmak; to have a pain [peyn]. doğum sancıları için: to have labour pains [leybi]. sancımak to ache [eyk]. to pierce [pi:rs]. sançmak sandıklamak to crate [kreyt]. to be packed in crates [pa:kt]. sandıklanmak sangılamak to be in a daze [deyz]. sanılmak to be believed. It is believed to have been a mistake. Bir hata olduğu sanılıyor. to be supposed [sipouzd]. She is supposed to have escaped to France. Fransa'ya kaçmış olduğu sanılıyor. to think. sanmak Sanmam ki kabul etsinler. I don't think they'll accept [iksept]. Daha fazla dayanabileceğimi sanmıyorum. / don't think I'll be able to hold on any more. Sen kendini ne sanıyorsun? Who do you think you are? Karşındakini ne sanıyorsun? Who do you think you're talking to? Sanmam. I shouldn't think so. to suppose [sipouz]. Bunu kabul edeceğimi sanmıyorsun. You don't suppose I'm going to accept that. Sanmam. I suppose not. to believe [bilirv]. Doğru olduğunu sanmıyorum. / don't believe it's true [tru:]. Sanırım, Londra'da bir şubesi var. / believe they have a branch in London. birini bir şey sanmak: to take smb for. Beni budalanın biri sandılar. They took me for a fool [fail]. Sen herkesi aptal mı sanıyorsun? Do you take everyone for a fool? Bunlar beni ne sanıyor? Who are they taking me for? kendini bir şey sanmak: to fancy oneself [fe:nsi]. Kendini ikinci bir Einstein sanıyor. He fancies himself to be another Einstein. [ birleşikler ve deyimler] Abdal ata binmiş, bey oldum sanmış. When simple people receive undue honours they begin to think too much of themselves. Alçak yerde tepecik kendini dağ sanır. In a flat country a hillock will think itself a mountain [mauntin]. Akıllı ol da, deli sansınlar. Be wise and let them think you're a fool. Her sakallıyı baban mı sandın? People are not always what you think they are. not to know a B from a bull's foot. elifi görüp mertek sanmak Elifi görse, direk sanır. He is completely ignorant [igmrint]. to underestimate [andirestimeyt]. karamürsel sepeti sanmak kendini bir şey sanmak to think a lot of oneself. Bu adam kendini bir şey sanıyor. This man thinks a lot of himself. olmuş gibi sanmak to take it for granted [gramtid]. Kimse bunu olmuş gibi sanmasın. Let no one take it for granted. to see things. sanrılamak sansür etmek to censor [sensi], sansürlemek to censor. içli

sansürlenmek

622 to be censored [sensid]. to have a job. to be unable to find a job. to be a tramp [tre:mp]. to be a pervert [pd:v6t]. to become perverted [pivo:tid].

sansürlenmek sap olmak (bir baltaya) sap olamamak (bir baltaya) sapı silik olmak sapık olmak sapıklaşmak sapılmak, • xön

değiştirmek

doğruluktan

anlamında:

ayrılmak:

Buradan o yöne sapılmaz.

to turn off into. to deviate [di:vyeyt]. You can't turn off into that direction from here.

sapıtmak, aklını

bozmak

saçmalamak

anlamında: anlamında:

*yolunu sapıtmak saplamak, genel iğne

anlamda: vs

bıçak

için:

Bıçağı kadının sırtına sapladı. şiş

için:

to go crazy [kreyzi]. to talk nonsense [nonsins]. to go astray [istrey]. to thrust [thrast] into. to stick into. to plunge [plane]. He plunged the knife in the woman's back. to skewer [skyuwi].

saplanmak, to stick into, to lodge [loc]. to get/be stuck in. bir yere takılıp kalmak: Taş, betona iyice saplanmış. The rock is stuck fast in the concrete. ' Kurşun kalbin yanına saplanmış, The bullet has lodged near the heart. to sink. batmak anlamında: Her harekette zavallı daha derine saplanıyordu. The poor fellow sank deeper with each move [mu:v]. to get an idea fixed into one's mind. bir fikirde ısrar edip durmak: | birleşikler ve deyimler] çamura saplanmak to be/get bogged down [bogd]. Karanlıkta çamura saplandık. We got bogged down in the dark. kara saplanmak to be snowed in. kuma saplanmak to get stuck in the sand [se:nd], Korkarım, araba iyice kuma saplandı. I'm afraid the car is stuck in the sand. zihni bir şeye saplanmak to get obsessed by [lbsest]. saplantı haline gelmek to become an obsession [ibse§in]. saplantısı olmak to have smth on the brain [breyn]. Bu adamın futbol saplantısı var. That man has soccer on his brain [soki]. sapmak, yön ve yol için: to turn (off into). Sizi yolun Etiler'e saptığı yerde bekleyeceğim. I'll wait for you where the road turns off to Etiler. inanç ve gaye için: to deviate from [di:vyeyt]. Bu düşünceden şimdiye kadar sapmadık. We have not deviated from this view up to now. to depart from [dipa:t]. Bu görüşten neden şimdi sapalım ki? Why should we depart from this view now? | birleşikler ve deyimler] çıkmaza sapmak to get into a blind alley [blaynd]. doğru yoldan sapmak to deviate from the true path [di:vyeyt]. Doğru yoldan sapmayınız. Do not deviate from the true path. to deviate from the godly path, Hak yolundan sapmak to keep to the subject [sabcikt]. konudan sapmamak iğne,

kurşun

diken

için:

sapsağlam olmak

623 Lütfen konudan sapmayalım.

kötü yola sapmak sağa/sola sapmak Biz neden sola saptık? yalana sapmak Yalana sapmadan bu işi yürütemez miyiz? yanhş yola sapmak Sanırım, yanlış yola saptık.

Please let's keep to the subject. to go astray [istray]. to turn right/left. Why did we turn left? to have recourse to lies [riko:s]. Can't we do it without having recourse to lies [layz]? to take the wrong turn [tö:n]. / think we have taken the wrong turn.

sapsağlam olmak, to be well and sound [saund]. to be in a very good condition [kındişın], sapsarı olmak (for the face) to turn very pale [peyl]. saptamak to lay down [ley]. Article seven lays down the tasks of the Yedinci madde başkanın görevlerini saptar. chairman [a:tikil]. A commission will lay down these principles Bir heyet bu ilkeleri saptayacaktır. [kımişm], (We are trying to formulate a way out.) Bir çıkar yolu saptamaya çalışıyoruz. to determine [ditö:min]. They couldn't even determine a place for the Toplantının yerini bile saptayamadılar. meeting. I birleşikler ve deyimleri fiyat saptamak to fix a price [prays]. Burada fiyatları hükümet saptamaz. The government doesn't fix prices here. gündemi saptamak to set the agenda [ıcendı]. Bu gündemi kim saptadı? Who has set this agenda? kimliğini saptamak to identify [aydentifay]. Kimliğini yakında saptayacağız. We shall identify him soon. bir noktayı saptamak to make a point of. saptanmak to be determined [ditö:mind]. saptırılmak to be deviated [di:vyeytid]. saptırmak, doğru yoldan: to lead astray [ıstrey], yön bakımından: to divert [dayvö:t]. birini bir şeyden: to make smb deviate from. *konuyu saptırmak to beat about the bush [bi:t ibaut]. Konuyu saptırmadan şunu anlatamaz mısın? Can't you tell it without beating about the bush [bus]? saralı olmak to be epileptic. sararmak, sarıya dönmek anlamında: to turn yellow. yüz rengi için: to grow pale [peyl]. Aç ölmez, gözü kararır; susuz ölmez, benzi sararır. Poverty doesn't kill people it grinds them down [grayndz]. sarartmak to make smth turn yellow. sarası olmak to be in an epileptic fit. sardırmak, birisine bir yumağı: to have smb wind smth [waynd]. bir şeyi...: to have smth coiled [koyId]. bir yarayı...: to have a wound bandaged [be:ndicd]. birisine yarayı...: to have smb bandage a wound [wu:nd]. paket için: to have smth wrapped [re:pt]. kuşatmak anlamında: to have an army surround a city [siraund]. kişi için: eşya için:

sarf etmek

624

sarf etmek, para

için:

Buna kaç para sarf ettiniz? enerji

için:

Eskisi %30 daha fazla enerji sarf ediyordu. zaman söz

için:

| birleşikler ve deyimler] çaba sarf etmek Adamları kurtarmak için son bir çaba sarf ettiler.

to spend. How much money have you spent on it? to use up [yu:z apj. The old one used 30 percent more energy. to consume [kmsyu:m]. to use [yu:z].

to make an effort [efit]. (They made a last attempt to save the men) [itempt]. to expend an effort. gayret sarf etmek Bu yolda çok büyük gaye sarf ettik. We have expended a great effort on this. to exert oneself [igzd:t]. Kayayı kaldırmak için tüm gayretini sarf etti. He exerted himself to the limit to lift the rock. Daha büyük bir gayret sarf etmeliyiz. A more vigorous effort should be made. sarfınazar etmek, to give up. vazgeçmek anlamında: Hakkınıdan neden sarfınazar edecek misim? Why should I give up my due [dyu:]? saymamak anlamında: to overlook [ouviluk]. Onun ufak tefek kusurlarını sarfınazar edersek. If we overlook some small faults of his. bir yana bırakmak: to leave aside [tsayd]. bir şey siz yapabilmek: to dispense [dispens] with. Onun yardımlarından sarfınazar edebiliriz. We can dispense with his help. sarhoş etmek, alkallü içki sebebiyle: to make smb drunk. mutlu etmek anlamında: to elate [ileyt]. sarhoş olmak to be/get drunk [drank]. Bu holiganlar, her zamanki gibi sarhoştu. As usual, these hooligans were drunk. İnsanlar sarhoşken başka oluyor. People are different when they're drunk. [ birleşikler ve deyimler] to be blind drunk [blaynd]. fiti! gibi sarhoş olmak to be as drunk as a fiddler [fidh]. kör kütük sarhoş olmak to be dead drunk [ded]. leş gibi sarhoş olmak to be flushed with victory, zafer sarhoşluğu içinde olmak to turn yellow. sarılaşmak sarılışmak to embrace one another [imbreys]. sarılmak, bir şeyin etrafında dolanmak: to be wound [waund], bitki için: to wind around [waynd]. yara için: to be bandaged [be:ndicd]. Yara sıcakken sarılır. (A wound must be tended to without delay.) fare, böcek vs için: to be infested with. Bu bina farelerle sarılmış. This building is infested with rats. kendi etrafında: to be wrapped up [re:pt ap]. Bebek bir battaniyeye sarılıydı. The baby was wrapped up in a blanket. kağıt vs.'e...: to be wrapped with. Kırmızı bir kağıda sarılıydı. It was wrapped with a red piece of paper. to hug [hag]. kucaklamak anlamında: kendini vermek anlamında: to give oneself up to. sıkıca tutunmak anlamında: to cling to. kuşatılmak anlamında: to be surrounded [siraundid]. yılan vs için: to coil around [koyl].

sarınmak

625

| birleşikler ve deyimler | Denize düşen yılana sarılır. A drowning person will clutch at a straw. ayağına sarılmak to implore smb for mercy [mb:si]. boğazına sarılmak (birinin) to seize smb by the throat [si:z]. Birbirlerinin boğazına sarıldılar. They jumped at one another's throat [throut]. boynuna sarılmak to embrace [imbreys]. Birden boynuma sarıldı. (She suddenly threw her arms round my neck.) to hold fast. dört elle sarılmak işe dört elle sanlmak to get down to business [bizniz]. işine dört elle sarılmak to give one's utmost to one's work. eteğine sanlmak to implore [implo:]. etrafı sanlmak to be surrounded [siraundid]. Etrafınız sarılmış, teslim olunuz. You've been surrounded, give yourself up. to choke smb [couk]. gırtlağına sanlmak to take up arms [a:mz]. silâha sanlmak to reach for one's weapon [wepin]. silâhına sarılmak yılana sarılmak to clutch at a straw [klaf]. Boğulmakta olan bir adam yılana sarılır. A drowning man will clutch at a straw. sarınmak to wrap oneself up in. to wrap oneself in a quilt [kwilt]. •yorgana sannmak to be explicit [iksplisit]. sarih olmak Geri çekilme emri sarihti. The order to retreat was explicit [ritrkt]. Kanun o kadar sarih değil. The law isn't that explicit [lo:]. to swing up and down. sarkaçlamak sarkık olmak, to be hanging [hemging]. sarkmış durumda olan: to be flabby [fle:bi]. et ve kas için: to hang down. sarkılmak sarkınmak, asılı durmak: to hang down. to lean over [li:n ouvi]. bir tarafa eğilmek anlamında: sarkıntılık etmek, lâf atmak anlamında: to make indecent remarks [indisint], taciz etmek: to molest [moulest]. sarkıtmak, indirmek anlamında: to lower [lowi]. sallandırmak anlamında: to dangle [de:ngil], darağacına çekmek: to hang [he:ng]. •dudak sarkıtmak to sulk [salk]. •dilini sarkıtmak to loll out its tongue [tang]. sarkmak, aşağıya doğru uzanmak: to hang loosely [lu:sli]. O küçük parça sarkıyor. That small piece is hanging loosely. to dangle [de:ngil]. Tavadan sarkan ne? What's dangling from the ceiling [siding]. to hang down. asılı durmak anlamında: fazla gelip artmak: to be left over in excess [ekses]. bir tarafa eğilmek anlamında: to lean out of [li:n]. uğramak anlamında: to drop by. omuz ve göz kapakları için: to droop [dru:p]. branda, çadır, yatak vs için: to sag [se:g]. sarmak, çevirmek anlamında: to sunound [siraund]. dolamak anlamında: to wind [waynd]. Teli makaraya sarabilir misiniz? Could you wind the wire on to the reel [rid]? 9

sarmak (alev bacayı)

626

to infest. The rats have infested this place. to appeal [ipid]. hoşuna That music didn't appeal to me. Football has never appealed to me. to interest [intrist]. Kitap koleksiyonu yapmak beni hiç sarmadı. Collecting books has never interested me. to wind [waynd], iplik] tel vs için: to wrap up [re:p]. kaplamak anlamında: Onu sarmak için gazete kullanmayınız. Don't use a newspaper to wrap it up. to embrace [imbreys], kucaklamak anlamında: to besiege [bisix]. kuşatmak anlamında: to cover completely [kavi]. örtmek anlamında: to twist round. saç için: to assail verbally [iseyl]. sözle saldırmak anlamında: to disturb. tedirgin etmek anlamında: to climb [klaym]. taşıt için tırmanmak anlamında: to wind round [waynd]. asma vs için tırmanmak: to roll up. tomar şeklinde...: Şemsiyeyi ıslakken sarmamalısınız. You shouldn't roll up the umbrella when wet. yumak yapmak anlamında: to wind up. yayılmak anlamında: to spread [spred]. Alevler her yeri sardı. The fire spread everywhere. to bandage [be:ndic]. yara için: to take to. zevkini okşamak anlamında: Bu saç modası beni hiç sarmadı. / didn't take to that hair style at all. | birleşikler ve deyimleri alev bacayı sarmak to be out of control [kintroul]. Alev saçağı sardı. Things have got out of control. bacayı ateş sarmak to be desperate [despirit]. Bacayı ateş sarmış. Things are pretty desperate. to bring trouble to [trabd]. başına bela sarmak başına bir şey sarmak to wind smth round the head [waynd]. birinin başına sarmak to saddle smb with [se:dil]. Bu işi başımıza kim sardı? Who ever saddled us with this thing? to wind around one's neck [waynd]. boynuna sarmak Boynuna daima bir eşarp sarar. She always winds a scarf around her neck. çapraza sarmak to be messed up [mest ap]. çevresini sarmak (birinin) to surround [siraund], çıkık sarmak to bandage a dislocation [dishkeysm]. demet sarmak to bind a sheaf [§i:fj. etrafı alev gibi sarmak to spread like wildfire. etrafını sarmak (birinin) to surround [siraund]. Polis evin etrafını tamamen sarmıştır. The police has completely surrounded the house. fenaya sarmak to take a turn for the worse [wo:s]. güce sarmak to become difficult [difikilt]. içine şüphe sarmak to become suspicious [sispksis]. Durup dururken neden içine bir şüphe sarsın? Why get suspicious all of a sudden? kablo sarmak to wind a cable [keybil]. kağıda bir şey sarmak to wrap smth up in paper [peypi]. kefene sarmak to wrap in a shroud [fraud]. korku sarmak to get scared [ske:d]. Birden bizi bir korku sardı. (A fear fell suddenly upon us.) O anda kalabalığı büyük bir korku sardı. At that moment a great fear came over the crowd. fare için:

Burasını fareler sarmış. »itmek anlamında: Bu müzik beni sarmadı. Futbol beni hiç sormamıştır.

sarmalamak

627

merak sarmak Şiir yazmaya merak sardı. örümcek sarmak parmağına sarmak (bir şeyi) saçağı ateş sarmak Saçağı ateş sarmış bile. sargı sarmak sarık sarmak sarpa sarmak işler burada sarpa sarmış, işler sarpa sarmağa başladı. Korkarım işler sarpa sardı. sevdayı sarmak sigara sarmak Burada kimse tütün sarmıyor. yara sarmak yelken sarmak yokuşa sarmak sarmalamak Yüzünü, gözlerinin hizasına kadar sarmalamıştı. |birleşikler ve deyimleri sarıp sarmalamak çocuğu yatakta sarıp sarmalamak kendini sarıp sarmalamak sarmalanmak sarmaş dolaş olmak, birbirine samimi

sarılıp arkadaş

kucaklamak: olmak:

to take to. He has taken to writing poetry [powitri]. (for a cobweb) to cover a place [kavı]. to have a bee in one's bonnet [bonit]. (for a situation) to go out of control. The situation is out of control. to bandage up [be:ndic]. to wear a turban [to:bin], to get complicated [komplikeytid], (Things are in a pretty mess here [priti]). (Things are taking an unexpected turn.) I'm afraid things are getting complicated. to fall passionately in love [pe:şmıtli]. to roll a cigarette. Nobody rolls tobacco here. to bandage a wound [be:ndic]. to furl a sail [fö:l]. (for a road) to run uphill. to wrap up tightly [taytli]. She had wrapped up her face up to the eyes. to to to to

wrap smth up well. tuck a child up in bed [tak]. muffle oneself up. be wrapped up tightly [re:pt].

to embrace each other [imbreys]. to be very close friends [klous].

sarmaşmak, asma birbirine

için: sarılmak

anlamında:

sarplaşmak sarsalamak sarsılmak,

to be interwined [intiwaynd]. to embrace one another [imbreys]. to become steepy [stipi]. to shake [şeyk].

to shake. Why is the house shaking? etkilenmek anlamında: to be shaken [şeykın]. Bu olaydan dolayı çok sarsıldı, She was badly shaken by the incident. güçsüz durumda kalmak: to be weakened [wi:kind]. zarara uğramak anlamında: to be hit. Birkaç büyük firma da sarsıldı. A few big firms were hard hit too. *güveni sarsılmak to lose confidence in [lu:z], sarsmak, sallamak anlamında: to shake [şeyk]. Bu skandal, hükümeti temelden sarsar. This scandal will shake the foundation of this government [faundeşm]. kötü etkilenmek anlamında: to shock/to be shocked [şokt]. İntihar haberi bizi çok sarsmıştı. We were shocked to hear of her suicide. zayıflatmak anlamında: to weaken [wi:km]. zarar vermek anlamında: to hit. | birleşikler ve deyimleri to shatter smb's confidence in [konfidins]. birine olan güvenini sarsmak Bu vergiler halkın hükümete olan güvenini These taxes are of a nature to shatter the sarsacak niteliktedir. people's confidence in the government. sallanmak

anlamında:

Ev neden sarsılıyor?

sasımak

628 Bu olay, ona karşı olan güvenimi sarstı.

birinin güvenini sarsmak itibarını sarsmak sasımak sataşılmak sataşmak, saldırmak

to be provoked fpnvoukt].

anlamında:

Başbakana kendi partisinin sataşması inanılır gibi değil. musallat kavgaya

olmak sebep

anlamında: olmak:

Ona buna sataşma! rahat şaka

bırakmamak etmek

anlamında:

sathi olmak sathileşmek sathileştirmek satılık olmak Satılık değil. satılmak Türkiye dışında satılmaz. Bu meyve kilo ile satılmaz. Altın gramla satılır. Safihaydı, daha iyi olmaz mıydı? Ürünlerinizin bu pazarda satılması isteniyorsa, kalite esastır. Satılmayan mallar iade edilebilir. Bu kitap iyi satılıyor. Birkaç kalem iyi satılmadı. Mezatta iyi bir fiyata satılması gerek. En az 2000 dolara satılır, karşı

tarafa

hizmet

This incident has shattered the confidence I had in him [se:tid]. to shake smb's faith, to discredit, to stink.

etmek:

to attack [ite:k]. It's incredible that the P.M. should be the object of an attack from his own party. to provoke [pnvouk]. to seek a quarrel with [kwonl]. Don't seek a quarrel with everyone. to annoy [inoy]. to tease [ti:z]. to be superficial [syu:prfi§il], to become superficial, to make smth superficial, to be on sale [seyl]. It's not for sale. to be sold. Not to be sold outside of Turkey [td:ki]. This fruit isn't sold by the kilo. Gold is sold by the gram. Hadn't it better have been sold? to sell. Quality is essential if your products are to sell on this market [esinsd]. Goods not sold may be returned. This book is selling well. A few items haven't sold well [aytimz]. to fetch [fee]. It should fetch a good price at the auction. It will fetch at least 2000 dollars. to sell out to.

| birleşikler ve deyimler) Arşın malı kantarla satılmaz. Different demands require different standards. Atsan atılmaz, satsan satılmaz. You can't get rid of it. Akıl para ile satılmaz. You can't buy brains with money [breynz]. to go for nothing. bedavaya satılmak to be sold en bloc [blok]. bir elden satılmak el altından satılmak to be sold under the counter [kaunti]. Bazı dükkânlarda el altından satılıyor. It's sold under the counter at some shops. haraç mezat satılmak to go under the hammer [he:mi]. Bütün bu yeni makinelerin haraç mezat We can't allow all these new machines to go satılmasına izin veremeyiz. under the hammer [mi§i:nz]. to go for nothing. hurda fiyatına satılmak kapış kapış satılmak to sell like hot cakes [keyks]. müzayede ile satılmak to be sold by auction [o:k§in]. Gelecek mezatta satılacak güzel bir There is a beautiful necklace to be sold at the gerdanlık var. coming auction [neklis]. to sell one right after the other. peş peşe satılmak Bütün daireler peş peşe satılıyor. All the apartments are selling one right after the other [ipa:tmints].

satış yapmak

629

satış yapmak Bu, daha fazla satış yapmanız için size ödeniyor. Veresiye satışımız yoktur. *karşılıksız satış yapmak satmak,

to sell. It is paid to you to encourage you to sell more [inkaric]. No sale on credit [seyl]. to sell short.

to sell. Should we sell now? What do you think? Why on earth did we sell those shares? Are you thinking of selling your car? satılmak anlamında: to sell. Ucuz modeller burada pekala iyi satar. Inexpensive models may well sell here. Bu tür kitaplar burada iyi satmaz, Books of this kind don't sell well here. ihanet etmek anlamında: to sell out. Bu adam meslektaşlarını sattı, This man has sold out his colleagues. birinden daha ucuz satmak: to undersell [andisel]. Tek çare, rakiplerinizden daha ucuz satmaktır. The only way is to undersell your competitors [kimpetitiz], bir şeyi var gibi göstermek: to pretend [pritend]. I birleşikler ve deyimleri to boast (boust]. ağız satmak to offer unsolicited advice [ldvays]. akıl satmak Bana akıl satmaya kalkma. (You can keep your advice to yourself.) to buy and sell [bay]. alıp satmak Dayım araba alıp satar. My uncle buys and sells cars [ka:z]. to brag [bre:g]. avurt satmak to count the chickens before they are hatched, ayıyı vurmadan postunu satmak to give oneself airs [e:z]. azamet satmak to put on airs. beylik satmak bilgiçlik satmak to parade one's knowledge [nolic], caka satmak to show off. to give oneself airs [e:z]. çalım satmak to chatter [ce:ti]. çene satmak dalında satmak to sell a crop still on its tree. dışarı satmak to export [ekspo:t]. to swagger [swe:gi]. efelik satmak el altından satmak to sell under the counter [kaunti]. Bunları ancak el altından birkaç dükkânda You can sell these only under the counter at satabilirsiniz. a few shops. to sell everything one possesses [pizesiz]. elde avuçta ne varsa satmak Elde avuçta ne varsa sattık. We have sold everything we had. götüm satmak to sell in bulk [balk]. haraç mezat satmak to auction [o:ks,in]. hurda fiyatına satmak to sell very cheaply. Siz bunu hurda fiyatına satmışsınız. (You have sold it for nothing.) kendini...olarak satmak to set oneself up as... Kendini dünyanın en iyi avukatı olarak He is trying to pass himself off as the best satmaya çalışıyor. lawyer in the world. kendini ağır satmak to agree to smth after repeated requests, to give oneself airs [e:zj. kendini dirhem dirhem satmak to sell by the kilo. kilo ile satmak körler mahallesinde ayna satmak to carry coal to Newcastle [nyu:ke:sil]. Bu, körler mahallesinde ayna satmak gibi bir şey. It's like carrying coal to Newcastle. to put on airs. kurum satmak genel

anlamda:

Şimdi satsak mı? Ne dersin? Nereden sattık bu hisseleri? Arabanı satmayı düşünüyor musun?

sattırmak

630

Müslüman mahallesinde salyangoz satmak naz satmak ne alandan, ne satandan olmak parça parça satmak perakende satmak söz satmak suratı sirke satmak tafra satmak taksitle satmak tane ile satmak tavır satmak tereciye tere satmak toptan satmak tutturabildiğine satmak ucuza satmak unvan satmak van yoğu satmak veresiye satmak Buralarda veresiye satan tek bakkaldır. yad ellere satmak yan fiyatına satmak yok pahasına satmak yok satmak yüzü sirke satmak zararına satmak sattırmak, bir

şeyi:

birisine

bir

şeyi:

Bu kampanya bu ürünü sattırmaz. savaş halinde olmak Dünya milletlerinin yansı ile savaş halindeydiler.

to sell refrigerators to Eskimos. to feign reluctance [rilaktrns]. to be completely impartial [impa:sd]. to sell smth piecemeal [pirsmil]. to sell by retail [riteyl]. to boast [boust]. to have a sour look on one's face [feys]. to put on airs [e:z]. to sell by instalment [insto:lmmt]. to sell by the unit [yu:nit]. to give oneself airs. to carry coal to Newcastle [nyu:ke:sil]. to sell wholesale [houlseyl]. to sell for whatever the market will bear. to sell cheaply [ci:pli]. to put on airs. to sell out. to sell on credit. He's the only grocer around who sells on credit. to sell to foreigners [fo:riniz]. to sell at half the usual price [yu:jil]. to sell dirt cheap. to have nothing left to sell. to have a sour look on one's face [saur]. to sell at a loss. to have smth sold. to have smb sell smth. This campaign won't sell this product. to be at war [wo:]. They were at war with half of the nations of the world [neyginz].

savaşmak, çarpışmak

anlamında:

Fransa Almanya'ya karşı yetmiş yılda üç kez savaştı. Bu ideal uğrunda savaşmadık mı? mücadele fakirlik,

etmek: cehalet

vs'e

karşı:

| birleşikler ve deyimler] Allah adına savaşmak omuz omuza savaşmak Biz yıllardır omuz omuza savaştık. ölünceye kadar savaşmak silahlarla savaşmak Bize saldıranlara karşı silahlarla savaşacağız. sonuna kadar savaşmak zamana karşı savaşmak savatlamak savdırmak savlamak savmak, birini sıkıcı

yanından bir

durumu

uzaklaştırmak: atlatmak:

to fight [fayt], France fought against Germany three times in seventy years [co:mini]. Haven't we fought for the sake of this ideal? to struggle [stragil]. to combat [kombe:t]. to wage war in the name of God [weyc]. to fight side by side [sayd]. We have fought shoulder to shoulder for years! to fight to the death [deth]. to take up arms [a:mz]. We'll take up arms against those who attacked us. to fight to the bitter end. to fight against time [lgeynst]. to engrave in black on silver [ingreyv]. to have smb get rid of smb. to claim [kleym]. to get rid of smb. to get through [thru].

savruk olmak

631

hastalık

için:

çiçekler

için:

to get over, to wither.

| birleşikler ve deyimler | Sadaka kaza savar. Charity will keep away accidents [eksidmts]. to get rid of smb. to be careless and hasty [heysti]. to do smth superficially [syu:pifi§yih], to do smth carelessly and superficially. to drive trouble away [trabil]. to get rid of smb. to penetrate [penitreyt]. Soğuk içime savdı. The cold has penetrated to my bones. to have done one's turn [to:n]. to do smth in a pinch. to be untidy [antaydi].

başından savmak baştan savma olmak baştan savma yapmak baştan savmak belayı savmak birini savmak içine savmak sırasını savmak yasak savmak savruk olmak savrulmak,

to be tossed about [tost]. to be scattered [ske:tird], fırlatılmak anlamında: to be flung [flang]. para için: to be spent prodigally [prodigili], savsak olmak to be lax [le:ks]. savsaklamak (bir işi) to put off doing smth. "•savsaklamaya gelmemek not to be a joking matter. Bu iş savsaklamaya gelmez. This is no joking matter. to neglect [niglekt], savsamak savulmak to get out of the way. Get out of the way! Savulunuz! to stand aside [isayd]. Avoid crazy people [ k r e y z i ] , Gördün deli, savul geri. savunmak, to defend. havaya

atılmak

saçılmak

genel

anlamında:

anlamda:

Bakan hükümetin aldığı para politikasını savundu. işçiler haklarını sonuna kadar savunmaya kararlı. bir

düşünceyi,

bir

görüşü:

Bazı bilim adamları toplumsal bir çatışma doğuracağı görüşünü savunuyorlar. Özgür bir basını daima savunmuşum. Onlar, bu konuda karşıt görüşü savunuyorlar. *kendini savunmak Kendini savunabilsin diye karate öğreniyor. savunmasız olmak savunuculuğunu yapmak Sen, terörün savunuculuğunu yapıyorsun. savunulmak Tüm haklarınızın gereği gibi savunulacağına inanmanızı rica ederim. savurgan olmak savurmak, buğday

için:

havaya

atıp

dağıtmak:

The minister defended the monetary policy of his government [gavinmint]. The workers are determined to defend their rights to the end [dito:mind]. to argue for [a:gyu:]. Some scientists argue that it will generate social conflicts. I've always argued for a free press. They advocate the opposite view on this matter [opizit]. to defend oneself. She's learning karate so that she may defend herself [ktrali]. to be defenceless [difenslis]. to champion [ce:mpiyin]. You're championing terrorism [ t e n n z m ] . to be defended. Please feel assured that all your rights will be defended as is due [dyu:]. to be a spendthrift. to winnow. to scatter [ske:ti].

savuşmak

632 fırlatmak

anlamında:

döndürülerek

sallamak:

abartmak

anlamında:

israf

etmek

kılıç

için:

rüzgâr

anlamında:

için:

[ birleşikler ve deyimler) atıp savurmak esip savurmak har vurup harman savurmak harman savurmak havaya savurmak küfür savurmak okkalı bir küfür savurmak külünü savurmak (-in) palavra savurmak saçıp savurmak tehditler savurmak tekme savurmak savuşmak, gizlice

ayrılmak

hastalık

anlamında:

için:

to fling. to swing. to boast [boust]. to squander [skwondi]. to brandish [bremdis]. to toss about. to bluster [blasti]. to shout and bluster. to squander one's money [skwondi]. to winnow grain [greyn]. to spend thoughtlessly [thodlisli]. to let out an oath [outh]. to lash out a heavy curse [ko:s]. to ruin smb/smth [ruwin]. to brag [bre:g]. to throw one's money away. to utter threats [ati]. to give a kick. to sneak off [snkkj. to pass.

savuşturmak ('/;//•

to get rid of. to ward off [wo:d]. to parry [perri]. O soruyu savuşturmayı planlıyor. He's planning to parry that question.

hastalığı)

önüne

atlatmak:

geçmek

soru

için:

anlamında:

saydamlaşmak, saydam açık

duruma bir

duruma

saydamlaştırmak saydırmak,

gelmek: gelmek:

to become transparent [tre:nspe:nnt]. to become clear [kli:]. to make smth transparent.

to command respect. to have smb count smth. sayı için bir şeyi: to have smth counted [kauntid], *kendini saydırmak to make oneself respected. Kendini saydırmayı bilmiyor.He doesn't know to make himself respected. *posteki saydırmak to make smb do a very boring job. saygılı olmak to respect [rispest]. Başkalarının dini inançlarına karşı saygılı We must respect the religious beliefs of others olmalıyız. [rilicis]. to be respectful. Tam tersine, çok saygılıydılar. On the contrary, they were very respectful. saygısı olmak to have consideration for [kmsidireysm]. Babasına karşı saygısı yok. He has no consideration for his father. to have respect for. Bu gibi insanlara saygım yok. / have no respect for such people. saygısız olmak to be disrespectful. saygısızlık etmek to show disrespect (for). kutsal yerlere, mezarlara karşı: to desecrate [desikreyt]. sayı yapmak to score [sko:]. sayıklamak, uykuda sözler söylemek: to talk in one's sleep. bir şeyden sürekli söz etmek: to continuously talk of smth. abuk sabuk konuşmak: to rave [reyv]. saygı sayı

için:

için

birisine:

sayılı olmak

633

sayılı olmak, sayısı

belli

sayısı

olmak: olmak:

•günleri sayılı olmak Günleri sayılıdır. Hükümetin günleri sayılıdır.

to be counted [kauntid]. to be in limited supply [siplay]. (one's days) to be numbered [nambid]. His days are numbered. The days of the government are counted.

sayılmak, addetmek

anlamında:

Bu şartlar altında başarı sayılmalı. Onun en iyi eseri sayılıyor. Burada bu, görgüsüzlük sayılıyor. Bu, kanıt olarak sayılamaz. Herkes, suçlu olduğu kanıtlanmadıkça suçsuz sayılır. Bunlar, planın bir parçası sayılıyor. Kurulun en zeki üyesi sayılıyor. sayısı

yapılmak

anlamında:

Şu an oylar sayılıyor. O gol sayılmadı.

to be considered [kinsidid]. Under the circumstances, it must be considered a success [sucses]. It is considered her best work. It's considered bad manners here. to be regarded [rigardid] as. This can't be regarded as evidence. Everyone is presumed innocent until proved guilty [inismt]. They are regarded as part of the plan. He's regarded as the most intelligent member on the board [bo:d]. to be counted [kauntid]. The votes are being counted at the moment. That goal didn't count.

|birleşikler ve deyimleri Bitti sayılır. It's as good as finished [finist]. Demesine demedin, ama dedin sayılır. You didn 't say it but you as good as did. Fena sayılmaz! Not bad! Kalitesine bakılırsa pek de pahalı sayılmaz. Considering the quality, it's not so expensive [kinsidiring]. Az para da sayılmaz. That's quite a lot. Köse, sayılmadık kaç tel sakalın var? You overrate what you're doing [ouvireyt]. to have influence [influwms]. hatırı sayılmak to be very thin. kemikleri sayılmak parmakla sayılmak to be counted on the fingers of one hand. sayım yapmak to count [kaunt]. to take an inventory [invintiri]. *mal sayımı yapmak to take the census [sensis]. •nüfus sayımı yapmak Türkiye'de ilk nüfus sayımı ne zaman yapıldı? When was the first census taken in Turkey? to settle accounts with each other [lkaunts]. sayışmak to be innumerable [inyurminbil]. sayıya gelmemek to burnish. saykallamak to be burnished [bbnist]. saykallanmak saymak, to consider [kmsidi]. addetmek anlamında: Bunu, boşa harcanmış zaman sayıyorum. / consider it as lost time. Ben bunu bir başarı olarak saymıyorum. I don't consider it as a success [sikses]. Bunu saymayız, sizi yine bekleriz. We shan't consider this a visit, do come again. Bir insan suçu ispat edilinceye kadar (A man is presumed innocent until he is suçsuz sayılır. proved guilty). to regard [rig:ad] as. Biz bunları hiç olmamış sayarız. We'll regard them as non-existing. to take into account [lkaunt], hesaba katmak anlamında: Bu sefer bunu saymıyorum. / won't take this into account this time. peşin ödemek anlamında: to pay (cash). İki bin dolar saydı. He paid 2000 dollars cash.

saymamak

634

to respect. to count [kaunt]. Okuma yazma bilmeyenlerin çoğu saymayı Many of those who can't read and write are bilir. able to count. Ona kadar sayabiliyor. He can count up to ten. sasısını bulmak anlamında: to count. saygı

sayılarını

göstermek

anlamında:

söylemek:

Parayı yolda bulsan, yine sayacaksın. Count the money, even if you find it. Elli kişi kadar saydım. I counted up to 50 people. Hepsini sayarsak, 30 tanktan var. (All told, they have thirty tanks [thbdi]). Lütfen paranızı sayarak alınız, Please count your money. sıralamak anlamında: to number [nambi]. Onu, en iyi dostlanmdan sayıyorum. / number him among my best friends. Bunu yapabilecek en az on kişi sayabilirim. (1 can name at least ten people who can do it.) | birleşikler ve deyimleri Sen kendini ölmüş say. You're as good as dead [ded]. Sanmsağını sayan paçayı yiyemez. He who shies away from risks will achieve nothing [sayz]. birer birer saymak to enumerate [inyu:mireyt]. to think too much of oneself. fasulye gibi kendini nimetten saymak geçersiz saymak to invalidate [invedideyt]. geriye saymak to count down [kaunt], görev saymak to consider it one's duty [dyu:ti]. Sizi uyarmayı bir görev sayıyorum. / consider it my duty to warn you [wo:n], günlerini saymak to be waiting for death [deth]. hatif saymak to have consideration for [kinsidireygin]. hiçe saymak to disregard [disriga:d]. Burada kimse kuralları hiçe sayamaz. No one can disregard the rules here. iltifat saymak to consider it a compliment. Bakanın bizi ziyaret etmesini bir iltifat sayıyoruz, We consider it a compliment for the Minister to visit us. kazanç saymak to consider it a gain [geyn]. kural saymak to make it a rule [ru:l], to think it smart to. marifet saymak (bir şey yapmayı) to pay [pe:y], para saymak olağan saymak to deem it commonplace [kommpleys]. to consider it a point of honour [om], onur meselesi saymak to regard it as one's duty [dyurti], ödev saymak Bana yardımlannı esirgemeyen arkadaşlara I consider it my duty to thank those of my teşekkür etmeyi bir ödev sayıyorum. comrades who have helped me [komridz]. to be engaged in a useless task [ingeyed]. pösteki saymak to think nothing of. sıradan saymak Bir gecede 50 milyon harcamayı sıradan They think nothing of spending 50 million in a night. sayıyorlar. Her gün 10 kilometre koşmayı sıradan sayıyor. He thinks nothing of running ten kilometres every day. sövüp saymak to swear at smb [swe:]. tekrar saymak to recount [rikaunt]. yerinde saymak to mark time. yıldızları saymak to have a sleepless night [sli:plis]. saymamak, hesaba katmamak anlamında: not to take into account [lkaunt]. Bunu saymayız, yine bekleriz. We shan't take this into account, do visit us again [tgeyn].

sebat etmek

635

to count out. Count him out, he is fasting. saygı göstermemek: to have no respect for. sebat etmek to persevere [posivi:]. Bunu, ancak sebat ederek başarabiliriz. We can succeed only by persevering. to lack perseverance [posivinns], sebatsız olmak to give rise to [rayz]. sebep olmak Bu karar, bitmez tükenmez tartışmalara This decision will give rise to endless sebep olacaktır. discussions [diska§mz], to bring about/on. Bu, bizim mahvolmamıza sebep olacaktır. It will bring about our doom [du:m]. Kirli sular her türlü hastalığa sebep olmaktadır. The polluted water is bringing on all kinds of diseases [dizi:ziz]. to cause [ko:z]. Gecikmeye neyin sebep olduğunu bilmiyoruz. We don't know what caused the delay. Bu, birçok ıstıraba sebep olacaktır. This will bring about a lot of sufferings. Böyle bir af, cinayetlerin artmasına sebep Such an amnesty will lead to an increase olacaktır. in crime [kraym]. to get a small share out of. sebeplenmek to distribute lavishly [le:vi§li]. sebil etmek secde etmek to prostrate oneself [prostreyt]. seciyeli olmak to have a good character [ke:rikti]. seciyesiz olmak to have a bad character. seçeneği olmak to have an alternative [o:lto:mtiv]. Şartları kabul etmekten başka seçeneğimiz yoktu. We had no other alternative but to accept the terms [iksept], Başka seçeneğim yoktu. / had no choice [coys].. seçilmek, seçim için: to be elected [ilektid]. Onun yerine kim seçilecek? Who is going to be elected in his stead? seçenek olarak: to be chosen [couztn]. Aday kurul tarafından seçilecektir. The candidate will be chosen by the board. to be selected [silektid]. Bu yıl yalnız bir tek eser seçildi. Only one work was selected this year. to be picked [pikt]. En iyileri seçilmiş. The best have been picked out. fark olunmak anlamında: to be perceived [piskvd]. Bu mesafeden seçilmiyor. It can't be perceived from this distance. to make a choice [coys]. seçim yapmak seçimini yapmak to make one's choice. seçkinleşmek to distinguish oneself [distingwisj. seçmek, to choose [cu:z]. bilinçli bir şekilde: Arkadaşlarınızı iyi seçin. Choose your friends well. Kravatlarını kim seçiyor? Who chooses his ties [tayz]? düşünüp taşındıktan sonra: to select [silekt]. En iyisini seçmemiz gerek, We must select the best. to select. yeğlemek anlamında: Daima olgun olanları seçiyorlar. They always select the ripe ones. belirli bir sayıdan: to pick out. İstediğinizi seçebilirsiniz. You may pick out anyone you like. En irisini seçmeye çalıştım. I've tried to pick the largest one. to single out. birçokları arasından, özellikle: Neden onu özellikle seçtiler? Why did they especially single him out? Onu saymayınız, o oruçludur.

seçtirmek

636 seçimlerde:

Bu sefer kimi seçecekler? iki

seçenek

arasında:

fark

etmek

anlamında:

to elect [ilekt]. Who will they elect this time? to opt (for), to distinguish. We couldn't distinguish anything a step away.

Bir adım ilerisini seçemiyorduk. I birleşikler ve deyimler | to be hard put to do smth. akla karayı seçmek Aynısını bulana kadar akla karayı seçtik. We were hard put to find a similar one. to pick at random [re:ndim]. gelişi güzel seçmek Gelişi güzel bir tane seçiniz. Just pick one at random. to choose freedom [cu:z]. hürriyeti seçmek to pick on smb. kendine hedef seçmek Hedef olarak kendine daha uygun birisini seçersen iyi edersin. You had better pick on someone else. rastgele seçmek İncelemek üzere rastgele birkaç parça seçti. to pick at random. He picked a few pieces at random to examine. yemek seçmek to be particular about one's food. seçtirmek, to allow to pick. ayırmak anlamında: Bizim manav meyve seçtirmez. Our greengrocer won't allow you to pick fruit. to have smb elected [ilektid]. seçim için: Bakalım bu sefer kimi seçtirecekler? Let's see who they are going to have elected. to lead a life free from worry. sefa içinde olmak Cefasız sefa olmaz. There's no pleasure without sorrow [pleji]. Sefalar olsun! Have fun! to live in poverty [poviti]. sefalet içinde olmak to ply [play]. sefer yapmak Feribot Eminönü-Harem arasında sefer yapıyor. The ferry plies between Eminonii and Harem. seferber olmak/etmek to mobilize Imoubilayz]. Tüm imkânları seferber edeceğiz. We shall mobilize every possible means. sefil olmak, to be mean [mi:n]. alçak anlamında: sefalet çekmek: to be miserable [miznbil]. seğirdim yapmak to recoil [rikoyl], seğirmek to twitch. Sağ gözüm devamlı seğiriyor. My right eye is continuously twitching. seğirtmek, to rush [rasj. çabuk adımlarla koşmak: sıçrayarak koşmak: to run jumpingly. sekmek, tek ayak üzerinde sıçramak: to hop. sıçrayarak ilerlemek: to skip, atılan taş için: to skim. kurşun için: to ricochet [rikisey]. Bir kurşun duvardan sekip orada duran bir A bullet ricocheted off the wall and struck seyirciye vurdu. a bystander [strak]. top vs için: to glance off [gla:ns]. Top sol ayağından sekerek kendi kalesine The ball glanced off his left foot into his takıldı. own goal [goul]. yumuşamak anlamında: to let up. Ateşi bir dakika bile sekmedi. His fever didn't let up even a minute. Gündüzleri sıcak hava hiç sekmez. During the day the heat never lets up. to make smth glance off. sektirmek to skim a stone across. *taş sektirmek

637

sektirmemek sektirmemek, işi

aksatmamak:

büyük

bir

dikkat

selâm etmek selametlemek selâmı olmak (birine)

not to neglect one's work. not to miss a thing. to send smb one's regards [riga:dz]. to see smb off. to send smb one's greetings. Babamın size selâmı var. Father sends you his greetings.

içinde

olmak:

selâmlamak, asker sivil

için: için:

*topla selâmlamak selâmlaşmak selb etmek selektör yapmak sema etmek sembolleştirmek semerlemek semerlenmek semirmek semirtmek semizlemek semizleşmek sempatik olmak sempatizanı olmak sena etmek sendelemek,

to salute [silu:fj. to greet [grid]. to fire a salute [fayı]. to exchange greetings [iksçeync]. to take by force [fo:s]. to blink the headlights [hedlayts]. to whirl [wod]. to make smb/smth into a symbol, to saddle [se:dil]. to be saddled, to grow fat. to fatten [fe:tin]. to grow fat [fed], to get fat. to be congenial [kıncknyıl]. to be a sympathizer of [simpifhayzi]. to praise [preyz].

olmak: to reel [rid]. Sarhoş gibi sendeleyerek gidiyordu. He was reeling like a drunken man. sallanmak anlamında: to be staggered [ste:gid]. tökezlemek anlamında: to stumble [stambil]. sendikalaşmak to organize oneself into a labour union. sendikalaştırmak to unionize [yumymayz]. sendikalı olmak to belong to a trade-union. senetleşmek to exchange documents [iksçeync]. senetli olmak to be based on written proof [beyst]. senli benli olmak to be on familiar terms with each other. Bunlar birbirleriyle bayağı senli benli olmuşlar. These two have become quite familiar with each other. to be up one's alley [e:li]. senlik olmak Bu iş tam senlik. This job is just your alley. sepetlemek, to put into baskets, sepete koymak anlamında: to send smb packing. uzaklaştırmak anlamında: sepetlenmek, to be put into baskets. sepete konmak anlamında: bir yerden kovulmak anlamında: to be sent packing. sepette pamuğu olmamak to have an empty brain [breyn]. sepilemek to tan a hide [hayd]. sepilenmek to be tanned [te:nd]. sepmek to sip noisily [noyzili]. serbest olmak, to be free [fri:]. özgür anlamında: Katiller hâlâ serbest. (The killers are still at large.) yapacak işi olmamak anlamında: to be free. Pazartesi serbestim. Vm free on Monday. düşecek

gibi

serbestlemek

638

istediği

gibi

davranmak:

Satıp satmamakta serbestsiniz. serbestlemek serdertmek serdirmek sergilemek, tanıtıuak

amacıyla:

Koleksiyonunu nerede sergileyebiliriz? Yalnız ilk eserlerini sergilemek istiyor. ortaya

çıkarmak

anlamında:

Güçlü bir rakibe karşı takım mükemmel bir oyun sergiledi. Neden zenginliklerini bu şekilde sergiliyorlar? sergilenmek Yeni modeller, yeni katta sergilenecek.

to be at liberty to. You are at liberty to sell or not. to feel relieved. to put forward [fo:wid]. to have smb spread out smth. to display. Where can we display his collection ? to exhibit [igzibit]. He wants to exhibit only his early works. to display. (The team made an excellent showing against a strong opponent [lpounint].,) Why do they display their wealth in this way? to be on display. The new models will be on display on the first floor [flo:].

serilmek, halı

için:

uzanmak

anlamında:

Biraz kanapenin üstüne serileceğim. | birleşikler ve deyimleri hasır gibi serilmek ip üzerine serilmek kalıp gibi serilmek leş gibi serilmek sere serpe serilmek yere serilmek serin olmak serin kanlı olmak serinlemek, hava serinlik

için: duymak:

*yüreği serinlemek serinlenmek serinleşmek serinletmek Bir bardak ayran sizi serinletir. serkeşlik etmek sermek, açarak

döşemek

anlamında:

Buraya bir masa örtüsü serelim mi? yere kurutmak çamaşır savsamak

yaymak

anlamında:

için: asmak

anlamında: anlamında:

|birleşikler ve deyimleri abayı sermek derslerini sermek döşek sermek gözler önüne sermek Rapor, bankanın yasa dışı faaliyetlerini gözler önüne serdi.

to be spread out [spred]. to stretch out [strec], I'll stretch out a little on the sofa. to be sprawled [sprodd]. to be hung on a clothes-line [klouthz layn], to be stretched out like a log. to be all sprawled out. to stretch out at full length. to fall all one's full length on the ground. to be cool [ku:l]. to be cool-headed. to become cool, to cool off. to make one feel better, to cool oneself off. to get cool, to cool smb off. (A glass of cold ayran will refresh you.) to act in an unruly manner [anruli]. to spread smth over [spred]. Shall we spread a table-cloth over here? to spread smth out on. to spread smth out in the sun [san]. to hang smth up on a line [layn]. to neglect smth [niglekt]. to move in on smb [mu:v]. to let one's studies slide [slayd]. to spread a bed. to expose [ikspouz]. The report exposed the illegal activities of the bank.

639

serpelemek

ipe un sermek işi sermek leşini sermek minderi sermek postunu sermek postekisini sermek (birinin) sergi sermek yatak sermek yere sermek (birini) Bir tek darbe ile onu yere serdi. yoluna halılar sermek serpelemek serpilmek, su,

şeker

için:

gelişmek, geniş

büyümek bir

anlamında:

alana:

| birleşikler ve deyimler] gönlüne su serpilmek serilip serpilmek Sıcaktan kedi yere serilip serpilmişti. yüreğine su serpilmek serpiştirmek serpmek, un

geniş yağmur

alana: için:

*göze kül serpmek *yüreğine su serpmek serptirmek sersefil olmak sersem etmek, bilincini

zayıflatmak:

şaşırtmak

anlamında:

sersem olmak sersemlemek sersemleşmek sersemletmek, darbe

neticesi:

şaşırtmak

anlamında:

serserilik etmek sert olmak, gönül

kırıcı:

hoşgörülü

olmamak:

hiddetli katı

anlamında: anlamında:

Çocuklara karşı neden o kadar sert? sertelmek sertlenmek sertleşmek, katılaşmak tutum

anlamında: için:

hava durumu:

to be sprinkled, to grow. to be scattered [skedid]. to be relieved [rili:vd], to sprawl out at full length. The cat was sprawled out at full length on the ground because of the heat. to alleviate one's anxiety [emgzayiti], to sprinkle. to sprinkle with. to scatter [skedi]. to fall in sprinkle. to throw dust in smb's eyes. to make one feel better. to have smb sprinkle smth. to be utterly wretched [re:cid],

için: bir

to make vain excuses [veyn ikskyu:siz]. to neglect one's job. to beat up [bid]. to outstay one's welcome. to settle oneself down in a place. to give smb a severe thrashing [sivi:]. to set up a display. to spread a bed [spred]. to send smb sprawling. (He knocked him down with one single blow). to roll out the red carpet [ka:pit]. to drizzle [drizil].

to to to to to

stupefy [styu:pifay]. stun [stan]. be stupid. become stupified. feel bewildered.

to be dazed [deyzd]. to stupify [styu:pifay]. to act like a vagrant [veygnnt], to be rough [rafj. to be stern [sto:n]. to be violent [vaydint]. to be hard. Why is she so hard on the children? to get rough [raf]. to get tough [taf]. to harden [ha:dm]. to get tough. to get worse [wo:s].

640

sertleştirmek sertleştirmek Plastiği

sertleştiriyormuş.

to harden. Apparently it hardens plastic.

servis yapmak, bir

sofraya

hizmet

etmek:

Size servis yapan var mı? tabaklara

koymak

anlamında:

Yemekler buradan servis yapılacaktır.

ses etmek ses olmamak Onlardan bir ses seda yok. Ses seda yoktu. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. seslendirmek seslenmek,

to wait on smb. Is anyone waiting on you? to be served out. Food will be served out from here. to call [ko:l]. to be completely silent [saylint], (We haven't heard a word from them.) There was complete silence. (Two hands are better than one.) to make a sound recording [saund],

to call out to [ko:l]. to address [ldres], to be quiet [kwayit]. sessiz olmak Ne olur, sessiz olun. Do be quiet. to become quiet, sessizleşmek to cover [kavi]. setretmek to be passionately in love [pe:simtli]. sevdalı olmak to fall passionately in love (with), sevdalanmak to endear oneself [indi:]. sevdirmek Bu hareketi onu halka sevdirdi. This action endeared him to the people. *kendini sevdirmek, to endear oneself. sevgi için: Kendini sevdirmeyi biliyor. He knows how to make himself liked. to be fondled [fondild]. okşatmak anlamında: Bizim kedi kendini hiç sevdirmez. Our cat never lets itself be fondled. to have an affection for [tfeksm]. sevgisi olmak (birine) sevilmek, sevgi duyulmak anlamında: to be loved. Öğrencileri tarafından çok sevilirdi, He was a teacher beloved by his students. beğenilmek anlamında: to be popular [popyuh]. Öğrenciler tarafından sevilen bir öğretmendir. He is a teacher popular with the students. Çok sevilen bir şarkıydı. It was a very popular song. to be charming [farming]. sevimli olmak to become lovable [lavibtl]. sevimlileşmek to be charmless. sevimsiz olmak to become unsympathetic. sevimsizleşmek to be happy [he:pi]. sevinçli olmak sevindirici olmak to be welcome. Hatalı olduklarını kabul etmeleri sevindiricidir. The fact that they recognize they were wrong is to be welcomed. to delight [dilayt]. sevindirmek Zengin hediyeler çocukları sevindirdi. The rich presents delighted the children. Bu önlemler birçok kişiyi sevindirecek. These measures will delight many people. to cheer up [cirap]. Hiç olmazsa bu haber onları sevindirecektir. At least this piece of news will cheer them. to rejoice [rijoys]. sevinmek Nedense büyük başarımıza sevinemedik. Somehow we couldn't rejoice at our great success [sikses]. uzaktan

hitap

bağırarak

etmek

çağırmak:

anlamında:

sevişmek

641 to be happy. Sevinerek söyleyebilirim ki, bu olaylar I'm happy to be able to say that such bizde olmaz. incidents don't happen here. to be pleased [pli:zd]. Haberi duyunca sevinmiş olmalısın. You must have been pleased to hear the news. Karısının geri döneceğini duyunca, pek He didn't seem to be very pleased to hear that sevinmiş görünmedi. his wife was coming back. to be glad [gle:d]. Bunu duyduğuma sevindim. I'm glad to hear that. Sizi gördüğüme sevindim. Good to see you. Dünyalar kendisinin olmuş gibi sevindi. He was overcome with joy.

sevişmek, sevgi

için:

cinsel

ilişki

için:

"kumrular gibi sevişmek seviyesiz olmak sevk edilmek, gemi

ile:

Mallar ne zaman sevk edilecek? gönderilmek

anlamında:

Cepheye çok genç asker sevk edilmektedir.

to love each other, to make love. to be madly in love with each other, to be vulgar [valgi]. to be shipped [§ipt]. When will the goods be shipped? to be sent. Very young soldiers are being sent to the front.

sevk etmek, to send, to send out. gemiyle: to ship (off). Onları gemiyle sevk etmek mümkün. It's possible to ship them off. özel bir görevle: to dispatch [dispe:c]. Bir tamir ekibini derhal sevk ediyoruz, We're dispaching immediately a repair crew. sürüklemek anlamında: to drive smb to [drayv]. "emekliye sevk etmek to retire [ritayi]. Şirket, 60 yaş üzerindeki işçilerini emekliye The company will retire all its workers over sevk edecektir. 60 years of age. "umutsuzluğa sevk etmek to drive to despair [dispe:]. sevk olmak to be sent. özel olarak: to be dispatched. sevmek, sevgi ve bağlılık duymak: to love [lav]. Herkes yurdunu sever, Everyone loves their country. gönül vermek anlamında: to love. Birbirini seviyorlarsa, neden evlenmiyorlar? If they love each other, why don't they get married [me:rid]? hoşlanmak anlamında: to like. Burasını sevdiniz mi? Do you like it here? Kamyonu kendi kullanmayı seviyor. He likes to drive the truck himself. Bu işi sevmeye başlamıştım. I got to liking it. Kurt dumanlı havayı sever. Evil-doers love chaotic situations [keyotik]. Kimi çay sever, kimi kahve. Some like tea, some coffee. Kahvenizi nasıl seversiniz? How do you like your coffee? to love. Her ikimiz pop müziği ve futbolu severiz. We both love pop music and soccer [soki]. Sevmek mi? Sevmez olur muyum? Love it? Of course I do. Bu rengi sevdim. I love this colour. Sizi seven dostunuz. Your loving friend. okşamak anlamında: to fondle [fondil]. bitki için yerini uygun bulmak: to grow well. genel bir

anlamda:

merkezden:

sevmemek

642

| birleşikler ve deyimler| Sevsinler! Gözünü seveyim! Gönül kimi severse, güzel odur. Gülü seven dikenine katlanır. Misafir misafiri sevmez, ev sahibi ikisini de. Sev beni, seveyim seni. boğazını sevmek canı sevmek (bir şeyi) çıldırasıya sevmek göz bebeği gibi sevmek taparcasına sevmek Küçük kızını taparcasına sever. yerini sevmek (bitki için) sevmemek Bekletilmeyi hiç sevmez. -den

hoşlanmamaya

bir

şey

haşlamak:

yapmayı...:

seyahat etmek deniz

yoluyla:

kara

yoluyla:

trenle: uçakla:

Uçakla seyahat etmek senin neyine? seyahatta olmak seyrek olmak, az

rastlanan

parçalar uzun

saç kumaş

aralıklı:

için: için:

to be rare [re:]. to be wide apart [wayd ipa:t]. to be infrequent [infri:kwint]. Ziyaretleri seyrek oldu. His visits have become infrequent. to be sparse [spa:s]. to be loosely woven [lu:sli].

anlamında:

arasındaki zaman

Now, isn't that something! Please! Beauty is in the eye of the beholder. He who loves roses endures their thorns. A guest doesn't like another guest and the host neither of them [houst]. Love is reciprocal [risipnkil]. to enjoy eating, to enjoy [injoy]. to love to distraction [distre:k§in]. to regard smb as the apple of one's eyes. to adore [ido:]. She adores her little daughter [do:ti]. to flourish [flarisj. to dislike. He dislikes to be kept waiting. to take a dislike to [dislayk]. to dislike doing smth. to travel. to travel by sea. to travel by land. to travel by rail [reyl]. to travel by air. Who are you to travel by air? to be on a journey [co:ni].

aralık

için:

seyrekleşmek, to thin out. As people move away from here the city will thin out. to become sparse [spa:s]. Bu bölgede ağaçlar nedense seyrekleşti. For some reason the trees have become sparse in this region [rixin]. zaman bakımından: to become infrequent. Ziyaretler seyrekleşti. (The visits have become few and far between.) seyrekleştirmek to reduce the number of [ridyu:s]. seyrelmek=seyrekleşmek seyretmek, bakmak anlamında: to watch [woe], Ay tutulmasını seyredemeyeceğim. I won't be able to watch the lunar eclipse. Oturup güneşin batmasını seyrettik. We sat and watched the sun set. Şimdi olacakları seyret! Watch now what's going to happen! Şimdi kavgayı bir seyret! Just watch the fight that will break out. to contemplate [kontempleyt]. Suyu bardakta, gemiyi duvarda seyretmeli. One should contemplate water in a glass and a ship on the wall. kalabalık

için:

insanlar buradan uzaklaştıkça şehir seyrekleşecektir.

sezdirmek

643 karışmadan

bakmak

anlamında:

Diğerleri seyrederken, biz polise yardım ettik. Hastaydım, onlar oynarken ben seyrettim. gemi

için:

Boğazda seyrederken çok dikkatli olmak gerek. hastalık

için:

sezdirmek Bu parayı

ödemeyeceklerini sezdirmişlerdi.

Böyle bir davranışı hoş göremeyeceğimizi onlara sezdirdik. sezilmek Bu, bütün yazılarında kolayca sezilebilir. sezindirmek sezinlemek Bu tarih akışını ilk anda ben sezinledim. sezinletmek sezinmek sezmek,

to look on. We helped the police while the others just looked on [pili:s]. / was ill, I just looked on while they played. to sail [seyl]. One must be very careful when sailing through the Bosphorus [bosfins], to develop [divehp], to intimate [intimeyt]. They had intimated that they would not pay that amount [tmaunt]. to let smb understand. We let them understand that we couldn't tolerate such behaviour [biheyvyj], to be perceived [ptsiivd]. This can easily be perceived in all his writings. to give smb an inkling of. to be aware of [twe:]. / from the start perceived this historical process. to make smb feel smth. to perceive [ptsi:v],

to have a presentiment [prizentimint]. to see through [thru]. Onun niyetini çok iyi seziyorduk. We could well see through her intentions. to discern [diso:n]. Bilginler, böyle bir virüsün olacağını The scientists had discerned that there would sezmişlerdi. be such a virus [vayins]. *bit yeniği sezmek to smell a rat [red]. Ben, bu işte bir bit yeniği olduğunu seziyorum. / can smell a rat in this. *hile sezmek, birinden to suspect a trap [tre:p]. sıcak olmak to be warm [wo:m]. Deniz, beklediğimizden daha sıcaktı. The sea was warmer than we had expected. Havalar sıcak olmaya devam edecek. The weather will continue to be hot. sıcak yapmak to be hot. Geçen yaz çok sıcak yaptı. Last summer was very hot. to be genial [ciinytl]. sıcak kanlı olmak to get hot. sıcaklaşmak sıçmak, dışkıyı dışarı atmak: to defecate [defikeyt]. berbat etmek: to foul [faul]. sıçramak, atlamak anlamında: to jump [camp]. Bazı kurbağalar beş metre sıçrayabiliyor. Some frogs can jump five metres. to leap [li:p]. Küçük maymun bir daldan diğerine sıçrıyordu. The little monkey was leaping from one branch to another. parçalara savrulmak anlamında: to fly out. çamur vs için: to splash [spies]. Çirkefe taş atma, üstüne sıçrar. Don't throw stones into a cesspool, or you'll get splashed. irkilmek anlamında: to be startled [stadtld]. olacakları

farkına

hissetmek:

varmak

anlamında:

644

sıçratmak

| birleşikler ve deyimleri Bir sıçrarsın çekirge, iki sıçrarsın çekirge. Çirkefe taş atma, sıçrar üstüne. ayağa sıçramak canı başına sıçramak hop hop sıçramak kan başına sıçramak kanı beynine sıçramak uykusu beynine sıçramak sıçratmak, camın- rs top için:

One can't always trust one's luck. Don't invite the abuse of an insolent person. to jump to one's feet. to be terribly frightened [fraytind]. to jump for joy [camp]. to blow one's top. to make one's blood boil [boyl]. to feel dazed because of lack of sleep. to spatter [spedi]. to bounce [bauns].

tem:

| birleşikler ve deyimleri çamur sıçratmak Bir Mercedes üstüme çamur sıçrattı. esmayı üstüne sıçratmak etrafa su sıçratmak zifos sıçratmak sığamak=sıvamak sığdırılmak sığdırmak *ak!ına sığdıramamak sığınmak,

to spatter [spedi] with mud. A Mercedes spattered me with mud [mad]. to bring trouble upon oneself. to dabble ... in water. to splash with mud [sple:s]. to be made to fit into. to cram into[kre:m]. to be incomprehensible to smb.

to take shelter in [selti]. to take refuge behind smb [refyux]. iltica ermek anlamında: to take refuge in. Darbeden sonra elçiliklerden birine sığındı. After the coup he took refuge in one of the embassies [e:mbe:siz]. Herkesin başka ülkeye sığınmaya hakkı var. Everyone has the right to seek asylum in other countries [lsayhm], I birleşikler ve deyimleri Affınıza sığınarak. //I'm not abusing your patience [peysins]. to trust in God. Allana sığınmak Biz Allah'a sığındık. We trust in God [trast]. to appeal to the law [ipid], kanuna sığınmak to put oneself under smb's protection. koltuğuna sığınmak (birinin) to take refuge in [refyux]. bir yere sığınmak sığışmak to squeeze into [skwi:z], sığıştırmak to squeeze things/people into. sığlaşmak to get shallow [sedou]. sığmak to fit into. | birleşikler ve deyimleri İki karpuz bir koltuğa sığmaz. One can't do two things at the same time. Mızrak çuvala sığmaz. A spear will not go into a sack [se:k]. Sıçan, deliğine sığmazmış; birde kuyruğuna He can't possibly complete the job on hand. kabak bağlamış. to be plausible [plo:zibil], akla sığmak to be incomprehensible. akla sığmamak to be very impatient [impeyfint]. cam canına sığmamak to be jumping for joy [camping]. canı içine sığmamak derisine sığmamak to be too big for one's boots [bu:ts]. elbisesine sığmamak to outgrow one's clothes [klouthz]. Çocuklar artık elbiselerine sığmıyor. The children have grown out of their clothes. ele avuca sığmamak to be unruly [anrudi]. korunmak

bir

kişiye

amacıyla

bir

başvurarak:

yere:

sıhhatli olmak

645

havsalasına sığmamak havsalaya sığmamak hesaba kitaba sığmamak içi içine sığmamak kabına sığmamak mezhebine sığmamak mutluluktan içi içine sığmamak sevinçten içi içine sığmamak sıhhatli olmak

to be hard for smb to believe. to be beyond comprehension [komprihen§m]. to be imponderable [inpondinbil]. to be unable to contain oneself [kinteyn]. to be exuberant [igzyu:burnt]. to be against one's principles [prinsipilz]. to burst with happiness [bo:st]. to brim over with joy [coy], to be in good health. Sıhhatler olsun! Good health to you! to rush smb into doing smth [rasj. Beni böyle sık boğaz etmeyin. Don't rush me like that.

sık boğaz etmek sıkı olmak,

Sıkıysa git bunu Avrupa'da dene. dar

anlamında:

ilkelerine

bağlı

hoşgörüsü cimri isler

anlamında: olmayan:

anlamında: için

voğun

anlamında:

[birleşikler ve deyimler| ağzı sıkı olmak eli sıkı olmak sıkı fıkı olmak Bunlar birbiriyle sıkı fıkıdır. sıkıcı olmak *can sıkıcı olmak Bu, son derece can sıkıcıdır. sıkılgan olmak sıkılamak, sıkı

duruma

anlamında:

doldurup

to be closed mouthed [klouzd]. to be tight-fisted [tayt fistid]. to be intimate [intimit]. They are on intimate terms with each other. to be tedious [ti.dyis]. to be annoying [inoying]. This is annoying in the extreme. to be shy [say]. to tighten [taytin]. to press together, to tamp [te:mp],

getirmek:

sıkıştırmak

If you dare, go and try this in Europe [ y u : n p ] . to be tight [tayt]. to be strict. to be severe [sivi:]. to be stingy [stinci]. to be brisk.

sıkıştırmak:

sıkılmak, limon sıkıntı

için: için:

Çok sıkıldım. sıkıntıya

düşmek:

Sıkıntıya düşersen, dolarları kullan, utanıp

çekinmek

anlamında:

Bu insanlarda hiç sıkılma yok mu? |birleşikler ve deyimler] Yaralı kuşa kurşun sıkılmaz. Pek yaş olma, sıkılırsın; pek de kuru olma, kırılırsın. başı sıkılmak canı sıkılmak, boş

oturmaktan:

Orada hiç canım sıkılmadı. rahatsızlık

duymak

anlamında:

Sözlerinden dolayı canım çok sıkıldı. Oradaki davranışlarına canım sıkıldı. içi sıkılmak Bütün gün içim sıkıldı. yüreği sıkılmak

to be squeezed [skwi:zd]. to be/get bored [bo:d], I'm bored stiff. to be hard-pressed [ha:d prest]. If you're hard-pressed for money use the dollars. to be ashamed [lseymd]. Haven't these people any sense of shame? Don't hit someone who has fallen down. Be neither too soft nor too hard or you will either get squeezed or cracked. to be in straits [streyts]. to feel bored [bo:d]. / didn't feel bored at all there. to be annoyed [inoyd]. I'm very much annoyed by his remarks. I was annoyed at the way she behaved there. to have the blues [blu:z]. I've had the blues all day long. to feel depressed [diprest].

sıkılmamak

646

sıkılmamak Sen hiç sıkılmaz mısın? sıkınmak *ıkınıp sıkınmak sıkıntı içinde olmak Banka büyük mali sıkıntı içindedir. sıkıntıda olmak sıkıntılı olmak sıkıntısı olmak *para sıkıntısı olmak sıkıntısız olmak sıkıntıya gelememek sıkışık olmak, sıkışık

durumda

yer

olmak:

için:

zaman

için:

Maalesef zaman bakımından çok sıkışığız. sıkışık durumda olmak Şu anda çok sıkışık durumdayız. sıkışmak, aptesi

gelmek

kalabalık

anlamında:

için:

Burada çok sıkıştık. makine

için:

Daktilo makinesinin tuşları sıkıştı. '

parmak

için:

Parmağı kapıya sıkışmış. yol

için:

zaman

para yerde

için:

dar

bir

sıkışıp

iki

şey

arasında

zor

bir

durumda

kalmak:

kalmak: kalmak:

| birleşikler ve deyimleri başı sıkışmak el sıkışmak Biz, önce kavga ederiz, sonra el sıkışırız. Haydi, el sıkışınız! pazarlık

yaparken:

kalbi sıkışmak köşeye sıkışmak kuyruğu kapana sıkışmak sıkıştırılmak, zorla

sığdırmak

sıkı

duruma

firarda

olan

anlamında: getirilmek:

biri

için:

to have no sense of shame [seym]. Haven't you any sense of shame? to exert oneself [igzo:t]. to grunt and strain [grant/streyn]. to be in straits [streyts]. The Bank is in great financial straits. to be in straits. to be troublesome [trabilsim]. to be distressed [distrest]. to be hard up for money. to be free from worry [wari]. to be unable to withstand hardship. to be tight [tayt]. to be very congested [kmcestidl. to be hard-pressed for time [prest]. Unfortunately we are hard-pressed for time. to be in a fix. We are in a very bad fix at the moment. to feel the need to go the toilet. to be crowded together in. We are crowded together in here. to be jammed [ce:md]. The keys of the typewriter got jammed. to get caught in [ko:t]. Her finger got caught in the door. to be jammed [ce:md]. to be hard-pressed for [prest]. to be stuck [stak]. to be squeezed [skwirzd]. to be in trouble [trabil], to have more work than one can handle. to shake hands [§eyk]. First we quarrel but later shake hands. Go on, shake hands. to strike hands on [strayk]. to have a sudden pain in the chest. to have one's back to the wall. to be in a tight spot [tayt]. to be squeezed in [skwkzd]. to be tightened [taytmd]. to be cornered [ko:md].

sıkıştırmak, bir

yere

tıkmak

zorla

sığdırmak:

anlamında:

Bütün bu eşyaları dolaba kim sıkıştırdı? Paraları yine yastığın altına sıkıştırmıştır. bir

yere

sıkıca

yerleştirmek:

to squeeze in [skwi:z]. to jam in [ce:m]. Who has jammed all these things in the cupboard [kabid]? She must have tucked the money again under the cushion [ku§m]. to tighten [taytin].

sıkıya gelmek

647

kıstırmak

anlamında:

Hayvanı öyle sıkıştırırsan, üstüne atlar. ezilmesine

sebep

olmak:

Parmağını nereye sıkıştırdın? birinin

eline

vermek:

Birisi elime kartını sıkıştırdı, zorlamak bir

anlamında:

işi

yaptırmak

için

zorlamak:

Beni bu şekilde sıkıştırmasalar. [birleşikler ve deyimler) araya/arasına sıkıştırmak Bu iki şey arasına sıkıştıracağız. duvara sıkıştırmak eline para sıkıştırmak köşeye sıkıştırmak sıkıya gelmek sıkıya gelmemek Ben sıkıya gelemem. sıkkın olmak *cam sıkkın olmak sıklaşmak, sık

duruma

sık

to sandwich [se:ndwic°]. We'll sandwich it between these two. to drive to the wall [drayv]. to slip money into smb's hand. to drive smb into a corner [ko:ni]. to be hard put to it. to dislike hardship. (7 won't be rushed [ra§t]). to be depressed [diprest]. to have the blues [blu:z]. to be close together [klous]. to become frequent [frkkwmt].

gelmek:

görülmek

to corner [ko:m]. If you corner the animal like that, it will attack you [ite.'k]. to pinch. Where did you pinch your finger? to slip smth into smb's hand. Someone slipped his card into my hand. to put pressure on smb. to rush smb [rasj. I wish they wouldn't rush me like that.

anlamında:

sıklaştırmak, sık

duruma

sıkça

to bring close together [klous]. to render frequent, to quicken one's steps, to render frequent.

getirmek:

yapmak

anlamında:

"adımlarını sıklaştırmak sıklatmak sıkmak, ateşli

silahlar

baskı

altına

için: almak:

daraltmak

anlamında:

püskürtmek

anlamında:

sıkıntı/vermek sıkı

anlamında:

tutmak

rahatsız

anlamında:

etmek

Sizi detaylarla sıkmak istemiyorum. suyunu zorlamak

çıkarmak

anlamında:

to discharge [discax]. to put pressure on [pre§i], to tighten [taytin]. to squirt [skwo:t]. to cause annoyance [moyins]. to hold tightly [taytli]. to bother. / don't want to bother you with details. to squeeze [skwi:z]. to keep strict control over [kintroul].

|birleşikler ve deyimleri Aklına turp sıkayım! boğazını sıkmak can sıkmak Bu kadarı da can sıkıyor. canını sıkmak Canınızı sıkan bir şey var. İnşallah

canınızı sıkmıyorum. Canını sıkan ne?

çamaşır sıkmak diş sıkmak

How silly! to squeeze the throat of [skwi:z]. to bore [bo]. This is altogether boring. to annoy [inoy]. There's something that is annoying you. to bother. I hope I'm not bothering you. to trouble [trabil]. What's bothering you? to wring out the laundry [lo:ndri]. to set the teeth.

sımak

648

dişini sıkmak

to set one's teeth. to grit one's teeth and bear it. Çocuklar, dişinizi sıkın! Well boys, grit your teeth! elini sıkmak (birinin) to clasp one's hands. He clasped my hands and thanked me. Elimi sıkıp bana teşekkür etti. to shake one's hand [§eyk]. I'll never shake his hand again. Elini bir daha sıkmam. to seize smb by the throat [si:z]. to direct a hose at [dayrekt]. gırtlağını sıkmak to bore [bo:]. hortum sıkmak to take a shot in the dark. iç sıkmak karanlığa kurşun sıkmak to tighten one's belt [taytin], kemerini sıkmak to tighten up. kemerleri sıkmak to take it easy [i:zi]. kendini sıkmamak to shoot [§u:t]. kurşun sıkmak to boast [boust]. palavra sıkmak to pinch one's toe/foot. parmağını/ayağını sıkmak This shoe pinches my foot. Bu ayakkabı ayağımı sıkıyor. to douse [daus]. su sıkmak This crazy fellow doused everyone. Bu deli adam herkesin üzerine su sıktı. to squeeze juice from [cu:s]. suyunu sıkmak (bir meyvenin) to clench one's fists [klenc]. yumruklarım sıkmak sımak, to break [breyk]. kırmak anlamında: to defeat [difi:t]. yenmek anlamında: to spoil [spoyl]. katlanmak

bozmak

anlamında:

sınamak, denemek

anlamında:

yoklamak

to try. to test.

anlamında:

sınanmak,

to be tried out [trayd], to be put to the test. yoklama için: to hold an examination [igze:miney§in].b sınav yapmak to destroy, sındırmak to classify. sınıflamak to classify [kle:sifay]. sınıflandırmak We can classify them under four headings. Bunları dört başlık altında sınıflandırabiliriz. to grade [greyd]. Sebzeleri dahi sınıflandırıyorlar. They grade even the vegetables. sınıflanmak to be classified. sınırlamak to limit. to set a limit. sınırlandırmak Bir yerde sınırlandırmalıyız. We have to draw the line somewhere. sınırlanmak to be limited, sınırlı olmak to be limited. Kaynaklarımız çok sınırlı. Our resources are limited [riso:siz]. Maalesef bu konuda hareket alanımız çok sınırlıdır. (Unfortunately for us, there is little room for manoeuver in this matter [minu:vi], to be confined to [kinfaynd]. Gündem bir tek madde ile sınırlıdır. The agenda is confined to a single subject. sınmak, kırılmak anlamında: to break [breyk]. bozguna uğramak anlamında: to be defeated [difktid]. sır olmak to disappear [disipi:]. deneme

için:

649

sıra olmak sıra olmak sıra birinde olmak

Şimdi sıra bizde. Söz sırası sizde değil. Sıra kimde? sırada olmak Yerine geçmek için sırada olan kim var?

to line up [layn ap], to be one's turn [to:n]. It's our turn now. It's not your turn to speak. Whose turn is it? to queue [kyu:]. Who is next in line for the succession?

sıralamak, to line up. to list in order. to enumerate [inyu:mrreyt]. birer birer saymak anlamında: to begin to walk. yürümeye başlama anlamında: sıralanmak to line up. Hastalar daha şimdiden kapıda sıralandılar. The patients have already lined up at the gate. Halk, Diana'yı görmek için sokaklarda The people had lined the streets early to see erkenden sıralanmıştı. Diana [dayem]. to have smb arrange things in a row. sıralatmak to be the right time. sırası olmak Şimdi sırası değil. This is not the right time. Hisse satın almanın tam sırasıdır. It's just the right time to buy shares. Sırası gelmişken... By the way... to pole a plant [poul]. sırıklamak (bitkiler için) to be/get wet through [thru], sırılsıklam olmak Yağmur altında sırılsıklam oldum. / got wet through in the rain. •sırılsıklam âşık olmak to be madly in love. sırılsıklam etmek to drench. sırıtmak, to grin. aptallık belirtir biçimde gülmek: to show up. kusur için: to grin foolishly. *pişmiş kelle gibi sırıtmak sırlamak, to silver. ayna için: to glaze [gleyz]. toprak kap için: to be silvered/to be glazed. sırlanmak to annoy [inoy]. sırnaşmak to vanish into thin air [ve:ni§]. sırrolmak to be soaking wet. sırsıklam olmak You are soaking wet. Sırsıklam olmuşsunuz. to be drenched [drenct]. We were drenched to the skin in the rain. Yağmur altında sırsıklam olmuştuk. sıraya

koymak

bir

liste

anlamında:

halinde:

sırtarmak, bulut kedi

to to to to

için: için:

sırıtmak

anlamında:

sırtı yere gelmek sırtlamak, sırtına

almak:

sorumluluğu

üzerine

sıska olmak eskiden

sıskalaşmak sıvalamak sıvalı olmak

karın

şişmek:

almak:

pile up [payl]. arch its back [a: Kime sorarsanız sorunuz, aynı şeyi söyleyecektir. Orada oturabilirse, otursun. Ne olursa olsun, fikrimi değiştirmem.

though Though I saw him, I couldn't talk to him. Though no expert, I can tell a forgery, while While it cannot be considered wrong... I wish he'd leave so we could sit and work. I wish he'd come and take it away. I l l as I am, I shall go. I would just as soon not go. It won't matter whether she comes or not. Whether it rains or not, we shall go. Whether you like it or not. If he pays, well and good, if he doesn't... If he comes, well and good, but if he doesn't... We'll buy it, whether it's expensive or not. If this fails we shall try other methods. If any... I f anyone, only two or three will accept. I f anyone knows, he will. If anywhere, you'll find it at the flea market. At best it will fetch 50 dollars. Ask whoever you want, they'll tell you the same thing. If he can live there, let him. Whatever happens I won't change my mind.

-sin -(me)sin Tek yapsın da nasıl yaparsa yapsm. Kabul etsin, etmesin. Bu kadın olmasın da kim olursa olsun. -sin diye Çocuklar dinlensin diye orada durduk. Kaybetmesin diye onu ben taşıyorum. Seni, geleceksin diye bekledik. Değişiklik olsun diye trenle geldik. Adet yerini bulsun diye... -sine rağmen Tuhaf olmasına rağmen, yine de doğru olabilir, -şayet -se Şayet doğru ise. İşe, şayet ve ne zaman izin alırsak başlarız. ta ki Ta ki herkes öğrenene kadar. ya -se Ya gelmezlerse? Ya parayı kaybetseydi?

A l l I ask is for him to do it. Whether he accepts or not. Anyone rather than this woman, so that We stopped there so that the children might rest, in case I ' m carrying it in case he loses it. in the expectation We waited for you in the expectation that you would come. For a change we came by train. As a matter of form, though Though very strange, still it may be true, if If this is true. We shall start work, if and when we get the permission. until Until everyone has learned [lo:nt]. what if What if they don't come? What if he had lost the money?

901 Ek/Appendix 2

YALIN SÖZCÜK VE SÖZCÜK ÖBEKLERİNİN, DEYİM VE DEYİMLEŞMİŞ KALIPLARIN, FİİLE VE CÜMLEYE GETİRDİĞİ ANLAM DEĞİŞİKLİĞİ WORDS AND EXPRESSIONS THAT JOIN CLAUSES ADVERBIAL ADJUNCTS AND PHRASES MODIFYING A VERB

Düşünceleri birbirine bağlayan, yeni düşünce üreten ve düşünceleri birçok yönden niteleyen bu unsurların anlatımdaki rolü çok önemlidir. Bunlar: * Bağımsız iki kelime veya düşünceyi, çeşitli yönden, birini diğerine katar; birini diğerinden ayırır veya birini öbürüne karşı çıkarır. * Sebep, tarz, amaç, şart, zaman vs bakımından açıklık getirip, sözler arasında ne gibi bir ilişki bulunduğunu belirtir. * Konuşmacının, kendi sözleri hakkındaki düşüncesini pekiştirir. * Çoğu zaman ifadenin başına gelip, bir eleştiri veya yargı ifade eder. * Eylemin derecesini belirterek, yoğunlaştırıcı veya kısıtlayıcı olarak görev yaparlar.

acaba Acaba ne yapıyorlar? Acaba kabul etsek mi? Acaba doğru mu? Acaba bir tabak alabilir miyim? açıkça Açıkça, yalan söylüyor. açıkçası Açıkçası, ona inanmıyorum. Ödeyemezler; açıkçası, iflas ettiler, aklıma gelmişken Aklıma gelmişken, rapor nerede? aklısını Aklısıra bizi kandıracak. aksi halde/takdirde Acele etmelisin, aksi takdirde uçağı kaçıracaksın, aksine Hiç şaşmadım, aksine böyle bir şey bekliyordum, alabildiğine Alabildiğine koşuyorlardı. ama Sert olabilirim, ama bir canavar değilim. amacıyla Bunu, sizi kızdırmak amacıyla yapıyor. ancak Gitmek istemiyorum, ancak gitmem gerek. İyi bir atlettir, ancak spora ilgisiz. Karara itiraz ettik, ancak hiçbir netice vermedi.

I wonder what they are doing. Do you think we should accept? I wonder whether it's true. I wonder whether I could have a plate. clearly Clearly, he is lying [laying], frankly speaking Frankly speaking, I don't believe her. in plain terms [to:mz]. They can't pay, in plain terms, they're broke. incidentally [insidintili]. Incidentally, where is the report? he/she thinks He thinks he can fool us. otherwise [athiwayz]. You'd better hurry, otherwise you'll miss the plane, on the contrary [kontrrri]. I wasn't surprised, on the contrary, I was expecting such a thing. They were running at full speed, but I may be hard but I ' m not a monster, in order to/that He's doing it in order to make you angry, however I don't want to go, however I must, nevertheless He's a good athlete, nevertheless he isn't interested in sport [e:thli:t]. but We appealed but nothing came out of it.

902

Almak istiyorlar, ancak paralan yok. Ancak o zaman anlayabileceğiz. İyi çocuktur, ancak biraz dik kafalı. ancak ve ancak Ancak ve ancak özür dilerse, onu bağışlanın. anlaşılan Anlaşılan, sen haklısın. Anlaşılan, gelmeye niyetleri yok. artık Artık buraya gelmiyor. Artık emin olamayız. Bıktım artık! Yetti artık! aslına bakarsanız Aslına bakarsanız, gaye piyasayı kontrol etmektir. aslında Aslında, kızgın değilim. Sınavını veremedi, aslında, veremez. ayrıca Ayrıca resmi bir tahkikat olacaktır. az kaldı/kalsın Az kaldı, hepimiz ölüyorduk. Az kalsın, binayı tutuşturuyordu. Az kalsın, köpeği eziyordum. bakalım Gidebilirse, gitsin bakalım. Bakalım doğru mu? Mektubu okuyalım, bakalım. Yürü bakalım... Bunu altıya böl bakalım. bakarsın Bakarsın, gelirler. Bakarsın, ihtiyacımız olur. Bakarsın çalışacağı tutar. bakılırsa Kalitesine bakılırsa, çok ucuz. Yaşına bakılırsa... bana kalırsa Bana kalırsa, bize gerçeği söylüyor. Bana kalırsa, onları beklememiz gerek. bana göre Bana göre, bu bir zaman kaybıdır, bana öyle geliyor ki Bana öyle geliyor k i , yalan söylüyor, bana sorarsanız Bana sorarsanız, boşuna zaman harcıyorlar. bari Bu işi yapacaksan, bari lâyıkıyla yap. Bari telefon etseydiniz.

only They want to buy it, only they haven't the money. Only then shall we be able to tell. if He's a nice boy, if a bit hard-headed, if and only if I ' l l forgive him, if and only if he apologizes [lpohcayziz]. apparently Apparently you're right [rayt]. evidently Evidently they have no intention of coming. any more/no longer He doesn't come here any more. We can no longer be sure. I'm fed up! Enough is enough! in point of fact In point of fact, the aim is to control the market. actually [e:ktcu:li]. Actually, I ' m not angry. He hasn't passed, actually, he can't. in addition [idi§in]. In addition there will be an official inquiry, nearly We nearly all died [dayd]. He very nearly set fire to the building. I almost ran over the dog. I f he can go, let him. It remains to be seen whether it's true. Let's read and see. Let's go. See if you can divide this into six. may/might They might come. Perhaps we may need it. He might take it into his head to work. considering [kinsidiring]. Considering the quality, it's very cheap. Considering his age... in my opinion [lpinyin]. In my opinion, he's telling us the truth. I feel we should wait for them. in my view [vyu:]. It's, in my view, a waste of time. it seems to me It seems to me he is lying [laying], in my view They are wasting their time, in my view, at least [li.st]. If you're going to do it, do it properly, at least. You might at least have telephoned.

903

Bari iyi olsalar. başka bir deyişle Başka bir deyişle, bunu kabul edemeyiz. belki de Belki de yanılıyorum. bence Bence haklı. Bence, ölmekte olan bir endüstridir. bilâkis Bilâkis, orada çok mutluydu. bana kalsa Bana kalsa, başka türlü yapardım. bildim bileli Bildim bileli, orada durur. bile Konuşmak bile yasaktı. Bana "kal" bile demediler. Ne olduğunu bile sormadılar. bile bile Kapıyı bile bile açık bırakıyor. bilemedin/diniz Bir i k i hafta sürer, bilemedin, üç. bilerek Bunu bilerek yapıyorlar. bilerek veya bilmeyerek Bilerek veya bilmeyerek, onları incittiniz. bilmeden Onu bilmeden söylemiştir.

let's hope [houp]. Let's hope they are safe [seyf]. in other words In other words, we can't accept it. maybe I may be wrong. / Maybe I am wrong. I think I think she is right [rayt]. in my view It has become a dying industry, in my view, on the contrary [kontnri]. On the contrary, she was very happy there. If it were left to me If it were left to me I would do it differently, for a long time now It's been lying there for a long time now. even [i:vin]. It was forbidden even to talk [fibidin]. so much as They didn't so much as ask me to stay. They didn't so much as ask what it was. knowingly He knowingly leaves the door open, at most It would last a week or two, at most three, on purpose [pb:pis]. They are doing it on purpose, knowingly or unknowingly You have offended them, knowingly or unknowingly. unintentionally [anintensmili]. He must have said it unintentionally.

bir...ki Adamı bir dövdüler ki.

They gave the man such a thrashing.

bir...bir Hisseler, bir çıkıyor, bir iniyor. Bir var, bir yok. bir daha Onunla bir daha asla konuşmam. bir de Çıkışa koştular, bir de ne görsünler, kilitli. Bütün gün uyurlar, bir de zam isterler. Bir de onun yaptığına bakın. bir kere Bir kere, dilimizi konuşmuyor. Bir kere, o orada olmayacak. Bir kere, tekliflerini dikkatle incelemedik. bir taraftan...diğer taraftan Bir taraftan fakirim diyor, diğer taraftan ithal gömlek giyiyor.

The shares one moment go up, then go down. One moment it's there, the next it's gone, again [lgeyn]. I ' l l never speak to him again, only to They rushed to the exit only to find it locked [lokt]. in addition They sleep all day, in addition they want a raise [reyz]. just And just look at what he does, for one thing For one thing, he doesn't speak our language. For one thing he won't be there. To begin with, we haven't examined their offer carefully [igzermind]. On the one hand...on the other hand On the one hand he says he's poor, on the other hand he wears imported shirts [we:z].

904 bir türlü Bir türlü doğrudan tencereden yemeye alışamadı. Bir türlü bunu kabul edemiyor. Parayı bir türlü denkleştiremedik. bir yandan... diğer yandan Bir yandan arkadaştılar, diğer yandan ona güvenmiyorlardı. boşu boşuna Boşu boşuna beklemiş olduk. böylece Böylece, ücretsiz seyahat edebileceğiz. böylelikle Böylelikle, düzen yeniden sağlandı. böylesine Böylesine yağmur görmedim. bu arada Bu arada fiyatlar yükselmiş olacak. Bu arada bir şeyler yapmak zorundayız, bu bakımdan Bu bakımdan, diğerlerinden farklıdır. bu itibarla Bu itibarla, çok şanslıdır. bu nedenle Bu nedenle, böyle bir şeye izin veremeyiz, bu sebepten Çok özel bir deriden yapılıyor, bu sebepten çok pahalıdır. Bu sebepten, maçı kaybettik. İşte, bu sebepten ucuz. bu sebepten ötürü Bu sebepten dolayı, yansı bıraktı. bu suretle Bu suretle, işi bir günde bitirebilirsiniz, bu şartlar altında Bu şartlar altında, biz çekiliriz. bu takdirde Bu takdirde, dava açarız. bu yüzden Bu yüzden teklifi kabul etmedik. bundan başka Bundan başka, çok yardım ediyorlar. Bundan başka, vakit kalmadı. bundan böyle Bundan böyle, emirleri ben vereceğim, bundan dolayı Çoğunluk gelmedi, bundan dolayı toplantıyı erteledik. Çocukken ciddi bir şekilde hastalanmış, bundan dolayı zayıf kalmış.

somehow Somehow she could never bring herself to eating out of a pan [pe:n]. He can't bring himself to accept this. Somehow we couldn't put together the money. on the one hand...on the other hand They were friends on the one hand, but they didn't trust him on the other. We have waited in vain, thus [thas]. We shall thus be able to travel freely. in this manner [me:m]. In this manner order was restored [risto:d]. so I've never experienced such rain. in the meantime [mmtaym]. In the meantime prices will have risen. meanwhile [mirnwayl]. Meanwhile we have to do something. in this respect In this respect he is different from the others. and so/therefore And so he is very lucky [laki]. for this reason For this reason we can't allow such a thing, hence [hens]. It's made of a very special leather and hence very expensive [lethe:]. consequently [konsikwmtli]. Consequently we lost the match [me:c]. That is why it's cheap [gi:p]. consequently Consequently he dropped out of the race, in this way In this way, you can finish the job in one day. under these circumstances [so:kimste:nsiz]. Under these circumstances we shall withdraw, in that case In that case we shall go to court, that is why That's why we didn't accept the offer, besides [bisaydz]. Besides, they help a lot. moreover Moreover, there is no time left, from now on From now on I shall give the orders, therefore The majority failed to turn, therefore we postponed the meeting [micoriti]. consequently [konsikwmtli]. He was seriously i l l as a child, consequently he has been always weak [wi:k].

905

Bir gecikme olmuş, bundan dolayı kızdı, bundan ötürü Bugün çok çalıştılar, bundan ötürü hepsi çok yorgun. bunun için İşte bunun için gelmek istemedim, bunun sonucu olarak Bunun sonucu olarak fabrikayı kapatacaklar. bunun üzerine Fabrika kapandı ve bunun üzerine işçiler işsiz kaldı. bununla beraber İngilizce bilmiyor; bununla beraber, işaretleşerek idare ediyoruz. Bununla beraber, i y i geçiniyoruz. bununla birlikte Biraz yaşlıdır, bununla birlikte, yardımda bulunabilir. çok geçmeden Çok geçmeden buna alışırsınız. çünkü Ben bunu ödeyemem, çünkü param yok. Gelemem, çünkü... Çünkü güvenilir değil. Çünkü siz ve ben pekâlâ biliyoruz ki... daha doğrusu Bizi görmeye geldi, daha doğrusu, sizi görmeye, daha iyisi Ona bir not yollarım, daha iyisi, bir mektup yazarım. daha kötüsü Paraları yok, daha kötüsü, iflas etmiş durumda. daha önemlisi Daha önemlisi, orada her şey daha ucuz. daha şimdiden Daha şimdiden kavga etmeye başladılar. dahası Dahası, bu konuda tereddütlerimiz var. de/da Yiyecek ucuz, bulmak da kolay. Gel de kendin gör. Vur da gör. Yediler de yediler. Yapmayacağım, yapmam da. O değil de kim? Ne iyi ettiniz de kaldınız. Sen kim oluyorsun da böyle bağırıyorsun? Söyle de çayı getirsinler. de...de Adlarınızı yazarsanız olur, yazmazsanız da olur. Satar da satmayabilir de.

hence [hens]. There was a delay, hence his anger, and so They have been training hard today and so they all feel very tired, that is why That is why I didn't want to come, as a result As a result, they are going to close the factory [fe:ktrri]. whereupon The factory shut down, whereupon the workers were left without a job. however He doesn't know any English, however we get along with signs [saynz]. We get along well, though, nevertheless He is a bit old, nevertheless he can be of some help. before long Before long you'll get used to it [yu:st]. because [bikoz]. I can't pay it, because I haven't got any money. I can't come, because... Because he is unreliable [anrilayibil]. for For you and I know pretty well that... or rather He came to see us, or rather to see you. better still I ' l l send him a note, better still, I ' l l write him a letter, worse still They haven't got any money, worse still they are bankrupt [be:nkrapt]. more important More important, everything is cheaper there, (and) already They have started fighting already, furthermore Furthermore we have reservations about that. Food is cheap and easy to get. Come and see for yourself. Hit me and see what's going to happen. They ate and ate [eyt], I shan't do it, and I won't. If it isn't him, who is it then? You did well to stay. Who are you to shout like that? Tell her to bring the tea. You needn't write your names. She may or may not sell it.

906 değil mi ki Değil mi ki "yaparım" dedi, yapar. Değil mi ki bize yalan söyledi, artık ona güvenmiyorum, demek Demek İstanbul'da kalmayacaksınız. Demek yarın gidiyorsunuz. derken Duş alıyordum, derken kapı zili çaldı.

Hırsızı yakalıyayım derken, çatıdan düştü. Kaş yapayım derken, göz çıkarma.

since Since he said he would do it, he will. Since he has lied to us, I don't trust him any more. so So you won't be staying in Istanbul. So you're leaving tomorrow, just then I was having a shower and just at that moment the bell rang, while trying to While trying to catch the thief he fell from the roof. Don't make matters worse while trying to make them better.

desene Desene işler karıştı. diğer bir deyişle Kahverengi kullan, diğer bir değişle koyu renkler, diğer taraftan Diğer taraftan, iyi arkadaş olduk. diye "Acele et" diye bağırdı. Bir ses "Dur!" diye bağırdı. "Nereye?" diye sordu. Adet yerini bulsun diye... Değişiklik olsun diye trenle geldik. "Değer mi?" diye kendime sordum. Bdkırköy diye Bostancı otobüsüne binmişiz. "Gelmez" diye düşünüyordum. Geleceksin diye balık pişirdim. Ne diye onları buraya yolladılar? Falan oğlu filan doktor diye kendini tanıtıyor. diyelim ki Diyelim ki haklısın, bu neyi değiştirir ki? doğrusu Doğrusu, ben ona inanmıyorum. Doğrusu, hiç düşünmedim. Doğrusu, ben bu işi beğenmedim. dolayısıyla Dolayısıyla, trafik durmuş durumdaydı, durup durup Durup durup bize bakıyordu. durup dururken Durup dururken, kimse kimseyi vurmaz. Durup dururken, evi neden satsın ki? eğer Eğer gerekirse... Eğer isterlerse...

That means things have got complicated, in other words Use brown, in other words dark colours, on the other hand On the other hand, we became good friends. "Be quick.", he shouted. A voice shouted, "Stop!". "Where to?", he asked. As a matter of form. We came by train for a change. I asked myself whether it was worth while. We got on the Bostancı bus, thinking it was the Bakırköy one. I thought he wouldn't come. I cooked some fish in the expectation that you would come [ikspekteyşın]. What's the idea of sending them here? He introduces himself as doctor so-and-so, the son of so-and-so. admitting Admitting you're right, what difference does it make [difrmsj? frankly Frankly, I don't believe him. to speak frankly To speak frankly, I haven't given it a thought [mod], to be frank To be frank, I don't like it. consequently/so Consequently the traffic was at a standstill. He kept looking at us. without any reason [ri:zin]. No one will hit anyone without some reason. all of a sudden [sadin]. Why should he suddenly sell the house? if If necessary.... If they want to.

907 en azından En azından, öyle söylüyor. En azından, farkın hesabını vermeli. eninde sonunda Eninde sonunda, gerçeği öğrenecektir. evvela Evvela, bu işe son vermeliyiz. fakat Kalmak isterdim, fakat kalamam. Dokuz yaşında, fakat hâlâ okuyamıyor. galiba Galiba haklısın. Galiba önemli bir şey söyleyecekmiş. Galiba evine gitmemiş. Galiba saçmalıyorum. gel de Gel de bu işe kızma! Gel de bu insanlara inan! gel gör ki Gel gör ki, buna kendisi inanmıyor. gelgeldim Gelgelelim bunlara laf anlatmak zor. gelince Kazaya gelince, rapor henüz elimize geçmedi. gene Gene öğütler vermeye başladı. Gene ucuz sayılır. genellikle Genellikle çek kabul etmiyoruz. gerçekten Gerçekten, onun hakkında pek bir şey bilmiyorum. Gerçekten ne oldu? Gerçekten, istifa etmeyi düşünüyor musun? Gerçekten ucuz sayılır. gerçi Gerçi, halk değişiklikleri onaylıyordu. gereği gibi Bu, gereği gibi incelenmedi. gerek...gerek Gerek yoksul gerekse zengin olsun, herkes çalışmak zorunda.

at least [first]. At least he says so. He should account for the discrepancy, to say the least [ikaunt]. eventually [iventyuwili]. Eventually, he'll learn the truth, to begin with To begin with, we must put an end to this. I'd like to stay but I can't. He's nine years old and yet he can't read. probably You're probably right, it seems It seems he's going to say something important, apparently [iper'nntii]. Apparently he hasn't gone home. I guess [ges]. I guess I ' m talking nonsense [nonsinsj. How could one not get angry? How could one possibly believe these people? and yet And yet he doesn't believe it himself, however However it's hard to convince these people, as regards/as for As regards the accident, we haven't received the report yet. again [lgeyn]. He has started preaching again [pricing], still Still it can be considered cheap [kinsidird]. as a rule [ru:l]. As a rule we don't accept cheques [ceks]. I, honestly, don't know much about him. really What really happened? Seriously, are you considering to resign? To be sure, it's cheap [su:]. as a matter of fact [fe:kt]. The public, as a matter of fact, approved of the changes. properly It hasn't been properly examined [igze:mind]. whether...or Whether rich or poor, everyone has to work.

gibi Bitti gibi. Her zamanki gibi geç kaldı. Pek yapacağımız bir şey yok gibi. Etkilenmiş gibi görünmüyor. Bunun çıkar yolu yok gibi görünüyor.

It's as good as finished [finigt]. As usual he was late [leyt]. It doesn't look there's much we can do. He seems no more the worse [wo:s]. There seems to be no way out.

908 gibi olmasın Şikâyet etmek gibi olmasın. Arkasından söylemek gibi olmasın. Abartmak gibi olmasın.

I don't want to appear to be complaining. I don't want to appear to be talking behind him. I don't want to appear to be exaggerating.

giderek Giderek fenalaşıyor. Giderek benden uzaklaşıyor. Sabrım giderek tükeniyor.

He's getting worse and worse. She is getting more and more remote from me. I have less and less patience [peysms].

gitgide Hayat gitgide zorlaşıyor. Fırsatlar gitgide azalıyor.

Life is getting harder and harder. There are fewer and fewer opportunities.

gittikçe Hikâye, gittikçe ilginç bir hale geliyor. Gittikçe daha az fırsat buluyorum. gizliden gizliye Gizliden gizliye buluşuyorlar. görünüşe göre Görünüşe göre, plan geri tepti. güle güle Güle güle kullanın. Güle güle oturun. güya Güya çok gizli bilgiler içeriyormuş. Güya gelip bize yardım edecekti. ha ... ha Ha gittik ha kaldık, benim için hepsi bir. ha bire Depoya ha bire kasalar taşıyorlardı.

İki saatten beri ha bire tartışıyorlar. hadi/haydi Hadi senin dediğin olsun. Haydi gidelim. hâlâ Zarar hâlâ devam ediyor. Siz hâlâ bitirmediniz mi? On yaşındadır, hâlâ sayı sayamaz. halbuki Onlar Fransızca bilmez, halbuki ben bilirim, hamdolsun Hamdolsun arabada kimse yoktu. haklı olarak Haklı olarak, istifasmı verdi. hani Hani bunu bir daha yapmayacaktın? Hani zengin idi? Hani, neden geldiğimizi bilmese... hatta Onu beğendi, hatta almak istedi. Onu gördüm, hatta onunla konuştum.

The story is becoming more and more interesting. I find fewer and fewer occasions [ikeyjinz]. in all secrecy [si:krisi]. They meet in all secrecy. apparently [ipe:nntli]. Apparently the plan backfired [be:kfayid]. Enjoy it. Enjoy your stay. supposedly [sipouzidli]. It supposedly contained very confidential information [konfidensrl]. He was supposed to come and help us. It's all the same to me whether we stay or go. without stopping/continuously. They were continuously carrying cases to the warehouse [we:haus]. on and on They have been arguing on and on for two hours, all right A l l right, let's have it your way. come on Come on, let's go. still The harm still continues [kintinyuz]. yet Haven't you finished yet? He is ten years old, and yet he can't count. whereas [werez]. They can't speak French, whereas I can. thank God Thank God there was no one in the car. rightly Rightly, he submitted his resignation. You were not going to do it again, weren't you? She was supposed to be rich, wasn't she? Now if he didn't know why we had come... even He liked it, he even wanted to buy it. I saw her, I even talked to her.

909 hele Hele yapmasın! Hele satsınlar! Borçlarım ödesinler hele.

I dare him not to do it. I dare them to sell it. Let them pay their debts first, we'll see then.

hele şükür Hele şükür, gelebildiniz. hem Hem ne lüzum var? Gelecekler, hem koşarak. hem de Hem de boşuna çabalıyoruz.

You've managed to come, at last! Whatever for? They'll come, and running at that! And also we are struggling in vain [veyn].

hem...hem Hem ağlarım, hem giderim. Hem ziyaret, hem ticaret. Hem okuyor, hem de ekmeğini kazanıyor. hemen Onu hemen iade etmelisin. hemen hemen Hemen hemen bitti. Hemen hemen yeni gibi. her defasında Her defasında geri gönderdik. her halde Her halde unuttu. her nasılsa Her nasılsa, kıyıya varmayı başardı, her ne ise/neyse Her ne ise, işimize bakalım. her ne kadar...da Her ne kadar erken uyandıysam da... Her ne kadar denediysem de... Her ne kadar verdiysek de... her nedense Her nedense, teklifi kabul etmedi. her şeyden önce Her şeyden önce, onlara çok şey borçluyuz, her şeye rağmen Her şeye rağmen, durum iyileşmedi. her zamanki gibi Her zamanki gibi sarhoştu. hiç Size hiç yakışmıyor. hiç bir şekilde Hiç bir şekilde ona içki ısmarlamayın. hiç de Hiç de beğenmedim. hiç değilse Hiç değilse bu kitapları okuduk. hiç olmazsa Hiç olmazsa onlara yardım edebilirsin. icabında İcabmda yasaklarız.

I shall cry but I shall go on my wedding day. It's both, part pleasure and part business. He is both studying and earning his life. at once [wans]. You must take it back at once. very nearly It's very nearly finished. It's as good as new. each time We sent it back each time, probably He has probably forgotten [figatin]. somehow Somehow a solution will be found, at any rate At any rate let's get on with our work, although Although I woke up early... however much However much I tried... However much we gave... for some reason (or other) For some reason he didn't accept the offer. first of all First of all, we owe them a lot. for all that The situation didn't get better for all that, as usual [yu:juwil]. As usual, he was drunk, at all It doesn't befit you at all. on no account [lkaunt]. On no account should you buy him a drink. at all I didn't like it at all. at least [li:st]. At least we have read these books, at least At least you may help them, if necessary We may prohibit it, if necessary [nesisiri].

910 için Onu çürümeye terk etmek için almadık. Sebze pişirmek için kullanmayın. İncelemen için biraz sakladım. ikide bir İkide bir işini değiştiriyor. ilave olarak İlave olarak, yüzlerce telefon aldık. ilk önce İlk önce, orada olmayacağım.

to We didn't buy it to leave it to rot. Do not use it to cook vegetables. I've kept some for you to examine, constantly [konstantli]. He is constantly, changing his job. in addition [idi§in]. In addition, there were hundreds of calls. in the first place In the first place, I won't be there.

ille İlle de bugün gitmenize gerek yok. İlle bunu söyleyeceksin, değil mi? inşallah İnşallah, yakında borcumuzu öderiz. İnşallah, bizi sorumlu tutmazlar. istemeye istemeye İstemeye istemeye yapacaksan, bırak. ister istemez İster istemez bekleyeceğiz. ister...ister İster gel, ister gelme; biz gidiyoruz. İster al, ister alma. İster hoşlarına gitsin, ister gitmesin, çalışmak zorundalar. işin kötü tarafı İşin kötü tarafı, makineden anlamıyor. işin şaşılacak tarafı İşin şaşılacak tarafı, parayı harcamadı, işin tuhaf tarafı İşin tuhaf tarafı, bizi bekliyordu. işte İşte geliyorlar. İşte ulaştık. İşte buldum. İşte biletleriniz. İşte başlıyoruz. iyisi İyisi, hep beraber onu ziyaret etmek. Hepsinden iyisi, gidip onunla konuşmaktır, kabul edelim ki Kabul edelim k i , bir şeyler saklıyor. Kabul edelim k i , bir şeyler öğreniyor. kâh...kâh Kâh bağırarak, kâh sakin bir şekilde. kala kala Kala kala 50 tane kaldı. kaldı ki Kaldı k i , kendimi i y i hissetmiyorum. Kaldı k i , orada kimseyi tanımıyorum.

You don't have to go today. You must say that, musn't you? God willing God willing we shall pay our debt soon. I hope I hope they won't blame us for that [bleym]. unwillingly If you're going to do it unwillingly, leave it. like it or not Like it or not, we shall wait. whether...or Whether you come or not, we're going. Take it or leave it. Whether they like or not, they have to work, the trouble is The trouble is he doesn't know much about machines. surprisingly enough [siprayzingli]. Surprisingly enough, he didn't spend the money, strangely enough Strangely enough, he was expecting us. here Here they come. Here we are. Here it is. Here are you tickets. Here we go. the best thing The best thing to do is to go and visit him together. Best of all is to go and have a talk with him. admitting Admitting that she's hiding something, granted that Granted that he is learning something, at one time...and at another At one time shouting and at another quietly. Not more than 50 are left, besides Besides I don't feel well, moreover Moreover, I don't know anyone there.

911 keşke Keşke burada olsa. Keşke oraya gitmeseydi. keza Biz çok yorgunuz, keza onlar da. kıyasla Kıyasla, onlar amatör kalır.

I wish I wish he were here. I wish he hadn't gone there. likewise [laykwayz]. We are very tired, and so are the others. by comparison [kimperisin]. They are, by comparison, amateurs [e:mitoz].

ki Neden bunu yapsın ki? Çiğ yemedim ki karnım ağrısın. Bilmem ki, nasıl anlatayım. Bana öyle geliyor k i , yalan söylüyor. Gelir mi ki? Neresi temiz ki? O kadar eğlendik k i ! Öyle bir soğuk oldu k i , anlatamam. Ayağa kalkmıştık ki, duvarlar yıkılmaya başladı. lafın kısası (uzun) Lafın kısası, buna izin veremeyiz. maalesef Maalesef size yardım edemeyeceğiz. Maalesef sizi bekleyemedi. maazallah Maazallah, bizden biri olsaydı! madem Madem herkes ayrılıyor, biz de gidelim. mademki Mademki biliyorsun... Mademki kalmak istemiyor... maksadıyla Bu işi para kazanmak maksadıyla yapmıyoruz, mamafih Mamafih bu bize çok pahalıya mal oldu. maşallah Maşallah! Maşallah! Ne güzel kız! mecburen Mecburen kabul edeceğiz. meğer Meğer hiç paraları yokmuş. Meğer bir hırsızmış. Meğer koynumuzda bir yılan besliyormuşuz. meğer ki Onu kullanmayacağız, meğer ki mecbur olalım. Onu kaldıramayacağım, meğer ki biri yardım etsin, meselâ Az sayı, mesela yirmi yeter. Meselâ para nereden gelecek?

Why should he do such a thing? I haven't eaten anything raw, so why should I worry about a stomach-ache? I don't know how to explain it. It appears to me that he is lying. Will he come? I wonder. What place is clean? We had so much fun! It got so cold that I can't begin to tell you. Hardly had we stood up when the walls began crubling. to cut it short To cut it short, we can't allow such a thing, to (my) regret [rigret]. To our regret, we shan't be able to help you. unfortunately [anfo:cinitli]. Unfortunately she couldn't wait for you. God forbid God forbid, if it had been one of us! seeing that Seeing that everyone is leaving, let's leave too. since [sins]. Since you know, as As he doesn't want to stay, in order to We aren't doing it in order to earn money, nonetheless Nonetheless it has cost us dear. How wonderful! What a pretty girl, God be praised [preyzd]. of necessity [nisesiti]. We shall accept of necessity. apparently It appeared they had no money at all. it turned out [to:nd]. It turned out that he was a thief. It turned out we were nurturing a snake in our bosom. unless We shall not use it unless we have to. I won't be able to lift it unless someone helps me. say A small number, say twenty, will be enough. for example [igza:mpil]. For example: where to get the money from?

912 mi Zengin mi zengin! Cimri mi cimri! Yapar mı yapar! Eder mi eder. Ben onu yaparım mı, yaparım. O parayı ödemedin mi, yandın. nasıl Bunu nasıl yaparlar? Kahveniz nasıl olsun? Ödeyecekler, hem de nasıl. nasıl ki Nasıl ki bize aldırmadı, biz de ona aldırmayacağız, nasıl oldu da Nasıl oldu da evi sattılar? nasıl olsa Nasıl olsa bir gün hepimiz öleceğiz. nasılsa Nasılsa yapabileceğimiz bir şey yok. ne Ne karışıyor? Ne vazifen? Ne hakkı var? Ne aptalmışım! Ne yalan söyleyeyim? ' Ne iyi ettiniz de geldiniz. ne arar! Onda para ne arar! ne çıkar? Yardım etse bile, bundan ne çıkar? ne de olsa Ne de olsa bizden daha tecrübelidir. İstediğini yapar, ne de olsa kendi parasıdır. ne dedim de Ne dedim de onları dinledim! ne diye? Ne diye bekliyorlar? Ne diye gitti? Ne diye çocukları oraya gönderdiler? Bunu ne diye yaptı?

And is he rich! A miser beyond words [mayzi]. He is quite capable of doing it [keypibil]. It's certainly worth [wo:th]. You can bet I ' l l do it. If you don't pay that sum, you've had it. how How can they do such a thing? How would you like your coffee? They shall pay, and how! just as We shall ignore him, just as he ignored us. how come How come they've sold the house? in any case [keys]. In any case we shall all die one day. Anyhow there is nothing we can do. what for/why? What is he interfering for? What is it to you? He has no right. What a fool I am! Why should I lie [lay]? You did well to come. He is flat broke! Even i f he helps, what will come of it? After all After all he's more experienced than we are. He can do what he likes with it, after all it's his money, why on earth? Why on earth did I listen to them? why/what for? What are they waiting for? Why on earth did he leave? What's the idea of sending the children there? What made him do that?

ne gezer! Ne gezer! Bizde para ne gezer! ne hikmetse Ne hikmetse, bugün gelmediler. Ne hikmetse, pahalıdır. Ne hikmetse! ne kadar ...o kadar Ne kadar erken, o kadar i y i . Ne kadar küçük olursa, o kadar ekonomik olur. ne kadar Orada olmayı ne kadar isterdim!

Not likely! We don't have two pennies to rub together. for some reason [ri:zin]. For some reason they haven't come today. For some reason it's expensive. Heaven knows why! the...the The sooner the better. The smaller it is the more economical. how How I wish I were there!

913 ne kadar da Ne kadar da hayal kırıcı. ne kadar olsa Ne kadar olsa, o da bir insandır.

how How very disappointing, after all After all he is a human being too [hyu:min].

ne malum? Ne malum? ne... ne de Bütün gün ne yedi, ne de içti. Ne kendileri çalışır, ne de diğerlerine fırsat verir, ne olur ne olmaz Ne olur ne olmaz, makbuzu saklayın. ne olur Ne olur, bırakınız oynasınlar. ne olursa olsun Ne olursa olsun! Sonuç ne olursa olsun! Ne olursa olsun, gideceğim. ne var ki Güzel bir yer, ne var k i , bahçesi yok. Ne var k i , hayat devam ediyor. ne yapıp yapıp Ne yapıp yapıp, bu işi bitir. neden Bu olayı neden büyütüyorlar? neden sonra Neden sonra kim olduğunu öğrendik. nedense Nedense adını bırakmak istemedi. nerede kaldı ki O, kendine bir ayakkabı alamaz, nerede kaldı ki araba alsın. O, İngilizceyi konuşamaz, kaldı ki yazsın! nereden Nereden söyledim! Nereden nereye! neredeyse Neredeyse uçağı kaçılıyorduk. Neredeyse ağlıyordum. Neredeyse gelirler. Neredeyse ona inanıyordum. netice itibariyle Netice itibariyle, onu değişik bir şekilde yazmalıyız. netice olarak Netice olarak, bu yıl daha fazla mal satmamız gerek, neyse Neyse, biz işimize bakalım. Neyse, ben gideyim artık. neyse ki Neyse ki arabada kimse yoktu.

How do you know? neither...nor He neither ate nor drank all day [dre:nk]. They neither study nor let the other do so. just in case [keys]. Keep the receipt, just in case [riskt]. Do let them play. No matter what! Whatever the price! I shall go no matter what, except that It's a nice place, except that it has no garden, however However, life goes on. at all cost Finish it by all possible means [mi:nz]. why Why are they exaggerating this incident? long after We learned long after who he was [16:nd]. for some reason For some reason he didn't want to leave his name, how in the world He can't buy himself a pair of shoes, how in the world can he buy a car. let alone He can't speak English, let alone write it. Why on earth did I say that? Who could have thought it possible? nearly We nearly missed the plane. I came near to crying, soon They'll come at any moment now. almost I almost believed him. in conclusion [kinklu:jin]. In conclusion, we have to write it in a different way. in conclusion In conclusion, we have to sell more goods this year anyway Anyway, let's get on with our work. Anyway, it's time I was going, fortunately Fortunately there was no one in the car.

914 nispeten Bu, nispeten daha kolay. nitekim Kimse kabul etmiş değil, nitekim bende kabul etmedim. Nitekim bunun farkındaydılar. niyetiyle Onu öldürmek niyetiyle ateş etti. o halde O halde oturup bekleyelim. o kadar O kadar iyi k i .

relatively [rehtivli]. This one is relatively easier. just as [cast]. I did not accept, just as everyone else. as a matter of fact ,[fe:kt]. As a matter of fact they were aware if it. with the intend to He shot at her with the intention to kill. in that case [keys]. In that case let's sit and wait. so He is so good.

o kadar da O kadar da kötü değil. o kadar...ki O kadar yorgundum ki elbiselerimle yatmışım, o takdirde O takdirde gelemeyiz. olarak Ben sana bir baba olarak değil, bir arkadaş olarak hitap ediyorum. oldukça

It's not all that bad. so...that I was so tired that I slept with my clothes on. in that case In that case we can't come, as

Oldukça iyi gitti.

It went fairly well, rather Rather bad. while While it's satisfactory, it's not what we want, that is why He was afraid, that is why. Is that why he didn't come? for that reason [ri:zin]. I don't trust them for that reason, hence [hens]. There was a big delay, hence his anger.

Oldukça kötü. olmakla beraber Tatmin edici olmakla beraber istediğimiz bu değil, ondan Korkuyordu da ondan. Ondan mı gelmedi? ondan dolayı Ondan dolayı onlara güvenmiyorum. Büyük bir gecikme oldu, ondan dolayı kızdı, onun için Onun için bir neden göremiyorum. onun üzerine Onun üzerine protestolar başladı. oysa (ki) oysa biz ona güvenmiştik. ölçüde Varlığımızı tehdit ettiği ölçüde. önceden Bize önceden bildirmelisiniz. önceleri Önceleri değerini bilemedik. öyle Öyle mi? Öyle olsun! Öyle ya! Öyle de battık, böyle de. Çok utanmıştı, öyle ki, bir şey söyleyemedi.

I ' m speaking to you not as a father but as a friend, fairly

I can't see any reason for it. thereupon Thereupon protests started, whereas [werez]. Whereas we had trusted him. in so far as In so far as it threatens our existence, beforehand You should tell us beforehand, at first We didn't at first appreciate it. so Is that so? As yo wish! Of course! We're done for, one way or the other. He was so ashamed that he couldn't say anything [îseymd].

915 öyle de olsa Öyle de olsa, karışmaya hakkınız yok. öylece Öylece herkes duymuş olacak. öylelikle Öylelikle sorun çıkmaz. öylesine Öylesine yorgunum ki. öylesine Öylesine geldik. öylesinc.ki Öylesine iyi bir öğretmen ki. öyleyse/öyle ise Öyleyse gelmezler. özetle Özetle, daha fazla mal satmalıyız.

even so Even so, you have no right to interfere, in that way In that way everyone will have heard of it. in that manner In that manner there will be no problems, so I'm so tired. for no purpose [po:pis]. We came for no purpose, such He is such a good teacher, if so/in that case [keys]. In that case they won't come, to sum up To sum up, we have to sell more.

rağmen Her şeye rağmen, başaracağız. rasgele/rastgele Rasgele bir tane seçti. sadece Onu, sadece korkutmak istedim, sadece... aynı zamanda Sadece kızmadım, aynı zamanda hayal kırıklığına uğradım. sanki Sanki bizimle gelmek istiyor. Sanki yokmuşum gibi davranıyor. Umurunda sanki. Kendimi sanki sorumlu gibi hissediyorum. Gitmemekle iyi mi ettik sanki? sapına kadar Sapma kadar bir askerdir. sıcağı sıcağına Bu konuyu sıcağı sıcağına konuşalım. sırası gelince Sırası gelince konuşuruz. sırası gelmişken Sırası gelmişken, tamirat ne zaman yapılacak? son derece Bu, son derece anlamlı. sonuç olarak İşçileri kendilerinden soğutmuşlardı, sonuç olarak seçimleri kaybettiler. Madenleri yoktu, sonuç olarak sanayi hiç gelişmedi. sözde Sözde bize yardım edecekti! sözümona Sözümona eğlendik.

Come what may, we shall succeed, at random He picked one at random [re:ndim]. only I only wanted to frighten her [fraytin], not only ... but also I wasn't only angry but also disappointed, as if It looks as if he wants to come with us. He's acting as if I don't exist. As if he cared, as though I feel as though I ' m responsible, do you think? Do you reality think we did well not to go? to the core [ko:] He is a soldier to the core. while the iron is hot/at once Let's discuss this matter at once. when the time is ripe [rayp]. We'll discuss it when the time is ripe. by the way By the way, when will the repairs be made? highly This is highly significant, as a result [rizalt]. They had alienated the workers, as a result they lost the elections [eylineytid]. consequently [konsikwintli]. They had no minerals, consequently industry never developed [divehpt]. supposedly [sipouzidly]. Supposedly he was going to help us! supposedly Supposedly we had fun.

916 şartıyle Gece kalmamak şartıyle. Bugün geri vermek şartıyle. şiddetle Şiddetle onanma ihtiyacı var. şayet Şayet yapmayacaksan, söyle. Şayet ve ne zaman izin alırsak. şöyle dursun Çocuk, koşmak şöyle dursun, yürüyemiyor. Futbol oynamak şöyle dursun, burada yürünmez. Çoğu, yürüyüşe çıkmak şöyle dursun, bakkala kadar yürümemiştir. Yazmak şöyle dursun, İngilizceyi doğru dürüst konuşamıyor. şöyle veya böyle Şöyle veya böyle, ona ödeteceğim. şu halde Şu halde hiçbir yere gidemeyiz. şu kadar ki Şu kadar ki, söylenti gerçek değil. şu var ki Şu var k i , daha fazlasını istiyor. şunun şurasında Şunun şurasında kaç gün kaldı ki? şüphesiz Hiç şüphesiz, her şeyin farkındaydı. ta ki Tekrar tekrar anlatacağım, ta ki herkes öğrensin, lanı...ki Kapıyı tam açacaktım ki. tanı...sırada Tam gideceği sırada. tam aksine

on condition that [kindis.ui]. On condition that you don't spend the night. provided that [pnvaydid]. Provided you return it today [rito:n]. It badly needs repairing, if If you're not going to do it, say so. If and when we get the permission, let alone The child can't walk, let alone run. One can't walk here, let alone play football. Most of them never walked to the grocer, let alone take a walk. still less He can't speak English properly, still less write it. one way or another One way or another I ' l l make him pay for it. in that case In that case we can't go anywhere, however However the rumour is false [foils], only Only he is asking for more. How many days are there to go? certainly He certainly was aware of what was happening, in order that I ' l l explain it again and again in order that everyone learns it. just as Just as I was opening the door, just as Just as he was leaving. on the contrary On the contrary, he wants a lot.

Tam aksine, çok şeyler istiyor. tam anlamıyla Tam anlamıyla paramparça etti. tam olarak Tam olarak ne istiyorlar? tekrar tekrar Bana tekrar tekrar vurdular. Tekrar tekrar sizi uyarıyorum. tersine Tersine, eti yemezler. tevekkeli Tevekkeli değil, arabayı sattı. tutalım ki Tutalım ki doğru. uğruna/uğrunda Hepsi o ideal uğrunda öldüler.

It literally tore it to pieces, exactly [igze:ktli]. What do they exactly want? repeatedly [ripi:tidli]. They repeatedly hit me. again Again, I ' m warning you. on the contrary On the contrary, they don't eat meat, no wonder No wonder he has sold the car. let's suppose that [sipouz]. Let's suppose it is true. for the sake of [seyk]. They all died for the sake of that ideal.

917 umuduyla Bir iş bulmak umuduyla gazeteleri okur. uzun lafın kısası Uzun lafın kısası, bu iş yürümez. üstelik Partilere gitmeyi sevmem, üstelik vaktim de yok. Gelmedi, üstelik özür bile göndermedi. Üstelik bizi ilgilendirmez. Bilmiyorum, üstelik umurumda değil. üzere Paketi açmak üzereydim. Açlıktan ölmek üzereydik. Bize her şeyi anlatmak üzereydi. Gitmek üzere hazırlanıyor. İM yıl içinde geri ödemek üzere. Yoksullara dağıtılmak üzere size veriliyor.

Yarın getirmek üzere alabilirsiniz.

in the hope of He reads the newspapers in the hope of finding a job. in short In short, it won't work, besides [bisaydz]. I don't like to go to parties, besides I have no time to. what is more He didn't come, and what is more he sent no apology [lpolici]. Besides, it's no concern of ours [kinso:n], I don't know, nor do I care [ke:]. to be about to I was about to open the parcel [pa:sil]. to be near to We were near to dying from hunger [hangi]. to be on the point of He was on the point of telling us everything. She is getting ready to leave. To be repaid within two years. on the understanding that It's given to you on the understanding that it will be distributed to the needy. on condition [kmdi§in]. You can take it, on condition you bring it tomorrow.

var/varsın Varın istediğinizi yapın. varsın gelsin. Varsın yesin. varıncaya kadar Helikopterden çocuk arabasına varıncaya kadar her şey sergilenmişti. ve Söyledikleri ve yaptıkları farklı. Ne zaman ve şayet hazır olursa. veya Olmak veya olmamak ya Ya bütün paramızı kaybedersek? Ya fikrini değiştirirse? O adam var ya! Duydun mu ya! Öyle ya! ya...ya Ya çalışalım, ya da buradan gidelim. Ya bu deveyi gütmeli, ya bu diyardan gitmeli. On beş yaşında ya var, ya yok.

Do what you like. Let him come. He might as well eat. from...to... Everything from helicopters to prams was exhibited [igzibitid], and What he says and what he does are different. If and when it is ready. or To be or not to be. What if we lose all our money? Supposing he changes his mind, what then? That damned fellow [de:md]! Have you heard what has happened? Of course! either ...or Let's either work or leave. Take it or leave it. hardly/barely She is barely fifteen.

yalnız Yalnız bu şekilde neticeye varabiliriz. Yapanm, yalnız paramı isterim.

Only that way can we get results. I ' l l do it but I ' l l get my due.

918 yalnız...aynı zamanda Yalnız, kitabı kaybetmedi, aynı zamanda bedelini de ödemedi. yalnız ve yalnız Yalnız ve yalnız izin alırsak. yani Hiçbir şey ödemek zorunda değilsin, yani bedavadır. yazık Yazık, böyle mi yapacaktı! yerine Onun yerine git, dağda yaşa. yeter ki Yeter ki yalan söylemesin. Yeter ki sussun. Yeter ki sen iste! yine Yağmur yine başladı. yine de Tarihi sevmem, yine de almam gerek. Yine de istediğinizi vermeyecektir. Düzelme oldu, yine de bu konuda tereddütlerimiz var. yok yere Yok yere heyecanlandık. yok Yok hastaymış, yok başı ağrıyor, bıktım artık! yoksa Yoksa bilmiyor mu? Gelsen iyi edersin, yoksa kavga çıkacak. Zamanında gelin, yoksa içeriye almazlar. Hemen gitmen gerek, yoksa geç kalacaksın. Yoksa gelmezdim. Vasıtayla mı, yoksa yürüyerek mi gidelim. zaten Zaten yapacağım yaptı. Zaten söylemez. Zaten yapabilecekleri bir şey yok. Zaten geç kaldım. Zaten biliyor. zira Biz kömürü seçtik, zira daha ucuz. Zira onda her şey var.

not only...but also He not only lost the book but also didn't pay for it. if and only if If and only if we get the permission, that is You don't have to pay anything, that is, it's free, shame [§eym]. What a shame! I wouldn't have expected this from him! instead [insted]. Instead go and live in the mountains, so long as So long as he doesn't lie [lay], provided Provided he keeps quiet [kwayit]. Just ask for it! again [lgeyn]. Rain has started again. still I don't like history, still I must take it. al the same All the same, he won't give you what you want. There has been some improvement, we have reservations all the same [reziveysmz]. uselessly We got excited uselessly [yu:slisli]. If it isn't that she is ill then it is that she has a headache, I've had enough. or Or doesn't he know? or else You had better come, or else there will be trouble. Come early, or else they won't let you in. otherwise You should leave at once, otherwise you'll be late. I wouldn't have come otherwise. Shall we go on foot or ride? in any case In any case, he did what harm he could, anyway Anyway he won't tell you. There is nothing they could do anyhow. already I'm already late. He knows already, for We opted for coal, for it was cheaper, because Because he has everything.

919 Ek/Appendix 3

FİİL ÇEKİMİ CETVELİ ETKEN ÇATI - OLUMLU ŞEKLİ TABLE OF CONJUGATION ACTIVE VOICE - AFFIRMATIVE FORM mastar: olumsuz şekli: edilgen şekli: sürekli şekli: geçmiş şekli: yeterlik şekli:

vermek vermemek verilmek veriyor olmak vermiş olmak verebilmek

the infinitive: the negative form: the passive form: the continuous form: the perfect form: the potential form:

to give not to give to be given to be giving to have given to be able to give

1- YALIN ZAMAN/SIMPLE T E N S E HABER KİPİ/INDICATIVE MOOD Belirli d/'li Geçmiş (Definite d/'-past) verdim I gave verdin you gave verdi he/she gave verdik we gave verdiniz you gave verdiler they gave

Belirsiz miş'ti Geçmiş (miş-past Indefinite) vermişim it appears I gave vermişsin it appears you gave vermiş it appears he gave vermişiz it appears we gave vermişsiniz it appears you gave vermişler it appears they gave

Şimdiki Zaman (Present Continuous) I'm giving veriyorum veriyorsun you are giving he is giving veriyor veriyoruz we are giving veriyorsunuz you are giving veriyorlar they are giving

Gelecek Zaman (Simple Future) vereceğim I shall give vereceksin you will give verecek he will give vereceğiz we shall give vereceksiniz ^ you will give verecekler they will give

Geniş Zaman (Simple Present) veririm I give verirsin you give verir he/she gives verirsiniz we give verirsiniz you give verirler they give İSTEME KİPİ/DESIDERATIVE MOOD Dilek-Şart (Suppositive-Conditional) versem if I gave versen if you gave verse if he gave versek if we gave verseniz if you gave verseler if they gave

İstek (Optative) vereyim veresin vere verelim veresiniz vereler

let me give may you give may he give let us give may you give may they give

920 BİLEŞİK ZAMAN/COMPOUND T E N S E HİKÂYE/THE P E R F E C T di'ti Geçmiş Past Perfect

verdiydim verdiydin verdiydi verdiydik verdiydiniz verdiydiler

Şimdiki Zaman Past Continuous

veriyordum veriyordun veriyordu veriyorduk veriyordunuz veriyordular (veriyorlardı)

1 had given you had given he had given we had given you had given they had given

1 was giving you were giving he was giving we were giving you were giving they were giving

miş'U Geçmiş m/ş-past Perfect

vermiştim vermiştin vermişti vermiştik vermiştiniz vermiştiler (vermişlerdi)

1 had given you had given he had given we had given you had given they had given

Geleceğin Anlatımı Future in the Past

verecektim verecektin verecekti verecektik verecektiniz verecektiler (vereceklerdi)

1 was going to give you were going to give he/she was going to give we were going to give . you were going to give They were going to give

Geniş Zamanın Anlatımı Habitual Past

verirdim verirdin verirdi verirdik verirdiniz verirdiler (verirlerdi)

I used to give you used to give he/she used to give we used to give you used to give they used to give

İSTEME Kl P l/D ES ID E RATI VE MOOD Dilek-şart (Suppositive-conditional)

verseydim verseydin verseydi verseydik verseydiniz verseydiler (verselerdi)

Gereklilik Obligation

vermeliydim vermeliydin vermeliydi vermeliydik vermeliydiniz vermeliydiler

if I had given if you had given if he had given if we had given if you had given if they had given

İstek (Optative)

vereydim vereydin vereydi vereydik vereydiniz vereydiler

would that I had given I wish you had given I wish he/she had given would that we had given I wish you had given I wish they had given

I should have given you should have given he/she should have given we should have given you should have given they should have given

ŞART/CONDITION Belirli oV'li geçmiş Definite d/-past

verdiysem verdiysen verdiyse verdiysek verdiyseniz verdiyseler

if I gave (as you claim) if you gave (as you claim) if he gave (as you claim) if we gave (as you claim) if you gave (as you claim) if they gave (as you claim)

Belirsiz miş'Vı geçmiş m/ş-past indefinite

vermişsem vermissen vermisse vermişsek vermişseniz vermişlerse

if I have given if you have given if he was given if we have given if you have given if they have given

921 Şimdiki zamanın şartı Present continuous

veriyorsam veriyorsan veriyorsa veriyorsak veriyorsanız veriyorlarsa

if I am giving if you are giving if he/she is giving if we are giving if you are giving if they are giving

Gereklik Obligation

vermeliysem vermeliysen vermeliyse vermeliysek vermeliyseniz vermeliyseler

Gelecek zamanın şartı Future condition

vereceksem vereceksen verecekse vereceksek verecekseniz vereceklerse

if I am going to give if you are going to give if he/she is going to give if we are going to give if you are going to give if they are going to give

Geniş zamanın şartı Simple condition

if I must give if you must give if he/she must give if we must give if you must give if they must give

verirsem verirsen verirse verirsek verirseniz verirlerse

if I give if you give if he/she gives if we give if you give if they give

RİVAYET (SÖYLENTİ)/NARRATIVE MOOD miş'li geçmiş Dubitative miş-past

vermışmışım vermişsin vermişmiş vermişmişiz vermişmişsiniz vermişmişler (vermişlermiş)

I am supposed to have given you are supposed to have given he is supposed to have given we are supposed to have given you are supposed to have given they are supposed to have given

Şimdiki zaman Dubitative present continuous

verıyormuşum veriyormuşsun veriyormuş veriyormuşuz veriyormuşsunuz veriyormuşlar (veriyorlarmış)

I am supposedly giving You are supposedly giving he is supposedly giving we are supposedly giving you are supposedly giving they are supposedly giving

Gelecek zamanın rivayeti Dubitative future

verecekmişim verecekmişin verecekmiş verecekmişiz verecekmişsiniz verecekmişler (vereceklermiş)

apparently I am going to give apparently you are going to give apparently he is going to give apparently we are going to give apparently you are going to give apparently they are going to give

Geniş zamanın söylentisi Dubitative simple present

verırmışım verirmişsin verirmiş verirmişiz verirmişsiniz verirmişier (verirlermiş)

I allegedly give you allegedly give he/she allegedly gives we allegedly give you allegedly give they allegedly give

İSTEME KIPI/DESIDERATIVE MOOD Dilek-şartın söylentisi Dubitative suppositive-conditional

verseymişim verseymişsin verseymiş verseymişiz verseymişsiniz verseymişler (verselermiş)

it appears that if I had given it appears that if you had given it appears that if he had given it appears that if we had given it appears that if you had given it appears that if they had given

İsteğin söylentisi Dubitative optative

vereymişim vereymişsin vereymiş vereymişiz vereymişsiniz vereymişler

I gather that if I had given I gather that if you had given I gather that if he had given I gather that if we had given I gather that if you had given I gather that if they had given

Gerekliğin söylentisi Dubitative obligation

vermeliymişim vermeliymişsin vermeliymiş vermeliymişiz vermeliymişsiniz vermeliymişler (vermelilermiş)

it seems I must give it seems you must give it seems he must give it seems we must give it seems you must give it seems they must give

Emrin söylentisi Dubitative imperative

versinmiş versinlermiş

it appears that he is to give it appears that they are to give

923 Ek/Appendix 4

FİİL ÇEKİMİ CETVELİ EDİLGEN ÇATI - OLUMLU ŞEKLİ TABLE OF CONJUGATION PASSIVE VOICE - AFFIRMATIVE FORM 1- YALIN ZAMAN/SIMPLE T E N S E HABER KİPİ/INDICATIVE MOOD d/'li Geçmiş (Definite d/-past) satıldı it has been sold it was sold (long ago)

miş'M Geçmiş (m/ş-past Indefinite) satılmış it has been apparently sold it was apparently sold (long ;

Şimdiki zaman Present Continuous satılıyor it is sold (everywhere) tartışılıyor it is being discussed

Gelecek zaman Simple future satılacak it will be sold

Geniş zaman Ordinary Present satılır it is sold İSTEME KİPİ DESIDERATIVE MOOD Dilek-Şart Suppositive-Condition satılsa if it were sold

İstek Optative satıla

may it be sold

Gereklik Necessity satılmalı

Emir Imperative satılsın

let it be sold

it must be sold

2- BİLEŞİK ZAMAN/COMPOUND T E N S E HİKÂYE/THE P E R F E C T d/'li Geçmiş d/-Past Perfect satıldıydı

it had been sold

Şimdiki Zamanın Hikâyesi Past continuous satılıyordu it was sold

m/ş'li Geçmiş m/ş-Past Perfect satılmıştı it had been sold Gelecek Zamanın Hikâyesi Future in the Past satılacaktı it was going to be sold

Geniş Zamanın Hikâyesi Past continuous satılırdı it used to be sold it was sold (always) Dilek-Şart Suppositive-Condition satılsaydı if it had been sold Gereklik Necessity satılmalıydı

it should have been sold

İstek Optative satılaydı

I wish it had been sold

924 RİVAYET/NARRATIVE MOOD m/'ş'lî Geçmiş Dubitative m/ş-Past

Geniş Zamanın Rivayeti (Söylentisi) Dubitative Ordinary Présent

Gelecek Zamanın Rivayeti (Söylentisi) Dubitative Future

Şimdiki Zamanın Rivayeti (Söylentisi) Dubitative Present Continuous

satılmışmış

satılacakmış

it has supposedly been sold

apparently it is going to be sold

Dilek-Şartın Rivayeti (Söylentisi) Dubitative Suppositive-Condition

satılsaymış

it appears that if it had been sold

satılırmış

satılıyormuş tartışılıyormuş

it is allegedly sold

it is apparently sold it is apparently being discussed

Gerekliliğin Rivayeti (Söylentisi) Dubitative Imperative

satılsınmış

apparently it is to be sold

ŞART/CONDITION d/'li Geçmiş Definite d/-Past

satıldıysa

Geniş Zaman Present Continuous

if it was sold (as it is claimed it was) satılıyorsa tartışılıyorsa

if it is sold if it is being discussed

m/ş-Past Indefinite

Geniş Zaman Ordinary Present

Gelecek Zaman Simple Future

Gereklik Necessity

mis'W Geçmiş

satılmışsa

satılacaksa

if it has been (supposedly) sold

if it is going to be sold

satılırsa

satılmalıysa

if it sold

if it must be sold

925

Ek/Appendix 5 FİİL ÇEKİMİ CETVELİ OLMAK VE 'İMEK' EK FİİLİNİN ÇEKİMİ TABLE OF CONJUGATION CONJUGATION OF THE VERB 'İMEK' AND 'OLMAK' TO BE/TO BECOME İ M E K ek fiilinin yalnız şimdiki ve geçmiş zaman şekilleri vardır, diğer zaman ve şekiller için O L M A K fiili kullanılır. ' İ M E K ' is found only in the present and past tenses, other tenses and forms are expressed by the verb OLMAK. 1- YALIN ZAMAN/SIMPLE T E N S E HABER KİPİ/INDICATIVE MOOD di'li Geçmiş Definite di-Past

-idim -idin -idi -idik -idiniz -idiler

Gelecek Zaman Simple Future

olacağım olacağın olacak olacağız olacaksınız olacaklar

I was you were he/she was we were you were they were

I shall be you will be he will be we shall be you will be they will be

Şimdiki Zaman Present Continuous

-im -sin -dir -iz -isiniz -dirler

I am you are he/she is we are you are they are

miş'li Geçmiş miş-Past Indefinite

-imlşlm -İmişsin -İmiş -İmişiz -İmişsiniz -İmişler

I apparently was you apparently were he apparently was we apparently were you apparently were they apparently were

Gelecek Zaman (niyet içeren) Future of Intention

olacağım olacağın olacak olacağız olacaksınız olacaklar

I am going to be you are going to be he is going to be we are going to be you are going to be they are going to be

Geniş Zaman Simple Present

-im -sin -dir -iz -Islnlz -dirler

I am (always) you are (always) he is (always) we are (always) you are (always) they are (always)

İSTEME KİPİ/DESIDERATIVE MOOD Dilek-Şart Suppositive-Conditional

olsam olsan olsa olsak olsanız olsalar

If I were If you were If he were If we were if you were if they were

olayım olasın ola olalım olasınız olalar

would that I be may you be may he/she be may we be may you be may they be

Emir Imperative

Gereklik Obligation

olmalıyım olmalısın olmalı olmalıyız olmalısınız olmalılar

İstek Optative

I must be you must be he must be we must be you must be they must be

ol olun olsun olunuz olalım olsunlar

be be let him/her be be let us be let them be

926 2- BİLEŞİK ZAMAN/COMPOUND T E N S E HİKÂYE/THE P E R F E C T di'li Geçmiş di-Past Perfect

olduydum olduydun olduydu olduyduk olduydunuz olduydular

I had been you had been he had been > we had been . you had been they had been

Şimdiki Zaman Past Continuous

oluyordum oluyordun oluyordu oluyorduk oluyordunuz oluyorlardı

I became you became he became we became you became they became

miş'li Geçmiş miş-Past Perfect

olmuştum olmuştun olmuştu olmuştuk olmuştunuz olmuştular (olmuşlardı)

Geniş Zaman Habitual Past

olurdum olurdun olurdu olurduk olurdunuz olurlardı

I had become you had become he had become we had become you had become they had become

I used to get'be you used to get/be he used to get/be we used to get/be you used to get/be they used to get/be

Geleceğin Hikâyesi Future in the Past

olacaktım olacaktın olacaktı olacaktık olacaktınız olacaktılar (olacaklardı),

I was going to be you were going to be he was going to be we were going to be you were going to be they were going to be

İSTEME KIPI/DESIDERATIVE MOOD Dilek-Şart Suppositive-Conditional

olsaydım olsaydın olsaydı olsaydık olsaydınız olsaydılar

Gereklilik Obligation

olmalıydım olmalıydın olmalıydı olmalıydık olmalıydınız olmalıydılar

if I had been if you had been if he had been if we had been if you had been if they had been

İstek Optative

olaydım olaydın olaydı olaydık olaydınız olaydılar

would that I had been I wish you had been I wish he had been I wish we had been I wish you had been I wish they had been

I should have been you should have been he should have been we should have been you should have been they should have been

RİVAYET/NARRATIVE miş'li Belirsiz Geçmiş miş-Past Indefinite

-imişmişim -imişmişsin -imişmiş -imişmişiz -imişmişsiniz -imişlermiş

I have supposedly been you have supposedly been he/she has supposedly been we have supposedly been you have supposedly been they have supposedly been

Gelecek Zamanın Rivayeti Future in the Past

olacakmışım apparently I am going to be olacakmışsın apparently you are going to be olacakmış apparently he is going to be olacakmışız apparently we were going to be olacakmışsınız apparently you were going to be olacaklarmış apparently they were going to be

927 Şimdiki Zamanın Rivayeti Dubitative Continuous

Geniş Zamanın Rivayeti Dubitative Simple Present

oluyormuşum oluyormuşsun oluyormuş oluyormuşuz oluyormuşsunuz oluyorlarmış

olurmuşum olurmuşsun olurmuş olurmuşuz olurmuşsunuz olurlarmış

I supposedly become you supposedly become he supposedly becomes we supposedly become you supposedly become they supposedly become

I allegedly become you allegedly become he/she allegedly becomes we allegedly become you allegedly become they allegedly become

İSTEME KIPI/DESIDERATIVE MOOD Dilek-Şartın Söylentisi Dubitative Suppositive-Condition

olsaymışım olsaymışsın olsaymış olsaymışız olsaymışsınız olsaymışlar

it seems that if I had been it seems that if you had been it seems that if he had been it seems that if we had been it seems that if you had been it seems that if they had been

İsteğin Rivayeti Dubitative Optative

olaymışım olaymışsın olaymış olaymışız olaymışsınız olaymışlar

It appears that if I had been it appears that if you had been it appears that if he had been it appears that if we had been it appears that if you had been it appears that if they had been

Gerekliğin Rivayeti Dubitative Obligation

olmalıymışım olmalıymışsın olmalıymış olmalıymışız olmalıymışsınız olmalıymışlar

it appears that I must be it appears that you must be it appears that he must be it appears that we must be it appears that you must be it appears that they must be

Emrin Söylentisi Dubitative Imperative

olsunmuş olsunlarmış

apparently he is to be apparently they are to be

ŞART/CONDITION Belirli di'li Geçmiş Definite di-Past

Belirsiz miş'li Geçmiş mlş-Past Indefinite

Şimdiki Zaman Present Continuous

Gelecek Zaman Simple Future

Geniş Zaman Simple Present

Gereklik Obligation

idiysem idiysen idiyse idiysek idiyseniz idiyseler

oluyorsam oluyorsan oluyorsa oluyorsak oluyorsanız oluyorlarsa

olursam olursan olursa olursak olursanız olurlarsa

if I was (as it is claimed) if you were (as it is claimed) if he was (as it is claimed) if we were (as it is claimed) if you were (as it is claimed) if they were (as it is claimed)

if I am becoming if you are becoming if he is becoming if we are becoming if you are becoming if they are becoming

if I become if you become if he/she becomes if we become if you become if they become

imişsem imişsen imişse imişsek imişseniz imişlerse

olacaksam olacaksan olacaksa olacaksak olacaksanız olacaklarsa

olmalıysam olmalıysan olmalıysa olmalıysak olmalıysanız olmalılarsa

If I have supposedly been if you have supposedly been if he has supposedly been if we have supposedly been if you have supposedly been if they have supposedly been

if I am going to be if you are going to be if he/she is going to be if we are going to be if you are going to be if they are going to be

if I must be if you must be if he must be if we must be if you must be if they must be

929

Ek/Appendix 6 FİİL ÇEKİMİ CETVELİ 'VAR' FİİLİNİN ÇEKİMİ TABLE OF CONJUGATION CONJUGATION OF THE VERB 'VAR TO HAVE/TO OWN 1- YALIN ZAMAN/SIMPLE T E N S E HABER KİPİ/INDICATIVE MOOD di'li Geçmiş Definite di-Past

benim vardı senin vardı onun vardı bizim vardı sizin vardı onların vardı

I had you had he/she had we had you had they had

Şimdiki Zaman Present Continuous

benim var senin var onun var bizim var sizin var onların var Geniş Zaman Simple Present

benim var senin var onun var bizim var sizin var onların var

I have you have he/she has we have you have they have

miş'li Geçmiş miş-Past Indefinite

benim varmış senin varmış onun varmış bizim varmış sizin varmış onların varmış Gelecek Zaman Simple Future

benim olacak senin olacak onun olacak bizim olacak sizin olacak onların olacak

I apparently had you apparently had he apparently had we apparently had you apparently had they apparently had

I shall have you will have he will have we shall have you will have they will have

I have you have he/she has we have you have they have

İSTEME KİPI/DESIDERATIVE MOOD Dilek-Şart Suppositive Conditional

benim olsa(ydı) senin olsa(ydı) onun olsafydı) bizim olsafydı) sizin olsafydı) onların olsafydı)

if I had if you had if he/she had if we had if you had if they had

Gereklilik Obligation

benim olmalı senin olmalı onun olmalı bizim olmalı sizin olmalı onların olmalı

I must have you must have he must have we must have you must have they must have

Emir Imperative

benim olsun senin olsun onun olsun bizim olsun sizin olsun onların olsun

let me have have let him have let us have have let them have

930 ANLATMA KİPI/PERFECTIVE MOOD Belirli Geçmiş Definite Past

benim olduydu senin olduydu onun olduydu bizim olduydu •, sizin olduydu onların olduydu

Gelecek Zaman Future in the Past

benim olacaktı senin olacaktı onun olacaktı bizim olacaktı sizin olacaktı onların olacaktı

I had had you had had he had had we had had you had had they had had

I was going to have/to own you were going to have/to own he/she was going to have/to own we were going to have/to own you were going to have/to own they were going to have/to own

Dilek Şart Suppositive Condition

Geniş Zaman Habitual Past

benim vardı senin vardı onun vardı bizim vardı sizin vardı onların vardı

I used to have you used to have he used to have we used to have you used to have they used to have

benim olsaydı senin olsaydı onun olsaydı bizim olsaydı sizin olsaydı onların olsaydı

if I had had if you had had if he had had if we had had if you had had if they had had

SÖYLENTİ KİPİ/NARRATIVE MOOD Şimdiki Zaman Dubitative Present

Gelecek Zaman Dubitative Future

Dilek-Şart Dubitative Unreal Condition

Gereklik Dubitative Necessity

benim varmış senin varmış onun varmış bizim varmış sizin varmış onların varmış

I apparently have you apparently have he apparently have we apparently have you apparently have they apparently have

benim (var) olsaymış senin (var) olsaymış onun (var) olsaymış bizim (var) olsaymış sizin (var) olsaymış onların (var) olsaymış

apparently apparently apparently apparently apparently apparently

if I had if you had If he had if we had if you had if they had

benim (var) olacakmış I shall supposedly have senin (var) olacakmış you will supposedly have onun (var) olacakmış he will supposedly have bizim (var) olacakmış we shall supposedly have sizin (var) olacakmış you will supposedly have onların (var) olacakmış they will supposedly have

benim (var) olmalıymış senin (var) olmalıymış onun (var) olmalıymış bizim (var) olmalıymış sizin (var) olmalıymış onların (var) olmalıymış

it seems I must have it seems you must have it seems he must have it seems we must have it seems you must have it seems they must have

ŞART/CONDITION Şimdiki Zaman Present Condition

di'li Geçmiş Şartı di-Past

benim vardı ise senin vardı ise onun vardı ise bizim vardı ise sizin vardı ise onların vardı ise

if I had -as it's claimed if you had -as you claim if he had -as he claims if we had -as it's claimed if you had -as you claim if they had -as they claim

Gelecek Zaman Şartı Future Condition

benim (var) olacaksa senin (var) olacaksa onun (var) olacaksa bizim (var) olacaksa sizin (var) olacaksa onların (var) olacaksa

if I am going to have if you are going to have If he is going to have if we are going to have If you are going to have if they are going to have

benim varsa senin varsa onun varsa bizim varsa sizin varsa onların varsa

Gerekliğin Şartı Conditional Necessity

benim (var) olmalıysa senin (var) olmalıysa onun (var) olmalıysa bizim (var) olmalıysa sizin (var) olmalıysa onların (var) olmalıysa

if I have if you have if he has if we have if you have if they have

if I must have if you must have if he must have if we must have if you must have if they must have

931 İSTEME KIPI/DESIDERATIVE MOOD Gereğin Anlatılması Perfect Necessity

bende (var) olmalıydı I should have had sende (var) olmalıydı you should have had onda (var) olmalıydı he should have had bizde (var) olmalıydı we should have had sizde (var) olmalıydı you should have had onlarda (var) olmalıydı they should have had

Dilek-Şartın Söylentisi Dubitative Suppositive-conditional

benim (var) olsaymış senin (var) olsaymış onun (var) olsaymış bizim (var) olsaymış sizin (var) olsaymış onların (var) olsaymış

t seems that t seems that t seems that t seems that t seems that it seems that

if I had had if you had had if he had had if we had had if you had had if they had had

933 Ek/Appendix 7 FİİL ÇEKİMİ CETVELİ miş'Lİ İFADE ŞEKİLLERİ TABLE OF CONJUGATION USE OF THE DUBITATIVE FORM -miş

Hayli geniş kullanılış şekli olan bu kip; kişinin, başkasından duyduğu, sonradan gördüğü, doğrulayamadığı, farkında olmadan işlediği eylemleri ifade etmesine yarar. İngilizceye, aşağıdaki ifadelerinden uygun olanı kullanılarak aktarılır. It's a special form of a verb used to report rumours, to express appearances and to indicate that one was not witness to the act or that one cannot corroborate or confirm it. It is rendered in English using one of the expressions stated below: apparently supposedly it appears that reportedly seemingly they say that (it is said that) allegedly it seems that I gather that fvlastar/The infinitive -miş olmak Belirsiz Geçmiş Indefinite Past -misim -misin -miş -misiz -misiniz -misler

Geçmişin Anlatımı Perfective Past -mistim -mistin -misti -mistik -mistiniz -mistiler

Geçmişin Söylentisi Dubitative Past -mişmişim -mlşmişsin -mişmiş -mişmlşiz -mişmlşslniz -mişmişler

Şimdiki Zaman Present Continuous -iyormuşum -iyormuşun -iyormuş -iyormuşuz -iyormuşsunuz -iyormuşlar

Geleceğin Söylentisi Dubitative Future -çekmişim -çekmişsin -çekmiş -çekmişiz -çekmişsiniz -ceklermiş

Geniş Zaman Söylentisi Présent Dubitative -(i)rmişim -(i)rmişin -(i)rmiş -(I)rmişiz -(I)rmişslnlz -(i)rlemniş

Dilek-Şartın Söylentisi Dubitative Suppositive Condition -seymişim -seymişin -şeymiş -seymişiz -seymişsiniz -seymişler

Gerekliğin Söylentisi Dubitative Obligation -mellymişim -meliymişin -meliymiş -meliymişiz -meliymişsinlz -meliymişler

Şartın Söylentisi Dubitative Condition -mişsem -mlşsen -misse -mlşsek -mişsenlz -mişlerse

Emrin Söylentisi Dubitative Imperative

-sınmış -sinlermlş

KULLANILIŞ ŞEKİLLERİ/USAGE Şimdiki Zaman/The Present Rafineri yanmaktaymış. İyi değilmiş. Gelin gayet güzelmiş. Güzel bir yermiş. Çok zenginmişim! Şu sırada çok çalışıyormuş. Bu günlerde çok kâr ediyormuşsunuz.

It appears that the refinery is burning. Reportedly he isn't well. The bride, I ' m told, is very beautiful. It is supposed to be a nice place. I ' m supposed to be rich! He is reportedly working very hard at the moment. I hear you're making a lot of profit these days.

934 Geniş Zaman/The Simple Present Yemekleri nefismiş. Çok kitap okurmuş. İyi Türkçe konuşurmuş. Müdür, bazı günlerde şubeleri denetlermiş.

Geçmiş Zaman/The Past Bir kaza olmuşa benziyor. Bağdat'ta karışıklık olmuş. Galiba çöpe atmışlar. Gürültü sabaha kadar sürmüş. Dün beni görmeye gelmişsiniz. Öğretmenlik yapmış. Kontratı herhalde imzalamışsın. Uyumuşum. Unutmuş olmalı. Sırf reform yapmış olmak için seform yapılmaz.

Atatürk'ü görmüş olmayı isterdim. Konuşmuş olmak için konuştu. Onu, bana siz takdim etmiştiniz. Ankara'ya gitmişmişim. Hani Londra'ya gitmiştin! Sizlere daima inanmışımdır. Sen gene içmişsin! Galiba evde unutmuşum. Onunla bir toplantıda tanışmış. Unutmuş gibisin. Kader böyle imiş! Sen ağlamışsın! Onlara daima yardım etmişimdir. Söylemişimdir. Daima pilot olmak istemişimdir.

I hear that the food is delicious [dilisis]. It seems he reads a lot. Apparently he speaks Turkish well. The manager, it seems, inspects the branches on certain days.

It seems there has been an accident. Apparently there were disorders in Baghdad. They have apparently thrown it away. The noise apparently went on till morning. I hear you came to see me yesterday. It appears that he worked as a teacher. You must have signed the contrat. I apparently overslept. He must have forgotten [figatin]. You don't carry out reforms just for the sake of reform. I ' d like to have seen Ataturk. He spoke just to have spoken. You had introduced him to me. I ' m supposed to have gone to Ankara. You are supposed to have left for London. I have always believed in you. You've been drinking again! I seem to have forgotten it at home. She allegedly got to know him at a meeting. You seem to have forgotten. It's destiny! You've been crying! I have always helped them. I may have said so. I've always wanted to be a pilot [payht].

Gelecek Zaman/the Future Mart'ta gelecekmiş. Size akşam telefon edecekmiş. Zaten gitmeyeceklermiş. Parayı göndermeyecekmiş ama göndermiş. Ben gidecekmişim. Gerekliğin Söylentisi/Dubitative Necessity O da gelmeliymiş. Orada yerleşmeliymişim. Reddetmemeliymişsiniz. Günde bir saat yürümeliymişim.

He is supposed to be coming in March. Apparently he is going to call you up in the evening. Reportedly they aren't going to go. He wasn't going to send the money but reportedly he did. I ' m supposed to go [sipouzd].

Reportedly he should have come too. It seems that I should settle there. You shouldn't have refused. Reportedly I should walk an hour a day.

Emir/Imperative Beklesinmiş! Yarın gelsinlermiş! Geri versinmiş! Kalmasınlarmış!

Apparently he is to wait. Apparently they are to come tomorrow! It appears that he is to give it back! Apparently they are not to stay!

935 Dilek-Şart/Suppositive Conditional Israr etseymişiz. Orada kalsaymışım. Daha erken gelseymiş. Kabul etseymişsin. Biraz bekleselermiş. Olumsuz Şekli/The Negative form Sen bunları söylememiş ol. Siz talimatları uygulamamışsımz. Şu sırada iyi netice alamıyorlarmış. Gelmeyeceklermiş. Sizi tanımamışlar. Müracaat eden olmamış. Oraya kışın gelen olmazmış. Dikensiz gül olmazmış. Kimseye yardım etmezmiş. Hiç de bitmiş değil. Şimdiye kadar böyle bir şeyi denemiş değiliz. Aradıktan tip değilmiş. Soru şekilleri/The Interrogative form Nesi varmış? Ne yapıyormuş? Nereye gidiyormuş? Kiminle evleniyormuş? Ne söylemiş? Onu gizli dosyadan almış olamaz mı?

It seems that if we had insisted. It appears that if I had stayed there. Apparently if he had come earlier [rpe:rmtli]. Reportedly if you had accepted. It appears that i f they had waited a bit [ipi:z].

Pretend you haven't said that. It seems that you haven't been following the instructions [instraksinz]. I hear that they haven't been getting good results lately. It seems they won't be coming. They supposedly didn't recognize you. Apparently no one has applied [ipe:nntli]. Apparently no one comes there in winter. It is said that there are no roses without thorns. Reportedly he never helps anyone. It's by no means finished. So far we haven't tried such a thing. Apparently it's not the type they are looking for.

He has what? She's doing what? He is going where? Se is marrying who? He said what? Couldn't he have taken it from the confidential file [fayl].

937

Ek/Appendix 8 ÖRNEK FİİL ÇEKİMİ VE FİİLLERİN KULLANILIŞ ŞEKİLLERİ Emir Kipi MODEL CONJUGATION AND USE OF VERBS The Imperative Olumlu Şekli/Affirmative Form

git gitsin gidelim gidiniz gitsinler

go let him go let us go go let them go

Yiyebilirse, yesin bakalım. Artık doğru dürüst giyinsin! Yeter ki işi bitirsin. Saçını biraz tarasın! Elinden geleni yap! Tut! Dikkat et! Söylediklerine dikkat et! Sakın söylediklerimi unutma! Lütfen size söyleneni yapıverin. En iyisi görevliye sorun. Siz de aynı şeyi yapınız. Bir yere yazıver. Biri bu kapıyı kapatıversin. Biri doktor çağırsın! Bırak gelsinler. Öl veya öldür! Lütfen oturunuz. Azar azar sürünüz. İcabında su katınız. 28A'ya bininiz. Otursanıza. Yarın beni arasın. Söyleyin, biraz beklesin. Ona ders olsun! Çocuklara söyleyin, sussunlar.

Let him eat it, i f he can. Let her dress properly! As long as he finishes the job, it's all right. Let her comb her hair a little! Do what you can! Catch it! Look out! Mind your tongue! Mind you don't forget what I said! Please do as you are told. You had better ask the attendant. You do the same thing, too. Just write it somewhere. W i l l someone shut this door! Someone, call a doctor! Let them come. K i l l or be killed! Please take a seat. Apply a little at a time. If necessary add water. Take the 28A. Do sit down. Have him call me tomorrow. Tell him to wait a little. It serves him right! Tell the children to be quiet.

Olumsuz Şekli/Negative Form

gitme gitmesin gitmeyelim gitmeyin gitmesinler

don't go he/she is not to go let us not go do not go they are not to go. Kimseyi içeriye sokmayınız. Kapıyı kilitlemeyi unutma! Sen bunları görmemiş ol! Bu, sizi durdurmasın! Bu, onları korkutmasın.

Don't let anyone inside. Don't forget to lock the door! Pretend you haven't seen it. Don't let this stop you! Don't let it frighten them [fraytin].

938 Aman, ip kopmasın! Türkiye dışında satılmaz. Sigara içilmez.

Look out that the rope doesn't snap. Not to be sold outside Turkey. No smoking.

Soru Şekli: Evet-Hayır Tarzı/The Interrogative Form gideyim mi? • am I to go gitsin mi? is he/she to wait? gidelim mi? .shall we go? gitsinler mi? are they to go? Sizi arasın mı? Beklesinler mi?

Shall he call you? Are they to wait?

Soru Şekli: Bilgi gerektiren tarzı The Interrogative form: Information type kime gitsin? who is he to go to? kaçta gitsin? at what time is he to go? nereye gitsinler? where are they to go? Orada kimi görsünler? Ne zaman telefon etsin? Sizi nerede beklesinler?

Who are they to see there? When is he to phone? Where shall they wait for you?

Düzenleme/Arrangement gideceksin you shall go gidecek he Is to go gideceksiniz you shall go gidecekler they are to go Gruptan kimse ayrılmayacak. Kimseyle konuşmayacaksınız. Otelde bekleyeceklermiş. Emrin Söylentisi/Dubitative Imperative gitsinmiş apparently he is to go gitsinlermiş apparently they are to go

No one is to leave the group. You are not to talk to anyone. Apparently they are to wait at the hotel.

939

Ek/Appendix 9 ÖRNEK FİİL ÇEKİMİ KAVRAM FİİLLERİN ÇEKİMİ Yeterlilik MODEL CONJUGATION CONJUGATION OF THE MODALS Ability Şimdiki Zamanın Bildirmesi Indicative Present Continuous

-(e)biliyor görebiliyorum konuşabiliyor yüzebiliyorlar

I can see he can talk they can swim

Geniş Zamanın Bildirmesi Indicative Simple Present

-(e)billr bekleyebilirim ödeyebilir gelebilirler

i can wait he/she can pay they can come

Şimdiki Zamanın Söylentisi Dubitative Present Continuous

Geniş Zamanın Söylentisi Dubitative Simple Present

-(e)biliyormuş kalabillyormuşum apparently I can stay konuşabiliyormuş it seems he can talk satabillyorlarmış apparently they are able to sell

-(e)bilirmiş gidebillrmişim vereblllrmiş satabilirlermiş

Şimdiki Zamanın Şartı Conditional Present Continuous

Geniş Zamanın Şartı Conditional Simple Present

-(e)biliyorsa kalabiiiyorsam oynayablliyorsa yiyebiliyorlarsa

-(e)billrse yapabilirsem yürüyebilirse verebilirlerse

If I can stay If he is able to play if they can eat

Geçmişte yetenek Capacity in the Past

-(ejbiliyordu yüzebiliyordum koşabiliyordu kalabillyordular (kalabiliyorlardı)

if I can do if he is able to walk if they can give

Geçmişte Yapma Gücü Ability in the Past

I could swim he could run they could stay

Geçmişte Yeteneğin Şartı Conditional Past Capacity

-(e)biliyordu ise yürüyebiliyordum ise (yürüyebiliyorduysam) koşabiliyordu ise (koşabiliyorduysa)

apparently I can go he supposedly can give apparently they can sell

if I could walkas it Is claimed if he could run -as he claims

-(e)bildi yakalayabildim I was able to catch ödeyebiidi he was able to pay verebildiler they were able to give Geçmişte Becerinin Şartı Conditional Past Ability

-(e)blldi ise yakalayabildiysen kaçabildlyse

If you were able to catch (as you claim) if he was able to escape (as he claims)

Geçmişte Yeteneğin Söylentisi Dubitative Past Capacity

Geçmişte Becerinin Söylentisi Dubitative Past Ability

Gelecek Zamanın Bildirmesi Indicative Simple Future

Dilek-Sart Suppositive Conditional

-(e)biliyormuş yüzebiliyormuşum apparently I could swim koşabiliyormuşun apparently you could run alabillyormuş apparently he could take

-(e)bilecek oynayabileceğim I shall be able to play yürüyebilecek he will be able to walk gelebilecekler they will be able to come

-(e)bilmiş kurtarabilmiş apparently he was able to save kaçabilmişsiniz It seems you were able to escape ödeyebilmiş It appears he was able to pay

-(e)bilse kalabilsem oynayabilse gidebilseler

if I were able to stay if he were able to play if they were able to go

940 Gelecek Zamanın Söylentisi Dubitative Simple future

Dilek-Şartın Söylentisi Dubitative Suppositive-Conditional

-(e)bileoekmiş verebilecekmiş

apparently he will be able to give oynayabilecekmişlz apparently we shall be able to play kalabileceklerim^ It appears they will be able to stay

-(e)bilseymiş satabilseymişim apparently if I were able to sell oynayabilseymlşin it appears that If you were able to play gidebilseymişiz it seems that if we were able to go

Gelecek Zamanın Şartı Conditional Simple Future

Dilek-Şartın anlatması Perfective Suppositive-Conditional

-(e)bilecekse satabileceksem if I shall be able to sell gelebileceksen if you will be able to come kalabilecekse If he will be able to stay

-(e)bilseydl geiebiiseydin if you had been able to come oynayabllseydi if he had been able to piay kalabilseydik if we had been able to stay

Gelecek Zamanın Anlatması Perfective Future in the past

-(e)bilecektim yardım edebilecektim I would have been able to help oynayabilecektin you would have been able to play gelebileceklerdi they would have been able to come İKİ KAVRAM İÇEREN ŞEKLİ: Gereklik/Olasılık/Olanak THE FORM WITH DOUBLE MODALS: Necessity/Possibility/Probability Gelmeyebilirim. I may not be able to come. Dayanmayabilirler. They may be unable to hold out. Buradan her şeyi görebilmeliyim. I should be able to see everything from here. Bu insanları cezalandırabilmeliyiz. We must be able to punish these people. Bitirebilirsiniz. You should be able to finish. Belki de arabayı satmamız gerekebilir. We might have to sell the car. Yakında konuşabilmeleri gerek. They should be able to speak soon. Bir gün çalışmak zorunda kalabilir. He might have to work one day.

941

Ek/Appendix 10 ÖRNEK FİİL ÇEKİMİ KAVRAM FİİLLERİN ÇEKİMİ Gereklik MODEL CONJUGATION CONJUGATION OF THE MODALS Necessity BİLDİRME KİPİ/INDICATIVE MOOD Geniş Zamanın Bildirmesi Indicative Simple Present

Şimdiki Zamanın Bildirmesi Indicative Present Continuous

Geniş Zamanın Söylentisi Dubitative Simple Present

Şimdiki Zamanın Söylentisi Dubitative Present Continuous

gitmem gerekir gitmesi gerekir

gitmem gerekirmiş gitmesi gerekirmiş

I must go he must go

apparently I must go he apparently must go

gitmem gerekiyor gitmesi gerekiyor

I must go he must go

gitmem gerekiyormuş apparently I must go gitmesi gerekiyormuş apparently he has to go

Geniş Zamanın Anlatması Perfective Simple Present

Şimdiki Zamanın Anlatması Perfective Continuous

Geniş Zamanın Şartı Conditional Simple Present

Şimdiki Zamanın Şartı Conditional Present Continuous

Gelecek Zamanın Bildirmesi Indicative Simple Future

Belirli di'li Geçmiş Definite di-Past

gitmem gerekirdi gitmesi gerekirdi

gitmem gerekirse gitmesi gerekirse

gitmem gerekecek gitmesi gerekecek

I should have gone he should have gone

if I must go if he must go

I shall have to go he will have to go

Gelecek Zamanın Söylentisi Dubitative Simple Future

gitmem gerekiyordu gitmesi gerekiyordu

gitmem gerekiyorsa gitmesi gerekiyorsa

Gelecek Zamanın Anlatması Perfective Simple Future

Geçmişin Anlatması Perfective Past

Geleceğin Şartı Future Conditional

Geçmişin Şartı Past Conditional

gitmem gerekecekse if I shall have to go gitmesi gerekecekse if he will have to go

I had to go he had to go

Belirsiz miş'li Geçmiş miş-Past Indefinite

gitmem gerekmiş gitmesi gerekmiş

I would have had to go he would have had to go

If I must go if he has to go

gitmem gerekti gitmesi gerekti

gitmem gerekecekmiş it seems I shall , have to go

gitmem gerekecekti gitmesi gerekecekti

I had to go he had to go

gitmem gerektiydi gitmesi gerektiydi

gitmen gerekti ise (gerektiyse)

apparently I had to go he seemingly had to go

I had had to go he had had to go

if -as you say- you had to go

İSTEME KİPLERI/DESIDERATIVE MOOD Dilek-Şart Suppositive Conditional

gitmem gerekse gitmesi gerekse

if l-really- had to go if he-really-had to go

Dilek-Şartın Anlatması Perfective Suppositive Conditional

gitmem gerekseydi gitmen gerekseydi

If I had had to go If you had had to go

Gereklik Necessity

gitmeliyim gitmeli

Gerekliğin Anlatması Conditional Perfect

gitmeliydim gitmeliydi

I must go he must go

I should have gone he should have gone

942 Dilek-Şartın Söylentisi Dubitative Suppositive Conditional

gitmem gerekseymiş it appears that if I had had to go gitmen gerekseymiş it seems that if you had had to go

Gerekliğin Söylentisi Dubitative

gitmeliymişim gitmeliymiş

Gerekliğin Şartı Conditional

gitmeüysem gitmeliyse

apparenly I have to go he supposedly has to go

if I must go if he must go

UYGUNLUK/THE APPROPRIATE

çalışmalıyım çalışması gerek istifa etmelidirler bir doktora görünmelisin ona söylemeliyiz vazgeçmemelisin

I should work he ought to work they should resign you ought to see a doctor we ought to tell him you shouldn't give up

ZORUNLUĞUN BULUNMAMASI/ABSENCE OF OBLIGATION

gelmeme gerek yok ödemek zorunda değilsin kalmaları gerekmez gelmek zorunda değildim ödemek zorunda değildin kalmak zorunda değildi

I needn't come you needn't have to pay they needn't stay I didn't have to come you did not have to pay he did not have to stay

YASAKLAMA/PROHIBITION

gelmemelisin kalmamalı gülmemeliler gitmemeliyiz oynamamalısınız

you must not come he must not stay they must not laugh we must not go you must not play

G E R E K YOKKEN YAPILAN E Y L E M / U N N E C E S S A R Y ACTIONS

gelmenize hiç gerek yoktu bir şey ödemesi gerekmiyordu kalmalarına hiç gerek yoktu

you need not have come he need not have paid anything they need not have stayed

YERİNE GETİRİLMEYEN YÜKÜMLÜLÜK/THE UNFULFILLED OBLIGATION

ödemeliydin geri vermeliydi bitirmeliydiniz beklemeliydik oynamalıydık

you should have paid he should have given back you should have finished we should have waited I should have played

KULLANILIŞ Ş E K İ L L E R İ Bir şeyi iyice düşünmeli, sonra söylemeli. Topkapı'yı muhakkak gezmelisiniz. Siz yeni öğretmen olmalısınız. Bunu akıl etmeliydin. İlkönce sormalıydın. Orada kalmamalıydınız. Sizi dinlemeliydim. Ona söylemeliyiz.

One must think well first then speak. You must see Topkapi. You must be the new teacher. You ought to have known better. You ought to have asked first. You shouldn't have stayed there. I should have listened to you. We should tell him.

943

Ek/Appendix 11 FİİLLERİN KULLANILIŞ ŞEKİLLERİ ŞART USE OF VERBS THE CONDITIONAL Ancak birkaç kişinin anlayacağı terim ve terminoloji yerine, herkesin kavrayacağı terminoloji kullanmaya özen gösterilmiştir. GERÇEĞİ YANSITAN ŞART/REAL CONDITION Olağan Şart/Open Condition Yağmur yağarsa, bir yere sığınırız. If it rains we'll shelter somewhere. Vakit olursa, gelirim. If there is time, I shall come. İstersen, sana yardım edebilirim. If you want, I can help you. Gelirse, beni beklesin. If he comes let him wait. Giderseniz, bana bildiriniz. If you leave, let me know. Sürmekte Olan Şart/The Progressive Form Yalan söylüyorsa, haberim olur. If he is lying, I shall know. Onu bekliyorsan, vaktini boşa harcıyorsun. You're wasting your time, if you're waiting for him. Siz blöf yapıyorsanız, biz yapmıyoruz. If you are bluffing, we aren't [blafing]. Banyo yapıyorsa, telefona cevap veremez. He can't answer the call, if he is having a bath. Tesadüfe Bağlı Şartlar/The Unexpected and the Accidental Gelecek olursam, size bildiririm. If I should decide to come, I ' l l let you know. Arayan olursa, mesaj bıraksın. Should anyone call, let him leave a message. Satacak olursan, bize haber ver. Should you decide to sell, let us know. Eskaza patlama olursa, paniğe kapılmayın. Should there be an explosion, don't panic. Geleceğe Dönük Şart/Future Conditional Yapacaksam, tek başıma yaparım. If I ' m to do it, I ' l l do it by myself. Yapmayacaksan, söyle. If you are not going to do it, say so. Bizi kabul edecekse, bekleyelim. If he is going to see us, let's wait. Fiyatlar düşecekse, biraz bekleyelim. If prices are going to fall, let's wait. Genel Gerçekleri İçeren Şart/Stating the Factual Biri durursa, diğeri çalışmaya başlar. I f one stops, the other one starts working. Buz ısıtılırsa, su haline gelir. If ice is heated, it turns to water. Uzun boylu ise, basketbol oynayabilir. If he is tall, he can play basketball. Olumsuz Yapı/The Negative Construction Biri yardım etmedikçe, onu kaldıramam. I can't lift it unless someone helps me. Ziyaretçiler çıkmazsa, orada olurum. I ' l l be there unless I have some visitors. Mecbur kalmadıkça, onu kullanmam. I won't use it unless I have to. Bizimle gelebilirsin ama istemiyorsan o başka. You can come with us, unless you don't want to. di'li Geçmişin Yorum Şartı/di -Past Conditional Deduction If he has come, I ' m not aware of it. Geldiyse, farkında değilim. If I was wrong, you were too. Haksız idiysem, sen de haksızdın. If I said something wrong I ' m sorry. Yanlış bir şey söylediysem, özür dilerim. If you knew, as you claim, why didn't you say so? Biliyor idiysen, neden söylemedin? If he left at five, he'll be here at ten. Beşte ayrıldı ise, saat onda burada olur.

944 GERÇEĞİ YANSITMAYAN ŞART/EXPRESSİNG THE UNREAL Dilek-Şartın Bildirmesi/The Present Hypothetical Vaktim olsa, kendi işimi bitirirdim. If I had time I would finish my own work. Size inanmasam, söylerdim. I would tell you, if I didn't believe you. İsteseler, işi bir günde bitirirlerdi. If they wanted they would finish the job in one day Kör olsam, anlardım. If I were blind I would understand. (Dilek-Şart) Çok Uzak ihtimal/Weak Probability Satışa çıkaracak olsa, kimse almaz. If you were to sell it, no one would buy it. Yağmur yağacak olsa, her şey mahvolur. If it were to rain everything would be lost. Gidecek olsam, bir daha dönmem. If I were to go I would never come back. Şimdiki Zaman/Present Progressive Kalıyor olsanız, endişelenmezdim. If you were staying I woudn't worry. Yağmur yağıyor olsa, sesini işitirdik. If it were raining, we would hear the rain drops. Bir saray inşa ediyor olsak, bu kadar para tutmazdı. If we were building a palace, it wouldn't cost that much. Dilek-Şartın Anlatması/Perfect Hypothetical İsteseydim, onu alıp götürürdüm. If I had wanted I would have taken it. Erken hareket etseydik, son trene yetişecektik. If we had left earlier, we would have caught the last train [ko:t]. Ona gerçeği söyleseydim, inanmayacaktı. If I had told him the truth he wouldn't have believed it. Dilek-Şartın Söylentisi/Dubitative Suppositive Condition Orada kalsaymışlar, kanşıklık çıkacaktı. If they had stayed there, apparently there would have been trouble [ipe:nntli]. Yakıt tankları patlasaymış, milli bir felâket olurdu. It seems that i f the fuel tanks had exploded, it would have been a national disaster. Israr etseymişsin, kabul edeceklermiş. Apparently if you had insisted they would have accepted. Beni görseymiş, bana söyleyecekmiş.

Reportedly had he seen me, he would have told me.

KAVRAM İÇEREN ŞART/THE MODAL CONDITIONAL Gerekliğin ve Zorunluğun Şartı/Necessity and Obligation Geri dönmemiz gerekiyorsa, döneriz. If we must go back, we shall. O kadar gerekliyse, al. Take it, if you must. Ayakkabıları çıkarmak zorunda isek, çıkartırız. If we have to take off the shoes, we shall. Gitmem gerekirse, giderim. If I have to go, I'U go. Yetenek ve Olanak/Possibility and ability Gidebilseydim giderdim, gidemem. I would go, if I could but I can't. Tamir edemeyecek olsam, söylerim. If I couldn't repair it, I would say so [ripe:]. Uygunsa, başlayabilirsiniz. You can start, if it is convenient. Siz yapabilirseniz, biz de yapabiliriz. If you can do it, we can too. Gidebilsem, giderim. I would go, if I could. İstek, Rica ve Dilek/Request and Wish Beklerseniz, adresi bulmaya çalışırım. I f you will kindly wait, I ' l l try to find the address. İsterseniz gidebilirsiniz. You can go if you like. Yağmur bir dinse... If only the rain would stop. Bu fişi doldurursanız, bir şeyler yaparım. I f you would fill this form, I ' l l do what I can. Oturursanız, toplantıya başlayabiliriz. I f you will sit down, we can start the meeting.

945 Ek/Appendix 12 FİİLLERİN KULLANILIŞ ŞEKİLLERİ Geçmişte yerine getirilmeyen eylem USE OF VERBS THE UNFULFILLED Unfulfilled past actions Yerine getirilmeyen tasarı/Unfulfilled Past Arrangements gidecektim gidecektin gidecekti gidecektik gidecektiniz gideceklerdi

I was to go you were to go Jie/she was to go we were to go you were to go they were to go Bizimle yemek yiyecekti. Birinci sınıf otelde kalacaktık. Hazırlıkları siz yapacaktınız. Duvarlar boyanacaktı. Orada bir konferansa katılacaktık. Şehrin en büyük oteli olacaktı. Anlaşma ertesi gün açıklanacaktı.

He was to have dinner with us. We were to stay in a first class hotel. You were to make the arrangements [ireyncmints]. The walls were to be painted. We were to attend a conference there. It was to have been the biggest hotel in town. The agreement was to be announced the next day.

Yerine Getirilmeyen Niyet/Unfulfilled Past Intentions gidecektim I was going to go gidecektin you were going to go gidecekti he/she was going to go gidecektik we were going to go gidecektiniz you were going to go gidecektiler they were going to go Şikayet edecektik fakat vazgeçtik. Dün gelecektim fakat olmadı. Onu tercüme edecek miydik? Hani saat ikide telefon edecektin. Sen dün gelmeyecek miydin?

We were going to complain but gave up the idea. I was going to come yesterday but it didn't work out. Were we supposed to translate it? You were supposed to telephone at two. Weren't you supposed to come yesterday?

Yerine getirilmeyen gereklik/Unfulfilled Obligation I should have gone gitmeliydim you should have gone gitmeliydin gitmeliydi he/she should have gone gitmeliydik we should have gone gitmeliydiniz they ought to have gone gitmeliydiler Faturayı ödemeliydin. Onu geri vermeliydi. Orada kalmalıydık. Bizi önceden uyarmalıydılar. Bunu akıl etmeliydin. Serin bir yerde muhafaza edilmeliydi.

You should have paid the bill. He should have given it back. We should have stayed there. They ought to have warned us first. You ought to have known better. It should have been kept in a cool place.

946 Geçmişte Kullanılmayan Olanak/Unfulfilled Past Possibility gidebilirdim I could have gone gidebilirdin you could have gone gidebilirdi he could have gone gidebilirdik we could have gone gidebilirdiniz you could have gone gidebilirlerdi they could have gone Bana söyleyebilirdin. Sizi öldürebilirdi. Hasta değildim, oynayabilirdim. Deneyebilirdin. Daha ucuza alabilirdik.

You could have told me. He could have killed you. I wasn't i l l , I could have played. You could have tried. We could have bought it cheaper.

Olasılığı Kalmamış Eylem Past Probability gelmeyebilirdim I might not have come gelmeyebilirdin you might not have come gelmeyebilirdi he/she might not have come gelmeyebilirdik we might not have come gelmeyebilirdiniz you might not have come gelmeyebilirlerdi they might not have come Kazanmayabilirdiniz. Boğulabilirdim. Tarihin seyrini değiştirebilirdi. Daha da kötü olabilirdi. Beni uyarabilirdiniz. Bizden biri olabilirdi. Gerçekleşmeyen tercihler Unfulfilled Preference (keşke) gitseydim (wish) gltseydln gitseydi gitseydik gitseydiniz gitseydiler

You might not have won. I might have drowned. It might have changed the course of history. It might have been worse. You might have warned me. It might have been one of us.

I had gone you had gone he had gone we had gone you had gone they had gone

Burada olmamayı tercih ederlerdi. Onları alsaydık, iyi ederdik. Satılsaydı, i y i olurdu. Keşke onlara kulak asmasaydı. Boyansaydı, iyi olurdu. Keşke onları buraya çağırmasaydık. Bir taksiye binseydim iyi olacaktı. Çay içseydim daha i y i olurdu. Gelmeseydi mi daha akıllıca olurdu. Gitsek miydi?

They would rather not have been here. We had better have taken them. It had better have been sold. I wish she hadn't listened to them. It had better have been painted. I ' d rather we hadn't called them here. I ' d better have taken a taxi. I ' d rather have had tea. Would it have been wiser if he hadn't come. Ought we to have gone?

947

Ek/Appendix 13 FİİLLERİN KULLANILIŞ ŞEKİLLERİ Bildirme Eki -dir USE OF VERBS Verb Suffix -dir Fiillere ve bazen ifadeye süreklilik, kuvvetli ihtimal ve kesinlik katar. Genellikle bildirme tarzında kullanılır. This form gives a sense of continuity as well as removes uncertainty, it also adds a strong possibility to the action. It usually appears in the indicative mood. miş'li şekli/miş-Past form vermiştir vermişlerdir Mektubumuzu almıştır. Bizi görmüşlerdir. Haberi herhalde duymuşsunuzdur. Herhalde böylesini yememişsinizdir. Sizi daima tercih etmişimdir. Gelmişlerdir. Şimdiye kadar dönmüşlerdir. Siz o filmi görmüşsünüzdür. Henüz bitirmemişlerdir. Söylemişimdir. Şimdiki Zaman/The Present vermektedir veriyordur Operasyonlar sürmektedir. O şehirde oturuyordur. Uyuyordur. Günlerdir suyumuz yok. Bu ne biçim arkadaşlıktır. Saatlerdir sizi bekliyoruz. Bunlar sizindir. Aylardır grevdeler. O gün bu gündür çalışmıyor.

He must have got our letter. They must have seen us. You will probably have heard the news. You've certainly never eaten anything like it. I have always preferred you. They must have come. They will have returned by now. You surely must have seen that film. They won't have finished yet. I may have said so.

The operations are continuing. He probably lives in that city. He must be sleeping. Our water has been cut off for days now. What kind of friendship is that? We have been waiting for you for hours. These are yours. They have been on strike for months. Ever since that day he is out of work.

Gelecek Zaman/Future Tense verecektir İnşaatlara yeniden başlanacaktır. Israr edersen, kalacaklardır. Gidecektir. Bir hikaye uyduracaktır.

Constructions will start anew. I f you insist, they will surely stay. He will certainly go. He'll surely make up a story.

"değil" ile Olumsuz Şekli/The Negative with "değil" Böyle bir şey görmüş değiliz. Şimdiye kadar bunu denemiş değiliz. Hiçbir şey bitmiş değil.

We haven't seen anything like it. We haven't tried it so far. Nothing is finished.

948 Bilmiyor değiliz. İstemiyor değilim. Aramadım değil. Her istediğini yapacak değilim. Gidecek değiliz. Satacak değilsen...

We are not unaware. It's not that I don't want. It's not that I didn't call. I ' m not going to do everything he wants. We have no intention of going. If you are not going to sell...

949

Ek/Appendix 14 FİİLLERİN KULLANILIŞ ŞEKİLLERİ ÖNCELİK FİİLLERİ USE OF VERBS THE PERFECT Gelecek sıfat-fiili (-mis) ile yapılır ve yardımcı fiilin aldığı zamanın öncesinde tamamlanmış olduğunu belirtir. Kılışın veya oluşun, yardımcı fiilin aldığı zamana göre geçmişte, şimdiki zamanda veya gelecekte olur. -miş olmak Kimin düşman, kimin dost olduğunu anlamış olduk. Bir aile yok ki bir şehit vermemiş olsun. Bu şekilde gerçeği öğrenmiş olduk. Bu şekilde tüm önlemleri almış olacağız. O zamana kadar bitirmiş oluruz. İş işten geçmiş olacak. Onlara iyilik etmiş olduk. Haberi duymuş olacaksınız. Bunları işitmemiş ol. Yemiş kadar oldum. Gerçeği öğrenmiş olurduk. Nedenini şimdi anlamış oluyorum. Ötekilerle de tanışmış olursun. O zamana kadar 100 ev inşa etmiş olacağız. Ondan kurtulmuş olacaktık. Sobayı yakmış olacak. Sizi daha önce ikaz etmemiş olsam. Unutmuş olmalı. Sırf reform yapmış olmak için reform yapılmaz. Her şeyi öğrenmiş olur muyum? Bir kere bilgisayarı almış bulunuyoruz. İnsanın, bunu duymamış olması için sağır olması gerek.

We have learnt who the enemies and who the friends are. There isn't a family that hasn't given a martyr. In this manner we have learnt the truth. We shall have, in this manner, taken all the necessary measures. We will have finished by then. It will be too late then. We have done them a good turn. You will have heard the news. You pretend you haven't heard these. Consider me as having shared your meal. We would have learnt the truth. Now I understand the reason why. You will have met the others too. We shall have built 100 houses by then. We would have gotten rid of him. He will have lit the stove [stouv]. If I hadn't warned you previously. She must have forgotten. You don't carry out reforms just for the sake of reform. Shall I have learned everything? For one thing we have already bought the computer. One must be deaf not to have heard it.

951

Ek/Appendix 15 FİİLLERİN KULLANILIŞ ŞEKİLLERİ Geçişli ve Geçişsiz Fiiller USE OF VERBS Transitive and Intransitive Verbs

Türkçede iki ayrı fiilden oluşan aşağıda belirtilen eylemler için İngilizcede, hem geçişli, hem geçişsiz olarak tek fiil kullanılır.

açmak artmak başlamak batmak beslemek bitmek bozmak değişmek dökmek dönmek düşmek durmak hareket etmek kapamak kapatmak kaynatmak kurmak kızartmak koklamak kurulamak kurutmak patlatmak pişirmek saklanmak sarsmak sona ermek tatmak teslim etmek uçmak yanmak yapışmak yıkanmak yuvarlamak yetişmek

açılmak artırmak başlatmak batırmak beslenmek bitirmek bozulmak değiştirmek dökülmek döndürmek düşürmek durdurmak hareket ettirmek kapanmak kapanmak kaynamak kırılmak kızarmak kokmak kurumak kurumak patlamak pişmek saklamak sarsılmak sona erdirmek tadı olmak teslim olmak uçurmak yakmak yapıştırmak yıkamak yuvarlanmak yetiştirmek

to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to to

Örnekler: a- Burada biraz duralım, b- Bu sizi durdurmasın!

Let's stop here for a while. Don't let this stop you!

952 a- Sen gerçeği saklıyorsun, b- Nerede saklanıyor? a- Bütün kapıları açın. b- Kapılar sağa açılır, a- Orada bir şey yanıyor, b- Parmaklarımı yaktı, a- Kolunuzu biraz hareket ettirebilir misiniz? b- Biraz hareket edebilir misiniz? a- İlk batan gemi değil ki. b- Tek torpille hatırdılar, a- Burada hiçbir şey değişmez, b- Bu insanları değiştiremezsiniz. a- İlkönce ellerini yıka. b- Gidip yıkanacağım, a- Onları zeytinyağda kızartın, b- Onları kızarmış sever, a- Güneşte erir. b- İlkönce yağı eritiniz.

You're hiding the truth. Where is he hiding? Open all the doors. The doors open to the right. Something is burning there. It has burned my fingers. Could you move your arm a little? Could you move a little? It's not the first ship to sink. They sank it with a single torpedo. Nothing changes here. You can't change these people. First wash your hands. I ' m going to wash. Fry them in olive oil. He likes them fried [frayd]. It will melt in the sun. First melt the butter.

953

Ek/Appendix 16 ÖZEL BİLEŞİK FİİLLER NİYET VE BAŞLAMA FİİLLERİ COMPOUND NOTIONAL VERBS INCHOATIVE VERBS Gelecek zamanlı ve sıfat fiillerin olmak yardımcı fiili aldıkları zaman, oluşumun veya eylemin niyet veya teşebbüs halinde olduğunu bildirir. İngilizcede aşağıdaki fiillerle ifade edilir. When the participle is constructed with the auxiliary verb 'olmak' it indicates the intention of the speaker, the beginning of an action or state, or that the action has newly formed. It is expressed in English by the following verbs. mean to intend

have in view expect

start decide

stop wish

begin to get

BAŞLAMA VE NİYET FİİLLERİ/INCHOATIVE V E R B S di'li Geçmiş/di-past -ecek olmak Ağlayacak oldu. Gidecek oldum, bırakmadılar. Kalacak oldular, sonra vazgeçtiler. Anlatacak olursun, laf anlamaz. Yardım edecek oldum fakat olmadı.

She was on the point of crying. I decided to go but they didn't let me. They intended to stay but later gave up the idea. You try to reason with him but he won't listen. I intended to help but it didn't work that way.

-ici olmak Gidici oldum, bırakmadılar. -maz olmak Son günlerde görevimi yapamaz oldum. Gelemez oldu. Tören yapılmaz oldu. Zaptolunmaz okluydular. Gitmez olur mu? -er olmak Az yer oldu. O olaydan sonra içer olmuştu. Eski yerini arar oldu. Annesini sorar oldu. -er olacak Bu günleri arar olacağız. Sokaklarda dilenir olacaklar. -maklı olmak Ağlamaklı oldu.

I was going to leave but they didn't let me. I have been unable to do my job lately. He stopped coming. The ceremony ceased to be celebrated. They had become completely unruly. Of course she will go. He He He He

got to eat a little. got to drinking after that incident. misses his former place. started asking questions about his mother.

We shall badly miss these days. They will end up begging in the streets. She was on the point of crying.

Şart/Condition -ecek olsam/olursam Anlatacak olsam, gülersin. Ölecek olursam... Ölecek olsam da... Satacak olursan...

If I were to relate it, you would laugh. If I am to die... Even if I were to die... If you ever decide to sell it...

954 Satacak olsaymış... Gelecek olsaydı...

It seems that if he were to sell it... If he had intended to come...

İsteme Kipi/Desiderative Mood Başlama fiilleri, geniş zaman sıfat-fiilinin olumsuz şekli üzerine kurulduklarında beddua ve yerinme anlamına gelir. -mez olaydım Oraya gidemez olaydım. Konuşamaz olaydm. Onları tanımaz olaydık.

Why ever did I go there? I wish you hadn't spoken. I wish we had never met them.

-mez ol Yürüyemez olsun! Göremez ol!

May he not walk again! May you never see again!

-ecek ol Sen gidecek ol, gerisi kolay. Siz kalacak olunuz, yer buluruz.

You decide to go, the rest is easy. You decide to stay, we'll find a place.

955

Ek/Appendix 17 ÖZEL VE KARMAŞİK BİLEŞİK FİİLLER COMPOUND NOTIONAL VERBS Bu birleşikler, Türkçenin geniş fiil çeşitlerini daha da genişleterek sürerlik, tezlik, olup bitme ve beklenmezlik gibi birçok özellik ve kavram taşıyan fiiller yaratmıştır.

1-YETERLİK FİİLLERİ NOTION OF ABILITY AND V E R B S OF ABILITY -e ulaç ekiyle, kendi sözlük anlamından sıyrılmış bilmek fiilinden yapılır. Fiile yeterlik anlamı katar. a) Olumlu şekli: yapabilmek The affirmative form: yapabilmek (to be able to) Tekrar görebiliyorum. Sağ salim kurtulabildiler. Onu ikna edebileceğinden emindi. Her matematik problemini çözebilirdi. Bodrum katına girebilmiş değiliz. Yakında oynayabilecek. Sonunda sesimi duyurabildim. Rahatlayabilmek büyük bir şey. Duruma hakim olabilecek gibi görünmüyor. Tutunabilecekleri hiçbir şey yoktu. İkna etmeyi başarabildin mi? b) Olumsuz şekli: yapamamak The negative form: yapamamak (to be unable to) Kediler yüzemez. Özür dilerim, yapamayacağım. O buraya gelemez. Payını satamayacak mı? Şunu daha iyi bir şekilde izah edemez mi? Bilemiyorum. Ben sizi anlayamıyorum. Eskiden hiç koşamazdı. Maalesef onları göremedim. Et yiyemediğime aldırmıyorum.

Cats can't swim. I ' m sorry, I won't be able to do it. He can't come here. Won't she be able to sell her share? Can't he explain it better? I ' m unable to say. I can't understand you. She couldn't run before. Unfortunately I was unable to see them. I don't mind not being able to eat meat.

c) Olasılık anlamı katar Implies probability and possibility Haklı olabilir. Bu son şansın olabilir. Ciddi olamazsın! Kim olabilir ki? Gitmiş olabilir.

She may be right. This may be your last chance. You can't be serious! Who could it be? He may have left.

d) İnce bir dilek anlamı katar Used as polite request Telefonunuzu kullanabilir miyim? Gidebilir miyiz? Yardım edebilir miyim?

Could I use your telephone? May we go? May I help?

I ' m able to see again. They were able to escape unhurt. He was sure he would be able to convince him. He could solve any maths problem. We haven't been able to get into the basement. He will be able to play soon. I finally managed to make myself heard. It's great to be able to relax. He doesn't seem to be able to control the situation. There was nothing they could have got hold of. Have you managed to convince him?

956 e) Katmerli kuruluşlar Construction with double concepts Onu kolay çözebilmelisin. Onu geri vermek zorunda kalabiliriz. Bütün bunları gerçekleştiremeyebiliriz. Bu kitapları okuyabilmeliler.

You should be able to solve it easily. We may have to give it back. We may not be able to realize all of these. They should be able to read these books.

2 - T E Z L I K FİİLLERİ NOTION OF S P E E D AND V E R B S OF S P E E D -i ulaç eki ile kendi özlük anlamından sıyrılmış vermek yardımcı fiilinden yapılır. Çabuk gerçekleşen veya ani ve beklenmedik bir olayı veya oluşu bildirir. a) Fiile çabukluk ve apansızlık kavramı katar Adds notion of speed and suddenness to the verb Buradan uzaklaşıverin. Just go away. Yiyecek bitiverdi. We ran out of food. Ne istediğimizi anlayıverdi He readily understood what we wanted. Geri alıverdi. He instantly took it back. Elimde kırılıverdi. It suddenly broke in my hand. Bu gol Mallorca'mn işini bitiriverdi. That goal finished off Mallorca. Araba yokuşta duruverdi. The car suddenly stopped on the slope. Birkaç dakikada her şey bitiverdi. It was all over in a matter of minutes. Bir gün uyanmayıverdi. One day he just did not wake up. Annem kolları teyelleyiverdi. My mother quickly tacked up the sleeves. b) Düşünmeden ve gelişigüzel yapmak anlamına gelir Expresses actions done at random Well, just don't eat meat then. Siz de et yemeyiveriniz. He simply didn't go. O da gitmeyivermiş. Just ignore it. Sen de görmeyiver. Have someone write it down for you. Birisine yazdınver. Just scribble a few words. İki kelime yazıver. Just slip a small tip into his hand. Eline küçük bir bahşiş tutuşturuver. c) Kibarca emir bildirir Expresses orders as request Masaya koyuveriniz. Mektubu postaya atıver. Bekleyiversin. Tuzu uzatıver.

Just leave it on the table. Could you post the letter? Let him wait. Could you pass the salt?

3-SÜRERLİK FİİLLERİ NOTION OF CONTINUITY AND V E R B S E X P R E S S I N G CONTINUITY -e ve ip ulaçları ile sözlük anlamlarından sıyrılmış durmak, kalmak ve gelmek fiilleriyle yapılır. Oluş ve eylemin zaman içinde sürekli olduğunu anlatmaya yarar. a) DURMAK Aynı şeyi tekrarlayıp durma. Ortalarda dolaşıp durma. Ne düşünüp duruyorsun? Lafı ağzında geveleyip durma. Bütün gün koşuşturup durduk.

Don't keep repeating the same thing. Don't hang about. What are you brooding over? Don't beat about the bush. We rushed from one place to another the whole day.

957 Kıpırdayıp durma. Bütün gün yazar durur. Sen okuyadur, ben yatıyorum. O hesabı kontrol ededursun... Onlar yazadursun...

Don't fidget. He keeps on writing the whole day. You keep on reading, I ' m going to bed. While he is checking the account... While they are busy writing...

b) GELMEK Bu işler böyle olagelmiş. Aramızda daima bir rekabet olagelmiştir. c) KALMAK Koltukta uyuyakalmışım. Hepimiz donakaldık. Şaşakaldım. Orada öyle kakılıp kalma. Apışıp kaldılar. Şaştım kaldım.

This state of affairs has always gone on like that. There has always been rivalry between us.

Apparently I dozed off in the armchair. We were all petrified. I was left bewildered. Don't stand rooted to that spot. They were completely bewildered. I was completely astonished.

4-YAKLAŞMA FİİLLERİ NOTION OF APPROXIMATION AND V E R B S OF APPROXIMATION Yazmak fiili sözlük anlamından sıyrılarak birleştiği tabana yakınlık anlamı katar. Bir hareketin tehlikeli bir duruma yaklaştığını belirtir. Düşeyazdım. I nearly fell. Öleyazdık. We very nearly all died. Bu yoldaki ifade tarzı eskimiştir ve ancak eski metinlerde bulunur. Bugün bu birleşiğin yerini "az kaldı" gibi ifadeler almıştır: Az kalsın düşüyordum. I nearly fell. Ha patladı ha patlayacak. It may blow up any moment now. O sıcakta bayılma raddesine geldik. We came near to fainting in that heat. Ölmemize bıçak sırtı kalmıştı. We nearly all died. Boğulmak üzereydiler. They were on the point of drowning. Neredeyse susuzluktan ölüyordu. He very nearly died of thirst.

5- SONUÇLAMA FİİLİ VERB EXPRESSING R E S U L T -meye görsün bir eylemin yapılışından ne gibi sonuçlar meydana geleceğini belirtir. "Sonu iyi bir oluşa veya kılışa işaret eder. Eline fırsat geçmeye görsün. If he ever gets the opportunity. Bir kere kızmaya görsün... Once he gets angry... Bir kere orman yanmaya görsün... Once the forest is on fire... Aklına esmeye görsün. Wait till it comes into his head. İpin ucunu kaçırmaya görsünler. Once they lose control of the situation. Allah hastalık vermeye görsün. Once you come down with a disease. Bir kere aklına koymaya görsün. Once she has made up her mind.

6-BEKLENMEZLİK FİİLİ V E R B EXPRESSING THE UNEXPECTED Beklenmedik bir durumun oluşumu anlatan kuruluş, bunun için -eceği tutmak getirilir. Bakarsın kalacağı tutar. He might take it into his head to stay.

olmayacak"

958 O gün İngiltere'ye gideceği tuttu. Özür dilerim, güleceğim tuttu. Aryanın ortasında aksıracağı tutmaz mı? Tam o sırada öksüreceği tutmuş.

He took it into his head to go to England that day. I ' m sorry, I just felt like laughing. And in the middle of the aria she would have to sneeze. Just at that moment she was seized with coughing.

7 - O L U P BİTME FİİLİ VERB EXPRESSING TERMINATION Gitmek

fiili sözlük anlamından sıyrılarak eyleme olup bitme ayırtısı katar. Ben de verdim gitti. Here, you can have it. Bu işi anlayamadım gitti. I just can't understand this. Satalım gitsin. Let's sell it and be done with it. At gitsin. Throw it away. Unut gitsin! Forget it! Bu kargaşa içinde unutulup gitti. It was completely forgotten in the confusion. Hadi inandım gitti! OK, I believe it all the same!

8- İSTEKLENME FİİLİ V E R B S EXPRESSING DESIRE AND OPTION -eceği,

-esi,

eklerle sözlük anlamından sıyrılmış gelmek fiili ile öbekleşerek meydana gelir. Ağlayasım geldi. I felt like crying. Evini göresi gelmiş. He yearns to see his home. İnanasım gelmiyor. I can hardly believe it. Bir şey yiyesim gelmiyor. I don't feel like eating anything. Ona acıyasım geldi. I felt sorry for him. Bu insanları dövesim geliyor. I feel like beating these people. Güleceğim geldi. I couldn't help laughing. Bu tutumunu görmezlikten gelemeyiz. We can't overlook this attitude of his. Kuralları bilmezlikten geliyor. He is affecting ignorance of the rules. Uyarımızı duymazlıktan geldi. He turned a deaf ear to our warning.

-mezlikten

Hayrettin_Cete Fiiller _Sozluk.pdf - PDFCOFFEE.COM (2025)

References